Poher kandidaat
„MAAGDENHUIS" IN
HOOFDSTAD BEZET
Fokker
Nixon op tv over
kansen op
vrede in Vietnam
Schut: voorlopig 20.000 renteloze leningen
MARKEN
VLOEIEN
TERUG
Kansen voor Pompidou
op presidentschap
aamienlijk gedaald
De KLM
komt U graag
een heel eind
tegemoet
Nieuwe Peugeot: de 304
„GROTE DOORBRAAK" WORDT NIET VERWACHT
Nasser bereid
bestaan Israël
te accepteren
astraat 27
korte ter-
oeleinden
iduizend?
g regelen.
a aflossen
i x f 96,90
f de rente,
us f 13,57
•strekken?
iet gebied
nethoden.
Arnhem
Heerlen
'Zaandam
k weekend
[zier.
zijn letterlijk
bewijst hij,
volop
Commentaar
[Wantrouwen
Computer voor
Hogeschool
Tilburg
C/iiraa wil grenskwestie
}>u'1 Rusland bepraten
Consequenties
Bang
Bijwagen
Bijbel lezen om joden
beter te begrijpen
Afwachten
Sovjet-schepen
schaduwen
V.S.-kernvloot
DE STEM VAN DINSDAG 13 MEI 1969
11
14
d een briefje
Een postzegel is niet nodig-
B.T.W. af importeur)
iel. B.T.W. af importeur)
POHER
Als de Westduitsers hun buren
verwijten dat deze maar niet
kunnen of willen vergeten wat er
'39_'45 gebeurd is, dan is dat
verwijt niet geheel ten onrechte, ze
ker niet als het wordt geuit door
een generatie die na '45 is geboren
of in elk geval zo laat dat ze met
recht kan zeggen dat ze het niet
geweten heeft.
Van de andere kant echter zijn er
gltijd Duitsers die het hun buren wèJ
moeilijk maken te vergeten. Van
ken is de Beierse CSU-leider Franz-
Ijosef Strauss, even nationalistisch
als Europees (hetgeen niet zo para
doxaal behoeft te zijn als het lijkt),
er één. Maar veel erger nog is na
tuurlijk Adolf II (von Thadden) van
jde Nationaldemokratische Partei
Deutschlands (NPD).
Wanneer men hem en zijn aan
hang hoort roepen om de terugkeer
van voormalige Grootduitse gebie
den als Oost-Pruisen en Sudeten-
land in één Duitsland, dat hem als
een Vierde Rijk voor de ogen
schijnt te schemeren, dan veroor-
:aakt dat een nieuwe golf van wan-
jtrouwen bij de buren.
Dat de Sovjet-Unie er maar aan
moet wennen dat de NPD in de
Bondsdag komt, zoals Von Thadden
arrogant en nogal achteloos op
merkt, kan wel eens een van de
jmeest destructieve elementen in het
jaarzelend op gang komend oost-
Iwest-overleg gaan vormen. Want
als de NPD zoals von Thadden
[optimistisch meent inderdaad met
een man of vijftig in de Bondsdag
'komt, dan zal de Sovjet-Unie daar
allerminst aan kunnen wennen,
evenmin als de overige Europese
buren een cergelijk verkiezingsre-
iultaat als „een normale democrati
sche ontwikkeling" zullen zien, zoals
on Thadden meent te kunnen aan-
lemen.
Duitsland is de harde kern van
Europese veiligheidsprobleem.
'II men met de Sovjet-Unie tot een
rergelijk in Europa komen, dan zal
ft nieuwe Duitsland op z'n minst
vertrouwen van het Kremlin
loeten verwerven.
Het is te hopen dat de Westduif-
»rs bij de komende verkiezingen
voor eens en voor altijd duidelijk
maken dat zij kiezen voor de demo
cratie en voor vrede in Europa door
;»e NPD weg te vagen of minstens
||»t de Bondsdag te houden. In dat
kan het wantrouwen worden
Weborgen, misschien zelfs in de
wjet-Unie, al blijft er nog altijd
sen aan macht en invloed winnende
trans-Josef Strauss
■het
■het
lenig
TnSS. onze c'otl'espondent)
vnai 0p advies van een
Miecommissie onder voorzitter-
»van prof. dr. M. Euwe heeft
e Katholieke Hogeschool in Tilburg
"«ten om voor het Rekencentrum
""«t voorjaar van 1970 een compu-
«systeem van het type ICL 1903 A
10 gebruik te nemen.
Het Rekencentrum van de Katho
de Hogeschool krijgt de beschik-
tou"ovVen 1903 A die is 0Pge-
■JWt een ce'ntrnJe verwerkings-
«ahad met een 1
"■000 woorden. -
De nieuwe computer
w(SltrUm in staat stellen het aantal
lot®®/0» het Personeel weer
'en d1 e Proporties terug te bren-
d-riit P^dien k°mt tijd vrij om aan-
or> este(len aan de wijze waar-
stnri; comPutergebruik beter in de
if'iM VM de stud°nten kan worden
]ju]n e^reerd. Een nieuwe met he
ron Van deze cornPuter te realise-
tie i/0™ van studentenadministra-
eveneens onderwerp van studie.
f®heid met een kerngeheugen van
zal het Re-
TOKin0nze redactie buitenland)
heeft „i, Communistisch China
Sesteld mreh" de Sovjet-Unie voor-
Bende' 1? mi(lden van de ko-
heleesron een bijeenkomst te
sie inzake3" gemenSde eomrnis-
heeft
(Van onze Parijse correspondent)
PARIJS Poher heeft zich gistermiddag kandidaat gesteld voor
het presidentschap van de republiek. Dat was geen verassing meer.
Iedereen had het verwacht. De grote verrassing zou zijn geweest
als hij het niet gedaan had. Poher stelde zich kandidaat op zijn
bureau in de senaat, waarvan hjj voorzitter is. Hij deed het niet op
het Elysee, om de schijn te vermijden dat zijn tegenstanders zouden
zeggen: „Wat verbeeldt hij zich wel, hij denkt blijkbaar dat hij al
voorgoed op het Elysée zit".
Als kandidaat voor het president
schap blijft Poher waarnemend pre
sident. Dat kan gemakkelijk, omdat
hij er nog een derde functie bij heeft,
namelijk het voorzitterschap van de
senaat. Als kandidaat kan hij c,p zijn
bureau in de senaat gaan zitten.
Maar spreekt hij als waarnemend
president, dan doet hij dat vanuit
(ADVERTENTIE)
(Om precies te zijn, tot bij
„Motel Breda"
te Breda)
Voortaan stapt U al thuis in voor
Uw vliegreis: 4 dagen per week staat
er een KLM-bus voor U gereed, die
U in alle vroegte rechtstreeks naar
Schiphol brengt. Daar komt U hoe
dan ook op tijd aan voor de vroege
vluchten. De bus terug naar Breda
sluit aan op vrijwel alle vluchten die
's avonds op Schiphol binnenkomen.
We meenden dat met name Uw
vakantie hierdoor wat sneller van de
grond komt.
vrijdag
zaterdag
zondag
maandag
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
Enkele reis Breda-Schiphol 11.»
o—xvitguv VUllllUliS-
de grensriviervaart. Dit
Volgpm°)ff1Vng. bekendgemaakt.
Russen Hencht is het aan de
Wmmissl! Wljten geweest, dat deze
biieenkomJT8 p,a'''r niet haar vaste
k°Mst heeft gehouden.
HET AFTELDEN van de Apollo-10 is
vannacht begonnen. Als alles goed
gaat zullen aanstaande zondag drie
astronauten gelanceerd worden voor
een reis om de maan.
IN BIAFRA worden ongeveer 30 Ita
liaanse oiietechnici vermist, nadat
Biafraanse troepen vrijdag het ter
rein, waar zij olie aan het boren wa
ren, onder de voet hebben gelopen.
PROF. DR. J J. G. PRICK heeft aan
het college van curatoren van de uni
versiteit van Nijmegen meegedeeld,
dat hij zijn benoeming tot rectot-
magnificus voor het studiejaar 1969-
1970 niet zal aannemen. Veel studen
ten waren tegen zijn benoeming.
HET NIJMEEGSE curatorium heeft
toegegeven aan de eis van de studen
ten, dat voor president-curator ir. J.
Ridder en voor de plaatsvervangend
president, dr W. Weebers, geen op-
vo'gers zullen worden benoemd, als
zjj in juli van dit jaar aftreden.
het Elysée. Zijn spel speelt hij bij
zonder handig. Komt hij straks als
kandidaat op de televisie, dan zien
de kijkers en luisteraars hem niet
alleen als kandidaat, maar tegelij
kertijd als waarnemend president.
Want in beide functies blijft zijn ge
zicht precies hetzelfde.
Velen zullen geneigd zijn te zeg
gen: als waarnemend president heeft
hij het goed gedaan, de orde werd
niet verstoord, de voorspelde chaos
en troebelen zijn uitgebleven, dus
laat hem rustig zitten waar hij zit:
op het Elysée. Onder Poher werd de
grondwet niet langer als een voet
veeg gebruikt, terwijl we onder Pom
pidou als gaullist nog maar moeten
afwachten wat hij straks met die
grondwet gaat doen. Wat hij er in
het verleden onder De Gaulle meei
gedaan heeft, stemt tot wantrouwen.
Het referendum was in strijd met de
grondwet, maar desondanks was
Pompidou van dat mislukte referen
dum de motor. Dat alles bij elkaar
zijn niet geringe voordelen voor
Poher.
Een der eerste consequenties van
Pohers kandidatuur is dat Pompi-
dou's kansen om het al bij de eerste
ronde (1 juni) te winnen, verkeken
zijn. Bij elkaar halen bij de eerste
stemming de drie grote kandidaten
Poher (centrum), Defferre (socialis
ten), en Duclos (communisten) zo
veel stemmen, dat Pompidou de ver
eiste 50 plus 1 niet in eerste aanloop
haalt. Bij de tweede ronde of her
stemming (15 juni) blijven alleen
die twee kandidaten over, die op 1
juni de meeste stemmen hebben ge
haald en dat zullen zo goed als zeker
Pompidou en Poher zijn
Dat de gaullisten bang zijn voor
Poher blijkt uit een perscampagne
die de paar laatste dagen is begon
nen. Die campagne stelt het zo voor
alsof Pompidou liefst morgen met
de centrum-jongens zou willen re
geren en Poher met de linkse gaul
listen. Wat is er dus nog voor ver
schil, zo zegt die campagne, tussen
Pompidou en Poher? En waarom
zouden we dus al niet in eerste of
tweede aanloop op Pompidou stem
men, die voornemens is althans
dat zegt hij een coalitieregering
te sluiten met het centrum. Rechts
en centrum zouden samen op het
kussen komen en de gehele linker
zijde zou voor 7 jaar zijn uitgesloten
van de macht.
Van een man ais Poher kan nau
welijks worden verwacht dat hij op
zulke aanbiedingen zal ingaan. Hij
zou er in de ogen van het publiek
volledig zijn gezicht mee verliezen.
Hij is niet te velde getrokken tegen
De Gaulle om straks de bijwagen te
worden van Pompidou.
Wint Poher op 15 juni, dan treedt
de huidige gaullistische regering on
herroepelijk af, omdat Couve de
Murville (premier) en Poher niet
samengaan. Poher zal in dat geval
een nieuwe regering benoemen, die
zich zal voorstellen aan een overwe
gend gaullistische kamer. En aan
gezien alle gaullistische kamerleden
voor nieuwe verkiezingen zo bang
zijn als de dood, is de mogelijkheid
niet uitgesloten dat zij de nieuwe
regering, die zeker niet gaullistisch
zal zijn, rustig laten zitten om de
kat uit de boom te kijken. Waarmee
maar gezegd wil wezen, dat we er in
Frankrijk nog lang niet zijn.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Ongeveer dertig
studenten hebben gisteren het hoofd
gebouw „Het Maagdenhuis" enkele
uren bezet. Nadat dt rector-magnifi-
cus, prof. Belinfante getracht had de
studenten tot andere gedachten te
brengen, heeft het universiteitsbe
stuur de politie verzocht aan de be
zetting een einde te maken. Om
streeks vier uur in de middag dron
gen twaalf rechercheurs het Maag
denhuis binnen. Na een stemming
bleek de meerderheid van de studen
ten toen tegen het advies van de lei
ders van de groep in, ervoor te zijn
vrijwillig de bezetting op te heffen.
Van de zijde van het ASVA-be-
stuur bleek men overigens niet ge
lukkig met de actie van het dertigtal.
Volgens een woordvoerster van de
actiegroep, die het Maagdenhuis
heeft „bezet", is het nimmer de be
doeling geweest om het administra
tiegebouw te bezetten. „We wilden
slechts de rector-magnificus de gele-
(VERVOLG VAN PAGINA 1)
V.F.W. (elf en een half duizend
werknemers) is volgens de Fokker
directie een uitermate gezond bedrijf.
De omzet bedroeg het afgelopen jaar
500 miljoen mark (Fokker 350 mil
joen gulden). Het maakt een winst,
die de afgelopen twee jaar telkens
met 20 procent gestegen is. „Wij ver
wachten dat de uitwisseling van
know-how, die tot stand zal komen,
de nationale know-how zal vergro
ten", aldus de Fokker-directie. De
tot stand gekomen tandem schuwt
uitbreiding niet. De verwachting is
dat andere Europese bedrijven zul
len toetreden Met name wordt Das
sault genoemd, de Franse vliegtuig
industrie, waarmee Fokker al eerder
heeft geflirt. Maar de afspraak is
dat de fifty-fiftybasis tussen Fokker
en V.F.W. te allen tijde gehandhaafd
zal blijven.
De nieuwe groep heeft een perso
neelsbestand van ongeveer 20.000
man. Het programma omvat naast
militaire opdrachten de bouw van de
verkeersvliegtuigen Fokker F-28 Fel
lowship (twee straalmotoren, zestig
tot vijfenzestig passagiers), Fokker
F-27 Friendship (twee turbopropmo
toren, 55 tot 52 passagiers), alsmede
de in ontwikkeling zijnde VFW-614
(twee straalmotoren, ongeveer 40
passagiers).
(Van onze automedewerker)
PARIJS Er gaan ai geruime tijd
geruchten als zou Peugeot 204 ook in
een krachtiger uitvoering op de
markt komen, bijvoorbeeld met een
1.3 liter motor.
In Sochaux denkt men er anders
over. Het ligt in de bedoeling van
Peugeot om tussen de 204 en de 404
een nieuw model Uit te brengen. Dit
wordt de 304, die waarschijnlijk op de
aanstaande autosalon in Parijs komt
te staan.
genheid bieden om met ons te praten
over de inhoud van het woord „me-
debeslisingsbevoegdheid", dat hij vo
rige week een „loze kreet" noemde.
Dit maakte ons verblijf in het Maag
denhuis noodzakelijk". De actiegrotp
noemt zich „De loze kreet".
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON President Nixon heeft gisteren op het Witte Huis
een gesprek gehad met zijn militaire adviseurs, onder wie de Amerikaanse
opperbevelhebber in Vietnam, generaal Creighton Abrams, en laten weten
dat hij morgen voor de televisie zal spreken over de vooruitzichten op vrede
in Vietnam.
Uit niets blijkt echter nog dat
Nixon in zijn toespraak een grote
„doorbraak naar de vrede" zal aan
kondigen. Functionarissen van het
Witte Huis zeiden dat Nixon morgen
ook geen besluit zal bekendmaken
over de terugtrekking van de Ameri
kaanse troepen uit Vietnam.
De woordvoerder van het Witte
Huis heeft gezegd dat bij deze eerste
bespreking tussen Nixon en Abrams
de toestand daar is besproken, waar
bij vooral het accent op drie facto
ren lag, t.w.:
„Het vermogen van de Zuidviet-
namezen om zichzelf te verdedi
gen in gebieden waar wij ze nu
verdedigen".
De vooruitgang van de besprekin
gen in Parijs.
De vijandelijke oorlogsactiviteit.
De Vietcong en de Noordvietname-
zen hebben gisteren 159 doelen in
Zuid-Vietnam onder vuur genomen.
(ADVERTENTIE)
Volgens een Amerikaanse militaire
woordvoerder is het waarschijnlijk
de grootste serie beschietingen uit de
oorlog.
(Vervolg van pagina I)
De renteloze leningen worden zo
wel voor de aankoop van een nieuw
als van een bestaand huis gegeven.
Verder zullen voortaan niet alleen
garanties van rente en aflossing wor
den gegeven voor nieuwe huizen en
woningwetwoningen die aan de
huurder worden overgedragen, maar
ook zal die garantie worden verstrekt
aan mensen, die voor een renteloze
lening in aanmerking komen,
Minister Schut (Volkshuisvesting)
verwacht dat als het fonds is gestart,
in de eerste acht jaar jaarlijks 20.000
rentloze leningen zullen worden ver
strekt. Daarna zal het aantal lenin
gen worden verminderd. Na zes jaar
zullen er zoveel leningen uitstaan dat
de pot flink is geslonken en er nog
drie miljoen in het fonds zit. Dan
groeit het fonds weer geleidelijk tot
naar schatting 13,5 miljoen na 13
jaar. Nu nog geldt een inkomensgrens
van f 15.000,maar de ministers
Roolvink (Soc. Zaken) en Schut me
nen dat tezijnertijd niet valt te ont
komen aan verhoging van die grens.
Zeker niet als de lonen en prijzen
zo snel stijgen als dit jaar het geval
is De verwachting is, dat buiten de
Randstad meer mensen een beroep
op het fonds zullen doen dan binnen
de Randstad, omdat de mogelijkhe
den in het noorden, oosten en zuiden
van ons land om een eigen huis te
kopen voor mensen met een klein in
komen groter zijn.
Onder bepaalde voorwaarden zal
het rijk de helft deelnemen in het
risico van een gemeentelijke garantie
voor rente en aflossing van een le
ning, voor aankoop van een bestaan
de woning.
Een extra stimulans aan het spa
ren wordt verder gegeven door een
belastingvrije premie van 35 percent
toe te kennen aan kopers van spaar-
tffecten. Deze premie zal na acht
jaar worden uitgekeerd over maxi
maal 250 gulden aankoop per jaar
per deelnemer. Behalve deze premie
over een gekocht spaareffect wordt
de premie van de algemene premie-
spaarwet verleend, alsmede de ge
bruikelijke bankrente. Deze premie
op de spaareffecten wordt gegeven
aan mensen die bij aankoop van een
spaareffect meerderjarig maar nog
geen 60 jaar zijn en in het kalender
jaar, voorafgaande aan de aankoop,
minder dan f 15.000,verdienden.
(ADVERTENTIE)
NEW YORK (A.P.) Het week
blad Time heeft gisteren bericht dat
de Egyptische president Nasser be
reid is zich neer te leggen bij de rea
liteit van het bestaan van Israël en
ook over een non-agressiepact met de
joodse staat wil nadenken.
Tijdens een vraaggesprek had
Nasser enige „nieuwe gedachten"
naar voren gebracht over de han
gende problemen. „Ik aanvaard de
realiteit van Israël en dat zal ook
mijn volk doen als er een menselijke
oplossing komt", zo had Nasser in
Caïro verklaard. „Noem het Israël,
of wat u het ook zou willen noemen,
en ik zal het erkennen".
Volgens Time was Nasser begon
nen het Oude Testament te lezen om
de joden beter te kunnen begrijpen.
(Van onze redactie buitenland)
BONN - LONDEN Meer dan 2,4
miljard marken in buitenlandse va
luta is gisteren uit West-Duitsland
weggestroomd als gevolg van het be
sluit om de mark niet te herwaarde
ren. Dit is meegedeeld door rege
ringswoordvoerder Günther Diehl dit
zei dat het 'nein' tegen de opwaarde
ring het gewenste effect heeft gehad
om een einde te maken aan de spe
culatieve handel.
Diehl zei dat volgens schatting vam
de regering meer dan 16 miljard
mark aan buitenlandse valuta op de
speculatiegolven West-Duitslamd wiais
toegevloeid.
Diehl zei, dat de exodus van de
buitenlandse vaiuita heeft aangetoond,
dat het „heetste" speculatieve geld
reeds is weggetrokken. Hij schatte
dlat de speculanten op de 16 miljard
mark die in de hoop op een snelle
winst Duitsland zijn binnenge
stroomd. netto 1,6 miljard mark ver
diend zouden hebben bij een opwaar
dering van 6,25 procent, zoals minis
ter van economische zaken Karl
Schiller die wilde.
Morgen komt het kabinet onder
kanselier Kurt Geomg Kiesinger bij
een. Het feit, dat het z.g. economi
sche kabinet later vergadert wijst
erop, dat woensdag geen definitieve
maatregelen, die als alternatief voor
de uitgebleven revaluatie vereist zijn,
zullen worden genomen.
De Wesiteuropese valuta's die het iin
de speculaitiekoorts van afgelopen
week zwaar te verduren hadden door
de enorme aankopen van Westduitse
marken, hebben zich gisteren enig
zins hersteld, terwijl de Europese cen
trale bainken scherpe maatregelen
namen tegen de speculanten.
Investeerders en speculanten schij
nen echter te wachten op de uitwer
king van de maatregelen die door d«
centrale bankiers gisteren in Bazel
genomen werden, om het speculatie
ve geld weer naar de landen van her
komst terug te laten vloeien.
(Van onze redactie buitenland)
BONN - WASHINGTON Elk
Amerikaans oorlogsschip van de
grootte van een kruiser en groter
wordt „365 dagen van het jaar" door
Russische schepen geschaduwd, aldus
een artikel in „Soldat und Technik",
een militair maandblad dat nauwe
betrekkingen onderhoudt met het
Westduitse ministerie van defensie.
Het blad baseert het artikel op om
gegevens vain de Amerikaanse admi
raliteit. In de Middellaradse Zee heefl
de Sovjet-marine bijina die sterkte viam
de Amerikaanse zesde vloot bereikt.
De Oostzee zou tot een „rode binnen
zee" zijn geworden, aangezien daaï
tegenover ongeveer 100 schepen van
NAVO-landen 800 vaartuigen van dt
rode vloot liggen.