De Schelde: rond 15 miljoen winst PARKEBJDTTER 1 Arafat op audiëntie bij de paus O ONDERZOEK: BEGINSALARIS BIJNA HET LAAGSTE IN EUROPA Verband passief roken en kanker aangetoond IE STEM De stilte Merijntje Nobelprijswinnaar professor Niko Tinbergen overleden Puzzelen voor een cd-speler Breda-Smolensk Winderige weer met Kerstmis Bloementafel kado! ie Hoogmis te Kerstdag Kerstdag nodig? ZATERDAG 24 DECEMBER 1988 kt Vrije markt Goirls EXTRA KLEINTJE ■AMSTERDAM - Het beginsalaris voor onder- liijsgevenden in basis- en voortgezet onderwijs |iigt in Nederland 10 tot 15 procent lager dan in ielgië en zelfs 35 procent lager dan in West- Duitsland. Alleen in Engeland is het nog lager lean in ons land. Veel uren Acties ECD waarschuwt voor dodelijke schemerlampen MEESTE ONTSLAGENEN ZUN WEER AAN HET WERK Kinderen vinden miljoen tussen de wrakstukken De weldadige stilte van de overpeinzing De sloop van de stilte De stilte van de doofheid De stille generatie Het stiltegebied als niet haalbaar ideaal |De verpletterende stilte op de top van een berg De stilte op het strijdtoneel Paspoort gaat vrijwel zeker naar Sdu en Joh. Enschede HET WEER IN ZUIDWEST-NEDERLAND JE HAD'T KUNNEN LEZEN IN.. uur in de kapel van de zusters joortje Markendaalseweg, tegen.i riaans koor. .J. van der Meer, SJ. in conceie. toor W. van Oldeneel en Patjj uur gezongen Latijnse mis. Gr& van der Wulp. de Vereniging voor Latijnse Litur- I D.| probleem lost u het beate 1 «gm«l Mn ..Ktolntjo In de 9m Immers met minstens ,r ven de tien Stom leze re lezeressen die speciaal I ^langstelling hebben voor I on/0 1 Kleintjes -rubriek I "peaoneel gevraagd" ligt het I v0Or de hand. dat er snel en 1 vafll reacties komen. DE STEM |[2Bste jaargang Kantoren te Breda - Bergen op Zoom - Etten-Leur - Goes - Hulst - Oosterhout - Roosendaal - Terneuzen - Vlissingen Losse nummers 1.25 00 en erstr. C-ter- raam. in de en Os ntree Zandschelstraat. zaterdag geopend vai 9.00-17.00 u. Elke lOOstJ bezoeker: waardebonnen] Huur ook een kraam, 013 346766 bgg. 013-3443fl< of 01620-55776. Maak een reclame met een Het helpt li Archieffoto Iflnbergen. uit 1973 van Konrad Lorenz (links) en Niko - foto anp OXFORD (AP) - Bioloog en Nobelprijswinnaar, profes sor Niko Tinbergen, is woensdag in zijn woon plaats Oxford overleden. Een beroerte werd de 81-ja- rige Tinbergen fataal, zo heeft zijn weduwe, Eliza beth Rutten, vrijdag ver klaard. Tinbergen werd in 1983 voor het eerst door een beroerte ge troffen, waarvan hij volgens zijn weduwe redelijk was her steld. Nikolaas Tinbergen werd op 15 april 1907 in den Haag gebo ren. Hij studeerde biologie aan de universiteit van Leiden en aan de Amerikaanse Yale Uni versity en was een van de stu wende krachten achter de ont wikkeling van de ethologie, een tak van de biologie die zich toe legt op de studie van dierge drag. Voor de Tweede Wereldoor log werkte hij korte tijd samen met de Duitse zoöloog Konrad Lorenz. In 1947 werd hij profes sor in de experimentele zoölo gie aan de universiteit van Lei den. Twee jaar later werd hij lec tor ethologie aan de universi teit van Oxford, waar hij 'The Study of Instinct' schreef, be schouwd als het eerste hand boek op dit vakgebied. De in 1955 tot Brit genatura liseerde Tinbergen werd in 1966 benoemd tot hoogleraar etholo gie aan de universiteit van Ox- 1 Minister Deetman FOTODESTEM/JOHANVANGURP lïan onze verslaggever ■Dat blijkt uit een onderzoek in opdracht van het ministe- Irievan onderwijs naar de arbeidsvoorwaarden van lera- |ien in elf Europese landen. Volgens dit onderzoek wijkt het eindsalaris echter niet veel af van dat in België en West- Duitsland. Het ligt zelfs iets hoger. Uit een vergelijking van het aantal lesuren blijkt dat Ne derland veel uren maakt. Het hoort tot de hoogste drie van de elf onderzochte landen. Het feitelijk aantal lesuren is in ons land groter dan in lan den als België, Duitsland, En geland, Frankrijk en Luxem burg. Wat de vakantie betreft hoort Nederland tot de drie landen met de minste vakan tiedagen. Volgens de algemene bond van onderwijs personeel (ABOP) laat de uitkomst van het onderzoek zien dat de ar beidsomstandigheden in het Nederlandse onderwijs niet on verdeeld gunstig zijn. Deze bond vraagt prioriteit van het kabinet om deze achterstand in te lopen. De acties en emoties rond de bezuiniging van 100 miljoen gulden op de kleine scholen zijn van invloed geweest op de hal vering van dat bedrag, aldus minister Deetman in het ka tholiek schoolblad. Volgens de minister waren er sterke argumenten voor de bezuiniging van 100 miljoen gulden. „Maar we hadden be grip voor de emoties en we hebben geluisterd naar de ar gumenten en de acties," aldus Deetman. De minister zegt in het weekblad van de katholieke onderwijs vakorganisatie dat kritiek hem wel degelijk iets doet. Het zou, volgens Deetman, ongezond zijn als kritiek hem niets doet. „In algemene zin vind ik dat de prioriteiten die we moeten stellen te verdedi gen zijn, maar ik kan me goed voorstellen dat ze pijnlijk zijn en emoties oproepen." DEN HAAG (ANP) - De Economische Con trole Dienst heeft vrij dag gewaarschuwd voor levensgevaarlijke schemerlampen. Van zes tot zeven van die lampen staat vast dat ze al zijn verkocht aan particulieren. Een woordvoerder van de ECD sloot niet dat nog meer van deze lampen in omloop zijn, hoewel de af gelopen dagen het groot ste deel van de hele partij van ruim 1.000 stuks is achterhaald en veilig is opgeborgen. De lampen (komend uit een niet nader genoemd EG-land) zijn vooral aan trekkelijk voor kinderen. Aan de achterzijde van de lamp is een op een kus sentje zittende pop beves tigd. Bij het indraaien van lampje staat op direct ■Maakbare delen van de mpen 220 volt. Als het lampje scheef komt te hangen, raakt ook het ge- 'e> metalen frame onder spanning. Paris Johannes Paulus H heeft vrijdag Yasser Arafat, de voorzitter van de Pales tijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO), in audiëntie ontvangen. De kerkleider sprak bij deze gelegenheid de hoop uit dat de Is raëliërs en de Palestijnen spoedig onderhan delingen zullen aangaan die tot mede in het Midden-Oosten zullen leiden. Volgens de paus hebben zij beiden 'eenzelfde, funda menteel recht' op een eigen vaderland. De paus onderhield zich vrijdag 20 minuten met de PLO-leider. Joaquin Navarro, de woordvoerder van het Vaticaan, beschreef het onderhoud als 'hartelijk'. In 1982 was Arafat voor het eerst op audiëntie bij de paus. Volgens functionarissen van het Vati caan was de kerkleider al enige tijd geïnte resseerd in een tweede onderhoud met Ara fat. Op een persconferentie betuigde Arafat zijn medeleven aan de familieleden van de slachtoffers van de ramp met het Pan-Am- toestel in Schotland. „Als de hypotese van een bom aan boord inderdaad klopt," zo zei hij, „dan is dat een misdaad gepleegd tegen de mensheid. - fotoanp ATSTE HIGH TECH-SNUFJES. is klaar voor de jaren 90. .arin zelfs voorop. Dat ziet u ;werp, de styling en de vele High Tèch-snufjes. Look at LEE TOWERS-CASSETTE Bl| E. Neem uw huidige auto e showroom, vraag de Opel- auto te taxeren en u krijgt een perfekte prijs, maar u ovendien de gratis cassette Ibwers' laatste album „In En bij het beluisteren ervan igens ook best voor een keer- bogen gebruiken. Dus met- naar de showroom, want de assettes is niet onbeperkt! DAAR STAAT DE WERELD VAN GENERAL MOTORS ACHTER- ignrechtbladcn Zakencentrum Roosendaal -«enseweg 74> Roosendaal, Woon 01650 - 5 65 00 Dit is de laatste waarschuwing Van onze verslaggever VLISSINGEN - Dankzij een reorganisatie die ruim vijf honderd arbeidsplaatsen kostte, komt de Koninklijke Maatschappij De Schelde (KMS) in Vlissingen dit jaar uit op een winst van rond vijftien miljoen gulden. Di rectie-voorzitter drs. A. de Smit laat dat weten in een speciale eiridej aarskrant van het bedrijf. Daaruit blijkt ook dat de reor ganisatie weliswaar praktisch afgerond is, maar dat het in voering van de 'Schelde-nieu- we-stijl' nog wel drie jaar zal vergen. En hoofd personeelsza ken mr. F. Steutel vertelt dat van de 210 ontslagen medewer kers er inmiddels ruim 150 al- weer aan de slag zijn, 110 bij andere bedrijven, de rest bij de Schelde zelf. Drs. De Smit maakt in de eindejaarskrant geen geheim van het verband tussen de re organisatie en de winst van vijftien miljoen. „Uitgaande van een teveel aan arbeids plaatsen van ongeveer vijfhon derd mensen en een kostprijs per arbeidsplaats van rond 60.000 gulden zouden we zonder de genomen maatregelen rond dertig miljoen gulden slechter uit zijn geweest. Dit betekent dat we een verlies zouden heb ben geleden van rond vijftien miljoen gulden." De Schelde heeft het geld volgens hem hard nodig om middels onderzoek en ontwik keling bij te blijven in de snel voortschrijdende technologie. Daarvoor trekt het bedrijf jaarlijks zo'n zeven miljoen gulden uit. De Smit zegt dat de winst aan de 'lage kant lijkt'. „Maar het is in de sectoren van de Schelde toch redelijk hoog, mede in aanmerking genomen de sterke druk die er op deze markt bestaat." Personeelschef Steutel stelt tevreden vast dat de pijnlijke reorganisatie toch goed is ver lopen, nu nog maar vijftig mensen aangewezen zijn op een werkloosheidsuitkering. Nog eens zo'n operatie zou hij echter onverteerbaar vinden. „We moeten alles doen wat mo gelijk is om herhaling van een ingreep als de recente reorga nisatie te voorkomen." De ver antwoordelijkheid daarvoor ligt volgens hem zowel bij di rectie als werknemers. LOCKERBIE (AFP/ DPA) - Drie schotse kinderen hebben vrij dag tussen de wrak stukken van het neer- gestortte Pan Am-toe- stel in Lockerbie een half miljoen dollar (on geveer een miljoen gul den) gevonden. Dit heeft Fortser Dodd, de vader van twee van hen, gezegd. Robbie en Stewart Dodd en hun vriend Alan Hyslop vonden een recht hoekige doos waarvan ze eerst dachten dat het de zwarte doos van de Boeing 747 was. Het geld zat in een bruine envelop. „Er stond US Mail Service op", al dus Dodd. Het geld is aan de politie gegeven ZIE OOK BUITENLAND (ADVERTENTIE) Een fregat in aanbouw op de werf. VANDAAG 4 KATERNEN ford. In 1974 werd hij profes sor-emeritus. In 1973 kreeg hij de Nobel prijs voor fysiologie of genees kunde, samen met Lorenz en de Oostenrijkse zoöloog Karl von Frisch „voor hun ontdekkingen betreffende de organisatie en het voorkomen van individueel en sociaal gedrag". Tinbergens oudere broer Jan kreeg in 1969 de Nobelprijs voor economie. Deze Nobelprijs werd toen voor het eerst toege kend. Jonge leraar slecht betaald De kerstbijlage van De Stem is vandaag geheel gewijd aan het thema stilte. In reportages, interviews en achtergronden schetsen we een profiel van de veelzijdige stilte en gaan we in op de westerse lawaai-cultuur. De volgende onderwerpen komen daarbij aan de orde: Net als voorgaande jaren bevat de kerstbijlage een puzzel, waarmee aardige prijzen te winnen zijn. Goede inzenders maken kans op een cd-speler of op een geldprijs. De puzzel bestaat uit twee delen. De volgende aflevering zal in onze oudejaarsbijlage van 31 december staan. Van onze Haagse redactie DEN HAAG - Het is zo goed als zeker, dat de Sdu (de on langs zelfstandig geworden staatsuitgeverij en drukke rij) tezamen met gelddruk- ker Joh. Enschedé het nieuwe paspoort naar Euro pese snit zullen gaan ma ken. De onderhandelingen tussen Sdu en Enschedé enerzijds en minister Van den Broek (Bui tenlandse Zaken) anderzijds zijn in een vergevorderd sta dium. Van den Broek wil zo enigszins mogelijk de onder handelingen voor het einde van het jaar afsluiten. Het ziet er niet naar uit, dat paspoortfabrikant KEP en drukkerij ELBA nog op eniger lei wijze betrokken zullen wor den bij de produktie van het nieuwe paspoortboekje en de legitimatiekaart. Wel zouden Sdu en Enschedé bereid zijn een deel van het machinepark van KEP over te nemen alsmede de tientallen Mercedes-personenauto's, die reeds waren aangeschaft om een snel en veilig transport van paspoorten naar gemeenten te verzekeren. Door die overnamen zou een deel van de investeringen die. de banken - NMB en NIB - in KEP hebben gedaan kunnen worden terugbetaald. Geschat wordt, dat de beide banken tot nu toe rond 70 miljoen in het paspoortproject hebben gesto ken. Door de bereidheid van Sdu en Enschedé een deel van het geïnvesteerde vermogen door overname terug te betalen, hoopt minister Van den Broek te bereiken, dat de banken af zien van een schadeclaim tegen de staat. In de onderhandelin gen schijnt het nu te gaan om een overnameprijs van rond 40 miljoen gulden. Bevestiging van dat bedrag was gister avond niet te verkrijgen. BURGEMEESTER Feij van Breda noemt het 'over de afras tering kijken'. Het is ook eigenlijk een wonderlijke maar unieke zaak: De Stem en de Russische krant 'Tabotchy Tut' uit de plaats Smolensk gaan verhalen uitwisselen. Bre dase journalisten schrijven verhalen voor de Russischie krant; Russische voor De Stem. De Russen zijn vandaag het eerst aan bod: maak kennis met Smolensk. ZIE STEM-EXTRA Vandaag en de beide kerstdagen naast een enkele opkla ring veel bewolking en kans op wat lichte regen of motre gen. Er is al deze dagen veel wind. Vandaag vrij krachtig tot krachtig, eerste kerstdag en tweede kerstdag opnieuw vrij krachtig uit richtingen tussen zuid en west. De tempe raturen zowel 's nachts als overdag ver boven normaal. Max. 9-11, min. 7-9. LONDEN (TIMES) - Passief roken, het inhaleren van de door rokers geproduceerde dampen door niet-rokers, heeft wel degelijk een schadelijk effect op de longen. Onlangs werd in een nieuw on derzoek aangetoond dat siga retten en longkanker direct verband houden. Uit de onderzoeksresultaten bleek ook dat het hoogst on waarschijnlijk is dat ooit een 'veilige' tabaksigaret zal wor den ontwikkeld. Wetenschappers onderzoch ten longweefsel van personen die tussen de vijf en de veertig sigaretten per dag roken. Ze kwamen tot de conclusie dat de mate waarin schade wordt toegebracht aan de DNA-structuren die in de kern van elke cel aanwezig zijn, overeenkomt met de hoeveel-' heid gerookte sigaretten. Ook longweefsel van niet- rokers werd aan een grondige laboratorium-analyse onder worpen. De onderzoeksteams, onder leiding van dr. David Phillips van het Instituut voor Onder zoek naar Kanker in Londen en dr. Colin Garner van de uni versiteit van York, maakten gebruik van een nieuwe, uiterst gevoelige biotest om de chemische werkende middelen te identificeren die bij veel mensen in de longen voorko men. Dr. Phillips zegt dat bij het verbranden van tabak meer dan vijftig verschillende stof fen vrijkomen die biologisch actief zijn en een potentieel schadelijk effect hebben op het DNA. De onderzoekers hebben sporen van deze chemische verbindingen aangetroffen in cellen van het longweefsel van niet-rokers. Zuivere tabak bevat naast de verslavende nicotine alkaloï den meer dan 2.500 gedetermi neerde bestanddelea (ADVERTENTIE) Aterfi LEES DE ADV. ELDERS ctfëuË<heum DIT B*2e Kerstdag grenen meubelen 04139 z675 k,jluu3 Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan melden en de pen zal u worden toegestuurd DE NIEUWE ABONNEE HEET: Naam: Adres: Postc.:Plaats:..- Telefoon: Bank of gironummer: Deze ontvangt de krant de eerste twee weken GRATIS daarna wordt het abonnementsgeld betaald per: maand per automatische afschrijving ad kwartaal acceptgirokaart ad kwartaal per autom. afschrijving ad 23,90 71,85 f 69,95 Zodra de nieuwe abonnee het abonnementsgeld heeft voldaan, ontvang ik uw PARKER JOTTER Mijn naam: Adres: Postc.:Plaats:.' handtekening Stuur deze bon in een envelop (zonder postzegel) naar Dagblad De Stem, Antwoordnr. 112,4800 VB Breda DE KRANT VOOR JE EIGEN STUK VAN NEDERLAND

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 1