MERIKAANSE BEDRIJVEN DOEN ZAKEN MET MISDAAD loriej aren van onventies VS lijken afgelopen Hertogin van York uit ziekenhuis 'Leger onzekere factor in Burma' ■■BRIE laat Egyptische gevangenen vrij BUITENLAND NIEUWSOVERZICHT FjSTWM BUITENLAND ZATERDAG 13 AUGUSTUS 1988 heran (UPI/DPA/ p/AFP) - Volgens de gyptische semi-staats- ant al-Ahram laat Iran innenkort de Egyptenaren ij die tijdens de oorlog te- -n Iran gevangen werden -nomen. GENEVE (AFP) - De Internationale Associatie Van Democratische Juristen (AIJD) is er na een Inderzoek in Haïti van overtuigd dat er door rierikaanse bedrijven wordt gehandeld in de organen van Haïtiaanse kinderen en volwasse nen voor transplantatie. Militairen Israël doden Palestijn in bezet gebied Brand wolkenkrabber BURMA-DESKUNDIGE VAN SCHENDEL VAN ERASMUS-UNIVERSITEIT: Publikatie memoires van Mandelsjtam Costa Rica wil Castro bij vrede betrekken Compleet embargo tegen Zuidafrika Aan DE VOET van de White Mountains in de Amerikaanse staat New Hampshire lij een reusachtig meer dat Lake Winnepe- saukee heet. Het is daar heel mooi, dat wil zeggen, het is daar heel mooi geweest. Vroeger hebben rijke Ameri kanen op de oevers van het meer fraaie Vic toriaanse huizen gebouwd. Er zijn hier en daar kleine stadjes ontstaan die ooit van een oog verblindende schoonheid moe ten zijn geweest. Er loopt een weg nagenoeg pal langs de oevers van Winnepesaukee en er varen boten naar de vele eilan den. Winnepesaukee et zou gaan om ongeveer .000 gevangenen. Teheran zou bben erkend dat deze men- niet hebben meegevochten n de kant van Iraq en dat het Egyptenaren gaat die Iraq het civiele vlak hielpen. Ook gers van andere Arabische ten die door Iran gevangen rden genomen, zullen wor- n vrijgelaten, aldus al-Ah- De Iraanse minister van bui- andse zaken Velayati heeft rklaard dat zijn land geen panning zal schuwen om de "lating te verkrijgen van de je buitenlanders die in Libanon rorden gegijzeld. Momenteel verblijft de Britse diplomaat David Redda- way in Teheran om over hun vrijlating te praten en over volledig herstel van de diplo matieke betrekkingen tussen Iran en Groot-Brittannië. Vol gens sommige diplomaten is de vrijlating van de gijzelaars al leen nog een kwestie van tijd na het bestand tussen Iran en Iraq. Een woordvoerder van het Iraanse oorlogsinformatiebu reau heeft ontkend dat het Iraanse leger woensdag en donderdag Iraakse posities aan het front heeft gebombardeerd. Deze beschuldigingen van Iraq werden afgedaan als propa ganda van de vijand. Iraq heeft donderdag bij de Verenigde Naties een klacht ingediend dat Iran in de buurt van al-Basrah het derde Iraakse legerkorps heeft bestookt en in het noor den van het front en op het eiland Fao Iraakse stellingen heeft gebombardeerd. Het Iraanse persbureau IRNA heeft schendingen van het Iraanse luchtruim door Iraq gemeld. Deze incidenten zou den zich woensdag hebben voorgedaan. Gisteren werd bekend dat de Joegoslavische generaal Slavko Jovic, het hoofd van de VN-waarnemersgroep UNI- MOG, zowel in Teheran als Baghdad een hoofdkwartier zal hebben en tussen beide hoofd steden op en neer zal pendelen in een straalvliegtuig dat Zwit serland hem ter beschikking heeft gesteld. Radio Teheran meldde dat de VN-onderzoekscommissie die donderdag in Iran aan kwam, heeft bevestigd dat Iraq op 2 augustus mosterdgas heeft gebruikt tegen de bevolking van een dorp in Iraans Azer- Officeren van de VN-vredesmacht in Baghdad voor overleg met de Iraakse legerleiding. - foto ap badjzjan. De VN-onderzoekers, onder wie de Nederlandse arts At van Heist, zouden foto's en filmopnamen gemaakt hebben en grondmonsters hebben ge nomen. andel in kinderorganen In een rapport dat is voorgelegd aan de Mensenrechten- lommissie van de Verenigde Naties in Genève zegt de IJD dat zij geen bewijzen heeft voor de handel, maar jrel meer inzicht heeft gekregen in de manier waarop de andel is georganiseerd. De meeste kinderen zouden aar de Verenigde Staten en Canada worden geëxpor- erd via adopties. iltiaanse artsen met wie ju- iten van de AIJD in Port-au- ice hebben gesproken, zijn it erover eens dat Haïti niet er de medische voorzienin- in beschikt om ter plekke insplantaties uit te voeren, artsen hebben erop gewezen it handelaars slachtoffers re- iteren in Florida, die in mil ir hun organen een visum of ild krijgen. Zij menen dat het it is uitgesloten dat kinderen die manier door volwasse nen worden verkocht. §De organenhandel is inge bed, aldus de AIJD, in de we reld van de drugshandel, van georganiseerde misdaad, ar moede en politiek geweld. ■De Haïtiaan Jean Vandale, een oud-minister van justitie, eft de AIJD gewezen op ge- illen waarin kinderen wer- geadopteerd om het geld n verzekeringen op te strij- in. Het kind kwam in een ge- terecht dat een polis (op zijn leven) afsloot en wanneer het kind stierf, kreeg de familie het polisbedrag uitbetaald. Een andere Haïtiaanse ex- minister die verzocht anoniem te blijven, heeft tegen de AIJD verklaard dat er tussen 1978 en 1982 een groep criminelen ac tief is geweest die kinderen ontvoerde voor organenhandel en de handel in levensverzeke ringen. Volgens deze minister ging het hier om heel jonge kinderen, zelfs baby's, die met name naar Frankrijk werden geëxporteerd. „Van sommige kinderen is het beenmerg ge bruikt voor verjongingskuren die in de plastische chirurgie worden gebruikt," aldus de ex- minister. Van de mensen met wie de AIJD in Haïti heeft gesproken, zijn er 12 die ervan overtuigd zijn dat de organenhandel be staat en dat het wegsnijden van organen over het algemeen buiten het land plaatsvond. tan onze correspondent Jo Wijnen WASHINGTON - Ooit waren de vierjaarlijkse conventies Van de republikeinse en democratische parij in Amerika, tijdens welke de officiële kandidaten voor het president- hap werden gekozen, de meest opwindende televisiege- iurtenissen die de Amerikaanse kijker zich maar kon orstellen. camera's volgden de soms er verhitte debatten op de >et, de commentatoren regi- treerden zorgvuldig wat er te len diverse kandidaten werd gebracht, de verslaggevers •den er alles aan om vroegtij- I achter de naam van de ndidaat voor het vice-presi- ntschap te komen, de partijt- isten, de verzoeningen en de Koonlijke tegenstellingen lerden met een pijnlijke preci- in miljoenen huiskamers "nd. Gevolg: heel Amerika t urenlang aan de buis ge- terd om het politiek spek- d van minuut tot minuut te nnen volgen. e partijen begonnen daarop ^conventies glad te strijken zo goed mogelijk op het kij- 'd publiek over te komen. De els werden aangepast, de htieke gevechten werden ar de achtergrond gedron- de vuile was werd elders _ehangen en alles werd ge- n om een zo groot en schit- end mogelijk vertoon van eid en vastberadenheid de dag te leggen, et gevolg daarvan was dat "-verslaggeving van de venties een stuk saaier fa 1984 richtten de grote orks, ABC, CBS en NBC, camera's al minder lang op gebeuren. Dit jaar is de 'aggeving van de conven- mgeschrompeld tot drie per dag. Mogen we de op gooiden van de netwerken ven, dan wordt de verslag- ng over vier jaar nog ver- Vier dagen na de geboorte van haar dochter heeft Sarah hertogin van York gisteren het Portland-ziekenhuis in Londen verlaten. Zij werd opgehaald door haar man, die het kind naar de auto droeg. De 28-jarige scheen zich van haar lange zwangerschap en bevalling goed hersteld te hebben, al schreef The Sun dat zij last heeft van bloedarmoede en nerveuze span ning en een dieet van verse groenten moet aanhouden. Volgende week gaan de Yorks naar het kasteel Balmoral in Schotland, om de nieuwe prinses te laten zien aan haar grootmoeder, koningin Elizabeth. -fotoap TEL AVIV (RTR) - Israëli sche militairen hebben vrij dag in de door Israël bezette Gaza-strook een inwoner van een Palestijns vluchte lingenkamp om het leven gebracht. Dat heeft een mi litaire woordvoerder ver klaard. Volgens de zegsman gingen in woners van het kamp een mili taire patrouille met bijlen, ket tingen en stokken te lijf. Bij de actie raakte één Palestijn ge wond; één inwoner van het Muqhazi-kamp zou zijn gear resteerd. Naar de militaire woordvoerder verklaarde, heeft het dodelijke slachtoffer van de actie, de 23-jarige Riad Suleiman Abu Mandil, de afge lopen weken aan diverse anti- Israëlische betogingen meege daan. Ook zou hij herhaaldelijk militairen hebben aangevallen. Het slachtoffer brengt het offi ciële dodental als gevolg van de intifadah, de Palestijnse op stand in de door Israël bezette gebieden, op 251. Het vluchte lingenkamp Muqhazi in de Ga za-strook is een van de acht kampen in het gebied die onder toezicht staan van de Ver enigde Naties. In de Gaza- strook brak vorig jaar decem ber de Palestijnse opstand uit. NEW YORK (REUTER) - Enkele honderden mensen moesten worden geëva cueerd toen er brand uit brak in de Empire State Building, en van de hoogste gebouwen +or wereld. Nie mand liep letsel op. Kantoorpersoneel moest op last van brandweer drie van de 102 verdiepingen ontruimen. De brand begon op de 86ste verdie ping en verspreidde zich van daar via de liftschacht naar de 84ste en 102e verdieping van het beroemde gebouw. der teruggeschroefd. De Amerikaanse tv-bazen weigeren in feite nog langer gratis een vierdaagse politieke televisieadvertentie uit te zen den. Roone Arledge, de hoogste man van ABC, zei al tijdens de democratische conventie in At lanta: „Er moet heel wat op windendere gebeuren, willen we de volgende keer nog zoveel aandacht aan de conventies schenken". De Amerikaanse kijkers rea geren navanant. Ze lusten de gladgestreken, spanningsloze en voorgebakken conventies niet meer. De kijkcijfers heb ben een daling van de belang stelling van ongeveer 17 pro cent in vergelijking met 1984 aangetoond. De verminderde belangstel ling wordt door zowel de repu blikeinen als de democraten met zorg bekeken. Een conven tie kost vele miljoenen en maanden van voorbereiding. De kosten van het naadloos ge regisseerde evenement zijn sterk opgelopen, juist om zo goed mogelijk op de televisie kijker over te komen. Het is daarom niet uitgesloten dat in de toekomst de conventies wor den teruggebracht van een vierdaags, tot een tweedaags evenement. De conclusie is onontkoom baar: de twee grote Ameri kaanse partijen zullen iets an ders moeten verzinnen. Want de gloriejaren van de grote conventies lijken definitief voorbij te zijn. Door Mathieu Kothuis HET oproer in Burma is gisteren verder geëscaleerd. President Sein Lwin zou volgens de jongste berichten zijn afgetreden. Eerder op de dag riep een leider van een overkoepelende organi satie van guerillabewegin- gen op tot een landelijk of fensief tegen de regering van Sein Lwin. Toch is het maar de vraag of er met het vertrek van Sein Lwin veel zal veranderen. De opposi tie in het land stelt weinig voor en de regerende partij in het land, de Burmaanse Socialisti sche Programma Partij (BSPP), maakt er al 25 jaar de dienst uit. De BSPP-regering in Rangoon, die slechts 60 pro cent van het land controleert, heeft leren leven van de onlus ten en de tientallen guerillale- gerijes die al jaren actief zijn op het Burmaanse platteland. Volgens de Burma-deskun- dige, dr. H. W. Van Schendel, hoofddocent in de maatschap pijgeschiedenis aan de Eras- musuniversiteit in Rotterdam, vormt het leger het enige ge vaar voor de regering. En nieuw in de huidige situatie is dat ook het leger schoon genoeg lijkt te hebben van de regering. Volgens de laatste berichten zijn enkele legeronderdelen aan het muiten geslagen. Als die muiterij voortgaat en het leger in opstand komt dan kan er voor de regering pas een werkelijk gevaarlijke situatie ontstaan. De recente demonstraties in Burma, de grootsten sinds de democratie in 1962 werd afge schaft, begonnen kort na de be noeming van Sein Lwin tot president en leider van de enige politieke partij in het land. Veel Burmanen kennen Sein Lwin als de man die in het verleden protesten bloedig on derdrukte. De betogingen wa ren vooral tegen hem gericht en om herstel van de democra tie. Volgens Van Schendel moe ten de huidige onlusten worden gezien tegen de achtergrond van de grote geldontwaarding, begin dit jaar. Alle grotere bankbiljetten werden toen met één overheidsmaatregel waar deloos. Die stap maakte de arme bevolking in één klap nog een stuk armer. Die maatregel van de rege ring van oud-president Ne Win wekte enorm verzet. De stu denten, van oudsher een van de belangrijkste politieke opposi tiegroepen in het land, kwamen in opstand. Tientallen studen ten kwamen bij het politieop treden om het leven. Na nieuwe onlusten, in juni, kwam een bijzonder partijcongres van de regerende Burmaanse Socialis tische Programma Partij (BSPP) bijeen. Tot ieders ver rassing trad toen Ne Win als president terug. Volgens Van Schendel is Sein Lwin, als vazal van Ne Win naar voren geschoven, in Burma bijzonder gehaat. Als hoofd van de oproerpolitie Lon Htein, wordt Lwin beschouwd als het uitgesproken symbool van de onderdrukking door de staat. De bevolking die had ge hoopt op meer liberalisatie van de economie vreesde het ergste en kwam in opstand. Volgens Van Schendel is de huidige si tuatie nu volstrekt verwarrend en onduidelijk. De door de staatsradio verspreide infor matie is onbetrouwbaar en be richten van reizigers uit het geïsoleerde land zijn schaars. Wel zijn er duidelijke aanwij zingen dat delen van het leger aan het muiten slaan. De huidige opstand is een puur binnenlandse aangele genheid. Het land heeft zich 25 jaar lang bewust geïsoleerd van buitenlandse invloeden. De grootmachten spelen in de hui dige onlusten dan ook geen rol, aldus Van Schendel. Toch wordt door het buitenland met argusogen naar de ontwikke lingen in Burma gekeken. Het land is enorm rijk aan grond stoffen. Het teakhout van Mount Pegu is het beste ter we reld. In de heuvels liggen robij nen, saffieren en jade bij wijze van spreken voor het oprapen. Van Schendel wijst er verder op dat het land enorme olie voorraden bezit en in staat moet zijn tot een enorme rijst- produktie. Al met al is Burma dus aan trekkelijk voor buitenlandse investeerders. Toch is de Bur maanse regering er tot nog toe steeds in geslaagd de groot machten (de VS, China en de Sovjetunie) tegen elkaar uit te spelen in hun pogingen in Burma een voet aan de grond te krijgen. Minder succesvol is de rege ring geweest met de economi sche ontwikkeling van het land. Van een potentieel rijk land is Burma verworden tot een van de armste landen ter wereld. In die verwarrende si tuatie kan, aldus Van Schendel, alleen het leger zorgen voor een radicale koerswijziging met de installatie van een nieuwe re gering in Rangoon. MOSKOU (RTR) - Deze week zijn in de Sovjetunie voor het eerst de memoires gepubliceerd van Nadezjda Mandelsjtam, die een vernietigende aanklacht tegen het tijdperk van Stalin zijn. Het is een opzienbarende literaire en politieke gebeurte nis. Het maandblad Joenost publiceerde in zijn augustusnum mer de eerste 24 hoofdstukken van 'Hoop tegen hoop in", het verhaal van Mandelsjtams leven met haar man, de dichter Osip Mandelsjtam, van hun eerste ontmoeting in 1919 tot aan zijn arrestatie in 1938. Het boek, dat in het westen in 1970 werd gepubliceerd, was in de Sovjetunie clandestien in omloop, maar was nooit officieel gedrukt. Joenost deelde mee dat een Sovjet uitgever volgend jaar alle 83 hoofdstukken in boekvorm zou publiceren. Osip Mandelsjtam wordt beschouwd als de eerste Sovjetdichter van zijn generatie. Hij overleed in december 1938, zeven maandan na zijn aanhouding, in een werkkamp bij Vla divostok. QUITO (IPS) - President Oscar Arias van Costa Rica was zo tevreden over het onderhoud met zijn Cubaanse ambtgenoot Fidel Castro, dat hij een plaats voor hem ziet weggelegd in het Middenamerikaanse vredesproces. Dit verklaarde hij gisteren op een persconferentie vlak voor zijn vertrek uit de Ecuado- raanse hoofdstad Quito. De twee staatshoofden spraken woensdag een uur met elkaar na de beëdiging van de nieuwe Ecuadoraanse president Rodrigo Borja. Arias, architect van het Middenamerikaanse vredesplan en winnaar van de Nobel prijs, betreurde het dat hij maar zo kort met Castro had kun nen praten. „Fidel Castro is vastbesloten mee te werken aan vrede in Midden-Amerika", zei hij. HAMBURG/DUSSELDORF (RTR/AFP/DPA) - De West- duiste politie verdenkt een tweede veeboer van het illegaal toe dienen van hormonen bij het vetmesten van zijn kalveren. Jus titie heeft beslaggelegd op zijn beesten, zo heeft de minister van landbouw van de de deelstaat Nordrhein-Westfalen be vestigd. Na de arrestatie van mester Felix Hying en zijn voe- dermeester eerder deze week richt het onderzoek van de politie zich nu op verdachte mesterijen in Baden-Württenburg en Niedersachsen. WASHINGTON (AP) - Het Huis van Afgevaardigden in de VS heeft een motie aangenomen om als sanctie tegen de apartheid alle Amerikaanse investeringen in Zuidafrika stop te zetten en een vrijwel compleet handelsembargo in te stellen. De voor standers van de motie zeiden daarin een laatste kans te zien om Zuidafrika via zwaardere economische druk te dwingen de apartheid af te schaffen. De Senaat, waar de Democraten ook in de meerderheid zijn, moet zich nog over de motie uitspreken. Pas daarna kan het voorstel ter goedkeuring aan president Reagan worden voorgelegd. Als dat gebeurt in de huidige vorm is het vrijwel zeker dat Reagan jji motie met zijn veto^il blok keren. Zelf nam ik de postboot die een trip maakt langs een stuk of tien eilanden om brieven en pakketjes af te leveren en post in ontvangst te nemen van de soms puisant rijke lieden die de eilan den hebben bezaaid met reus achtige zomerwoningen. Krassende meeuwen bege leidden de postboot op haar tocht over het rimpelloze water. Maar dat water was niet altijd rimpelloos. Want op zeer gezette tijden voer een zogenaamde speedboat voorbij, de boeg hoog opgerichtend, het water in hef tige beroering brengend zodat de postboot vervaarlijk schudde. In de speedboats zat het soort lieden dat spoedig het heft in handen zal nemen op deze aar de. Het zijn de lieden die in staat zijn nagenoeg alles te ko pen, die snelheid, patserig ver toon, kabaal en show tot de hoogste beginselen van het men selijke bestaan hebben verheven en wier opmars zo onstuitbaar is dan voor onze cultuur en moge lijk zelfs voor wat wij nog altijd onze beschaving noemen, ern stig moet worden gevreesd. In Amerika heeft dit slag al nagenoeg alle voorhanden zijnde kusten en oevers opge kocht en aan zijn twijfelachtige beginselen onderworpen. Op en aan Lake Winnepesaukee heb ben ze een nagenoeg complete overwinning behaald en dat heeft van grote delen van het ge bied in plaats van een lustoord, een verschrikking gemaakt. De speedboat raast daar over de wateren. Slechts een enkeling zeilt of surft, maar die wordt het leven zuur gemaakt door de ge- weldadigheden die de vermaaks- zoekers met hun boten plegen. Op de oevers wordt door win keliers, zakenlieden en project ontwikkelaars een serviele knie- yi buiging in de richting van dit slag gemaakt. De meeste eertijds fraaie dorpen en stadjes zijn ver anderd tot bruggehoofden van de toeristische terreur. Gokhal- len en onwelriekende eethuizen domineren daar de scène. De terreur die op het water plaats vindt wordt daar voortgezet met open auto's, trucks op buiten sporig grote wielen en jeeps. Sommige lieden plegen zich voort te bewegen op een zoge noemde ATC (wat staat voor "All-Terrain Vehicle), een soort zware en uiterst luidruchtige motorfiets op drie wielen, waar mee ook door het water kan worden gereden. Dat gemotori seerd vertoon wordt kracht bij gezet door de overal aanwezig draagbare radio. Het is nooit meer stil aan Lake Winnepesau kee. Door Jo Wijnen Intussen heeft het kapitaal een geslaagde overval op de oevers van het meer onderno men. Er is bijna geen plekje meer waar een eenvoudige reizi ger die oever nog kan bereiken. Alles is opgekocht en wordt met een verpletterdende haast volge bouwd. Er verrijzen daar bui tengewoon lelijke appartemen ten die worden afgewisseld met allerhande winkelcentra, restau rants, vermakelijkheden, pret parken en wat dies meer zij. Ar chitectonische zorgvuldigheid wordt geenszins betracht. Van enige planning, laat staat van een gerichte ruimtelijke orde ning, is geen sprake. In Amerika is het heel moei lijk om kabaal te verbieden. Het is er nog moeilijker het gebruik van speedboats en ATV's tegen te gaan en enige ordening in het bouwen na te streven. Want de vrijheid van het individu - waar van speedboats, ATV's, draag bare radio's, ongebreidelde bouwwoede en kabaal kennelijk de meest prominente uitingen zijn - is heilig aan deze kant van de oceaan. Het is inderdaad een verheven principe, maar het probleem is dat de vrijheid van het individu in toenemende mate tot de onvrijheid van het andere individu leidt. Er is geen land waar de hang naar ver maak zo groot is dan juist in Amerika. Er is tegelijkertijd geen land waar de neiging dat vermaak enigszins aan banden te leggen, zo wordt onderdrukt. Het ergste is misschien nog dat vrijheid te koop is, als handels waar wordt beschouwd, en dat op grond daarvan de rijkaard zich meer vrijheden kan veroor loven dan de arme. Aan en op Lake Winnepesau kee is die vrijheid in botsing ge komen met zichzelf en het resul taat is toeristische en commer ciële terreur. Die vreet zich steeds dieper het land in. En die zal het tenslotte geheel verslin den.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1988 | | pagina 5