ANNEKE GOUDSMIT WIL WIJKRADEN INVOEREN
Regering dreigt met
ge vangeiii sstraff en
Overleg over
wethouders
zit muurvast
Vervuiling leidt tot nieuw ..Pearl Harbour
v etorecht journalisten bij
^noemen hoofdredacteur
de^elhci
beschuldiging aan adres van regering-nixon
Naar Amerikaans voorbeeld
Personeel ondergrondse Madrid staakt:
Korte pauze
in gesprek
Bonn-Moskou
Hoe meer
hoe fijner uw thee
Trekkingen
Staatsloterij
op televisie
CEYLON
Indianen
Marine blijft
model opstaan
Commentaar
Discreet bezoek
Arbeidscomités
Precedent
EIGEN SHOW
VAN
JASPERINA
John Barbirolli
overleden
D'66
„Dansen houdt
de mens fit"
e; v
1 DONDERDAG 30 JULI 1970
SAN FRANCISCO (ANP)
gejuffrouw Anneke M. Goud-
smit, lid van de Tweede Kamer
voor' D'66, wil in Nederland een
systeem van wijkraden invoeren,
waarbij vrijwillige bevolkings
comités invloed zouden gaan uit
oefenen op de planning voor ste
delijke vernieuwing.
Het Tweede-Kamerlid bestudeerde
problemen in een aantal Amerikaan-
e steden, die zij bezocht op uitnodi-
ring van het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken.
De wijkraden in de Verenigde Sta
ten zijn samengesteld uit vrijwilligers
die, in „open werkgroepen", proble
men als recreatie, het aanleggen van
straten, sanering, parkeren, behui
zing, vervoer en watervervuling in
de buurt waar zij wonen, onder de
loupe nemen.
In de meeste Amerikaanse steden
worden deze comités overkoepeld
door een vereniging van betalende
leden. Het geld door deze vrijwilli
gers opgebracht, wordt besteed aan
studies over de aan de orde zijnde
stadsproblemen.
In verschillende Amerikaanse ste
den hebben deze vrijwillige organi
saties grote invloed gekregen. In San
Francisco bereikte de San Francisco
Planning anid Urban Renewal Asso
ciation (SPUR), die uit 1300 vrijwil
ligers bestaat, onder meer dat: het
planbureau van de stad gereorgani
seerd en versterkt werd, de Housing
Authority drastisch werd gereorgani
seerd, er een park kwam, de metho
de van vuilverbranding, waardoor de
lucht vergiftigd werd, veranderde, en
er een City Planning-beurs werd in
gesteld van duizend dollar.
Mejuffrouw Goudsmit meende dat
het wijkradensysteem in een land van
de grootte van Nederland heel goed
zou kunnen functioneren. De invoe
ring zou een grote stap zijn naar een
directere kleine democratie, zo zei
zij.
Het Kamerlid maakte voorts, op
haar verzoek, een uitstapje naar het
vroegere gevangeniseiland Alcatraz
in de baai van San Francisco, dat al
negen maanden bezet wordt door een
kleine groep Indianen, die menen er
wettelijk recht op te hebben. In te
genstelling tot alle andere brandende
problemen die zij tijdens haar Ame
rikaanse reis sterk waarna, zoals ne
gers, Vietnam, studentenonrust, eco
logie, was er nauwelijks sprake van
een Indianenkwestie, aldus Mejuf
frouw Goudsmit.
De Indianen, die Amerika's snelst
groeiende minderheidsgroep verte
genwoordigen, maakten, aldus me
juffrouw Goudsmit, een geslagen en
afwachtende indruk. „Ik kreeg be
slist niet het gevoel dat ze plannen
voor actie hadden", zo zei het Ka
merlid.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. Bij de konink
lijke marine blijft het motto: om
zeven uur model uit de veren.
De marineleiding, zo vernemen
wij, heeft in het besluit dat de
militairen van de koninklijke
landmacht toestaat om 's mor
gens zonder officiële reveille uit
bed te komen, mits zij maar op
tijd op het ochtendappèl ver
schijnen, geen aanleiding gezien
de teugels in de morgenstond te
laten vieren.
HET bezoek van de Finse presi
dent Urko Kekkonen aan de
Verenigde Staten heeft plaatsgehad
sommige begrafenissen: in al
le stilte. Geen televisie-interviews,
geen lunch-met-discussie bij de bui-
tenlandse-persvereniging, geen offi
ciële ontvangsten. Van de zes dagen
Amerika verbleef hij er trouwens
maar drie in Washington.
Deze discretie past uiteraard ge
heel in de Finse diplomatie, het
meest bestendige voorbeeld van
vreedzame coëxistentie tussen de
Sovjet-mammoet en een klein, wes-
'ers-georiënteerd en niet volksde-
mocratisch georganiseerd buurland.
De Amerikaanse reis van de Finse
president volgt overigens kort op
een officieel bezoek aan Moskou,
waarbij het Russisch-Finse vriend
schapsverdrag werd hernieuwd. Dat
zou er op kunnen duiden dat de
finnen voldoende zelfvertrouwen
hebben herwonnen om uit hun zo
streng bewaakte neutrale schulp te
kruipen. Ongetwijfeld heeft de heer
konen zijn Amerikaanse ambtge
noot nuttige inlichtingen kunnen
verschaffen over de methoden om
de vreedzame samenleving uitte
strekken tot grotere gebieden dan
de meren en bossen tussen Finse
™f en Noordelijke IJszee.
Ook de Finse positie ten opzichte
van de door de Russen voorgestane
wopese veiligheidsconferentie is
een nuance gewijzigd. Zij zijn aan
e Amerikaanse terughoudendheid
egemoetgekomen door het voorlo
og bij raadplegingen op ambassa-
eursniveau te willen laten. Dat ver-
P'joht tot niets, maar kan toch aan
gingen verschaffen voor de be
antwoording van de vraag of er een
nuikbare basis voor een dergelijke
Sr°te diplomatieke confrontatie
v°orhanden is.
In elk geval heeft het bescheiden
van het Finse staatshoofd
a" Washington duidelijk gemaakt
zii LVOOr 'n zwak land mogelijk kan
F heilzame initiatieven te ontwik-
?n a's c'e behartiging van de bui
"andse betrekkingen in bekwame
geïnteresseerde handen is ge-
(Van onze redactie buitenland)
MADRID Naar functionarissen van de Madrileense ondergrondse
gisteren hebben onthuld zou het ministerie van binnenlandse zaken
en publieke werken gedreigd hebben militair personeel van de staats
spoorwegen in de ondergrondse te werk te stellen als deze hun staking
niet beëindigen.
handelingen over een nieuwe loon-
overeenkomst voor onbepaalde tijd
uitgesteld worden. De politie heeft
versterking gekregen en het metro
station waar de stakers vergaderen
omsingeld.
Een van de leiders van de in Span
je verboden arbeiderscomités is in een
buitenwijk van Bilbao gearresteerd
door uit Madrid overgekomen politie
mannen en inmiddels naar de Spaan
se hoofdstad overgebracht.
De arrestatie houdt naar alle waar
schijnlijkheid verband met de razzia
die de politie zondag in Madrid en de
rest van Spanje heeft gehouden op de
voornaamste leiders van de „arbei
derscomités. Sinds het bloedige inci
dent in Granada, waarbij drie bouw
vakkers om het leven kwamen, is de
sociale onrust in Spanje toegenomen.
In Gra-naida hebben de meeste
bouwvakkers gisteren het werk her
vat, maar in twee mijnen in Asturië
duurt een staking van 2000 mijnwer
kers nog voort. Ook stakingen zijn in
Spanje verboden:
Gistermorgen gingen ruim 2.500
personeelsleden van de Madrileerse
ondergrondse in staking uit ontevre
denheid over het uitblijven van een
nieuw arbeidscontract. „Wij willen
vrede en gerechtigheid, niets anders",
zeiden ze. „Dit is geen politieke ac
tie". Ook zeiden ze dat de staking
niets te maken heeft met de botsin
gen van vorige week in Granada
waarbij drie arbeiders door de politie
werden doodgeschoten.
Het personeel van de ondergrondse
heeft eerder deze maand een lang-
zaam-aan-actie gevoerd. Nadat de ta
rieven van de ondergrondse van twee
op- drie pesetas waren gebracht, eis
ten zij loonsverhogingen. Een van de
werknemers die gisteren een verga
dering van stakers bijwoonde, zei dat
de regering een minimumsalaris aan
bood van 7000 pesetas (364 gulden)
per maand. De werknemers zouden
een minimumloon van 10.000 pesetas
hebben geëist.
Eveneens werd van de zijde van de
werknemers vernomen dat de rege
ring waarschijnlijk personeelsleden
van de ondergrondse zou laten arres
teren, die zonder redelijk excuus zich
niet zouden houden aan een mobili
satiebevel van de regering. Zij zou
den dan beschuldigd worden van het
in gevaar brengen van de openbare
orde.
Voor een dergelijk mobilisatiebevel
is geen precedent. Zelfs tijdens de
confrontatie tussen de Asturische
mijnwerkers en de regering heeft het
bewind van Franco geen gebruik ge
maakt van deze maatregel.
Van de kant van de politie werd de
mobilisatiemaatregel van de regering
bevestigd. Eduardo Blanco Rodri
guez, commissaris van politie van Ma
drid, verklaarde dit namens het mi
nisterie. Verder werd nog meege
deeld dat als de stakers gisteren het
werk niet zouden hervatten, onder-
AMSTERDAM Jasperina de Jong
repeteert voor haar eigen show, die
3 september in première gaat in het
Nieuwe de la Mar theater. Haar echt
genoot Eric Herfst heeft de produktie
en regie van De Jasperina Show. Zij
wordt tijdens het optreden bijgestaan
door de dansers Frank Sanders
(links) en John Kuipers.
LONDEN (RTR) Sir John Bar
birolli de dirigent van het beroemde
Halle-orkest uit Manchester is de af
gelopen nacht op 70-jarige leeftijd
overleden. Barbirolli, die eigenlijk
Giovanni Battista heette, wist het
Halle-orkest een internationale be
kendheid te geven.
Het afgelopen half jaar heeft Bar
birolli verscheidene inzinkingen ge
had. Hij werd herhaaldelijk in een
ziekenhuis opgenomen, maar dinsdag
hield hij nog een repetitie met het
New Philharmonic Orchestra in Lon
den, waarmee hij in augustus uitvoe
ringen zou geven in Japan.
MOSKOU (DPA/AFP) Op West
duits verzoek hebben de beide dele
gaties bij de onderhandelingen over
een Russisch-Westduits nietaanvals-
verdrag gistermiddag een korte pauze
ingelast. Volgens de Westduitse rege
ringswoordvoerder willen beide par
tijen de gelegenheid hebben om een
„tussentijdse balans" op te maken.
Hij beschreef het klimaat van de be
sprekingen opnieuw als „zakelijk en
in overeenstemming met de moeilijk
heden".
De besprekingen van gistermorgen,
waarbij alleen de ministers Scheel en
Gromyko het woord voerden, hebben
twee en een half uur geduurd. Het
gesprek wordt vandaag voortgezet.
De Westduitse ambassadeur in Mos
kou Helmut Allardt had gisteren mi
nister Scheel en de ambassadeurs van
Frankrijk, Engeland en de Verenigde
Staten voor de lunch uitgenodigd.
ROTTERDAM Het overleg in Rotterdam over de verdeling van de
acht wethouderszetels zit muurvast. De PvdA weigert een college sa
men te stellen, dat een afspiegeling vormt van de politieke verhou
dingen in de Rotterdamse gemeenteraad.
Met name is men in in PvdA-kringen fel gekant tegen een samenwerking
met de VVD, terwijl juist de confessionele partijen alleen met de PvdA rond
de tafel willen gaan zitten op basis van een 4-4-verhouding: 4 PvdA-zetels,
2 voor de Protestants Christelijke Groepering, I voor de KVP en 1 voor de
VVD.
(Van onze correspondent)
'Wenkir Westduitse kranten-eigenaren en journalisten hebben een
bij (i,, u ms' gesloten, waarbij leden van de redactie het veto-recht krijgen
zal in S(,„t0em'ng het ontslag van hun hoofdredacteur. De overeenkomst
recht wett i'1/'6' vai? kracht worden. Er wordt aan gewerkt om het veto-
4e verltio,- verP'icht te stellen. De nieuwe overeenkomst voorziet ook in
Slecht - g van redactieraden.
totautoe 'n er,me gevallen hadden Westduitse kranten en tijdschriften
Wak Werejen begin gemaakt met het medebeslissingsrecht van de redactie.
'astiaE va g,ezeSd dat de inspraak van redacties zou kunnen leiden tot aan-
an de grondwettelijke persvrijheid.
Het enige poiditie-ke huwelijk dat de
Rotterdamse PvdA zou kuinraen aan-
gaain is er een met D'66, terwijl in de
visie v-am de PvdA oiok nioig plaats zou
kunnien zijn voor de PCG. De WD
achit men een onaanvaardbare part
ner, omdat volgens een PvdA-verkla-
ring „die maatschappijvisie van de
WD diametraal tegenover diie van
de PvdA staat".
In confessionele kringen is deze
FvdA-opvaittinig niet bijster goed ont
vangen. In feite ziet men nu geen en
kele basis meer voor een eventueel
gesprek met d!e PvdA, een mening
die men per brief aain drs. A. Lems,
fractievoorzitter van die Partij van de
Arbeid, heeft meegedeeld. Ook D'66.
de potentiële partner van de PvdA,
is niet erg gelukkig met de opvattin
gen van de PvdA. Deze partij wil, dat
met iedereen die daartoe bereidheid
■toont, overleg gepleegd kam worden.
De voorzitter van D'66, mr. J. Men-
■tink, wijst een samengaan van zijn
partij met de PvdA van de hand. Als
het overleg over een PvdA-PCG-D'66-
conibinatie alleen door deze drie ge
voerd zou moeiten wondien, waar de
PvdA immers maar toe wil, dan wei
gert D'66 daar aan mee te werken.
De WD reageert liever niet op de
manier waarop de PvdA zich over de
WD heeft uitgelaten. Volgens de
VVD is de enige oplossing voor de
problemen een gesprek tussen de
confessionelen, PvdA, D'66 en WD,
waarin D'66 zich bereid zou moeten
verklaren terug te treden.
DEN HAAG (ANP) Het minis
terie van Financiën, de Staatsloterij
en de NOS voeren besprekingen over
het uitzenden via de televisie van de
trekkingen van de staatsloterij. Het
beraad is nog niet afgesloten.
De partners bij het overleg staan
positief tegenover de gedachte van
het op het beeldscherm brengen van
de trekkingen. Een aantal met name
technische problemen dient evenwel
nog opgelost te worden, zoals de
plaats waar de trekkingen opgeno
men worden en het tijdstip van de
uitzending. De gedachten gaan uit
naar uitzendingen des avonds na acht
uur, aldus een woordvoerder van het
ministerie van Financiën.
AMSTERDAM (ANP) „El
ke dag een dansje houdt de dok
ter weg" meent de Nederlandse
Federatie van dansleraren-orga-
nisaties (FDO) en daarom wordt
de dans als bewegingstherapie
een van de voornaamste onder
werpen op het tweede FDO-con-
gres, dat van 4 tot en met 7 au
gustus in het Musis Sacrum in
Arnhem wordt gehouden.
In een tijd, waarin de bewe
gingsarmoede steeds groter
wordt, is er vooral onder de
oudere mensen een groeiende be
hoefte vormen van beweging te
vinden, waarbij het nuttige met
het aangename kan worden ver
enigd, zo meent het bestuur van
de organisatie. De dans is er een
van. Het is een aangename tijds
passering en het houdt de men
sen lichamelijk fit.
BIJ HET beoefenen van de duik
sport is zondag in de St.-Michiels-
baai op Curagao de 20-jarige Neder
landse marinier eerste klas P. G. T.
Luijten uit de marinierskazerne Suf-
fisant omgekomen, zo is dinsdag pas
bekend geworden. Hij was waar
schijnlijk tot een te grote diepte ge
doken.
OP DE kruising van de Utrechtseweg
en de Langeweg in Houten zijn gis
terochtend twee inzittenden van een
personenauto bij een verkeersongeluk
om het leven gekomen. De bestuur
der van de auto, kwam van de Lan
geweg af en verleende op de krui
sing geen voorrang aan een op de
Utrechtsweg rijdende vrachtauto.
Gek hè? Er wordt al bijna een half
jaar niet meer over Biafra gepraat.
Zouden al die Ibo's nu al dood wezen
Dat zou best eens kunnen, want
minister Luns heeft van de week nog
gezegd dat er niets verontrustends in
het voormalige Biafra aan de hand
is. Nou, en als Luns zoiets zegt, re
ken maar dat het dan goed fout zit.
Want .'n diplomaat is-t-ie, de schalk
Overigens wens ik u allen nog een
goede morgen. Pax vobis, oftewel
vrede zij met u.
Dat heb ik nu eens niet van een
pastoor, maar van meneer Marihiro
Matsoeda, een Japanner. Die man is
daarom zo bijzonder omdat hij zich
arm heeft betaald aan de vrede. Wij
betalen ons arm aan belasting voor
oorlogstuig, maar hij niet. Dat zat zo.
Marihiro was in goede doen, bezat
een fabriekje voor sportartikelen en
een groot huis. Toen hij op een keer
zat ie vissen, kreeg hij het idee dat,
wil er vrede in de wereld komen, je
er iets voor moet doen. In de afgelo
pen vier jaar is hij al zijn geld en be
zittingen kwijtgeraakt aan pagina
grote advertenties met vredesoproe
pen in kranten als de New York Ti
mes en de Londense Time.
Zijn vrouw is gaan lopen. „Ze
dacht dat ik gek was", zegt Marihiro,
die nu 49 jaar en vrachtwagenchauf
feur is. Tussen de bedrijven door me
diteert hijin een doodskist, die
hij alvast gekocht heeft, „voor later",
zei-t-ie.
In het Belgische Heist is dezer da
gen een zogeheten Humorfestival ge
houden. Een van de liedjes die ge
zongen werden was „De Snïkkelsnij-
er". Dat is zoiets als „de Ca-straten-
maker".
Jules de Corte was daar ook. Met
o.a. een politiek programma in Be-
neluxverband.
Fase 1: Voeg Zeeuwsch-Vlaanderen
bij België. Fase 2: Voeg dan België
bü Nederland. Jaja
Luns heeft trouwens ook een vre
desinitiatief ontplooid. Voor Viet
nam, respectievelijk Indo-China. Na
mens de regering is Luns de boer op
geweest en heeft 14 landen gevraagd
of zij aan het initiatief willen mee
doen. De meeste regeringen bleken
er echter niets voor te voelen en
vooral omdat bij het vredesplan geen
partij gekozen zou worden. Dat „geen
partij kiezen" is wel vreemd, want
dat kun je moeilijk aannemen van
uitgerekend de Nederlandse rege
ring.
Onze regering lijkt wat dat betreft
op een automobilist die op elk kruis
punt rechts - afgaat.
Als Scheel maar niet van een Mos-
koude kermis thuiskomt
Het ls voor de operatiepatiënten
in het Tilburgse Sint Elisabethzie-
kenhuis wel te hopen (met excuses
aan Saint-Saëns) dat op die band
met muziek de „Dance macabre" ont
breekt. Brrr
En gij allen, die moet werken ter
wijl uw collega's met vakantie zijn,
overwerkt u niet. Zij komen spoedig
terug
MERIJN.
IN 1971 zal voor het eerst in de ge
schiedenis van de Franse republiek,
defensie niet meer de grootste post
op de Franse begroting zijn. Het on
derwijs vormt nu de grootste uit
gavenpost.
(ADVERTENTIES)
de fijnste thee *5)5
ter wereld!
(Van onze redactie buitenland)
TOKIO-NEW YORK. Boven
New York, Baltimore en Washing
ton er. andere steden langs de Ame
rikaanse oostkust hangt nu al zes
dagen een rookmist of smog. Een
groot deel van de gassen is afkom
stig van de auto's. In New York heeft
de luchtvervuiling een gevaarlijk peil
bere'kt. Het zwaveldioxydegehalte
was dinsdag zelfs meer dan zes uur
dit punt ruimschoots gepasseerd. Een
hittegolf is mede oorzaak voor deze
situatie.
In verband met deze berichten
over luchtvervuiling aan de Ameri
kaanse oostkust werd in het Ameri
kaanse Congres de regering-Nixon er
van beschuldigd, dat zij het land naar
een nieuw „Pearl Harbour" leidt,
door geen einde te maken aan de
vervuiling van het water langs de
kust.
Volgens het democratische lid van
het huis van afgevaardigden, Richard
Ottinger uit New York, is een groot
zeegebied zonder enig leven, en dat
op amper 20 kilometer van de stran
den van New York en New Jersey.
Oorzaak hiervan is dat met toe
stemming van het Amerikaanse le
ger op 210 plaatsen vuilnis en indus
triële afvalprodukten in zee worden
gestort. „De ramp wordt steeds gro
ter," aldus Ottinger, „en het enige
wat de regering doet is een verdere
bestudering van het probleem voor
stellen."
Ook Japan begint een zware tol te
betalen voor zijn welvaart. Er is in
derdaad „alles", behalve zuivere
lucht. Het land bloeit, men verdient
geld, de economie raast verder
ook de luchtvervuiling. De beruchte
smog kent men nu ook in Japan. En
terdege. Vooral Tokio heeft er de
laatste tijd veel van te lusten gehad.
Het is er donker en vaal in de lucht,
vooral op de middag.
Sommige mensen moeten op het
ogenblik terugdenken aan de dagen
toen het oorlog was en er luchtaan
vallen kwamen, auto's met luidspre
kers roepen de waarschuwing „blijf
binnen." Men hoort verhalen over
bomen en planten die afsterven, van
veel dode vissen in de vijvers. Over
mensen die hun eetlust beginnen te
verliezen en over schoolmeesters die
hun leerlingen aanraden vooral niet
te diep in te ademen.
In Tokio is gebleken dat 20 pro
cent van de schoolgaande kinderen
last had van de vervuilde lucht. Ve
len klagen over pijn in ogen en keel.
dit punt ruimschoots gepasseerd Een
lijke maar tijdelijke oplossing is: gor
gelen met fris water.
Ook buiten de steden neemt de
vervuiling van de lucht toe. Zo heeft
het gemeentebestuur van de stad
Goeji, gelegen bij de Heilige Berg,
gerapporteerd dat de haven en de
stranden per dag 3000 ton vuil krij
gen aangevoerd in alle mogelijke vor
men, voornamelijk als afvalproduk
ten van de industrie. Het grootste
gevaar, zegt men hier, komt van de
fabrieken.
De fabrikanten hebben tot nu toe
niet veel meewerking getoond om de
luchtvervuiling tegen te gaan. Het is
de taak van minister-president Sato
deze mensen wel zo ver te krijgen
dat ze willen meewerken.
