ZEN ELS'ZOOH Pleidooi voor toneel van minderheden ■TER egel uw benen n de glans van Crystal! Studiecentrum over Rubens met archief van Burchard Te lezen in tijdschriften 1 17 NOVEMBER 1981 PAGINA GIDS 2 'EN 4WOL lANDDOEKEN In Antwerpen is het zo- lenaamde Rubenianum Lopend. Aan de achter- I jjde van het bekende mm zoor 4GEN VONDJE UIT tlUZIEK S ppen aar aktie Ik, Josine TRIVIAAL ONTDEK DE VERSCHILLEN Suske en Wiske: De Toffe Tamboer Hier 15 de (ormtile I lees Mar en dam binnen dekring van m vuur rond de trommel! Lucky Luke: De Eenarmige Bandiet Boes ICtTÜ' T3 ingen, zaterdagmiddag gen, donderdagmiddag Deelnemer aktie kntwerpen heeft kijn Rubenianum r van 7-8 uur zijn i echten iervliet. Tel. 01152-1446 ing van 2 tientjes >ntie voor jong en oud 1 gulden aankoop rijdformulier gratis Door Henk Egbers jubenshuis is een nieuw ■instituut gebouwd. Het ■prachtig gerestaureerde Barokke Kolveniershof, Ialsmede een nieuw ge- louw bevatten een docu mentatie- en studiecen trum niet alleen over Ru llens, maar ook voor de [iele 16e en 17e eeuw. „Dit nieuw geopende com- llëx kan de vergelijking joorstaan met hetgeen men n Frankfurt deed voor Goe- khe en in Florence voor Mi- Mielangelo", aldus de sche ten voor cultuur Leona De- Sinds gisteren staat het iibenianum voor „het pu- liek" open. Het Rubenia- ijmmet zijn ongeveer 25.000 iken en 150.000 foto's is ioor de Vlaamse kunst uit tijd van Renaissance en irok wat het Rijksbureau ror Kunsthistorische Docu- lentatie in Den Haag voor Ie Hollandse Gouden Eeuw i de Bibliotheca Hertziana Rome voor de Italiaanse lunst is. deze menier karakti- irt prof. Hans Vlieghe, on- lerzoeksleider bij het Natio- Fonds voor Kollektief fetenschappelijk onderzoek 1. Dat zijn hele monden ml.Duidelijk is dan ook, dat die wel eens wat neer wil weten over Rubens irst maar eens een boek loet inkijken in de doodge- rone openbare bibliotheek. Haar wil je op wetenschap- ilijke basis je verder ver tepen in deze grote schilder «zijn tijd, dan kun je er op- iwekt aankoppen. De muur, die in de tuin het «benshuis, waar het „grote ïbliek" de schilderijen van grootmeester bewondert, beidt van het Rubenia- i, waar het wat kleinere «bliek zich wetenschappe- |k verdiept in de achterg- inden daarvan, is overigens iet zinnebeeldig. Die muur al gezet in 1615, om het van de schilder te lijwaren van het schutters veld in de Kolveniershof. iet is al historie, dat hier de lok slaat. ïrvliet 74 ^constructie Het Rubenshuis kwam in ">a< in bezit van de stad otwerpen. Half Antwerpen in de oorlog aan de re- instructie (voor restauratie ss het al te ver heen) ge- ttkt Duitsers hebben al- li een heilig ontzag voor «bens gehad. Wie dan ook akte aan zijn atelier was "ijwaard voor de Arbeit- 'tz in het Grote Rijk. twas er een museum èn entatiestudiecentrum te maken. Voor deze Me functie bleek te wei- ruimte over te blijven. Rubens-wetenschap 'stond in de 19e eeuw. Na sis Pieter Génard, Max Jacob Burckhardt en 'olf Oldenbourg zijn in '"'wband te noemen. Te- voor de geschiedenis het Rubenianum zou lwig Burchard belang- worden. Deze Duitse ge- Ne, die vanwege Hitler in uitweek naar Londen i enorme documen- 'JPgebouwd en had een merende rol in de inter vale Rubens-weten- ap. es J op het punt stond l«f!,ote beschrijvende ca- °ver het werk van in Nederland uit te It r'Verhinderde de oorlog n Burchard in 1960 vermaakte hij zijn do natie aan de stad Ant- tt n ,onder voorwaarde, P oasis van dit ma te la,, nieuwe volledige 1,-2® van Rubens' oeu- blf reven zou worden. aewel het materiaal op en in de kelder van i J8®1"1'1 Smidt van Gel- erd opgeborgen bleef t ongebruikt lig- i et in 1963 opgerichte anum ging met dat aan de slag. Het in- onder leiding van jvator Frans Baudouin 'nternationale ver- Dat werd nog [-^streept door de in Nrte uitgave van de Een deel van het Rubenianum (het Kolveniershof) in Antwerpen. kritische catalogus van Ru bens werk, het Corpus Ru benianum Ludwig Bur chard; een Engelstalige uit gave in 26 delen, waarvan er nu twaalf klaar zijn en twee op de pers liggen. Voor de realisatie van dit project wordt samengewerkt met het Nationaal Centrum voor de Plastische Kunsten van de 16e en 17e eeuw, terwijl de Engelse uitgever Harvey Miller Publishers voor de wereldwijde verspreiding zorgt. 1 Inmiddels had de gemeen te Antwerpen het Kolve niershof verworven en ont dekt dat van het wegge- bouwde origineel méér over was dan vermoed werd. Na dat het Ballet van Vlaande ren en het Reizend Volks theater een ander onderko men gevonden hadden werd het gebouw gerestaureerd. Dat heeft, alsmede de nieuwbouw in deze histori sche omgeving heel wat voe ten in de aarde gehad. In 1977, het Rubensjaar, had men aanvankelijk de ope ning gepland. Het Kolve niershof zelf bevat nu een hal voor exposities, waarin een wandtapijt naar ont werp van Rubens; de ge schiedenis van Decius Mus. Verder een conferentiezaal en een receptie-zolder. In de nieuwbouw is de lees-stu- diezaal-bibliotheek onder gebracht. In één kamer het Rubens materiaal van Bur chard en in een andere ruimte zijn overige archief. Er is een wetenschappelij ke staf, die bijvoorbeeld met hun kunsthistorisch insti tuut in Brussel (chemische analyses e.d.) ook wel onder zoek verricht over Rubens' schilderijen („schier dage lijks komen mensen met een Rubens aanzetten"), maar zich vrijwaardt om in han den van de kunsthandel te vallen. Boven alles gaat het om fundamenteel onderzoek en het verbreiden van de kunstgeschiedenis; onder meer door publicaties. Wie er meer over wil weten kan zich voor 450 frank de feest bundel „Kolveniershof en Rubenianum" aanschaffen, waarin onder meer inzicht gegeven wordt in de stand van zaken van de Rubens wetenschap. Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllli In de jaren zestig en ten dele zeventig is het vor mingstheater in Nederland zich vooral gaan bemoeien met de (onderdrukte) minderheden in onze eigen be volking. De laatste jaren is er een groeiende belang stelling voor zogenaamde etnische minderheden (Su- rinamers, Turken, Chilenen, Vietnamezen e.d.). Hun problemen worden nu ook steeds meer omgezet in theatervormen of zij maken zelf toneel vanuit hun eigen (volks)cultuur. Er is sprake van een immigran tentheater. De sedert 1967 verschij nende jaarlijkse bundel „Dramatisch akkoord" is nu aan de tweede opvallende innerlijke en uiterlijke ver andering toe. De veertiende aflevering, die bij Bruna Zn voor 24,90 verscheen heeft niet alleen een andere uiterlijke verschijningsvorm gekregen, maar ook de tra ditie om eerder verschenen toneelkritieken, - interviews en - teksten, die karakteris tiek waren voor het voor gaande seizoen te bundelen is iets meer losgelaten. Dat werd nu in zekere zin bevor derd omdat er over het im migrantentheater - het the ma van dit boek - nog niet zoveel geschreven is. Deze bundel stelt daarom dit verschijnsel voor een be langrijk deel initiërend aan de orde. Eerder was dit wel iswaar al op een soortgelijke manier gedaan met onder werpen als de vrouwen en het theater en het seksuele taboe en' het theater, maar we hebben toch het gevoel dat er met deze aflevering door de redactie creatiever wordt opgetreden. „Voornaamste moeilijkhe den liggen in de aard van het toneel; je moet als minder heidsmens, eigenlijk een soort toneel maken wat sub sidiegevers lusten", schrijft de auteur Edgar Cairo, van wie tevens een toneeltekst wordt gepubliceerd. In ruim twintig artikelen komen on der meer aan de orde het Soeterijn-theater, de Antil- lianen en Surinamers, die met hun eigen theater hier het verst gevorderd zijn, Zuidamerikaanse theaters, Molukse cultuur, migran tentheaters in Vlaanderen en kunstbeleid en minderhe- dentheater. „Subsidieaanvragen ko men nooit door de Neder landse normen van Toneel en Letteren bij CRM heen; ze moeten concurreren tegen groepen als Proloog", wordt geschreven. Deze bundel kan stimuleren de minderheids standpunten minder af te meten aan de eigen culturele normen, maar om ze als ge lijkwaardig te beschouwen. H.E. lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltlllllllllllllllll DE GIDS-7: Geerten Meijsing heeft in „De schrij ver en zijn publiek" over Hermans, Claus en Mulisch als „de meest onbeduidende beroemdheden, wier popu lariteit geenszins uit hun kwaliteit verklaard kan worden". Prof A. de Froe buigt zich over de God van Mulisch, die zich in de hypo thalamus (deel van de her senen) moet bevinden. In de kroniek verschillende reac ties op Anbeeks „Aanval en afstandelijkheid" in een eerdere Gidsaflevering, waarin met name de ver schillen tussen de Neder landse- en Amerikaanse li teratuur aan de orde komen (Gids; los 10,- jg 78,-; Beulingstr. 2-4, Amster dam). MONUMENTEN-11: Deze aflevering is gehele gewijd aan de restauratie van de St. Elisabehtskerk in Grave. Het accent ligt daarbij met name op de restauratie van de omvangrijke beelden groep in deze kerk, zodat het restaureren van oude beel den als technisch verschijn sel vooral behandelt wordt in diverse bijdragen. (Mon. los 6,75; jg 62,40, Ant woordnummer 26, Cuijk). HOLLANDS MAAND- BLAD-4-7Toekomst-sce nario's zijn populair, maar de wetenschap blijft er wantrouwig mee omgaan. H. Becker legt uit waarom. „In Amsterdam let niemand meer op deze dorpsgek" is ongeveer het enige commen taar van Battus op Van der Sluis' gewraakte stuk „Over de totalitaire pest", waarop nu weer vijf reacties worden afgedrukt, onder anderen van J.A Stalpers. Verder verhalen van Biesheuvel en Vonne v.d. Meer (HM los 6,90; jg 66,-). WONEN TA/BK-20/21: Thema-nummer gewijd aan „De nieuwe Grieken" in re latie met vier tentoonstel lingen in Delft, Amsterdam en Rotterdam, waarbij on der meer architect Pikionis en 17 Griekse kunstenaars aan de orde komen. In deze aflevering aandacht voor de architecten Pikionis, Tzonis en Lefaive en een analyse van de hedendaagse Griekse beeldende kunst, zoals die zich ontwikkelde uit de volkskunst, het Byzantinis- me en Europese academici (Wonen; los 5,-; jg 87,50, Postubs 507, Hilversum). LITERAIR PASPOORT- 2929: Iers thema-nummer, gericht op de schrijvende ci neast John McArdle; een Ierse Faulkner genoemd. Verder op het werk van Seamus Heaney, Flan O'Brein, Thomas Kinsella en Jennifer Johnston. Dan is er nog aandacht voor de uit Finland bij ons doorbreken de dichter Penti Saarikoski, voor de twee Franse romans van de Belg Conrad Detrez en onze Bob den Uyl. (LP, los 8,90; jg 52,50, Ant woordnummer 17113). BOEKENBOEKENBOEKEJVBOEKENBOEKEN ROEKENBOEKEmOEKEmOEKENBOEKEN BOEK ENBOEKENZOSKSWOEKEmOE KEN BOEKEN BOEmaOEKENBOEKENBOEKEN BOEKENBOE „Ik, Mata Hari", door Josine van Dalsum, Van Holkema en Waren- dorf, Bussum, prijs f.24,90. Na de tv-serie is er natuur lijk een boek over de spionne en danseres Mata Hari. Josi ne van Dalsum heeft „op persoonlijke wijze" haar vi sie op Mata Hari opgeschre ven. Uit alles blijkt haar grenzeloze bewondering voor de danseres. Het boek is even saai en houterig als de tv-serie. In de dialogen hoor je niet de echte Mata Hariu, maar Josine van Dalsum. Het is boek is uiteraard op gedragen aan John van de Rest. D.V. „Angélique, de segel van de win ter". Door Anne en Serge Golon. Zuid-Hollandse uitg. 222 pag. Prijs 29,50. De grond is hier nog geladen met aardse krachten en het luchtruim wordt doorkruist door vrije krachtstromingen. Een uitstekende voedingsbo dem voor bovennatuurlijke wetenschappen". Met derge lijke topzwaar beladen phrases staat de roman „An gélique" boordevol. Nog net geen baarlijke nonsense, maar dat is deze Canadese roman in zijn geheel natuur lijk wel. Het verhaal van Angélique speelt in de ijskou van het koloniale Quebec waar de auteurs de (uiter aard in dit genre) uitzonder lijk mooie Angélique de meest bizarre avonturen la ten beleven. „Angélique, de segel van de winter", stijgt in feite niet uit boven het triviale doktersromannetje, dit ondanks de gebonden vorm waarin het boek op de markt is gegooid. „Een boek uit de cultuurserie is een ge schenk voor het leven", al dus de schromelijk overdre ven aanprijzing van de uit gever die daarmee niet meer dan alleen de prijs van deze lectuur nog enigszins poogt goed te praten. M.K. BOEKENBOEKENBOEKEIVBOEKENBOEKEN BOEKENBOEKEmOEKEJiBOEKENBOEKENBOEK ENBOEKEN&Og-ZS-HBOEKEmOE KEN BOEKEN BOEKENBOEKEHBOEKENBOEKENBOEKENBOE ■afpmap 'siqoaj uozuoq 'jseui uea apfizjapuo 'ubui uba Sooqaqa '}ad 'psaannjs 'shuti uaqjoax. '§b(a 'sjqoaj jooq jusqfiz 'ubui uea snan

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1981 | | pagina 19