even..;
UITBLAZEN
Amerikaanse landbouwcrisis bereikt hoogtepunt
Bezoek Peres: geen heikele punten
Kosovo bezorgt Joegoslavië opnieuw hoofdbrekens
Gedingen
over kruii
DIT JAAR
Bij wijze van
spreken (12)
ALBANEZEN BLIJVEN ZICH ROEREN
be Stem coi
Een nuchter li
TRAGEDIE VOORAAN GROND VERKNOCHTE BOEREN
DINSDAG 14 JANUAR11985
ACHTERGROND
PROGRAM OMGEVEN MET VEILIGHEIDSMAATREGELEN
DINSDAG 14 JANUAR
V ervoersbond
legt cao aan
aan leden
WIM KOCK
WIE appelen vaart
die appelen eetzal
de Utrechtse
hoofdofficier van justitie
hebben gedacht toen hij
het dossier-Van Zeü
dichtklapte. Een paar kar
weitjes laten opknappen
door de klusjesman van
het bedrijf waar Van Zeil pros-
deo voor commissaris speelde.
Voor wat, hoort wat, heeft des
tijds - denk ik - ook de directe
chef van de klusjesman ge
dacht. 'Die Van Zeil staat ons
gratis bij als commissaris, laat
ons dan niet zeuren over een
kelder die even gewit moet wor
den.' Van Zeil op zijn beurt
lijkt me wat karig geweest. Na
tuurlijk, de klusjesman werd al
betaald, tenminste als hij het
werk bij Van Zeil in de baas z'n
tijd deed, wat ik wel aanneem
gezien de storm in een glas wa
ter die erover opstak, maar dan
nog zou ik de man een tientje
of vijftien gulden per uur heb
ben betaald. Een modaal zwart
uurloon. Een kerstpakket waar,
alweer volgens de klusjesman,
'weinig van waarde' inzat, lijkt
me onvoldoende om een klus
jesman te vriend te houden.
Een afdakje voor de haard-
blokken gebouwd. De kelder
gewit. De stoep opgehoogd.
Schilderijtjes en een lamp opge
hangen. Een deur gerepareerd.
Wat kale plekjes bijgeschilderd.
Een wijnrek getimmerd en de
cv-ketel schoongemaakt. Dit al
les over drie jaar. Geldwaarde
geschat door de klusjesman
zelf: 6 mille. Alleen de fiscus
viste achter het net. Het schoot
Van Zeil nog maar kort geleden
plotseling te binnen dat die uit
gespaarde 6 mille wel eens loon
in natura zou kunnen zijn ge
weest. Eerlijk als hij is gaf hij
het alsnog gauw op, glad verge
tend dat de zaak al verjaard
was.
Nu krijgt Van Zeil, in plaats
van de belastingen de woning
bouwvereniging achter zich
aan. Stank voor dank. De wo
ningbouwvereniging wil die 6
mille terugvorderen die de klus
jesman, naar hij zelf schat, bij
Van Zeil vertimmerd en ver-
knutseld heeft. Ik vind dat uit
gesproken flauw. Drie jaar lang
in het genot van een onbezol
digd commissaris met recht
streekse invloed in Den Haag,
voor 6 mille aan klusjes, noem
ik op een koopje of voor een
prik. Zelfs toen de Van Zeils
hun zilveren bruiloft vierden
kon er van de kant van de on
dankbare woningbouwvereni
ging niet meer af dan een hou
ten bank en een vlaggemast.
Misschien ook wel door de
klusjesman vervaardigd, dus op
een koopje.
Wat een oer-Hollands tafe
reeltje eigenlijk. De kleine ver
sierder. Een gratis ritje met de
KLM, een afdakje voor zijn
haardblokken. Het is hem ge
noeg en de tevredenheid straalt
van zijn gezicht. Ik zie hem
nogal eens in de sociëry-rubriek
van De Telegraaf staan. Hij
ging al eerder over de tong en
als ik hem dan op zo'n foto zag
staan, de vlinderstrik van zijn
smoking parmantig onder het
glimlachende vollemaansge
zicht, heb ik al dikwijls ge
dacht: als die man niet eerlijk is
(let wel: ik suggereer niets) dan
is hij hoogstens een kruimeldief
of misschien zelfs slechts een
kruimeldiefjesmaat. Geef mij
llllllllllllllllllillllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
dan maar een man als 'meneer
RSV' De Vries. Die man is een
verhaal.
Kees Fens uit Breda reageert
op mijn stukje over de scheld
naam mof (Bij wijze van spre
ken -9). „Voor de oorlog waren
er twee soorten aardbeien",
schrijft hij, „de kleine Bredase
aardbeien en de Moffen, die het
formaat hadden van de huidi
ge"
Fens' brief gaat overigens
over heel iets anders. Hij herin
nert zich een vers dat hij als
kleine jongen van zijn vader
leerde en dat hij naar beste we
ten in zijn brief uit het hoofd
reproduceert.
Nog maar een korte poos gele
den
zat in een van onze kleine ste
den,
bij het vuur van een herbergs-
haard,
een zoet gezelschap saam ver
gaard.
Men sprak er vrij, 't mocht vrij
ook wezen,
want ieder sprak met liefd' en
vuur
van Willem en van stadsbestuur.
De burgervader werd geprezen
die het roer daar hield, met vaste
hand.
Maar zie, een onbekende kwant,
ook in de halve kring gezeten,
dorst zich te beroemen, (welk
vermeten
dat hij het eerbaar hoofd der
stad,
geducht had bij de neus gehad
en deze er kaal was afgekomen.
Men schrikt, men scheldt, men
vloekt, men slaat!
En handig wordt de onverlaat
gevoelig in de kraag gegrepen
en heengesleurd, om voor't ge
recht
veroordeeld te worden
voor hetgeen hij had gezegd.
Daar laat de jonkman lachend
horen,
dat hij voor 't eerst als barbiers
knecht,
de burgervader had geschoren!
Dergelijke verhalende ver
zen heb ik ook m'n schoonva
der zaliger ooit horen declame
ren. Zijn verzen gingen, geloof
ik, nogal eens over de tragische
lotgevallen van domme meisjes,
maar er waren ook wel vrolij
kere bij. Er moet een tijd ge
weest zijn, lang geleden, toen er
nog geen radio en televisie wa
ren en kaars of olielamp te wei
nig licht gaven om lang bij te
kunnen lezen, dat mensen el
kaar vermaakten met het voor
dragen van zulke verhalende
verzen. Waar anders zouden ze
vandaan komen? Het vers hier
boven is eigenlijk niet meer dan
een (onschuldige) mop.
Ik ben benieuwd of er nog
lezers zijn die zulke verzen ken
nen. Waar komen ze vandaan?
Welke functie hadden ze? Wer
den ze op school geleerd of gin
gen ze van vader op zoon? Van
hen die antwoorden weten op
deze vragen zou ik graag wat
horen. Liever per brief dan door
de telefoon. Ik houd me aanbe
volen.
Uitgave van uitgeversmaatschappij De Stem b.v.
Directie: drs. J.H.M. Brader.
Hoofdredactie: L. Leijendekker en H. Coumans.
Hoofdkantoor: Spinveld 55, Breda.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
076-236911 Telex 54176.
Centrale redactie Breda:
Nieuwsdienst 076-236883.
Sportredactie 076-236884.
Rayonkantoren:
Bergen op Zoom, Zuivelstraat 26, ©01640-36850.
Postadres: Postbus 65, 4600 AB Bergen op Zoom.
Breda, Nwe. Ginnekenstraat 41076-236326.
Postadres: Postbus 3229, 4800 MB Breda.
Etten-Leur, Markt 28, 01608-21550.
Postadres: Postbus 363,4870 AJ Etten-Leur.
Goes, Klokstraat 101100-28030.
Postadres: Postbus 13, 446Ó AA Goes.
Hulst, Steenstraat 14, 01140-13751
Postadres: Postbus 62, 4560 AB Hulst.
Oosterhout, Arendstraat 14, ©01620-54957.
Postadres: Postbus 23, 4900 AA Oosterhout.
Roosendaal, Molenstraat 45, 01650-37150.
Postadres: Postbus 35, 4700 AA Roosendaal.
Terneuzen, Nieuwstraat 9, 01150-17920.
Postadres: Postbus 145, 4530 AC Terneuzen
Vlissingen, Torenstraat 5, 01184-19910.
postadres: Postbus 50514380 KB Vlissingen.
Openingstijden:
Breda en Oosterhout 8.30-17.00 uur;
overige kantoren 8.30-12.30 en 13.30-17.00 uur
Abonnementsprijzen, bij vooruitbetaling te voldoen:
23,60 per maand; j 68,05 per kwartaal of 264,45 per jaar.
Bij automatische betaling geldt een korting van 1,- per maand,
1,80 per kwartaal, 7,20 per jaar. Prijzen: inclusief 5% B.T.W.
Voor post-toezending geldt een toeslag.
Heeft u de krant niet ontvangen? Onze excuses.
Bel voor nabezorging tijdens kantooruren uw rayonkantoor.
Lezersservice:
Informatie over Stern-reizen en promotie 076-236911
Fotoservice 076-236573.
Advertenties (tijdens kantooruren 8.30-17.00 uur):
Rubrieksadvertenties 't Kleintje ©076-236882.
Grote advertenties uitsluitend 076-236881
Geboorte- en overlijdensadvertenties 076-236442.
(Buiten kantooruren maandag t/m vrijdag.van 19.00 tot 20.30 uur
en zondag van 18.30 tot 21.30 uur 076-236394/236911
Rflnkrplfltip?'
Postgiro 1114111 - ABN rek. 520538447.
NCB rek. 230301584- Rabo rek. 101053738.
l HAGINM Tl
Van onze correspondent
WASHINGTON - Bruce
Litchfield (38) uit Elk
Point in de Amerikaanse
staat South Dakota, kon
het niet meer aan. Ge
plaagd door de ellende
die hij om zich heen zag,
schoot deze functionaris
van een grote boerenor-
ganisatie, zich een kogel
door het hoofd. Daar
voor had hij zijn vrouw
Laura Ellen en zijn twee
kinderen Christine en
Allan al in hun slaap
doodgeschoten. Het ge-
val-Litchfield was de
zoveelste menselijk tra
gedie die de Ameri
kaanse landbouwcrisis,
die op dit ogenblik een
dramatisch hoogtepunt
heeft bereikt, markeert.
Afgelopen week trad de
moegestreden landbouwmi
nister John R. Block af. Wel
iswaar zei hij tevreden te zijn
over wat hij had bereikt,
maar insiders in Washington
zijn van oordeel dat Block
vooral is vertrokken om orde
te stellen op eigen zaken. De
afgetreden landbouwminis
ter heeft namelijk zelf een
groot boerenbedrijf en hij
kampt met dezelfde proble
men als die waarmee zijn 2,3
miljoen collega-boeren in
Amerika op dit ogenblik
worstelen.
De Amerikaanse land
bouwcrisis sleept zich nu al
enkele jaren voort en leek
aanvankelijk niet veel meer
dan een economisch incident
te zijn waaraan, met behulp
van allerlei regeringsmaat
regelen, snel een einde ge
maakt kon worden. Vanaf
1981 stak de Reagan-regering
bijna 70 miljard dollar in al
lerlei ondersteuningspro
gramma's voor de boeren.
Maar die hulp heeft maar
zeer ten dele mogen baten.
Een paar cijfers die de om-
Amerikaanse boeren protesteerden enkele maanden geleden voor het Ministerie van Landbouw in Washington, onder
meer om kracht bij te zetten aan hun eis voor hogere minimum-prijzen. - fotoap
vang van de crisis goed
weergeven: in 1981 maakten
de gezamenlijke Ameri
kaanse boeren nog een winst
van 31 miljard dollar. Vorig
jaar waren die winsten ge
daald tot 22 miljard dollar.
De boeren staan op dit ogen
blik bij hun bankiers voor
212 miljard dollar in het krijt.
De waarde van hun lande
rijen is intussen 60 procent
gedaald. Het gemiddelde in
komen van de Amerikaanse
boer is gedaald tot ongeveer
6400 dollar (een slordige
18.000 gulden) per jaar. In
1981 exporteerde Amerika
nog voor 44 miljard dollar
aan landbouwprodukten. Vo
rig jaar was dat nog maar 29
miljard dollar. Ook de be
drijfstakken die nauw met de
landbouw zijn verweven,
kampen met grote moeilijk
heden. In Amerika zijn in
1985 22.000 tractoren en 15.000
combines minder verkocht
dan in 1981.
De kleine boeren kampen
met de grootste moeilijkhe
den en vele van hen wachten
met angst en beven op de
deurwaarder. Tienduizenden
beslagleggingen zijn ander
half jaar geleden verdaagd in
afwachting van het grote
landbouwdebat in Washing
ton dat zich overigens een
jaar heeft voortgesleept en
dat in december tenslotte re
sulteerde in een wetgeving
die een omvangrijke subsi
diëring van de landbouwpro
ducten mogelijk maakt. Of
de boeren daarmee uit de
moeilijkheden zijn, is nog
maar zeer de vraag.
Het probleem is dat Ame
rika een groot deel van zijn
buitenlandse markten in
goed vijf jaar tijd heeft ver
loren. De moeilijkheden be
gonnen toen ex-president
Jimmy Carter het graanem-
bargo voor Rusland aankon
digde als vergelding voor de
Sowjetinval in Afghanistan.
Vanaf dat moment zijn de
landbouwexporten drama
tisch blijven dalen.
Tragische bijkomstigheid
is dat met name de Verenigde
Staten zelf er alles aan heb
ben gedaan de landbouwpro-
duktie in de arme landen op
te voeren. De resultaten
daarvan worden nu zeer goed
zichtbaar. Zo voert China de
voedselproduktie op dit mo
ment zo spectaculair op dat
het nauwelijks meer afhan
kelijk is van importen uit het
buitenland. India verdub
belde de landbouwproduktie
sinds 1970 en probeert op dit
ogenblik al bepaalde produk-
ten te exporteren. Japan en
Taiwan bewerken de wereld
markten met hun overpro-
duktie aan rijst. Argentinië,
Canada en Australië - de be
langrijkste concurrenten van
de VS - hebben maar liefst 15
miljoen hectare, aan hun
landbouwareaal toegevoegd
en verwachten daarvan een
produktieverhoging van 22
procent.
Ook m Brazilië en
Mexico zijn honderdduizen
den hectare, geïrrigeerde en
vruchtbaar gemaakte grond
toegevoegd aan de al be
staande landbouwgronden.
Turkije heeft de landbouw
produktie in goed tien jaar
tijd met 30 procent verhoogd
en gaat, na de voltooiing van
een dam in de Eufraat, onge
veer 7 miljoen ha, nieuwe
landbouwgrond krijgen.
Zelfs kleine landen als Bang-
ladesj, de Dominicaanse Re
publiek en Guatemala berei
ken op dit ogenblik spectacu
laire resultaten in de land
bouw.
Een en ander heeft vooral
te maken met de verbetering
van het zaaigoed en de
kweekmethodes, waarvoor
Amerikaanse instituten zich,
met geld van hun regering,
sterk hebben gemaakt. Voor
tal van produkten is zaai- en
pootgoed ontwikkeld dat aan
zeer grillige klimaten is aan
gepast.
Het is daarom nog maar
zeer de vraag of Amerika nog
veel van zijn exportmarkten
kan terugwinnen.
In de jaren zeventig kre
gen de Amerikaanse boeren
van hun regering de bood
schap dat zij het waren die
een blijvend hongerende we
reld van voedsel zouden moe
ten voorzien. Daarop be
stormden de boeren hun ban
ken, investeerden zwaar,
vernieuwden hun machine
park en staken kapitalen in
het vruchtbaar maken van
land.
Op dit ogenblik plukken de
boeren de wel zeer wrange
vruchten van het arrogante
en onbesuisde geloof dat
Amerika tot in lengte van ja
ren de voedstervader van de
wereld zou blijven.
Bruce Litchfield kon het
niet langer opbrengen de bij
zijn organisatie aangesloten
boeren slechts het vooruit
zicht van beslagleggingen en
faillisementen te bieden. Hij
was bij lange na niet de eer
ste die, onder druk van de
diepste crisis sinds de jaren
dertig, tot een wanhoopsdaad
besloot.
De Amerikaanse land
bouwcrisis is niet alleen een
economisch, maar vooral ook
een menselijk drama voor
honderdduizenden, aan hun
bedrijf en grond verknochte
boeren.
Door Frans Boogaard
DEN HAAG - „Ja, en in
de loop van de week be
zoekt hij nog een project.
Eh.Op het gebied van
de landbouw. Maar waar
kan ik nog niet zeggen.
Nee, helaas, ook niet in
welke windrichting."
Het komt vaker voor dat
woordvoerders als in dit ge
val van premier Lubbers en
minister Van den Broek
(Buitenlandse Zaken) niet
staan te dringen om details te
onthullen over het pro
gramma voor bezoeken van
staatshoofden en andere
hoge buitenlandse gasten.
Maar de terughoudendheid
rond het aanstaande bezoek
van de Israëlische minister
president Shimon Peres is
toch wel erg groot.
Een echte agenda voor het
officiële bezoek, komende
maandag en dinsdag, mag er
dan nu nog niet zijn, ook in
de loop van de week zal die
maar mondjesmaat bekend
worden gemaakt: de veilig
heid van Peres vereist dat
vooraf niet al te veel details
over zijn agenda publiek
worden, en zeker niet als hij,
zoals in de loop van dinsdag,
zijn uitstapje naar dat be
ruchte landbouwproject
maakt.
Het bezoek van Peres, dat
nu samenvalt met het Neder
landse voorzitterschap van
de EG, wordt de eerste offi
ciële ontvangst van een Is
raëlisch regeringsleider door
premier Lubbers. Begin '84
bracht de toenmalige pre
mier Sjamir een bliksembe-
zoekje aan Nederland, vooral
om de Israëlische zorg over
de landbouwexporten naar
Europa na de toetreding tot
de EG van Spanje en Portu
gal te onderstrepen, maar dat
uitstapje gold"niet als een of
ficieel bezoek.
Sjamirs voornaamste ge
spreksonderwerp van toen,
de kwestie van de zuidvruch
ten, hoeft volgende week niet
meer te worden besproken,
omdat inmiddels in EG-ver-
band voor alle Middellandse
Zee-landén quota zijn afge
sproken. De voornaamste
agendapunten lijken nu dan
ook te zullen worden de re
cente Jordaans/Palestijnse
voorstellen voor nieuwe vre-
desinitiatieven in het Mid
den-Oosten, de voorstellen
die Peres in dat verband zelf
in de AWN (Algemene Ver
gadering van de Verenigde
Naties) heeft gedaan en de
mogelijke rol daarin van de
EPS; het beraad van de
twaalf EG-ministers van
Buitenlandse Zaken dat nu
een halfjaar onder voorzit
terschap van Van den Broek
staat.
Verder: De situatie in Iran
en Irak, de houding van Is
raël en de EG inzake - ruim
gesteld - het internationale
terrorisme en tenslotte de di
plomatieke betrekkingen
tussen Spanje en Israël en de
emigratie van Joden uit de
Sovjet Unie.
Bij de laatste twee onder
werpen is Nederland meer
dan indirect betrokken: als
EG-voorzitter moet Neder
land streven naar een een
duidig Westeuropees buiten
lands beleid, waarin het niet
past dat een belangrijke lid
staat weigert een land te er
kennen waarmee de gemeen
schap nauwe handelsrelaties
heeft.
De emigratie van Joden uit
de Sovjet Unie is een apart
aandachtsgebied, omdat Ne
derland in Moskou ook de Is
raëlische diplomatieke be
langen behartigt.
Peres, die in de loop van
dit najaar volgens afspraak
zijn premierschap over
draagt aan Sjamir, lijkt dus
voor zijn gesprek met Lub
bers en Van den Broek ge
noeg stof te hebben, ook zon
der dat er nog punten van bi
laterale aard worden aange
sneden.
Dat lijkt ook nauwelijks
nodig, omdat sinds de ver
koeling in de onderlinge ver
houdingen die zomer '82 het
gevolg was van de Israëlische
inval in Libanon, de lucht al
weer een end is opgeklaard
tijdens het bezoek dat Van
den Broek een jaar later aan
Israël bracht.
Hoewel de Nederlandse
minister zich toen ongekend
fel uitliet over het Israëlische
nederzettingenbeleid, kreeg
Israël er ook de garantie dat
meningsverschillen over het
Midden Oosten wat Den
Haag betreft geen weerslag
zouden mogen hebben op de
onderlinge betrekkingen.
Een uitspraak waarmee Is
raël zich toen zeer ingeno
men toonde.
Over de veiligheidsmaat
regelen waarmee het bezoek
van Peres wordt omgeven,
wordt in Den Haag al even
geheimzinnig gedaan als
over de agenda. Toegegeven
wordt dat de beveiliging
rond het tweedaagse bezoek
'zeer uitgebreid' is, maar te
gelijk wordt gezegd dat geen
vergelijking mag worden ge
maakt met bezoeken als dat
van de Franse president Mit-
terand, die weliswaar een re
cord-aantal veiligheidsagen
ten op de been bracht, maar
die uit hoofde van zijn func
tie ook een aantal meer pro
tocollaire verplichtingen had.
En de agenda, waarover
Buitenlandse Zaken en Lub
bers' Rijksvoorlichtings
dienst nu zo moeilijk doen!
De Israëlische ambassade in
Den haag heeft er geen pro
blemen mee: zondagavond na
aankomst meeting met
Joodse Gemeenschap in de
Rai, maandagmorgen Lub
bers/Van den Broek, maan
dagmiddag gesprek met het
Nederlandse bedrijfsleven,
dinsdagmorgen het land
bouwproject, déjeuner met
partijgenoot Den Uyl
dinsdagmiddag bezoek
de Staten Generaal en
sprek met de vaste Kamer
commissie voor Buitenlandse
Zaken.
Demonstraties even buiten
beschouwing gelaten. Maar
wie zich nog herinnert welk
armzalig klein beetje demon
stranten Sjamir begin '84 op
de been bracht - en dat was
niet zo gek lang na de Israëli
sche inval in Libanon en de
slachtpartij in de vluchtelin
genkampen Sabra en Chatila
- weet al dat het gevaar deze
keer van die kant niet zal ko-
DE problemen rondom Kosovo, de door nationa
lisme gekenmerkte autonome provincie in de fede
ratieve republiek Joegoslavië, zijn opnieuw op het
Joegoslavische politieke toneel verschenen.
De Servische minderheid in Kosovo heeft dezer dagen een
dringend en emotioneel beroep gedaan op de autoriteiten in
verband met de situatie, en honderden militante etnische
Albanezen - die in Kosovo de meerderheid vormen - zijn de
afgelopen maanden gearresteerd. De belangrijkste reden
voor de politieke opwinding is echter de publikatie van een
boek over de oorsprong van het probleem, dat door velen als
een werkelijke bedreiging van de integriteit van Joegoslavië
wordt beschouwd.
De recente arrestatie van Albanese 'irredentisten' lijkt
aan te tonen dat de nationalistische beweging in Kosovo nog
lang niet is neergeslagen. De autoriteiten spreken van een
'contra-revolutionaire' stroming. Maar binnen deze bewe
ging zijn, zo geven de autoriteiten toe, wel alle lagen van de
bevolking vertegenwoordigd. De minister van binnenlandse
zaken van deelrepubliek Servië, waarin Kosovo ligt, maakte
bekend dat de gearresteerde groep bestaat uit leraren, inge
nieurs, economen, juristen, studenten, arbeiders en een oud
politieman.
Waarom komt het tot een explosie van ontevredenheid en
politieke eisen van de Albanese bevolkingsgroep in Kosovo,
terwijl die groep volgens de constitutie over dezelfde rechten
beschikt als andere volkeren en nationale minderheden in
Joegoslavië? De chronisch onderontwikkelde provincie pro
fiteert bijvoorbeeld al jaren van aanzienlijke ontwikke
lingsfondsen die door de federale staat Joegoslavië en Servië
in Kosovo worden geïnvesteerd.
De Albanezen van Kosovo eisen sinds 1981 openlijk de
stichting van de republiek Kosovo, een eis die volgens Servië
een voorbode is van afscheiding van het Joegoslavië ten
einde zich bij Albanië aan te sluiten. De meest extreme na
tionalisten eisen zelfs een 'etnisch zuiver' Kosovo, zonder
Serven en Montenegrijnen.
Het nationale vraagstuk in Kosovo, dat de eenheid van de
federatieve staat Joegoslavië zwaar op de proef stelt, onder
streept de ongewone positie van Servië. Servië is de enige
van de zes Joegoslavische deelrepublieken waarvan het
grondgebied is verdeeld over drie federale eenheden: Servië
zelf, en de autonome provincies Vojvodina in het noorden en
Kosovo in het zuiden.
Al zijn er al sinds lange tijd meer Albanezen dan Serven
en Montenegrijnen in Kosovo, toch is dat niet altijd zo ge
weest in dit gebied, dat door de Serven als de bakermat van
hun vaderland wordt beschouwd. De Serven verwijten de
Joegoslavische autoriteiten trouwens met bitterheid dat zij
sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog een ongecon
troleerde toestroom van Albanezen uit Albanië hebben toe
gestaan. Dit verschijnsel, versterkt door het hoge geboorte
cijfer onder de etnische Albanezen, heeft tot gevolg dat de
Serven zich steeds verder in de minderheid weten.
De Serven van Kosovo hebben de autoriteiten een in
uiterst dramatische bewoordingen gestelde petitie aangebo
den. Zij wilden hiermee niet alleen de aandacht vestigen op
een situatie die zij als desastreus beschouwen voor niet-Al-
banezen in Kosovo, maar zij vragen teven om maatregelen.
Voor hen is Kosovo een 'bezet gebied van Joegoslavië,
waar een fascistische volkerenmoord algemeen bestaans
recht heeft gekregen'. „Al tientallen jaren", zeggen de ver
ontruste Serven in hun oproep, „wordt door Albanese chau
vinisten bruut opgetreden tegen onze gezinnen en onze wo
ningen. Onze begraafplaatsen en onze heiligste relikwieën
worden ontheiligd".
De protesterende Serven eisen onder andere een verbod in
Kosovo van de met een tweehoofdige adelaar getooide Alba
nese vlag. Zo'n verbod is volgens de Serven nodig omdat zij
'niet in eigen land onder een vreemde vlag willen leven'.
Terwijl de Joegoslavische autoriteiten niets wensen te ho
ren over een 'republiek Kosovo', en de eisen van de nationa
listische Albanezen pertinent van de hand wijzen, willen zij
evenmin gehoor geven aan de klachten van de Serven in Ko
sovo.
En daarom schroomt het partij comité van de stad Pristi-
na, de hoofdstad van Kosovo, niet om de Servische oproep af
te schilderen als een 'politiek vijandig pamflet, dat is gericht
tegen het beleid van de Liga van Communisten in Joegosla
vië'.
Een bewijs voor de hernieuwde belangstelling in Servië
voor de positie van de Serven in Kosovo is een recent werk
'Het boek van Kosovo' van de historicus Dimitrije Bogdano-
vic, hoogleraar aan de universiteit van Belgrado. Het boek
uitgegeven door de Servische Academie van Wetenschapper
en Kunsten, was binnen de kortste keren niet meer verkrijg
baar in de boekwinkels.
Volgens de auteur van het boek is het probleem van Ko
sovo in eerste instantie dat van het Servische volk en
van de Albanese bevolking. Hij staat erop dat de kwestie-
Kosovo wordt bestudeerd in het licht van de geschiedenis,
omdat anders 'de actuele politieke situatie onbegrijpelijk
blijft en de draagwijdte van de Albanese intenties wordt
miskend'.
De historicus beschouwt de oorsprong van het problee®
de instandhouding door de Joegoslavische communisten van
een 'anti-Servische' politiek. Die politiek is ingevoerd dóór
de Oostenrijks-Hongaarse monarchie, met het doel de over
heersing van de Balkan te garanderen. Daarna is hetzelw'
beleid gevolgd door de Komintern, die tot 1935 op de liquide
ring van Joegoslavië uit was. Deze politiek was erop gerich'
de 'Groot-Servische hegemonie' te bestrijden. Het gevaaj
van een Servische hegemonie is volgens de historicus
uitvinding van de Oostenrijks-Hongaarse propaganda-ma
chine, en koren op de molen van de nationalistische Albane
zen in Kosovo.
Ije Joegoslavische media hebben het boek koel ontvang?11
en de inhoud 'onaanvaardbaar' genoemd. De pers heeft Bof
danovic verweten tweedracht in het land te willen zaai®1
(AFP)
AMSTERDAM (ANP) - De
Stichting 'Miljoenen zijn Te
gen' in Amsterdam heeft kort
gedingen aangespannen tegen
CDA-voorzitter Bukman en
fractievoorzitter De Vries van
deze partij. Van beide politici
wordt een verklaring geëist
dat zij geen pressie uitoefenen
op Christendemocratische ka
merleden in verband met het
debat over het kruisraketten-
verdrag met de Verenigde
StStOD»
Advocaat mr N. Steijnen uit
Zeist heeft dit maandag na-
35.»
RIJSWIJK (ANP) - De
maximaal honderd we
van het bedrijfsleven)
jongeren in dienst neme!
leerlingwezen. Dat ziji
meer dan in 1985.
Het Koninklijk Nederlar
(KNOV) heeft dit maandag!
organisatie van ondernen
kleinbedrijf.
Volgens het verbond zijn de
kleinere bedrijven in toene
mende mate bereid jongeren
op te leiden doordat het weer
beter gaat met de economie en
omdat vakbonden en werkge
vers in verschillende bedrijfs
takken er afspraken over heb
ben gemaakt. Van belang is
ook dat het rijk subsidie geeft
voor de lonen van de jongeren.
Het KNOV baseert dit op een
onderzoek onder zijn leden.
In sommige bedrijfstakken
is het aantal jongeren dat
werkt en tegelijkertijd een
vakopleiding krijgt in vier
jaar verdubbeld. Dat is het ge
val in de carrosseriebranche,
de commerciële dienstverle
ning, bij de winkeliers en wa
renhuizen, in de horeca en in
het wegtransport.
Voorzitter mr J.A. Ooster
hof f van het KNOV vindt dat
de grens van 23 jaar voor het
UTRECHT (ANP) - Het be
stuur van de Vervoersbond
CNV heeft na overleg met zijn
kaderleden in het wegtrans
port besloten om het laatste
bod van de werkgevers voor
een nieuwe cao-beroepsgoede-
renvervoer neutraal aan de le
den voor te leggen. Dit zal voor
3 februari gebeuren, wanneer
werkgevers en bonden elkaar
weer ontmoeten voor een mo
gelijk laatste onderhande-
lingsgesprek.
De CNV-bond zegt het 'al
leszins de moeite waard te
vinden' om het werkgevers-
voorstel neutraal aan de ach
terban voor te leggen. Er zit
ten zowel positieve als nega
tieve punten in, aldus de bond,
en de leden moeten nu bepalen
of er een basis is voor een
nieuwe cao of dat er verder
moet worden onderhandeld.
De Vervoersbond FNV heeft
zich aanmerkelijk negatiever
over het werkgeversbod uitge
laten.
VAN Joop den Uyl is bekend
™eer tegenstand ontmoet. Het i
e kandidaat-lijsttrekker van de
'^mentaliteit in de komende p
etaleren.
Het, is een gegeven dat een
trli ir~ a,s ter rechterzijde m
nÜ m van de pvdA, dan in Joo
Uyl, maar hij kan troost pu*
aderlandse politiek vaker voor
P°Palanteit moeten afleggen L
ieoDen hoeven te verantwoorde
brnstiger voor het functionere
e eigen partijgelederen een vo
anvankelijk werd hierover niet
nrl de roeP 0171 voormalig F
ook het aantal vooraanst
oming aansluit, waarbij men z
9 ^el altijd hun belangrijkst*
n„ Ppf1 uyl 's lands grootste
n Uyl heeft tijdens dit bewind
nolifr nu °P dat een aantal Pv
ma„ ?'Jn vervuld, het moment ri
mot h 10 'n al d'e >aren he' gezic'
on hdeze actie 'beschadiging lij
\A/imSüel wordt gezet, vindt m
Pval k zelf heeft afgelope
Uvr V^rder moet- "lk s,a niat t
trpn,' aldus Kok, die eraan toevo
snrIli!SuhaP van Ben Uyl te
iemann eft Kok zich opnieu
eiSIn o met een sterk relativer
ziin lkwahteiten. Want als vak
geweest, als politicus moet
