Prijzenoorlog verwacht
TARIEFSVERLAGING EEN SUCCES
CDA en PvdA:
gasprijs op
1 juli omlaag
UIKE PEN
VOOR 'N
STEM FAN
1.49
DE 3.19
79
4.98
98
2.98
2.98
98
1.17
77
g?. 1.47
134
2.15
3.95
Werknemers zwak bedrijf eerder ziek
Klokkentoren
Onderwijzers weten
te weinig van
kindermishandeling
Angst jaagt migrant naar stembus
Foeilelijke
stropdassen
voor
Gaddafi
LAGER.
Merijntje
Passtoors
naar het
ziekenhuis
Walter Planckaert
van renner
tot ploegleider
/indt u
gezonde
/lees:
I. En mals.
[vraagt u zicht
pn
|n van lage
Ke maaltijd
hutspot
D D
urt
WAREN
aaaggi
stamppot
g boerenkool
hutspot
•nstick blauw
)es
HARD
LEUK
126ste jaargang Kantoren te Breda - Bergen op Zoom - Etten-Leur - Goes - Hulst - Oosterhout - Roosendaal - Terneuzen - Vlissingen Losse nummers
STRAKS VOOR EEN PRIKJE NAAR LONDEN
IN 1984/6 MILJARD AAN ZIEKENGELD UITGEKEERD
I UTRECHT - De trein wordt dit jaar niet duur
der. Dat wil niet zeggen dat op 1 april, de jaar
lijkse datum waarop de spoortarieven worden
herzien, er helemaal niets verandert.
GASUNIE GAAT PRATEN MET VEGIN
vraag
BUITENLANDERS VREZEN CENTRUMPARTIJ
VERZEKERAARS
Vliegrampen kostten miljarden
47.000 GEVALLEN PER JAAR
Signaleren
Vormen
COMPUTERS
DONDERDAG
23 JANUAR11986
Periodieke
onthouding
een uitweg
Koers pond
verder omlaag
IN SPAANSE
STAD GERONA
Inwoner Bavel
veroordeeld
tot zes jaar
Nieuwe abonnee
I Woonplaats:
14 DAGEN GRATIS
I
I
I
DE STEM „de 4ir»1 krant
I
A5I
aê:
ïf
R I E S
si A
gram
N T E
ruit
Panklaar,
500 gram
<ilo..
ELTJES
am...
335
E E R
>mt
rongen 1.79
s-535
overheidsmaatregelen
nzljde voorbehouden.
|anuari 1986
die ..Kleintjes" in De Stem
Omdat er zoveel bijzondere en
interessante aanbiedingen in
staan. Elke dag weer 1
DE STEM
JVEDt
Van een onzer verslaopeuers
SCHIPHOL - Rond het be
gin van het vakantieseizoen
zal er een prijzenoorlog ont
staan tussen zeven lucht
vaartmaatschappijen die
van Amsterdam op Londen
vliegen. De felle concurren
tie wórdt veroorzaakt door
het feit dat aanzienlijk meer
vluchten zullen worden uit
gevoerd dan het reizigers
aanbod zal stijgen. Dit
wordt in luchtvaartkringen
verwacht.
Het grotere aantal vluch
ten is een gevolg van de libe
ralisering (de vrijlating) van
het luchtvaartverkeer zoals
die in 1984 tussen Groot-
Brittannië en Nederland bij
akkoord werd vastgelegd.
Thans is een retourtje
Amsterdam-Londen voor
ƒ229 te koop. Nu al wordt
verondersteld dat het aantal
aan reizigers aangeboden
vliegtuigstoelen binnenkort
zal stijgen met rond de 40
procent, maar dat de vraag
naar vliegvervoer tussen
Amsterdam en Londen nau
welijks met 10 procent zal
toenemen.
De KLM kijkt volgens
woordvoerder N. Harmse de
kat uit de boom. „Maar we
zullen ons aandeel verdedi
gen wanneer dat nodig is."
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - Hoe slechter het een bedrijf gaat, hoe eerder de
gemiddelde werknemer zich ziek zal melden. De financieel-eco-
nomische positie van het bedrijf is wei degelijk van invloed op
het ziekteverzuim. Dat concludeert de Stichting Maatschappij
en Onderneming (SMO) in de jongste publicatie 'bedrijfskli-
maat en ziekteverzuim'.
Van grote invloed op het ziekteverzuim is daarnaast de kwa
liteit van het werk, een hoge automatiseringsgraad of een tradi
tionele en autoritaire organisatie van het werk. Uiteraard spe
len ook de menselijke verhoudingen en de invividuele proble
men een belangrijke rol.
Maar 40 van het totale ziekteverzuim is te wijten aan de si
tuatie binnen het bedrijf zelf. Volgens SMO blijkt de aloude uit
spraak, dat elk bedrijf het verzuim krijgt dat het verdient, nog
weinig van zijn actualiteit te hebben verloren. SMO baseert zich
op een onderzoek van dr. Smulders, die is verbonden aan het
TNO in Leiden.
De Nederlandse Bond van Gemeente-Ambtenaren maakte
gisteren bekend dat gemeenteambtenaren zich vaker ziek mel
den dan werknemers in het bedrijfsleven. Volgens de Bond moet
de oorzaak van dit hoge ziekteverzuim gezocht worden in het
bezuinigingsbeleid van de overheid.
Tussen 1959 en 1979 verdubbelde het ziekteverzuim. Daarna
daalden de percentages scherp naar 7,2 in 1984 en 6,9 in 1985.
Tegenover de 7,2 in 1984 staat een bedrag van 6 miljard aan
ziekengeld- uitkeringen. Dat is 1,5 tot 2 van het netto natio
naal inkomen. De uitkeringen worden betaald van de premies
die zowel werkgevers (80 als werknemers (20 opbrengen.
Trein dit i aar niet duurder
Van een onzer verslaaaevers
Van een onzer verslaggevers
Maar de tariefsverlaging van vorig jaar is zo'n
I groot succes geworden dat het gros van de kaartjes,
dus de enkele reizen en retours, de seniorenkaart en
de meeste abonnementen, in prijs gelijk blijven.
De dalurenkaart wordt zelfs
I nog twee tientjes goedkoper,
I de kortingkaart gaat echter
I met hetzelfde bedrag omhoog.
I Eersteklas-reizigers betalen
I«rtaan voor hun jaarkaart
,- meer, de tweedeklassers
worden echter ontzien.
Dat de openbaar vervoers-
I kaart 18,- duurder wordt,
I ligt niet aan NS. Dat komt om-
I dat stads- en streekvervoer
opslaan.
NS heeft zowel voor senio
ren als voor tieners leuke
I nieuwtjes. De zestigplussers
I mogen na 1 juli ook op zon- en
J feestdagen een vrije reisdag
I opnemen. En voortaan kan er
look in de herfst- en kerstva
kantie getienertoerd worden.
President-directeur drs.
|LF. Ploeger toonde zich dui-
Ilelijk in zijn nopjes dat zijn
I oedrijf de interne wedden-
I chap- indirect met de minis
ter van Verkeer en Water
staat - had gewonnen: de door
Den Haag opgelegde tariefs
verhogingen hadden tot af
braak geleid, het door NS ge
wenste goedkopere kaartje tot
een aanzienlijke toeneming
van het aantal reizigers. Nu
gaf drs. Ploeger graag toe dat,
behalve een intensieve markt
bewerking, de slechte zomer
(„In de trein zit je droog") en
de barre winter daartoe ook
hebben bijgedragen, net als
een paar publiektrekkende
evenementen, die op zich goed
waren voor een half miljoen
kaartjes extra.
Ondanks de tariefsverla
ging steeg de opbrengst met
56 miljoen tot ruim 1 mil
jard. Ook het goederenvervoer
deed het veel beter. Voor het
eerst sinds 1981 werd de 20
miljoen vervoerde goederen
overschreden, wat een op
brengst van 286 miljoen op
leverde.
DEN HAAG (ANP) - PvdA en CDA, een ruime Ka-
I mermeerderheid, dringen aan op een verlaging van de
I aardgastarieven voor kleinverbruikers per 1 juli als
I het huidige, lage niveau van de noteringen op de olie-
I markt aanhoudt.
De CDA-fractie heeft daar-
|°ver gisteren vergaderd. Zij
hielde zich op het standpunt
hat het kabinet uiterlijk bij de
Voorjaarsnota uitsluitsel moet
heven over de aardgasprijs,
I aldus dr. A. Lansink, de ener-
18'e-specialist van de CDA-
I Kamerfractie.
Nog de
Ook de PvdA eist een verla
ag van de aardgastarieven
Pr i juli indien het huidige
I niveau van de olietarieven on-
ISeveer gelijk blijft. De woord
voerder van de WD-fractie
evenmin als energiespe-
I o'alist dr. R. Braams beschik
bar voor commentaar.
Minister Van Aardenne
I 'Economische Zaken) heeft
I Bisteren gezegd dat de aard-
ISasprijs in juli alleen omlaag
I 'jou kunnen wanneer van een
I "uurzame lagere olieprijs
I sl>rake is. Volgens de minister
"as dat nog maar de vraag.
De Gasunie is bereid om op
korte termijn met de Vegin
(gasbedrijven) te gaan praten
over de prijs van het aardgas
voor kleinverbruikers. Dat
heeft woordvoerder A.Warner
van de Gasunie woensdag des
gevraagd meegedeeld. De
Gasunie houdt vooralsnog wel
vast aan 1 januari als datum
voor een prijsaanpassing.
De aardgasprijs is gekop
peld aan de huisbrandolieprijs
die door de vrije val van de al
gemene olieprijs de laatste da
gen is gekelderd. De huisbran
dolieprijs ligt nu onder die van
aardgas.
Zou dat
Gaddafi
de das
omdoen?
OF DEZE 'klokkentoren' vlakbij het station St. La-
zare in Parijs ooit het 'uur U' zal doen slaan, is onwaar
schijnlijk. Het uurwerkmonument is een schepping
van de Franse beeldhouwer Armand. - fotoanp
Van onze verslaggever)
ROTTERDAM - Deelname
van de Centrumpartij aan
verkiezingen - en vooral het
standpunt van de CP jegens
ethnische minderheden - is
juist een belangrijke stimu
lans geweest voor veel mi
granten (buitenlandse werk
nemers) om de gang naar de
stembus te maken, waarbij
met name de PvdA werd ge
kozen.
Dat blijkt uit een onderzoek
van de Leidse universiteit bij
de Rotterdamse deelraadsver
kiezingen in mei 1984. Onder
zoeker Rath van het Centrum
voor Onderzoek en Maat
schappelijke Tegenstellingen
van de Leidse universiteit
noemt het „navrant" dat de
aanwezigheid van de Cen
trumpartij aanzienlijk meer
effect hadd op de hoge op
komst van migranten dan de
inspanningen van de geves
tigde partijen om migranten
aan te spreken.
Kennis van en inzicht in het
Nederlandse politieke systeem
blijkt overigens nauwelijks
van invloed te zijn op het al
dan' niet uitbrengen van een
stem door een migrant. „De rol
van de voorlichtingscampagne
van de overheid om niet-Ne-
derlanders over het kiesrecht
te informeren, is kleiner ge
weest dan velen hadden ge
hoopt", aldus Rath.
Over het algemeen stemmen
buitenlandse werknemers (zo
wijst ook onderzoek in het
buitenland uit) op sociaal-de
mocratische partijen. In Rot
terdam stemden migranten
veelal op de PvdA, terwijl een
Turkse minderhedenpartij een
andere, maar geringe factor
van betekenis was. Volgens
Rath was de 'sleutel' van het
succes van de minderheden-
partij het inspelen op ethni-
-sche gevoelens, maar dat was
ook haar grootste handicap
omdat daardoor verdeeldheid
werd gezaaid onder migran
ten.
De Rotterdamse situatie bij
de deelraadsverkiezingen
wijst verder uit dat partijen
die migranten op een verkies
bare plaats zetten, de buiten
landse werknemers meer aan
spreken.
LONDEN (DPA) - Het rampjaar 1985 in de internationale
burgerluchtvaart heeft de verzekeringsmaatschappijen
ongeveer een miljard dollar (ongeveer 2,75 miljard) ge
kost, meer dan in enig vorig jaar. Dit is woensdag bekend
gemaakt door het Institute of London Underwriters,
waarbij meer dan honderd grote verzekeringsconcerns
zijn aangesloten.
Er zijn vorig jaar in totaal negentien verkeersvliegtui
gen neergestort, waaronder vijf Jumbo-jets. Daarbij
kwamen meer dan 1.500 mensen om bet leven. De verze-
keringswaarde van de neergestorte toestellen bedroeg in
totaal 410 miljoen dollar (ruim 1,1 miljard). In 1984 ver
ongelukten acht straalvliegtuigen. Daaronder waren
geen Jumbo's. In de sector satellieten werden de verzeke
ringsmaatschappijen vorig jaar geconfronteerd met
schadeclaims tot een bedrag van 385 miljoen dollar (ruim
1 miljard) tegen 282 miljoen dollar 775 miljoen) in
1984.
JOHANNESBURG (ANP) -
Héiène Passtoors, de ex-
vrouw van Klaas de Jonge en
tegelijk met hem gearresteerd,
is vorige week wegens depres
siviteit in een Zuidafrikaans
ziekenhuis opgenomen.
De Belgische consul-gene
raal in Johannesburg, X. van
Nigen, heeft dat woensdag be
vestigd.
Mevr. Passtoors zit al sinds
juni vorig jaar in eenzame op
sluiting in Zuid-Afrika. Haar
advocate mag haar niet bezoe
ken. Ze heeft alleen contact
Héiène Passtoors. -fotoanp
met de Belgische consul en via
brieven met haar familie. Een
aanklacht tegen haar is nooit
ingediend.
DEN HAAG (ANP) - De Vereniging tegen Kindermis
handeling (VKM) schat dat in ons land ongeveer
47.000 kinderen per jaar worden mishandeld.
Dat zei Anke Brandenburg,
een vertegenwoordigster van
deze landelijke organisatie,
woensdag tijdens een studie
dag voor onderwijspersoneel
in Den Haag. Het cijfer is ge
baseerd op berekeningen die
met behulp van gegevens uit
Amerika zijn gemaakt.
Van al deze gevallen komen
er jaarlijks maar circa 3.000
terecht bij een Bureau Ver
trouwensarts (BVA). Daarvan
zijn er tien in Nederland. De
VKM heeft twaalf regionale
voorlichters in het land. De
VKM en de BVA's werken
nauw samen.
Woensdag werd gesteld dat
de onderwijzers een belang
rijke signalerende en preven
tieve taak kunnen hebben.
Noodzakelijk is dan wel dat
een onderwijzer weet hoe hij
een mishandeld kind (en mis
handelende ouders) kan her
kennen en wat hij in zo'n ge
val moet doen.
Dat dat bij de meeste leer
krachten niet zo is, blijkt wel
uit het feit dat maar tien van
de honderd gevallen die bij
een BVA terechtkomen, door
een onderwijzer zijn gesigna
leerd. Veel leerkrachten heb
ben zich nog te weinig in de
kwestie kunnen verdiepen en
vinden de afstand tussen de
scholen en de hulpverlendende
instanties te groot, zo werd
woensdag geklaagd.
Anke Brandenburg ging
uitgebreid in op de verschil
lende vormen van mishande
ling: lichamelijke, seksuele en
geestelijke mishandeling en li
chamelijke en emotionele ver
waarlozing.
Want behalve dat een kind
bont en blauw kan worden ge
slagen, is het mogelijk dat het
wordt getreiterd, dat het een
gevoel van warmte en veilig
heid moet missen of dat het
stinkt en in slechte kleding
loopt, waardoor het wordt ge
pest.
In alle gevallen ontstaan
complexen. Seksuele mishan
deling is wel het meest scha
delijk voor een kind, aldus
Brandenburg.
Met de studiedag hoopt de
VKM de discussie binnen on
derwijzend Nederland te sti
muleren.
SHALIMAR (AFP) - Om
niet achter te blijven bij
de economische sancties
die de regering in Wash
ington tegen Libië heeft
genomen, heeft een win
kelier in de Amerikaanse
staat Florida besloten de
lelijkste stropdassen
naar Moammar Gaddafi
te sturen die hij vinden
kan.
„Wie verdient het meer
dan Moammar Gaddafi
dat hem de das wordt
omgedaan?" zegt Al
Hearn, herenmodespe
cialist.
Hij heeft al 35 foeile
lijke dassen bij mekaar.
Hearn zal de dassen op
14 februari, Valentijns
dag. naar Gaddafdi op
sturen.
Hij betaalt 150 dollar
aan degene die hem een
das brengt waarvan men
zich kan afvragen wat de
fabrikant in 's hemels
naam bezielde.
(ADVERTENTIES)
KOOPT U BIJ INDELEC'
UW LEVERANCIER VOOR:
PERSONAL COMPUTERS
HOMECOMPUTERS
ALLE RANDAPPARATUUR
DOOR EIGEN TECHNISCHE
DIENST GOEDE EN SNELLE
SERVICEVERLENING
Wilhelminastraat 44 BREDA
Telefoon 076-142333
WALTER Planckaert, die de
afgelopen twee jaar als
koerskapitein in de Panaso-
nic-ploeg van Peter Post
fungeerde, is als derde
ploegleider bij die formatie
aangesteld. De ploeg zal dit
jaar aan drie grote rondes -
Vuelta, Giro en Tour - deel
nemen.
Eerste sportpagina
DERTIG jaar voordat de pil
bestond, zorgde periodieke
onthouding voor de eerste
doorbraak tot geboortebe
perking.
Zie Stem achtergrond.
AMSTERDAM (ANP) - De on
zekere situatie op de interna
tionale oliemarkt heeft giste
ren geleid tot een verder
koersverlies voor het pond
sterling.
Voor het pond werd gisteren
op de wisselmarkt in Amster
dam een officiële middenkoers
vastgesteld van 3,8980 gulden,
meer dan twee cent minder
dan de 3,9200 gulden van dins
dag.
Van onze corespondent
BARCELONA - Een recht
bank in de Spaanse stad Ge-
rona - aan de Costa Brava -
heeft de 46-jarige Nederlander
Adrianus J. M. uit Bavel op
beschuldiging van smokkel
van 3000 kg. hasj veroordeeld
tot 6 jaar gevangenisstraf en
het betalen van een boete van
20 miljoen gulden.
Volgens de Spaanse advo
caat van M. - mr. Rafael de
Quintana uit Gerona - is de
Nederlander het slachtoffer
van een complot en van een
onverantwoordelijke recht
spraak.
De advocaat verklaarde
woensdag aan deze krant dat
de Nederlander op 14 juli 1984
voor de kust van Tossa de Mar
aan boord van het Libanese
vrachtschip Ashraf, door een
patrouille van de waterpolitie
werd gearresteerd. Ook de ka
pitein, de tweede stuurman en
de negen bemanningsleden -
allen van Syrische nationali
teit - werden opgepakt.
Met deze bon kunt u een nieuwe abonnee aan
melden en de pen zal u worden toegestuurd.
Naam en voorletters:
Adres:
Postcode:
Betaling 68,06/Kwartaal 23,60/maand
DE NIEUWE ABONNEE ONTVANGT Z'N KRANT
Datum van aanmelding:
Naam:
Adres:
Postcode:
.j^Bellen kan ook: 076-236911.
Woonplaats:
Deze bon in een open enveloppe, zonder postzegel, sturen
naar: De Stem, Antwoordnr. II2, 4800 VB BREDA.