s! -ftMfa IMÏÏ2& 570, 695, Carnaval Aardenburg blijkt springlevend De Hugenoten zochten hier hun vrijheid X VVV ZEEUWSCH- VLAANDEREN isoleren! !EN HET! Gestrand binnenschip tijdig vlotgetrokken WINNEND LIED: 'NIET PLOOIEN, NOOIT' Oostburg voor Raad van State niNSDAG 21 JANUAR11986 VAN ZEELAND OOSTBURG - De stichting Streek VVV Zeeuwsch-Vlaanderen maakt zich ernstig zor gen over de mogelijke ingebruikname van de smeerpijp van Tessenderloo naar Antwerpen, zodat bedrijfsafvalwater in ongezuiverde staat op de Westerschelde zal worden geloosd. politierapport markten fa.D. c rant. olksdansgroep Westdorpe viert eerste lustrum Breuk Welkom Oostburg A61 fiïïn i uw reiskosten vergoed. f/anwaar u ook komt uit Ne- berland: koopt u voor f 1 500,- f meer, dan betaalt Piet Klerkx u uw reis- of Ibenzinekosten terug en wandmeubel met plaats brT V en alleaudio- lllen Ingebouwde bar en erverlichting Speciaal voor t Klerkx ontworpen ps^293r, nu voor |i !f i T20 PAGINA ZEELAND 4 Bezorgde brief over smeerpijp Van een onzer verslaggevers In een brief aan de minister van Verkeer en Water rat dringt de stichting er op aan de nodige stappen te ondernemen zodat de smeerpijp niet in gebruik wordt genomen. Van onze sportmedewerker BRESKENS - De verwachte explosie binnen het bestuur, naar aanleiding van de trai nerswisseling, van twee deklasser w Breskens tij dens de algemene jaarver gadering afgelopen week einde bleef uit. Voorzitter Willy Vermeire hield zich met gemak staande en werd met ruime meerderheid her kozen. De vacante plaatsen binnen het bestuur, ontstaan door het aftreden van Ronny Corijn, Cor van Belois en Willy van de Vijver, werden opgevuld door Piet de Win de, Sjaak Verduyn en Frans Sanderse. JAARVERGADERING VV Breskens moet de broekriem aanhalen Het enige discussiepunt vormde eigenlijk de begro ting. Het vorig seizoen werd immers afgesloten met een nadelig saldo van 18.000,-. Een tekort dat gladgestre ken kon worden door een aantal 'vette' voorafgaande jaren. Dat de uitgaven ech ter omgebogen moeten wor den was een duidelijke zaak. In het kader daarvan werd een contributieverhoging van 110,- naar 130,- bij de senioren aangenomen. De boetes zullen weer door de spelers zelf worden betaald en het etentje dat de spelers van het.eerste elftal op de heenweg naar de wed strijden kregen aangeboden is afgeschaft. Voorts deelde de herkozen voorzitter Vermeire mee dat binnen het nieuwe bestuur de zaken eens goed zullen worden doorgesproken en er tijdens de voorjaarsverga dering met een afgebakende taakverdeling gekomen zal worden. Een verdergaande vervui ling van de Westerschelde zal ernstige schade aanbrengen i het milieu in het gebied ïgen aan de beide zijden van de riviermonding', aldus de Streek VW. 'Op grond van deze plannen zijn wij ten zeer ste bezorgd dat de kustrecrea- tie in ons gebied ten zuiden van de zeearm ernstig schade zal worden toegebracht, omdat wij alleen maar gebaat zijn bij een zo zuiver mogelijk opper vlaktewater. De kwaliteit van het zwemwater, dat voor het toerisme in deze streek van uitermate groot belang is, zal als de smeerpijp werkelijk in gebruik wordt genomen, naar onze verwachtingen hierdoor zodanig worden verminderd, dat de recreatie in Zeeuwsch- Vlaanderen in haar bestaan bedreigd wordt', stelt de stich ting. Reeds vele regionale instan ties hebben bezwaren laten horen tegen het in gebruik ne men van de smeerpijp. On langs liet de Vlaamse-ge- meenschapsminister van volksgezondheid en leefmilieu, Jan Lenssens, weten dat de af valwaterleiding van Tessen derloo onder geen beding een bijkomende verontreiniging van de Westerschelde mag veroorzaken. De bedrijven van die Belgische plaats lozen nu hun afvalwater in sloten rond het industrieterrein. Die sloten monden uit in de riviertjes de Laak, de Nete en de Rupel. Deze monden op hun beurt weer uit in de Schelde. Van onze correspondent WEMELDINGE - Zaterdagmorgen omstreeks half elf is op de Oosterschelde het Nederlandse binnenschip Anja, 1705 ton, aan de grond gelopen. De Anja was ge laden met 1700 ton kunstmest onderweg- van Sas van Gent naar Cermensheim in Duitsland. Het 85 meter lange schip iep door nog onbekende oor zaak ter hoogte van de boei Oosterschelde 24 met het voor schip vast op de middenplaats. Omdat het achterschip nog in water lag en het voor schip over een lengte van meer dan twintig meter geboeid zat p de zandbank, lag het schip er zeer slecht bij en was de i op breken niet uitgeslo ten. De sleepboten Bravo en Zeetijger van het bergingsbe drijf Polderman en het ber gingsvaartuig Walrus van het lergingsbedrijf Van den Ak- ter uit Vlissingen, voeren uit de haven van Wemeldinge naar het gestrande schip om assistentie te verlenen. De Anja kwam er door de ebstroom steeds slechter bij te liggen. Het water stroomde reeds over de boeiing van het achterschip. Nadat de sleepbo ten hadden vastgemaakt lukte het, ondanks dat het voorschip meer dan een meter uit zijn vlot zat, de Anja omstreeks twaalf uur naar dieper water te trekken, waarna het schip de reis kon voortzetten. - FOTO WIM KOOYMAN De deelnemers aan het songfestival samen op de foto. Van een onzer verslaggevers AARDENBURG - Het car naval in Aardenburg is nog springlevend. Ondanks de wat sombere berichten van enige tijd geleden blijkt de bijna een decennium lange traditie van 'zotternij' zich stevig verankerd te hebben in de plaatselijk samenle ving. Prins Danny, die zater dagavond tijdens het tradi tionele (schuur)-carnavals- bal annex songfestival zijn intrede bij de honderden feestgangers deed middels een postpakket, kon dan ook tevreden constateren dat het carnaval in het Uulengat niet dood is. Zijn dagelijks beroep (kok) staat er borg voor dat Aardenburg tijdens de vier dolle dagen een ge zellige hutspot wordt. De schuur van Theo van Overloop, waar nu alweer voor de negende maal het carnavalsbal werd gehou den, kon de belangstellenden zaterdagavond nauwelijks bergen. De feeststemming zat er snel in, mede dank zij het optreden van de Blao- suuln, die vlekkeloze muziek ten gehore bracht. Voor de wat rustiger dansmuziek zorgde Het Schjeldekwartet. Naast de presentatie van de Prins en zijn Raad van Elf was het gebruikelijke songfestival, waaruit de Aardenburgse carnavals kraker wordt geselecteerd, een ander hoogtepunt. Het aantal deelnemers, al dan niet in groepsverband, was klein, maar de kwaliteit van het gezongene groot. De uit eindelijke winnaars, Het Ge mengd Mannenkoor, deed de schuur op zijn grondvesten trillen met hun lied 'Niet plooien, nooit', een aloude Aardenburgse uitdrukking waarmee te kennen wordt gegeven dat men nergens voor buigt. De jury had het overigens niet gemakkelijk maar wist na ampel beraad de volgende uitslag op pa pier te krijgen: 1. Het Ge mengd Mannenkoor, 2. Lu- cien Boussen, 3. aspiranten VC De Kikkers, 4. lagere school Op Dreef, 5. Draai- brugse Sport Vereniging. Het feest, dat tot in de kleine uurtjes duurde, kende geen enkele wanklank. ERD PLEXIGLAS VOOR 5LA2ING r serres - terrasoverkappingen EN, RAMEN. DEUREN graag een prijsopgaaf voor ruist hokje) AMSTERDAM - Aardappelter- Bjnmarkt, 20 januari. In bintje «-50 mm werden 10 contracten verhandeld voor levering april te len f9,50. De stemming was prijs- Mudend. In bintje 50 mm werden contracten verhandeld voor le vering april bij een prijs van J 18,00 1 i',80 per 100 kg en voor leve- [rng mei 35 contracten tegen f 18,90 rad'8'™ stemming was Prils" Rotterdam - consumptie- •Wappelen, los verladen af be- f"j'i in gulden per 100 kg, exclu- klei-aardappelejn: bintje 7,00-7,50. bintje 35-55mm jf'-lC'ü-ü bintje 50mm opwaarts «W-16,00. bintje 50mm opwaarts rites) 16,00-17,00. eigenheimer «mm opw. in zakken 28,00-32,00. önd-aardappelen: bintje 35- ™vm 6,50-7,00. bintje 50mm op- 1 Li 15,00-15,75. Exportaardap- W: bintje klei 45mm opw. 13,00- Voeraardappelen 6,00-6,50. emming was flauw. SWEG 11 - MIDDELBURG TEL. 01180-29056 Van onze correspondent fESTDORPE - De volks dansgroep Ons Genoegen uit «estdorpe viert het vijfjarig •«staan. Bestuur en leden «ebben voor donderdag 23 ja nuari een feestprogramma sa mengesteld. 's Morgens om en Uur komt de groep bijeen verenigingsgebouw Concor- 'a om samen een half uurtje "lansen, waarna koffie met «eek klaar staat. Om elf uur betreden de le- a opnieuw de dansvloer en K, j 'waalf is er zang en Afdracht. In Concordia ge- ds T de aanwezigen tussen znr"? j ag 660 maaltijd, ver- Wo vier dames van de Hot Pse volksdansgroep, vnl t st wordt om half twee j.JV>ezet met zang en voor- en om half drie worden 0-,r enltele dansen gedaan, (t, na de k°ffie worden nog Van uifëevoerd, waarna «Jier uur een gezellig sa- n- aln volgt voor alle deel- tingfS aan deze iostrumvie- IN DE afgelopen maanden werd op verschillende plaat sen in Nederland herdacht dat op 18 oktober 1685 het Edict van Nantes werd opge heven en de protestanten in Frankrijk als het ware vo gelvrij werden verklaard. Voor West-Zeeuwseh- Vlaanderen had dit tot ge volg dat een groot aantal hervormden uit Frankrijk hier een goed heenkomen zocht. Dit is thans nog dui delijk merkbaar in de Franstalige namen van in woners die van generatie op generatie in deze streek zijn gebleven (zie onder). Het Edict van Nantes was in 1598 uitgevaardigd en gaf de Franse protestanten een zekere mate van godsdienst vrijheid. Dit ging echter niet van harte, want reeds in 1620 werd hieraan al getornd en vanaf 1660, toen Lodewijk XIV, de Zonnekoning, aan de macht kwam, werd het steeds erger. Hij wenste de absolute macht en uitbrei ding van zijn rijk. Daarin was slechts plaats voor één godsdienst: de katholieke. Reeds rond 1680 maakte hij het de protestanten, hu genoten genaamd, lastig door soldaten bij hen in te kwartieren. Deze Inkwartie ring hield in dat zij de solda ten kost en inwoning moes- pOOR GEORGE VAN VOOREN ten geven en bovendien nog een dagloon moesten uitbe talen. De soldaten van hun kant hielden op hun inkwar tieringsadressen dikwijls op een ergerlijke manier huis. Om aan inkwartiering te ontkomen, gingen groepen protestanten dan maaF naar de mis of gingen zelfs, al dan niet in schijn, tot het katho lieke geloof over. In 1685 kwam het dan tot een definitieve breuk. Onge veer 250.000 protestanten trokken daarna uit Frank rijk weg en verspreidden zich over Europa. 70.000 daarvan vestigden zich in Nederland. Een deel daarvan kwam naar West- Zeeuwsch-Vlaanderen. Naar deze streek waren ook vroe ger reeds Franstalige protes tanten uitgeweken. In Sluis bijvoorbeeld was honderd jaar tevoren, in 1584, een schoolmeester, Chrestien de Blocq, neergestreken. Hij kwam uit leper, was Fran stalig en stichtte in Sluis een Franse school. Toen Parma in 1587 Sluis veroverde, moest hij de wijk nemen. Hij trok toen met Waalse soldaten naar Lillo bij Antwerpen en werd later pasteur in Breda. Na de ver overing van West- Zeeuwsch-Vlaanderen door Maurits in 1604 kwamen er in de verschillende plaatsen niet alleen Waalse garni zoenssoldaten maar ook pro testantse vluchtelingen uit de-Waalse gebieden. Van die tijd af werd er ook door een der predikanten in Sluis en Aardenburg in het Frans ge preekt. In 1681 ontstond als eerste een Waalse kerk in Groede. De grote toevloed van Hugenoten kwam even wel eerst rond 1685. Toen werden Waalse of Franse kerken gesticht in Cadzand, Aardenburg, Oostburg en later in Sluis. De eerste immigranten streken neer in 1682 in Groe de. Zij waren hier welkom en er werd zelfs door de ma gistraat van Het Vrije van Sluis gevraagd om de nieuwkomers ontheffing van belasting te geven voor de tijd van zes jaar, om de dreigende ontvolking van dit landbouwgebied tegen te gaan. Dit bleek echter niet nodig want de jaren daarop kwamen zoveel hugenoten aan, dat de Waalse kerk van Groede te klein werd en slechts een vierde deel van de gelovigen uit de omgeving kon bevatten. Daarom werd een verzoek gericht aan de Raad van State om een Waalse kerk in Oostburg op te richten. In Groede was er een tekort aan woningen om alle vluchtelingen onderdak te kunnen bieden. Oostburg zou uitkomst kunnen bieden, want dit was een arm stadje waar huizen beschikbaar en de huren laag waren. Boven dien waren de landerijen er omheen geschikt voor het landbouw- en vlasbedrijf, dat door de meeste hugeno ten beoefend werd. De toestand in Oostburg was in die tijd niet rooskleu rig. Het kende weinig hulp bronnen en de opheffing van het garnizoen in 1673 was noodlottig aangezien de be volking voor haar bestaan hoofdzakelijk van de gele gerde soldaten afhankelijk was. Oostburg had zijn voor naamste en meest gegoede inwoners verloren, de huizen waren vervallen en er woon den nu arme arbeiders die niet in staat waren deze hui zen behoorlijk te repareren. De stichting van een Waalse kerk zou voor een opleving van het stadje zorgen. De Waalse kerk kwam er in 1686. Ook Cadzand verkeerde toen in een desolate toe stand. Hier streken vooral vluchtelingen uit Guines bij Calais neer en op verzoek van de heren van Het Vrije werd hun predikant als pas teur van de Waalse kerk te Cadzand aangesteld. Deze werd niet als een afzonder lijke kerk beschouwd maar als een voortzetting van die van Guines. De Waalse kerk van Cadzand bleef bestaan tot in 1809. Aanvankelijk schijnt de oude bevolking van Cadzand niet steeds in vriendschappelijke verhou ding met de hugenoten te hebben geleefd, want in 1686 werden door de gerechtsdie naar enkele burgers aan de ingang van de kerk tegenge houden omdat ze de Franse predikatie dreigden te ver storen. IJZENDIJKE - Op de Midden weg is een personenauto, be stuurd door mevrouw M.T. te N. uit Biervliet, geslipt en in de sloot beland. De schade was aanzienlijk. SCHOONDIJKE - Een perso nenauto, bestuurd door J.S. uit IJzendijke, reed op de Rotonde te Schoondijke rechtdoor. De man vloog met zijn personen auto over de rotonde heen. De auto werd geheel vernield. ZUIDZANDE - Op de kruising Zegveldstraat en de Kamerik- straat verleende A.W. uit Zuidzande geen voorrang aan een lesauto bestuurd door G.A.E.P. uit Oostburg. De les auto werd zwaar beschadigd. NIEUWVLIET - Komende vanaf de St. Bavodijk, ver leende C.J.O. uit Oost-Sou burg geen voorrang aan een personenauto, bestuurd door J.A. de N. uit Cadzand die over de provinciale weg reed. O. kwam door deze aanrijding via een afrastering tussen trekkers en landbouwploegen terecht. N. werd na ter plaatse behandeld te zijn door een arts naar het ziekenhuis te Oost burg verwezen. Van een onzer verslaggevers OOSTBURG - P. Morel uit Oostburg is het nog steeds niet eens met het reeds geruime tijd geleden genomen besluit van het college van B en W om toestemming te geven aan Projectbouw om op de hoek Grote Beer, Melkweg vier wo ningen te bouwen. Die huizen staan er reeds een flinke tijd en de bewoners zijn er al in getrokken. Komende donder dag gaat hij in beroep bij de Raad van State tegen dit be sluit. Het desbetreffende perceel was oorspronkelijk bestemd voor een openbaar gebouw. Omdat niemand zo'n pand daar wilde bouwen, en Pro jectbouw daar wel premie koopwoningen wilde laten zet ten, heeft de raad de bestem ming van het perceel veran derd. De omwonenden hebben daar protest tegen aangete kend. Ze betreuren het dat de beplanting welke op het per ceel was aangebracht nu weg is en dat er voor de vier wo ningen nu auto's staan. Alleen Morel heeft de proce dure doorgezet. „Er staan daar altijd auto's op de weg en er is geen stoep. Mijn vrouw is slecht ter been en als ze naar buiten wil moet ze steeds de weg oversteken", zegt hij des gevraagd. Een ambtenaar van de gemeente verwacht dat Oostburg een redelijke kans maakt bij de Raad van State. In 1612 bepaalden de Sta- ten-Generaal dat van toen af in Aardenburg een tweede predikant mocht worden be noemd die ervaren was in dé Nederlandse en in de Franse taal, ofschoon men liever had gezien dat er een aparte Waalse gemeente was ge sticht. Dit zou eerst in 1686 geschieden. Het feit dat er in Aardenburg in de her vormde kerk in het Frans werd gepreekt was evenwel voor een aantal hugenoten de reden dat ze zich in Aar denburg en omgeving ves tigden. Hier werd een ge vluchte predikant uit de om geving van Montauban pas teur. In Sluis werd ook na de toevloed van hugenoten geen afzonderlijke Waalse kerk gesticht. Een der predikan ten van de Nederduitse her vormde kerk preekte ook in het Frans en vanaf 1799 preekte een van de drie pre dikanten uitsluitend in het Frans. Eerst in 1720 kwam er een afzonderlijke Waalse kerk. Rond 1706 en na de Vrede van Utrecht met Frankrijk in 1713 kwamen wederom vele hugenoten naar West- Zeeuwsch-Vlaanderen. Ve len van hun nakomelingen wonen thans nog in deze streek. Men kan ze nog her kennen aan hun namen. Aanvankelijk vooral bedrij vig in de landbouw zijn zij in bijna alle dorpen in velerlei functies te vinden en zijn zij ook uitgezwermd over heel Nederland. Wij laten hier een aantal van die namen volgen: Becu, Boidin, Brevet, Butin, du Bois, Cappon, Contant, Cru- son, Cysouw, du Fossé, le Clercq, le Grand, de Hullu, le Quoy (Lako), Labyt, de le Lys, Fremouw, Ferlier (Fre- lier), la Gasse, Luteyn, Mas- clee, Missilje, Moggré, Mul- lié, du Mez, le Mair, Henry, de Lobel, le Mahieu, Mausu- re, Morel, Porrey, Poisson- nier, du Pré, Roussée (Ris- seeuw), Neuféglise, le Roy en Salomé.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1986 | | pagina 15