KOELE ARMSTRONGDE AREND IS GELAND
Luchtslag tussen
Egypte en Israël
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Loena-15
scheert
boven
de maan
Ted Kennedy ontsnapt weer aan de dood
Zweefvlieger
gehinderd
door acht
Starfighters
WAGTMANS
WACHT
GROOTS
WELKOM
West-Irian
definitief
bij Indonesië
Dienstregeling
van de Apollo
editie voor
(Van onze redactie buitenland)
HOUSTON - De eerste mensen zijn op de maan.
De Amerikanen Neil Armstrong en Edwin Aldrin kwamen gisteravond
om precies 21.17 uur op de planeet waar voor lien nooit een mens geweest
'is
Commentaar
Aangekomen
„UITSTEKEND"
Man met arm door
ruit: slagaderlijke
bloedingen fataal
CAIRO: 17 TOESTELLEN NEERGEHAALD
Egyptische versie
EXTRA NUMMER
109e jaargang no. 26176
ZEELAND
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Hoofdkantoor: Breda Reigerstr. 16
Telefoon 22341, Postgiro 1114111
maandag 21 Juli 1969
weerbericht
Drukkend
Warm en drukkend weer met ver
anderlijke bewolking. Overwe
gend matige wind uit het westen.
Dezelfde temperaturen.
KANTOREN. ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL 37)50 BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL 6850 OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957 GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030 HULST, STEENSTRAAT 14, TEL. 3751
Eerste mensen op de maan
Als deze krant verschijnt, is de
mensheid bezig geschiedenis te
maken. Twee mannen staan op de
maan. Op een afstand van meer dan
350.000 kilometer van de moeder
planeet verkennen zij een hemelli
chaam, waarvan zo'n kleine tien jaar
geleden een bekende Nederlandse
geleerde nog zei, dat het wel nooit
binnen bereik van de mensheid zou
komen.
Wie gisteravond de landing van
de LM heeft gevolgd, zal dezelfde
opluchting gevoeld hebben als wij,
toen bekend werd dat het toestel
veilig en vast op de maanbodem
stond. En degenen, die daarbij iets
van ontroering hebben gevoeld, be
hoeven zich niet te schamen. Het
moment was historisch en juist in
zijn menselijke aspecten uniek.
Overigens moet de geestdrift nog
even worden ingetoomd. De astro
nauten staan nog voor moeilijke
uren. De LM moet vandaag weer los
komen van de maan en worden sa
mengevoegd met de Columbia. Een
hachelijke operatie, waarvan men
echter, na de ervaringen tot nu toe,
het beste mag verwachten.
De miljoenen, die met ons, besef
fen wat de drie daar ginds doen en
gedaan hebben, kunnen niet anders
hopen dan dat de terugkeer van de
maand even voorspoedig zal verlo
pen als heenreis en landing.
Het wordt vandaag een bijzonder
spannende dag.
(Van onze redactie buitenalnd)
MOSKOU De Sovjet-Unie heeft
Sisteravond bekendgemaakt, dat de
uoena-15 een nieuwe baan om de
maan beschrijft waardoor het Rus-
Kjcne ruimtevaartuig zich op een
7» van nog geen 16 km van de
"PPervlakte van de maan bevindt.
Russische persbureau Tass
4
de
te-
be-
mebn rrr" persoureau rass
rto u jongste wijziging van
de baan van de Loena-15 om J-
wLl 15,'16 uur <Ned- tijd) is
si-In-0 Bet vaartuig
waarhn ?niPsvormige baan,
maan io mmimunl afstand tot
S i1®1?11 en de maximum-af-
vom-1 a 7" bedraagt. Tass meldt
sen oói Loena-15, die acht da-
een 011 werd gelanceerd, thans
wLv,0m de maan beschrijft
tenfc t duur 1 uur en 54 minu"
automat; zegt- er n°S bij: "He'
I verrif.d station Loena-15 gaa
derzoek^va wet.enschaPPeüjk on
beid van de maan"™16 in de "abij
I liikheUiUndi'®e" blijven met de moge-
na-15 een "'uh0Uden dat de Loe-
voert Ool/s maanlanding uit-
dat de Tn interpretatie echter
W de m3;15 ?Ueen-de ^P°110
11 ar, .3 10 alleen de A.p-
houdt, houdT^Sl0ep in dei 'gaten
Prnf T n voor mogelijk.
Jodmh Bank1 h6t Britse
Wdatde' r2ei gisteravond
landen L ,Loena"15 ofwel
i van dé spoedig weer
te ge-
moet
verder
van dé mal; spoedig weer verder
n aT moet gaan vliegen.
De twee mannen, die hun namen hebben gegrift naast die van de
grote ontdekkingsreizigers uit het verleden, brachten hun ruimte
schip, „Eagle" genaamd, in de Zee der Stilte na een gevaarlijke en
moeilijke afdaling van het ruimteschip Apollo-11.
Astronaut Micheal Collins bleef in de Apollo-capsule achter en draait
rond de maan in een baan op meer dan 96.5 kilometer Armstrong en Aldrin
hadden niet veel tijd om te genieten van wat voor hun ogen opdoemde. De
landing verliep perfect. De eerste woorden van de koele Armstrong op de
maan waren: „De Arend is geland".
Na acht minuten op de maan kre
gen Armstrong en Aldrin toestem
ming om voor de tijd van een om
wenteling van de moedercabine, de
„Columbia", ongeveer twee uren, op
de maan te blijven. Toen de landing
door de grondcontrole op aarde werd
bevestigd zei deze: „Er staat een stel
jongens op de grond blauw te wor
den, maar nu ademen we weer". De
landing is perfect verlopen.
De zachte landing werd door Mi
chael Collins, die alleen in de Co
lumbia verder ging, bevestigd. Later
werd meègedeeld dat de landingstijd
onofficieel 21.17 uur Ned. tijd was.
de vlucht duurde toen 102 uur 45 mi
nuten en 42 seconden, slechts 39 se
conden later dan volgens programma.
Collins riep uit: „Fantastisch", toen
hij hoorde dat de landing geslaagd
was.
Tien minuten na de landing begon
Aldrin te vertellen wat hij zag. „We
zullen wat bijzonderheden geven
over hoe het er hier uitziet. Maar het
lijkt op een verzameling van alle
soorten vormen, hoeken, korrels, een
collectie van bijna alle soorten rots.
De kleur hangt af van de hoek waar
onder je er naar kijkt stenen en
grote keien zien er uit alsof ze in
teressante kleuren gaan krijgen".
Armstrong meldde dat zijn kame
raad en hij zich zeer goed voelden en
dat men zich wat h'en betreft niet on
gerust hoefde te maken. Hij gaf snel
zijn indrukken weer. Hij zag grote
maanblokken, tot drie meter hoog.
Aldrin ging na of alles aan boord nog
in orde was en of de maansloep elk
ogenblik weer zou kunnen opstijgen
wanneer dat nodig zou zijn. Arm
strong meldde dat de maansloep aan
vankelijk in de richting ging van een
krater die zo groot was als een voet
balveld, waarin hij grote rotsen zag.
Door handbesturing bracht 2hij de
„Arend" naar een terrein dat ge
schikter was om te landen. De ruim
tevaarders hebben geen moeilijkhe
en ondervonden met het navigeren
onder de aantrekkingskracht van de
Houston prees de bemanning :„Jul-
lie hebben uitstekend werk verricht".
De twee mannen wilden echter
niet dat Collins vergeten zou worden
en zeiden: „Vergeet hem in de com
mando-module niet". Collins was in
tussen met de Apollo-11 weer achter
de maan verdwenen. De ruimtevaar
ders deelden mee dat de plaats waar
zij oorspronkelijk zouden landen
sterk bezaaid was met kraters. Daar
om hadden zij besloten om nog een
minuut lang verder te vliegen. Sinds
het ogenblik van de landing worden
zij door Houston niet meer opgeroe
pen met „Eagle" maar met „Tran
quility", de naam van de „zee" waar
in zij zijn geland. De ruimtevaarders
zeiden zich niet te kunnen oriënte
ren, zij wisten niet waar zij precies
stonden. Een woordvoerder van de
NASA bevestigde dat het voor Hous
ton ook nog niet helemaal duidelijk
was. Volgens een voorlopige positie
bepaling staat het maanvaartuig even
ten noorden va de maanequator, in
het westelijk deel van de „Mare
Tranquilitatis".
MAANDAG 21 JULI
07.02 uur Na technische voorbe
reidingen opent Armstrong
luik en maakt zich gereed af
te dalen. Hij heeft tv-came-
ra bij zich waarmee de acti
viteit van het tweetal op de
maan zal worden gefilmd.
07.17 uur Armstrong zet als eer
ste mens voet op de maan.
07.27 uur Armstrong verzamelt
eerste bodemmonsters.
07.47 uur Aldrin voegt zich hij
Armstrong, waarna ver
scheidene meetinstrumenten
en laser-reflector op maan
worden geïnstalleerd.
N.B. Deze tijden onder voorbe
houd van vervroegde uitvoe
ring.
09.12 uur Aldrin klimt weer aan
boord.
09.32 uur Armstrong volgt hem.
09.42 uur Luik wordt gesloten.
Apparatuur aan boord ge
controleerd.
10.50 uur Luik wordt even ge
opend om overbodig gewor
den uitrusting weg te wer
pen.
11.12 uur Armstrong en Aldrin
gebruiken maaltijd.
11.52 uur Rustperiode.
15.52 uur Na nieuwe maaltijd
laatste controle apparatuur.
18.55 uur Maanspin stijgt op van
maan richting moedercabi
ne.
22.15 uur LM weer vastgekop
peld aan moedercabine.
22.32 uur Armstrong en Aldrin
terug aan boord Apollo-11.
DINSDAG 22 JULI
02.25 uur Afstoting van LM.
05.57 uur Ontsteking hoofdmo
tor Apollo-11 voor terugkeer
naar aarde.
NEDERLAND I
6.0012.00 Apollo-11-program
ma in kleur.
16.30 Inleiding tot het opstijgen.
22.15 Inleiding op de koppeling
LM-Apollo-11.
HILVERSUM II
7.10, 8.20, 18.30 en 22.50 Apollo-
11-nieuws en reportages.
Opgelucht en. blij vernamen de vrouwen van de drie Apollo-astronauten gisteravond
slaagde landing op de maan. V.l.n.r. Janet Armstrong, Pat Collins en Joan Aldrin.
het nieuws van de ge-
ARMSTRONG
COLLINS
ALDRIN
SAS VAN GENT Als gevolg
van een slagaderlijke bloeding is de
36-jarige E. C. van Hijfte te Sas van
Gent overleden
De heer Van Hijfte sloeg met zijn
arm door een ruit van zijn woning
en kreeg daardoor twee fatale slag
aderlijke bloedingen. Twee snel ont
boden artsen hebben nog getracht
hulp te verlenen, maar zij kwamen
te laat. De heer Van Hijfte was ge
huwd en had drie kinderen.
(Van een onzer verslaggevers)
HULST Acht laagvliegende, nóg
niet geïdentificeerde Starfighters
kwamen vrijdagmiddag zo dicht bij 'n
zweefvliegtuig van de Club Hulst,
dat de zestienjarige vlieger zich ge
noodzaakt zag reeds op vijftig meter
hoogte te ontkoppelen om een bot
sing te voorkomen.
De Starfighters, die kennelijk niet
op het verschijnen van het zweef
vliegtuig hadden gerekend, verbra
ken hun formatie. De zweefvlieger
maakte juist zijn duizendste vlucht.
De leden van de zweefvliegclub,
die vorige week een zweefvliegkamp
hielden in Hulst, toonden zich zeer
geschrokken. De Rijksluchtvaart
dienst, die over het voorgevallene
werd geïnformeerd, adviseerde de
zweefvliegclub een rapport te maken.
De eigenaar yan het vliegveld, de
heer Heyens, verklaarde dat de
Rijksluchtvaartdienst bijtijds alle be
trokken vliegvelden had ingelicht
over het zweefvliegkamp. Het is mo
gelijk dat de militaire vliegers dat
bericht niet hebben gezien. Boven
bepaalde delen van Zeeuwsch-Vlaan-
deren mag laag worden gevlogen.
De Luchtmachtvoorlichtingsdienst
kon ons zondagavond evenmin na
dere inlichtingen verstrekken.
BIJ RASSENONLUSTEN in York,
Pensylvania, hebben vrijdagnacht 11
mensen schotwonden opgelopen.
(Van onze redactie buitenland)
TEL AVIV/CAIRO Israëlische vliegtuigen hebben gisteren, voor
de eerste maal sinds het einde van de zesdaagse oorlog, aanvallen
ondernomen op Egyptische stellingen langs het Suez-kanaal.
Volgens een Israëlische woordvoer
der in Tel Aviv zouden een batterij
Russische Sa-2 raketten, en verschil
lende stellingen van de Egyptische
artillerie en infanterie vernietigd zijn.
Bij de luchtactie zijn, aldus de Is
raëlische staatsomroep vijf Egypti
sche straalvliegtuigen neergeschoten,
terwijl de Israëli's twee vliegtuigen
verloren.
Tezeilfder tijd hebben Israëlische
grondtroepen een aanval uitgevoerd
op een Egyptisch fort bij de zuidelij
ke mond van het Suez-kanaal. Daar
bij zouden volgens een woordvoerder
in Tel Aviv tientallen doden en ge
wonden aan vijandelijke zijde geval
len zijn. Aan de algehele actie kwam
gisteren om 18.00 uur een einde.
In Caïro verklaarde een militaire
woordvoerder van het Egyptische le
ger dat 17 Israëlische toestellen zijn
neergeschoten bij de gevechten. De
luchtgevechten zouden zijn begonnen
terwijl reeds een artillerieduel woed
de aan weerszijden van het Suez-ka-
(Van onze redactie buitenland)
EDGARTOWN De Ameri
kaanse senator Edward Kennedy
(37) staat een aanklacht te wach
ten na een auto-ongeluk, waarbij
hij op het nippertje aan de dood
ontsnapte. Het ongeluk gebeurde
zaterdag op een van de eilanden
voor de kust van Massachusetts. De
voormalige secretaresse van zijn
vermoorde broer Robert kwam om
het leven. Kennedy stortte met zijn
auto, waarin ook Mary Jo Kopech-
ne (29) zat, vanaf een smalle brug
in een vijver. Hijzelf kon er tijdig
uitkomen. De vrouw verdronk. De
politie in het naburige Edgartown
heeft gezegd dat de zaak vandaag
voor de rechter zal komen. Volgens
politiechef Dimonic Arena heeft de
senator zich schuldig gemaakt aan
voortijdige verlating van de plaats
van het ongeluk.
Edward Kennedy was pas na en
kele uren bij het politiebureau ver
schenen om het ongeluk te melden.
Hij vertelde dat hij in een toestand
van shock en uitputting verkeerde
nadat hij verscheidene malen de
vijver in was gedoken in een ver
geefse poging de vrouw te redden.
De auto was met het dak omlaag
naar de bodem gezakt. Hij wist niet
hij hij er zelf uit was gekomen. Het
slachtoffer was met andere oud
medewerkers van Robert Kennedy
door Edward uitgenodigd voor een
zeilweekend bij Kaap Cod.
Het was de tweede maal dat de
37-jarige senator, een potentiële
kandidaat voor de presidentsver
kiezing van 1972, op het nippertje
aan de dood ontsnapte. Vijf jaar ge
leden brak hij bij een vliegtuigon
geluk zijn rug.
naai. Radio Caïro noemde het neer
halen van de vijandelijke straaljagers
de grootste overwinning sinds de zes
daagse oorlog.
De aanvallen vanuit de lucht dooT
Israëlische vliegtuigen werden be
antwoord met tegenaanvallen in de
Sinaï-woestijn. In Caïro werd meege
deeld dat een raketlanceerinrichting,
drie radarstations, enkele tankkolon-
nes en munitieopslagplaatsen zijn ver
nietigd. Van verliezen aan eigen zijde
werd geen melding gemaakt.
(Van onze speciale
verslaggever)
PARIJS Rini Wagtmans, de
beste Nederlander in het eind
klassement (zesde) van de door
Eddy Merckx gewonnen Tour de
France, wacht een grootse huldi
ging in zijn woonplaats St.-Wil-
Iebrord. Dat werd gisteren op de
wielerbaan van Vincennes be
kendgemaakt door een van zijn
broers, die een actie hiertoe op
touw heeft gezet in het dorp.
Dinsdag zal die huldiging plaats
hebben. De trouwe aanhangers
uit St.-Willebrord zullen hun
nieuwe vedette dan afhalen aan
de rijksweg Breda-Roosendaal,
waar de grens van de gemeente
ligt. In oplocht, en met een mu
zikale bijdrage van de fanfare en
de drumband „De Eendracht",
gaat het gezelschap naar het
clublokaal, waar Rini Wagtmans
een aardig cadeau staat te wach
ten.
„Wij zijn", aldus een van zijn
supporters, „met vijf man door
Sint-Willebrord gegaan voor een
huis aan huis-collecte. De reac
ties waren zeer positief. Ieder
een gaf gul. We hebben dan ook
een schitterend cadeau voor Rini
kunnen kopen".
(Van onze redactie buitenland)
DJAKARTA Het regentschap
Paniai in West-Irian, waar in mei
j.l. een opstand was uitgebroken te
gen het Indonesische gezag, heeft
zich zaterdag ervoor uitgesproken
dat het gebied bij Indonesië blijft,
zo heeft een woordvoerder van het
Indonesische ministerie van binnen
landse zaken meegedeeld.
Thans hebben vertegenwoordigers
van meer dan de helft van de bevol
king van West-Irian zich voor aan
sluiting bij Indonesië verklaard, en
daarom zal West-Irian deel blijven
uitmaken van Indonesië, zo heeft
woordvoerder Taufiq Ismail van het
ministerie van voorlichting zaterdag
meegedeeld.
De komende vergaderingen in de
overige vijf regentschappen, waarbij
Djajapoera, zullen daarom nog
slechts een formaliteit zijn.
ALEXANDROS PANAGOELIS, de
Griekse verzetsstrijder die door de
Junta gevangen gehouden wordt,
heeft een van de belangrijkste Ita
liaanse litteratuurprijzen gekregen,
op grond van de poëtische waarde
die aan zijn rede's voor de Griekse
rechtbank worden toegekend.
APULLO-ll is nu met zijn we
reldhistorische missie onderweg.
De Stem heeft in de afgelopen
weken gepoogd met een reeks
artikelen de vele aspecten van
de landing van de eerste mensen
op de maan zo nauwgezet moge
lijk te benaderen.
Het verheugt ons dat velen van
hun instemming met dit streven
hebben getuigd. Daarbij kwam
dikwijls de wens naar voren de
reeks „De maan bemand" in een
compacte vorm bij de hand te
hebben. De Stem komt aan dat
verlangen tegemoet.
Deze week zal een extra-uitgave
van onze krant verschijnen
waarin men de belangrijkste bij
dragen in een handig formaat
bijeen kan vinden. Bovendien
zal dat nummer de beste foto's
bevatten van de eerste mense
lijke voetstappen op onze satel-
lictpianeet.
Deze uitgave zal onder meer
worden aangeboden aan de scho
len voor voortgezet onderwijs in
Zeeland en West-Brabant. Ze is
ook voor iedere andere belang
stellende eveneens op aanvraag
gratis verkrijgbaar. Zolang de
voorraad strekt zullen wij deze
extranummers in de komende
weken aan de opgegeven adressen
verzenden.
Aanvragen dienen gericht te
worden tot' Abonnementen
administratie De Stem, ReigWr-
straat 16 Breda.
