tegen loon- en prijsspiraal
(15)
autorijden steeds duurder
Regering buigt
zich deze week
over kwestie
oorlogsmisdaden
DE STEM
DAGBLAD VOOR ZUIDWEST-NEDERLAND
Roolvink waarschuwt weer
iin arrest
Jongen
I verdacht
Ivan moord
Frankrijk en Rusland
zouden Israël
willen „omsingelen"
Uitkering
AOW met
6 procent
omhoog?
Veilig Verkeer
vraagt
nachtvervoer
met carnaval
Stil protest tegen executies
Moeder met zes
kinderen verbrand
GRIEKENLAP WACHT
WELLICHT SCHORSING
ONTHULLING IN FRANS BLAD
ARCHIEVEN WORDEN UITGEZIFT
kndaag
in
Plafond atoomvrije
kelder ingestort
Hier en daar
toch
duurtetoeslag
editie voor
zeeland
\UAK-VENRAY
Robuust
TOESLAG
REACTIES
ZORGEN
Militante Paisley
verzet zich
tegen aanhouding
Raad van Europa
511 «n onzer verslaggevers)
llm DU 'aar zuI
- beroen andfe aut°mobilisten
tler zowel als de
een half gezamenlijk twee
toen, Btw sulden aan ac-
epbrêniZi eii> andere belastin-
5.,,' Dat is gemiddeld
Sen opbreng eii, andere belastin-
R"U deelde Iri voorzitter van de
elae dit gisteren
Zwijgplicht
Aanklacht
Openheid
Grootste
antiekmarkt
no.
26031
]09e jaargang
Dr W A. J. M. Harkx
[SSdredacteur: L leijendekker
Bdlanwor. Breda, Re.gerstr 6
eiefoon 22341. Postg.ro 1114111
woensdag 29 januari 1969
WEERBERICHT
Bewolking
Aanvankelijk vrij veel bewolking
met plaatselijk regen. Later opkla
ringen. Matige zuidelijke wind.
Iets lagere temperaturen.
kantoren
ROOSENDAAL, MOLENSTRAAT 45, TEL. 37150
BERGEN OP ZOOM, ZUIVELSTRAAT 26, TEL 6850
OOSTERHOUT, ARENDSTRAAT 14, TEL. 4957 GOES, KLOKSTRAAT 1, TEL. 8030 HULST, STEENSTRAAT T4, TEL. 3751
ONRUST OP LOONFRONT
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG. De spanning stijgt weer op liet loon-
front. Minister Roolvink waarschuwde gisteren zowel
werkgevers als werknemers tegen maatregelen en eisen
die de dreigende loon- en prijsspiraal weer in een ver
snellende beweging kunnen zetten- Hij zou anders ges-
noodzaakt kunnen worden om maatregelen te nemen.
Zo zei hij.
(Van onze correspondent)
VENRAY De rijkspolitie van
Venray heeft de 15-jarige Venrayse
'scholier P. H. gearresteerd, verdacht
van de moord op de 26-jarige ver
pleegster Hermien van der Vorst.
De jongen, die inmiddels bekend
zou hebben, wordt binnen enkele da
gen voorgeleid bij de officier van
justitie te Roermond.
P. H. komt uit het 9 kinderen tel
lende gezin van een leraar. Hij zat
in de derde klas H.B.S. De jongen
is tevoren nooit met de justitie in
aanraking geweest.
P. H. blonk op school uit in bio
logie, welk vak hij als zijn grootste
lobby beschouwde. Hij hield ervan
op zijn eentje met de verrekijker
door de bossen rond Venray te trek-
i ken om vogels en andere dieren te
observeren. Met het riempje van de
verrekijker zou hij twee weken ge
leden Hermien van der Vorst hebben
Wurgd. Over het motief van de
daad is nog niets bekend.
I Algemeen staat men er versteld
'an, dat de 15-jarige jongen, die wel
('S robuust voor zijn leeftijd was,
instaat is geweest om de 11 jaar ou
we en in de behandeling van agres
sieve patiënten van het psychiatrisch
bekenhuis St.-Anna getrainde ver-
Pleegster, zo toe té takelen.
Een paar dagen geleden zou de
Jongen het voorval van de 14e januari
zijn vader hebben verteld.
■®e meent er zeker van te
if» z'i de dader in de kraag
tia ®egre,3en- Het bureau, dat spe-
y0?' deze moordzaak was in-
8 richt in het voormalige Venrayse
astingkantoor aan de Stationsweg,
al ontruimd.
In vakbondskringen blijft men
echter bezorgd aankijken tegen de
prijsontwikkeling. Het afwijzend ad-'
vies van de Algemene Werkgevers
Vereniging (Zie ook De Stem van
gisteren) met, betrekking tot een
duurtetoeslag heeft kwaad bloed ge
zet en kan gemakkelijk tot extra
spanningen aanleiding geven, te meer
daar in sommige sectors werkge
vers welwillend blijken te staan te
genover het idee van een duurtetoe
slag. -
Acht grote Zaanse industrieën heb
ben gisteren de industriële bonden
uitgenodigd op korte termijn bespre
kingen te houden over eventuele uit
kering van een duurtetoeslag. De
acht ondernemingen zijn: Kon. Wes-
sanen, Kon. Duyvis, Kon. Lassie, Ho
nig N.V., Nederlandse Linoleum, Ca
cao De Zaan, Noordhollandse Marga-
rinefabriek en de Verenigde Textiel-
en Oliefabrieken.
Eerder deze week heeft de lande
lijke federatie van hei- en funde
ringswerkers de werkgevers in hun
branche geadviseerd hun personeel
een duurtetoeslag van tien gulden
per week te betalen, vanaf 1 januari
iJ.
De industriële bonden ontvingen
'n stroom van reacties van andere le
den van de Algemene Werkgevers
Vereniging, die de wens te kennen
gaven overleg te willen plegen met
honden over het betalen van een
duurtetoeslag. In principe gaat het
daarbij tot nu toe om ruim 26.000
werknemers. De grootste en eerste
onderneming die zich inmiddels be
reid heeft verklaard ingaande 1 ja
nuari een duurtetoeslag te betalen is
de AKU (14.000 werknemers). De
toeslag zal bij de AKU worden uitbe
taald tot het aflopen van de c.a.o. op
1 mei aanstaande.
ROOLVINK: „Zonodig maatregelen...."
(Van onze correspondent)
UTRECHT Het verbond
voor Veilig Verkeer heeft de di
recties van openbare vervoersbe
drijven in het zuiden van het
land gevraagd, gedurende de
carnavalsperiode extravervoer in
de nachtelijke uren te bevorde
ren.
Door deze vorm van dienstver
lening, aldus het verbond, kan
het devies „laat je rijden" in de
praktijk worden gebracht en
daardoor wordt de verkeersvei
ligheid bevorderd.
Het verbond zorgt er evenals
vorig jaar door middel van spe
ciaal voor de gelegenheid ont
worpen affiches weer voor dat
de duizenden carnavalsvierders
met hun (feest)neus op de slo
gan „laat je rijden" worden ge
drukt.
^tr-l De leider van
ten J antikatholieke protestan-
faisl™ ^?orrï"*erland, dominee Ian
den maandag tot drie maan-
jgjjj ^angenisstraf werd veroor-
ODfeW Bisteren verwondingen
hu „,^n aan. zUn hand, waardoor
den ef,h™ep. ziekenhuis moest wor-
p «bracht voor hechtingen.
Wensd(i verwondingen op
een nnifr Eevecht, dat uitbrak toen
huis ïr?agent aanbelde bij het
"Sent hiak.Wedikant in Belfast. De
'erin t utaak Paisley naar de
te begeleiden.
In de Tweede Kamer zei minister
Roolvink gisteren dat hii zich zorgen
maakt over het gemak waarmee som
mige ondernemers de kosten doorbe
rekenen.
Hij riep daarom deze ondernemers
op meer discipline op te brengen om
dat Nederland anders weer in een
nieuwe loon- en prijsspiraal terecht
dreigt te komen, met alle gevolgen
van dien.
Hogere prijzen geven de werkne
mers, aldus de minister, aanleiding
om met nieuwe looneisen te komen.
Ook de werknemers kregen een
waarschuwing van de minister. De
situatie is thans volgens hem zo, dat
niemand boven de c.a.ö.-metaal mag
komen. „Wanneer andere bedrijfs
takken dit toch willen doen, zou de
regering wel eens met maatregelen
kunnen komen. De mogelijkheden
voor loonsverhogingen zijn namelijk
beperkt".
De minister wees de Kamer er op
nieuw op, dat 't economische klimaat
in Nederland weliswaar iets gunsti
ger geworden is, maar dat voorzich
tigheid geboden blijft.
GRANBY (Rtr) Een 33-jarige
vrouw en zes van haar zeven kinde
ren zijn gisteren om het leven geko
men bij een brand in hun boerderij
bij Granby op 80 km ten oosten van
Montreal. De omgekomen kinderen
varieerden in leeftijd van drie maan
den tot 14 jaar.
Gisteravond heeft een groep
van circa vijftig mensen uit solida
riteit met de joden in Irak èen
wacht met kaarsen betrokken bij
het Nationale Monument op de
Dam. Zie ook pagina 9.
(Van onze redactie buitenland)
STRAATSBURG Met zestien te
gen 1 stem (en acht onthoudingen)
heeft de politieke commissie van de
Raad van Europa een ontwerpresolu
tie aangenomen waarin wordt voor
gesteld Griekenland als lid van de
Raad van Europa te schorsen.
De ontwerp-resolutie is gericht tot
de raadgevende vergadering met de
bedoeling dat deze 't ministerscomité
aldus zal adviseren.
PARIJS. (DPA). Het links-on
afhankelijke Parijse blad „Combat"
beschrijft in 'n hoofdartikel een plan
voor omsingeling van Israël, dat door
Frankrijk en de Sovjet-Unie geza
menlijk ontworpen zou zijn en als
eerste stadium zou streven naar neu
tralisering van Israël.
Het blad schrijft:
„De omsingeling zou als volgt
moeten verlopen: Frankrijk zou de
taak van bewaking van de noorde
lijke en oostelijke grenzen langs de
traditionele linie van de vruchtbare
halve maan op zich nemen. Dat zou
vanzelfsprekend niet rechtstreeks ge
beuren, eerder in de vorm van mate-
"toen, BTW 3
"to 1200 ™i,i' at is sem
De beer i Per a"to.
mee, er
aan toevoegend: „Er zijn wel eens
mensen die denken dat door deze
hoge lasten het autorijden zo on
aantrekkelijk wordt gemaakt, dat
de mensen ervan weerhouden zou
den kunnen worden. Zij die dit
werkelijk hopen zijn mensen die de
technische vooruitgang en de wel
vaart voor iedereen willen tegen
houden".
De heer Lang oefende kritiek uit
>p verkeersvoorzieningen in de
grote steden vooral en op degenen
die „schuilvink" spelen achter de
kreet openbaar vervoer. „Zij doen
overigens aan de verbetering van
dat openbaar vervoer niet veel", al
dus de heer Lang, „en schijnen zich
ook niet te realiseren dat voor het
openbaar vervoer voorlopig maar
een beperkt aandeel is weggelegd.
Amerikaanse deskundigen voor
spellen (voor de direct te voorzie
ne toekomst) niet meer dan 20 pro
cent van het totale vervoer".
De uiterst zware lasten waaron
der de automobilist gebukt gaat,
weerhouden de Nederlanders er
echter niet van steeds meer auto's
te kopen. De R.A.I. schat het aan
tal personenwagens in Nederland
nog voor het einde van 1971 op
drie miljoen. En in 1975 zullen het
er al vier miljoen zijn. Op het
ogenblik telt Nederland 2,1 mil
joen personenwagens.
riële technische en militaire hulp als
mede bijdrage aan de ontwikkeling
van landen en legers die de vrucht
bare halve maan steunen.
De Sovjet-Unie zou zich bezighou
den met de westelijke en zuidelijke
flank van Israël langs een as, die van
Egypte over de Rode Zee naar de
Perzische Golf loopt.
Daarmee zouden de Sovjet-Unie en
Frankrijk traditionele doelen kunnen
bereiken, wanneer men bedenkt, dat
de Sovjet-Unie om commerciële en
strategische redenen daar steeds van
gedroomd heeft en dat nooit met
eigen middelen zou kunnen bereiken,
terwijl generaal De Gaulle al lang
met de gedachte speelt, op de landen
van het Midden-Oosten evenveel in
vloed uit te oefenen als hij al over
een deel van Afrika bezit.
Deze Arabische droom gaat ge
paard met realistische financiële
overwegingen ,van het (Franse)
staatshoofd. Hij hoopt uit deze on
derneming zoveel voordeel te trek
ken dat hij er in zijn ogen door in
staat wordt gesteld, de financiële
moeilijkheden van Frankrijk op te
lossen".
Het artikel begint met te zeggen
dat het „ongetwijfeld een dementi zal
uitlokken". Maar het zegt dat het
blad over de beste bronnen beschikt
en „op het gegeven ogenblik tegen
over een dementi nieuwe feiten zal
stellen".
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG In politieke krin
gen verwacht men dat de regering
nog deze week, of anders toch vol
gende week, antwoord zal geven op
de vragen die P.v.d.A.-fraetieleider
Den Uyl heeft gesteld naar aanlei
ding van de VARA-t.v.-uitzendingen
over vermeende oorlogsmisdaden in
het voormalige Nederlands-Indië.
Kamervoorzitter Van Thiel deelde
de Tweede Kamer gisteren mee, dat
de premier maandag teruggekeerd
is van verlof en zoen pas kennis
heeft genomen van het verzoek van
drs. J. den Uyl. Het kabinet be
spreekt de kwestie nog deze week.
De beantwoording van deze vra
gen is wat vertraagd doordat de re
gering een inventarisatie laat maken
van de rapporten over onderzoeken
naar beweerde misdragingen van
Nederlandse militairen rond de po
litiële acties. Deze rapporten blij
ken verspreid te zijn over verschei
dene departementen. Aan de hand
van deze inventarisatie zou het par
lement zich een beter oordeel kun
nen vormen over de mogelijkheden
van een parlementaire enquête.
Intussen heeft de regering min of
meer een zwijgplicht opgelegd aan
hoge ambtenaren en militairen, die
destijds een rol hebben gespeeld in
het conflict met Indonesië. De rege
ring wil voorkomen dat door aller
lei verklaringen etc. weer allerlei
(emotionele) reacties worden los
gemaakt. Naar het oordeel van de re
gering dient deze zaak niet in emo
tionele sfeer besproken te worden.
Emoties vertroebelen het juiste zicht
op deze ingewikkelde problematiek.
Een belangrijk vraagpunt is ook hoe
meer inzicht gegeven kan worden in
de sfeer e.d. van die dagen. Waar die
achtergrondkennis ontbreekt, komt
men gemakkelijk tot een onjuist, een
onrechtvaardig oordeel.
De heer Raymond Westerling uit
Amsterdam, destijds kapitein van het
Nederlandse leger in Indië, heeft in
middels bij de officier van justitie
in Den Haag een aanklacht wegens
smaad Ingediend tegen de toenmali
ge minister-president dr. W. Drees.
De officier van justitie behandelt
de klacht. De heer Drees zou vol
gens publikaties hebben verklaard
dat hij kennis had van twee geval
len van misdadig militair optreden
in Nederlands-Indië en dat hij hier
toe het optreden van kapitein Wes
terling rekent.
Het Veteranenlegioen Nederland
is voor een zo groot mogelijke open
heid ten aanzien van de naoorlogse
gebeurtenissen in Indonesië, hoewel
het niet gelukkig is met de wijze
waarop de laatste dagen bepaalde
gebeurtenissen in de openbaarheid
zijn gebracht.
Dit heeft de heer A. van der Most
van Spijk verklaard.
IN VOORST is het 14-jairig meisje
C. J. Phessas om het leven gekomen,
toen zij door een aiuto gegrepen
werd. Het meisje stak plotseling de
weg over.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister Roolvink
(Sociale Zaken en Volksgezondheid)
is geen tegenstander van een verho
ging van de A.O.W. en A.W.W. uit
keringen met 6 procent. Hij wacht
echter eerst een advies van de So
ciaal Economische Raad af.
Een verhoging met 3 procent zou
eventueel al op 1 april kunnen in
gaan.
Aan het eind van het jaar zou dan
het tweede deel volgen.
De Partij van de Arbeid is met de
ze ministeriële bereidheid niet tevre
den.
De socialisten hebben in de Tweede
Kamer een motie ingediend waarin
zij een onmiddellijke verhoging van
de uitkeringen met 3 procent eisen.
Minister Roolvink raadde aanvaar
ding van de motie met klem af.
Een lager percentage zittenblij-
vers is een van de gevolgen
van het mavo-experiment te
Axel. Pagina 3.
Buitenlanders schrikken van de
vuiligheid in ons land, aldus de
directeur van het nieuwe Na
tionale Bureau voor Toerisme.
Pagina 7.
De provinciaal van de jezuïeten:
De zware last die de bisschop
pen dragen, bestaat voor een
deel hierin, dat zij op een be
paald ogenblik geroepen kun
nen zijn het „neen" van de
apostel Paulus te herhalen, zelfs
tegenover het allerhoogste ge
zag. Pagina 9.
In Friesland worden opnamen
gemaakt voor een film over
Hansje Brinker, het legendari
sche jongetje, dat met zijn
duim de dijk dichthield.
Pagina 10.
Het is nooit tot een krachtme
ting gekomen tussen de karate-
leraar Bluming en judokoning
Geesink, hoewel Bluming daar
toe de kans kreeg. Pagina 11.
De jonge boeren hier zijn niet
bang voor de plannen van dr.
Mensholt. Pagina 31.
BAARN (ANP) Tijdens de uit
breiding van het gemeentehuis in
Baarn is het pas gestorte betonnen
plafond van een atoomvrije kelder
ingestort. Het plafond is vermoedelijk
onvoldoende gestut geweest.
Volgens de aannemer is wellicht
door ouderdom een van de metalen
ondersteuningsstempels bezweken,
waardoor ook de andere stempels als
luciferhoutjes zijn afgeknapt.
De aannemer schat de schade op
20.000 gulden.
(ADVERTENTIES)
van Noord-Brabant in de sport
hal van Haaren (bij Oisterwijk)
zaterdag en zondag 1 en 2 febru
ari telkens van 1 tot 5 uur.