er weg is al heel gewoon
Franse proef
met elektro-auto
Rijst staat steeds
vaker op het menu
es
iper nieuwe zomertrends op Vakantiebeurs '94 in Utrecht
2
Accord Coupé op
Salon Brussel
CONSUMENT
D3
Lse
ONDER DE KURK
hpeeiale reisgids
Ivoor ouderen en
gehandicapten
u
Vitamine K
DONDERDAG 13 JANUARI 1994
13 JANUARI 1994
loodjes een regionale specialiteit!
■hiervan goed vallen. Het recept I
Ik tien jaar geledenop een Turks»
kende vrouw. Zij had haar eigen!
[Nederlandse publiek. Het was int
in in Nederland studiereizen van I
^narissen werden georganiseerd!
afsluiting werden dan culturele I
i leerzaam.
r rusttijd van het deeg)
Door Hein Sluijter
Iroducenten en import^]
Ins hadden opgedrongen
■onder van het bestaan'vj
luike, volle en kruidige dn!
ie rosés af te weten, zeidel
ie dag mét' het mondje tese
alles wat rosé was.
En dan te bedenken dat ea
toede rosé een stuk moej]j,1
ker te maken is dan rode
kitte. Rosé wordt, behalve
Champagne of ih Luxembur.
bltijd gemaakt van alü
blauwe druiven. Om te vod
komen dat er rode wijn ont]
ftaat. mogen de schillen »J
Pie druiven slechts een korta
lijd meegisten met het veil
Tiitgeperste sap. Elke produ
tent kan je vertellen dat hei
nauwkeurig vaststellen van
pie 'korte tijd'" héél lastig is. I
De lasterende tong van heel
vat smulpapen zou bestraf!
noeten worden met roestwal
iter of iets dergelijks. Waj|
[droge rosé smaakt zo vooij
■treffelijk bij pizza's bijvoor]
[beeld of bij pasta's, salami]
■kruidige vis of oosterse
[rechten. Hoewel daar ook an-l
[dere wijnen bij passen,
[ik wil U in dit verband het
■verhaal van het gebakken ei]
Itje niet onthouden. Op een
[proeverij, ver in het land. had.
[een collega mij aanbevolen!
[om bij ei eens een droge rosé!
[te proberen. Hoewel in de
[wijnwereld bekend is dat ei
[eigenlijk niet samengaat met
[wijn. Op weg naar huis bestel]
Ide ik dus een uitsmijter. Inl
leen gerenommeerde gelegen]
jheid. Want anders had ik hetl
I risico gelopen dat er geen ro
I sé voorhanden was. De wijn isl
I in de horeca helaas een zeld-
I zaamheid geworden.
I Hoezee, ze hadden rosé.
f Die collega had gelijk. Bij een I
uitsmijter voegt zich slechts
leen droge rosé. En geen en-
I kele andere wijn. Job dient te
I worden opgenomen in de tij]
I der edelen.
johan van Grinsven
jht - „Nee, de grote bosbranden rond Sydney zullen
geen effect hebben op het sterk groeiende toerisme
Australië," meent Michael Fley van de Australian
Ust Commission in het bonte decor van de Vakantie-
L'94 in de Utrechtse Jaarbeurs. En ja, hij heeft ook
L gaten dat Australië wel eens dé reistrend voor de
Lende jaren kan worden, zoals deskundigen in de
ierlandse reisbranche in koor roepen de laatste
aanden.
is al duidelijk bij onze
fcburen: 100.000 Duitsers
jtn vorig jaar 'down under'.
ar met de stijging van
fa' Nederlanders in 1992
j 25.000 in 1993 zijn wij ook
lllij." Vooral omdat Neder-
gasten gemiddeld 42 da-
ju Australië blijven en er
acht- tot tienduizend gul-
rspenderen.
[goedkopere vliegtickets en de
rating van de Olympische
den in Sydney (in het magi-
ll'trecht (anp) - Voor
onderen en mensen met
een handicap is een spe-
|ciale reisgids samenge-
met informatie over
[vakantiehuisjes en
oepsaccommodaties.
be gids 'Uitgebreid' is ge-
maakt door organisaties op
[iet gebied van toerisme,
[onderen en gehandicapten.
ag werd het eerste
exemplaar gepresenteerd op
[de Vakantiebeurs in
Utrecht.
iOngeveer 1,7 miljoen Ne-
iderlanders moeten rekening
houden met een gezinslid of
[groepslid met ernstige li
chamelijke beperkingen.
Door de toenemende ver
grijzing groeit dat aantal
alleen maar. Hun vakantie
verblijf moet door die be
perkingen aan bepaalde ei
sen voldoen, maar vaak is
onduidelijk waar de juiste
informatie te verkrijgen is.
Het uitbrengen van de gids
is financieel gesteund door
onder meer het Beatrix-
londs.
sche jaar 2000) zijn volgens Fley
redenen waarom het toerisme
naar Australië zo in de lift naar
boven zit. „En Australië is na
tuurlijk een veilig land, het is er
goedkoop en er is veel te zien. En
daarbij, mensen zijn al naar
Amerika geweest en willen nu
weer wat anders. Nog verder."
Weinig trends
Echte nieuwe zomervakantie
trends zijn er niet op te tekenen
tijdens de Vakantiebeurs '94, die
sinds gisteren in Utrecht te be
zoeken is. Ook al zijn daar zo'n
1.300 organisaties namens 88
verschillende landen aanwezig.
Ver weg is al heel gewoon.
En dat de consument zijn vakan
tie steeds beter op maat kan
(laten) samenstellen, is ook al
geen nieuws meer. Paar daagjes
New York met bezoek aan een
gospelmis en een musical op
Broadway, dan even naar Was
hington, misschien een stukje
Route 66 rijden en vervolgens
een plaar dagen swingen in het
muzikale zuiden van Amerika.
De klant verzint, de reisbranche
regelt het zonder mankeren.
Een beursbezoeker die al het
wervende drukwerk en de exoti
sche stands van verre bestem
mingen als Zanzibar, Venezula
en St. Kitts en Nevis ziet, zou
bijna vergeten dat de meeste
Nederlandse vakantiegangers
gewoon naar de camping in
Frankrijk gaan en naar het ver
trouwde pension in Duitsland en
Oostenrijk. Of, in nog grotere
aantallen, gewoon in eigen land
blijven.
Kleine wereld
Toch laat de Vakantiebeurs
vooral zien hoe klein de wereld
geworden is; ze staan er allemaal
om hun toeristische waren te
slijten. Met een simpel foldertje
kan dat al niet meer, dus draven
Echte nieuwe zomervakantietrends zijn er niet op de Vakantiebeurs '94. Ook al zijn daar zo'n 1300 organisaties namens
verschillende landen aanwezig. Ver weg is al heel gewoon. fotoarchief de stem
er voor de media ministers, am
bassadeurs en hoge ambtenaren
op en wordt het publiek op iede
re hoek vergast op zang- en
dansgroepen en hapjes en drank
jes en krijgt de vakantieklant
- want het gaat natuurlijk om
zijn portemonnee - informatie
uitgereikt door de meest bizar
geklede mensen.
Net als Fley van de Australian
Tourist Commission is ook C.
Sharavrentsen van de Mongoolse
reisorganisatie Juulchin heel te
vreden. In 1993 steeg het aantal
Nederlandse vakantiegangers in
Mongolië met maar liefst 30 pro
cent, van 180 naar 240.
„In Mongolië wonen twee mil
joen mensen op 1,5 miljoen vier
kante kilometer land. Wij heb
ben rust, ons land is onbedorven,
de mensen ook. En dat moet zo
blijven, daarom willen wij niet
te veel toeristen. Een groot deel
van het transport gaat bij ons
nog per paard. Wie van al deze
landen hier aanwezig kan dat
allemaal zeggen?" En in dezelfde
adem: „En voor ons is toerisme
natuurlijk dè manier om buiten
landse valuta te genereren."
CBI
Zijn bedrijf staat op de beurs
onder de paraplu van het Cen
trum tot Bevordering van de
Import uit Ontwikkelingslanden;
dit CBI is onderdeel van het
ministerie van Buitenlandse Za
ken. Dertig landen heeft CBI
onder haar hoede: bij voorbeeld
ook Oeganda, Ethiopië en Pales
tina. Het zijn vaak niet de meest
voor de hand liggende vakantie
landen; ze zijn getekend door
politieke onrust, oorlog, honger
of natuurrampen.
CBI's toeristische specialist W.
Reynders: „Wij werken ook op
langere termijn. Als de rust
weergekeerd is in zo'n land,
moet de toeristische industrie
meteen aan de slag kunnen,
moeten de contacten met de Ne
derlandse reisbranche al gelegd
zijn. Deze landen hebben zoveel
meer te bieden dan de ellende
waarom ze bekend zijn. Ze hoe
ven straks ook niet allemaal
massa's toeristen te trekken; de
meeste bestemmingen zullen al
leen echt geïnteresseerde vakan
tiegangers lokken. Ja, ze hebben
een kans tussen al die zware
concurrenten. Je ziet in de reisb
ranche steeds meer belangstel
ling voor dit soort aparte be
stemmingen; de grootste groei op
vakantiegebied zit 'm de laatste
jaren ook in de ver-weg-bestem-
mingen. Ik denk dat hier nu
landen staan die mensen nu nog
niet zien als vakantiebestem
ming, maar die in de loop van de
jaren een goede toeristische in
dustrie kunnen opbouwen. En
vergeet niet dat landen als Tune
sië en Thailand ook eens heel
bescheiden onder onze paraplu
begonnen zijn. En kijk eens wat
daar van geworden is".
Vakantiebeurs '94 in de Jaarbeurs
in Utrecht is tot en met zondag 16
januari te bezoeken in de Jaarbeurs
in Utrecht. De beurs is iedere dag
geopend van 9.30 tot 17.30 uur.
Vrijdag is de beurs open tot 21.30
uur. Toegang: 15 gulden.
ten
gesneden
I mogelijk gesneden
Pt gistdeeg. 2êt ook alle overi-
4>p kamertemperatuur. Maak de
Iteelpan. Brokkel de gist in het
K meel door, 1 theelepel suiker en
[ekt rijzen op een rustige plaats.
Irden gewacht, totdat het deeg
lp de vulling te maken. Verhit de
Ig worden in de pan en voeg dan
totdat het rul is en voeg dan de
Jpiet na enkele minuten een half
[het vuur uit wanneer het vocht
ook vleesresten gebruiken, zoaJs
lip of het stoofvlees). Wanneer je
[aken, brokkel- je de feta en meng
fassa met de eierdooiers en de
Jieed. Meng bloem en een snufje
Ihierin een kuiltje. Laat de eieren
lel de vlokken' boter er bovenop
Jle olie en kneed alles samen tot
let deeg afgedekt met een schone
nk door en trek zo'n 14 (dat is de
i) ballen van het deeg, ongeveer
:se gehaktbal. Rol de ballen zeer
15 cm) en leg inhet midden van
'ulling. Bestrijk de rand met wat
licht, zodat een halve maan is
iten met het resterende struif en
likken. Het is niet nodig om de
'jes zijn vet genoeg van zich zelf
graden voorverwarmde oven en
n worden. Lekker als bijgerecht
net soep of als hapje bij een
I Door Peter Fokker
De PSA-groep gaat vanaf 1995
elektrische auto's aanbieden,
fe gaat om elektro-versies van
Ie technisch verwante Peugeot
J16 en Citroën AX. Met die
types is op 1 januari een prak-
tijkproef van achttien maanden
gestart in het schilderachtige
franse havenstadje La Rochel-
I Kt plaatsje in Normandië staat
I j- lang te boek als een bij
I mtstek milieubewuste gemeen-
I je Burgemeester Crepeau van
I f Bochelle sloot een jaar gele-
®n een contract met PSA en
Electricité De France.
verhuurt vijftig elektro-
I aa'os' waarvan er dertig naar
Particuliere huishoudens gaan
I twintig naar bedrijven of
gemeentediensten. EDF zorgde
1 ['oor een netwerk van elektro-
tankstations.
gebruiker kreeg thuis een
jaadstation en op negen open
de parkeerplaatsen in La Ro-
neUe zijn zelfbedienings-in-
staiiaties geplaatst. Drie benzi-
stations hebben een snellaad-
nnfP' i°m maximaal tien mi-
zod!t ac,cu's °P te PePPen
ooi- j r twintig kilometer
Sweden kan worden. De bedoe-
„J's echter dat bij elke gele
kt' biivo°rbeeld tijdens
bodschappen doen, de auto op
Pafbeerplek aan de
om-pomp bijgeladen wordt.
Qüp-kaart
kori °Penbare Igadstations wer-
Dt een chip-kaart, een
programmeerbare creditcard
waarop een EDF-kantoor een
bepaald tegoed zet, dat bij
stroomafname aan de openbare
pomp automatisch afgeschreven
wordt. In totaal 25 Franse ge
meenten - waaronder Parijs -
hebben zich voorgenomen bin
nen twee jaar ook laadstations
aan te leggen om elektrisch rij
den mogelijk te maken. In Tours
wil men vanaf 1995 elektro-au-
to's verhuren voor stadsritten.
Project La Roebelle, dat ons de
primeur verschafte van elek
trisch rijden tussen gewoon
stadsverkeer, is een laatste test
hoe elektro-auto's in de prak
tijk bevallen.
„Er moet vraag naar elektro-
auto's ontstaan, wil de Industrie
ze aanbieden. Die vraag komt er
niet tenzij gewone gebruikers
ervaring op kunnen doen. Deze
cirkel kan doorbroken worden
met een proef zoals deze. De
Nederlandse overheid voelt he
laas weinig voor ondersteuning
van proeven waarbij particulie
ren zijn betrokken. De elektrici
teitsbedrijven werken niet echt
samen om deze nieuwe markt te
ontwikkelen. En we hebben
geen auto-industrie om in zo'n
proef deel te nemen," aldus de
heer Van Spanje van de Neder
landse Novem, een organisatie
die het gebruik van milieu
vriendelijke energie tracht te
stimuleren.
In La Rochelle bekostigen de
project-partners grotendeels de
test. PSA verhuurt de auto's
voor een goede driehonderd
gulden per maand, inclusief on
derhoud, verzekering enzovoort.
EDF berekent geen kosten voor
de nieuw ontwikkelde laadsta
tions. Zo komt een volle 'tank'
De elektrische Renault Zoom. Straks komen er ook elektro-versies van de Peugeot 106 en de Cintroën AX. foto archief de stem
voor circa tachtig kilometer rij
den op slechts een gulden of
vijf.
Kosten
Jean-Yves Helmer van PSA ver
klapte wel wat elektrisch rijden
echt gaat kosten. „Onze elektro-
auto's zullen ongeveer vijfdui
zend gulden duurder zijn dan
de normale modellen. We den
ken vijf- tot tienduizend auto's
per jaar af te zetten. Kunnen we
dat opvoeren naar 25.000 stuks,
dan hoeft een elektro-versie
niet meer duurder te zijn."
Elektrische auto's hebben best
hun attracties. De motor ont
wikkelt zijn grootste trekkracht
bij wegrijden uit stilstand. De
proef-Peugeot bleek tussen an
der stadsverkeer een rappe
sprinter. Motorgeluid ontbreekt
vrijwel. De banden roffelen wel
nadrukkelijk, doordat de auto
aan accu's zo'n 300 kg belading
meetorst. Op de snelweg was
een top van 95 km/h mogelijk.
Inhaalmanoevres zijn lastig we
gens de bij hoger motortoeren
tal sterk afnemende trekkracht.
De hamvraag is evenwel wat
het scheelt in luchtvervuiling.
Dat zal nauwelijks te meten zijn
in la Rochelle, met vijftig elek
tro-auto's op een totaal van
dertigduizend. Ontnuchterend
is een staatje van PSA over de
produktie van kooldioxide (een
broeikas-gas). Elektro-auto's
helpen pas echt wanneer hun
voeding komt van nucleaire
centrales die geen kooldioxide
produceren, waarvan Frankrijk
er een aantal heeft. Een benzi-
ne-auto gooit er gemiddeld 217
gram kooldioxide per kilometer
uit, een oliegestookte electri-
sche centrale die een auto voedt
190 g/km. En een diesel-auto
162 g/km.
Luchtvervuiling wordt vervan
gen door nucleair afval, of eer
der verplaatst naar buiten de
stad dan verkleind. Geluidshin
der door stadsverkeer kan afne-
.men, dat wel. Dus, waar zijn wij
nou helemaal mee bezig? Die
vraag blijft in La Roehelle on
beantwoord.
Op de autoshow in Brussel,
door de Belgen 'Het Salon' ge
noemd, toont Honda de nieuwe
Acoord Coupé, een in Amerika
ontworpen én gebouwde auto.
De autosalon gaat vandaag
open. De 72e show in het Ten
toonstellingspark van Brussel
duurt tot 23 januari.
Thema van de autosalon is dit
jaar 'De Auto en Ik Daarmee
wil organisator Febiac de na
druk leggen op de band van de
mens met zijn of haar auto.
„Het thema beoogt een sociolo-
gische realiteit. Vaak zoekt de
mens in zijn auto een verleng
stuk van zijn ego. Het succes
van de automobiel en zijn ex
plosieve toename hebben echter
aanleiding gegeven tot een aan
tal nieuwe problemen op het
gebied van de verkeersveilig
heid, milieuvervuiling en file
vorming. Daardoor is ook een
aantal nieuwe verwachtingen
gecreëerd: de wagens van van
daag, meer nog die van morgen,
dienen veilig, milieuvriendelijk
en intelligent te zijn,' aldus de
Febiac, de Belgische Federatie
van de Automobiel- en Twee-
wielerindustrie.
Behalve de Accord Coupé, die
in mei in Nederland leverbaar
wordt, is in Brussel ook de
Honda Accord Aerodeck te zien.
De Aerodeck is naast praktische
stationwagon ook de belicha
ming van de moderne, sportieve
wagon die veel gebruiksmoge
lijkheden combineert met ele
gante styling. Ook de Aerodeck
wordt door Honda in Amerika
gemaakt. De auto zal eind dit
jaar in Nederland leverbaar
worden.
Is Moeder Natuur altijd
verstandig? Is alles wat
natuurlijk is per definitie
goed? Neem moedermelk.
Puurder natuur bestaat er
niet. Toch vindt men het sinds
1990 nodig om alle borstge-
voede zuigelingen de eerste
drie maanden elke dag wat
extra vitamine K druppels te
geven. Na eindeloze discussie,
die trouwens nog steeds
voortduurt, is de medische ge
meente er nu van overtuigd
dat daarmee een zeer ernstige
afwijking bij zuigelingen kan
worden voorkomen.
Vitamine K krijg je binnen
door het eten van plantaardi
ge produkten en verder pro
duceren onze darmbacterieën
ook nog een behoorlijke hoe
veelheid van dit vitamine. Het
merendeel wordt gestapeld in
de lever. En dat is niet voor
niets.
De lever produceert naast
heel veel andere nuttige za
ken ook diverse stollingsfac
toren die er voor zorgen dat
elk gaatje in de bloedsomloop
onmiddellijk wordt gedicht.
Daarvoor is vitamine K nodig:
zonder dit vitamine kan de
lever de stollingsfactoren Fac
tor II, VII. IX en X niet
maken. Gevolg: bloedingsnei-
g'ng.
Dat overkomt volwassenen
als ze een slecht werkende
lever hebben of als ze een
teveel aan 'bloedverdun-
nende' middelen hebben ge
slikt, want die remmen vita
mine K. Als therapie krijgen
ze dan bijvoorbeeld Konakion
toegediend, een beroemd vi
tamine K preparaat. Maar
ook bij pasgeborenen komen
nogal eens een spontane bloe
dingen voor, want bij hen is,
zoals een deskundige schreef,
„het gehalte aan vitamine K
precair laag."
Dat komt omdat de moeder
koek van moeder naar kind
niet of nauwelijks vitamine K
doorlaat. En na de geboorte
zou het vitamine uit twee
bronnen moeten komen.
Maar helaas: De produktie
door de darmbacterieën moet
dan nog op gang komen en
bovendien bevat moedermelk
buitengewoon weinig van dit
vitamien.
Heel vreemd, omdat koemelk
- en flessevoeding dus ook! -
daar wel 25 keer zoveel van
heeft. Om het menselijke te
kort aan te vullen geeft men
in Amerika sinds 1960 elke
zuigeling een spuit vitamine
K. In Duitsland krijgen pasge
borenen vanaf 1986 vitamine
K druppels. Nieuw Zeeland
begon daar in 1988 mee en in
1990 besloten diverse Neder
landse instanties dat het ver
standig zou zijn om niet alleen
de te vroeg geboren of met
kunstverlossing ter wereld ge
brachte risicopatiëntjes vita
mine K te geven, maar alle
pasgeborenen.
Borstgevoede kinderen zou
den bovendien drie maanden
lang elke dag vitamine K
druppels moeten krijgen. De
flessekinderen komen door
het hogere gehalte in de fles
voeding vanzelf wel aan hun
trekken.
In Nederland krijgen enkele
tientallen zuigelingen per jaar
- niemand weet precies hoe
veel - de eerste dag, of in de
eerste week, of zelfs nog na
een paar maanden last van
inwendige bloedingen in huid,
darm of hersenen. Een ver
vaarlijke afwijking. Bloedin
gen in de hersenen kunnen
geestelijke of lichamelijke
handicaps veroorzaken en lei
den niet zelden tot de dood.
Wat te doen? Vitamine K
druppels voor alle kinderen
bij de geboorte en voor borst
gevoede kinderen drie maan
den lang elke dag, zo luidt
sinds 1990 het advies. Maar.
'Het gaat dan wél om 180.000
pasgeborenen per jaar. Daar
om moet, zo vonden dr. E.
Cornelissen en kinderarts
prof. dr. L. Monnens in het
Nederlands Tijdschrift voor
Geneeskunde van 25 augustus
1990, zo'n verstrekkend ad
vies „kritisch doorgelicht"
worden. Men had weliswaar
vele aanwijzingen dat vitami-
üi RUBRIEK
v/i
O
ui
Door Jan Paalman
ne K bloedingen bij pasgebo
renen kan voorkomen, maar
niet meer dan dat.
In Japan bijvoorbeeld, waar
tot 1980 nauwelijks vitamine
K werd gegeven, kregen van
een onderzochte groep van
20.000 kinderen twintig zo'n
bloeding en al die kinderen
hadden aan de borst gelegen.
Nadat men wel vitamine K
gaf daalde dat aantal tot twee
op de 20.000 en van die twee
had er eentje geen vitamine K
extra gekregen. Maar een
echt spijkerhard bewijs dat
extra vitamine extra bescher
ming biedt was toen niet
voorhanden. 'De natuur heeft
wellicht niets voor niets geko
zen voor een lage dosering
van vitamine K,' schreven
toen drie kinderartsen. Waar
om dan dat tekort aanvullen?
Intussen, dat moet gezegd.
zijn die bewijzen, zij het drup
pelsgewijs, wel degelijk bin
nengekomen. Een van die bo
venstaande kritische kinder
artsen beschreef twee jaar la
ter een twee jaar durend on
derzoek bij liefst anderhalf
miljoen baby's.
Kinderen die geen extra vita
mine K hadden gekregen ble
ken een 13 tot 80 keer hogere
kans op spontane inwendige
bloedingen te hebben. In dat
zelfde jaar schreef dr. E. Cor
nelissen in haar proefschrift
dat ondanks een dosis vitami
ne K vlak na de geboorte, een
op de tien borstgevoede kin
deren na een maand.toch nog
een gebrek hebben aan vita
mine K. Een wekelijkse spuit
of een dagelijkse dosis drup
pels, zo toonde ze aan, heft
dat tekort op en voorkomt
latere ellende. Eind goed al
goed? Niet helemaal.
Men heeft lang getwist over
wat nou de beste manier van
toediening zou zijn. Druppels,
zoals in Nederland, of een
injectie. Welnu. Van de vita
mine K injectie is Amerika
zich twee jaar geleden rot ge
schrokken. De Amerikaanse
onderzoeker J. Golding
meende toen te kunnen be
wijzen dat kinderen die een
spuit hadden gekregen - in
Amerika de gebruikelijke toe-
dieningswijze. maar in Neder
land niet - een twee keer zo
grote kans hebben om op la
tere leeftijd kanker te krijgen.
Herhaal: twee keer!
Als dat zo is, schreef een
commentator in het befaamde
medische vakblad 'The New
England Journal of Medici
ne', dan zouden we in Ameri
ka het aantal gevallen van
kanker met de helft terug
kunnen brengen door dom
weg die spuit weg te laten.
Verwarring alom, want waar
om zou vitamine K, waarvan
tot dan geen bijwerkingen wa
ren beschreven, als spuit wel
gevaarlijk zijn maar in de
vorm van druppels niet?
Het antwoord is nooit gege
ven. want niemand kón de
conclusies van Golding beves
tigen. Integendeel. Vorig jaar
bleek uit een nog groter en
ook nog nauwkeuriger
Zweeds onderzoek niets van
de kankerverwekkende eigen
schappen van de spuit.
In september '93 werd dat in
een zo mogelijk nog beter
Amerikaans onderzoek nog
eens bevestigd. 'En dat onder
zoek,' zo schreef de 'Journal'
toen als commentaar, 'levert
een bewijs te meer voor de
veiligheid van de vitamine K
spuit.' Maar druppels zijn wel
zo vriendelijk voor het kind,
en werken, dat bleek ook uit
het proefschrift van Cornelis
sen. bovendien even goed.
Er wordt steeds meer rijst gegegeten. Het afgelopen jaar at de
Nederlander gemiddeld vier kilo. De consumptie van rijst is
de afgelopen tien jaar gestegen van 24 miljoen (1982) naar 32
miljoen (1993); in geld steeg de omzet van 65 miljoen gulden
tot 120 miljoen gulden.
Op rijstgebied is volgens het
vakblad Distrifood sprake van
een duidelijke verschuiving: van
kookrijst naar voorbewerkte,
kortkokende rijst.
De komst van allerlei 'nieuwe'
soorten voorbewerkte rijst heeft
de verkoop veel goed gedaan.
Veranderde eetgewoonten en het
gegroeide aantal een- en twee
persoonshuishoudens hebben
verder een positieve invloed op
de verhoging van de rijstcon-
sumptie. Daarnaast voorkomen
etnische minderheden dat het
marktaandeel van traditionele
kookrijst al te snel afneemt.
Van de voorbewerkte rijstsoor
ten worden witte rijst en zilver
vliesrijst het meest verkocht.
Daarnaast zijn er rijstbuiltjes,
dessertrijst en speciale rijstsoor
ten als wilde rijst en basmati te
koop. Maar die nemen met een
marktaandeel van elk 0,4 pro
cent nog een bescheiden plaats
in. Douwe Egberts (met Lassie)
is met een marktaandeel van 50
procent de grootste rijstverkoper
in Nederland.