TEM
ie man die Kirk Douglas speelde
)Sis de
ïerlos Kil
ihamelijke
,.W.-er (v/m)
arbeid
financiële
tratie
arbeids-
ninistratie v/m)
Een stevig glas
IKON-serie zoekt
laar de grenzen
au het geweten
VARA's Radio 3 dinsdag vanuit de trein
ISiSSWSTHAtT
fSPARTACUS' TOONT IN AUTOBIOGRAFIE VOOR HET EERST EMOTIES
Dirigent Hans Vonk
gedeeltelijk verlamd
week
(v/m)
ler week
week
veek
erleg vast te stellen)
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1988
Pijn
Terug
|DE RIVIER WAARIN IK ZWOM' EEN DRAMA MET FEITEN
Huurling
Pet leukste uit Sesamstraat èn nieuwe
Joelden nu samen op één band van
llïË 60 minuten.
>B S.o9Ro/
Feiten
A t*
1.250 - 2.300 n
ftekent:UjtstekerMje hotels en goed eten,
pistes tot 2300 m.
afdalingen en "Tiefschnee"-hellingen.
Ring is btregizillig. de sneeuw beregoed
lalingen beresterk.
ns! Wij sturen u het Gerlos-Panorama,
prijsinformatie en als voorproefje
kleine beertjes.
n 14-dgs. vak.reizen. Canariseli
bO,- p.p. p.wk. all-in excl. retour,
rwellegea A'dam 020-324877.
tde Gevangenis
it 66 cellen
n.
bij de sportieve activi-
satie, sport en fysieke
van de sociaal-culturele
ran de fysieke conditie
bij het daarvoor in
t gebied van activiteiten-
aerden bij de particu-
jan het productie-proces
)ud van machines en
ratieve werkzaamheden.
ting).
aamheden van financiële
nten- en rekening-
nde werkzaamheden,
ileiding.
e o.a. het administratief
en
lorraadadministratie.
leiding.
'Onze inspecteurs worden nog steeds
"te hulp geroepen door oudere dames
die worstelen met een grote
mannetjesaap, die nu de baas wil
spelen.
Imelda Peterse, dierenbescherming
G1
rDirk Vellenga
j slikte en kreeg tranen
zijn ogen. Het tv-inter-
ïew stokte een moment,
irk Douglas, de man van
•aniet, liet voor een Ame-
„;aans miljoenenpubliek
ien dat hij een normaal
[oppend hart heeft zitten
zijn onkwetsbare vech-
jrslijf. Hij sprak over zijn
lutobiografie en de herin-
ring aan zijn tirannieke
ader die hem zijn leven
lang heeft achtervolgd,
aartdagavond speelt hij in de
'Spartacus' een van zijn
re hoofdrollen. De film
ierd in 1960 gemaakt door de
igelse Stanley Kubrick voor
luglas' eigen produktiemaat-
tappij. Niet alleen op het
itte doek, maar ook in de 'bu-
iess' zelf was Kirk Douglas
jn eigenzinnige strijder en dat
ild heeft ongeveer 40 jaar
indgehouden.
Deze zomer heeft Douglas,
iu 71 jaar, zelf de aanval ge
ïnd op zijn eigen pantser. In
The Ragman's Son' vertelt hij
ir het eerst over zijn arme,
aar vooral keiharde jeugd in
iet plaatsje Amsterdam in de
at New York.
Zijn vader was in 1910 uit
Rusland gekomen, zoals zoveel
rndere vervolgde joden. Hij
ongeletterd en sprak zo
(weinig mogelijk. Werken in de
voddenhandel en drinken, daar
nield hij zich mee bezig. Zijn
s dochters en zijn zoon telden
lauwelijks mee. Zijn vaderrol
beperkte zich tot het tonen en
soms hanteren van de vuist.
Kirk Douglas heette toen nog
ssur Danielovitch en hij werd
foor zijn zusjes Issy genoemd.
U mocht niet in de watten ge-
;d worden, daar zorgde zijn
kader wel voor. Issur zocht
wanhopig naar een teken van
lenegenheid, maar de oude Da-
dan dacht ik steeds aan mijn
vader."
Kirk Douglas bleef ook als 65-plusser een vechtersbaas op het witte boek. Hier strijdt hij zij aan zij met zijn goede vriend
Burt Lancaster in 'Tough Guys', die vorig jaar in de Nederlandse bioscopen te zien was. - foto uip
nielovitch gaf geen krimp. Dat
gemis bepaalde voor een groot
deel het leven van Kirk
Douglas. Ook toen hij filmster
was geworden, verlangde hij
naar bewonderende woorden
van zijn vader. Ze kwamen
nooit, ze zijn nooit gekomen.
Kirk werd een vechtersbaas,
op straat en op kermissen. Ver
bitterd knokte hij voor erken-
ning. „Ik vocht voor mijn leven
en mijn identiteit", zegt hij nu.
Het merkwaardige is dat
Douglas ook zijn vier zoons
elke vorm van vaderliefde ont
hield. Hij hamerde op strijd
lust, ambitie en hardheid. Hij
wist gewoon niet beter.
Een paar jaar geleden ging hij
voor het eerst terug naar zijn
geboorteplaats. Zijn vrouw
Anne moest hem overhalen. Hij
wilde niet en was sinds zijn
schooltijd nooit langer dan een
dag in Amsterdam, New York,
terug geweest. Er was een park
naar hem genoemd en gouver
neur Mario Cuomo zou het
bronzen plaatje met 'Kirk
Douglas Park' onthullen. De
acteur kon dus niet ontbreken.
Heel lang kon Douglas de
schaduw van zijn jeugd ontlo
pen. „Ik vond altijd wel een zo-
merbaantje als hotelbediende
of worstelaar op de kermis",
herinnert hij zich. „Er was zo
veel thuis om ongelukkig over
te zijn. Ik wilde er aan ont
snappen. Ik zag mezelf al zitten
met mijn moeder en mijn zes
zussen. Mijn vader was er
nooit."
Issur Danielovitch vocht zich
door het leven, tegen mensen
die sterker waren en tegen vor
men van anti-semitisme. Toen
de film hem het ene succes na
het andere bracht, verdwenen
zijn innerlijke problemen niet.
„Ik heb er nooit bij stil gestaan
hoeveel ik me richtte op mijn
vader. Als ik een stoere bink in
een film moest spelen - het is
verbazend hoe vaak dat was -
In 1959 zette hij zijn eerste ge
dachten op papier, maar hij liet
de aantekeningen liggen. In
1972 probeerde hij het weer
eens, maar de opkomende pijn
weerhield hem er voorlopig
van door te gaaa Het werk
slokte hem op: „Lange tijd
maakte ik drie, vier films per
jaar. Dat is ontzagelijk veel
werk. Maar als je acteur bent,
dan acteer je. En wat je speelt
kan echter zijn dan de dingen
in je leven."
Ondanks zijn doortastend
heid in Hollywood bleef Kirk
Douglas sukkelen met zijn
identiteit. „Je bent eenzaam. Je
weet niet op wie je kunt reke
nen." Een zakenman maakte
daar misbruik van, hij werd
manager van Douglas en trok
een groot deel van diens kapi
taal naar zich toe.
Een paar jaar geleden be
sloot hij definitief af te rekenen
met die sluimerende gevoelens
van wrok en teleurstelling en
zijn jeugd tot in de details te
ontleden. „Uiterlijk ben ik ver
anderd in Kirk Douglas. Maar
hoe meer ik naar hem keek, hoe
meer ik voelde dat ik terug
moest naar Issur om de jongen
te zien uit wie ik gegroeid ben."
De autobiografie zorgde voor
veel pijn, maar ook voor op
luchting. Eindelijk verloopt het
contact met zijn zoons nu langs
menselijke banen. Ooit zei Kirk
tot zijn jongens dat ze nooit in
de showbusiness moesten gaan.
Ze hebben niet geluisterd. Kirk
kan nu vrede hebben met hun
gezonde hang naar onafhanke
lijkheid. Michael Douglas is
een ster, denk alleen al aan
'Fatal Attraction' en 'Wall
Street'. De jongste zoon, Eric, is
inmiddels ook acteur gewor
den. Peter en Joel houden zich
bezig met de produktiekant
van de film.
De Amerikaanse verkiezingen zijn voorbij, maar Bert Smal-
lenbroek is er nog steeds! Na de dubbele aandacht voor het
Witte Huis kan het nieuws eindelijk weer teruggebracht
worden tot Nederlandse proporties. Alle Hilversumse om
roepen lieten hun camera's snorren in het gemeentehuis van
Drachten. Wat zou de burgemeester zeggen over zijn alco
hol-probleem?
Wij hebben ons maandenlang mogen verbazen over die
gekke Amerikanen met hun hoiedjes en vlaggetjes, maar hoe
denkt u dat deze Amerikanen aankijken tegen de zaken
waarover de Nederlandse televisie zich druk maakt? Burge
meesters maken overuren met drank en vrouwen en politie
agenten laten het werk liggen en verstoren het slot van de
uitzending van 'Sonja'. De presentatrice werd bijna onder de
voet gelopen door de gezagshandhavers en moest beloven
dat ze de volgende week in politie-uniform op de tv ver
schijnt.
Je reinste anarchie in Nederland. Bush en Dukakis zijn
kleine jongens vergeleken bij Smallenbroek en Faber. Mie
zerige politici! In de raadszaal van Drachten was het drin
gen tussen de omroepen die nog zo braaf hadden samenge
werkt bij de verkiezingen in de VS. Harmen Roeland van
het Journaal stond in de zaal toen raadslid Van Poeteren de
aanval opende op zijn burgemeester, die bijna wegsmolt on
der al die Hilversumse lampen. Daarna brandde de concur
rentiestrijd los.
Diezelfde maandagavond bracht AVRO's Televizier Cees
van der Wel in stelling. Hij volgde de burgmeester door de
gangen, maar kon alleen constateren dat de man doorging
alsof er niks gebeurd was. Dinsdag gingen we met Jan Pie-
ter Visser van NCRV's 'Hier en Nu' weer naar Drachten.
Nog diezelfde avond zagen we Yvonne Habets van TROS
Aktua ellebogend in de media-strijd in Drachten alsof haar
carrière er van afhing. Weer de beelden van Smallenbroek
onder die lampen en flitslichten. Habets beloerde geheime
besprekingen en bestookte de burgemeester met vragen die
allang gesteld waren. Tenslotte zei Smallenbroek dat hij met
haar niet wilde praten en werd de deur voor de verslaggeef
ster dichtgesmeten.
Toch verscheen hij even later in de studio van Aktua om aan
Tineke Verburg te vertellen wat er wérkelijk was gebeurd.
Smallenbroek had kennelijk toegegeven onder het aanhou
dende gezeur van de TROS. Waarom? Omdat hij de moge
lijkheid zag zoveel mogelijk kijkers in één keer duidelijk te
maken hoe rot hij behandeld is door de mensen van zijn
eigen kerk, zijn gereformeerde partijgenoten. Eerder had hij
alleen De Telegraaf een uitgebreid interview toegestaan, nu
zag hij in de populaire TROS zijn medium.
„Ik ben nu eenmaal niet opgegroeid bij de chocolade-ketel",
zei hij tegen Tineke Verburg, die geen partij voor hem was.
Als hij haar de weg naar een sex-club in 't Gooi had ge
vraagd, had ze waarschijnlijk beleefd antwoord gegeven.
Smallenbroek gaf toe dat hij wel eens 'een stevig glas' dronk
'met vrinden'. Alcohol-probleem? Nee, hoor.
Merkwaardig, in het Telegraaf-interview had hij zijn ge
drag toegeschreven aan zijn suikerziekte. Na een glaasje
bier lijk je dronken. Bij Tineke zei hij alleen maar dat hij
goed tegen de drank kon. Misschien iets minder dan vroeger,
maar tochZijn uitspraken waren 'hot stuff, het NOS-
Journaal bracht woensdagavond nog een fragment uit het
interview.
Sytze Faber redde zich eruit en ontkwam aan de camera's,
maar Televizier en Nieuwslijn van Veronica brachten in
zijn plaats 'Baby Renee' in stelling. De ouders mochten in
Televizier als Juliana en Bernhard het Nederlandse volk be
danken. Nieuwslijn kwam op de proppen met de advocate
van de vrouw die de baby ontvoerd had.
Samenwerking tussen AVRO, TROS en Veronica? Het lijkt
er niet op. Er is een man nodig die eens hardhandig orde op
zaken stelt op Nederland 2. Een mooie job voor Smallen
broek als Wiegel hem uit het gemeentehuis van Drachten
heeft bevrijd. j
»r Mart van der Sanden
LVERSUM - De IKON brengt de komende drie zondag
avonden de dramaserie 'De rivier waarin ik zwom' op het
perm. Het is het verhaal van de jonge Nederlandse
vrouw Marith van den Berg, die als verpleegster in Mo
zambique slachtoffers van de daar woedende burgeroorlog
[verzorgt, geconfronteerd wordt met een barbaarse explosie
fan geweld en daar vergaande persoonlijke consequenties
[t trekt.
vallen en verwoest. Daarbij
zijn in koelen bloede ruim 400
mensen sadistisch vermoord,
onder wie Christine Emants, de
Belgische collega-verpleegster
en vriendin van Marith.
in
een
makers, regisseur Eric
osthoek en scenarioschrijvers
ago Heinen, Carel Donck en
pülem Capteyn, proberen in
P serie de grenzen van het ge-
[eten te ontdekken, zoals ze
ft zeggen. Zij hebben zich af
gevraagd waartoe iemand met
j® geweldloze instelling
J™' is, als blijkt dat
(Monterende politieke situa
rE "iet met geweldloosheid kan
[orden veranderd.
De serie begint als Marith
pgkeert naar Nederland, na-
het hospitaal in Mozambi-
psi door een commando-een-
ff j v,an de Renamo (de door
G j gesteunde bewe-
3 die de linkse regering van
P®ambique bestrijdt) is over-
Lineke Rijxman speelt de hoofdrol in de dramaserie 'De
rivier waarin ik zwom'. - foto ikon
Deze gewelduitbarsting is voor
Marith, die zich tot dan toe al
leen als hulpverleenster en
verzorgster van gewonden had
opgesteld, het begin van radi
calisering, zeker als ze op de
Leidsestraat in Amsterdam de
blanke, Zuidafrikaanse huur
ling die de Renamo-aanval
leidde, herkent. Hij is in Neder
land om zijn doodzieke broer in
diens laatste levensdagen bij te
staan.
(ADVERTENTIE)
il^WN KINDEREN HOUDT, HOUDT VAN
Ie richtlijnen
ure
tot mevrouw L. Kouw,
te functie, te richten aan:
eda.
■fel39,95 over op gironummer: 33045 of bankrekening 22.64.03.505
ril hof te Naarden en u ontvangt de band nog vóór de Sint thuis!
"UITENKANSJE VOOR ALLE LIEVE OMA'S EN OPA'S
(EN VADERS EN MOEDERS NATUURLIJK)
maakten deze videoproductie mede mogelijk
In Nederland wordt Marith,
die voortdurend in flashbacks
de verschrikkelijke aanval
herbeleeft, door de mangel van
de publiciteit gehaald. Er zit
onder meer een nagespeelde
Brandpunt-uitzending in met
Ton Verlind, waarin ze over
haar ervaringen vertelt. Door
het gebruik van dit soort scènes
en Journaal-fragmenten geven
de makers de serie een hoog
werkelij kheidsgehalte.
Bij de mensen in haar omge
ving (haar verburgerlijkte zus
bijvoorbeeld of haar vader die
dominee is) stuit ze aanvanke
lijk op een muur van onbegrip.
Deze personages weerspiegelen
de verschillen in denken tussen
Marith, die midden in een
wrede oorlog heeft gezeten, en
mensen die in de luxueuze po
sitie verkeren dat ze niet dage
lijks een strijd op leven en dood
meemaken. v
De schrijver NGala is een
belangrijke factor in de poli
tieke bewustwording van Ma
rith, die bij de aanval in Mo
zambique nog wegrende voor
het geweld, maar tegen het
einde van de serie zelf de con
frontatie opzoekt met de
blanke huurling.
De makers hebben zich voor
het schrijven van de serie uit
voerig gedocumenteerd over de
werkelijke situatie in Mozam
bique. Eric Oosthoek: „We heb
ben ons gebaseerd op rappor
ten over de activiteiten van Re
namo en op gesprekken met
mensen die er geweest zijn. De
feiten zoals we die presenteren,
zijn 100 procent waar". De op
namen werden gemaakt in
Zimbabwe, in een plaatsje op 2
kilometer van de grens met
Mozambique. De scènes in het
hospitaal zijn authentiek en
opgenomen met echte slachtof
fers van de burgeroorlog. Al
leen de Renamo-aanval is er
gens anders in Zimbabwe ge
filmd met figuranten. Oost
hoek: „We konden het de ge
wonden niet aandoen een zo
gewelddadige scène, waarbij
met wapens wordt gezwaaid,
met hen op te nemen. Dat zou
te veel pijn hebben veroor
zaakt".
'De rivier waarin ik zwom' is
op sommige momenten in
drukwekkend, mede dankzij de
uitstekende rolbezetting, hoe
wel in andere fragmenten het
geworstel met het geweten er
net iets te dik bovenop ligt.
Daar staat weer tegenover dat
de serie meestentijds ook ge
woon als een spannende thril
ler kan worden bekeken, waar
van de afloop, zeker voor de
IKON, verrassend genoeg is,
omdat een aantal ethische vra
gen onbeantwoord blijft.
In ieder geval is er eindelijk
weer eens op de Nederlandse
televisie drama te zien dat er
gens over gaat, en waarbij de
kijker bijna onontkoombaar
wordt meegezogen in het ma
ken van een uiterst moeilijke
keuze. De eerste uitzending is
zondagavond om 21.25 uur op
Nederland 3.
Van onze rtv-redactie
HILVERSUM - VARA's
Radio 3 wordt op dinsdag 15
november van 's morgens 7
tot 's avonds 8 uur vanuit
een rijdende trein uitgezon
den. Onder de titel 'Avon
tuur op de rails' brengt de
omroep een (mono)pro-
gramma dat een kruising is
tussen informatie over de
NS en lichte muziek. Ruim
tien jaar geleden reed een
dergelijke radio-karavaan,
'Lijn 3' geheten, van het
centrum van het land naar
het Noorden.
De NS heeft de omroep alle me
dewerking gegeven. De extra
trein start om 7.08 uur in Am
sterdam-C. Achtereenvolgens
rijdt hij naar Amersfoort (7.45),
Zwolle (8.43), Arnhem (9.53),
Ede (10.30) en vandaar naar
Utrecht, waar hij om 11.29 uur
aankomt en vervolgens twee
uur blijft staan. Dan rijdt de
trein naar Den Bosch, Tilburg
(15.28 aankomst - 15.45 vertrek),
Breda (16.33), Roosendaal
(17.01), Dordtrecht (17.50), Den
Haag HS (18.59), Leiden (19.21)
en tenslotte Haarlem (19.48).
De trein is veranderd in een
studio. De rode draad in het
programma wordt gevormd
door jongeren die verslag kun
nen doen van de door hem be
leefde avonturen en ervaringen
tijdens binnen- en buiten
landse treinreizen. In de trein
worden interviews gemaakt,
Vijf van de zeven presentatoren van 'Avontuur op de rails.
Van voor naar achteren: Angelique Stein, Peter Holland,
Jack Spijkerman, Wim Rigter en Jan Douwe Kroeske.
- foto vara
met name met woordvoerders
van de NS waarbij talloze as
pecten van de trein de revue
passeren. Zo komen aan de
orde zaken als de dienstrege
ling, de jongeren- en studen
tenkaart, stationsgebouwen in
het hele land, vandalisme en de
bestrijding daarvan en we
krijgen een blik op de toe
komst. Hoe zal de NS er in het
jaar 2000 uitzien? is een van de
thema's,
v
We worden geïnformeerd
over onderhoudswerkzaamhe
den, werkgelegenheid, de 150-
jarige geschiedenis van de
spoorwegen in ons land en de
vormgeving. Een machinist
wordt voor de microfoon ge
haald om te vertellen wat de
trein voor hem betekent, een
conducteur krijgt het woord, de
spoorwegrecherche wordt on
dervraagd enzovoort.
De praatjes -want we heb
ben met Radio 3 te maken- du
ren niet te lang, want de
plaatjes hebben voorrang op
die zender. Er is een aantal live
optredens vanuit de wagons.
Onder meer treden op The
Marks', 'Lois Lane', 'Soul Sis
ter', René Schuman komt zijn
nieuwste single promoten en
we horen 'Revelation Time,'
'Normaal', 'Vaya con Dios', 'I
Spy', 'One Two' en 'The Nits'.
Een perfecte ontvangst is
mogelijk doordat een vliegtuig
vliegend boven de trein de sig
nalen oppikt en doorgeeft. Om
dat het vliegtuig niet onafge-
broken acht uur in de lucht kan
blijven en naar de grond moet
om te tanken, is tussen 12 en 2
uur op het Utrechtse station de
'Steen Been Show' gepland,
gepresenteerd door Jack Spij
kerman.
Ook het programma 'Dub-
bellisjes' wordt helemaal in de
treinsfeer gehoudea Twee za
ken krijgen de aandacht: hotel-
scholieren en liefdes- en an
dere contacten tijdens treinrei
zen opgedaan. Er komt een
'Perronquiz', gepresnteerd door
Henk Westbroek.' Dit is een
quiz die wat lijkt op 'Wereld
wijs.' Ook is er een Perron Ta
felvoetbaltoernooi. Een ander
terugkerend element is 'Stads-
pecialiteit'.
Presentatoren zijn Peter
Holland, Wim Rigter, Luc van
Rooy, Jan Douwe Kroeske, An
gelique Stein, Henk Westbroek
en Jack Spijkerman. „Het is
geen reclamespot voor de NS.
Ook kritische opmerkingen
over vandalisme en gebrek aan
service zijn toegestaan," laat de
VARA weten. „We willen ge
woon een spektaculaire uitzen
ding."
DEN HAAG (ANP) - De dirigent van Het Residentie
Orkest, de 46-jarige Hans Vonk, ligt gedeeltelijk ver
lamd op de intensive-care-afdeling van een Amster
dams ziekenhuis. Dat heeft een woordvoerster van het
orkest gisteren meegedeeld.
Vonk lijdt aan de ziekte van Guillain Barré, een zeldzame
kwaal waarbij de zenuwwortels ontsteken die uit het rugge-
merg komen. Herstel is mogelijk, maar duurt meestal lang.
De ziekte openbaarde zich afgelopen woensdag bij Vonk,
vlak voor een concert in het Westduitse Leverkusen. Volgens
de woordvoerster zullen er nauwelijks of geen concerten ver
vallen, maar wordt er driftig naar vervanging voor Vonk ge
zocht.
Hans Vonk.
- foto anp.
-
