Hels vuur aan de schenen van de 'rich and famous' België is en blijft toch een land van 4plantrekkers Afvalheff 'Fim Fiets -DE STEM- Dales wil ook Rijk geeft ge opvoeding pi DESTEM Bloedlink L -DE STEM BINNENLAND BUITENLAND Volkslied Exclusief Malibu geteisterd door enorme natuurbrand bij Los Angeles VRIJDAG 5 NOVEMBER 1993 A} DESTEL^ Elke natie en staat heeft een volkslied, dus waarom ook niet het ministaatje Vaticaan stad. Maar wie kent het? Wie weet überhaupt dat het Vaticaan een volkslied heeft? Want hoor je het ooit ergens spelen of zingen? In elk geval niet op internationale toernooien of kampioenschappen, omdat het Vaticaan daar nooit aan meedoet. Maar ook niet bij aankomst van de paus in een land dat hij bezoekt, omdat het geen echt staatsbezoek is. De duizenden pelgrims dan, die wekelijks de audiëntiehal en het St. Pietersplein bevol ken om de paus te horen en te zien: hoor je die ooit spontaan het Vaticaanse volkslied aan heffen? Nee, maar hoe zou den ze ook. Dit volkslied had immers tot voor kort geen tekst. Daar heeft de melodie 124 jaar op moeten wachten. Die melodie werd al in 1869 gecompo neerd door Charles Gounod, ook de componist van dat bekende 'Ave Maria'. Zijn compositie 'O gelukkig Ro me' werd op Pasen 1869 voor het eerst uitgevoerd op het St. Pietersplein als eerbetoon aan paus Pius IX, die toen 50 jaar priester was. Pas in het Heilige Jaar 1950, bijna een eeuw later dus, werd Gounods lied officieel verheven tot Vaticaans volks lied. Het had alleen geen tekst. Diverse ontwerpen had den geen van alle genade kun nen vinden in Vaticaanse ogen. Tot 1993, de tekst van de musicus en theaterdirec teur Raffaelo Lavagna wel goedgekeurd werd. Is die dan echt zoveel beter? Ik zou het niet weten, omdat ik de vorige teksten niet ken. Maar dat Lavagna's tekst ge nade heeft gevonden, ver baast mij totaal niet. Zijn Va ticaanse volkslied is één grote lofzang op de paus. Het volkslied jubelt over de paus als rots in de golven, als baken in de duisternis, als beschermer van de vrede. De paus is in het volkslied de waakzame verdediger van de vrijheid, de visser van men sen, de herder van de kudde. Kort en goed, in het Vati caanse volkslied wordt het heil van mensheid en wereld opgehangen aan de paus van Rome. En dat zal de hele wereld zeer strategisch onder de neus worden gewreven. Want het Vaticaanse volkslied zal voortaan klinken bij elk be zoek dat een buitenlands staatshoofd bij de paus aflegt, en met Pasen en Kerstmis wanneer de paus wereldwijd op televisie de zegen Urbi et Orbi (over Rome en de rest van de aarde) uitspreekt. Je zou er nog over kunnen glimlachen, als het allemaal niet zo serieus bedoeld was. Maar het is heel serieus. Het volkslied is een en al papalis- me - de paus is het hoogste gezag in de kerk - wat de klok slaat en maakt als zodanig deel uit van de kerkpolitieke strijd om de erfenis van het Tweede Vaticaanse Concilie. Sterker nog, het volkslied lijkt ronduit verstaan te willen worden als uiting van triomf. Het verkondigt de overwin ning van het (strakke) centra lisme van het Eerste Vati caanse Concilie, waarop Vati- canum II juist een inbreuk heeft willen maken door de positie en het belang van de bisschop aanmerkelijk te ver sterken. De centrale bureaucratie in Rome heeft dit van meet af aan een grote fout van het Tweede Vaticaanse Concilie gevonden en hem bij de uit voering van de conciliebeslui ten stap voor stap 'gecorri geerd'. De tekst van het Vaticaanse volkslied, op 16 oktober van dit jaar voor de allereerste keer door een Duits koor ge zongen voor paus Johannes Paulus II bij gelegenheid van diens 15-jarige pontificaat, zingt het succes van die ope ratie uit en maakt zo Vatica- num II tot een vertragend intermezzo van Vaticanum I. Want het Eerste Vaticaanse Concilie heeft in 1874 met het dogma van de pauselijke on feilbaarheid niets anders ge daan dan het heil van mens heid en wereld ophangen aan de paus van Rome, in de overtuiging dat alleen zo ge loof en kerk de moderne tijd konden overleven. Het zijn er niet veel meer die daar nog steeds van overtuigd zijn, maar ze hebben nog al tijd wel de macht in de kerk. De gevolgen liegen er niet Een regenachtige namiddag. Over het fietspad tussen verre buiten wijk en centrum rijdt een moeder. Peuter in zitje aan het stuur, kleuter in stoeltje achterop. Aan de bagagedrager hangt een opgevouwen wandelwagentje. Ze is op weg naar Zeeman en Wibra. Het gezin behoeft nieuw ondergoed. Het openbaar vervoer komt voor haar niet in aanmerking, hoewel de kinderen jengelen van kou en nattigheid. Nauwelijks een chauffeur geeft haar voldoende tijd om in en uit te stappen met een kind op de arm en een kleintje in de wagen. En er is bijna niemand die haar een handje helpt als de wagen de hoge treden op of af moet. Maar wat nog het meeste telt is dat voor het uitgespaarde geld vader twee nieuwe slips heeft. Dat is het beeld van verzorgingsstaat en hoffelijkheid. (CH) Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem B.V. Directie: drs. J.H.M. Brader. Hoofdredactie: H. Coumans - hoofdredacteur. C. Hamans en H. Vermeulen - adjunct-hoofdredacteuren. Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda. Postadres: Postbus 3229,4800 MB Breda. 076-236911/Telefax 076-236405. Telefax redactie S 076-236309. Kantoren: Bergen op Zoom, Steenbergsestraat 23-23a, (alleen redactie) S 01640-37253, fax 01640-40731. (voor nabezorging 01640-36850) Postadres: Postbus 65,4600 AB Bergen op Zoom. Breda, Afdeling Lezerscontact @06-0226116 (gratis). Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550, fax 01608-17829. Postadres: Postbus 363, 4870 AJ Etten-Leur. Goes, Klokstraat 1, 01100-28030, fax 01100-21928. Postadres: Postbus 13, 4460 AA Goes. Hulst, Steenstraat 14, @01140-13751, fax 01140-19698. Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst. Oosterhout, Arendstraat 14,® 01620-54957, fax 01620-34782. Postadres: Postbus 4023, 4900 CA Oosterhout. Roosendaal, Molenstraat 45,® 01650-37150, fax 01650-44929. Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal. Terneuzen, Zuidlandstraat 32,® 01150-17920, fax 01150-96554. Postadres: Postbus 145,4530 AC Terneuzen. Vlissingen, Scheldestraat 7-9, 4381 RP, 01184-19910, fax 01184-11446. Postadres: Postbus 5051, 4380 KB Vlissingen. Openingstijden: Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur; overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur. Abonnementsprijzen (bij vooruitbetaling te voldoen): per kwartaal 85.50, per half jaar 170.05 óf per jaar 330.70. Voor abonnees die automatisch betalen: per maand 28.45, per kwartaal 83.00, per half jaar 165.05 óf per jaar 320.70. Voor posttoezending geldt een toeslag. Fotoservice 076-236573. Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur): Rubrieksadvertenties 't Kleintje 076-236882 en bij Teuben, Gin- nekenweg 7, Breda. Grote advertenties uitsluitend 076-236881 Geboorte- en overlijdensadvertenties maandag t/m vrijdag tot 16.00 uur 076-236881, zondag van 18.30 tot 20.30 uur 076- 236394/236911. Bankrelaties: Postgiro 1114111—ABN/AMRO rek. 520538447. Heeft u de krant niet ontvangen Onze excuses. Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor. Ook op zaterdag van 09.00-12.00 uur. Tomeloos ontsnappen de tranen en de gillen aan het geteisterde gelaat van Mary Beth. Wanhopig holt ze in haar trainings pak keer op keer naar de brullende vlammen en weer terug. De handen afwisselend verbijsterd voor de mond, tegen de oren, voor de ogen en in de lucht. Bij de bocht in de straat staat de muur van vuur, met daarboven het zwarte rookgordijn dat op oneindige hoogte lijkt opgehangen in een dreigend heelal. 'Mijn huis! Mijn leven', schreeuwt de schokkende gestalte van Mary Beth. Door onze correspondent Mare de Koninck Niet ver van haar vandaan staat Walter bedaard met de handen in de zak naar dezelfde vuurlinie te kij ken. Geamuseerd bijna, zo lijkt het. Ook zijn kapitale huis valt op dit moment ten prooi. In het verblindende licht van de hel zijn de staketsels van het sr'f pand te onderscheiden in de woedende vlammen. „Ik ben goed verzekerd. Ik heb me er twintig jaar blauw aan betaald. Ik vind het idee wel aardig om halverwege je leven weer op nieuw te kunnen beginnen," glimlacht hij. „We zijn hier in Malibu allemaal Een vrouw en enkele brandweerlieden verzorgen een man die bevangen werd door rook toen de vuurzee zijn huis bereikte. foto epa goed verzekerd. Mary Beth, mijn buurvrouw, ook. Maar iedereen reageert anders. Ze heeft een shock en dan kun je haar maar beter even laten begaan," zegt Walter. Deze twee slachtoffers van de jongste natuurbrand in de omge ving van Los Angeles behoren onmiskenbaar tot de vele tien tallen miljonairs die hier in Ma libu, een van de rijkste oorden ter wereld, hun levens onderbro ken zien door het Californische natuurgeweld dat niet discrimi neert. Vorige week waren het in Lagu- na Beach, aan de andere kant van de miljoenenstad, 200 sim pele mobiele woningen die bin nen een uur sneuvelden in het inferno. Vandaag zijn de palei zen van makelaar Mary Beth, Hollywood-producer Walter en honderden andere rich and famous' aan de beurt. In de straten die zich vanuit Malibu aan de Stille Oceaankust naar omhoog slingeren, de bran dende heuvels, dalen en ravijnen in, ondergaat in deze uren van paniek de lokale rijkdom een bizarre ontluistering. Mensen die niet gewend zijn zich te laten bevelen, volgen nu ge dwee de evacuatie-orders van de zwartgeblakerde brandweerlie den. Waar het vuur nog niet is doorgedrongen scheppen bewo ners emmers water uit hun zwembaden en dragen ze kost baarheden uit de villa's naar de privé-tennisbanen. Rijpaarden worden door hun eigenaren, jon ge kinderen, over de dreven haastig naar veiliger oorden ge leid. Dramatisch De nieuwe branden zijn dinsdag opgelaaid in het Santa-Monica Gebergte ten westen van LA, zo'n 30 kilometer landinwaarts. Voortgedreven door de hete dro ge Santa Ana-woestijnstorm is het vuur over een tientallen kilo meters brede frontlijn in de rich ting van de oceaan, waar de bebouwing het dichtst is, opge rukt. In de richting ook van Malibu Colony, waar veel van Hol- lywoods beroemdste sterren wo nen, zoals Barbara Streisand, Charles Bronson, Larry Hagman en Sting. De magistrale Pacific Coast. Highway was de belangrijkste vluchtweg voor een eindeloze file van superluxe automobielen, die zich tegen de kolossale ach tergrond van het brandende ge bergte o zo traag probeerde te verwijderen van het snel naar beneden komende vuur. Vanuit downtown Los Angeles leek de reusachtige rookkolom die uit Malibu opsteeg die van een vulkaan die pal ten westen van de stad was uitgebarsten en LA in een modern Pompei' zou kunnen veranderen. Maar zover kómt het niet, zo blijkt deze morgen na een ver vaarlijke nacht waarin bij ge brek aan zicht nauwelijks aan brandbestrijding kon worden ge daan en de talrijke withete ovens zich vrijelijk en spookachtig konden voortbewegen door het kurkdroge struweel. Nu het daglicht terug is, is de lucht bezaaid met helicopters die emmers van 4000 liter tanken in de oceaan en uitstorten over de gemeenste hot spots. Ook logge C-130 transportvliegtuigen glij den af en aan langs de wanden van rook om hun vuurrode brandvertragende chemicaliën boven het front los te laten. In het onmetelijke luchtruim lij ken het minuscule druppels op gloeiende pleinen. Maar op de grond heeft het uitgegoten water dramatisch effect en temt het prompt de heftigste brandhaar den. Tegen het middaguur tonen LA's politiecommissaris Willie Willi ams en brandweercommandant Donald Manning zich vol ver trouwen dat het ergste voorbij is. De beruchte wind, die allesbepa lende factor, is gaan liggen. Het zal nog dagen duren voor al het vuur uit is, zeggen ze, maar veel meer dan de 200 verloren gegane woningen en de 15.000 hectaren zal het niet meer verteren. De vijfduizend uitgeputte brandbestrijders hebben gezege vierd. Malibu Colony, de campus van Pepperdine University, de oostelijker gelegen boulevard- wijk Pacific Palisades, ze had den het vuur letterlijk aan de schenen maar zijn gespaard ge bleven. Hoewel... In het begin van de middag wakkert de hete tocht uit de woestijn weer aan en keert er toch weer spanning terug op de gezichten van de helden. Nooit lijkt tegenover de macht van de natuur een gevoel van triomf op zijn plaats. Intussen verspreidt een leger po- litie-agenten zich over de geëva cueerde villawijken. Maar de plunderaars die in de geblakerde ruïnes de druppels gesmolten goud mochten willen komen del ven, laten zich niet zien. Los Angeles heeft zich in deze dagen van beproeving voorbeel dig gedragen. Op degenen na dan die misschien de branden moedwillig hebben aangestoken. Er zijn verdachten aangehouden, maar het bewijs lijkt verteerd in het vuur. Er zijn ook opnieuw lessen ge leerd. Zoals het heil van het verbod dat de Californische overheid heeft gelegd op houten dakpannen voor nieuwe huizen. Hout op dak - een taaie Ameri kaanse bouwtraditie - is op nieuw de vuurdood gebleken voor de woningen die onder de vonkenregens kwamen te liggen. Brandweerlieden patrouille ren op een kustweg in het doir branden geteisterde Malibu. Andere huizen zijn onder vuur vaste daken wonderlijk onaan getast gebleven in een schijnbaar kansloze omsingeling door het Onweerstaanbaar De waarachtige omvang van totale vernietiging laat zich in dit onregelmatige landschap moeilijk schatten met het oog. Vanaf sommige heuveltoppen lijkt de hele wereld verbrand. Vanaf het nog altijd zomerse strand van Malibu, waar de brandweerlieden in ploegen tel kens een uur mogen uitrusten, blijken alleen brede stroken en .grote vlekken in het vergezicht verkoold. En soms toont een ver re helicopter-opname op een te levisiescherm een oneindig uit gestrekt panorama waarin kleine rookpluimen naar niet meer dan geringe brandjes lijken te wij zen. Zuid-Californië is heel groot het landschap solt voortdurend met het perspectief. Zoals de mens lijkt te blijven sollen met een beeldschoon ter rein dat volgens veel experts simpelweg ongeschikt is voor humane bewoning. Ook zonder pyromanen vat dit landschap jaarlijks vlam in de hete föhn die door de bergsleuven en langs de hellingen jaagt. Maar die eeuwig loerende blijft voor talrijke mensen een onweerstaanbare hemel, een oord van glamour, luxe, deca dentie, zon en warmte. Van de ultieme Amerikaanse levensstijl. „Ik heb altijd in Malibu willen wonen. En ik ga hier opnieuw wonen," zegt Walter. „Al weet ik niet of Mary Beth mijn buur vrouw nog wil zijn." Door onze correspondent Bert Schampers Brussel - De opwinding duurde am per twee dagen en eigenlijk hoort het bij de cultuur en een volk dat onder alle omstandigheden 'zijn plan trekt'. Niet zo verbazingwek kend dus dat in België jaarlijks voor circa 22 miljard gulden belasting wordt ontdoken en dat tweederde van alle Belgen op de een of andere manier 'in het zwart' de kost ver dienen of bijklussen. De zwarte economie wordt geschat op 15 procent van het bruto nationaal produkt, de belastingontduiking is zelfs zo groot als het Belgische financierings tekort, 7 procent van het bnp. Op het gebied van de sociale fraude doet België nauwelijks onder voor Ita lië, concluderen twee medewerkers van het Limburgs universitaire centrum in Diepenbeek. „Samen met Italië vormt België het zwart land bij uitstek", schrijven zij in hun boekje 'De donkere kant van de maan'. Een medewerker van de sociale inspectie verklaarde deze week in het blad Humo: „We leven in een zee van zwartwerk." Naar schatting zijn met het zwarte circuit in België 300.000 tot 400.000 banen gemoeid. Niet alleen werklozen profiteren, ook gepensioneerden en in validen maken zich op grote schaal schuldig aan het ontduiken van de sociale lasten. In België is het parallele 'grijze' arbeid scircuit nooit effectief bestreden, zo gaf een hoge ambtenaar van het ministerie van Arbeid vorige week op een thema dag over zwartwerk toe. Hij verwees naar het achterwege blijven van een Europese aanpak, maar bekende tevens dat het in België eigenlijk een kwestie van mentaliteit is. Iedereen 'doet het'. En de inspecteur die op zoek gaat naar zwartwerkers op de bouw of in een illegaal naai-atelier, riskeert steeds va ker een pak slaag te krijgen, of zelfs met de dood te worden bedreigd. Een van de oorzaken van zwartwerk in België schijnt de complexiteit van de wetgeving te zijn, terwijl ook arbeids duurverkorting in het legale circuit va ker leidt tot bijklussen na werktijd. Daarbij komt nog de enorme bureau cratie in het gefederaliseerde België, waardoor inspecties volledig naast el kaar werken. De belastingfraude lijkt de politici in België echter meer te verontrusten dan het zwartwerk. De strijd tegen de fisca le ontduiking staat hoog genoteerd in de partijprogramma's. De regering-De- haene belooft al geruime tijd een stren gere aanpak, maar in de praktijk is daar nog weinig van te merken. Terwijl de meeste aandacht gaat naar de aangiftes van de inkomstenbelasting, blijkt uit een rapport dat vooral de vennootschapsbelasting en de BTW - de indirecte belastingen - fraudegevoelig zijn. Elk jaar loopt de federale overheid in België 400 tot 500 miljard frank aan belastinginkomsten mis, becijferde CVP-politicus Gaston Geens eind okto ber in de senaats-commissie financiën. Belgen - en zij niet alleen - scheppen er genoegen in de belastinginspectie om de tuin te leiden. Onze zuiderburen vinden het 'bon ton' om de fiscus te grazen te nemen. Gebrek aan burgerzin wordt dat ook wel genoemd. Maar ook de inge wikkelde wetgeving, die bovendien om de haverklap wordt gewijzigd zodat niemand er een touw aan kan vast knopen, speelt de fraudeurs in de kaart. De remedie tegen deze praktijken is méér personeel, een doorzichtige wetge ving en een geautomatiseerde admini stratie. Een belasting-ambtenaar verklaarde in de krant De Morgen dat in België Gaston Geens: 'Elk jaar loopt België bijna 500 miljard frank aan belastinginkomsten mis', foto epa eenvoudig de politieke wil ontbreekt om de fiscale fraude doeltreffend te bestrijden. Als voorbeeld noemde hij een recent voorstel van de Vlaamse socialisten om een vermogensbelasting op onroerend goed in te voeren in België. Eigenaren van grote villa's en kastelen worden aangepakt, heet het. „Hoe moeten wij dat allemaal controleren?", vraagt de ambtenaar zich af. „Wij werken nog met hele dikke boeken van het kadaster die hopeloos verouderd zijn. De mede werkers van het kadaster in Antwerpen weten niet wat hun collega's in Brussel doen. Iemand met eigendommen ver spreid over België ontspringt de dans.' De oorspronkelijke belastingwetgeving in België dateert uit de tijd van Napo leon, waarop de afgelopen 160 jaar allerlei uitzonderingen zijn bedacht. Er worden wetten gemaakt die uitzonde ringen op uitzonderingen mogelijk ma ken. Belastingambtenaren kunnen nau welijks op tegen de concurrentie van fiscalisten die overal weer achterdeur tjes voor bedenken. Vaak worden deze commerciële jongens op hun beurt weer gesouffleerd door bijklussende belastin ginspecteurs. En zo blijft België een land van plantrekkers. Van onze Haagse redactie Den Haag - Burgers krijgen zelf invloed op het bedrag dat zij moeten betalen voor het ophalen en verwerken van het huisvuil. Minister Alders (Milieubeheer) heeft de Tweede Kamer gisteren meegedeeld dat gemeenten de vrijheid krijgen om verschillende Van onze Haagse redactie Den Haag - Minister Dales t politieke partijen verplichte: maken. Ook de identiteit daarbij bekend zijn, vindt zi; Openbaarmaking voorkomt dat zich een 'heimelijke afhankelijk heid' voordoet tussen partijen en bedrijfsleven of andere geld schieters, zei de minister. Zij komt daarmee tegemoet aan een wens van de Tweede Kamer. Al eerder maakte zij bekend openbaarmaking van partij fi nanciën te 'overwegen'. PvdA, D66 en CDA wilden daarover meer zekerheid. Dales zei giste ren, tijdens het debat over haar begroting voor volgend jaar, dat ze desnoods met een wetsvoor stel komt als dat nodig blijkt om de regels te veranderen. „Iedere partij heeft wel enkele rijke tot zeer rijke leden", zei Dales. „Het is geoorloofd om van hen giften te ontvangen. Maar er kan een afhankelijkheidsrelatie ontstaan wanneer de politieke partij tegenprestaties gaat ver richten om dit soort leden te Van onze Haagse redactie Den Haag - Het kabinet trekt bij de opvoeding van de kii beginnen regionale experimei opvoeders van kinderen tot zes Dat blijkt uit de nota 'Jeugd verdient de toekomst' die minis ter D'Ancona gisteren naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. In totaal is volgend jaar 73 mil joen gulden extra voor jeugdbe leid beschikbaar. De steun bij de opvoeding is bedoeld om achterstanden, bij voorbeeld bij buitenlandse kin deren, op te heffen voordat ze naar school gaan. De experimen ten zullen plaatsvinden vanuit bestaande voorzieningen als de consultatiebureaus, de kraam zorg of de kinderopvang in de buurt. Uitgaande van de conclusie dat 85 procent van de jongeren geen problemen heeft, richt het kabi net het jeugdbeleid vooral op die groep die wel moeilijkheden heeft of veroorzaakt. Dat zijn de zwerfjongeren, verslaafden en jeugdigen die de school vroegtij dig verlaten of met Justitie in aanraking komen. Er komt meer aandacht voor de effecten van de HEEL DUITSLAND lijkt in panie men is dat de gezondheidsdien had laten liggen, waaruit bleek met door het HlV-virus besmet sie onderzocht. Niet alleen die controle op het HlV-virus beston De verantwoordelijke minister t heidsdienst is opgeheven, alle ren worden gecontroleerd en a opgenomen hebben, worden zo onverstandig natuurlijk, zeker m bedrijf is dat ook na 1985 testprocedures. Maar de minister doet meer. I- zaak in de publiciteit. Hij lijkt er een goed en snel reagerend be paniek. Met zijn oproep dat ieder die in zich moet laten onderzoeken, c hij en zijn collegae-gezondheii beheersen. Het aantal menser worden, is immers zo enorm dr de laboratoriumcapaciteit voor Nedersaksen worden jaarlijks c reerd. Ruim 1,3 miljoen patiënte zonder dat er iets ondernome kunnen nemen. De paniek doet denken aan die polio-epidemie. En ook toen wi autoriteiten. De vergelijking ga bij nadere beschouwing een mi Het Duitse schandaal kan de betreft het een firma die nauwe is geenszins uitgesloten dat in militairen of hun verwanten bloedprodukten. Voordat de pa ropa en de Verenigde Staten, onderzocht wordt wat er pree minister kan zich beter daarop bewijs dat hij snel weet te reag<

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 2