VREES VOOR GRIEPGOLF IN BELGIË
FORSE KRITIEfr OP BEJAARDENBELEID
Verwijten aan Iv lompe
Instemming èn
reserve voor
„Aktiegroep
wereldkerk'9
EE STEM
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Studente
door vijf
mannen
gerand
aan
Protestanten en katholieken bij elkaar te gast
SCHOUW EL-AL OVERVAL
Man bij brand
omgekomen
RADIO DE KOOK
andaag
in
UNIEK INITIATIEF BREDASE KERKEN:
I
Dusarduijn (KVP): Meer
geld voor
overdekte zwembaden
weerbericht
I,
ranse mosterd'
l
inse mosterd
;e mosterd
salat
utney
Blandse mojsterd
relish
ish
bh
Commentaar
Actiegroep
wereldkerk
]09e jaargang
EDITIE voor
ZEELAND
no. 26298
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
Telefoon 22341. Postgiro 1114111
STEM
woensdag 10 dec. 1969 1
Droog
Opklaringen met plaatselijk mist.
Temperaturen om het vriespunt of
iets hoger. Weinig wind.
KANTOREN: ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26,,TEL. 6850
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957
GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030
HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
ïrd
(Van onze redactie buitenland)
BRUSSEL - MÜNCHEN - PARIJS
De griepgolf breidt zich uit over
grote delen van Europa. In België
begint de griep de kop op te steken,
maar volgens het ministerie van
volksgezondheid in Brussel is er
nog geen sprake van een epidemie.
Wel wacht men in België met enige
spanning af, of de griepepidemie die
in Frankrijk, Italië en Portugal
woedt, naar België zal overslaan.
Uit inlichtingen die maandag zijn
Ingewonnen bij een aantal Belgi
sche grote bedrijven, scholen en
openbare diensten is gebleken, dat
het aantal zieken niet hoger is dan
anders in deze tijd van het jaar.
In het Belgisch-Franse grensge
bied schijnt het aantal grieppatiën-
ten wat hoger te zijn dan normaal,
doch geruchten dat maandag al on
geveer de helft van de bevolking
van de Belgische stad Bergen ziek
was, bleken ongegrond te zijn.
De griepgolf heeft ook het zuiden
van de bondsrepubliek met name
de deelstaat Beieren bereikt. De
irtsen van de gemeentelijke gezond
heidsdienst in München wisten gis
teren echter nog niet of het hier om
de zg. Aziatische of een gewone ver-
koudheidsgriep gaat. Wie zich nog
niet ziek voelt, wordt aangeraden
zich te laten inenten, veel vitamines
te slikken en warme vertrekken te
vermijden. Het zwaarst worden
Frankrijk en Italië door de epidemie
getroffen.
Onze Parijse correspondent Lucas
Kleijn telexte gisteravond: Het
maakt weinig verschil of wij door
de hond of door de kater worden
gebeten, maar ziek zijn we in
Frankrijk. Van iedere vier Fransen
ligt er een in bed met griep. De een
heeft het van virus A-l, de ander
van virus A-2 en de derde heeft zijn
bedlegerigheid te danken aan virus
A-3. Ais vader weer overeind is ge
krabbeld en naar- zijn werk kan
gaan, duiken moeder en de kinde
ren in bed. De twee steden Lyon en
Toulouse zijn er het ergst aan toe,
want daar loopt bij 25 procent van
de bevolking het water uit neus en
ogen.
In Perpignan is een meisjes-lyce
um gesloten omdat 27 ieraren we
gens griep niet voor de klas kunnen
staan. Bij de gendarmerie van die
stad is de toestand al even weinig
rooskleurig, want van de 200 gen
darmes liggen er 47 met kruiken
onder de wol. In Nantes wordt de
post onregelmatig en met grote ver
traging bezorgd. Want van de 300
brievenbestellers liggen er 150 te
klappertanden van de koorts. Twee
steden kraaien victorie, althans tot
dusver, want in Grenoble waar de
thermometer een behoorlijk stuk
beneden nu' staat, is geen sterve
ling ziek en Marseille, dankt zijn su
perbe gezondheid aan de mistral
die alle microben van A-l, A-2 en
A-3 heeft weggeblazen als kaf voor
de wind. In Saint Nazaire lopen de
visprijzen omhoog omdat de vissers
hun slaapmutsen op hebben in
plaats van de zuidwester.
De griep die met Sinterklaas uit
Spanje is gekomen of die wij van
Mao cadeau hebben gekregen is de
Fransen zo snel en verraderlijk op
het lijf gevallen, dat nergens meer
vaccin is te krijgen. Het instituut
Pasteur heeft nog wel wat in voor
raad maar dat wordt bewaard voor
de ziekenhuizen en de ouden van
dagen. Duizenden mensen, thans
nog gezond van lijf en leden, staan
bij de apotheken op wachtlijsten in
geschreven. De vaccinatie begint
weliswaar pas na twee weken te
werken, maar we kunnen ons troos
ten met de voorspelling van medici,
dat de griep nog twee volle maan
den bij ons te gast zal blijven.
Tussen de groep katholieken, die
in de r.-k. kerk alles bij het
oude wil laten en de doordravers,
voor wie de vernieuwing niet snel
genoeg kan gaan bevindt, zich een
grote groep gelovigen, die in be
ginsel achter de vernieuwingspogin
gen van de kerk staat mits die ver
nieuwing geen afbraak inhoudt van
wezenlijke waarden. Deze groep,
naar onze mening de meerderheid
van de katholieke bevolkingsgroep,
kan nu een eigen geluid laten ho
ren. Opgericht is namelijk de Actie
groep Wereldkerk, een. comité van
ruim honderd min of meer bekende
katholieken, dat de r.-k- midden
groep wil mobiliseren en er de
ipreekbuis van wil zijn.
De openbare discussie over de
vernieuwing binnen de r.-k. kerk is
tot dusverre in hoofdzaak gevoerd
tussen min of meer extremistische
stromingen aan de progressieve en
aan de conservatieve kant. De grote
middenmoot zweeg. Soms door ge
brek aan strijdlust, door een onvol
doende betrokken zijn bij het ge
beuren in de kerk. Soms ook door
gebrek aan uitingsmogelijkheden of
uit angst met voor „vol" te worden
aangezien.
Dat deze grote groep nu een kwa
litatief behoorlijke representatie
krijgt juichen wij toe. Te veel ka
tholieken staan op het ogenblik
langs de kant. Te dikwijls krijgt
omdat de anderen zwijgen het
extreme standpunt een overbelich
ting hetgeen èn in Nederland èn
'n de wereldkerk tot de onjuiste
opvatting kan leiden, dat de ver
nieuwing van de r.-k. kerk in Ne
derland voornamelijk een zaak zou
z'in van extremisten.
Veel zal overigens afhangen van
de vraag, hoe de „Actiegroep We
reldkerk" zich in de praktijk gaat op
stellen. In eerste instantie is deze
groep geboren uit verzet tegen het
doordraven van bepaalde progres
sieve groeperingen. Dat kan het ge-
voar inhouden, dat de „Actiegroep
Wereldkerk" bij voorbaat verdacht
ls voor die groepering en bijzonder
9fote aantrekkingskracht gaat uit
oefenen op de conservatieven.
Dat zou een bijzonder ongeluk
'9e ontwikkeling zijn Wij menen
aat de „Actiegroep Wereldkerk"
voor alles een brugfunctie dient te
vprvullen tussen links en rechts. Dat
2li door doorbreking van de passi
Vl,eit van de katholieke midden
groep de totale katholieke bevol-
mgsgroep moet gaan betrekken bi
6 discussie over de betekenis van
ret Evangelie voor de christen van
deze tijd,
In de r.-k. kerk in Nederland .-
geen behoette aan nieuwe instituten
v°or verkettering en banvloeken.
^°dig is het gezamenlijk optreden
en zo groot mogelijke groepen
nstenen voor het uitdragen en
jvoar maken van de Boodschap van
e' Evangelie in deze wereld.
aar is ue christenheid nog lang
et aan toe. Daaraan kan de „Actie-
r°2p Nederland" echter een
Jngrijke bijdrage leveren als ze
re katholieke middengroep in ae
I van evolutie dienstbaar weet
aken aan de hervorming van k
I *ereld- ln samenspraak met
van goede wil zijn.
be-
ook
deze
te
kerk
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De vier regeringspartijen zijn verre van te
vreden over het bejaardenbeleid van het ministerie van cul
tuur, recreatie en maatschappelijkwerk.
Mej. Van Leeuwen (ARP) verweet minister Klompé en staatssecre
taris Van de Poel dat ze nu al drie jaar lang nadenken waar men
met het bejaardenbeleid heen moet, en dat ze nu nog steeds zeggen
het niet te weten. De heer Tilanus (CHU) vroeg waar de reeds lang
beloofde hoognodige wijziging van de wet op de bejaardenoorden
blijft.
Mej. Kok (KVP) sprak over een incidenteel beleid zonder alomvattende
beleidsvisie, waarin blijkbaar angst voor stijgende kosten een zware noot
speelt. Mevr. Dettmeijer constateerde dat er sinds de interdepartementale
stuurgroep voor het bejaardenbeleid begon te werken, er vanuit CRM niets
nieuws meer is gebeurd.
Ais staatssecretaris Van de Poel
geen bevredigend antwoord weet te
geven, zal de ARP met een motie ko
men waarin gevraagd wordt om een
nationaal beleidsplan voor bejaarden.
Dit plan moet bestaan uit een over
zicht van het nodige wetenschappe
lijke onderzoek, een voorzieningen-
plan, een raming van de uitgaven en
een prioriteitenschema.
Mej. Kok noemde het voornemen
van de regering om minder bejaar
dentehuizen te bouwen eenzijdig en
bedrieglijk. Het is een schrikreac
tie op het onverwacht grote aantal
aanmeldingen dit jaar om een bejaar
denoord te bouwen. Als de regering
per jaar 12.000 bejaardenwoningen
wil bouwen, dan behoeft deze maat
regel beslist een aanvulling met an
dere voorzieningen, zoals dienstencen
tra, verstrekking van huishoudelijke
hulp, aldus mej. Kok.
Mej. Kok ging ervan uit dat er in
bejaardentehuizen bejaarden wonen
die met een kleine huishoudelijke
verzorging nog geheel op eigen be
nen zouden kunnen blijven staan, en
dus in een tehuis eigenlijk niet thuis
horen.
Als oorzaak zag zij vooral de angst
van bejaarden dat zij geen plaatsje
meer vrij vinden wanneer zij opna
me in een tehuis niet meer langer
kunnen uitstellen, en het streven van
nieuwe tehuizen zo gauw mogelijk
volledig bezet te raken. Het probleem
wordt echter allerminst opgelost door
minder tehuizen* te bouwen. Inte
gendeel, er moesten meer bejaarden
oorden worden gebouwd, gepaard
gaande met invoering van voorschrif
ten voor opname in een tehuis, aldus
mej. Kok. Zo zal het uiteindelijk mo
gelijk zijn te bezuinigen op de post
bejaardenoorden, meende zij.
Wel waarschuwde zij tegen de gedach
te als zou het bejaardenbeleid als
geheel niet duurder mogen worden.
Voorop staat het welzijn van de be
jaarden, en niet hoeveel het mag
kosten, aldus de KVP-woordvoerdster.
De heer Tilanus rekende staatsse
cretaris Van de Poel voor dat 50 flat
gebouwen van elk 200 bejaardenwo
ningen ook 50 dienstencentra voor
bejaarden betekenen. Hij vroeg of de
staatssecretaris wel met minister
Schut (Volkshuisvesting) overlegd
had voor het plan tot bouw van 12.000
bejaardenwoningen gelanceerd werd,
en onder welke post in de begroting
de subsidie stond voor de nodige bij
komende dienstencentra. Hij vroeg
om meer samenhang tussen het be
leid voor bejaarden op de verschil
lende departementen.
Mej. Van Leeuwen zei dat CRM
blijkbaar de voorkeur nu laat uitgaan
naar het open bej aardenwerk. Maar
een dergelijke verschuiving van pri
oriteiten moet gebaseerd zijn op we
tenschappelijk onderzoek en niet op
vage vergelijkingen met bijvoorbeeld
Zweden waar een kleiner percentage
van de bejaarden in tehuizen woont.
Mevr. Dettmeijer en mej. Van Leeu
wen vroegen staatssecretaris Van de
Poel hoe het tekort aan huishoude
lijke hulpkrachten en verzorgsters
moet worden opgelost.
De ARP-woordvoerdster informeerde
hierbij naar de mening van CRM over
sociale dienstplicht voor meisjes.
Mevr. Dettmeijer ziet uitstekende mo-
gelijkheden in gebruikmaking van de
arbeidsreserve aan gehuwde vrou
wen. Een belastingherziening is daar
voor noodzakelijk, aldus mevr. Dett
meijer.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De Haagse politie
heeft vijf jongelui gearresteerd die
betrokken zijn geweest bij een ernstig
zedenmisdrijf. Het slachtoffer hier
van, een 18 jarige studente uit het
Statenkwartier Den Haag, heeft een
trauma en is onder behandeling van
een gynaecoloog en een psychiater.
Het misdrijf heeft zich voltrokken
in een woonruimte boven een jeugd-
bar in de binnenstad. Drie verdach
ten woonden of werkten in het pand,
respectievelijk de bar. Het meisje
heeft pas zes weken na de afschuwe
lijke gebeurtenis aangifte durven
doen.
Op donderdagavond 23 oktober ont
moette de studente na afloop van een
cursus een 23-jarige colporteur, die
zij via een vriend kende. Het tweetal
ging naar Scheveningen, maar vond
het daar niet leuk en zocht toen een
jeugdbar in het centrum op. Daar be
vonden zich vier jongelui die al eens
eerder met het meisje in aanraking
waren geweest. Het was inmiddels
half twaalf. De jongelui dronken wat
en draaiden hun plaatje. Tot het ge
zelschap behoorden buiten de col
porteur een 23-jarige koopman,
en drie kelners in de leeftijd van 20
en 21 jaar.
Later ging het groepje naar boven,
naar de kamer van een van de kel
ners omdat hij „leukere" plaatjes had.
De sfeer werd gezellig en enkele jon
gelui rookten een stick hasjiesj. Op
een bepaald ogenblik werd het meisje
echter beetgegrepen en uitgekleed.
De jongens zetten haar onder druk
door dolkmessen in de muur te
gooien, in de buurt van haar hoofd,
Vervolgens randden vier van de vijf
jongelui het meisje aan. Daarna druk
te iemand een bierflesje in het on
derlichaam van het slachtoffer. Later
bleek dat er een stukje glas uit de
hals van het flesje was, waardoor het
meisje inwendig werd gewond. Na
afloop zetten de jongelui de studente
ruw op straat. Zij riep een taxi aan
die haar naar huis bracht. Het was
toen ongeveer drie uur geworden. Op
4 en 6 december arresteerde de Haag
se politie de jongelui, die inmiddels
geheel of gedeeltelijk hebben bekend
GRONINGEN (ANP) Bij een
binnenbrand in Groningen is gister
middag een 83-jarige hulpbehoeven
de man om het leven gekomen.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De regeringspartijen
in de Tweede Kamer hebben gisteren
een amendement op de CRM-begro-
ting ingediend om vanaf 1971 extra-
geld vrij te maken voor overdekte
zwembaden en instructiebaden.
Indiener Dusarduijn (KVP) hoopt dat
daardoor het ernstig tekort aan gym
nastieklokalen mede verlicht kan
worden.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De „Aktiegroep Wereldkerk", waarin zich een
aantal katholieken deze week via een advertentie presenteert als
katholieken van de middengroep, is in eerste instantie over het al
gemeen met instemming maar toch met reserve begroet. Deze re
serve wordt vooral in acht genomen vanwege de onduidelijkheid
die er bestaat over de vraag, hoe deze actiegroep zich zal opstellen.
In het manifest in advertentie
vorm in een aantal dagbladen gepu-
bliceert spreekt de groep, zoals
gisteren reeds in enkele edities ge
meld, zich uit voor de vernieuwingen
die het tweede Vaticaanse concilie op
gang heeft gebracht, maar worden
bezwaren geuit tegen ongecontroleer
de vernieuwing, tegen pressie van
vernieuwers, tegen loslaten van de
band met de wereldkerk en tegen
verward geloofsonderricht.
Onder de ondertekenaars van het
manifest bevinden zich politici, hoog
leraren, figuren uit kringen van de
vakbeweging en uit standsorganisa
ties. Opmerkelijk veel ondertekenaars
wonen in Zuidwest-Nederland. Enke
le bekende namen zijn prof. dr. H.
W. J. Bosman, prof. dr. L. H. Jans
sen sj, prof. dr. R. A. de Moor, prof.
dx. J. B. Stolte (alle vier Tilburgse
hoogleraren), mr. dr. P. R. A. Dresen
sj, mgr. dr. J. J. Dellepoort, prof. dr.
H. Hoefnagels sj, dr. W. L. G. S.
Hoefnagels, oud-staatssecretaris van
Financiën en voorzitter van het voor
lopig bestuur van de stichting, die de
actiegroep om zakelijke redenen heeft
opgericht, dr. J. E. de Quay, oud-mi
nisterpresident.
Hieronder geven wij een aantal re
acties op het verschijnen van deze
„Aktiegroep Wereldkerk".
Bisschop H. Ernst van Breda.
Het is goed, dat alles wat in de
kerk leeft, stem krijgt in de publieke
menings- en beleidsvorming. Ik hoop
dat de Aktiegroep Wereldkerk zal
bijdragen tot verduidelijking van de
situatie en niet zal leiden tot verhar
ding van standpunten of tot bemoei
lijking van verhoudingen. Aldus de
bisschop van Breda, mgr. H. Ernst.
Ds. A. van den Bosch, Ginneken.
Ds. A. C. van den Bosch, hervormd
predikant te Ginneken is niet al te
zeer verbaasd over dit nieuwe initia
tief binnen de katholieke kerk. „Ne
derlanders", zegt hij, „hechten veel
waarde aan het gezonde boerenver
stand de common sense, zoals deze
bijvoorbeeld in de Anglikaanse theo
logie wordt gehanteerd. De Neder
lander heeft een hekel aan extremis-
men. Begrijpelijk is dit initiatief dus
door de Nederlandse volksaard, maar
ook door het in de kerk ingebouwde
conservatieve karakter".
Ds. Van den Bosch zou het ernstig
betreuren, wanneer het optreden van
deze groep zou leiden tot het afrem
men van de „visioenen", die sommi
gen binnen de r.-k. kerk hebben van
„broeder- en zusterschap van christe
nen". Wanneer deze mensen in de
Leden van de rechtbank hebben
gisteren een gerechtelijke schouw
gehouden op het vliegveld Kloten
hij Ziirich. Dit gebeurde naar aan
leiding va de overval op he t EI
Al-vliegtuig op 18 februariV j.l.
Op de foto de Isarëlische veilig
heidsagent Mordechai Rachamin
met een machinegeweer in zijn
handen. Op de voorgrond een
pop, die het lijk van de neerge
schoten Arabier Abdel Mhosen
Hassan moet voorstellen.
(ADVERTENTIE)
PRESIDENT NIXON zal over twee
of drie weken opnieuw over Vietnam
spreken over radio en televisie. Hij
zal dan ook mededelingen doen over
de derde fase van troepenverminde-
ring in Vietnam.
Noordstraat 107. Tel. 01150-4255
TERNEUZEN
protestantse kerk waardige tegenspe
lers hebben laten ze dan verder gaan,
aldus ds. Van den Bosch; zijn ze er
niet, laten de christenen dan tenmin
ste elkaar aanvaarden en leren sa
men verder te gaan".
Commentaar prof. dr. Fr. Haars-
ma, hoogleraar Nijmegen.
„Op zich genomen juich ik het toe,
wanneer een groep uit de kerk zich
ten doel stelt geluiden en opvattin
gen, die tot nu toe te weinig gehoord
zijn, meer kans te geven. De kerk is
een zaak van alle leden, niet alleen
van een progressieve voorhoede ener
zijds en enkele reactionaire groepen
anderzijds".
Dit is het eerste punt, dat prof. Fr.
Haarsma hoogleraar in de Pastoraal
theologie te Nijmegen, heeft op te
merken. In de tweede plaats: de ver
warring en bezorgdheid over bepaal
de vormen, die het streven naar ver
nieuwing in de kerk van Nederland
misschien aannemen, zijn in een niet
te miskennen feit. Ze vinden hun
grond voor een deel in kerkelijke
vernieuwingen, die meer afbreken
dan opbouwen, vernieuwingen, die
met een nieuw soort pressie worden
doorgedrukt en die van de stelling
uitgaan, dat het meest moderne ook
het meest ware is, die de tradities
soms eenvoudigweg overboord gooit
als een nutteloze ballast. Daar kan ik
het mee eens, zijn.
(vervolg zie elders in dit blad)
De „gestencilde revolutie" op
Markendaal boekt succes.
Pagina 5
Zeeuwen hebben te weinig mo
gelijkheden voor sportbeoefe
ning. Pagina 3
De Kleine Stem op pagina 13.
Binnenkort zal Nixon een nieu
we regeling bekendmaken over
het terugtrekken van Amerika
nen uit Vietnam. Pagina 13
Moskou en Caïro nog dichter tot
elkaar gekomen. Pagina 14
Ajax speelt vanavond tegen Na-
poli zonder Piet Keizer (gebles
seerd) en Johan Cruyff (ge
schorst).
Pagina 15
Goese jeugd moet geactiveerd
worden voor sport, zegt H. de
Ridder. Pagina 16
Witte eieren langer houdbaar
dan bruine. Tussen Haakjes.
Pagina 19
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA De Werkgemeenschap
van Kerken in Breda zal deze week
het officiële voorstel doen aan de
predikanten en pastores, kerkera
den en wijkberaden in Breda en
de plaatsen die tot het dekenaat
Breda behoren om op zondag 18
januari aanstaande de christenen
van andere kerken uit te nodigen
voor deelname aan de avondmaals-
of eucharistieviering. De opzet is
dat katholieken op die dag in een
van de reformatorische kerken aan
de avondmaalsviering en reforma
torische christenen in een katho
lieke kerk aan de eucharistieviering
deelnemen.
Dit initiatief, dat op deze schaal
uniek is is door de Bredase werk
gemeenschap, waarin de reformato
rische kerken en de katholieke kerk
in Breda samenwerken, genomen
om de internationale bidweek een
diepere en meer uitgebreide zin te
geven dan vorige jaren. Zondag 18
januari is het begin van deze bid
week,
Of en in welke mate aan deze
oproep van de werkgemeenschap
gevolg zal worden gegeven, hangt
af van de wijze waarop er in de
diverse parochies en gemeenten
wordt gereageerd. Hierover is op
dit moment nog weinig te zeggen.
De avondmaals- en eucharistie-
diensten waaraan gelovigen uit an
dere kerken deelnemen, worden
„open communievieringen" ge
noemd. In tegenstelling tot de z.g.
„intercommunie" is hierbij slechts
sprake van werkelijke avondmaals-
respectievelijk eucharistievieringen,
waarbij christenen uit andere ker
ken worden uitgenodigd. Deze laat
ste zijn dus te gast. Om die reden
stelt de werkgemeenschap ook na
drukkelijk vast dat de gelovigen en
gemeenteleden, die geïnteresseerd
zijn, officieel worden uitgenodigd.
Dit kan bijv. gebeuren in de eigen
kerk op de zondagen voorafgaande
aan de 18e januari. De werkgemeen
schap stelt ook voor dat de dien
sten, waarvoor men elkaar weder
zijds uitnodigt, op verschillende tij
den gehouden worden. De bedoe
ling is namelijk dat de uitnodigin
gen over en weer uitgaan van en
gericht worden tot parochies en
gemeenten die in dezelfde wijk of
ongeveer in hetzelfde stadsdeel ge
legen zijn.