DE SIXTIJNSE KAPEL Michelangelo's boodschap voor het nageslacht BRITTEN ROEPEN OM DOODSTRAE Europese ei verontrust over religieuze sekten Hoe u f1.000,- koopt voor maar f602,75? Wij helpen meteenKasbiljet HBN Bank JEUGD IN BAN VAN SEMI - GODSDIENSTEN MELANCHOLIEK VERLEDEN IS VERGETEN Kapel Laatste oordeel Pardon Gestikt Jaloezie Wraak Engeland Prostitutie Zelfverbranding Dat kan met ABN Kasbiljetten. Dat zijn waardepapieren aan toonder met een hoge rente. Ze zijn te koop bij elk ABN- kantoor, zonder problemen. Er zijn 5 soorten Kasbiljetten met een looptijd van bijna 2'A jaar, 3/4 jaar, 4V4 jaar, 5'A jaar en 6V2 jaar. Bij aankoop is de rente afgetrokken. Aan het eind van de rit wordt f1.000,- of f10.000,- uitbetaald, rente inbegrepen. Nevenstaande tabel toont u wat een Kasbil jet kost. (Van onze correspondent) ROME - Nu de zin voor een slechts honderd jaar oude tra ditie het weer heeft gewonnen van het nuchtere verstand en het heilig college van kardi nalen met zijn 1X1 tijdens het conclaaf wordt samengeperst in de enge en slecht geventi leerde Sixtijnse kapel, terwijl de nieuwe van alle gemakken voorziene audiëntiehal van ar chitect Pietro Nervi onge bruikt blijft, wordt de aan dacht van de wereld opnieuw gevestigd op de schepping van de renaissancepausen Sixtus IV en zijn neef Julius Zij zijn althans de scheppers der Sixtijnse kapel in die zin, dat zij royaal de geldbuidel hebben geopend om kunste naars als Michelangelo Buo- narotti en verder Perugino, Botticelli, Ghirlandaio en Ro- selli in staat te stellen om een betrekkelijk eenvoudige kapel zodanig te decoreren, dat ze tot op de dag van heden geldt als het fraaiste pronkstuk uit de renaissance in de hele wereld. Sixtus IV naar wie de kapel wordt genoemd is een der merkwaardigste figuren ge weest die ooit de tiara hebben gedragen. Als telg van de wei nig bemiddelde familie Delia Rovere trad hij in bij de bede lorde der Franciscanen, waar hij het bracht tot generaal- overste. Op grond van zijn theologische kennis werd hij in 1471 tot paus gekozen. Vanaf dat moment werd Franceses della Rovere oftewel Sixtus IV een heel ander mens. Onmid dellijk verhief hij twee neven tot kardinaal. De één was Pie tro Riario, 22 jaar, die de enorme pauselijke gesten op losbandige wij ze verkwistte en op 28-jarige leeftijd stierf, uit geput door de uitspattingen", aldus de geschiedschrijver Gaston Castella. Pietro werd als kardinaal opgevolgd door zijn broer Gi- rolamo, tot dan toe kruidenier. Girolamo wilde zijn oom, paus Sixtus, een groot vorstendom voor zichzelf aftroggelen, waardoor de kerkvorst ver wikkeld raakte in verschillen de oorlogen tussen de Ita liaanse staatjes. Zijdelings raakte de paus zelfs betrokken bij de moordaanslag die op 26 april 1478 in de kathedraal van Florence tijdens de mis werd gepleegd op twee leden van de familie De Medici. Giuliano de Medici werd gedood, Lorenzo de Medici werd gewond. Na zijn genezing nam Lorenzo wraak. Hij liet o.a. de aarts bisschop van Pisa terechtstel len. Heel de dertienjarige perio de van het bewind van Sixtus IV is gevuld geweest met schandalen. Tegelijkertijd is Sixtus ook de man geweest die de beroemste kapel ter wereld liet bouwen. Binnen het Vaticaanse ge bouwencomplex bestond al een Capella Magna, maar die was volgens Sixtus te klein. Hij gaf opdracht een nieuwe kapel te bouwen - de architect is in vergetelheid geraakt - en die moest heel eenvoudig van constructie worden. Haar schoonheid zou ze moeten ontlenen aan de decoratie. Door diep in de Vaticaanse geldbuidel te tasten trok Six tus vooraanstaande kunste naars als Perugino, Botticelli, Ghirlandiao en Roselli naar Rome halen om de wanden van de kapel te voorzien van de fraaie fresco's die deze thans nog sieren. Paus Julius besteeg vaak de 25 meter hoge steiger om naar Michelangelo's vor deringen te komen kijken. Toen deze eens om geld vroeg en een paar dagen vrij wilde hebben voor familiebezoek kreeg hij van Julius er met de wandelstok ervan langs. Julius vroeg woedend wanneer het plafond van de kapel klaar zou zijn. Laconiek antwoordde Michelangelo: „Zodra ik mijn werk af heb, heilige vader". Toen Michelangelo opnieuw dreigde terug te zullen gaan naar Florence, liet Julius hem gauw 500 kronen bezorgen' alsmede een brief met veront schuldigingen. Op 31 oktober 1512 kon het. nieuwe plafond worden ingewijd. Vier maanden later stierf Julius II. 24 jaar daarna, in 1536 zal Michelangelo begin nen aan het geweldigste schil derij aller tijden: HET FRES CO VAN HET Laatste Oordeel op de 400 vierkante meter grote achterwand van de Six tijnse kapel. Of de conservatieve groep kardinalen, die anno 1978 heeft doorgedreven dat de pauskeuze inclusief het geha spel met zwarte en witte rook ook ditmaal tot twee maal toe in de Sixtijnse kapel zal wor den gehouden, dit heeft gedaan om de deelnemers voortdurend te laten opzien tegen Miche langelo's laatste oordeel, valt niet te zeggen. Wanneer ze echter naar een symbool heb ben willen zoeken, hadden ze dat ook kunnen vinden in Pie tro Nervi's nieuwe audiëntie hal, gebouwd onder Paulus VI. Daar staat tegen de achter wand van het podium een bij zonder fraai, hedendaags relief van Pericle Fazzini. Het stelt voor De Opstanding. (Van onze correspondent) LONDEN Ruim 25 jaar geleden hing de beul Albert Pierre- point Derek Bentley op. Bentley was 19 jaar, leed aan epilepsie, was mentaal flink onder de maat en hij werd ter dood veroor deeld omdat zijn 16-jarige partner bij een poging tot inbraak, Christopher Craig, te jong was om een doodvonnis te ondergaan. Het was Craig, die een politieman doodschoot, terwijl Derek Bentley al in de boeien zat. Bentley werd gevonnist door Lord Goddard, een bulldog van een man, die zich tijdens het proces had gedragen als een com pagnon van de openbare aanklager. Wat hem vooral tegen Bent ley had ingenomen was dat hij een door Craig vervaardigde boksbeugel op zak had waarin spijkers waren gemonteerd. Lord Goddard was bovendien van oordeel dat moordenaars, zelfs wanneer ze krankzinnig waren, aan de galg moesten. Vijf maanden na de dood van Derek Bentley begon het ge ruchtmakende proces tegen de massamoordenaar John Christie, wiens verklaringen drie jaar eerder hadden geleid tot de executie van een klaarblijkelijk onschuldig man, Timothy Evans. Evans, mentaal uiterst labiel, was veroordeeld wegens moord op zijn dochtertje, een zuigeling, in een krot te Notting Hill dat het eigendom van Christie was. Er waren ook ernstige verdenkingen dat Evans zijn vrouw had vermoord. In 1953 vond een nieuwe huurder van Christie achter het behang in de keuken een kast, waarin zich de skeletten van drie vrouwen bevonden. Onder de vloer in de voorkamer bevond zich nog een lijk, gewikkeld in een deken. Er werden er twee meer in de tuin gevonden en bij het tuinhek werd een menselijk dijbeen opgegraven. Onder de slachtoffers bevond zich Christie's eigen vrouw. Christie beken de ook de moord op de vrouw van Timothy Evans, maar ontkende schuldig te zijn aan de dood van de baby. Christie werd op 15 juli 1953 opgehangen, nadat de jury een verdediging op grond van krankzinnigheid had afgewezen. Evans kreeg in 1965 posthuum, een koninklijk pardon. In maart 1954 braken twee jonge inbrekers, Kenneth Gilbert en Arthur Grant in een Londens hotel in. Ze overvielen de nacht portier, die ze gebonden en met een prop in de mond achterlieten. Ze vertrokken met een buit van twee pond sterling (10 gulden) en enkele sloffen sigaretten. Terwijl de nachtportier worstelde om zich uit de boeien te bevrijden, stootte hij zijn neus aan de hotel balie, waardoor hij niet meer door de neus kon ademen en stikte, de openbare aanklager, Christmas Humphreys, dacht dat de twee jongelui wegens doodslag veroordeeld zouden worden, omdat ze niet de bedoeling hadden gehad de arme portier te vermoorden. Maar tot zijn ontzetting kreeg de jury van de rechter de instructie een schuldig of niet-schuldig uit te spreken ter zake van moord. Gilbert en Grant werden opgehangen. Weer een paar maanden later werd Ruth Ellis, opgehangen door Albert Pierrepoint. Ze was de laatste vrouw die dit lot in het Verenigd Koninkrijk moest ondergaan. Zij was een aantrekkelij ke vrouw met platina-blond haar, die haar minnaar David Bla- kely op paaszondag 1955 had doodgeschoten toen hij uit een pub kwam. Ze vuurde zes kogels op hem af, waarvan er vier zijn lichaam binnendrongen. Het motief van de moord was jaloezie; Ruth Ellis was geestesziek geweest en veertien dagen voor de moord had zij een miskraam gehad. Ruth Ellis wilde dood. Toen de minzame aanklager Christmas Humphreys haar vroeg: „Wat was uw bedoeling toe u van zeer dichtbij op David Blakely schoot?" antwoordde Ruth Ellis: „Dat is duidelijk. Ik wilde hem vermoorden". Ze veroordeelde zichzelf daarmee. Op 13 juli 1955 werd ze in de vrouwengevangenis Holloway opgehangen. Derek Bentley, Timothy Evans, Gilbert, Grant en Ruth Ellis zijn zwarte bladzijden in de melancholieke recente Britse dood strafgeschiedenis. Zij droegen ertoe bij dat de galgen werden afgebroken en de beul Albert Pierrepoint bier moest gaan tap pen, in plaats van mensen opknopen. In zijn latere autobiografie schreef de beul dat hij hoopte dat er op niemand meer een beroep zou behoeven te worden gedaan om een executie uit te voeren. „De doodstraf", aldus Pierrepoint, „bereikt niets, behalve wraak". Er gaan niettemin wéér luide stemmen op om de dood straf opnieuw in te voeren. De conservatieve partijleidster Mar garet Thatcher is er een voorstandster van. De eveneens conser vatieve, zo niet reactionaire, Lord Hailsham, begon een slonzig openbaar debat in de „Daily Express" met een tirade onder de titel: „Moet de moordenaar hangen?" en het resultaat was dat de „Express" 1893 reacties kreeg van Britten (onder wie een man die dank zij de afschaffing van de doodstraf de galg ontliep met een marge van vijf weken) die de vraag van Hailsham met een vol mondig „ja" beantwoordden. Slechts 19 zagen er geen heil in. Er is een duidelijke pro-doodstraf trend. De conservatieve partij, komt deze week in Brighton bijeen en is van plan een fris „wet- en-orde"-debat te voeren en heeft al vele tientallen resoluties op tafel liggen die de wederinvoering van de doodstraf eisen. Bent ley, Evans, Gilbert, Grant en Ruth Ellis zijn al lang vergeten. BERT VAN VELZEN BONN - De Moon-sekte, de Kinderen van God, de Hari Krishna beweging en Scientologie. De goeroe- culten die jonge Amerikanen in de vroege jaren '70 be koorden, hebben zich nu over West-Europa verspreid en verscbeidenen regeringen verontrust. De semi-gods- diensten tieren weelderig in West-Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Nederland en Italië. Autoriteiten heb ben zich verontrust getoond door de berichten uit de pers dat verscheidene van de sekten zich schuldig maken aan praktijken zoals „her- senspoe!ing"-bekeringen, het aanzetten tot prostitutie, fraude, visumvervalsing en het uitlokken van zelfmoord. In Frankfort werden on langs tien Hari Krishna- monniken zwaar beboet die onder het mom geld voor de hongerende kinderen in In dia te verzamelen, 1,2 mil joen dollar bij elkaar hadden gebedeld die in feite in de kassen van de commune van de beweging verdwenen. De regering in Bonn werd zo gealarmeerd door de berich ten over misdaden door leden van sekten dat het afgelopen zomers zelfs een campagne voor de jeugd heeft georga niseerd om de jonge Duitsers voor te lichten over de ver derfelijke invloed van ver schillende sekten. In West-Duitsland hebben naar schatting 150.000 jon geren tussen de 14 en 24 jaar zich reeds bij een dozijn ver schillende sekten aangeslo ten. „Het gezamenlijke doel van deze sekten in West- Duitsland is macht en geld te krijgen... de leiders geloven zelden in de idealen die zij uitdragen", aldus het minis terie van jeugdzaken, ge zinsleven en volksgezond heid dat de campagne orga niseerde. Dominee Sun Myung Moons eenmakings- kerk, de gemeenschap van Transcendentale Meditatie, de Hari Krishna monniken, de Missie van het Goddelijke Licht van Maharaj Ji, de Kinderen van God van Moses David Berg en de Scientolo- giekerk van Ron Hubbard worden in de waarschuwin gen genoemd. „Al deze groe peringen hebben als ge meenschappelijke kenmer ken de gerichtheid op een ge zaghebbende figuur, een pa triarchale leider, onvoor waardelijke gehoorzaamheid van de leden, een strak gere geld leven binnen de groep en de verwerping van de maat schappij", aldus het minis terie. De sekten hebben de kans gekregen in de Verenig de Staten en Europa op te komen omdat in de westerse wereld vrijheid van geloofs beleving in de grondwet be schermd is. In 1976 werd. in een hotel in Parijs, dat bewoond werd door een twintigtal leden van de Moonsekte, een bomaanslag ge pleegd, waarbij twee sekteleden gewond raakte. Behalve wanneer er spra ke is van een criminele acti viteit van de sekte, kunnen wij weinig tegen dergelijke groeperingen ondernemen", aldus een woordvoerder van het Britse ministerie van binnenlandse zaken. Hoewel vele sekten op sommige plaatsen in Groot-Brittannië angst hebben veroorzaakt, wordt alleen Scientologie officieel nog als een bedrei ging beschouwd. Uit een onderzoek dat het Britse ministerie van bin nenlandse zaken in 1968 heeft gedaan is gebleken dat de Scientologiekerk „maat schappelijk schadelijk" is en de buitenlandse Scientolo- gen mogen zich niet vestigen in Groot-Brittannië waar de organisatie in Sussex zijn hoofdkwartier heeft. Het parlementslid van de Labourpartij Paul Rose, voorzitter van een groepe ring van ouders die proberen hun kinderen voor de goeroe culten te behoeden, heeft in 1975 een verzoek tot het La gerhuis gericht de „moonies" en andere sekten stevig aan te pakken. Shirley Sum- merskill, onder-staatsse cretaris binnenlandse zaken, gaf toen als antwoord: „Ie dereen kan de persoonlijke mening zijn toegedaan dat de leer die door meneer Moon vespreid wordt, krankzinnig is. Wij kunnen in het bijzon der wantrouwend staan te genover de beweegredenen van mensen die zeggen dat zij een weldaad voor de mens heid verrichten, terwijl zij ondertussen bezig zijn zich te verrijken. Maar dat is een kwestie van mening en het is in ieder geval een van de uit gangspunten van een vrije maatschappij dat mensen ideeën propageren waar de meerderheid niet in gelooft". Moon verblijft op het mo ment nog steeds in Groot- Bittannië ondanks de pogin gen die zijn ondernomen hem uit het land te verwijderen. Men neemt aan dat hij er 3000 volgelingen heeft die op „Moon" boerderijen en in „Moon"-communes leven. In Groot-Brittannië zijn er ongeveer 80.000 volgelingen van Maharishi Mahesh Yogi, die zich bezig houden met transcendentale meditatie. Hun aantal stijgt elk jaar met 10.000 aanhangers. Ex- Beatle George Harrison heeft voor de Hari Krishna bewe ging een landgoed gekocht in Hertfordshire, Engeland, Het Franse ministrerie van binnenlandse zaken zegt dat de sekten „met een ver grootglas" in de gaten wor den gehouden en vervolgd worden als zij een wetteli-b overtreding begaan, (L Hubbard, de Amerikaari oprichter van de Scie*,. giekerk werd eerder dit ij door een Frans hof vei, deeld wegens fraudeenis® in hoger beroep gega beweert dat hij een i„™ volgelingen heeft in Frank, rijk. Twee jaar geleden waserij Frankrijk veel te doen ovb de „Moonies", toen berichten de ronde deden overgruws. lijke inwijdingsrituelen. Oji ders richtten toen een ver- bond op met het doel kinderen tegen de beweg te beschermen. Dagbladr publiceerden instructies.' je kinderen die „Moonies waren geworden moest de programmeren. De regerir stelde een onderzoek naar beweging in, waarvan resultaten nog niet zijn kt kendgemaakt. Het Parij: dagblad „Le Monde" pubii ceerde vorige maand r vraaggesprek met een 16-j; rig Frans meisje dat toeg zichzelf te prostitueren! mannelijke leden voor sekte „Kinderen van God": werven. „Onze vader Mo::1 David, heeft verklaard d seksuele begeerte ook i middel gebruikt mag word om Gods woord te verspit den", aldus de discipel Li' die van haar ouders weglitj om zich bij de sekte aan! sluiten. Het Franse minist; rie van binnenlandse zak zei dat het geen stappen K gen de sekte had ondernor' wegens betrokkenheid b; prostitutie, omdat „wij ecbi niet kunnen zeggen of dit e* persoonlijke wens is of da het een activiteit is die doo hun kerk wordt gesanct: neerd". De zelfverbranding v: een 24-jarige Australia:' vrouw op 2 oktober in Gene ve voor het gebouw van Verenigde Naties, is laatste sensationele beri:' op het gebied van culten. 2 vader van de vrouw, Ljiett Phillips, zei dat zij vier ja? gelden toegetreden wast een kleine Indiase seto Ananda Marga genaamd. De Nederlandse heeft verklaard niet al tez: verontrust te zijn over j« geren die vast zitten aar, of andere religieuze self aangezien er in steden zo' Amsterdam en Rotteffi slechts enkele honderd zijn. (ADVERTENTIE) Datum van aankoop okt.'78 12 13 16 17 18 19 Kasbiljetten einddatum l-3-'81 Rente 7'h°/o Aankoop prijs 841.50 841.67 842.18 842.35 842.52 842.69 Kasbiljetten einddatum l-3-'82 Rente 73/4% Aankoop prijs 776.66 776.82 777.31 777.47 777.63 777.79 Kasbiljetten einddatum l-3-'83 Rente Aankoop prijs 706.31 706.47 706.93 707.09 707.24 707.40 Kasbiljetten einddatum 1-3-84 Rente 8'/4% Aankoop- prijs 652.48 652.62 653.06 653.20 653.34 653.49 Tussentijdse prijswijzigingen voorbehouden. Vanzelfsprekend dient u voor de ABN Kasbiljetten van f 10.000,- bovenstaande pruzen vermenigvuldigen met 10.

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1978 | | pagina 6