ol
Geen boodschap aan zwijmelarijen'
Michael Jackson is klaar voor EuroDisney
EPS
:rhoogt
te
De spontane woede-uitbarstingen van de Raggende Manne
Feike Salverda naar RTL4
Nationale Taptoe Breda
in teken van één Europa
Sturm und Drang bij de
pianolaureaat Verheijden
EGT.
Spektakelshow dringt muziek naar achtergrond
Winnaar Steinway-concours in Markiezenhof
Saxofonist Charles Tyler overleden
°an kost een
Fe*e zomer bij
ar 37,50.
'bruike/ijfce 75
krijgt u met
klantenpas of
korting op
'ecept? oan
-diplomeerde
"akkundige
N S
P R
R S
J S
2,5
6,0
7,5
8,0
S, wordt het
hele saldo.
„Ik heb Tien Geboden en de eerste
negen zjjn: Gy zult niet vervelen."
Billy Wilder, filmregisseur
DE STEM
DINSDAG 30 JUNI 1992
DEEL D
|45406 GOES, GANZEPOORTSTRMT 18,
WT4.01150-14759
loot Mark Roos
Iet gaat goed met de Rag
ende Manne. Overal in
let land trekt de groep
litverkochte zalen en de
oorbereidingen voor de
óeuwe cd lopen op rol-
etjes. Vorige maand kreeg
Ie groep de CJP Podium-
irijs. Voor de Raggende
lanne is muziek een uit-
aatklep voor de frustra-
ies, wanhoop en ergernis
n het alledaagse leven.
!en concert van de Rag
gende Manne is een grote
oedeuitbarsting. Hun ge
spierde liedjes hebben ti-
als 'Nee's niks', 'Sode
mieter op' en 'Over de
rooie'. Legendarisch is het
nummer 'Ik vind je leuk'
dat 18 seconde duurt,
let is een vrolijke boel in de
leedkamer van de Raggende
tonne. Vanavond speelt de
land rond zanger Bob Fosko een
Viswedstrijd. De Amsterdam
mers zijn de afsluiter van een
festivalletje in de Melkweg. De
Raggende Manne zijn totaal niet
in de stemming voor een inter
view. Na enig aandringen legt
zanger Bob Fosko zijn accordeon
weg en stelt zich beschikbaar
voor enkele vragen. Echt gemo
tiveerd lijkt hij niet. Hij kijkt
voortdurend om zich heen en
wisselt woorden met verschil
lende vrienden en bekenden die
onophoudelijk de kleedkamer
binnenstromen.
Drummer Palli Gudmundsson
komt erbij zitten. Met dubbele
tong zegt hij: „Schrijf maar dat
onze afgunstige collega's ons
succes in hun smoel kunnen
smeren." Als ik vraag wat hij er
mee bedoelt kijkt de drummer
schaapachtig voor zich uit. „Vol
gende vraag. Wat was de vraag
eigenlijk?"
Fosko beëindigt net een gesprek
met iemand anders en lijkt zich
weer in het 'gesprek' te mengen.
Tegen Palli: „Denk je nou echt
dat jij degene bent die hier de
vragen zou moeten beantwoor
den?"
Schnabbel
I Eigenlijk is De Raggende Manne
I niet meer dan een leuke schnab-
I bel. Alle bandleden - Theo Slag
ter (gitaar), Louis Ter Burg
1 (bas), Palli Gudmundsson
I (drums) en Bob Fosko alias
I Geert Timmers - hebben naast
de band andere bezigheden.
I Fosko zelf is acteur. In het verle-
i zat hij bij de jeugdtheater
groep Maccus en werkte hij mee
i aan televisieprogramma's als De
Zingende Dokter, Fa. Onrust en
1000 Millibar.
De Raggende Manne.
Fosko: „Of we ons kunnen be
druipen van onze muziek? Nee,
niet echt." Stilte. Gudmundsson
denkt daar anders over. Nippend
aan zijn glas met een mix van
whisky en champagne: „Dat be
druipen lukt anders aardig.
Treetje bier, flessen whisky,
champagne, volle koelkasten.
We komen niets tekort."
Het is 12 uur en een vriend van
de bandleden is jarig. Fosko: „Je
komt wel op een ongelegen mo
ment. Het is feest namelijk. Bel
me van de week maar als je nog
iets wil weten." Einde esprek.
Fosko pakt zijn accordeon en
speelt 'Lang zal ze leven'.
Onmacht
Later in de week bel ik Fosko
nog even. Nu is hij weiwillenden
vriendelijk. Uit zichzelf begint
hij te praten. „Je vroeg iets over
het feit dat we ons zo ergeren
aan verschillende zaken hè?
Nou, wij ergeren ons aan van al
les en nog wat. Bij de super
markt in de rij staan bijvoor
beeld. Een normaal mens vergeet
dat weer of haalt zijn schouders
op. Wij proberen die woede juist
via onze muziek te kanaliseren.
Veel teksten ontstaan uit woede,
uit onmacht. Dat zijn belang
rijke drijfveren. Wij uiten onze
woede met heel directe state
ments. Wij hebben geen bood
schap aan zwijmelarijen en de
romantiek van het nachtleven,
zoals bij bandjes als de Dijk."
Volgens Bob Fosko is de Rag
gende Manne meer dan 'lang
leve de lol'. „Humor speelt denk
ik een belangrijke rol in onze
muziek. Ik ben geen somber
man. Ik heb de lach als het ware
aan mijn kont hangen. Dat heeft
te maken met mijn kijk op het
leven. Ik denk dat mijn kijk op
het leven gewoon speciaal te
noemen is en daar schijnen veel
mensen nogal om te moeten la
chen."
Pretenties
„Maar we hebben wel degelijk
pretenties, ook al klinkt dat
weer zo eng. Het is niet zo dat
we een doel voor ogen hebben
met wat we willen met onze mu
ziek. We weten in ieder geval
wat we niet willen. We willen
niet in een systeem van groepen,
we willen niet in het clubcircuit
verzuipen, we willen niet op tra
ditie gestoelde muziek maken.
Wat we wel willen is compro
misloze muziek maken, zonder
daarbij de grenzen van betame
lijkheid te overschrijden. Zo'n
tekst als 'Je stinkt uit je bek als
een beer uit zijn reet' moet ge
woon kunnen. Maar we houden
ons verre van politiek en willen
niet shockeren door bijvoorbeeld
fascistische teksten de zaal in te
slingeren."
„Het feit dat we soms als schok
kend worden ervaren, ligt op het
vlak van onze directheid. We ne
men geen blad voor de mond. We
huldigen bepaalde opvattingen
die haaks staan op wat men van
pop vindt."
Routine
Het concert. Bob Fosko loopt
onrustig heen en weer over het
podium. Als een ware brulaap
brult, rochelt, kermt, blèrt en
vloekt hij over een muur van ge
luid uit. Soms loopt hij gevaar
lijk rood aan. Alsof hij op elk
moment letterlijk kan explode
ren. Als hij eenmaal van het po
dium is, kalmeert hij.
„Je kan tenslotte niet elke dag
een.opgewonden.-standje zijn. Je
bewaart je energie voor op het
podium. Daar staat dan het alter
ego van Geert Timmers. Ik wil
niet gelijk zeggen dat ik op het
podium transformeer van een
Dr. Jeckyll in een Mr. Hide of in
een weerwolf, maar ik trek ge
woon een andere la open."
„Zoiets kan je niet al te vaak
doen. We treden dan ook maar
maximaal twee keer per maand
op. Sowieso omdat mijn stem
ook niet overal tegen kan. En als
je vaak optreedt sluipt de rou
tine erin, gaat het exclusieve er
af. We oefenen daarom ook
nooit. Onze nummers ontwikke
len zich in de studio. Ons geluid
moet klinken als een spontane
woede-uitbarsting. We willen
alert, accuraat, op het scherp
van de snede componeren."
„Gelukkig zijn we allemaal ge-
- FOTO NIELS VAN IPtHEN
schoolde muzikanten die weten
hoe we onze instrumenten moe
ten vasthouden. Daardoor im
proviseren we veel. Een nummer
klinkt nooit hetzelfde. Soms
komt 't wel eens ongelukkig uit.
Maar wat maakt 't uit? Als de
kern van de zaak maar over
komt."
Hometrainers
Al zes jaar zijn de Raggende
Manne nu bezig. Fosko is niet
bang om met de Raggende
Manne in herhalingen te vallen.
„Je moet gewoon blijven zoeken
naar nieuwe mogelijkheden. Dat
geldt ook voor de nieuwe cd,
waar we nu aan bezig zijn. We
gebruiken andere instrumenten,
we spelen voor het eerst met een
blazerssectie. We hebben ook
een liedje over fietsen. In de stu
dio nemen we dat op op home
trainers. Leuk probeersel, dacht
ik zo. We hebben nu bij elkaar
40 nummers op band, waarvan
er 15 perspectieven bieden. En
we hebben nog een sessie te gaan
dus die nieuwe cd komt er dus
wel."
Blunt Axe
Samen met gitarist Theo vormt
Fosko Blunt Axe. 'Ik ben d'r he
lemaal klaar voor' werd een
grote hit. De opvolger, 'De Kuil'
ligt nu in de winkel. Veel wil
Fosko niet kwijt over het pro
ject.
„Blunt Axe is niet meer dan een
uit de hand gelopen grap. Eigen
lijk is het niet meer dan een sa
telliet-project van de Raggende
Manne. Het heeft absoluut geen
prioriteit. De Raggende Manne
gaan altijd voor. Ik zie Biunt
Axe niet als iets serieus. Ik hou
ook niet zo van housemuziek.
Het is niet zo dat ik er een
schurfthekel aan heb, maar ik
loop er nou ook niet echt warm
voor."
Hypocriet
Fosko verbaast zich er niet over
dat Nederlandse bandjes het
moeilijk hebben, terwijl Ameri
kaanse en Engelse bandjes met
open armen worden ontvangen
in Nederland. „Dat is eigen aan
de Nederlandse cultuur. Alles
van wat over de grens komt,
schijnt beter te zijn. Daarbij
komt dat het aanbod in Neder
land gering is en dat platen
maatschappijen alleen bandjes
willen die zich spiegelen aan
buitenlandse voorbeelden. En
omdat de producers hier veel
minder zijn en de budgetten veel
lager, halen Nederlandse band
jes bijna nooit het niveau van de
buitenlandse, er ontstaat een
soort grijzigheid."
„Bovendien is het zo dat de Ne
derlandse radio weinig tot geen
aandacht heeft voor nieuwe Ne
derlandse bandjes. Alleen de
VPRO doet er wel iets aan. De
VARA vind ik ronduit hypocriet.
Ze pretenderen er iets aan te
doen, maar in de praktijk komt
daar weinig van terecht. Een
beetje van 'links lullen, rechts
doen'. De VARA heeft dan wel
de Popkrant, maar dat pro
gramma staat geprogrammeerd
op dinsdagavond tussen 8 en 9.
Ook niet echt prime time."
„Nog erger is Pnts Spits. Ook hij
heeft het steeds over het propa
geren van het Nederlandse pro-
dukt. Maar wat hij laat horen
komt van de grote platenmaat
schappijen, geproduceerd door
bekende producers, gespeeld
door bekende mensen. Van die
middle-of-the-road-muziek zon
der eigen gezicht. Dat riekt alle
maal een beetje naar gemak
zucht. Ik doe nu net alsof ik me
er enorm over zit op te winden,
maar dat stadium zijn we eigen
lijk allang voorbij."
„Gelukkig hoeven wij ons geen
zorgen meer te maken. Niemand
kan ons eisen meer stellen. We
kunnen gewoon onze gang gaan.
Als iemand anders zegt van 'Ik
zou het zo en zo doen als ik jullie
was', dan kan hij de pot op. Wij
laten ons niet door andere men
sen de wet voorschrijven. Wij
maken muziek die wij leuk vin
den. Punt uit. Als andere mensen
dat nou toevallig ook leuk vin
den is mooi meegenomen, maar
niemand heeft invloed op wat
wij doen en laten."
n voorbehouden
Door Max Steenberghe
Dit is geen concert meer.
?Nee, volgens Michael Jack
son is zijn nieuwe 'Dange-
rous'-wereldtournee een
'extravaganza'. Dit week
end bleek bij de wereldpre
mière in het Duitse Mün-
ehen dat hij gelijk had.
Acrobatiek, laser-, licht- en
vuurwerkshows, spectacu
lair stuntwerk, goochel- en
verdwijntruuks, prachtige
kostuums, al was dat ene
Pak met de 35.000 lampjes
even kapot.
De show is zo groots dat de
muziek naar een bijrolletje is
gedrongen. Het spektakel, dat
vandaag en Morgen in de Kuip
wordt herhaald, lijkt beter op
hjn plaats in EuroDisney dan
ut een voetbalstadion.
Vier jaar geleden ging de po
pulairste popartiest aller tijden
voor het eerst op solo-tournee,
j® meteen voor het laatst, zei
mj toen. Mooi niet dus: Mi
chael hoopt met deze tour zijn
?u 15 miljoen maal verkochtte
uangerous'-cd over de 20 min
van voorganger 'Bad' heen te
"Hen, zondat hij dichter in de
puurt van de 43 min van
Innller' komt.
jtei met houtsnijwerk ver-
tÜfj Podium hs München
blue onder het applaus toen
®chael als een duveltje uit
j Uoosje ineens op het po-
um stond, badend in een zee
vuur en losbarstend in het
De aankomst per trein bij het NS-station bij de Kuip in Rotterdam: Michael Jackson (in het zwart) tussen veiligheidsmen
sen op weg naar de bus die hem naar het Hilton Hotel brengt.
openingsnummer 'Jam'.
Die plotse verschijn- en ver
dwijntruuks zouden vele malen
herhaald worden. Teveel. Te
meer daar ze ook deel uit
maakten van de 'Bad'-tour.
Toen was het verbluffend, nu
niet meer. En hetzelfde geldt
voor de verstopte hoogwerker,
waarin hij opeens tijdens 'Billy
Jean' boven de hoofden van
zijn publiek zweeft.
Natuurlijk is er genoeg nieuws.
Schrik niet als Michael voor
zijn knokendans 'Thriller' let
terlijk in de onderwereld af-
daald, eenvoudig door zijn to
tale podium tien meter omhoog
te takelen. Hetgeen hem een
schitterende dansvloer ople
vert voor het intro van 'Billy
Jean'.
Verdere verbazing blijft komen
van herkenning. Wantveel
songs zijn live-uitvoeringen
van Michaels spetterende clips.
'Beat it', 'Smooth Criminal',
'Bad', 'Black or White': we
kennen de beelden en hij weet
ze perfect te herhalen.
Nou, nee, toch niet echt per
fect. De première had nogal
wat technische storingen,
waardoor er gaten tussen de
nummers vielen. En een Jack-
son-show hoort voorbij te flit
sen. Al denkt Michael daar an
ders over, getuige het tot ver
velens herhalen van de 'break'-
truuk: middenin een song stop
pen, paar seconden pauze, en
hup, daar gaan we weer. Leuk
voor één keer, maar tien keer is
teveel.
Toch weet Michael die irritatie
weer weg te toveren met een
ontroerende finale rond zijn
menslievende 'Heal the
World'-gedachte, waarvoor hij
een dertigkoppig kinderkoor
laat opdraven. Toegiften zijn
onmogelijk door het slotak
koord, dat zó spectaculair is
dat we het niet willen verra
den. Zó spectaculair dat we
twijfelen of Michael het echt
zelf doet.
Na afloop kreeg Michael 50
platina cd's voor de 50 min in
Europa verkochte 'Bad', 'Thril
ler' en 'Dangerous', plus 10
platina Dangerous-sen uit de
VS. Dat gebeurde, in stijl, in
een privé-kermis opgetrokken
in een nabijgelegen sporthal.
En ook deze show lijkt een
vlucht uit de realiteit: clips en
show-werk, maar tijdens het
enige nummer dat hij in zijn
eentje zong, 'She's out of my li
fe', verstikte zijn stem door
tranen en vluchtte hij weg.
Van onze rtv-redactie
Hilversum - Feike Salverda (46), die ooit naam maakte met het
VPRO-programma Gouden Bergen, wordt met ingang van sep
tember 1992 eindredacteur informatieve programma's bij
RTL4. Hij gaat werken onder Rik Rensen, hoofdredacteur
RTL4 Nieuws en hoofd informatieve programma's bij het com
merciële station.
Salverda was bij RTL4 eindredacteur van het culturele maga
zine 'Studio Rembrandt' en een blauwe maandag als program
madirecteur verbonden aan het Amsterdamse tv-station AT5.
Daarvoor werkte hij bij TV10, het mislukte commerciële tv-
project van Joop van den Ende.
Van onze verslaggever
Breda - 'Grensverleggend' en 'grenzeloos goed': met deze
kwalificaties geeft de Nationale Taptoe Breda het thema van
dit jaar aan: de Europese eenwording.
„Over het programma van dit
jaar ben ik ontzettend enthou
siast", aldus luitenant-kolonel J.
van Ossenbruggen, inspecteur
militaire muziek van de krijgs
macht, gisteren tijdens de pre
sentatie van het programma in
Het Turfschip in Breda.
Van Ossenbruggen heeft de alge
hele leiding van de Nationale
Taptoe Breda 1992. De Taptoe
wordt gehouden van 19 tot en
met 29 augustus op het terrein
van de Chassé-kazerne in Breda.
„Uit een onderzoek onder het
publiek van de Taptoe vorig jaar
blijkt dat de mensen vinden dat
er buitenlandse orkesten aan de
Taptoe moeten meedoen. Aan
die wens komen wij graag tege
moet", aldus Van Ossenbruggen.
„Wij hebben besloten extra aan
dacht te geven aan de hopelijke
eenwording van Europa, vooral
wat betreft het voormalige oost-
blok. Het is ons gelukt twee op
merkelijke orkesten uit Oost-
Europa uit te nodigen en één uit
Griekenland".
Uit Praag komt de Ustredni
Hudba, ook aangeduid als Cen
tral Army Band. „Dat is een echt
show-orkest, muzikanten met
veel humor", aldus de luitenant
kolonel. „Uit de voormalige
DDR komt het 'Heeresmusik-
korps 80', dat nu geldt als een
van de beste orkesten van de
nieuwe Bundeswehr".
Het derde buitenlandse orkest
dat meedoet aan de twee uur du
rende Taptoe-show komt uit
Griekenland. „Dat is tenslotte
de bakermat van de Europese
cultuur", aldus Van Ossenbrug
gen. „Het muzikale peil is niet
zo hoog als in Nederland - waar
de militaire muziek op eenzame
hoogte staat - maar het is wel
heel bijzonder. Er komt ook een
Griekse soldaten-dansgroep
mee. Heel aardig is dat je een
sterke Noordafrikaanse invloed
hoort in die Griekse muziek, en
ook Turkse invloed, al zullen de
Grieken met die constatering
niet blij zijn".
Tot de deelnemers uit eigen land
behoren de Koninklijke Militaire
Kapel met een groep vendel-
zwaaiers uit Boxmeer, de Johan
Willem Friso Kapel en Konink
lijke Luchtmacht Kapel. De
Limburgse Jagers uit Seedorf en
de Fanfare der Genie zijn sa
mengevoegd tot één marchband.
Er doen twee dienstplichtige
fanfarekorpsen en zes tamboer
korpsen mee. Uit de burgersec
tor twee orkesten: het Tamboer
en Trompetterkorps Euroband
en de Rijnmondband uit Schie
dam.
Kaarten voor de Taptoe zijn ver
krijgbaar bij de VVV Breda en
vanaf morgen ook bij de VW-
bespreekbureaus in den lande.
Overigens is bijna de helft van
de ruim 46.000 kaarten (verdeeld
over elf voorstellingen) reeds
verkocht.
Bergen op Zoom - Hofzaal van
Het Markiezenhof. Pianocon
cert door Bas Verheijden, win
naar van het Steinway-con
cours 1992. Gehoord op maan
dag 29 juni.
Door Sjef Huismans
Het verhaal zegt dat Beetho
ven bij het creëren van zijn
Sonate Opus 57 in f de zoge
naamde Appassionata heeft
verwezen naar The Tempest
van Shakespeare. En inder
daad heeft het werk een ge
passioneerd, stormachtig ka
rakter. Het is zeer dynamisch
en Beethoven geeft deze so
nate een brede symfonische
structuur.
Toch ging de wijze waarop onze
laureaat het werk gisteravond
benaderde ons wat te ver. Met
tomeloze onstuimigheid werden
de drie delen, zelfs het andante,
aan de mooie Bösendörfer vleu
gel ontrukt.
Verheijden presenteerde een
overwegend romantisch pro
gramma. Iets wat je van een 18-
jarige pianist misschien niet zou
verwachten. Maar juist de ro
mantiek kent zijn verfijnde, sub
tiel afgewogen stemmingen die
de menselijke ziel tot vervoering
moeten brengen en moeten ver
murwen. En daar heeft deze
jonge welp nog geen ervaring
mee. Zijn dynamiek blijft uit
bundig, overmoedig en volumi
neus als een rockband. Ongeacht
of het nu om Tsjaikowski, Schu
mann, Schubert of Liszt gaat.
Bas Verheijden is een pianist met
grote aanleg. Daarvan getuigt
vooral zijn techniek die hij met
groot gemak demonstreert. Hij
neemt de lastigste passages met
een gemak alsof het niets voor
stelt.
Hij heeft zelf ook duidelijk ple
zier in zijn spel, dat vol begeeste
ring en enthousiasme blijft. Wie
zal de docent zijn die deze be
gaafde, energieke jongeman tot
rust en bezinning brengt. Wij
wensen hem zo'n begeleider toe
en dan zullen we over enkele ja
ren een andere Debussy kunnen
horen, vol evenwichtige klank
kleur en subtiele balans. En wor
den de arme goudvissen niet
woest door de kom gejaagd zoals
gisteravond.
Marseille (afp) - De Amerikaanse saxofonist Charles Tyler, een mar
kante persoonlijkheid in de wereld van de 'free jazz', is op 51-jarige
leeftijd overleden in een ziekenhuis in Marseille. Hij was daar enkele
maanden geleden opgenomen op de neurologische afdeling. Dit is
vernomen uit ingelichte bronnen.
De in Cadiz, in de Amerikaanse staat Kentucky, geboren Tyler werd
ontdekt door zijn collega en voorman van de 'free jazz' Albert Ayler.
In 1968 maakte hij een korte overstap naar de folk-rock en speelde
in de Vulcans.
Begin jaren '70 ging Tyler zich in New York weer bezighouden met
de 'free jazz' en hij voegde zich bij het Art Ensemble of Chicago.
In 1977 formeerde Tyler het New Music Orchestra met David Mur-
ray, Dewey Redman en Chico Freeman. Met de bands van Cecil Tay
lor en Sun Ra toerde hij door Europa, waarna hij zich op dit conti
nent .vestigde, eerst in Denemarken en later, in 1985, in Frankrijk.
