V.S. en Zweden verbieden verwerking
..cyclamate na laboratoriumproeven
Matrozen missen de
boot
Politie verdenkt
stiefzoon van
moord op vader
Oostduitsers
kapen Pools
lijnvliegtuig
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
«Uitputtende" herfstvakantie
Snelle reactie
voorkomt
treinongeluk
MET WATERPISTOLEN:
PanAm koopt
Tupolev als
Concorde te
laat komt
Couve de Murville
stemmen tekort
Dode en vermiste
bij aanvaring
op de Schelde
STEEKPARTIJ IN DEN HAAG
„Schoon" middel
tegen
olievervuiling
KVP' ers in PAK
JOHAN CRUYFF
DEFINITIEF
NIET GEKOZEN
109e jaargang no., 26254
editie voor
zeeland
maandag 20 oktober 1969
weerbericht
Meer bewolking
Van een onzer verslaggevers
WASHINGTON/BONN De Amerikaanse regering
heeft bevolen dat uiterlijk 1 juli 1970 alle dranken, le
vensmiddelen en geneesmiddelen die de zoetstof cycla-
mate bevatten uit de handel moeten worden genomen.
Cyclamate zou bij muizen kanker hebben veroorzaakt.
Het Amerikaanse ministerie van gezondheid zegt overi
gens geen aanwijzing te hebben dat cyclamate ook bij
mensen kanker veroorzaakt.
GROTESK
SUIKER
VS wil produktie
bacteriologische
wapens stoppen
TREYTEL
DEBUTEERT
BEGIN GESPREK
RUSLAND-CHINA
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda, Reigerstr. 16
Telefoon 22341, Postgiro 1114111
Meer bewolking. Op de meeste
plaatsen droog. Iets lagere tempe
raturen. Zwakke tot matige wind
uit zuidoostelijke richting.
KANTOREN: ROOSENDAAL, MOLFNSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OF ZOOM, ZUIVELSIRAAT 26, TEL. 6850
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL 4957
GOES, KLOKSTRAAT I, TEL. 8030
HULST, STEENS 1 RAAT 14, TEL. 3751
OOK NEDERLAND
ONDERZOEKT ZOETSTOF
VS-minister Finch
Van de zijde van het ministerie van Sociale Zaken en Volksgezond
heid in Den Haag vernemen wij dat cyclamate ook in Nederland al
enige tijd onderwerp van onderzoek is.
Het is niet uitgesloten dat nader beraad tot de conclusie zal leiden,
dat cyclamate ook in ons land uit de verkoop moet worden genomen.
De komende dagen zal daarover waarschijnlijk een beslissing val
len. Cyclamate zou onder meer verwerkt zijn in het zoetmiddel Su-
Zowel in Amerika als in Zweden
moeten op 1 januari a.s. alle dranken
Se cyclamate bevatten uit de handel
zijn, op 1 februari alle levensmiddelen
en (in Amerika) op 1 juli alle genees
middelen.
Dit bericht wekte in het weekeinde
overal opzien. Enkele belangrijke re
acties:
T>e Duitse professor Helmut Meh-
nert, de Westduitse vertegenwoordi
ger in de diabetescommissie van de
Wereldgezondheidsorganisatie, noem
de het Amerikaanse en Zweedse be
sluit gisteren onzinnig en wetenschap
pelijk onhoudbaar.
Het Britse ministerie van land
bouw heeft de Amerikaanse autori
teiten om een volledig verslag van
de bevindingen die aan het verbod
ten grondslag liggen, gevraagd.
In Stockholm besloot de Zweedse
bond van kruideniers de verkoop van
goederen die cyclamate bevatten stop
te zetten.
In München verklaarde gister
avond de directeur van de cyclama-
te-vervaardigende Togalfabrieken, dr.
Hans Gelbrecht dat het bedrijf het
produkt opnieuw zal gaan onderzoe
ken.
De Amerikaanse regering het be
sluit werd genomen door minister
Robert Finch van volksgezondheid
baseert zijn houding op Franse labo
ratoriumproeven, waarbij bleek dat
muizen die een tijd lang grote hoe
veelheden cyclamate kregen toege
diend, blaaskanker kregen.
PARIJS (A.F.P./Reuter) Oud
premier Maurice Couve de Murville,
die bij tussentijdse verkiezingen zon
dag voor Saint Cloud (Parijs) kan
didaat was, heeft bij deze eerste ver
kiezingsronde geen absolute meer
derheid kunnen behalen. Volgende
week zondag, 26 oktober, zal op
nieuw moeten worden gestemd.
De overige vijf kandidaten zijn in
deze eerste ronde gekozen. Het zijn
Jean Chainant (onafhankelijk repu
blikein), oud-minister van transport,
Pierre Dumas (Gaullist, UDR), Ed
gar Faure (partijloos), Pierre Mess
nier (Gaullist), oud-minister van het
leger, en Joel le Theule (Gaullist).
De zes betrokken zijn oud-kabi
netsleden onder president De Gaul-
e. die in de zomer van 1968 hun par
lementszetel moesten opgeven om
dat zij deel gingen uitmaken van de
regering. Hun plaatsen in de natio
nale vergadering werden daarna in
genomen door partijgenoten.
Ex-premier Couve de Murville
beeft volgens de jongste uitslagen
slechts een geringe meerderheid bo
en Michel Rocard, leider van ex-
'reem-linkse partij PSU.
Wij hebben aldus minister Finch
zeer nadrukkelijk geen aanwijzin
gen dat cyclamate ook bij mensen
kanker verwekt. De maatregel is uit
voorzorg genomen en er zal gezocht
moeten worden naar nieuwe, abso
luut onschuldige middelen.
Cyclamate wordt veelvuldig ge
bruikt, over vrijwel de hele wereld.
Het bestaat al langer dan 20 jaar.
Volgens Finch wordt in 75 procent
van de Amerikaanse huishoudens cy
clamate in de een of andere vorm ge
consumeerd. De grootste concentraties
komen voor in diëten en frisdranken.
Wat dit laatste betreft vooral in de
cola's en de poeders voor kinderdran
ken.
Kort voor Finch zijn besluit be
kendmaakte, had de Canada Dry Cor.
poration, een van de grootste limona-
defabrikaraten ter wereld via de NBC-
televisie bekendgemaakt dat zij „in
het openbaar belang'' besloten had al
haar produkten die dit zoetmiddel be
vatten, uit de verkoop te nemen.
De eerder genoemde Helmut Meh-
nert verwerpt het Amerikaanse be
sluit als „wetenschappelijk onhoud
baar" omdat de proefdieren in het
Franse laboratorium het honderdvou
dige werd toegediend van de hoe
veelheid cyclamate die de gemiddelde
verbruiker per dag tot zich neemt.
„Zouden wij dergelijke dierproeven
op mensen overbrengen" aldus Meh-
nert, „dan zou dat in dit geval bete
kenen dat een persoon de groteske
hoeveelheid van degelijks meer dan
duizend zoetstoftabletten zou moeten
nuttigen".
Mehnert wees ook op het feit dat
cyclamate al langer dan 20 jaar en in
meer dan 70 landen in gebruik is en
verbindt daaraan de conclusie dat
„kankerverwekkende werking bij de
mens voor de dokters over de hele
wereld niet verborgen zou hebben
kunnen gebleven."
Uit voedings-psychologisch stand
punt zou het volgens Mehnert veel
gevaarlijker zijn als zwaarlijvigen en
suikerzieken in plaats van cyclama-
ten weer suiker zouden gaan gebrui
ken.
De Nederlandse keuringsdienst van
waren heeft desgevraagd meegedeeld
dat de verwerking van cyclamate in
Nederland niet verboden is. Wel moet
op het etiket worden vermeld dat het
artikel cyclamate bevat.
Een lid van de directie van de Ne
derlandse vestiging van de grote
Amerikaanse phaxmaceutdsche in
dustrie Merck, Sharp and Dohme ver
klaarde nogal sceptisch tegenover het
verbod te staan. „Misschien als je dag
in. dag uit een krat frisdranken zou
gebruiken, dat je dan wel wat zou
gaan merken. Maar bij een normaal
gebruik is er geen enkele aanwijzing
dat cyclamate een schadelijke wer
king heeft", aldus de heer J. Barents.
ROTTERDAM Driehonderd
Amerikaanse matrozen van het
vliegdekschip Yorktown, dat tot
woensdag een bezoek aan Rotterdam
zou brengen, zijn door het onver
wachte vertrek van het schip in Ne
derland achtergebleven. Met behulp
van de Nederlandse marechaussee
wordt naarstig naar de achterblij
vers, die met verlof afwezig waren,
gespeurd. Als opvangcentrum doet
de Rotterdamse marinierskazerne
Van Ghent dienst (foto) Ais alle af
wezigen zijn verzameld, worden de
matrozen per viiegtnig naar de Ame
rikaanse marmebasis Mildenhall ge
bracht, vanwaar zij zich bij hun
schepen zullen voegen.
Een reden voor het overhaaste
vertrek van de Yorktown is niet ge
geven. Waarschijnlijk gaat het om
paraatheidsoefeningen van de Ame
rikaanse marine in verscheidene de
len van de wereld.
DEN HAAG (A.N.P.) Op de
Schelde, aan de Belgische kant van
de grens met Nederland, is gisteren
tegen acht uur bij Lillo een douane-
vlet met twee man aan boord over
varen door de Duitse kustvaarder
„Eland".
Het ongeluk gebeurde tijdens een
dichte mist. De motorvlet kapseisde
bij de botsing en kwam onderstebo
ven in het water te drijven. Een uur
na het ongeluk vond men bij het
keren van het scheepje het stoffe
lijk overschot van de schipper van
de vlet, de 46-jarige G. Lembrecht
uit Antwerpen. De tweede opvaren
de van de motorboot, een matroos
uit Antwerpen, wordt vermist.
1V7LDERVANK (A.N.P.) Zater-
h'of de politie in Nunspeet
'e otaal uitgeputte kinderen aan,
™eisje van 14 en een jongen
Jaar- De kinderen vertelden
oii i,21'1 1! TVildervank kwamen en
famir11 etsen op weg waren naar
,m Amsterdam weer zij de
Rn*- '.e wil'len doorbrengen.
was al vrij gauw moe
Meruit6* ?°?,at het me>sje hem van
PPel tot Nunspeet heeft getrok
ken. In Nunspeet konden geen van
beiden meer verder. De kinderen
hadden samen ongeveer 10,op
zak met een bundeltje kleren. Zo
waren zij door pa en ma naar de
familie in Amsterdam gestuurd, zon
der zeker te weten of deze wel thuis
zou zijn.
De politie in Veendam werd op de
hoogte gesteld en ging een onder
zoek instellen. Alles wat de kinderen
hadden verteld bleek juist te zijn.
Door de politie in Nunspeet zijn de
kinderen naar een tehuis gebracht
waar zij de nacht konden uitrusten.
Zondagmorgen heeft zij de kinderen
op de trein gezet.
De politie in Veendam heeft ze
daarna opgevangen en naar huis ge
bracht. In huis aangekomen was het
eerste wat de kinderen van de moe
der te horen kregen: Ik had jullie
nog zo gezegd niet over de Veinwe
te gaan maar over de Afsluitdijk.
Dat is korter
(Van onze redactie binnenland)
AMSTERDAM/UTRECHT/DEN HAAG Van de moord op de
74-jarige C. Rosielle in Amsterdam wordt diens stiefzoon C.L.F. uit
Arnhem verdacht. In de buurt van Utrecht kwam zaterdag een stroper
om na getroffen te zijn door een kogel uit het geweer van een jacht
opziener. In Den Haag is een prostituée (57) met een mes gestoken
en overleden.
Er wordt naar aanleding van de
dood van de 23-jarige A. J. Frie uit
Wilnis, veroorzaakt door een kogel
uit het dubbelloopsgeweer van de
59-jariige jachtopziener C.B. niet
gedacht aan een „strafbare handeling
van B." Zaterdagmorgen vroeg be
trapte de jachtopziener-rijkspolitie
man drie jonge mannen op stroperij.
B. sommeerde daarop de drie mannen
die in 'n stilstaande auto zaten, stil
te blijven staan. De jachtopziener
zo is uit de verhoren gebleken liep
daarna op de auto toe en wilde zijn
linkerarm om de uit de auto ste
kende flobert-geweren van de stro
pers slaan. Toen iemand in de wagen
„rijden" riep en de auto in beweging
kwam, bleef het geweer van de
jachtopziener aan iets haken waar
door het schot afging en Frie die
aan het stuur zat dodelijk werd
getroffen. De auto reed echter weg
en kwam na 30 meter in botsing met
een boom. De wagen dook daarop
half in een sloot. De twee andere
inzittenden, de 23-jarige bouwvak
kers C.P.Z. uit Mijdrecht en. T. v. L.
uit Wilnis, sloegen op de vlucht en
werden drie kwartier later gearres
teerd in een kelder van een benzine
station.
De 52-jarige prostituée A.R. en haar
42-jarige man L.F. (die de Marok
kaanse nationaliteit bezit) worden
verdacht van het toebrengen van de
dodelijke steken bij de 57-jarige
prostituée Anna Christina Bloemers
uit Den Haag. Beiden ontkennen de
vrouw te hebben gestoken. De poli
tie beschikt over de verklaringen van
twee vrouwen die het zwaargewonde
slachtoffer (dat in een ziekenhuis
overleed) direct na het gebeuren
zouden hebben horen zeggen dat F.
haar had gestoken.
UTRECHT (A.N.P.) De chauf
feur van een personenauto en diens
mede-inzittende zijn gisteravond
aan een ernstig ongeluk ontsnapt
dank zij de bliksemsnelle reactie van
een overwegwachter. De automobi
list negeerde bij het oversteken van
een beveiligde overweg in het baan
vak Zevenbergen - Lage-Zwaluwe
de rode lichten die juist begonnen
te knipperen.
De chauffeur zigzagde toen over
de overweg, waarbij zijn auto tusseD
de rails vastliep. Een overwegwach
ter, die de manoeuvre op enige af
stand had gadegeslagen, drukte on
middellijk de noodknop in, waardoor
het sein op onveilig kwam te staan
en de aanstormende trein tijdig kon
stoppen. Door het voorval de in
zittenden van de auto konden met
hulp van omstanders de wagen latei
uit de rails tillen liep de trein
vertraging op. evenals de daarachter
volgende TEE-trein uit Parijs. De
TEE-trein werd tien minuten ver
traagd.
(Van onze redactie buitenland)
BERLIJN Twee plastic wa
terpistooltjes in de handen van
twee jongelui van 20 tot 25 jaar,
maakten gisteren op de piloot van
een Iljoeshin-18 van de Poolse
luchtvaartmaatschappij zoveel in
druk dat hij zichzelf en zijn vlieg
tuig „overgaf" en gewillig koers
zette naar 't Westberlijnse vlieg
veld Tegel.
Daar hebben de twee vliegtuig
kapers Oostduitsers hij de
Franse autoriteiten om politiek
asiel gevraagd. (Tegel ligt in de
Franse sector).
Twee (vermoedelijk Oostduifse)
Migs achtervolgden het gekaapte
vliegtuig, dat op weg was van War
schau naar Brussel. Hoewel de jacht
vliegtuigen ernstig probeerden het
passagiersvliegtuig van een landing
op Tegel te weerhouden, kwam het
toestel met zijn 63 passagiers en 9
bemanningleden tenslotte veilig aan
de grond. Door het optreden van een
van de jagers was een eerste lan
dingspoging mislukt.
Volgens sommige berichten zou de
vlieger van het toestel met een pi
stool op het hoofd zijn geslagen, maar
een latere mededeling als zouden de
twee Oostduitse monteurs slechts met
plastic pistooltjes „gewapend" zijn
geweest, maakte dit ongeloofwaardig.
Onder passagiers bevonden zich 20
bejaarde Oostduitsers. Direct na de
landing haalden Franse officieren en
veiligheidspolitie de bemanning en
de twee kapers uit het vliegtuig. Van
Franse zijde werd kort daarna offi
cieel bevestigd dat de twee jongelui
asiel hadden gevraagd. Zij zouden
het ook hebben gekregen.
Enkele uren na het incident, dat
zich afspeelde tussen half twee en
twee uur, kon het vliegtuig opstijgen
naar het Oostberlijnse vliegveld
Schoenefeld, waar het een tussen
landing had moeten maken.
NEW YORK (A.F.P.) De Ame
rikaanse minister van defensie, Mei
vin Laird, heeft de nationale veilig
heidsraad stopzetting van de produk
tie van bacteriologische wapens aan
bevolen.
De aanbeveling zal worden bestu
deerd door hoge ambtenaren van de
bureaus voor bewapeningscontrole
en ontwapening.
ROTTERDAM (A.N.P.) British
Petroleum heeft een middel tegen
olievervuiling op zee ontwikkeld, dat
slechts zeer geringe vergiftigings
verschijnselen bij zeedieren veroor
zaakt. Het kan ook worden gebruikt
voor het schoonmaken van stranden.
Het nieuwe wapen tegen oliever
vuiling is, aldus B.P., minstens even
doeltreffend als de meer giftige
middelen die tot nu toe werden ge
bruikt.
OEGSTGEEST (A.N.P.) Prof.
mr. H. Th. J F. van Maarseveen,
hoogleraar in het staatsrecht te Rot
terdam, is toegetreden tot de werk
groep Progressief Akkoord (PAK).
Prof. mr. Van Maarseveen is lid van
de commissie duidelijkheid van de
K.V.P. en lid van de commissie con
cretisering samenwerking van de
„Groep van 18", het overlegorgaan
van de drie confessionele partiien
K.V.P., A.R.P en C.H.U.
Tot het PAK, „het platform voor
progressieven uit diverse partijen",
is eveneens toegetreden de heer P!
Beugels Md van de partijraad van de
K.V.P. en voorzitter van de werk
groep cultuur van deze partij.
(Van onze sportredactie)
ZEIST Johan Cruyff speelt
woensdagavond inderdaad niet met
het Nederlands elftal tegen Bulga
rije. Degenen die nog hoop hadden
op een wijziging van de KNVB-be-
slissing verloren die gisteravond,
toen de opstelling bekend werd. In
die samenstel] ing ontbrak de naam
van Cruyff. Dit weekeinde ontving
de KNVB weliswaar een brief met
verontschuldigingen van de Ajacied,
maar dat kan niets meer afdoen akn
de eerder genomen maatregel.
Rotterdammer Eddy Treylet, keeper
van Feijenoord, zal woensdagavond
in Rotterdam tegen Bulgarije debu
teren als international. Hij staat dan
meteen voor een van de moeilijkste
wedstrijden die hij in de naaste toe
komst wellicht nog ooit zal krijgen,
want van hem hangt het in laatste
instantie af of Nederland een klein
kansje houdt op Mexico.
Het debuut van doelman Treytel is
het gevolg van een blessure die Jan
van Beveren opliep en waardoor
coach George Kessler verplicht was
de Twente-keeper Schrijvers alsnog
uit te nodigen.
Een dergelijke invitatie ging begin
deze week ook onverwacht naar
PSV'er Willy van der Kuylen, die
woensdag Johan Cruyff zal vervan
gen.
In vergelijking met het elftal dat
op 7 september van Polen verloor
zijn er drie wijzigingen. Vervangen
zijn: Van Beveren (blessure) en
Cruyff (uitgesloten).
Het Nederlands elftal zoals dat
woensdag aantreedt, ziet er als volgt
uit:
Doel: Treytel (Feijenoord).
Achter: Suurbier (Ajax), Eyken-
broek (Sparta), Israël (Feijenoord)
en Strik (PSV).
Midden Rijnders (Ajax) en Veen-
stra (PSV).
Voor: Wery (Feijenoord), Van der
Kuylen (PSV) Van Hanegem (Feij
enoord) en Moulijn (Feijenoord).
Wisselspelers zijn: Schrijvers (FC
Twente), Romeyn (Feijenoord),
Drost (FC Twente), Jansen (Feijen
oord) en Van Dijk (Ajax).
(Van onze correspondent)
SCHIPHOL Zal Pan American
in de toekomst wellicht gaan vlie
gen met de Tupolev 144 het superso
nische vliegtuig dat de Sovjet-Unie
heeft gebouwd en dat als grote con
current kan worden beschouwd van
de Frans-Britse Concorde?
Op deze vraag heeft de president
van Pan American, de heer N. E.
Halaby, die zaterdagochtend in Ne
derland arriveerde om de opening
van de iATA-eonferentle in Amster
dam bij te wonen, bij zijn aankomst
op Schiphol geen direct antwoord
kunnen geven Wei echter zei hij:
„Uitgesloten mag men het niet noe
men. Veronderstel dat de Tupolev
zich beter ontwikkelt dan de Concor
de of sneller in gebruik kan worden
genomen, dan is het denkbaar dat
wij de concurrentie van Aeroflot al
leen het hoofd zullen kunnen bieden
door evena.s deze Russische maat
schappij met Tupolev 144-machines
over de oceaan te gaan vliegen.
Wij kunnen het ons niet permit
teren dat Aeroflot met dit superso
nische toestel in 3 uur de oversteek
naar New York maakt en dat wij
daar 7 uren over zouden doen".
(Van onze redactie buitenland)
PEKING De Russische delegatie
voor de vandaag beginnende bespre
kingen tussen Rusland en China is
in Peking aangekomen. Ze staat on
der leiding van de eerste onderminis
ter van buitenlandse zaken Vassili
Koeznetsov en telt een dertigtal le
den.
