Massale demonstraties tonen eenheid Tsjechen
mrmr i
m -1
PRAAG...
bont
bont
IS UW ZOON
15 OF 16 JAAR?
WIE
HIELP
MIJ
IN '44
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERL
Vrijlating Fischer c.s.
thans aanvaardbaar
Behrendt
tekent
voor
De Stem
Tholense
vissers
op zee
om
gekomen
bitterkoekjes
AMIN
Dode op werk
Sensationele Brand - uitverkoop
SINKE DE GRAAG
Amerikaan zoekt
redder in
buurt van Breda
225
16,95
i editie VOOR
zeeland
WEERBERICHT
r mk
y
J9E
Lunch
VOORMALIGE EISERS:
Bejaarde dame
in Goes overreden
Gestapo'
Incidenten
Oproep
Gezonken
Ondanks BTW geen
prijsverhoging.
Dinomrann^rF
Dus 10% korting op de
nieuwste modellen,
tot 31 augustus.
De kollektie 1969/70 is nu
op z'n mooist. Vraag om de
bont-folder voor dit seizoen.
Majoor Howard
J. Bosanko
Gewonde
22
PANTY'S
in diverse modekleu
ren. Koop nu al voor
delig uw panty's voor
het komende herfst-
en winterseizoen.
Maten S, M, L, XL.
Nu
ir in vijf moderne
e ribsteek.
irde polyester/wollen
Prince de Galles ruit.
19,95 j
no. 26204
]09e jaargang
■Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
IHoofdredacteur: L. Leiiendekker
I Hoofdkantoor: Breda, Reigersfr. 16
■Telefoon 22341, Postgiro 1114111
vrijdag 22 augustus 196V
Buien
Wisselend bewolkt met hier en
daar een bui. Kans op hagel en
onweer. Harde zuidwestelijke
wind. Koel weer.
KANTOREN: ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 6850
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957 GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030 HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
TANKS ROLLEN PRAAG BINNEN
(Van onze redactie buitenland)
PRAAG In Tsjechoslowakije maakt
■meii zich niet meer de illusie dat met het
[verstrijken van de „Dag der Schande"
21e augustus ook de chaotische,
Ledige onlusten voorlopig weer tot het
[verleden zullen gaan behoren.
Men vreest integendeel dat ook van»
de grimmige strijd, die reeds doden
leeft geeist en die gisteren in een door
llanks bewaakt Praag opnieuw heftig op
laaide, gewoon zal worden voortgezet.
In sp m K
It- fl MëriBS
kjflËiv.
1 m 4MÊ[LmÊ>iÉ*Zjé -iMd»Mr*.
Terwijl steeds meer zware tanks de Tsje
chische hoofdstad binnenrolden (rond
negen uur telden men er al tachtig) ver
plaatste het brandpunt van de gevechten
zich van het Wenceslasplein naar het
Vrijheidsplein. Had de Tsjechoslowaakse
radio tot dan toe de schuld gegeven aan
„langharige misdadigers", op het Vrij
heidsplein waren het onmiskenbaar ar
beiders die met ijzeren staven op politie
wagens inbeukten.
Ongeveer 30 tanks zware tanks van
het Tsjechoslowaakse leger namen
posities in rond het Wenceslasplein in
het centrum van Praag.
De tanks werden voorafgegaan
door pantserwagens waarvan de
ruiten waren geblindeerd. De mitrail-
leurschutters draaiden de lopen van
hun wapens terwijl zij door de Narod-
nystraat reden. Behalve in Praag was
het ook onrustig in Bratislava, Brmo
en andere plaatsen. Uit het binnen
land komen echter maar weinig be
richten door. Ook in Praag wordt het
journalisten steeds moeilijker ge
maakt te werken. Gisteren werden
aan de grens tientallen journalisten
tegengehouden. Een Franse camera
man, de correspondent van de New
York Times en een team van de Oos
tenrijkse radio behoorden tot dege
nen die op staande voet werden uit
gewezen door de Tsjechische autori
teiten.
In Praag en in Brno werden rond
het middaguur massale demonstra
ties gehouden. Grote menigten be
volkten de centrale stadpleiren van
beide steden. In Praag viel alle ver
keer minutenlang stil. De bevolking
had massaal gehoor gegeven aan de
oproepen geen gebruik te maken van
openbaar vervoer, geen winkels, ca
fés en theaters te bezoeken. Bussen
zelfs die van de staat reden
leeg rond maar met lichten op. Taxi's
waren versierd met zwarte linten.
Tienduizenden arbeiders gingen te
voet naar hun werk.
PRAAG Politiemannen trachten de menigte, die donderdagmiddag op
het Wencelasplein in Praag was samengestroomd te verspreiden.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Twee magistra
te die na de bevrijding nauw be
trokken zijn geweest bij de berech
ting van Duitse en Nederlandse oor
logsmisdadigers staan gunstig ten op
zichte van een eventuele gratie-ver
lening aan de drie levenslang gedeti
neerden van Breda, Fischer, Aus der
Fünten en Kotalla.
De procureur-generaal bij het Haag
se Gerechtshof, mr. B. J. Besier heeft
indertijd als advocaat-fiscaal van het
Bijzondere Gerechtshof te Amsterdam
Je doodstraf geëist tegen Aus der
«tinten en Kotalla. Hij herinnert zich
de eerste zaak niet nauwkeurig meer,
haar wel die tegen Kotalla.
Mr. Besier was bij 'n executie aan
wezig hetgeen op hem „een onverge
telijke indruk" heeft gemaakt. Over
net voor en tegen van een eventuele
^vrijheidstelling van Aus der Fünten
en Kotalla heeft hij zich nog geen
«gerond ambtelijk oordeel gevormd.
Persoonlijk vindt hij wel dat deze
oorlogsmisdadigers niet koste wat kost
1 j®vanSen behoeven te worden gehou-
"t, maar hij meent wel dat ze dan
i geen uur langer dan nodig is in
«derland mogen blijven. Mr. Besier
'fnde daarbij rekening houden met
Je inzichten van een jongere gene-
:™e voor wie de oorlog en zijn ge-
olgen geen levende werkelijkheid is
Seweest.
De vroegere waarnemend advocaat-
'scaal bij de Bijzondere Raad van
assatie waarvoor de bezettings
aken in hoger beroep dienden mr.
,-J- G. baron van Voorst tot Voorst
enkt er nog milder over. De per-
1 onlijke mening van deze advocaat-
«neraal bij het Bijzondere Gerechts-
luidt dat „de rekening vereffend
dat men op gronden van recht-
laaT en doelmatigheid deze
atste drie gedetineerden in vrijheid
stellen
Mr. Van Voorst tot Voorst kan zich
(ADVERTENTIE)
vandaag
gram van 90 voor 80
niet te geloven voor "die prijs!
overigens de zaken tegen Fischer en
Aus der Fünten, waarin hij bevesti
ging van het vonnis van het Hof vor
derde, niet meer herinneren.
ZIE VERDER PAGINA 5
(Van onze correspondent)
TERNEUZEN De 61-jarige on
gehuwde G. Buyze uit Terneuzen is
gistermiddag om half vijf tijdens zijn
werkzaamheden dodelijk veronge
lukt. Hij was in dienst van het aan
nemingsbedrijf Nederhorst, dat
werkzaamheden uitvoert voor de
nieuwe fabriek voor Dow Chemical
te Terneuzen.
Tijdens graafwerkzaamheden in de
onmiddellijke nabijheid van een wa
terafvoer is de betonnen wand hier
van gedeeltelijk ingestort. De heer
Buyze werd onder het beton bedol
ven. Bij aankomst in het Julianazie-
kenhuis bleek hij te zijn overleden.
(Van onze correspondent)
GOES Om half twee gistermid
dag is op de Westwal ter hoogte van
de oude ambachtsschool de 76-jarige
weduwe G. C. de K. B. uit Goes door
een personenauto overreden. Zij
werd op slag gedood.
Het ongeluk gebeurde toen me
vrouw de K. overstekend, midden op
de weg bleef staan, kennelijk om het
verkeer uit de richting Middelburg
te laten passeren.
Een auto, bestuurd door J. D. de
V. uit Goes, komende uit de richting
Middelburg, zag de dame en min
derde snelheid., In de veronderstelling
dat mevrouw De K. hem echter wilde
laten passeren trok hij weer op. Op
dat moment liep mevrouw De K.
door.
ZWAAR ONWEER heeft woensdag
veel schade aangericht in de buurt
van Verviers, in oostelijk België.
Het hoogtepunt van demonstraties
kwam op het lunchuur. Aanvanke
lijk keken politie, volksmilitie en le
ger gespannen toe. Het groeiende
wapenvertoon echter ontstak de me
nigten in Praag zowel als in Brno in
woede. Vooral de in blauwe overalls
en rode armband gehulde volksmili
tie-mannen moesten het ontgelden.
Plotseling kwam de muur van troe
pen in beweging. De waterwerpers
voorop voor het grove oprui-
mingswerk, daarachter aan de knup
pelende, met traangas en ogenbijtende
chemische middelen werpende man
schappen voor het „fijnere" werk.
In Brno hadden de ordehandhavers
de menigte slechts één vluchtweg ge
laten. Alle overige op het stadsplein
ongeveer zo groot als de Amster
damse Dam uitkomende straten
waren afgegrendeld.
De Tsjechische hoofdstad leek gis
teren meer dan ooit op zichzelf, pre
cies een jaar geleden. Alleen waren
de tanks en de gevechtswagens nu
Tsjechisch en vorig jaar Russisch.
Werd met de Russen in die eerste
uren na de bezetting nog beheerst
gediscussieerd, nu is er van discussie
geen sprake. Politie, volksmilitie en
soldaten worden voortdurend ge
hoond en voor „Gestapo" uitgemaakt
of een nadere Praagse precisering:
„Husaks Gestapo-troepen".
Opvallend veel vrouwen droegen
rouwkleding of hadden zich versierd
met rood-wit-blauwe linten en strik
ken. Veel mannen droegen zwarte
knoppen.
Er waren daarnaast echter aan
zienlijk meer incidenten dan tijdens
d etwee voorafgaande dagen. Er werd
verbitterd gevochten en gisteravond
verslechterde vooral in Praag de toe
stand snel. De stad kon elk moment
exploderen. De tanks verspreidden
zich over het hele stadsgebied, tot in
de buitenwijken.
De Praagse radio-omroep maakte
gistermorgen officieel bekend dat tij
dens de onlusten woensdagavond op
het Wenceslasplein twee doden wa
ren gevallen en tal van mensen wa
ren gewond.
In tal van westerse steden is de
invasie herdacht. Op veel plaatsen,
zoals in Amsterdam, ging dat gepaard
met demonstraties. In Amsterdam
wekte de destijds zelf uit Praag ge
vluchte prof. dr. Z. R. Dittrich de
mensen op hun gevoel van onmacht
niet af te reageren door te schelden
op de Russen. Beter was het zei
hij dat men de openbare mening
er toe brengt zich te gaan bezinnen
op het wezen van de democratie, de
zaak van de vrijheid en menselijke
waardigheid, overal ter wereld.
ZIE VERDER PAGINA 9
Copyright De Stem/Het Parool
Met ingang van vandaag zul
len de lezers van De Stem re
gelmatig worden geconfron
teerd met de manier waarop
tekenaar Frits Behrendt 's we
relds schouwtoneel bekijkt.
Behrendt heeft zich met zijn te
keningen wereldfaam verwor
ven. Hij werkt o.a. ook voor het
Oslose blad Aftenposten, voor
Die Weltwoche uit Zurich, de
Berlijnse Tagesspiegel, de New
York Times en voor bladen in
Brussel en Kopenhagen.
Frits Behrendt, die 44 jaar is,
werd in Berlijn geboren. Hij
kwam in 1937 naar Amster
dam. Zeven jaar later werd hij
om politieke redenen door de
nazi's gearresteerd.
Na de oorlog heeft hij in Oost-
Duitsland zes maanden vastge
zeten. Uit zijn tekeningen blijkt
dat noch de rechtse noch de
linkse dictatuur zijn sympathie
geniet.
Veertien jaar lang werkte Beh
rendt voor het Algemeen Han
delsblad. Sinds januari 1968 te
kent hij voor Het Parool.
THOLEN Aangenomen moet
worden dat twee opvarenden van de
vissersboot „Cornells" (TH 38) uit
Tholen zijn verdronken. De „Corne
lls" werd gisternacht om één uur
omgetrokken, waarschijnlijk doordat
het uitstaande net achter iets is blij
ven vastzitten.
De twee vermisten zijn de 26-jarige
Marus Deurloo en de 16-jarige Ma
rien van Zetten beiden uit Tholen.
Die twee andere opvarenden van de
„Cornells", schipper A. J. Schot (39)
uit Tholen en matroos K. van Bel-
zen (24) uit Colijnsplaat werden ge
red. Ze werden opgepikt door de
Deense vrachtvaarder „Brigitte
Skou". De geredden zijn ter obser
vatie in een ziekenhuis in IJmuiden
opgenomen.
Een speurtocht naar de vermisten
heeft niets opgeleverd. Aan de red
dingsoperatie namen deel een heli
kopter van de marinevliegdienst, de
reddingsboot „Bernard van Leer" uit
Scheveningen en een groot aantal
vissersschepen. Het gekapseisde
vaartuig heeft langie tijd met de kiel
naar boven aan de oppervlakte ge
dreven. Een kikvorsman van de ma
rine, die vanuit de helikopter op de
kiel was neergelaten, heeft nog ge
probeerd door klopsignalen contact
te krijgen met mogelijke overleven
den in de machinekamer. Er kwam
geen antwoord.In de loop van de mid
dag is de „Cornelis" gezonken.
EEN TREINONGELUK bij New York
heeft het leven gekost aan drie men
sen.
(ADVERTENTIES)
Grote Markt 25,
D-Ö/TO tol MRnn.^nfön
Terlenka
-Regenmantels f 49,
Tergal
Ook een ruime sortering
mantelpakjes, costümes v.a. 98,-
japonnen v.a. 29,-
TILBURG BREDA
Heuvelstraat 44 Elndstraat 1 4
Tel. 04250-31620 Tel, 01600-31086
DEN BOSCH
SCHAPENmarkt 17
-> Tel. 04100-39125
.«ssL
Zie adv. elders in dit blad.
Zie advertentie elders in dit blad.
(De Drie Hoefijzers)
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA „Wie heeft op 3 of 4
november 1944 mijn leven gered in
de buurt van Zundert", deze vraag
houdt nu al een jaar of vijfentwintig
Howard J. Bosanko bezig. De Ame
rikaanse geschiedenisleraar uit
Seatlle is deze week in Breda voor
het congres van reserve-officieren
uit de NAVO-landen en daar vertel
de hij zijn oorlogsherinneringen aan.
twee Nederlandse collega's, de ma
joor Van Zinnicq Brgmann en Van
ArkeL Zij namen zich, op dat moment
voor zijn redder te vinden.
Howard Bosanko was als soldaat
ingedeeld bij de K-compagny van het
413rd Infantry Regiment van de, 104th
Divison, die was toegevoegd aan het
eerste Britse leger. Hij behoorde tot
één van de eerste Amerikaanse lan-
dingsgolven in Normandië en werd
ingezet bij Cherbourg en Brest. La
ter werd de compagnie per trein naar
Mechelen in België vervoerd. Van
daar ging het per truck naar de
buurt van de Belgisch-Nederlandse
grens waar de Amerikanen werden
ingezet aan het front.
Zij trokken op tussen de Polen aan
de ene kant en de Canadezen aan de
andere kant. Tegen het vallen van de
avond van de eerste dag werden de
troepen onder geweer- en mitrailleur-
vuur genomen door de Duitsers. Die
nacht groeven zij zich in in een bos
achtige omgeving. De volgende dag
gingen de Amerikanen verder en
trokken langs een dorp, waarschijn
lijk Zundert. Zij namen daarbij een
met keien geplaveide weg, waar de
heer Bosanko een wegwijzer naar
Breda zag.
Op een gegeven ogenblik viej het
contact weg tussen de voorttrekkende
militairen en de commandant, een
kapitein wiens n-aam de heer Bo
sanko zich niet meer kan herinneren.
Soldaat Bosanko die beiast was met
het onderhouden van de verbindingen
ging terug naar zijn commandant om
nieuwe batterijen en om eens te zien
hoe het er bij stond. Op dat moment
vuurde een Duitse Tiger-tank één 88
mm granaat af, die op nog geen twee
meter van hem vandaan ontplofte
Howard Bosanko kan zich nog her
inneren dat hij, zwaar gewond als hij
was aan benen, gezicht en schouders,
om hulp schreeuwde naar zijn ka
meraden die niet ver van hem af in
dekking lagen. Zij hoorden hem niet
of ze durfden niet te komen vanwege
het hevige vuren. Er kwam wel een
Nederlander, die, hem op de schouders
nam en naar zijn huis bracht. Hii
werd in de woonkamer gelegd en de
man en zijn vrouw - en waarschijn-
lijk nog meer mensen - probeerden
hem zo goed mogelijk te verbinden.
Later werden nog meer gewonden
naar binnen gebracht in het kleine
nuisje.
ZIE VERDER PAGINA 5
