t&ÉË
[eel familiehotels en pensions leggen het loodje
[n zes jaar twaalf
ampaniles gebouwd
ruiden middenweg
in Bastion-keten
Formule 1: goedkoop
en zeer druk bezet
roor
eggelegd
EET WIJZER
De muzikale keuken (2)
«SST®1
06-828284
rpen
/erne
rden
2788
Nieuw
Wintervakantiebeurs '95
Nachttrein naar wintersport
Cathay verbetert service
Nieuwe gidsen Dominicus
Fietsers vertellen
Soorten
SURPLUS
E3
SNEL GELD I
BELDE
LEENLIJN HOEVE
Kamers
Vermist/Gey.
lelmarkt
okschade
LandbA/eeteer
Snoys Marathoj
onderdelen
70 are goede Mi
Grote kracht
Opvolgers
Samenwerking
Winst
Doelgroep
Cijfercode
Snelle bouw
REIZEN KORT
Hotels voor motorrijders
i 8 SEPTEMBER 1995
jjeginners als kenners
I mer donkerpaars maa
wordt tenslotte oranje in het
I najaar.
Volgens de auteur is in prin J
cipe iedere soort boom 0f
struik geschikt voor bonsai
Maar het zijn uiteindelijk de
stam, de vertakking en de
tekening van de bladeren
die de schoonheid bepalen.
Tomlinson behandelt in Zjjn
naslagwerk tachtig verschil
lende soorten. Hij geeft een
beknopte omschrijving van
de karakteristieken en zet
uiteen hoe de bonsai ver
zorgd moet worden. Daar
naast gaat hij uitvoerig in
op verschillende bonsai-stij
len. Voorbeelden daarvan
zijn stijlen op rotsen, Saikei
(landschap in een schaal) en
groepsbeplantingen.
Na een uiteenzetting over
bruikbare potten voor
bonsai en speciale gereed
schappen gaat de schrijver
over tot het voornaamste
onderwerp: hoe kan
bonsai gevormd worden?
Aan de hand van foto's laat
Tomlinson duidelijk zien
hoe verschillende technie
ken als snoeien en bedraden
in hun werk gaan.
Het Nieuwe Bonsai Hand
boek is een opsteker voor
iedereen die met Bonsai aan
de slag wil. „Tenslotte
dit", stelt Tomlinson dan
ook in zijn voorwoord,
„bonsai zal uw gezondheid!
niet schaden (tenzij u een
zwaar exemplaar op uw te
nen laat vallen of de
snoeischaar te dicht bij uw
vingers komt). De liefdt
voor bonsai kan en zal ech
ter een obsessie worden,
maar bonsailiefhebbers heb
ben daar geen problemen
Het Nieuwe Bonsai Hand-1
boek is een uitgave van Groen-1
boekerij/Kosmos-Z&K Uitgeverij
in Utrecht. Het boek is in de|
winkel te koop voor 39,90 gul-j
den.
VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1995
24uur per dag bereikt
0,2]
ƒ100,- BELONING:!
Stel zkt kamer(s) of a£
Breda of direkte oif
evt. ruil met app.
Maastricht. 03461-143j
Twee studentes
zoeken KAMER,hoeftJ
samen, 040-440767
Vermist Flappie, bruW
konijn, vriendin van
de Rooy. Omg.P-Bnfl
str. Tel. 076-227209.
zat. 9.00-
erstr. 47,
5-140892
hen te huur.
eethoeken
eubelstof,
orting!
:s rommel-
azar, Zon-
Min. Nelis-
5-229767.
nummer:
Tel. 01696-752011
T.k. Fokrammen,
Tel. 01652-12957_
Tel. 076-412775
b.g.g. 076-41584»
\e*e
-round
rijfsleider
iche, voor
w bedrijf.
1300 m2
Eindhoven/
.nr. 21-3623
VW
1°
tijm
et goedkope hotel rukt
..gein Sluijtc
1 van de low-budgethotels is
,"[e s(uiten. Deze kale, maar altijd
-behoorlijk comfortabele hotels met
Ij jage tarieven blijken zeer goed
Sie sluiten bij de slaapbehoeften van
Lende consument. In heel Europa
1 Nederland slaan ze aan.
Lak identiek gebouwde low-budgetho-
j,e a[tijd onderdeel van een keten zijn,
1 zich nadrukkelijk op de onderkant
t en die lijkt tamelijk plotseling
_j tachtig is het begonnen. Maar als
IJirecties van de ketens mag geloven, is
jssen nu en 2000 een nog grotere explosie
dtze onderkomens op komst. Tegelijk met
«ontstuimige opkomst leggen veel fami-
tels en gewone pensions het loodje,
aide pensions hollen sterk in aantal ach-
itètens luisteren naar de namen Formule 1,
fle en Bastion.
is helemaal rijp voor dit soort hotels,
kt is aan het verschuiven. De low-
Josofie doet het inderdaad verba-
■ekkend goed. De luxe hotels hebben het
aheel wat moeilijker." Zo luidt de me-
Dick Vollenga, voorzitter van de
5ehotels van Koninklijke Horeca Neder-
a verklaart het low-budgetsucces
n belangrijk deel uit de tijdgeest en
.11 ander deel uit het krapper worden
de toch nog altijd relatief welgevulde
moiinee. Steeds meer toeristen willen
[15 geheel verzorgd in een hotel gaan zit-
iDie hebben geen zin meer om in hun va-
Ititte koken en af te wassen. Daarbij komt
«bijvoorbeeld de huurprijzen in bungalow-
jta en voor sta-caravans van lieverlee
raldepan uit zijn gerezen.
Hat zie je bij de luxe hotels? Die stunten
met goedkope weekend-arrangementen, want
anders komt daar de bezettingsgraad nóg la
ger uit."
Vollenga vindt het logisch dat ondernemers
die hun ogen niet in de zak hebben, op dit
soort veranderingen en behoeften inspringen.
De grote kracht van low-budgethotels zit hem
in het feit dat ze kunnen voldoen aan de
groeiende vraag naar betaalbare, maar toch
comfortabele overnachtingen.
Die kracht moet naar de opvatting van Vol
lenga minstens ten dele ook de opslokker zijn
van die 'goeie, ouwe, trouwe' pensions. In
1984 waren er bij het bedrijfschap Horeca
nog 734 pensions geregistreerd. Nu, tien jaar
later, is hun aantal gereduceerd tot 308.
Bedrijven die voor korte tijd alleen maar ka
mers aan toeristen verhuren, zonder maaltij
den, zijn zelfs bijna verdwenen. Tien jaar ge
leden waren er nog 209. Vorig jaar was dat
aantal geslonken tot slechts 46. Dan hebben
we het wel over bedrijven met meer dan vijf
bedden. Het bordje 'Zimmer Frei' aan de Ne
derlandse kusten betekent vaak dat er maar
één kamer beschikbaar is en zal wel blijven
bestaan. Die worden niet geregistreerd bij het
bedrijfschap.
„Pensions zijn prima voorzieningen, maar het
is tegelijk een verschijnsel van vroeger,"
meent Rudi ter Heide, directeur van de WV
in Zeeland, waar van oudsher aan de kust tal
van pensions te vinden zijn. „Daarom ver
baast mij die teruggang geenszins. Maar hele
maal verdwijnen zie ik het pension niet.
Trouwens, we hebben hier voor de toeristen
een hotel- én pensiongids. Met daarin ook een
low-budgethotel."
Hotelmanagers in de low-budgetklasse zien
hun bedrijven graag als opvolgers van versle
ten familiehotels. Daar valt veel voor te zeg
gen, want de prijzen in beide groepen zijn na
genoeg gelijk. Die komen neer op zo'n 55 tot
100 gulden voor een overnachting in een
tweepersoonskamer. Hoewel enkele familie
hotels in de randstad dicht in de buurt van
150 gulden komen. Hoe dan ook, de belang
stelling van de gast voor een familiehotel
loopt terug. Er zijn immers nogal wat oudere
familiehotels die zich het comfort van de low
budgethotels niet kunnen veroorloven. Ze
hebben het geld niet voor investeringen. Ze
kunnen de ontwikkelingen gewoon niet bijbe
nen. Of pa en ma hebben geen opvolgers, om
dat de kinderen geen toekomst zien in voort
zetting van het hotel. Of die kinderen hebben
er domweg geen zin in.
Overigens zijn ze in die familiehotels ook niet
blind. Twee jaar geleden zijn ze wakker ge
schud. Het antwoord op de concurrentie van
de low-budgethotels leek samenwerking te
zijn en dus werd landelijk de Stichting Sa
menwerkingsverband Familiehotels opge
richt. Er meldden zich 87 hotels. Voorzitter
mevrouw Bené Staal: „Low budget is duide
lijk bezig ons aandeel aan de onderkant van
de markt af te nemen. Als we daar gezamen
lijk niets aan hadden gedaan, dan had het er
slecht voor ons uitgezien. Wij zijn tenslotte
alleen onszelf. Wij hebben geen keten waar
we op terug kunnen vallen. Wij kunnen ge
lukkig iets bieden dat low budget beslist niet
in huis heeft. En dat is de altijd aanwezige ge
zelligheid en niet te vergeten de zeer persoon
lijke benadering. Onze slogan naar buiten toe
is dan ook nu 'Familiehotels hartverwar
mend'. En onze hotels hebben trouwens ook
alle comfort op bijna alle kamers. Als er iets
zou ontbreken, dan wordt er in alle gevallen
naar aanvulling gestreefd."
Het traditionele familiehotel wordt in zijn
bestaan bedreigd. Samenwerking moet red
ding brengen. foto's de stem johan van gurp
1 de wereld van de low-
bdgethotels lijkt nog plaats
je lijn voor een keten die een
jiijsklasse gaat hanteren er-
ptussen 55 en 100 gulden
r. Want de op een na
loopste, Campanile,
meteen van die 55
lar 100 gulden waar nog
p ontbijt van 12 gulden
fear wij bieden dan ook een
piekende prijs-kwaliteit-ver-
ig," meent Otto Jansen,
a-manager voor de Benelux,
et onze twee sterren hebben
i) een comfort dat vrijwel ge-
jk is aan wat vroeger de echte
jsehotels in petto hadden."
ie uitrusting in de kamers is in-
tdaad compleet, dus met in-
irip van een toilet, een dou-
F een telefoon en een kleu
tert. Op een minibar na is er
pte vinden. Elk Campanile-
Wel kan bogen op een bar en
restaurant met eigen keu-
1 Hoewel de inrichting van
350 hotels in Europa overal
Ptaltde oogt, is er geen sprake
«een identieke bouw. Er zijn
*Een Campanile-kamer a 100 gulden per nacht, exclusief ont
bijt.
in zes jaar tijd twaalf Campani
le-hotels in Nederland ge
bouwd. Over de bezettings
graad is Jansen niet ontevreden.
Die blijkt in Nederland op ge
middeld 60 procent te liggen.
„Dat moet wél 65 procent wor
den."
Campanile is van oorsprong
Frans. Van de totale 350 hotels
bevinden zich er dan ook 315 in
Frankrijk. In Frankrijk is deze
zelfstandige keten een begrip.
„Onze gasten bestaan voor een
opvallend deel uit Franse toe
risten die ons produkt van huis
uit zeer goed kennen", zegt Jan
sen.
Hij ziet overigens Formule 1
niet als een concurrent. De Ne
derlandse keten Bastion is wel
een rivaal.
1 Bastion-hotel (drie
ren) ben je voor een ka
il® gemiddeld 110 gulden
Fft maar hier zit het ont-
p er wel bij in. „Wij be
doelen de gulden midden-
!8 tussen weliswaar vaak
ieke en gemoedelijke,
P desondanks verouder-
f®"jet meer bij deze tijd
ende familiehotels en de
ie!?.™re en luxe hotels,"
eft adjunct-directeur
Mekking een ken-
ere van de Bastion-keten,
nJn ftet hoofdkantoor
da is gevestigd.
•CJ'!!(lget *s dé groeimarkt
Pe wmche. En wij hebben
iertv?rouwbaar te zÖn en
"l'v5^Hze leus is dan
Perils ^"dly hotel'. Die
„e "adden we zo vaak in
Een Bastion-kamer a 110 gulden per nacht, inclusief ontbijt.
lil to r"uVeK aangetroffen
fcn n_ hebben overgeno-
iit. ?e hamers missen niets.
minibar is er. Wij zijn
ïedifi vee' meer dan een
'ihehk leugdherberg. Maar
f® tennisbaan of
NedpH onze 31 hotels
Wiek z!jn volkomen
Data Y binnen als bui-
r^htdebouw-en in-
'rhofpi j' Het eni§e dat
°'ej anders uitziet, is het
:uit,Ü" Jbhijkt per hotel
Ver full-time-krach-
ten te bestaan, aangevuld met
15 tot 20 part-timers en dat
houdt de uitgaven natuurlijk
ook aan de lage kant. Er is in elk
hotel een bar. Evenals een res
taurant, maar dat heeft geen ei
gen keuken, wel eigen produk-
ten die centraal voor heel Ne
derland worden bereid in Ter-
heijden.
Net als bij Campanile is gemid
deld 60 procent van de 40 ka
mers bezet. En ook het streven
is gelijk: 65 procent in 2000. Er
wordt een aardige winst ge
maakt. Bij een omzet van 40
miljoen gulden is die volgens
Mekking 3 miljoen, vóór belas
tingen.
In 2000 moet die omzet naar 75
miljoen zijn getild met een
winst van 7 miljoen. Maar dan
hebben we het over een keten
die zich volgens de ambitieuze
plannen bijna verdubbeld zal
hebben. Met inbegrip van min
stens twee hotels in het buiten
land. In Duitsland is inmiddels
het 32e hotel geopend in
Düsseldorf en de eerstvolgende
over de grens moet in Antwer
pen komen. In 2000 moet er dus
een keten bestaan van ongeveer
zestig hotels. De investeringen
die hiervoor nodig zijn, zullen
rond de 150 miljoen gulden be
dragen. Miljoenen voor low
budget.
Mogelijk dat de Formule 1-
hotels wat minder comfort
ten toon spreiden dan menig
goed onderhouden hotel van
De Stichting Samenwer
kingsverband Familiehotels,
maar ze hebben toch wel al
les in huis voor een onge
stoorde, prettige nachtrust
in een geluidgeïsoleerde ka
mer met een bed dat niet
doorzakt. Ze zijn in Neder
land in hun klasse het goed
koopst.
Een overnachting kost er 55
gulden voor een, twee of drie
personen. Het ontbijt van 7 gul
den is niet inbegrepen.
Trots, enthousiasme en zelfs ge
drevenheid klinken door in de
woorden van Bert Hummel, de
algemeen directeur voor de Be
nelux. „We kunnen in de Neder
landse keten van Formule 1 bo
gen op een bezettingsgraad van
75 procent. Zaandam haalt zelfs
95 procent, wat ik uniek noem
in de hotellerie. En in Breda
waar over zes maanden het vijf
de Nederlandse bedrijf open
moet gaan aan het Hoogeind,
verwacht ik een bezetting van
70 tot 75 procent."
Dat ziet er dus economisch ge
zien aardig gezond uit. En dat
was ook de bedoeling van de
Franse Accor-hotelgroep waar
toe Formule 1 behoort. Accor is
de grootste ter wereld. De groep
voert alle prijsklassen, zoals bij
voorbeeld Sofitel (vijf sterren),
Novotel (vier sterren), Mercure
(drie sterren), Ibis (twee sterren)
en dus ook Formule 1 (één ster).
Met die ene ster maakt Accor
mooie sier, want 40 procent van
de omzet bij Formule 1 is winst,
al is dat vóór aftrek van lasten.
De doelgroep van Formule 1 is
breed. Hummel: „Bedoeld voor
iedereen die van huis is en het
niet nodig vindt op dat moment
meer te betalen dan onze prijs."
In de praktijk bestaan de gas
ten, die gemiddeld twee tot drie
nachten blijven, veelal uit ver
tegenwoordigers, congresgan
gers, toeristen, vrachtwagen
chauffeurs, cursisten, sportlie
den en soms ook uit mensen die
de laatste trein gemist hebben.
Formule 1 telt in heel Europa
inmiddels 350 hotels die alle
maal gerund worden door een
zelfstandig twee
manschap, meest
al een echtpaar,
dat in het hotel
woont. Met nog
vier tot zes man
full-time erbij is
dat alle personeel
per hotel van 50
tot 100 volkomen
identieke kamers.
Restaurant en bar
zijn er niet. Wel
zijn de hotels al
lemaal gebouwd
in de directe na
bijheid van een
bestaand restau-
Een Formule-l-kamer a 55 gulden per nacht, exclusief ontbijt.
rant.
Formule 1-hotels onderschei
den zich in meer dan één op
zicht van alle andere hotels in
de wereld. En dat komt door de
filosofie die achter de opzet van
de keten schuilt. Bij de planning
in de beginfase is er meteen
vanuit gegaan, dat de kamer-
prijs, aan de hand van een
marktonderzoek, 55 gulden
moest bedragen. Met dit gege
ven als onwrikbare uitgangsba
sis zijn architect, aannemer en
andere bouwheren toen aan de
slag gegaan. Bijzonder is ook de
automatisering die is toegepast
met het oog op het uitsparen
van personeel.
Zo zijn er geen sleutels. Bij in
schrijving krijg je een persoon
lijke cijfercode toegewezen.
Daarmee, via druktoetsen dus,
kun je de kamer in. Daarin be
vinden zich de vaste elementen,
inclusief wastafel en kleuren-tv.
Maar geen eigen telefoon. Om te
bellen moet je je kamer uit. Voor
toilet en douche dien je ook het
vertrek te verlaten. Er is één
douche-toilet-voorziening voor
elke vijf kamers.
Het hele toegangs- en betalings
systeem is trouwens geautoma
tiseerd. Dat is gedaan, omdat de
receptie alleen tijdens de spits
uren is bemand, van half zeven
tot tien uur 's morgens en van
vijf tot tien uur in de avond. Wie
al is ingecheckt en na een uit
stapje na tienen komt aanklop
pen, kan er alleen in via de cij
fercode. De computer contro
leert of je hebt gereserveerd en
Het Fprmule 1-hotel in Waalwijk.
de deur gaat automatisch open.
Als je in zo'n situatie niet voor
af je kamer hebt besproken, is er
geen enkel probleem. De com
puter neemt de rol van de recep
tie in dat geval volledig over.
Het is dan wel nodig een credit
card te gebruiken. Dan kijkt de
computer even welke kamer vrij
is, je betaalt en je krijgt de cij
fercode van de kamer. Overi
gens vloeit uit het systeem
voort, dat je altijd vooraf be
taalt, ook als er personeel in de
receptie aanwezig is.
Je kunt dus bij een Formule 1-
hotel arriveren, je inschrijven,
betalen en er de nacht door
brengen zonder ook maar één
menselijk wezen te ontmoeten.
Is dat niet wat griezelig?
„Nee", vindt Hummel. „Het is
juist een service. Bedenk ook,
dat verreweg de meeste gasten
persoonlijk door het personeel
worden ontvangen. Slechts tien
procent komt via de computer
binnen."
Tijdens zijn verblijf komt de
gast nog meer automatiseringen
tegen. Toiletten en douches rei
nigen zichzelf meteen na ge
bruik. In de douchecel zul je
verder vergeefs naar een hand
doek zoeken. Je droogt je hele
lichaam met een speciale föhn.
De toekomst van de keten is er
een vol bedrijvigheid. Volgens
Hummel is het de bedoeling, dat
het arsenaal van 350 hotels in
Europa zich op korte termijn
verdubbelt. Dat kan snel gaan,
want de prefab-hotels zijn in
drie maanden gebouwd. „Maar
ze zijn niet allemaal
identiek, hoor",
weet Hummel.
„Oorspronkelijk
was dat wel zo. Nu
niet meer. Zaandam
en Waalwijk bij
voorbeeld lijken he
lemaal niet op el
kaar. En dat we tot
nu toe aan de rand
van de steden op be
drijventerreinen
hebben gebouwd,
betekent niet dat we
nooit in het stads
hart terecht zullen
komen."
MHH
Hü
Door Marijke Prins
Onlangs kreeg ik een antiquarisch exemplaar van het 'Groot
nieuw volledig Indisch kookboek' van J.M.J.Catenius-van der
Meijden, een dik boek met een naam die staat als een huis.
Het boek geeft naast honderden Indische recepten Europese klas
siekers als sauce ravigotte. Zoals ook uit de inleiding spreekt, is
dit vooroorlogse boek geschreven voor de Nederlandse vrouwen
die zowel een kokkie in dienst hebben en geacht worden toe te
zien op de gerechten die zij maakt, als zelf een Europese keuken
voeren met de in de kolonie beschikbare ingrediënten.
Ter illustratie een citaat: 'In Indië, waar men zo dikwijls allerlei
klein gevogelte neerschiet, zoals mussen, glatiks, perkoetoets enz.
kan men, als toch de wreedheid is geschied op die onschuldige
diertjes, daarvan een broodschotel of ragout maken.'
Het boek van mevrouw Catenius lijkt in opbouw precies op het
kookboek van mejuffrouw W.C.Keijner. Het vooroorlogse exem
plaar dat ik van mijn moeder kreeg, is soms wat moeizaam lees
baar door muzikale maar weinig begrijpelijke volume-aanduidin
gen als kattie en splitglas. Het boek wordt echter nog steeds her
drukt en is een aanstekelijk kookboek. Hier een geurig recept van
Mevrouw Catenius: ajam peniki.
Voor vier tot zes personen
Voorbereidingstijd: 10 minuten
Kooktijd: 1 uur
1 kip
2 lepels fijngesneden uien
4 tenen knoflook
4 rode pepers zonder pitten
V! lepel zeer fijngesneden gember
5 kemiries
1 theelepel trasi
1 stengel sereh
2 lepels assemwater of citroen
2 djeroek poeroetbladeren
1 theelepel zout
VA blokje santen
2 eetlepels olie
De kip wordt in acht stukken gesneden; de kruiden in de rij wor
den tot en met de trasi fijngestampt, vermengd en in olie licht
bruin gebakken, daarna de stukken kip erbij gevoegd. Nu lengt
men de trasi met een lepel water aan, voegt dit water, met het as
semwater (of citroen), de serehstengel, de djeroek poeroetblade
ren en het kopje warm water, bij de kip. Laat dit samen koken, tot
de kip bijna gaar is. Voeg daarna het blokje santen erbij en laat
het geheel zachtjes koken totdat de olie uit de saus loskomt.
Opdienen met rijst en stukken komkommer.
Zeven hoteliers uit Zwitserland, Duitsland, Italië en Oostenrijk
hebben een vereniging van Europese 'Motor Bike Hotels' opge
richt. De hotels beloven de motorrijdende hotelgast voorzienin
gen die in een 'gewoon' hotel niet altijd aanwezig zijn.
De initiatiefnemers van de Europese groep van motorhotels zijn
zelf allemaal actieve motorrijders. Motoren kunnen er in een
overdekte, tegen diefstal beveiligde ruimte worden geparkeerd, er
zijn droogruimten en de hotels stellen ook schoonmaakartikelen
ter beschikking. In de hotelkamer treft de motorgast verder een
schoenpoetsset aan en bij aankomst worden tenminste zes route-
voorstellen uitgereikt. Alle hotels behoren volgens eigen zeggen
tot 'de betere middenklasse'. De groep streeft naar uitbreiding
van het aantal ledenhotels, waarbij niet alleen naar de vereiste
voorzieningen wordt gekeken, maar ook naar de onderlinge af
stand tussen de hotels.
Informatie: Ruedi Stahel, Hotel Eigerblick, 3818 Grindelwald, Zwitser
land. Telefoon 00-41-36545414.
Voor het tweede jaar wordt in Utrecht de Wintervakantiebeurs
gehouden. Mensen die informatie zoeken over wintersport- en
winterzonbestemmingen kunnen van 14 tot en met 17 september
terecht in de Jaarbeurs.
Onder meer reisorganisaties, verkeersbureaus, lokale VW's, ver
tegenwoordigers van luchtvaartmaatschappijen en hotels zijn er
te vinden. Daarnaast is ook een Nederland-paviljoen te bezoeken
en staan er fabrikanten van skikleding.
Wintervakantie '95 vindt plaats van donderdag 14 tot en met zon
dag 17 september, dagelijks van 10.00 tot 18.00 uur (vrijdag tot
22.00 uur).
Toegang kost 12,50 gulden voor volwassenen en 10 gulden voor
kinderen van 4 tot en met 11 jaar en zestigplussers.
Voor degenen die met de trein naar de wintersport willen gaan,
heeft NS de brochure 'Doorgewinterde wintersporters rijden Al
pen Expres 1995/1996' gemaakt. De Alpenexpres brengt winter
sporters van eind december tot eind maart met nachttreinen naar
het hart van diverse skigebieden in Oostenrijk, Zwitserland, zuid-
Duitsland, noord-Italië en de Franse Alpen. Er zijn enkele verbe
teringen doorgevoerd, aldus NS.
Zo is het mogelijk om de bagage aan huis te laten ophalen en be
zorgen, indien gewenst kan de host(ess) drankjes en snacks in het
rijtuig serveren, naar zes Oostenrijks bestemmingen is er, direct
na aankomst en vlak voor vertrek, een taxiservice tot aan de voor
deur van het hotel of appartement. Ook zijn alle ligrijtuigen
(maximaal vier personen per compartiment) vernieuwd en air
conditioned. De brochure is beschikbaar bij NS-stations en reis
bureaus.
De Aziatische luchtvaartmaatschappij Cathay Pacific Airways
investeert tot 1998 200 miljoen gulden in verbetering van de ser
vice. Zo komen er in alle klassen in elke vliegtuigstoel tv-toestel-
len. Ook komt er meer cabinepersoneel; de verhouding personeel-
passagiers wordt 1 op 12 op het hoofddek (was 1 op 18) en 1 op 9
voor het bovendek. Zakenreizigers krijgen onder meer beenruim
te.
In de Dominicus-reeks van uitgeverij Gottmer verschenen recent
de titels 'Vlaanderen en Brussel' (34,90 gulden) en 'Ardennen en
Luxemburg' (32,90 gulden).
Beide gidsen zijn informatief, staan vol achtergronden, historie
en kunst en cultuur worden volop belicht. Voor wie denkt de be
schreven gebieden te kennen, staan er vast nog voldoende interes
sante tips en wetenswaardigheden in.
Fietsers die deze zomer bijzondere ervaringen hebben opgedaan
tijdens hun (verre) tochten én daarover willen vertellen aan ande
re fietsers, zijn welkom tijdens het 'Kampeerweekeinde voor
Fietsreizigers'.
Dat weekeinde wordt voor fietsers die willen vertellen en fietsers
die informatie zoeken van 15 tot en met 17 september gehouden
op het Westbrabantse natuurkampeerterrein De Heense Akker in
De Heen. Er komen in ieder geval fietsers vertellen over hun erva
ringen in Albanië, Vietnam, Thailand, de Rocky Mountains, Mon
golië en het hooggebergte van Centraal-Azië. Er worden enkele
activiteiten georganiseerd, zoals een fietstocht door de omgeving
en een kanotocht.
Leden van De Wereldfietser betalen 10 gulden per overnachting,
anderen 12,50 gulden. Informatie en opgave: De Wereldfietser, te
lefoon 076-652016 of 020-6628546.