aO KAMER TERUGHOUDEND OVER "INDONESIA Regeringspartijen in verzet tegen een parlementair onderzoek Prins van Wales gekroond Rumoer rond Caernarvon Nederland wijst MRCA-vliegtuig af maar wil in de club blijven Kampleider verliest vakantiepot J DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND DESTEM Bijeenkomst NPD in Dachau? MARKTONDERZOEK NAAR GOEDKOPERE JAGER nieuwe speciale aanbiedingen op Shell-Stations ik geld.. andaag in Ook Senaat aanvaardt herindeling Z.-Beveland Gedrukte stemming op Chaamse boerderij FOUT IN CARAVAN OORZAAK ONGELUK editie voor ZEELAND WEERBERICHT SCHULDIGE WESTERLING Nog geen einde aan modelactie verkeersleiders Know-how Evaluatie Suggestie Brood vergiftigd: 135 mensen ziek Zie elders in dit blad >ket bij de oplossing levolle trouwen ezorgd. Jl09e jaargang no. 26160 Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx Hoofdredacteur: L. Leijendekker Hoofdkantoor: Breda Reigerstr. 16 Telefoon 22341, Postgiro 1114111 CB 69-05 3e wind door je itsend, met een resentatief zijn traditie, ruim 150 km/u. Noord', Th P. v. d 01100-7991 1. HAMERS 4583 KEIJZER EN ZN i 25 Tel. 01150-4564 5ELS ■2303 DN" 0-2255 woensdag 2 Juli 1969 Vrij zonnig Over het algemeen vrij zonnig. Later op de dag wat bewolking maar geen regen van betekenis. Zwakke westelijke wind. KANTOREN, ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150 BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL. 6850 OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957 SCHMELZER (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De kans dat de Tweede Kamer een parle mentaire enquêtecommissie belast met een nader onder zoek van liet Indonesiëbeleid tussen 1945—1950 is uiterst klein. De regeringspartijen hebben zich hiertegen gisteren tijdens het debat over de Indonesië-nota van de regering al verzet. Wel willen deze fracties het aan het oordeel van de geschiedkun digen overlaten waar de verantwoordelijkheid ligt voor het optreden van de Nederlandse militairen in Indonesië, voor de excessen die hebben plaatsgevonden en voor de waas van duisternis die het totale Nederlandse beleid in deze periode nog steeds schijnt te omringen. Maar de historici moeten hierin volgens de KVP ook de periode 1940—1945, toen Japan het toenmalige Nederlands-Indië bezet had, betrekken. De socialisten verzetten zich giste ren tijdens dit debat fel tegen deze gang van zaken. De Partij van de Ar beid zal vandaag na het antwoord van minister-president De Jong een uitspraak van de kamer_ vragen of een parlementaire enquête-commis sie noodzakelijk is om het optreden in Zuid-Celebes van de Nederlandse troepen onder bevel van de toen malige kapitein Westerling diep gaand te onderzoeken. „Niet de gewone Nederlandse mi litair is verantwoordelijk, maar het gezag in Batavia en de regering en het parlement in Nederland van die dagen", aldus de socialist drs. J. den Uyl, die de regering-De Jong verweet in de Indonesië-nota over de militaire excessen geen enkele verantwoorde lijkheid te hebben willen vastleggen, De Tweede Kamer behandelde het optreden van de Nederlandse mili tairen in Indonesië met grote terug houdendheid. „De Nederlandse dienstplichtige moest vechten in een omgeving die hij niet kende, op een wijze waarop hij niet voorbereid was en in een op treden waarvan hij het doel betwij felde", aldus drs. J. den Uyl. „Niet het aanwijzen van de schul dige op de eerste plaats moet het doel zijn van dit debat, maar een hard nekkiger en doelmatiger strijd tegen onrecht en onderdrukking. Het gaat om het antwoord op de vraag hoe wij afschuwelijkheden als deze kunnen voorkomen". Al verschilden de fracties onder elkaar van mening over het prakti sche doel van dit Indonesië-debat, ruim twintig jaar na de militaire ge beurtenissen, zij waren het met elk aar in ieder geval eens dat de zo genaamde zuiveringsacties op Zuid- Celebes waar volgens officiële cijfers ruim 3000 doden gevallen zijn, door niemand goed gepraat kunnen en mo gen worden. Fractie-voorzitter Mellema van de CHU zei zelfs dat hij zeer geschokt was over de gegevens uit de rege ringsnota van dit optreden. Voor hem was het dan ook onbegrijpelijk dat de hierbij ten nauwste betrokken offi cieren zoals de toenmalige kapitein Westerling vrijuit gegaan zijn. Dit was dan ook de reden waarom de Partij van de Arbeid een parle mentaire enquête-commissie wil om deze affaire uit te zoeken en waarom de PSP'er Gortzak aandrong op het vastleggen met naam en toenaam van de volledige politieke en militai re verantwoordelijkheden voor het totale militaire optreden. „Het leert ons eens te meer dat ook de Nederlanders in staat zijn tot ver schrikkelijke dingen", aldus verder de liberaal Toxopeus. ZIE VERDER PAGINA 3 HET SOCIAAL werkgeversverbond voor de confectie-industrie en de drie werknemersorganisaties hebben over' eenstemming bereikt over een uitke ring ineens van 1 pet. wegens de ge stegen kosten van het levensonder' houd. De Randstad dichter bij, dank zij tunnel bij Heinenoord. Pagina 3. De maan bemand: inleiding tot nog meer ontdekkingen. Pagina 5 Zorgen om de universiteit. Pagina 5 Nassi-goreng voorkwam massale hongerstaking. Pagina 7 „Een kleine omroep kan zich meer veroorloven dan een grote", zegt nieuwe VPRO-voor- zitter. Pagina 9 Jos Timmerman speelde de clown in de Tour de France. Eric Leman won de etappe. Pagina 10 De halve-finales van Wimbledon bleven voor Okker gesloten. Hij verloor van Newcombe. Pagina 11 Nog meer eendracht die macht maakt: Fusie Delta-Nedlloyd. Pagina 15 Tot commissaris van de N.V. Uitgeversmaatschappij De Stem is benoemd mr. H. Wiltink te Breda. DE DIRECTIE. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Zuid-Beveland zal per 1 januari 1970 vier gemeenten hebben: Goes, Borssele, Kapelle en Reimerswaal. De nieuwe gemeentera den zullen dit najaar gekozen wor den. Ze zullen een verlengde zittings duur krijgen en aanblijven tot 1 sep tember 1974. De normale gemeente raadsverkiezingen in de loop van 1970 zullen voor Zuid-Beveland dus worden overgeslagen. Gisteren heeft de Eerste Kamer het wetsontwerp voor de wijziging van de gemeentegrenzen op Zuid-Beveland (van 24 naar 4 gemeenten) zonder hoofdelijke stemming aanvaard. De Eerste Kamer heeft over het wetsont werp zelfs niet meer gediscussieerd. De Tweede Kamer heeft het wetsont werp in maart van dit jaar vrijwel ongeschonden aanvaard. Alleen het amendement Van Bennekom (Kat- tendijke in zijn geheel bij de nieuwe gemeente Goes) werd door de Kamer overgenomen. De wet op de herindeling der ge meenten op Zuid-Beveland zal waar schijnlijk in september in het staats blad verschijnen. (Van onze redactie buitenland) DACHAU De extreem rechtse Westduitse partij NPD is van plan eind deze maand een bijeenkomst te houden in Dachau, de plaats waar de nazi's tijdens de tweede wereldoorlog een van hun beruchtste concentratie kampen hadden gebouwd. Een woordvoerder vain de NPD, die door tegenstanders wordt aangeduid ateneo-nazistische partij, zei gisteren, komst zou leiden, met name in ver band met het speciale karakter van Dachau. In West-Duitsland is van alle kan ten geprotesteerd tegen het houden van deze bijeenkomst. Hoogtepunt van de kroningsplech tigheid in kasteel Caernarvon. (Van onze redactie binnenland) SCHIPHOL/DEN HAAG. De steeds scherper wordende modelactie van de verkeersleiders op Schiphol heeft ook gisteren weer tot zij het nog geringe vertragingen geleid in het aankomend en vertrekkend lucht verkeer. Voorlopig ziet het er niet naar uit dat spoedig een oplossing gevonden zal worden in het conflict. (Van onze redactie buitenland) CAERNARVON j— Een bom deed de trein schudden waarmee gisteren koningin Elizabeth en haar zoon Charles, korte tijd later gekroond tot prins van Wales, naar de installatie plaats, kasteel Caernarvon, werden gebracht. De ontploffing, die overigens geen schade veroorzaakte, zelfs niet aan de rails, symboliseerde het verzet van de extremistische nationalisten die de kroiningsdaig zo rumoerig mogelijk wilden laten verlopen. Tragisch voor de bommengooiers was evenwel dat de meeste gasten het geluid van de ontploffing beschouwden als één van de reeks saluutschoten die op dat moment over het kasteel daverden. Boegeroep weerklonk ook toen prins Charles in een rijtuig bij het kasteel arriveerde. Het was afkomstig van een groep die zich tussen de me nigte op straat bevond. Een jongeman die een ei naar het rijtuig van de koningin wierp, moest door de politie tegen de menigte wor den beschermd. Twee jongens zijn aangehouden. Overigens jtuchte het publiek de vorstelijke personen uit bundig toe. Koningin Elizabeth heeft haar oud ste zoon tot Prins van Wales en erf genaam van de troon gemaakt door hem een gouden kroontje op het hoofd te zetten. Zij stak hem een gouden ring aan de vinger, de een heid met Wales symboliserend, over handigde hem een gouden staf als symbool van de wereldse macht en deed hem een hermelijnen schouder mantel om. Prins Charles legde geknield de eed af. De plechtigheid in het mid deleeuwse kasteel werd door 4000 mensen bijgewoond. De prins zei in een toespraak tot de bevolking van Wales dat hij haar naar beste vermogen zal dienen. Hij dankte het volk voor de hartelijkheid tijdens zijn verblijf van twee maan den in Wales. Bij een ontploffing van een lading springstof (geligniet) te Abergele (Wales), werden de nacht tevoren twee mannen gedood. Abergele ligt slechts 50 km van het kasteel Caer narvon. Naar mededeling van de politie wa ren beide slachtoffers van plan een openbaar gebouw in de lucht te doen vliegen. Hun stoffelijk overschot werd achter het gebouw aangetrof fen. (Van onze luchtvaartredacteur) DEN HAAG Nederland ziet af van het door een Westduits-Brits- Italiaans-Nederlands consortium ontwikkeld gevechtsvliegtuig ter vervanging van de F 104 Starfighter. Zoals wij destijds meldden stond ten tijde van de Parijse luchtvaartsalon, al vrijwel vast dat het nu op de tekentafels van het MRCA-consortium ge stalte krijgende vliegtuig, niet meer te combineren zou zijn met de Neder landse eis dat het boven alles een eenvoudig jachtvliegtuig zou zijn met vaste vleugels en niet te duur. Dit zou betekenen dat Nederland, destijds zelf initiatiefnemer tot de vorming van het MRCA-consortium, de club verlaat, ware het niet dat de minister van defensie W. den Toom een suggestie heeft gelanceerd bij de partners, die er nog toe kan leiden dat Nederland uitgenodigd wordt toch lid van het consortium te blijven. Nederland hecht hieraan veel belang omdat met deze zaak een stukje toe komst van de Europese luchtvaart industrie in het geding is, maar voor al ook omdat de Nederlandse elek tronische en vliegtuigindustrie zeer gebaat is bij verdere deelname van Nederland aan de research en de ontwikkeling van het gecompliceer de zeer gevanceerde MRCA-vlieg- tuigproject. Een van de afspraken is namelijk dat de partners elkaar al le know-how beschikbaar stellen. De Nederlandse industrie is bereid een deel van de ontwikkelingskos ten bij te dragen. Voor het overige beschikt minister den Toom nog over ruimte op de begroting 1969. Voorwaarde voor Nederlands blij vende deelname in het project is dan echter dat binnen het kader van het zelfde eventueel met meerdere leden uit te breiden consortium de evaluatie, modificatie en produk- tie van een reeds eiders ontwikkel de, eenvoudige jager volgens Neder landse conceptie wordt aangepakt. Er is al een aantal typen in zodanig vergevorderde ontwikkelingsstadium dat aangenomen mag worden dat de ze vliegtuigen omstreeks 1975-'76 (het tijdstip waarop Nederland de Starfighter wil vervangen) be schikbaar kunnen zijn. Hiertoe beho ren de SAAB-Viggen, de Mirage F 1 en de Mirage-G (die overigens ook verstelbare vleugels heeft), de Lock heed CL 981, de Northrop 530 en een tweetal Westduitse ontwerpen die nog geen naam hebben. Blijft nog de mogelijkheid dat En geland, Italië en West-Duitsland niet ingaan op Den Tooms suggestie. In dat geval zal Nederland zelf het ini tiatief moeten nemen tot de evaluatie van een bestaand jachtvliegtuig. Daarbij zal dan echter wel ge streefd worden naar samenwerking met andere landen, die rond het zelfde tijdstip met een ongeveer ge lijk vervangingsprobleem zitten en ook geen geld genoeg hebben om de MRCA te kopen. Tijdens een persconferentie wel ke gisteren op de vliegbasis Ypen- burg door minister Den Toom, staatssecretaris Duynstee en lucht machtbevelhebber generaal Woïff werd gehouden, vielen de namen van landen als Noorwegen, Canada, Au stralië. (ZIE OOK PAGINA 7) (Van een onzer verslaggevers) BREDA/CHAAM Er hing gis teren in de kampeerboerderij van S. Verkooyen aan de Schaanstraat in Chaam onder de twintig Am sterdamse kinderen en hun leiders, die daar maandagmorgen uitgela ten waren gearriveerd om er een heerlijke vakantie door te bren gen, een gedrukte stemming. De reden: het kampgeld f 2400 in totaal was sinds maandagmid dag zoek en bleef zoek. De groepsleider was maandag middag vanuit Chaam naar Breda gereisd om daar aan het station zijn fiets op te halen. In de voor middag was hij met de kinderen op de Chaamse boerderij gearri veerd, waar juist een vorige groep kinderen was vertrokken. Er viel daarom nogal wat te beredderen en op orde te brengen. Voorzich tigheidshalve stak de groepsleider het kampgeld hij zich. Aan het station in Breda haalde hij zijn fiets op en werkte nog een klusje af op het VVV-kantoor aan de Willemstraat. Daar was hij nog in het bezit van het kampgeld. Van Breda fietste hij via Ulven- hout naar Chaam, waar hij tot de ontstellende ontdekking kwam, dat hij al zijn geld miste. Al werd de kinderen dan niet vertelt wat er precies was ge beurd, toch voelden ze automa tisch aan dat er iets ernstigs aan het handje moest zijn. De stem ming daalde tot beneden het nul punt. Geen wonder. Het kampgeld, gedurende een heel jaar met stui vers, dubbeltjes, kwartjes en gul dens bij elkaar gespaard, was weg en bleef onvindbaar. Want de aan gifte bij rijks- en gemeentepolitie en ook een speurtocht langs de af gelegde route leverden niets op. Tot gisterenavond had zich geen vinder gemeld. De vakantie van de kinderen, in leeftijd variërend van 8 tot 12 jaar en afkomstig uit minder bedeelde gezinnen in Amsterdam, is inmid dels wat de financiële kant betreft verzekerd. Maar dat neemt niet weg, dat de organisators van deze vakantieweken voor de Amster damse jeugd, helemaal niet op een extra-post van f 2400 hadden ge rekend en nu op de een of andere manier maar moeten proberen de strop te boven te komen. Overi gens ligt er voor de vinder van het geld een beloning van honderd gulden te wachten. (Van een onzer verslaggevers) BREDA Een van de schroeven waarmee een raam in de caravan was bevestigd, is in aanraking gekomen met de elektrische bedrading. Als ge volg daarvan is de aluminium bepla ting van de caravan onder stroom komen te staan. Dat is de conclusie van het uitge breide onderzoek door technische_ re cherche en arbeidsinspectie dat dins dagmiddag te Axel plaatsvond naar de oorzaak van het noodlottige omge val waarbij de negenjarige Martin Schieman zaterdagmiddag te Bres- kens om het leven kwam. Het proces verbaal van het onderzoek wordt thans naar de officier van justitie te Middelburg gestuurd. De fabrikant van de caravan meent niet dat van een constructiefout kan worden gesproken. Wel erkent hij dat de plaats van de schroeven van het raampje zo dicht bij de elektri sche leiding ligt, dat hij een ongun stige samenloop van omstandigheden een kortsluiting mogelijk is. Hij heeft onmiddellijk maatregelen getroffen om op een ander bedradingssysteem over te gaan. De controle op de stroom zal worden verscherpt. De ca ravans waren wel voldoende geaard. Wij tekenen hierbij nog aan dat er geen voorschriften voor de bouw en installatie van caravans bestaan. Het ongeluk te Breskens, evenals een soortgelijk voorval dat vorig jaar bij Moerdijk plaatshad, versterkt de noodzaak om tot een doeltreffend toe zicht op deze bedrijfstak te komen. (Van onze redactie buitenland) DAMASCUS In de Syrische hoofd stad Damascus zijn in de nacht van maandag op dinsdag 135 personen met vergiftigingsverschijnselen in een ziekenhuis opgenomen. Ze had den brood gegeten dat met een insek- tenverdelgingsmiddel in aanraking was geweest. De bakker is gearres teerd (ADVERTENTIE)

Krantenbank Zeeland

de Stem | 1969 | | pagina 1