'IK GA TOT HET
UITERSTE. IK
ZIE DAAR NIETS
VERKEERDS
ZATERDAG r\
7 ME11988 \C
ZATERDAG IQ
7 ME1198810
olk
lig
Nog niet rijp
Te laat
Geheim
Vals geld
DS 70
Herstel
Geen succes
Paranormaal
W E E K E
D;
rH*rvi
«e,
wr*. j
- FOTO'S WILLEM MIERAS
mist
mden zorgen dat je de kampen
de. Partijmensen zaten ,op alle
ijke posities in de concéntratie-
i. Ze slaagden er zelfs in om be-
;e mensen over te plaatsen naar
lampen",
hele communistische systeem
tijdens de oorlog door en Bauer
lij in het systeem opnemen. Ik
chter beloven geen vluchtpogin-
jmdememen want anders zou het
gevaar lopen". Zwart had me
de kans om te ontsnappen, hij
kelfs in werkcommando's terecht
gecontroleerd in Berlijn werkten,
manier kon hij lichamelijk goed
n.
:orgt er na een paar maanden
t Zwart als tolk terecht komt bij
ipsecretariaat van de Sicherheids
(SD). „Ik registreerde de binnen-
le gevangen". Al snel maakt hij
misbaar voor zijn Duitse com-
it en krijgt zodoende steeds meer
En daar maakt hij gebruik van.
I hij heel wat levens redden door
en die op de executielijsten staan,
dere 'veilige' naam te geven. Een
personen die hij zo redt is Daan
rze. „Maar dat was nog moeilijk,
ij wilde totaal geen andere naam.
g hij als een soort verraad. Ik heb
owat moeten dwingen om mee te
i. Hij stond op de dodenlijst en al
iet een andere naam kon hij de
ntspringen".
rt heeft het betrekkelijk goed in
mp. Hij hoeft niet op het appel
ijnen en kan in zijn eigen kan-
slapen. De communisten vertrou-
em weer en zijn SD-chef is tewe
er hem.
vijl hij zo goed en zo kwaad als het
robeert de oorlog door te komen
:rt begin '44 een groot aantal leden
et Nationaal Comité in Oranien-
rlet staat onder leiding van Koos
ik en het vertegenwoordigt de
rolitieke partijen, de RKSP, CHU,
SDAP, liberale Staatspartij en de
inig Democraten. Alle partijen
dtzondering van uiterst links en
rechts.
jar eerder is het Comité al opge-
;n de leden worden behandeld als
ars. Ze verblijven eerst in St.-Mi-
>estel maar worden vervolgens op
n gezet omdat de invasie er zit aan
ïen.
rink kent Zwart als een lastige
uwer die de AJC-bijeenkomsten
-erstoord heeft. Hij schrikt dan ook
j hem ziet, maar later worden ze
menden.
binnenkomst van de leden van het
naai Comité zorgt Zwart ervoor
'veilige' baantjes krijgen en nodigt
c vaak uit in zijn barak. Een verve
's verder op
ende pagina
b vervolg van vorige pagina
lende bijkomstigheid is echter dat de
SS'ers vaak in Zwarts barak komen. De
medewerkers van Zwart moeten name
lijk pornografische geschriften voor de
SS'ers uittypen waarmee de soldaten
goede zaken doen op de ruilmarkt voor
genotmiddelen. Dat ziet Zwart niet zo
zitten. Niet dat hij iets heeft tegen por
nografie, hij wil echter niet dat de SS
keer op keer 'zijn' kantoorbarak binnen
komt. Om die reden stopt hij een van de
doorslagen tussen de post voor zijn com
mandant, die na ontdekking Zwart de
huid vol schelt. Hij wijst er echter op dat
hij als gevangene de SS niets kan weige
ren. Dat ziet de commandant ook in en
hij verbiedt vervolgens de SS'ers om ooit
nog een voet in de kantoorbarak te zet
ten. „Moet je nagaan", zegt Joop Zwart
met een hoog lachje. „Het was de SS ver
boden om in hun eigen kamp een barak
te betreden".
Zwart maakt handig gebruik van het
verbod en belegt nu nog regelmatiger
vergaderingen met de vooraanstaande le
den van het comité. Zowat elke zondag
middag komen Zwart, Koos Vorrink en
Klaas Torenstra (SDAP), Ben Telders
(Liberale Staatspartij), Jan Schouten en
Victor Rutgers (ARP), Johan Ringers
(CHU) en Tim Verschuur (RKPN) bij
elkaar. „Na D-day leefden we in een
soort roes. Binnen korte tijd zouden wij
en Nederland bevrijd zijn en om die re
den gingen we ons bezig houden met de
vraag hoe het land geregeerd moest wor
den".
De Oranienburggroep besluit dat het
toekomstige kabinet moet bestaan uit le
den van de eigen groep. Opvallend is dat
in de andere kampen precies zo gedacht
wordt. Telders mag dus premier worden,
Vorrink vice-premier en hij krijgt tevens
het beheer over Onderwijs en Voorlich
ting, Schouten Financiën, Rutgers Justi
tie, Ringers Wederopbouw, Verschuur
Sociale Zaken én Joop Zwart staatsse
cretaris onder Telders. „Want ik was een
handige jongen en kon van alles rege
len". Van Kleffens zal als enige van het
Londense kabinet een plaatsje aan de re
geringstafel krijgen. Hij krijgt van de
Oranienburggroep buitenlandse zaken.
De groep besluit op een van die zondag
middagen dat Nederland na de bevrij
ding niet rijp is voor een democratie. Het
militair gezag zal flink wat jaren de feite
lijke macht moeten uitoefenen en voor
komen moet worden dat politieke par
tijen er opnieuw „zo'n puinhoop" van
maken. Een aantal maatregels van de be
tetters, zoals de arbeidsdienst en een ar
beidsfront in plaats van de oude vakbon
den, ziet het comité ook wel zitten.
Zwart is momenteel de enige persoon
van de Oranienburggroep die nog in le
ven is. Controle van de juistheid van zijn
"oorden is dan ook onmogelijk.
Tijdens een van de laatste bijeenkom
sten in Zwarts barak, december '44,
werd besloten om direct na de bevrijding
een nationaal front in het leven te roe
pen. De naam was vlug gevonden: Neer
lands Herstel. Vanaf dat moment zet
Zwart zich in voor Neerlands Herstel en
tot op de dag van vandaag probeert hij
de beginselpunten van destijds uit te
voeren.
Begin '45 is het uit met Zwarts 'goede
leventje'. De SS ontdekt dat er allerlei
onregelmatigheden op het SD-kantoor in
Oranienburg gebeuren en geeft opdracht
een groot aantal mensen te liquideren.
Zwart en de meeste van zijn vrienden be
horen tot de ter dood veroordeelden. De
SS voert in alfabetische volgorde de ter
dood veroordeelden af en dat is Zwarts
redding. Als de laatste groep van 21
mannen aan de beurt is, met Telders en
Zwart, beginnen de westelijke geallieer
den een grootscheeps bombardement
van het gebied rondom Oranienburg. De
executies worden uitgesteld omdat het
constant luchtalarm is. De aanvallen van
de Amerikaanse en Britse luchtmacht
duren echter zo lang en zijn zo hevig dat
de bevelvoerende SS'ers besluiten te ver
trekken. Ze geven opdracht de laatste
groep over te brengen naar Bergen-Bel-
sen en daar om te brengen.
Zwart en Telders bereiken levend Ber-
gen-Belsen en nemen bij aankomst de
namen aan van medereizigers die de
twee dagen durende tocht niet overleefd
hebben. „Telders heeft het helaas niet
overleefd. Negen dagen voor de bevrij
ding door de Britten stierf hij aan onder
voeding".
De overlevenden van de Oranienburg
groep bereiken veel te laat en te zwak
Nederland om nog enige invloed uit te
oefenen of de vorming van een regering.
Bovendien missen ze de invloedrijke Tel
ders. De Londense groep en de mensen
die vast zaten in St.-Michelsgestel heb
ben al een coalitie gesloten en leveren
zelf de mensen voor een nieuwe regering.
Alleen Ringers wordt gevraagd toe te
treden tot het kabinet en wordt minister
van wederopbouw. Een staatssecreta
riaat zit er voor Joop Zwart helemaal
niet in.
De mensen in Den Haag vinden Joop
Zwart te gevaarlijk. Zeker als hij een
rapport schrijft over Oranienburg. In dat
rapport noemt hij allerlei namen van Ne
derlanders die zich in het kamp schuldig
hebben gemaakt aan diefstal, roof en
moord. „Ik kan het niet hebben als de
verkeerden worden beschuldigd. De
SS'ers hebben beslist niet alles op hun
geweten".
Als hij het rapport laat lezen aan Vor
rink en Ringers vragen deze hem het
nooit te publiceren. Ringers vraagt hem
ook om naar Berlijn te gaan. „Want ik
moest weg en ik ben ook gegaan. Ze von
den ook dat ik weg moest, omdat ik vast
hield aan wat we in het kamp hadden be
sproken, aan ons plan voor Neerlands
Herstel".
Vanuit Berlijn speurt hij vermiste land
genoten op en hield tevens bij wat er
„uitgespookt werd in Oost-Duitsland".
Daar kiijgt hij ook zijn kans om zijn po
litiek archief aan te vullen. Sinds begin
jaren '30 heeft hij al van alles verzameld
over het internationaal communisme en
tot op de dag van vandaag gaat hij daar
mee door. Hij is ook niet te beroerd om
allerlei inlichtingendiensten desgewenst
informatie te geven. Het maakt hem niet
uit of zo'n de dienst CIA of BVD heet.
Zolang de gegevens maar gebruikt wor-
Van mil heelt bijvoorbeeld Rost van Tonningen luist aangenomen dat er kampen geweest zijn en dat er Joden vergast zijn. Juist van mij en van niemand anders.
- FOTO WILLEM MIERAS
'Een etter en een pestkop'
den om de macht van de communisten
in te perken.
Na de oorlog is hij ook zijdelings be
trokken bij de oprichting van de PvdA.
Vooral omdat zijn vriend en schoonva
der Koos Vorrink daarbij betrokken is.
Korte tijd is Zwart nameljk getrouwd
met Irene Vorrink. Het huwelijk levert
een zoon op, Koos Zwart, die in de jaren
'60 en '70 als radiopresentator bekend
heid krijgt met zijn beursberichten over
softdrugs.
Na zijn terugkeer uit Berlijn, begin ja
ren '50, koopt Zwart een drukkerijtje.
Hij wil een Nederlandse Time uitgeven,
maar van dat plan komt weinig terecht.
Wel slaagt hij erin dusdanig grote ver
warring binnen de CPN te stichten dat
de partij honderden leden verliest. Hij
drukt pamfletten met daarin beschuldi
gingen en stuurt die naar trouwe CPN-
leden. Omdat Zwart binnen de partij is
opgegroeid, in Moskou heeft gezeten en
veel communisten kent, weet hij precies
hoe hij die actie moet aanpakken en wat
hij in de pamfletten moet zetten. Als af
zender gebruikt hij de namen van andere
trouwe communisten. De hele partij is in
rep en roer en niemand weet wat er pre
cies aan de hand is. De enige die het
door heeft is Goulooze maar die licht het
partijbestuur niet in. Als Zwart er achter
komt dat zijn oude leermeester hem door
heeft, stopt hij zijn eenmansactie.
Zwart heeft het in '60 helemaal bij links
verpest als de politie ontdekt dat in zijn
drukkerij vals geld gedrukt wordt om de
Algerijnse rebellen te helpen. Hij heeft
het vooral verpest, omdat hij tijdens een
proces achter gesloten deuren wordt vrij
gesproken. Iedereen denkt dat hij de
trotskisten Sal Santen en Pablo Raptis
heeft verraden. Zwart houdt echter vol
dat hij niets met die inval te maken had
maar dat een medewerker van hem de
BVD getipt heeft. Zwart zit er niet mee
dat hij niet meer lekker ligt bij links
want om bewondering heeft hij nog
nooit gevraagd.
Zwart gaat in de jaren zestig voor El
sevier schrijven. Dit op verzoek van de
toenmalige hoofdredacteur H. Lunshof.
Zijn taak is alles wat maar enigszins
riekt naar links, en dat was in die tijd
heel erg veel, neer te sabelen. Na verloop
van tijd merkte Zwart dat bij Elsevier
niet de juiste geest hangt. Ook Lunshof
was die gedachte toegedaan en tesamen
met enkele companen besluiten ze om
Accent op te richten. Zwart schijft onder
vele pseudoniemen voor dat blad. „Ik
heb namelijk tijdens mijn Tribune-tijd
geleerd dat ik voorbestemd was om als
naamloos journalist door het leven te
gaan. Het is niet belangrijk dat je naam
boven een verhaal staat, het is belangrijk
wat er in het verhaal staat". Na twee jaar
lukt het hem ook hier om buiten de deur
gezet te worden.
Tussendoor is hij ook nog betrokken bij
de oprichting van DS 70. Voornamelijk
omdat zijn vriend Frans Goedhart, even
eens oud communist, bij die oprichting
betrokken is. In die tijd heeft hij het
blaadje De Uitkijk overgenomen en stelt
voor het blad om te vormen tot een dag
blad dat DS 70-achtige artikelen zal be
vatten. Dat plan vindt echter geen ge
nade bij de top van de partij. Uiteinde
lijk besluiten 'de Haagse heren' hem te
royeren.
Na DS 70 schuift Zwart nog verder
naar op in het politiek spectrum. Vanaf
dat moment zoekt hij zijn companen
voor de oprichting van Neerlands Her
stel in extreem-rechtse kringen. Hij
spreekt zelf liever van de 'vierde Stro
ming', hoewel hij direct toegeeft dat ex-
treem-rechts als typering ook wel klopt.
„Extreem, ik ben nu eenmaal een extre
mist. Alles zo scherp mogelijk stellen. Ik
ga tot het uiterste en daar zie ik niets
verkeerds in".
Na de oprichting van de Nationale
Centrumpartij besluit Zwart om eens bij
die club zijn gezicht te laten zien. „Ik
wilde zien wat voor troep dat was. Al
snel was ik er achter dat de leiding niet
veel voorstelde. Toen gingen ze ook nog
rottige dingen uithalen, zoals demonstra
ties tegen buitenlanders. Ik leerde daar
echter wel allerlei figuren kennen die ik
wel mocht. Alleen zaten ze op het foute
paard".
Nadat Janmaat de leiding heeft over
genomen en term 'Nationale' heeft laten
vallen gaat Zwart nogmaals kijken of die
partij niets voor hem is. „Het bleef wei
nig voorstellen, maar er zaten goede jon
gens in. Wat mij vooral intrigeerde was
dat het activisten waren. Ze zaten niet
stil maar moesten alleen de juiste weg
worden gewezen. Ik was zo verwaand
dat ik dacht dat ik dat wel kon doen.
Dat lukte natuurlijk niet".
Het kan niet uitblijven. Ook bij de
Centrumpartij beginnen ze hem na een
tijdje een lastpost te vinden. „Want ik
vond niet alles wat Janmaat deed goed.
Zo vond ik het belachelijk dat ze 'niet
links en niets rechts' waren. In de poli
tiek kan dat niet".
Zwart besluit om met Neerlands Herstel
te proberen in het parlement te komen.
Enkele van zijn strijdpunten zijn: 'Uit
wijzing van buitenlanders die misbruik
maken van onze sociale voorzieningen.
Het stopzetten van uitkeringen aan aso
ciale relschoppers en inrichting van
werkkampen. Geen subsidie voor COC-
geflikker ondanks CPN-PPR-PSP-in
stemming daarvoor. Inhouding van ont
wikkelingsgelden zolang de nationale
schuld nog stijgende is'. Het zal ook dan
niemand verbazen dat Joop Zwart nog
steeds niet in het parlement zit.
Tijdens deze periode krijgt hij contact
met een zekere Henk Barendregt uit
Rotterdam. Barendregt behoort tot de
Nederlandse Volksunie van Glimmer
veen en is woordvoerder van een groepje
rechts geörienteerde zakenlieden. Tot
dat groepje behoort ook mevrouw Rost
van Tonningen.
„Ik had haar nog nooit gezien, slechts
één keer telefonisch gesproken, maar op
een dag belde ze mij op en vertelde dat
de politie bij haar een inval had gedaan.
Ze belde dus zonder dat ze mij ooit had
gezien. Ik had niet veel te doen en beloof
haar om eens een kijkje te nemen. Dat
heb ik gedaan, terwijl de politie daar een
zootje rotzooi weghaalde. Ik zei tegen
haar dat het volgens mij gewoon om een
soort persrel ging en dat ik wel de pers te
woord zou staan. Ik ben tenslotte zelf
journalist en weet dat dat het de grootste
rotzooi is wat op gods aarde rondloopt.
Zo werd ik dus woordvoerder van haar.
Dat was alles. Ik heb voor haar de jour
nalisten opgevangen".
Maar de weduwe Rost van Tonningen ont
kent dat de concentratiekampen hebben
bestaan. Ze ontkent dat er vergassingen
zijn geweest. Hoe kan iemand die de
Nacht- und Nebelkampen heeft overleefd,
omgaan met zo'n persoon
„Ik ben op rechts aan het zoeken naar
sympathie. Zo is Barendregt voorzitter
geweest van de Nederlandse Volksunie,
geestelijk bepaald geen partijgenoot.
Janmaat en zijn club; allemaal mensen
die feitelijk op en enorme afstand van
mij staan. Maar ik ben niet iemand die
zegt, die en die deugen niet, daar moet ik
niets mee te maken hebben. Ik richt mij
nu tot het publiek. Ik heb een pro
gramma en als ze dat onderschrijven dan
is het goed. Ik ben geen zuiveringsraad.
Van mij heeft bijvoorbeeld Rost van
Tonningen juist aangenomen dat er
kampen geweest zijn en dat er joden ver
gast zijn. Juist van mij en van niemand
anders".
Joop Zwart gelooft niet dat zijn Neer
lands Herstel ooit nog eens succes zal
hebben. „Ik ben nu zover dat ik niet
weet of ik nog wel drie maanden leef. Ik
kan mij niets meer veroorloven. Boven
dien, het blijft maar een splinterpartijtje.
En daar komt nog eens bij dat al mijn
vrienden sterven. En de jonge mensen
die er bijkomen, zijn te jong, te onerva
ren. Om die reden denk ik dat de vierde
stroming niet zal slagen".
Wanneer hem gevraagd wordt hoe het
mogelijk is dat iemand in een leven zo
van politieke kleur kan veranderen, blijft
hij feitelijk het antwoord schuldig. Het
maakt er zich met een dooddoener van
af en zegt: „Hoe ouder, hoe wijzer".
En zo blijft Joop Zwart actief met het
rotzooitrappen. Want dat doet hij graag,
hoewel hij tegenwoordig niet ecnt goed
in staat is om nog veel te trappen. Zijn
broze gezondheid laat dat niet meer toe.
Vier jaar geleden zei hij tegen de Haagse
Post: „Ik ben nu eenmaal een etter en
een pestkop". En dat verklaart misschien
veel. Misschien vindt hij het gewoon
leuk om tegendraads te zijn.
Als een fantoom uit
een ver verleden
stond plotseling Je
remy Murphy voor de deur. Hij
*as vroeger stressmanager bij
multinational in New
tork. Hij moest voorkomen
"at overspannen werknemers
over de rooie gingen. Dat was
voorname taak, alleen al
omdat stress het Amerikaanse
njfsleven 800 miljoen gul-
,en Per dag kost. De bron van
alarmerende cijfer is News-
week, dat een omslagartikel
net fenomeen heeft gewijd.
Als stressmanager heeft
Murphy onder onmenselijke
druk gestaan, totdat hij tijdens
een grimmige vergadering een
revolver voor de dag haalde en
daarmee grote delen van het
verlaagde plafond aan flarden
schoot. Dat is de laatste keer
geweest dat hij als stressmana
ger indruk maakte. Hij werd
overgeplaatst naar de tot dan
toe verwaarloosde afdeling
aankoop potloden, waar hij
niet gelukkig was. Vooraleer hij
besloot zich in Nederland te
vestigen („this is paradise,
man!") had hij zich voorbereid
op een nieuw leven in Los An
geles, maar juist op tijd was
hem ter ore gekomen dat de
Stad der Engelen deze maand
nog zal worden getroffen door
een gruwelijke natuurramp, die
in een van de somberste kwa
trijnen van Nostradamus is
voorspeld. Los Angeles zal van
het continentale plat afschui
ven, de diepten van de Stille
Oceaan in. Daarom is Jeremy
Murphy nu hier.
Je ziet er afgebrand uit, zei
Murphy bij wijze van begroe
ting. Het verbaasde hem dat ik
mijn redding nog niet had we
ten te vinden in het Alterna
tieve Geestesleven. Hij had on
middellijk vastgesteld dat ik
midden in een negatief span
ningsveld stond. Hij drukte met
zijn duim op mijn voorhoofd en
mijn kruin en zei: „Je huid
spanning is veel te hoog, ver
boven de negentig. Nog een tik
er bij en je scheurt open. Holis
tisch gezien hang je als los zand
aan elkaar. Geen wonder dat je
een leesbril nodig hebt voor de
kleine lettertjes".
Niet alleen de huidspanning
blijkt te hoog. Volgens de diag
nose van Murphy sta ik bol van
de onverwerkte afvalstoffen,
veelal giftige zuren. Mijn biorit-
miek vraagt nader onderzoek
en tot is vastgesteld dat ik bui
ten de gevarenzone zit heeft hij
me verboden te fietsen of aan
de elektrische bedrading te
werken. Hoogstwaarschijnlijk
slaap ik boven een bundel
aardstralen of een vracht oud
ijzer onder de vloer en Murphy
beval me aan te gaan pendelen.
Met zijn derde oog had hij
waargenomen dat mijn aura
veel te flets was voor een man
van mijn leeftijd. Dat kan er op
duiden dat mijn alpha-hersen-
golven te breed zijn, te plat, en
dat zou dan weer verklaren
waarom ik niet tot de top van
het bedrijfsleven ben door ge
drongen.
Wist ik eigenlijk wel dat
edelstenen niet alleen bescher
ming bieden tegen inflatie,
maar ook een geneeskrachtige
werking hebben? Murphy ver
trouwde mij toe dat hij, dankzij
zijn paranormale begaafdhe
den, op telekinetische wijze
naar Florence was gereisd en
op die manier het ongemak van
de lange treinreis had kunnen
vermijden. Zonder wichelroede
en tarotkaarten is het leven vol
gens Murphy kaal en onvrucht
baar en waarom gun ik mezelf
de kans niet om via een cursus
„Gesprekken met Dieren" in
conversatie te treden met een
gorilla die in een vroeger be
staan dichter is geweest, of hof
nar in Versailles?
Jeremy Murphy heeft hier te
lande aansluiting gevonden bij
de Zwevende Brigades van het
Zwarte Gat, de gelukzoekers in
de ruimte. Zolang ik mijn huid
spanning niet omlaag breng en
mij niet openstel voor de mys
tieke krachten uit de kosmos,
zal mijn aura flets blijven en
mijn leven grauw. Aldus Mur
phy. Ik zal hem geloven als Los
Angeles deze maand in zee ver
dwijnt, of zodra ik een gat in
het plafond heb geschoten. De
weg naar het paranormale is
betegeld met stress.