perfekta
SS'er Olij in Argentinië gepakt
PARKBUOTTER
WESTEN REAGEERT POSITIEF NAVO EIST MEER REDUCTIES:
r\
"KEP toch betrokken bij paspoort'
ipressies
schilder
Weduwnaars
pensioen
kost Rijk
550 miljoen
Merijntje
PC Hooftprijs
'89 gaat naar
Jan Wolkers
EVEN NAAR JAC. HERMANS
CLEMENTINES
WTTLOF
S S I N 0
Ook voor particulieren
w
E
O
B
SCHULDIG AAN ARRESTEREN VAN ONDERDUIKERS
Chef staf Rode Leger treedt af
laatste nieuws
'Tienduizenden SliCFtbclcid
slachtoffers
bij aardbeving
in Armenië'
Eenzijdig
VVD: INVOERING NIET VÓÓR 1 JANUARI 1991
Reële kans op
milj ardenorder
voor fregatten
DONDERDAG 8 DECEMBER 1988
i
f
Roy Orbison (52)
aan hartaanval
overleden
Nederlandse wegvervoer
niet filevrij naar '92
Bayern stunt in Milaan
HET WEER IN ZUIDWEST-NEDERLAND
WASHINGTON/BRUSSEL - „Wij begroeten de
door Gorbatsjov aangekondigde eenzijdige re
ducties als een positieve stap. Maar we wijzen
erop dat er zeer aanzienlijke ongelijkheden blij
ven bestaan, ook als deze stappen worden uitge
voerd".
Weinig
verandering
N
MlNI-PnUS8MAXI-KEUS
JE HAD'T KUNNEN LEZEN IN..
Unbearable lightness of
nbrandt
doming to America.
lerle Bellemans - Schilde,
/an Gerard Ram en beeld
werk van Anthony Herrn-
3eop. tijd. winkeluren (ton
lerle Esprit - Expositie ge.
'Zeeuwsch-Vlaanderen ge.
loor Nederlandse en Belgi.
kunstenaars'. Schilderijen,
ellen en tekeningen van
Bakker, M. Binkhuysenen
jrdans. Geop. do. t/m 20,
-17.30 u. do. tot 21 u. (t/m
lerle Van Geyt - Expositie
Id 'Feest der kleine tor
es', met werken van Kup-
H. op de Laak en H. Slij-
ieop tijd. winkeluren (tot
UNA TER MUIDEN
nallg Gemeentehuls -
Jiterexpositie van aquarel-
itsen, foto's enz. Geop. za.
1.14-17 u. (t/m 26 dec.).
NEUZEN
lerle Arty Party - Marjade
'Kleine prijsjes op de lijst-
ok op deze. Deel 1Geop.
rinkeluren. (t/m 15 dec
rpleeghuls Ter Schorre -
hilderijen van Paul van der
|en(t/m 12 dec.).
NDIJKE
nuseum - Elf Zeeuws-
nse amateur-kunstenaars
iseren onder de titel 'Ama-
presenteren'. Geop. ma.
'rij. 10-12 en 13-17 u. zaan
T-17 u. (t/m 31 dec.).
Jrln-huls - Expositie geti-
Jlnnerlijke landschappen'
/tarten Muller. Geop. dag.
u. (t/m 31 dec.).
ERPEN
jn. Museum voor Schone
sten - Ikonen-expositieflot
pr.). Tevens overzichtsexpo-
van Henri de Braekeleer(tot
Geop. di. t/m zo. 10-17u.
hesl.
(le
Schaapskool - Olieverf-
|derijen van Ben Bonte, (tot
Pietersabdij - Expositie
de wereldtentoonstelling
1913. Geop. dag. 9-30-12.30
3.30-17 u. ma. gesl. (tot 11
1 een Egyptisch amulet aas
nuseum had verkocht,
bn zoektocht leverde nog
schetsen op in het Rijks-
itenkabinet in Amsterdam,
'pen werktekeningen en
pemiewerk in Teylers Mu-
in Haarlem en aanvul-
e documentatie plus twee
'erfschilderij en in andere
ïbare en privé-vcerzame-
en. Zo is Willem de Famars
as meteen de best gedocu-
(iteerde Nederlandse Egyp-
iiger van de vorige eeuw
orden.
1 de tentoonstelling wordt
de hand van tekeningen,
iten, aquarellen, schilderij-
ilaten, foto's en andere do-
enten een beeld gegeven
opleiding, reizen, activitei-
werkwijze en specialismen
Testas.
njuij pueui 'sjqoaa M.npeiPs
dop '§UE(S UBA Jj3U
Atnod
qurÏBd Wp dawSp^H
DE STEM
]28ste jaargang Kantoren te Breda - Bergen op Zoom - Etten-Leur - Goes - Hulst - Oosterhout - Roosendaal - Terneu/en - Vlissingen Losse nummers 1.25
BUENOS AIRES/DEN
HAAG (ANP) - Interpol
heeft woensdag de 68-jarige
oud-SS'er Jan Olij opgepakt
in zijn huis bij Buenos Aires
in Argentinië.
pat heeft woensdagavond een
woordvoerder van Buiten
landse Zaken bevestigd. Afge
lopen zaterdag maakte het
dagblad Het Parool bekend dat
Olij daar woonde.
Olij heeft zich in de laatste
jaren van de bezetting schuldig
gemaakt aan het arresteren
van onderduikers voor de ar
beidsinzet, aldus het Rijksin
stituut voor Oorlogsdocumen
tatie. In 1945 werd hij ingedeeld
bij de Grüne Polizei en zou hij
hebben meegedaan aan het in
brand steken van een woning
in Barneveld. Dat zou een re
presaille tegen de bevolking
zijn geweest. Olij zou verder
aan het oostfront hebben ge
vochten.
In 1949 werd Olij, die inmid
dels via Spanje de wijk had ge
nomen, bij verstek tot 20 jaar
cel veroordeeld wegens hulp
aan de vijand.
Jan Olij, een amateurbokser
die ook kampioen bij de zwaar
gewichten werd, was de zoon
van Sam Olij, ook een boks
kampioen. Deze werd in 1947
ter dood veroordeeld wegens
jodenvervolging, maar kreeg in
hoger beroep 14 jaar, omdat hij
niet geheel toerekeningsvat
baar zou zijn geweest.
Olij is afkomstig uit Lands
meer. Hij begon in de jaren '70
aan mensen uit zijn geboorte
streek te schrijven. Volgens
Het Parool schreef hij, kenne
lijk door heimwee gekweld, een
gemeenteraadslid van Ilpen-
dam om een exemplaar van een
streekblad te krijgen. In 1982
zou de Nieuwe Noordhollandse
Courant een brief van Olij heb
ben afgedrukt, waarin hij ver
zoekt om ansichten uit Noord-
Holland. In beide brieven gaf
hij zijn volledige adres op in
Isidro Casanova, een buurt
schap bij Buenos Aires. Een
verslaggever van Het Parool
kreeg hem daar onlangs aan de
telefoon.
Jan Olij is in 1952 Argentijn
geworden. Argentinië levert
geen onderdanen uit. Een rech-
NEW YORK (RTR) - De stafchef van de Sovjet-
strijdkrachten, maarschalk Sergej Achromejev, is
afgetreden, naar verluidt 'om gezondheidsredenen'.
Dit heeft Kremlin-woordvoerder Gerasimov gisteravond
bekendgemaakt tijdens een interview met de Amerikaanse
tv.
Gerasimov zei nadrukkelijk dat het aftreden niets te
maken heeft met de aankondiging van Gorbatsjov over
een reductie met 500.000 man van de Sovjet-legermacht.
Samen aan de top: de president van de Sovjetunie, en de
huidige en de toekomstige president van de Verenigde Sta
ten. - foto ap
Sovjet-leider Michaïl Gorbats
jov kondigde in zijn rede voor
MOSKOU (AFP) - De aard
beving die gisteren de zui
delijke Sovjetrepubleik Ar
menië trof heeft 'tiendui
zenden slachtoffers' ge
maakt. Dit heeft een Arme
niër verklaard na een be
zoek aan het getroffen ge
bied.
Volgens Ambartsoem Galast-
jan, leider van het Armeense
'Karabach-comité', zijn in Le-
ninakan, een stad met ruim
300.000 inwoners, alle gebou
wen 'tot puin gereduceerd'.
De stad zou volledig met de
grond gemaakt zijn. „Lenina-
I tan is volledige in duisternis
gedompeld, de overlevenden
maken houtvuurtjes om zich te
warmen en op vijf kilometer
buiten de stad beginnen ver
keersopstoppingen waardoor
auto's met gewonden zich een
weg proberen ie banen.
DEN HAAG (ANP) - Als
alle weduwnaars recht heb-
ten op een uitkering vol
gens de huidige Algemene
Weduwen- en Wezenwet
(AWW), dan kost dat per
jaar tegen de 550 miljoen
gulden.
bat blijkt uit voorlopige bere-
I keningen van de Sociale Verze
keringsbank (SVB), de bank
®e via haar districtskantoren
de AWW uitbetaalt,
cmf C^rdvoerder van de
jZei woensdag in reactie
°P uitspraak van de Cen
trale Raad van Beroep, het
noopte rechtscollege op het ge-
van de sociale verzekerin-
De Centrale Raad van Be-
°ep stelde woensdag twee we
duwnaars in het gelijk bij hun
«nspraak op een AWW-uitke-
ng. Volgens tellingen van het
er in Nederland om en
abij de 40.000 weduwnaars.
Op een tweedaagse FNV-manifestatie op het Plein in Den Haag deelde de ambtenarenbond AbvaKabo erwtensoep uit, in
het kader van het 'snert-beleid' van de regering. De mensen stonden er voor in de rij. - fotoanp
KEP nou
genoeg
van dat
paspoort!
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Minister Van
den Broek sluit niet uit dat
apparatuur, personeel en
kennis van de door de over
heid 'afgedankte' paspoort
producent KEP toch nog
zullen worden ingezet voor
de fabricage van een nieuw
fraudebestendig paspoort
naar Europees model.
De bewindsman zei dat giste
ren in de Tweede Kamer bij het
debat over het opzeggen van de
samenwerkingsovereenkomst
met KEP.
De Kamer had geen enkel
bezwaar tegen die opzegging,
maar de WD-fractie maakte
opnieuw een voorbehoud ten
aanzien van de positie van Van
den Broek. De WD is pas te
vreden als er een nieuw pas
poort is en als vaststaat dat de
Staat geen schadevergoeding
aan de geldschieters van KEP
hoeft te betalen.
Minister Van den Broek ver
weerde zich gisteren tegen
aantijgingen van de banken (de
Nederlandse Middenstands-
bank en de Nationale Investe
ringsbank) dat zijn departe
ment moedwillig op een breuk
met KEP heeft aangestuurd.
Van den Broek
fotoanp
„Er is geen sprake van een
duister complot om KEP de nek
om te draaien. De feiten spre
ken dat tegen", aldus de minis
ter.
Daarna ging Van den Broek
in op de mogelijkheid dat een
paspoort 'volgens KEP' alsnog
kan worden geproduceerd. „Ik
zeg niet dat ik niets meer met
een produkt via dit procédé en
met deze machines te maken
wil hebben. Ik zeg ook niet nee
tegen een consortium waarin
KEP zou zitten", aldus Van den
Broek. Zo'n oplossing zou ook
welkom zijn voor de werkgele
genheid bij KEP en drukkerij
Elba, meende de minister die
daarbij aantekende dat het ini
tiatief wel bij de banken zal
moeten liggen.
Een nieuw te vormen pas-
poortprodueent - bijvoorbeeld
met KEP, gelddrukker Ensche
dé en de Staatsdrukkerij -
biedt als voordeel dat de drei
ging van een schadeclaim door
de financiers van KEP kan
verdwijnen.
Van den Broek toonde zich
na afloop van het debat teleur
gesteld over de houding van de
WD. „De reactie van de WD
is wat afstandelijk. Maar dat
hoort kennelijk bij de wijze
van politiek voeren van de
WD", aldus de bewindsman
die bij het debat de kleinste re
geringsfractie had gevraagd
zijn besluit minimaal te billij
ken.
De huidige verstrekking van
paspoorten loopt geen enkel ge
vaar, omdat een nieuwe voor
raad 'oude zwarte vodden' (zo
als Gualthérie van Weezei de
oude pas ook gisteren noemde)
is besteld. Wanneer uiteinde
lijk een nieuw fraudebestendig
paspoort kan worden inge
voerd is volgens Van den Broek
onmogelijk te voorspellen:
„Organiseer er maar een toto
voor". Wiebenga schatte de in
voeringsdatum niet vóór 1 ja
nuari 1991.
SCHIPHOL (ANP) - Neder
land heeft een reële kans op
de order voor de bouw van
acht fregatten voor Austra
lië en vier voor Nieuw-Zee-
land.
Staatssecretaris Van Houwe-
lingen (defensie) zei dat woens
dag na een reis naar Australië,
Nieuw-Zeeland, Saudi-Arabië
en Kuwayt.
Ons land wil aan Australië
en Nieuw-Zeeland de multi
purpose (M)fregatten leveren,
die ook voor de Nederlandse
marine in aanbouw zijn. In to
taal gaat het bij de order om
een bedrag van 7 miljard gul
den.
Bij de order zijn vier Neder
landse bedrijven betrokken: de
werf De Schelde in Vlissingen,
HSA, Bronswerk en Van Riet
schoten Houwens.
Om de coördinatie tussen de
vier rechtstreeks betrokken be
drijven onderling en de over
heid te verbeteren, wordt op
korte termijn een projectbu
reau opgericht.
Nederland is met het West-
duitse fregat Meko-200 van de
werf Blohm und Voss overge
bleven in de strijd om de order
die in september 1989 wordt be
slist.
I VANDAAG 2 KATERNEN
ter zal zich daarom vermoede
lijk eerst over de geldigheid
van Olijs staatsburgerschap
moeten buigen. Heeft hij het op
een oneerlijke wijze verwor
ven, dan kan het hem worden
afgenomen. Datzelfde geldt
voor de nog voortvluchtige
Abraham Kipp, die in 1953 Ar
gentijn werd.
Minister Korthals Altes
heeft vorige week om de uitle
vering van Olij, Kipp en Ri-
phagen verzocht, nadat de Ar
gentijnse minister van justitie
zich bereidwillig had opgesteld.
Tot nu toe had Justitie altijd
geloofd dat uitleveringsverzoe
ken zinloos zouden zijn.
■H
I
I ZIE GIDS-1
I ZIE EXTRA ACHTERGROND
'Stap Moskou niet genoeg'
I ZIE SPORT 1
Van onze redactie buitenland
Zo reageerde een Amerikaanse vertegenwoordiger bij de
NAVO op het besluit van de Sovjetunie tot een eenzijdige
vermindering van troepen en materieel.
Al te grote veranderingen hebben we vandaag van het
weer niet te verwachten. De bewolking neemt geleidelijk
toe; kans op wat lichte (mot)regen. De wind is tot matig uit
hoofdzakelijk westelijke richting. Max. 7-9, min. 2-4.
de Verenigd Naties gisteren
aan dat de Sovjetunie de ko
mende twee jaar haar conven
tionele troepenmacht met
500.000 manschappen zal ver
minderen. In totaal zullen
10.000 tanks, 8500 artillerie-sys
temen en 800 gevechtsvliegtui
gen uit de conventionele
sterkte van de Sovjet-legers
worden genomen.
Gorbatsjov voegde daaraan toe
dat het om eenzijdige Sovjet
stappen gaat, die Moskou ge
heel los van de onderhandelin
gen over het verminderen van
de conventionele strijdkrach
ten in Wenen neemt.
Een vermindering van het
Sovjet-leger met 500.000 man
betekent een reductie van on
geveer 10 procent. In totaal tel
len de Sovjet-strijdkrachten 5
miljoen manschappen.
De ministers van buiten
landse zaken van de 16 NAVO-
landen komen vandaag in
Brussel bijeen. Naar verwacht
zullen zij dan een officiële re
actie geven op Gorbatsjovs
jongste initiatief.
Minister Van den Broek
vindt dat de rede van Gorbats
jov „vrij verrassende voorstel
len" bevat, zeker op het gebied
van de wapenbeheersing. Maar
Van den Broek wees er op dat
de onevenwichtigheid tussen
Oost en West zo groot is dat het
Oostblok nog veel verder moet
gaan.
Naar deze week uitlekte wil de
NAVO bereiken dat de War-
schaupactlanden het aantal
tanks en andere offensieve wa
pensystemen met tweederde
verminderen om een eind te
maken aan hun overwicht op
conventioneel gebied. Dat zou
onder mèer betekenen dat de
Sovjetunie haar tanksarsenaal
moet reduceren van 37.000 tot
12.000 stuks. Gorbatsjov zei in
zijn VN-rede dat hij 10.000
tanks wil wegdoen.
De Britse premier Margaret
Thatcher juichte de verminde
ring van de Sovjet-strijdkrach
ten toe. Zij ziet Gorbatsjovs
initiatief als een „belangrijke
stap naar een evenwichtiger
krachtsverhouding in Europa
gezien de huidige overweldi
gende superioriteit van de Sov
jetunie".
De Westduitse bondskanse
lier Helmut Kohl sprak van een
„belangrijke stap in de goede
richting". De kanselier toonde
zich vooral ingenomen met de
terugtrekking van Sovjet-tan
keenheden uit de drie Oosteu-
ropese landea De aangekon
digde eenzijdige reducties ko
men „in hoge mate" tegemoet
aan de westerse zorgen over
het „enorme overwicht" van de
Sovjetunie bij de conventionele
strijdkrachten.
De Amerikaanse oud-minis
ter van defensie Harold Brown
zei dat het Westen wel goed in
de gaten moet houden of Gor
batsjov de aangekondigde
stappen ook metterdaad uit
voert. „Een eenzijdige stap is
mooi, maar er dient gelet te
worden op wat er werkelijk ge
daan wordt en niet op wat hij
(Gorbatsjov) zegt te zullen
doen", aldus Brown.
ZIE OOK COMMENTAAR
EN BUITENLAND
DEN HAAG (ANP) - Jan
Wolkers krijgt de PC Hooft
prijs 1989 voor verhalend
proza. Aan de prijs is een
bedrag van 25.000 verbon
den.
Wolkers krijgt de prijs om
dat hij volgens de jury 'een
groot oeuvre op zijn naam
heeft dat diverse hoogte
punten bevat'.
Wolkers' werk kenmerkt zich,
verklaart de jury (o.l.v. Martin
van Amerongen), door 'zowel
gedrevenheid als een ongeëve
naard vertellend vermogen'.
„Thematisch heeft hij diepe
sporen door de na-oorlogse Ne-
Jan Wolkers - fotoanp
derlandse letterkunde getrok
ken. Op elke bladzijde van zijn
werk presenteert hij zich als
een kunstenaar van wie reeds
nu kan worden vastgesteld dat
hij als schepper van een aantal
onmiskenbare klassieken de li
teratuurgeschiedenis in zal
gaan".
Jan Wolkers werd 26 oktober
1925 in Oogstgeest geboren. Hij
was oorspronkelijk beeldhou
wer en begon in 1957 verhalen
te schrijven.
(ADVERTENTIES)
Aanbiedingen geldig van do. 8 t/m za. 10 december 1988
en alléén in filialen met een groenteafdeling.
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan
melden en de pen zal u worden toegestuurd
DE NIEUWE ABONNEE HEET:
Naam:
Adres:
Postc.:Plaats:
Telefoon:-
Bank of gironummer:
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken GRATIS daarna wordt
het abonnementsgeld betaald per:
maand per automatische afschrijving ad
O kwartaal acceptgirokaart ad
kwartaal per autom. afschrijving ad
Zodra de nieuwe abonnee het abonnementsgeld heeft voldaan,
ontvang ik uw PARKER JOTTER
f 23,90
71,85
69,95
Mijn naam:
Adres:
Postc,:Plaats:
handtekening
Stuur deze bon in een envelop (zonder postzegel) naar
Dagblad De Stem, Antwoordnr. 112,4800 VS Breda