NIEEWS- EN ADVERTENTIEBLAD
86.
WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1855.
4^
(tweede jaargang.)
Ingezonden Stukken.
Nieuwstijdingen.
VOOR *\f-
(iKi.Ev
s
Dit Weelcblad wordt elken Woensdag-morgen
uilgegeven bij C. W. Overbeeke teNeuzen. De
prijs is 80 cents in de drie maanden en franco
per Post 95 cents. Men abonneert zich bij de Boek-
handelaars en Poslkanloren zijner woonplaats.
Advertentien gelieve men nan den Uitgever in Pe
zenden uiterlijk Dingsdag des namiddags ten 4 '-'j
tire; de prijs van 1 tot 4 regels is 40 centsvoor v
elken regel meer 10 cents, behalve 35 cents zegel-
regt voor clke plaatsing.
Gaarne willen wij het erkennen dat scderl
de uilgave van provinciale jaarboekjes of ge-
westelijke volksalmanakken de meer naauwkeu-
rige kennis van ons vaderland reuzenschreden
gedaan heeft. Voor geschiedenis taal- en oud-
heidkunde, zeden karakler en gebruiken loch
is daarin achlervolgens een schat nedergelegd
welke voor den toekomsligen geschiedsehrijver
hoogsl gewiglige bijdragen aanbiedl. Wijjuich-
len daarom dan ook het plan toe van een Zeeuwsch-
Vlaainsch jaarboekje onder den titel van Cad
sandria als overluigd van het nut en de nood-
zakelijkheid om daardoor den vroegercn lateren
en tegenwonrdigen toestand van Zeeuwseh-Vlaan-
deren dat gansch niel onbelangrijke gedeelte
van Zeeland meer bekend le doen vvorden,
zoowel bij den tijdgenoot als bij de nakomeling-
schap. Maar, hoe! zou de uitgaaf van dit jaar
boekje na ons nog slechls tweemaal op zijne
aangename geregten vergast le hebben nu reeds
moeten geslaakt worden en dat wel door een
te gering debietwaaruil zou op te maken zijn
dat het bij de Zeeuwsch-Vlamingen aan belang-
stelling hapert om voor hunne landstreek een
jaarboekje le bezilten? De ontboezeming van
den heer G. P. Roos in no. 84 van dil week-
bladheeft ons daarvoor geene geringe vrees
aangebragten om die zooveel mogelijk weg le
nemen en de inslandhouding van Cadsandria te
bevorderen daartoe zouden wij zoo gaarne
medewerken waarvoor dezo regelen ten bewijze
mogen verstrekken. Wij beamen het ten voile,
dat en Redaclic en Uitgever, zij het al dat zij
geen geldelijk gewin verlangen dan loch voor
hunne moeite zorg en onkosten behooren scha-
deloos gesleld le worden. Reglmalige aanspraak
hebben zij op een voldoend debiet, gelijk wij
ons ook overtuigd houden dat in Zeeuwscrh-
Vlaanderen een genoegzaam personeel aanwezig
is, om zich door koop een geschrift le kunneu
aanschalfen hetwelk zoo zeer geschikl is om
onder hen de vereischte kennis van de landstreek
hunner geboorte of inwoning le verbreiden. Het
jammerl ons intusschendat er bijzonder ge-
klaagd wordt over de geringe deelneming welke
Cadsandria in het oostelijke gedeelte van Zeeuwsch-
Vlaanderen mogl ondervinden; maar ook even-
zecr jammerl het onsdat het Nicuws- en Ad-
vcrtentieblad voor Zeeutvsch-Vlaanderenhelwelk
hier zoozeer ondersteund wordt daarenlegen in
het westelijke gedeelte zoo weinig begunsligd
wordt. Wij hebben bij geen van beidc deze
onderncmingen een reglslreeksch belangmaar
als bewoners van Zeeuwsch-Vlaandcren fier zijndo
op het bezil van een Weekblad en een Jaarboekje
opzellelijk voor onze landstreek beslemd zou
den wij toch zeer gaarne zien, dal beide onder-
nemingen zoowel aan deze als aan gene zijde
des Braakmans eenen vereischten steun vindende
bij voortduring zich in toenemenden bloei mogten
verheugen. En ten blijke hoezeer wij belang slel-
Icn in de voortgezette uitgaaf van Cadsandria, noo-
digen wij de geeerdo medewerkers aan dat jaar
boekje beleefdelijk maar toch dringend uil
dat zij levreden met de ecr van het opnemen
hunner bijdragen afsland mogten willen doen
van het bun gewoonlijk loegekende presenl-
exemplaar opdal zoo door hen, als die zeker
in de eersto plaats er op gesleld zijn dat Cad
sandria worde voorlgezetook een eersle en
gansch niei verwerpelijk offer worde gebragt
om den Uitgever in zijne koslcn le gemoet le
komen. En toont dan ook gij medebewoners
van Zeeuvvsch-Vlaanderen wanneer uwe letter—
lievende landgenooten de vruchten van hunnen
geesl voor u veil hebben dat gij deze hunne
pogingen om nuttige kennis onder u te ver-
spreiden will waardereti door u een jaarboekje
aan te schafferidal bij zijnen voor u belang-
rijken inhoud u levens al dalgene aanbiedl,
wat gij in cenen altnanak verlangt. Inzonder-
heid gij, aan de oostzijdc des Braakmans, wan
neer uwe westelijke naburen u nogmaals hun
Cadsandria aanbieden ei weest dan niet
karig om dalgene le ondersteunen wat uwe broe-
ders voor uw gcmeenschappelijk belang daar-
stellen vcrlrouwende dat ook zij dan weder-
keerig allengs meer hunne ingenomenheid zul-
len doen blijken met het Weekbladals eene
vruehl van uive zijde hetwelk mede beider be-
langen beoogt. Zoo de handen in een geslagen,
zal het niel zwaar vallen de beide lelterkundige
produclen van uwen bodem in stand le houden
welke, hoezeer bepaaldelijk voor u bestemd
evenwelgelijk wij u verzekeren kunnen zelfs
builen uwe landstreek meerdere belangslelling
hebben opgewekt dan gij wel zoudt durven
vcrmoeden
Quod tibi non vis fieriid alteri nc fecerus.
Uil den Lande van Axel,
17 Augustus 1855.
Of en in hoeverre een inwoner van Zuiddorpe
of Steenbergen de bockweit-culluur in ons va
derland hebhe overgebragl, in het midden la-
lende schijnl het evenwel zeker te zijn dal
deze Perzische plant reeds vroeger door de Sa-
racenen naar Spanje gebragt en van daar verder
door andere naburige landen verbreid is ge-
worden.
Wat den naamsoorsprong aangaatkomt het
ons zeer twijfelachlig voor, of men dien van
van GhisleletCs zonderling vervoermiddel (een
zakboekje) dan of men dien met Dodonceus niel
veeleer zal moelen afleiden van het zaad dat
driekantig zijnde, met de zaden van den beuken-
of boekenbooin (Biichbaum of Biiche in het
Hoogduilsch) uilgezonderd dat het kleiner is,
geheel en al overeenkomt. Ook den van het
Grieksch afgeleiden Lalijnschen soorlnaain fago-
pyrum (zoo veel beleekenende als eetbaar koorn)
is blijkbaar afkotnslig van den geslachlsnaam
(fagus) van den beuk.
Beide zaden worden veelal gebruikl lot mesting
van de varkens enz. en kunnen beidenalhoe-
wel de boekweit oneindig meer en beter dan
de zaden (ook wel beuken genoemd) van den
beukenboom, lot voedsel voor den mensch dienen.
Wie met do veelvuldige schrijvers over dezo
plant nader verlangt bekend te worden vindt
daarvan eene lijst in he I Herbarium Vivum van
van der Trappen dl. I, no. 9, pag. 198—206.
H. 20 Aug. 1855. W.
Ter vervulling der vacature van kanlonregler
le IIuIst onlslaan door het overlijden von den
heer mr. G. W. T. Vogelvangeris benoemd
de heer mr. P. van der Meer Mohrsubslituul-
griffier bij de arrondissemenls-regtbank lo Mid-
delburg.
Op een nader request van den kerkeraad
der Christelijk Afgescheiden gemeenle le Kocken-
genbezwaren inhoudende tegen de beschik-
king van den 6 Mei II. betrekkelijk den bouw
eener Roomsch-Ratholijke kerk binnen die ge
meenle is dezer dagen bij koninklijk besluit
bepaald dat bij genoemde beschikking wordt
volhard en het verzoek gewezen van de hand.
Heden (22 Aug.) wordt le Sas-van-Genl de
derde vergadering gehouden van de predikanlen-
vereeniging in Zeeuwsch-Ylaanderen welke den
8 Junij 1854 le Oostburg zich geconslilueerd
hebbende op den 5 Sept. daaraanvolgende te
IJzendijke hare tweede bijeenkomst hield.
Dingsdag namiddag (14 dezer) had op het
kanaal van Gent naar Neuzen, bij Sluiskille
een droevig ongeluk plaats. Een 24jarig en
good oppassend jong mensch te Boschkapelle
woonachlig en Cornelis van Kruijsse geheeten
die voor zijne moeder en haar gezin den kost
verdiendewas met zijn vletlerschuilje op
weg naar den Nieu w-Papeschorpoldcr, van welken
de omkadinggelijk wij gemeld hebbenden
11 dezer is doorgebroken ten einde aan de her-
slclling daarvan mede werkzaam le zijn. Door
middel van eene lijn aan het lijf vastgehechl
zijn schuilje derwaarls voorltrekkende kwam
ler gemelde plaats eene tjalk met vlas geladen
het kanaal af hem tegen. Zeker moot hij nu
zijne lijn niel genoeg hot gevierd hebben al-
Ihans deze heeft zich van onder aan de tjalk
gehecht en hem zoodoende daar "het hem ook
niel gelukl schijntdo lijn in lijds aan zijn lijf
los te maken, in het kanaal gelrokken waar
hij verdronken is. Na vergccfsohe moeite tol
redding le hebben aangewend is zijn lijk op-
gehaald helvvelk le Neuzen ler aarde besteld is.
Jl. dingsdag avond heeft zich een mili-
tair van het garnizoen, Waterschout genaamd
te Neuzen aan den Oostbeer door verdrinken
van het leven beroofd. Van Honlenisse herkom-
slig zijnde, meende men aanvankelijk loen hij
vermist werd dat hij ontsnapt was om de ker
mis te Kloosterzande bij le wonen doch 's an-
deren daags loen men van een knaapje vernam
dal een soldaat zich aldaar lo water begeven
had, na eerst gevraagd le hebben, of het aldaar
diep was, veranderdo dit vermoedenen later
is werkelijk gebleken dat hij zich verdronken
hecfl, daar zijn lijk le Ellewoulsdijk is aangespoeld.
In de afgeloopene week had op den open-
baren weg lussehen Axel en Zaamslagen wel
midden op den dag, weder eene sloule aanran-
ding plaals. Ecu lSjarige jongen voor zijnen
baas, lo Axel lijnzaadmeel gehaald hebbende,
hetwelk hij in een zakje op zijnen rug droeg,
werd zich naar Zaamslag begevendconder
weg eensklaps overvallcn door eenen persoon
die zich in het graau verborgen had en daaruit
bijna geheel naakt le voorschijn kwam. Zeker
vermoedende dat de jongen geld in het zakje
droeg, vroeg hij ecrsl om tabak, en daarna
hem slevig vastgrijpende om geld. Juisl van
pas kwam daar een landbouwer aan die alzoo
den jongen verlostedaar de aanrander het op
een loopen zelte doch deze den vreemden ar-
beidcr eenigzins kennende, deed aanslorids berigt
van zijne ontmoelingzijnde bet aan de mare-
chaussees reeds gelukt dien vreemdeling op te
sporcn en hem jl. vrijdag le Axel gevankelijk
binnen le brengen. Bereids is hij naar Goes
overgebragl en nit een voorloopig onderzoek is
reeds geblekendat hij vroeger in Belgie arnb-
lenaar van de eersto klasse was. Uil het signa-
lement van den persoon, die onlangs den "zoon
van eenen vlasbaas in deze omslreken aanrandde,
schijnl te blijken, dat deze welligl dezelfde per
soon is.
Volgens mededeeling in de Goessche Courant
hebben de werkzaamheden van indijking bij het
fort Bath op nieuiv eenen aanvang genomen
en meldl men levens van elders, dat de uilvoe-
rmg van het vroeger geprojecleerde plan tot
demping van het Sloe weder wordl voortgezel.
De wellige bevolking van Zeeland beliep
op den 51 December 1854 een gelal van 162,651
zielenzijnde sedert 51 Dec. 1853 met 526
zielen vermeerderd. Genoemde bevolking be-
stond op dat lijdstip uil: 1 15,547 NcdenLHer-
vormden 134 Waalsch-Hervormden 65 Engel-
schen of Presbylerianen 2 Anglicaanschen of
Episcopalen 1146 Evang. Lulherschen 4 Her-
sleldo Lulherschen, 251 Doopsgezinden 7 Rc-
monstranten, 3429 Chrislel. Afgescheidencn
41,493 Roomsch-Ratholijken 1 Oud-Roomscho
of Jansenist657 Ned. Israelilcn 2 Porlugescho
Israelilcn en 115 lot geene der genoemde ge-
zindheden behoorende.
Bij den menigvuldigen regenwelke er
gedurende den hooi-oogsl gevallen is heeft men
meer dan gewoonlijk hel gevaar te duchlen van
broeijend hooigelijk daardoor bereids in den
nacht van 15 op 14 dezer te Waarde in Zuid-
Beveland de schuur van den landbouwer I).
Leijsmet al den voorraad zich daarin bevin-
dende, eene prooi der vlammen geworden is.
Het is dus meer dan gewoonlijk raadzaam om
niel allcen zulk eene ramp maar ook het nadeel
van sleclit gewonnen en voor veevoeder miu
deugdzaam hooi, zooveel mogelijk le voorkomen
door hel vermengen van hel hooi'met zou!. Hel
broeijen moge alzoo welligl minder zeker afge-
weerd worden zonder den ininslen Iwijfcl even
wel verandert daardoor hooidal geheel door
het vce geweigerd zoude worden in een voc-
der dal hel met graagle nutligl. Men weet
dat le dien einde 2 pond zout op elke 100 pond
hooi voldoende is en alzoo eene uilgaaf van
omslreeks 30 cents voor zulk eene hoeveelheid.
Ilet zoul wordt lussehen de lagen hooi, bij het
opeenpakken in de schuren, geslrooid, en door
het vocht dal liel hooi bevul smeltende ver-
sprcidl zich het zout gelijkclijk door de gehecle
niassa.
Niet alleen heeft de Roomsch-Ralholijke
pasloor te Borne appel aangeteekend van het
den 2S Julij door de reglbank te Almelo over
rt'-tb.,
H
r> "i