Mega-circus draait nog steeds
Rotterdam had wel degelijk bloeiend kunstleven
DE STEM
KunstRAI streeft
naar de top
van de kunstmarkt
Kunstwerken tussen
tenten en tuinstoelen
Luciano Pavarotti zingt woensdag in Amsterdam
Oosterhoutse brengt muziekgeschiedenis van Maasstad in kaart
mm
Verkiezingen
in Engeland
op Radio 1
kSTBM
Door Johan Otten
Alles is mega aan de man,
en dat zal voorlopig nog wel
even zo blijven. Zijn stem,
zijn omvang, zijn vermogen,
zijn succes. Luciano Pava
rotti, 61. Fat Lucy, koning
van de hoge C. Op het ge
bied van de zangkunst een
van de fenomenen van deze
eeuw, regelmatig in één
adem genoemd met Caruso
en Callas.
Woensdag betreedt de tenorissimo
de ArenA in Amsterdam. Een gla
diator met als altijd lood in de
schoenen, maar vastbesloten om
het publiek - de geliefde die hij el
ke keer opnieuw moet bedwingen
- met zijn zongerijpte levensblij
heid weer op de knieën te krijgen.
Elk concert, elke uitvoering,
schijnt voor Pavarotti in de direc
te voorbereiding een alsmaar ze
nuwslopender aangelegenheid te
worden. Hij siddert en beeft, roept
de Heer aan, zoekt zijn roestige
spijker en witte wuifdoekje. Hij
beseft weliswaar uitstekend hoe
populair hij is, maar blijft zich el
ke keer weer afvragen of dat twee
uur later nog het geval zal zijn.
Zijn getrouwen schuiven hem
achter de coulissen vandaan en
dan, tussen het elektronisch ge
weld van batterijen spots en ca
mera's, openbaart zich het won
der van Modena.
Het trillen lost op, het concen
treert zich op de plek waar het
moet trillen, in de stembanden
van de grote man. Zijn middenrif
stuwt de lucht omhoog, er vormt
zich een klank die alleen deze
zwaargewicht kan voortbrengen.
Hij lacht, een beminnelijke, zacht
moedige glimlach, met dat koste
lijke gebit waar elke tandarts van
in extase geraakt. Het charisma
werkt. Het is goed tussen mega-
Pavarotti en zijn mega-publiek.
Uitgejouwd
Natuurlijk kan ook de grote tenor
zijn hoofd stoten, al valt dat bij de
massa-evenementen voor het gro
te publiek niet zo snel te verwach
ten. De wispelturige Donna, de
geliefde Mama, Puccini's schone
tophit Nessun Dorma, die krakers
gaan er altijd in als ze met charme
en enthousiasme over volgepakte
stadiontribunes worden ge
strooid. Het kritische operapu-
bliek wil wel eens andere maat
staven aanleggen, zoals Pavarotti
meemaakte in de Scala van Mil
aan. Grootste tenor of niet, in Ver
di's Don Carlos werd hij uitge
jouwd, dat durven ze daar gerust.
En twee jaar geleden constateer
den de kenners dat zijn Ballo in
Maschera sporen van slijtage ver
toonde. Bronchitis of toch de leef
tijd? In elk geval is het de vraag of
het bij een incidenteel missertje
zal blijven, nu Pavarotti onder
voortdurende hoogspanning op
weg is naar het einde van zijn car
rière.
Nog vijf jaar, kondigde hij in 1996
aan, nog vijf jaar het heetst van de
strijd. Wat had hem gelet te stop
pen, wat kan hij nog toevoegen
aan een carrière die toch haar
weerga al niet kent? Kiest hij voor
het risico omdat hij de spanning
niet kan missen en omdat het le
ven aan de top verslavend werkt?
Hemzelf hoor je uiteraard niet
zeggen dat hij het voor de kick en
de poen doet en om stiekem toch
de grootste te zijn in zijn kaart-
clubje met Carreras en Domingo.
Pavarotti heeft een hoger doel, een
nobel streven: het dichter bij het
volk brengen van de opera. Het zij
zo. Wie kan de ziel van deze
warmbloedige Italiaan voor hon
derd procent doorgronden? Waar
schijnlijk hij zelf niet eens, maar
we mogen aannemen dat de ver
schillende aangeroerde factoren
in meer of mindere mate een rol
zullen spelen.
Gevoel
Vriend en vijand erkennen dat Pa
varotti thuishoort in de bovenste
klasse, in Tour de France-termen
is hij een berg hors categorie. De
vijanden verwijten hem vooral
een gebrek aan Diep Gevoel. Zijn
smachten wordt te gekunsteld ge
acht, zijn passie te vet. En dan dat
massale gedoe, bah, hij verloo
chent de Kunst. Maar een oordeel
vellen over gevoel, dat is altijd ha
chelijk. Is de traan die wordt ver
goten bij Pavarotti van minder al
looi dan een die bij Fischer-Dies-
kau wordt weggepinkt? En Pava
rotti is nu eenmaal een Italiaan -
hetgeen per definitie niet bevor
derlijk is voor een introverte be
nadering.
Als kind beschikte Luciano over
een kleine stem, waaruit maar
weer eens mag blijken waar gesta
ge oefening en een niet te zuinige
omgang met koolhydraten toe kan
leiden. Het is nu de kracht die im
poneert, samen met zijn vermogen
om de hoge noten te zingen. Dat
gaat gepaard met een grote muzi
kaliteit - de top-tenor zelf ziet
liever zijn fraaie frasering bena
drukt dan het gedoe rond de hoge
C. Een prachtig concert wordt
bedorven door een mislukte hoge
noot, terwijl de zanger allerlei
Luciano Pavarotti. Slijtage? Gekunsteld? Voorlopig blijft het succes voortduren.
fouten worden vergeven als de C
er wèl op zijn best uitkomt. Pava
rotti vergelijkt het met een stie
rengevecht: elke fout is fataal.
Coup
Luciano heeft behalve een groot
talent ook de tijd meegehad. De
wereld was rijp voor het echte me-
ga-werk. Platen, cd's, radio, tele
visie. Met één concert kon de zan
ger meer publiek bereiken dan
Caruso in zijn hele loopbaan. Na
tuurlijk gaat er wel iets aan voor
af vooraleer je door de top-impre-
sario's en platenmaatschappijen
in een stadion wordt gepoot. Pa
varotti was de juiste man op het
juiste moment, hij had in de ope
rahuizen precies op tijd zijn naam
gemaakt om een kosmische coup
te kunnen plegen.
Waarom hij? Pavarotti heeft die
gouden strot, dat vooropgesteld,
hij is een vocaal top-atleet, een
acrobaat. En hij straalt charme en
een ontwapenende openheid uit.
Maar die combinatie is lang niet
altijd voldoende. Zijn doorbraak
had bijvoorbeeld ook te maken
met een gebrek aan talent: de jon
geman uit Modena had in het on
derwijs kunnen eindigen, ware
het niet dat zijn optreden in deze
sector een debacle bleek. „Ik zou
graag willen zeggen dat ik mijn
leerlingen alleraardigste jongens
vond en dat ze mij op handen
droegen, maar zo was het niet. Ze
waren volstrekt wild en
schreeuwden de hele dag. Ik had
ze stuk voor stuk kunnen ver-
Door Hans Rooseboom
Het vooroordeel dat Rotterdam een
nuchtere, prozaïsche stad is waar
geld verdienen voorop staat klopt
niet, of op z'n minst niet helemaal.
Rotterdam in de 19e en 20e eeuw lijkt
op het Amsterdam van de 17e eeuw.
Veel geld verdienen en daarmee leuke
dingen doen op het vlak van de kun
sten: dat is óók Rotterdam.
In Oosterhout woont iemand die zich ver
diept in de cultuur van Rotterdam en alles
weet van de muziekgeschiedenis van deze
stad. Tilly Jumelet-Van Doeveren is haar
naam. Negen jaar geleden studeerde zij af
in de Muziekwetenschap aan de universi
teit van Utrecht.
Op het moment van afstuderen was me
vrouw Jumelet 59 jaar. Haar doctoraal
scriptie behandelde een Rotterdams on
derwerp, en ook in het proefschrift waar
mee ze nu bezig is zal de Maasstad cen
traal staan.
Voor Tilly Jumelet-van Doeveren (67)
draait het allemaal om Rotterdam. Zij
woont al 26 jaar in Oosterhout. Maar ook
na meer dan een kwart eeuw is haar Rot
terdamse afkomst nog direct hoorbaar.
„Rotterdam blijft mijn grote liefde," stelt
ze zonder omwegen.
Het eerste grote project dat mevrouw Ju
melet aan de muziekschiedenis van haar
geboortestad wijdde gold de Rotterdamse
muziekschool. In Rotterdam werd in 1844
de eerste reguliere muziekschool van Ne
derland geopend. Al in de 19e eeuw werd
die muziekschool bekend tot in Duits
land. Zo beschrijft het boek bijvoorbeeld
een bezoek van Robert Schumann aan de
school. Vooral een aantal leraren waren
destijd bekende musici.
Uit het boek (Ene inrigting voor grondig
en min kostbaar onderwijs -150 jaar mu
ziekscholen in Rotterdam, 1844-1994)
Mathilde C.J. Jumelet-van Doeveren (6?): „Willem Pijper wilde dat ik zo gauw
mogelijk aan het conservatorium zou beginnen. Mijn ouders vonden de opleiding
echter te duur.foto de stem/johan van gurp
blijft je, behalve een gedetailleerd beeld
van het muziekonderwijs, een beeld van
Rotterdam bij als grote stad. Rotterdam
had niet alleen een haven, het had ook een
kunstleven. Sterker nog, het geld dat in
de haven werd verdiend, werd voor een
aanzienlijk deel in kunst omgezet. Ook
het museum Boymans Van Beuningen
werd bijvoorbeeld betaald uit geld dat in
de haven werd verdiend. Leuke ontdek
kingen? Tilly Jumelet: „De Rotterdamse
muziekschool gaf al voor de oorlog jazz-
les. En ik heb ontdekt dat het onderwijs
in de 19e eeuw groepsonderwijs was, net
zoals nu opnieuw. Eigenlijk is het maar
een korte periode geweest dat er sprake
was van individueel muziekonderwijs."
De belangrijkste naam in de geschiedenis
van de Rotterdamse muziekschool is zon
der twijfel die van Willem Pijper, bekend
geworden als de belangrijkste Nederland
se componist, die directeur van de mu
ziekschool was en later directeur van het
Rotterdams Conservatorium.
Koren
Inmiddels is Tilly Jumelet al weer een
paar jaar bezig aan het proefschrift:
Zangkoren in Rotterdam 1854-1954. „Die
jaartallen zijn gekozen omdat in 1854 het
Groot Muziek Feest van Rotte's Mannen
koor plaats vond, en in 1954 een uitvoe
ring van de Achtste Symfonie van Mahler
onder Eduard Flipse, met elf Rotterdamse
koren."
Via oproepen in de krant en in het radio
programma Adres Onbekend heeft de
schrijfster een klapper vol informatie ver
gaard.
Koren waren er in het nijvere Rotterdam
in alle soorten. „Ik heb van iedere soort
één koor geselecteerd. De geschiedenis
van alle koren beschrijven zou te veel
worden. Zo was er het bedrijfskoor van
Van Nelle. Dat was een fabriekskoor, be
staande uit een Mannen- en een Dames
koor. Het kantoorpersoneel van Van Nel
le had geen koor, wel een orkest.
„Dan was er De Stem des Volks, een so
cialistisch koor. Verder Rotte's Mannen
koor, Kralings Vrouwenkoor, een koor
voor dames van goede stand, dat is het
nog steeds. Het Graalkoor was een rooms-
katholiek koor. Dat waren arbeidersmeis
jes, die gekleed in wijde capes massavoor
stellingen gaven in het stadion. En dan
het kinderkoor De Kleine Stem, verbon
den aan de Stem des Volks, een kinder
koor dat is opgeklommen naar de Mat-
thaus Passion en Mahlers Achtste. Ten
slotte behandel ik het christelijk koor Ex
celsior.
Zo ontstaat er aan de hand van de ge
schiedenis van die verschillende koren
een kaleidoscopisch overzicht niet alleen
van het muzikale, maar ook van het socia
le leven in Rotterdam, een leven overigens
dat definitief tot het verleden hoort.
Willem Pijper
Mevrouw Jumelet zelf heeft een' ver
traagd te noemen opleiding genoten, niet
uit vrije wil overigens. Van haar 12e tot
MAANDAG 28 APRIL 1997 /A
moorden", zei hij in een openhar
tige terugblik.
Dus bleef het zingen de enige weg,
een weg waarop hij her en der het
geluk aan zijn zijde vond. Zo zat
bij zijn debuut in 1961 in Reggio
Emilia toevallig een belangrijk
impresario in de zaal - niet voor
Pavarotti, maar dat maakte niet
uit. Toen hij daarna met een Itali
aans gezelschap in Dublin de Rig-
oletto zong, was een afgevaardig
de van de Londense operatempel
Covent Garden daar juist op zoek
naar een stand-in voor Giuseppe
di Stefano. In Londen bleek de
lange Pavarotti vervolgens weer
prima te passen bij de sopraan Jo
an Sutherland, zelf ook van re
spectabele lengte. Dat leidde tot
een gezamenlijke tournee door
Australië.
Zo rolde het door. Niet automa
tisch, zeker niet, want de zanger
werkte keihard aan zijn stem en
aan zijn nogal harkerige acteer-
kunst. Met Carreras en Domingo
maakte hij de klappers van de
eeuw, maar ook als solist brak hij
records. In Hyde Park hoorden
honderdvijftigduizend liefheb
bers hem zijn O sole mio kwelen
en overal in de wereld, van Peking
tot New York, krijgt hij ondanks
abnormaal hoge toegangsprijzen
de grootste zalen vol.
Glans
Of dat zo zal blijven tot hij zijn
laatste klank laat wegsterven, de
snik van de paljas, de doodsrochel
van Riccardo? Pavarotti doseert,
hij is doorgaans zeer verstandig
omgegaan met wat hij wel of niet
op zijn programma nam. Toch kan
een megacircus niet eeuwig blij
ven draaien, de glans gaat er een
keer van af.
Pavarotti is zo slim geweest nieu
we impulsen te geven aan zijn car
rière, met name in publicitair op
zicht. Tot dusver deed hij het in de
bladen wel aardig, maar nou ook
weer niet spectaculair. Hij was de
brave, dikke, hondstrouwe fami
lieman. Als het op zijn privéleven
aankwam, zat hij doorgaans breed
te oreren over pasta's en venkel
knollen en over zijn kokkin die zo
onweerstaanbaar is.
Inmiddels blijkt dat laatste ook te
gelden voor zijn 28-jarige secreta
resse, een slanke dame met wie de
zanger een hartstochtelijke relatie
is aangegaan. Kijk, daar kunnen
de bladen wat mee. Nu nog een
liefdesbaby - Pavarotti houdt na
drukkelijk de mogelijkheid open.
Zijn gouden strot, een jonge min
nares en een liefdesbaby: daar
moet hij die laatste jaren mee
kunnen overbruggen.
Door Ivo Postma
Den Haag - Plotseling staat de nietsvermoedende dame te-
midden van bakken met moderne kunst. Een galerie zouzü
nooit van haar leven binnenlopen. In zo'n doodstille ruimte
met schilderijen aan de muren waar de ogen van een des
kundig persoon in je rug prikken, zou ze zich niet op haat
gemak voelen. Maar nu ging het vanzelf. Ze wilde naar de
kampeerafdeling en voor ze het weet staat ze, boodschap,
pentas op de grond, door de rijen in plastic folie verpakte
schilderwerken te bladeren.
We bevinden ons op de vierde
etage van het warenhuis Vroom
en Dreesmann in het centrum
van Den Haag. Vlakbij de rol
trap, tussen de kampeertenten
en de afdeling tuinmeubelen, is
daar sinds kort een bescheiden
ruimte ingericht als KunstSu-
permarkt. De schotten waarmee
de ruimte is afgezet, zijn opge
tuigd met verklarende teksten
over deze manier van kunstver
koop. Ook hangen er levensbe
schrijvingen van de voorname
lijk jonge kunstenaars uit bin
nen- en buitenland wier werken
in de bakken staan.
De kunstwerken hebben drie
verschillende formaten. De prijs
wordt niet bepaald door de ge
schatte marktwaarde van de
kunstenaar, ook niet door de
toegepaste techniek, maar door
het formaat van het werk. Een
werk van 18 x 24 centimeter
kost 150 gulden. Een werk van
24 x 30 kost 250 gulden. Een
werk van 30 x 40 kost 500 gul
den.
Wie iets van zijn gading heeft
gevonden, gaat ermee naar de
kassa en betaalt. Als hij dat
wenst kan hij zijn kunstwerk in
de kelder van het warenhuis la
ten inlijsten.
Plaatsvervangend bedrijfsleider
Jan van der Linden vindt het
artikel kunst een leuke aanvul
ling op het assortiment van het
warenhuis. Hij noemt de aan
pak professioneel, de presenta
tie goed en prijst de manier
waarop van beneden tot boven
naar de KunstSupermarkt ver
wezen wordt. „Je trekt een
nieuw publiek en dat wil je toch
als warenhuis."
De KunstSupermarkt blijft in
beginsel twee tot drie maanden
draaien in het warenhuis. „Dan
is het weer tijd voor iets
nieuws", zegt van der Linden.
In dat opzicht is kunst voor de
warenhuisdirectie niets anders
dan enig ander nieuw artikel.
Hij wil niet uitsluiten dat <je
KunstSupermarkt toch wordt
geprolongeerd, maar: „Ieder ar
tikel heeft zo zijn levensduur.
Als je het te lang laat staan
loopt het af."
De V D-vestiging in Den
Haag is de tweede waar
proef met de KunstSupermarkt
wordt genomen. Eind vorig jaar
begon een soortgelijk experi
ment bij de vestiging in het
Utrechtse Hoog Catarijne.
„Utrecht was geen groot suc
ces", zegt Caspar van Ettenvan
Arte Limitado, het in Rotter
dam gevestigde bureau voor
kunstbemiddeling dat
KunstSupermarkten organi
seert volgens een idee dat al eni
ge tijd met succes wordt toege
past in winkelcentra in Londen
en Barcelona.
De gemiddelde verkoop in.
Utrecht bedroeg ongeveer een
kunstwerk per dag. Twintig
verkochte kunstwerken per
week is volgens Van Etten toch
wel het randje. De bedrijfslei
der van de Utrechtse V D-
vestiging, Fred Kraak, was van
mening dat Utrecht misschien
niet zo een cultuurminnende
stad is. Er was sprake van nogal
wat agressieve reacties op de
getoonde kunst.
Een aanval op het vaderlandse
galeriewezen, volgens Van Et-
ten 'een hermetisch gesloten
circuit', waar het voor kunste
naars nauwelijks mogelijk is
binnen te dringen en waar het
publiek zich geconfronteerd 1
ziet met een 'ontoegaife&fe
arrogante houding'.
Haagse galeriehouders
tot dusver niet gereageerd op de
aanwezigheid van een alterna
tieve kunsthandel in de stad. Dt
reacties die Van Etten opving
uit het Utrechtse galeriewezen
waren volgens hem nogal cy
nisch. „Het kan niet, zeiden ze,
want jullie zitten beneden de
marktwaarde."
NEDERLAND 1
00 Journaal
1,05 Tom Jerry festival
„29 Ontbijt-TV
o 00 Journaal
J' Get the Picture (h)
Spoorloos(h)
,«iq Vesuvius (h)
03 De late ochtend (h, tot 11.44)
,5 03 Kookgek op stap (h)
1517 Passie voor tuinen (h)
530 'nGoeiedag met Jos Brink
|f23 The Cosby Show
15 52 Alles kits met Bamboo Bear.
17.18 Skaidi; 17.46 Alles kits kwis
,j57 Roseanne, comedy
,526 Get the Picture, quiz
|J56 ja, natuurlijk: het Luangwa Ne
tional Park in Zambia. Aft: LeJ
pards and hyena's (2)
Waku waku, spelletje
Journaal
Netwerk, actualiteiten
De uitdaging: Revalidatieoor
Franciscusoord in Valkenbur
daagt Angela uit om in twee d,
gen een touwparcours te bouwen
Tussen kunst kitsch
Dokument: Dokter dier, over i
rijdende kinderboerderij
23,54 Cheers, comedy
23 59 Miniatuur. De bijzondere plek ij
het leven van: Raymond van he
Groenewoud, Vlaams zanger (tq
00.04)
11.56
12.49
13.34
NEDERLAND 2 M
10.30 Boeken hoppe (h, tot 10.50)
12.30 NL-TV(h)
12,45 Hos geldiniz, Turks voor begirj
ners
13.00 Studio Sport (h)
14.15 Studio Sport (h)
1500 Spreekuur. Thema: Politiek
15.55 (PP): RPF (h)
17e jaar had zij pianoles, en haar spel be
loofde veel.
„Toen ik 17 was heb ik voorgespeeld voor
Willem Pijper. Dat was in 1946, en Pijper
was directeur van het Rotterdams Con
servatorium. Volgens Pijper was mijn spel
weliswaar te elementair, maar toch wilde
hij dat ik zo gauw mogelijk aan het con
servatorium zou beginnen. Mijn ouders
vonden de opleiding echter te duur. Pas
veel later, toen ik getrouwd was, hebben
we weer een piano gekocht. Toen heb ik
alsnog mijn diploma gehaald."
Inmiddels geeft mevrouw Jumelet - vijf
kinderen, tien kleinkinderen - al weer
meer dan 15 jaar pianolessen.
Maar daarmee is nog lang niet alles ge
zegd. In 1977 behaalde zij het havo-diplo
ma, in 1978 vwo, en tussen 1981 en 1988
studeerde zij aan de universiteit van
Utrecht Muziekwetenschap.
Arbeidsbemiddeling
Laat niemand denken dat mevrouw Ju
melet alleen geïnteresseerd is in Rotter
dam of in muziek. Dat blijkt wel uit de
lijst van bijvakken die zij naast de studie
Muziekwetenschap deed: culturele antro
pologie, godsdienstwetenschappen,
kunstgeschiedenis, parapsychologie, pe
dagogie en vrouwenstudies. En alsof het
niet óp kan geeft mevrouw Jumelet ook
nog Nederlandse taalles aan buitenlandse
vrouwen en doet zij arbeidsbemiddeling
voor 55-plussers, via de door haar opge
richte Stichting Nestor.
Maar op de eerste plaats komt de muziek
geschiedenis van Rotterdam. Daarover
zal Tilly Jumelet voorlopig niet uitge
schreven zijn. Want: „Er is heel weinig
over het muziekleven in Rotterdam ge
schreven." Een straf vindt mevrouw Ju
melet haar naarstige arbeid helemaal
niet. Integendeel: „Er is niets fijners dan
met onderzoek bezig te zijn."
Amsterdam (anp) - De KunstRAI, de jaarlijkse internationa
galeriebeurs in de RAI in Amsterdam, wil leidend worden ini
kunstmarkt. De selectie van de galeries is de komende dertifl
de editie, van 14 tot en met 19 mei, stringenter dan voorgaam
jaren. De ambitieuze organisatoren stappen af van de brede»)
zet.
Niet het brede algemene publiek
moet komen, maar een select ge
zelschap van kunstminnenden. De
deelnemende 160 galeries zijn dit
jaar door een commissie van des
kundigen geselecteerd op kwali
teit. Niet duidelijk is wat de crite
ria waren. Project-manager E.
Hermida van de KunstRAI wijst
onder meer op de exclusiviteit en
de vernieuwende kunst.
„Galeries in de lijn van Holland
Art is niet de kunst die we op de
KunstRAI willen tonen. We pro
beren de avant-garde galeries bin
nenhalen", zegt Hermida. Hij lijkt
hierin al geslaagd omdat de orga
nisatie van Art Amsterdam zich
dit jaar weer bij de KunstRAI
heeft aangesloten. Voor deze
groep vernieuwende galeries, die
zich twee jaar geleden juist van de
beurs afsplitste, is een paviljoen
ingericht.
De nieuwe strategie van de Kun
stRAI is bittere noodzaak. Vorig
jaar trok de beurs 25 procent min
der bezoekers (ruim 16.000) dan in
1995. Art Amsterdam leek een ge
duchte concurrent te worden. In
1995 trok deze manifestatie 4000
bezoekers. Hermida: „Dat waren
bezoekers die óók nog allemaal
naar de KunstRAI kwamen. Het
jaar daarop trokken ze 6000
kunstliefhebbers. Opmerkelijk
was dat de helft van hen de Kun
stRAI toen links liet liggen."
Voor de RAI was het kiezen of de
len. „Vroeger konden mensen met
onze brede selectie naar Poortvliet
kijken en ook nieuwe kunst tot
zich nemen. Probleem was dat de
betere galeries afhaakten omdat
er teveel kaf tussen het korens
zitten"zegt Hermida.
De ambities van de KunstRAI
ken ver. De project mafflfl
deinst er niet voor terug zijn bef
een hoge plaats te geven in hetii
tje topkunstbeurzen, zoals dit
Bazel, Keulen en Madrid. Nis
idee is in de toekomst ooi
den uit te nodigen,
wordt voorzichtig aan
Brittannië gedacht.
vanaf 1900, ook figuratieve ki»
toegepaste kunst, vormgeving
sieraden te zien. Verder zij» i4 uu
het Fonds voor Beelden &i®' yyëlt
de werken van 129 startende tóp
stenaars te zien.
op de voet.
dio in. Die gaat op 30 april»?
en blijft dat vrijdag 2 mei.
lopen verslaggevers, corres[
denten en deskundigen in e»
Verslaggevers zijn ook
bij partij-bijeenkomsten van
bour en de Tories.
18.59
19.29
20.08
20.47
21.17
21.45
22.42
113.15
Journaal
De troon van Koning KunstgeS
bit
The Waltons, serie
Gospelclip
2Vandaag, actualiteiten met 17.31
en 18.00 Journaal, 18.43 Sportjour
naai en 18.51 Hoofdpunten uit hef
nieuws
Meer tuinplezier
Kenny Rogers. Portret Amer|
kaanse countryzanger (h)
60 Jaar samen op reis, reportag J
over de vele reizen die prinse
Juliana en prins Bernhard hebbe j
gemaakt
Puur natuur, serie: het watergei
bied rond de Vecht en een excursi|
door het Dwingelderveld
Door weer en wind: Amerik^
land van extremen
Een zwak voor de natuur, docu,
mentaire over makers natuurdocuj
mentaires
De verandering, gesprekken
Studio NOS, sport en nieuws (to]J
23.55).
NEDERLAND 3
BELGIË FRANS 1
12.50 Nieuws (tot 13.15) 16.40 Der Fahn
der, serie 17.35 The Fall Guy, misdaadserie
18.30 Régions soir 18.50 Cartes sur table
magazine 19.10 Le quotidien des sport
19,30 Nieuws 20.10 L'écran témoin: Roge
and Me, Amerikaanse gedramatiseerde do
cumentaire. Aansl. discussie 23.05 Laatste
nieuws 23.30 Javas, uitgaanstips 23.40 24
H sur les marches 23.45 La pensée et le
hommes (tot 23.55)
BELGIË FRANS 2
16.15 lei Bla bla, kindermagazine 17.1(
Highway to Heaven). Amerikaanse serif
18.00 lei Bla bla 19.00 Du bout des ailes
magazine 19.30 Nieuws 20.10 L'écran té
moin: Roger and Me, Amerikaanse speel
film uit 1989 21.40 Au nom de la loi,Juri
disch magazine 22.05 KENO-uitslagen
Aansl.: Nieuws en weerbericht 22.30 Javas
Uitgaanstips. Herh 22.40 Cartes sur table
Consumentenmagazine 22.55 L'hebdo,
Actueel weekmagazine. Herh 23.20 24 I
sur les marchés Dow Jones. Beursberich
ten. 23.25 Einde
DUITSLAND 1
Voor l! ™9azinevoor
Grof
65.30 Morgenmagazin, ontbijttelevisie
09.00 Tagesschau 09.03 ML Mona Lisa,
vrouwen 09.45 Osteoporo-
se-Gymnastik 10.00 Tagesschau 10.03
Weltspiegel 10.45 Recht in Deutschland
In de KunstRAI zijn naast tral -Jedem sein Recht! 11.00 Ta
tionele en vernieuwende k® -04 Sportschau live/voetbal: Et
unioren tot zestien jaar vanuit Hannover
Duitsland-lsraël 13.00 Tagesschau 13.0!
Mittagsmagazin 13.45 Plusminus-New:
14.00 Tagesschau 14.03 Geheimnisvollf
serie natuurdocumentaires: Haaier
'4.30 i iere des Südens, serie: De wilde gei
'en op Monte Christo 14.55 Sportschau li
veA/VK ijshockey: Duitsland-Rusland 17.55
Verbotene Liebe, serie 18.25 Marienhof,
serie 18.55 Gegen den Wind, serie 20.01
Tagesschau 20.15 Wunder der Erde, serif
natuurdocumentaires 21.00 Arbeit für alk
nine Illusion, themaprogramma ovei
Werkloosheid in Duitsland 22.30 Tagesthe
Hilversum (anp) - Het AOS-f Tat°rt Politieserie 00.35
dio 1 Journaal besteedt jfj °°'55 Andre) Rubl)ow
breid aandacht aan de Britse1'
kiezingen. Dat gebeurt op de»1
zelf (1 mei) maar ook een dag'
der en de dag erna volgt 05,
nieuwsrubriek de stembus? dierqeneeskunrii i" ^in lm'
'"geneeskundig magazine 14.10 Hals
DUITSLAND 2
-a iMuyutiuc it. iv i iai3
De NOS richt in Londen een-l 1A'40ThfosGeburt'
j;- t\i...«in Ssecke 14.42Mittendrin,miheumagazi-
e voor de jeugd 15.05 Logo, jeugdjour-
,!a J5-1® Tim und Struppi, tekenfilmserie
£45 Dalli Dalli, spelletje 16.10 Heute
L?' 5 Vorsicht, Falie! 17.00 Heute 17.15
Abendmagazin, actualiteiten 17.40 Der Al-
7 m|sdaadserie 18.45 Leute heute 19.00
eute 19.25 WISO, sociaal-economisch ma
gazine 20.15 Ein todsicheres Ding, tv-film
Heute 22.15 The Last Tattoo, speel
