NIEUWS- EN •VIAAN IV.0 85. WOENSDAG IS AUGUSTUS IS.'ili. -Afca' Ingezonden Stukken. (tweede jaargang.) Nieuwstijdingen. VOOR Dit Weekblad wordt ellcen Woensdag-morgen uilgegeven bij C. W. Overbeeke te Neuzen. De prijs is 80 cents in de drie maanden en franco per Post 95 cents. Men abonneert zich bij de Boek- handelaars en Poslkdnloren zijner woonplaats. Met belangstelling lazen wij in Cadsandria Zeeuwsch-Vlaamsch jaarboekje voor 1855 de aldaar medegedeelde bijdrage van rar. J. Egberts Risseeuw, geliteld Losse aanteekeningen omtrent aanzienlijke mannen in Staals- V laanderen. Hoogsl aangenaam waren ons inzonderheid de nariglen ten opzigte van Joos van Ghislelehoog-baijuw ■van Gentheer van Axel enz. enz.welke be- roemde man bij Kok Vaderlandsch Woordenboek d. XXXIV bl. 292 in de Tegenwoordige Slaat van alle volkend. XII bl. 558, bij Raster en Dresselhuis, de prov. Zeelandbl. 521 by Scharp, Cost, van Axel, d. II, bl. 265, in de Aardbolbl. 566volgens ds. H. M. C. van Oosterzee en bij andere schrijvers vermeld staatals die de eersle zaden der boekweit tus- schen de bladen van zijn zakboekje in de Neder- landen bragten van waar dit gevvas dan ook zijnen naam zoude hebben onlleend. Over- eenkomstig hiermede wordt in gemeld jaarboekje Tan bl. 156—145, op schijnbaar voldoende gron- den aangetoonddat de vcrrnaarde Gentenaar van Gliistele op zijne reis naar Palestina wer- waarls hij den 15 September 1481 van zijn kasteel le Zuiddorpe vertrok en aldaar den 24 Junij 1485 weder aanlanddeinderdaad nit het H. Land eenige zaden van het Saraceenscho ko- ren later boekweit genaamd in zijn zakboek of reisjournaal naar Zuiddorpe overbragt van waar de teelt zich allengs in geheel Vlaanderen Terspreiddeen dat alzoo dezen ook door zijne schriflen beroemden reiziger de eer toekoml van aan Vlaanderen de grootst mogelijke dienst bewezen le hebben door het invoeren van een veldgewashetwelk een hoofdproduct van den Vlaamschen landbouw is geworden en tevens een hoofdvoedingsmiddel voor het volk. De ge- eerde opsleller dozer hijdrage laat wel niet ge heel onvermeld dat deze eer aan van Ghislele is betwisl geworden en brengt ook een en ander bij om de onregtmaligheid daarvan aan le too- ncnmaar verzwijgt inlusschen wat eigenlijk door anderen berigt wordt, om de loegekende eer aan van Gliistele le verzwakken of wel geheel twijfelachlig to maken. Inlusschen wordt ons in het Geschiedkmdig Mcngelwerh voor de prov. Noord-Braband bijeengebragt door dr. G. R. Her mans, d. II, bl. 76 79, in een slukje geliteld: Door wien en wanneer is de boekweit voor het eersl in de Nederlandcn aangekweekl aange toond dat die graansoorl reeds in de laatste helft der XIV eeuw hier te lande met winst verbouwd werd en dat de naam des invoerders van dit voor onze zandgronden zoo nullig veld- gewas niet bekend is; doch dat wij nit de be- riglen van twee Zuid-Nederlanders die onmo- gelijk elkander hebben kunnen naschrijven n. 1. Franciscus Zvpaeus Consult!Canonic., Ill, 4; Antv. 1640) en den bekenden oudheidkundige Grammaye tot de gegrondheid besluilen mogen van Steenbergen's aanspraak op do eere van aan een' zijner inwoners de overbrenging der boek weit herwaarts uil het Ooslen en hare eerste aankweeking in Noord-Braband loegeschreven te zien. Eveneens berigt ons zulks diezelfde celeerde schryver in de Aardbol, bl. 613, en voegt aldaar nog bij, dat die onbekende invoer- der in deGroolo Kerk le Steenbergen begraven lirrtgelijk dit ook door v. d. Aa in zijn Aard- rvjlcskund'ig Woordenb. der Nederlanden, d. X, bl. 696 is overgenomen. In de Navorscherd. IIbl. 364 en o65 is wel alreeds eene poging aangewend om te dien opzigte tot de waarheid le geraken welke ech- ter nog lot gceno beslissing geleid heeft. En daar het evenwel niet onbelangrijk mag geacht worden ook voor de eer van Zeeuwsch-Vlaan deren met de meest mogelijke zckerheid den man te mogen kennen aan wien wij de invoe- rin<r van een hoofdvoorlbrengsel des landbouws te danken hebben zoo wenschen wij dat de geleerde oudheidkundige die in zijne gemelde bijdrage reeds zooveel heeft aangevoerd ten voor- dcele van den heer Joos van Ghislele, zich verder opgewekt moge gevoelen om ook de gronden der legenparlij derwyzo to verzwakken dat er geen de minste twijfel meer overblijve ten einde Zuiddorpe waar van Ghistele op zijn kasteel zich meeslal ophield als de plaals aan le merken waar die heer zijne proefneming bewerkstelligde en van waar de boekweilteelt als een hoofdpro duct van den Vlaamschen landbouw is uilge- gaan opdat alzoo zijne landgenooten met alle regt zyner met vereering en dankbaarheid mogen gedenken. Z. 9 Aug. 1855. v. D. B. Door gedeputeerde stalen dezer provincie is benoemd tot onlvanger der subsidien in het pol- der-arrondissemenl Axel, de heer mr. J. P. Dronkersburgemeesler der gemeenlen Neuzen en Hoek. De weltige bevolking des rijks bedroeg op den 31 December 11. 3,195,210 zielen en op 51 December 1855, 5,160,107, verschil 55,105. Van deze behooren 1,765,487 tot de Ned. Herv. 8174 tot de Waalsche Herv en 496 lot de Presbyter. Herv. 100 leden der Schotsche gemeente, 533 Angiicaansch-Episcopalen, 55,980 Evang. Lulh.10,011 Herstelde Lulh., 40,548 Doopsgezinden5197 Remonstranten292 Hern- hulters 50,602 Afgescheidenen 1,195,515 Roomsch-Katholijken 6576 Oud-Roomschen 26Grieken, 59,238 Ned. Israelielcn, 5572 Port. Israel. 1453 tot geene der genoemde gezind- heden behoorende. Jongstleden zondag namiddag (12 Aug.) is aan de Hervormde gemeente te Neuzen bekend gemaakt, dat het beroep door den kerkeraad der Herv. gemeente te Wijk bij Heusdenden 25 Julij op haren leeraar ds. II. Bielveld Creygh- lon uitgebragt, en waarvan haar den 29 daar- aanvolgende berigt gedaan werd door z.-eerw. is aangenomen. Hebben wij in ons vorig nommer melding gemaaktdat de wel-eerw. heer A. Heijblom predikant bij do Hervormde gemeente van Axel op den 8 dezer v66r 25 jaren zijne amblsbe- trekking bij zijne eerste gemeente le Noordgouwe aanvaardde thans kunnen wij melden dat zijn wel-eerw. op den vorigen zondag in kortemaar rocrende bewoordingen zijne gemeente daaraan herinnerd en den God zijns levens daarvoor ge- dankt heeft, levens met het onverwachle berigt dat zijn wel-eerw., hoofdzakelijk om zijne steeds meer en meer toenemende ligchaamsongesteld- heid waardoor hem voornamelijk het predik- werk moeyelyk wordt, naar ruste verlangde en door hem reeds de noodige aanvrage gedaan was om van zijne betrekking te mogen worden onlslagen. Verschillende geruchten zijn in omloop belref- fende het ongevaldat op den 11 dezer maand bij de kade van den Nieuw-Papeschorpoldcr aan het kanaal van Neuzen palende heeft plaals gehad. Het doet ons genoegen naar aanleiding van een gedaan plaatselijk onderzoek de verzekering le kunnen geven, dat wel is waar genoemde kade is doorgebroken doch dat door eene on- vervvijlde aftapping van het kanaal op last der beamblen van den walerstaat de landen liin- nen den polder of in het geheel niet, of slechls zeer korl overslroomd zijn geweesl, zoodal dan ook alleen in de onmiddelijke nabijheid van do doorbraak eenige gevolgen daarvan te bespeu- ren zijn, en geen verlies van veenoch eenige beduidende seliade aan de vcldvruchlen gele- den is. De herslelling der schado is bereids aange- vangen en wordt met kracht voorlgezet. Van wege de plaatselijke besluren van Osse- nisse en Ilengtsdijk is, onder dagleekening van den 1 dezer eene circulaire gezonden aan al de overige gemeenlen in het kanlon Hulslin- houdende dat besloten is, om met ingang van den 1 September e. k. de bedelarij in hunne gemeenlen legen te gaan door middel van werk- verschaffing aan de behoefligen en dat alzoo alle bedelaars, die uil de naburige gemeenlen of uit den vreemde zich in het ressort hunner gemeenlen mogten verloonenterslond aange- houden en aan den bevoegden regter zullen op- gezonden worden. Advertenlien gelieve men aan den Uilgever in te zenden uiterlijk Dingsdag des namiddags ten 4f j^<5^, nre; de prijs van 1 lot 4 regels is 40 centsvoor elken regel meer 10 cents, belialve 35 cents zegel regt voor elke plaatsing. LI. zaturdag is door den pastoor van Borne ter griffie der regtbank van Almelo appel aan- gcteekend van het vonniswaarbij hij buiten vervolging is gesleld van de tegen hem inge- diende aanklagt der verrigle kerkelijke begra- fenis. De regtbank heeft, ofschoon de plaals voor onbcslolcn houdende den pastoor toch vrij- gesprokenonder voorgeven van zijne goede trouw. (Tijd Het berigtwegens het verslinden van een kind door een varken te Afferden (gemeente Drulen) is door den burgemeesler verklaard onwaar te zyn. Naar luid van eene officiele opgaaf vindt men in de stad Meppel (prov. Drenthe) op do 900 huizen 105 waar slerke drank wordt ver- kochten daaronder lelt men 60 kroegen van de laagste klasse. In het jaar 1854 werd te Naaldwijk (prov. Zuid-Holland) f 12,000 voor ondersland aan be- deelden uilbelaald en toch werd aldaar voor f 20,000 aan sterken drank verkocht. In de Utreehtsche Courant leest men het volgende De onwederssoms vergezeld van vreesselijko hagelbuyen zijn nooit, voor zoo veel men weet menigvuldiger geweesl dan in dezen jare en wel over de ganscho aardein Hindostan in April en in Mei van do Himalayas tot naar Ceylon en in Europa en Noord-Amerika voor namelijk in Mei en Junij. De maand Julij is merkwaardig door eene reeks van onweders die van het Scandinavisch vasteland af in zuid- westelijke rigting over het Deensche en Neder- landsche rijk en het daarlusschen gelegen grond- gebied trokken. De oorden die het vreesselijkst bezocht werden waren streken van Noorwcgen en Zweden, de westhelft van Jutland de westzijde van Sleeswijk-Holstein Groningerland Vries- land en Drenthe. Deze logt van onweders ont- haalde op zijne baan van Scandinavie naar het Engelsche Kanaal zijn eleclriek vuur op zijnen westelijken rand. Op de westkuslen en in do middelslreek van Jutland en Sleeswyk was hij veel heviger dan aan de ooslzijde. In de om- streken van Hamburg daarentegen heeft men gedurende de maand Julij geen onweder gehad ofschoon er geen dag zonder drukkende warmla verliep. Op verscheidene plaalsen heeft deblik- sem brand veroorzaaktmenschen en vee ge- dood. Ook daardoor zijn al die onweders merk waardig. Het is opmerkelijk dat 1755 ook gekenmerkt werd door dergelijke geduchte verschijnselen. Men weetdat in dat jaar Lissabon door eene aardbeving werd verwoest17,000 huizen wer den vernield waarbij 24,000 menschen omkwa- men de schade aan die stad veroorzaaktwerd op 2 milliard 300 francs begroot. De geheele grond van Europa werd geschokt en de meeren tot in Noorwegen werden door onderaardsch vuur in working gebragt. De vernieling van Lissa bon werd voorafgegaan door do verwoesling van de stad Kachan in Perzie ahvaar den 7 Junij 600 huizen inslortten en 1200 menschen werden verplellerd. De aarde bleef gedurende zes maan den in onrust. By Marokko opende de aarde zich en verslond als het ware geheele stammen Arabieren. Men rekende dat de aardbevingen van 1 en 18 November 1755 omtrent 600,000 menschen doodden. Den 10 Maarl van dat jaar was de Vesuvius geweldig aan het vuurbraken en gaf bewijzen van de geduchte werking van het binnenaardsche vuur. »Eene eeuw later in 1855 hebben wij de- zelfde verschijnselen. De Vesuvius heeft de ge heele maand Mei bewijzen gegeven van onder- aardsche beweging. De lava heeft zich van uit de aarde uit acht nieuwe kraters een weg ge- baand vuurslroomen hebben gedurende acht dagen beken van lava gevormd van verscheiden kilometers lang. De stad Brussa in Azia- tisch Turkye op weinig afsland van den Bos- phorusis in dit jaar, even als Lissabon in 1755, geheel door eene aardbeving verwoest. Na eerst in do eersle dagen van April jl. door hevige schokken geteisterd te zijnwerd die stad in den nacht van den 10 op 11 April ver nield. Men lelde 150 schokken; geen enkel huis van sleencn gebouwd kon weerstaud bie- den de moskeeen slorltcn even als andere ge- bouwen ineengrootc blokken rots maaklcu y.\ <\jr v. Vaernewijck in zijne Historic vail Belgisileel1 II der vernieuwde uitgaaC, stelt dat vertrclt van Zuiddorpe op: IS to iler 1481.

Krantenbank Zeeland

Ter Neuzensche Courant / Neuzensche Courant / (Algemeen) nieuws en advertentieblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen | 1855 | | pagina 1