NAVO zet Serviërs onder druk Onze Top 5 van deze week. o 0 0 O 0 2.37 Belgische premier Dehaene moet zelf kabinetscrisis gaan oplossen e Vlekje wegwerken Jeltsin komt gehavend uit congres Staakt-het-vuren in Bosnië wordt redelijk nageleefd Markteconomie opgenomen in nieuwe grondwet China ym 1.99 BUITENLAND A4 r eo G Kroatië heeft nieuwe premier Britse mijnen dicht ondanks demonstraties BUITENLAND KORT Yorkham, uit de bedieningsafdeling 100 gram D.E. Roodmerk koffie, snelfiIter- of grove maling pak 250 gram Nu met 20 waardepunterï Karvan Cévitam siropen, diverse smaken, bus 0.75 I >4^4.69 6.99 Ch Kippebouten, verpakt, 6 stuks ca. 1600 gram CU Keukenrollen, nfV met paasdecoratie, pak 2 rollen 1.99 's Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten. van iedere autodealer. Dooi DE STEM jhniek hebben diverse Ve legd. En heeft menig acces. rats de showroom verlaten •ealer nu een geweldige aan- de Opel Astra GL, met een larop u ook nog eens 50% standaard al voorzien van Indere merken helemaal niet jijgen. Zoals gordelspanners ie veiligheidsgordels vóór i, ie strak trekken, waardoor c ele aanrijding beperkt blijven DINSDAG 30 MAART 1993 m Van onze correspondent Brussel - Koning Boude wijn heeft gisterochtend ontslagnemend pre mier Jean-Luc Dehaene aangesteld als bemiddelaar in de Belgische ka binetscrisis. Dehaene sprak gistera vond met de voorzitters van de vier regeringspartijen. Een concreet re sultaat wordt pas over enkele dagen verwacht. De kabinetscrisis in België is een gevolg van onenigheid tussen de Vlaamse christendemocraten en de Franstalige socialisten over de wijze waarop de overheidsuitgaven voor dit en komend jaar kunnen worden beperkt. Vooral het voorstel om de automatische prijscom pensatie voor lonen en uitkeringen aan te pakken, stuit op verzet van de Fran stalige socialisten. Afgelopen week heeft koning Boude- wijn gepraat met alle politieke hoofd rolspelers en vertegenwoordigers van werkgevers, werknemers en de finan ciële wereld. De benoeming van Dehaene tot bemid delaar - het is voor het eerst in de Belgische parlementaire geschiedenis dat een ontslagnemend premier daar voor wordt gevraagd - heeft nogal wat kritiek uitgelokt bij de oppositiepar tijen. De Vlaamse Liberalen en Democraten (VLD) willen snel nieuwe verkiezingen. Zij vinden dat Dehaene onnodig tijd probeert te rekken om zijn eigen CVP in het zadel te houden. Ook de Vlaamse groenen van Agalev vinden het opmerkelijk dat de premier nu de breuk alsnog moet lijmen. Dehae ne wordt door de groenen vergeleken met Baron von Münchhausen, die zich aan de eigen haren uit het moeras moet trekken. De opdracht van bemiddelaar Dehaene is om een evenwicht te vinden tussen beperking van de overheidsuitgaven en nieuwe lasten voor de burger. In totaal moet de Belgische regering voor onge veer 6 miljard bezuinigen om het finan cieringstekort binnen de 'Maastricht- norm' te houden. Dat zal ongetwijfeld moeilijk zijn, nu de Franstalige socialisten op hun stand punt blijven en de CVP gisteren nog eens liet weten dat van een eventuele belasting op de kinderbijslag geen spra ke kan zijn. Het alternatief lijkt te zijn om voor 20 tot 40 miljard frank te snoeien in het stelsel van sociale zeker heid. Maar dat is dan voor de Vlaamse socialisten weer onaanvaardbaar. o r r a a d strekt: Lót 3-, 4- en 5-deurs) tint glas - elektrische antenne. Speciale prijs: 695,-. epakket 2: i 3- 4- en 5-deurs) inctusiefschuif-fkanteldak I,—Speciale prijs: f L390,-. obele stalen balken in de por len geruststellende gedacht tem waarmee elke Astra even! rust, is een ander staaltje vai zuiverings- en recirculatie én druk op de knop over o it. Laten we wel wezen, da tiger in de file... optiepakket op de Astra G 3.000,-. Nu slechts 1.390,- ïan 50%. En wat ons betreft ns over extra speakers onder n er toch al 6 in... :r in geldzaken. i rijklaar maken. Ihouden. <t«as) 51,250,- 100kw, 5 n., 4 drs., fe jan.'87, lealer ser- J/vezig, kl. pt., (treser Pullman St., getint rembekr., centr. alarmin- spieg., ht met. lekeurd gekost 14.950,-, v. 20-24221, taat. Mountainbike Shimano 12 versn., 26 in0''1 nieuw in doos, 295,-, R.C.C. Impex, tel. 01670-61212. Video jeen voor- eld zelfde 6-425254. OPEL OPEL Kadett Stationcar, b.j. 90, autom. i.z.g.st. rage Thysmann, Brr 076-145380 OPEL Kadett stationcar, W '89, i.z.g.st. Garage Thys- mann, Breda, 076-145380 Mountainbike Shimano 18 versn., 26 i nieuw in doos, RVS uitv. 325,-, R.C.C.-lmpex, tel. 01670-61212. Herensportfiets blauw, 28 inch, compl. me' verl., spiegel, rep. set, pomp, standaard, nieuw n doos 249,-, R.C.C.-lmr tel. 01670-61212. GAMEBOY spelletjes,/ Tel. 01646-15094. Brussel (rtr/afp/anp) - De NAVO en haar voormalige Oosteuropese bondgenoten, inclusief Rusland, hebben de Bosnische Serviërs verder onder druk gezet om in te stemmen met een vredesplan voor Bosnië. De ministers van defensie van de NAVO, de Oosteuropese landen en de voormalige leden van de Sovjetunie die gisteren in Brus sel bijeenkwamen, noemden het conflict in Bosnië-Hercegovina 'een ernstige bedreiging voor de veiligheid en stabiliteit'. „Wij roepen de Servische leiders in Bosnië op in te stemmen met het vredesplan", aldus de ge- Zagreb (rtr/afp) - De Kroati sche president Franjo Tudj- man heeft Nikica Valentie gisteren aangewezen als de nieuwe premier, nadat eerder op de dag de regering van Hrvoje Sarinic was afgetre den. Valentie, die hoofd was van de staatsoliemaatschap pij INA, werd direct verzocht een nieuw kabinet samen te stellen. „Een algehele reorganisatie van de regering zal nu plaatsvin den", aldus een woordvoerster van de president. Volgens de woordvoerster werd het aftreden van Saranic al verwacht na de regionale verkiezingen van fe bruari, waarmee de verkiezingen voor de regeringslichamen van de jonge republiek werden vol tooid. Saranics regering maakte zich onbemind bij de bevolking we gens zijn economische beleid en de talrijke stroomstoringen aan de Dalmatische kust, voorname lijk als gevolg van de oorlog. De jonge republiek kent een gieren de inflatie van 2.300 procent en een groot aantal Kroaten leeft beneden de armoedegrens. Waarnemers vermoeden dat het motief achter het aftreden van Saranic vooral gezocht moet worden in een schandaal over de financiering van de grootste Kroatische verzekeringsmaat schappij, waarbij verschillende kabinetsleden zijn betrokken. De afgelopen dagen zijn herhaalde lijk nieuwe onthullingen gedaan over financiële manipulaties door topfunctionarissen van de maatschappij Kroatia. meenschappelijke verklaring van meer dan dertig landen. De Kroaten en Moslims in Bosnië stemden al eerder in met het vredesplan van de bemidde laars Lord Owen (EG) en Cyrus Vance (VN), maar de Serviërs houden nog steeds de poot stijf. Owen, die met Vance de vredes conferentie over Joegoslavië voorzit, zei in Genève te ver wachten dat de internationale druk op Servië om te onderteke nen toeneemt. De Westeuropese Unie (WEU) besloot gisteren zich te beraden op verbetering van de naleving de VN-sancties tegen klein-Joe- goslavië. De ministers van de fensie en buitenlandse zaken van de WEU buigen zich volgende week maandag in Luxemburg over de kwestie. In Washington zei de Ameri kaanse minister van defensie, Christopher Warren, dat de Ver enigde Staten hun plannen om een vliegverbod boven Bosnië af te dwingen nieuw leven willen inblazen. De behandeling van deze plannen werd door de Vei ligheidsraad opgeschort op ver zoek van Rusland. De NAVO wil een troepenmacht van zeker 50.000 manschappen naar Bosnië sturen om toe te zien op het vredesverdrag, maar pas als alle strijdende partijen hieronder hun handtekening hebben gezet. De Noorse minis ter van defensie, Johan Jörgen Holst, zei te verwachten dat mo gelijk 75.000 blauwhelmen nodig zullen zijn. Ondanks een verzoek van de NAVO zijn er nog geen landen die troepen hebben toegezegd. Er rijst dan ook steeds meer twijfel of een troepenmacht van een dergelijke omvang ooit op de been gebracht kan worden. Het staakt-het-vuren dat zondag in Bosnië inging, werd over het algemeen nageleefd door de drie strijdende partijen, aldus VN- functionarissen. Het staakt-het-vuren werd door de VN-organisatie voor vluchte lingen (UNHCR) aangegrepen een groot aantal gewonde Mos lims te evacueren uit de beleger de stad Srebrenica naar het na burige Tuzla. Meer hervormers in kabinet Beijing (afp/dpa/rtr/upi) - De markteconomie heeft gisteren een plaats gekregen in de Chinese grondwet. Het Nationale Volkscongres, het parlement, besloot de constitutie in over eenstemming te brengen met de ideeën van Deng Xiaoping, waarbij de economie in kapitalistische zin wordt hervormd. Het Nationale Volkscongres ging gisteren ook akkoord met de samenstelling van de nieuwe re gering. Het nieuwe kabinet telt een groot aantal hervormingsge zinde technocraten die de nieu we koers moeten gaan vormge ven. China streeft er volgens de ge wijzigde grondwet naar te vol harden in hervormingskoers en de openstelling naar de buiten wereld. Daarmee wordt het be leid van China's hoogbejaarde leider Deng Xiaoping uit 1979 officieel verankerd in de grond wet. Hoor de hervormingen is China van een achterlijk en geïsoleerd land veranderd in een staat die zich in hoog tempo economisch ontwikkelt. He nieuwe grondwet heeft de laatste resten opgeruimd van de ideeën over een centraal geleide economie van Mao Zedong en spreekt in plaats daarvan over een 'socialistische marktecono mie'. Toch betekenen de invoering van allerlei markteconomische ele menten niet dat de Chinese com munistische partij genegen is ook politieke hervormingen door te voeren. Het tegendeel is waar. China's nieuwe leiderschap is het over twee dingen eens: de Chinese economie moet zich ver der ontwikkelen en voorts moet de absolute macht van de partij worden gehandhaafd. Een lid van de Duitse eregarde poetst nog even snel de schoenen van een collega voordat het vliegtuig van de Boliviaanse president Jaime Paz Zamora zal landen. De Boliviaanse leider kwam gisteren in Duitsland aan voor een vijfdaags staatsbezoek. foto dpa Over de grote lijn bestaat geen discussie, wel over kwesties zo als het hoge tempo van de eco nomische groei (vorig jaar 12,8 procent) en de 15 procent infla tie die sommige steden teistert. De keuze voor economische groei wordt ook weerspiegeld door de keuze van de nieuwe vice-premiers van China. Zhu Rongji, Dengs krachtigste pleit bezorger van economische her vormingen, die in de vorige rege ring reeds vice-premier was, be hield zijn functie. Ook vice-pre mier Zou Jiahua keert in de nieuwe regering terug. Zou wordt meer in verband gebracht met de conservatieven binnen de partij. Twee andere medestan ders van Deng zijn ook bevor derd tot vice-premier: minister van buitenlandse zaken Qian Qi- chen (64) en de oud-minister van handel Li Lanqing (61). Het Volkscongres, formeel Chi na's hoogste staatsorgaan, wees afgezien van de vier vice-pre miers 41 leden van het kabinet en een reeks andere functiona rissen aan. De stemmingen ver liepen zonder grote verrassingen, omdat de parlementariërs zoals gewoonlijk de voorgelegde be sluiten goedkeurden. De gemid delde leeftijd van de nieuwe ka binetsleden is ruim 50 of iets boven de 60 jaar. Deng die geen formele positie bekleedt, is 88 jaar. Door onze correspondent Rob Vunderink Moskou - President Jeltsin is gisteren voor de tweede keer in een maand zwaargehavend uit de strijd met het parle ment gekomen. Het Volkscongres zadelde de president op met een onmogelijk referendum. Bovendien stelde het congres Jeltsins noodpro- gramma van 20 maart buiten werking. Het conflict tussen pre sident en parlement is nu nog verder verscherpt. Parlementsvoorzitter Chasboela- tov noemde Jeltsins nederlaag een overwinning van de demo cratie, maar sloot het congres af met de waarschuwing dat de situatie onvoorspelbaar blijft. De president had als onderdeel van zijn omstreden 'bijzonder bestuur' een referendum vastge steld op 25 april. Het parlement nam dit initiatief over, maar bedacht vragen waarmee de pre sident nooit kan winnen. Jeltsin had de volksraadpleging bedoeld om zijn populariteit als troefkaart tegen het Volkscon gres in te zetten. De hoofdvraag luidde: Vertrouwt u de president en moet er een nieuwe grondwet komen? Een ja-stem tegen de president betekende aurtoma- tisch een ja-stem tegen een nieu we grondwet. Daarin kwam Rus- lands uitgebreide parlement niet meer voor. Het congres heeft daar een stok je voor gestoken. Vraag 1 in het referendum luidt nu: Vertrouwt u de president? De uitslag heeft geen gevolgen voor het voortbe staan van het Volkscongres. Het parlement draaide Jeltsin nog verder de duimschroeven aan door als tweede vraag op te nemen: Steunt u het sociaal-eco nomisch beleid van Jeltsins her vormerskabinet? Zelfs de meest fanatieke Jeltsin-aanhanger zal Congreslid Golisjnikov, ver wond na een aanvaring met een demonstrant, spreekt het parlement toe. foto ap het na een korte blik in zijn portemonnee of koelkast, nau welijks over zijn hart verkrijgen om op deze vraag een positief antwoord te geven. De wetgevers gingen nog verder in hun maatregelen om het refe rendum voor Jeltsin te bederven. Zij stelden verzwaarde eisen aan de uitslag. Normaal gesproken is een referendum gewonnen als meer dan de helft van de kiezers komt opdagen en meer dan de helft van het opgekomen stern- volk ja zegt. Een kleine reken som leert dat Jeltsin dan genoeg zal hebben aan de steun van 26 procent van het totaal aantal stemgerechtigden. Zo is de prak tijk in veel landen. Volgens deze regel is Jeltsin in 1991 tot presi dent gekozen. Het Volkscongres besliste dit maal anders. De vragen in het referendum kunnen leiden tot vervroegde verkiezingen, rede neerden de wetgevers. Dat bete kent een wijziging van de grond wet. Daarom wint Jeltsin alleen als hij meer dan 50 procent van het totaal aantal kiezers aan zijn kant krijgt. Het is tamelijk vreemd dat de Russische presi dent voor de vertrouwenskwestie 'meer stemmen nodig heeft dan voor het winnen van de verkie zingen. Met deze confrontatie-politiek probeert de harde kern van Jelt- sin-haters in het parlement de president aan te zetten tot een nieuwe wanhoopsdaad die in strijd is met de grondwet. Zij blijven loeren op een kans om hem af te zetten en geven dit openlijk toe in de wandelgangen van het Kremlin. Jeltsih had al eerder te verstaan gegeven dat hij, als het parle ment met onaanvaardbare vra gen zou komen, een eigen refe rendum zou houden. Zoals de zaken nu liggen, komen er op 25 april twee volksraadplegingen. In de resolutie die het parler- ment gisteren 'aannam, beroof den de wetgevers Jeltsin van zijn vertegenwoordigers in de regio's door hun ambt simpelweg af te schaffen. Verder drong het con gres aan op een coalitie-rege ring, waarin Jeltsin leden van de oppositie moet opnemen. President Jeltsin en zijn staf hebben verklaard geen bood schap te hebben aan de resolutie. Woordvoerder Kostikov haalde zich de woede van het parlement op zijn hals door het Volkscon gres te bestempelen als 'een wraakzuchtige communistische inquisitie'. De haat tussen de conservatie ven en hervormers reikt tot bui ten de muren van het Kremlin. Gisteren was het aartsconserva tieve congreslid en Golisjnikov, rechter van beroep, zo dom om aan pro-Jeltsindemonstranten te gaan vertellen dat hij vóór afzet ting van de president had ge stemd. Hij kreeg prompt een klap met een tas op zijn hoofd. Met een wit verband om zijn hoofd eiste de magistraat ten overstaan van het congres nog maals Jeltsins afzetting. Van onze correspondent Bob van Huët London - Duizenden Britse mijnwerkers hebben in Lon den tevergeefs geprotesteerd tegen het herziene mijnsane- ringsplan van industrieminis ter Michael Heseltine. Ondanks wanhopig lobbyen van vakbonden en regionale autori teiten aanvaardde het door con servatieven gedomineerde La gerhuis gisteravond het omstre den voorstel om achttien mijnen te sluiten en dertien andere 'voorlopig' open te houden. Di recteuren van het binnenkort te privatiseren staatsbedrijf British Coal achten de overlevingskan sen van deze mijnen overigens zeer klein. Ondanks nationale verontwaar diging over het schrappen van 30.000 banen en een daaruit voortvloeiende herziening van het aanvankelijke saneringsplan ziet het er toch naar uit dat de meeste mijnwerkers binnen een paar jaar werkloos zullen wor den. Heseltine kon hun geen werkgelegeheid garanderen. Het voorbehoud dat het British Coal-management dit weekeinde maakte bij het 'reddingsplan' betekent dat de regering feitelijk niet meer kan bieden dan uitstel van executie. Gezien de dalende behoefte van de elektriciteitsbe drijven, die overschakelen op lu cratiever gas, is er nu zelfs spra ke van sluiting van nog eens zeven mijnen in 1995. Met een meerderheid van slechts twintig zetels moest de regering Major wederom over eieren lo pen. Een dertigtal conservatieve Lagerhuisleden uit getroffen re gio's, verenigd in de 'Kolen Groep', kwam bij de stemming zo in gewetensnood dat de 'whips' (partijfunctionarissen die waken over de stemdiscipli- ne) al hun overredingskracht no dig hadden om de dreigende re bellie te bezweren. Naar verluidt had de regering zich verzekerd van de steun van de kleine par tijen uit Ulster met vlotte toe zeggingen voor extra subsidies aan Noord-Ierland. Grote beloning voor tips bomaanslag RAF Darmstadt - De Duitse justitie heeft een beloning van honderd duizend mark uitgeloofd voor tips die leiden tot de aanhouding van de terroristen die afgelopen zaterdag met een bomaanslag de nieuwbouw van een gevangenis in de Hessische plaats Weiterstadt grotendeels vernietigden. Tot nu toe zijn er 30 tips binnengekomen over de bomaanslag. Zaterdag voerde een RAF-commando met de naam 'Katharina Hammerschmidt' met zo'n 200 tot 300 kilo aan explósieven een bomaanslag uit op de nieuwbouw van de gevangenis Weiter stadt, nabij Darmstadt. Er werd voor zeker 100 miljoen mark schade aangericht. Zeker 79 doden bij treinramp in Z-Korea Seoul - Bij een treinongeluk in Zuid-Korea zijn zeker 79 mensen om het leven gekomen. Het ongeluk gebeurde zondag in een spoortunnel in Pusan, na Seoul de grootste stad. De trein liep in de tunnel uit de rails doordat een deel van het spoor inzakte. Twee van de acht rijtuigen bevonden zich op het inzakkende stuk spoor en stortten vier meter te diepte in. De trein vervoerde 700 passagiers, terwijl er 500 zitplaatsen warep. Omvangrijke operatie tegen Camorra Napels - Italiaanse veiligheidseenheden hebben gisterochtend een omvangrijke operatie uitgevoerd tegen de Napolitaanse misdaadorganisatie Camorra. Meer dan 20 mensen werden aangehouden bij een actie in de regio Campanië. Het zwaartepunt van de operatie lag ten zuiden van Napels, in Casttellammare di Stabia en Pimonte. Doelwit van de autoritei ten was daarbij de clans van de Camorra-leiders D'Alessandro en Imparato, aldus de Italiaanse televisie. Rode Leger blijft nog in Baltische staten Brussel - Rusland schort de terugtrekking van zijn troepen uit Estland, Letland en Litouwen op. Dat heeft minister van defensie Pavel Gratsjev gisteren gezegd tijdens overleg van de NAVO en Oosteuropese landen in Brussel. Gratsjev zei dat Rusland teveel sociale problemen heeft om alle soldaten - 35.000 man - nu naar huis te kunnen halen. De minister bedoelde daarmee vooral het woningtekort. De ministers van defensie van de NAVO en hun Oosteuropese collega's hebben verontrust gereageerd op de verklaring van Gratchev. EG-trojka naar Midden-Oosten Brussel - De EG gaat proberen om een meer actieve rol te spelen in het vredesproces in het Midden-Oosten. Vandaag vertrekt een delegatie van drie ministers van buitenlandse zaken, vergezeld door EG-commissaris Van den Broek, die verantwoordelijk is voor de externe buitenlandse betrekkingen. De delegatie maakt een tour langs Israël, Egypte, Jordanië, Syrië en Libanon. Het bezoek is het eerste dat de EG op ministerieel niveau brengt aan het Midden-Oosten sinds het begin van de vredesbesprekin gen in oktober 1991 in Madrid. De EG is bezorgd over de impasse in het vredesproces. Israëliër doodgestoken in Gazastrook Jeruzalem - In de door Israël bezette Gazastrook is gisteren opnieuw een joodse kolonist doodgestoken. De 38-jarige Kfar Yam werd neergestoken in een kas in de nederzetting Kfar Yam en overleed een uur later aan zijn verwondingen. Hij was de zesde Israëliër die in de Gazastrook is neergestoken in een maand tijd. Elders in de Gazastrook schoten Israëlische soldaten op een groep mensen die stenen gooiden. Een 35-jarige Palestijn werd getroffen en liep ernstige verwondingen op, zo is uit Palestijnse bronnen vernomen. VS verminderen troepenmacht in Europa Brussel - De Verenigde Staten zullen hun troepenmacht in Europa drastisch verminderen tot circa 100.000 militairen. Dat heeft de Amerikaanse onderminister van defensie William Perry gisteren meegedeeld aan de NAVO en de voormalige lidstaten van het Warschau-pact. De uitspraak van Perry is de duidelijkste indicatie tot nu toe voor de defensieplannen van de regering van president Bill Clinton. De vorige regering wilde haar troepenmacht in Europa terugbrengen tot 150.000 mannen en vrouwen in 1995. Oppositie wint verkiezingen in Lesotho Maseru - Na 23 jaar van militair bewind heeft de oppositionele Basotoland Congress Party (BCP) de eerste vrije verkiezingen in het Afrikaanse Lesotho gewonnen. De nationale kiescommissie heeft bevestigd dat de BCP, dat sinds 1970 toen de laatste verkiezingen werden stopgezet in oppositie leefde, in elk geval 34 van de 65 zetels in het parlement heeft bemachtigd. De belangrijkste andere partij, Basotho National Party (BNP), heeft al laten weten deze overwinning niet te accepteren. Algemeen wordt gevreesd dat zich eenzelfde situatie in Lesotho zal herhalen als in 1970, toen de verkiezingen werden opge schort en de noodtoestand werd uitgeroepen nadat de BCP aan de winnende hand was. (ADVERTENTIE) Aanbiedingen gelden t/m zaterdag 3 april a.s.. *Zolang de voorraad strekt Nieuwe openingstijden: t/m vrijdag tot 18.30 uur. De koopavond blijft ongewijzigd. Informeer bij uw AH winkel.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1993 | | pagina 5