Amsterdam actief in New York
AUSTRALIË IN OVERGANGSFASE
COMMK
Geknipt
V.S.-eco
druk va
L PEILINGEN PEIL
GESPREK MET AMSTERDAM-VERKOPERJ. GOEDKOOP:
Autobanden Import
STANKPREMIE
W#
HERSTEL INTERNATIONALS
14
DAGBLAD DE STEM VAN ZATERDAG S JUNI 1967
15
Bieromzet in tien
jaar meer dan
verdubbeld
Indonesische
economie
stagneert
Ledermarkt zwak
Amsterdam is dè
doorvoerhaven
van Europa
Luchtvervuiling
Distributiepunt
Onrust aangeboden
Eerste aardbeien
van koude grond
Faillissementen
'r» Extra Kick in uw
wagen
EXTRA
K\CK
TER ZAKE
DIVIDENDEN
WATERSTANDEN
Mig-piloot vraagt
asiel in Amerika
VOORUITZICHTEN
BIJNA GRENZELOOS
Razend tempo
Kritiek moment
!ïSE«||"Sy,5*.«
Amerikaans a
Zelfkritiek
rechts wc
VIETNAM IS KOR
h»si*fwS„Mg'~ne
Korea
(ADVERTENTIE)
Pandenspecialist
Middellaan 4, Breda Tel. 34297
AMSTERDAM (ANP) De voorzit
ter van de raad van bestuur van de
AmstelbrouwerU n.v., mr. E. J. Egberts,
is optimistisch over de bieromzet in de
komende jaren. Gedurende de afgelo
pen tien jaar is de afzet van het bier
zowel in het binnen- als buitenland bij
na met tien pet. per jaar gestegen. Het
bestuur verwacht dat deze stijging zich
in de toekomst op dezelfde voet zal
voortzetten.
In het afgelopen boekjaar was de om
zet zelfs boven de verwachtinggen van
de directie gestegen.
Gezien de huidige ontwikkeling zul
len de resultaten voor 1967 zeker niet
minder zijn dan in het afgelopen boek
jaar. De kritische situatie in het Mid
den-Oosten heeft volgens de directie tot
nu toe geen enkele invloed gehad op
de afzet van het bier in dit gebied.
DJAKARTA (ANP) Het economi
sche beleid van de Indonesische rege
ring ondervindt stagnatie op alle ter
reinen, aldus heeft de Indonesische mi
nister van buitenlandse zaken. Adam
Malik toegegeven.
In een rede tot een delegatie van de
leading der vereniging van Indonesische
studenten in de economie, zei de minis-
t ter, dat het „krap geld" beleid van de
regering een verlaging had veroorzaakt
van de prijzen van landbouwprodukten.
Maar niettemin moest de verbruiker
elke dag meer betalen voor levensmid
delen en andere vitale levensbehoeften
als gevolg van de algemene economi
sche situatie
De Indonesische regering heeft eerder
bekendgemaakt, dat zij veel aandacht
schenkt aan verbteering van de infra
structuur van het vervoer die nog steeds
belemmerend werkt op 't vervoer van
levensmiddelen van het ene gebied naar
he andere Zakenlieden hadden geklaagd
dat de „krap-geld"-politiek had geleid
tot geldschaarste, zodat zij hun activiteit
moesten beperken of zelfs moesten over
gaan tot sluiting van hun ondernemin
gen.
In het bijzonder vele textielfabrieken
hadden de produktie moeten staken.
LAUNCESTON (REUTER - Havenar
beiders in Launcestor (Tastnanië) heb
ben gisteren een „stankpremie" uitbe
taald gekregen voor werk op het 7142
ton metende Nederlandse vrachtschip
„Straat van Diemen".
Eén groep die in een van de ruimen
werkte en enkele mannen op dek kregen
60 dollarcent (een rijksdaalder per uur
meer omdat zij de lucht moesten verdu
ren van grondstoffen voor de bereiding
van lijm. een lucht die zij verschrikke
lijk vonden.
De toestand in de schoen- en leder
branche is zeer stabiel, doch niet om
te juichen. Er worden weinig nabestel
lingen aan de schoenindustrie verstrekt.
De ledershow die vele lederhandela
ren thans houden trok veel belangstel
ling. Opneiuw spreidt de handel een
grote verscheidenheid ten toon.
Voor schoenfabrikanten is het moei
lijk nu al te beslissen wat het komen
de voorjaar zoal gebracht zal moeten
worden Velen komen dan ook naar de
show om zich te oriënteren, want bin
men niet al te lange tijd zal men toch
moeten beslissen wat men gaat maken.
Waarschijnlijk zullen voor jeugdige
modellen de pasteltinten zoals groen,
blauw en beige een voorname plaats in
nemen. Geprent leder zal gevraagd blij
ven, maar waarschijnlijk brengt het
nieuwe seizoen een fijnere prent.
Voor nubuck verwacht men een gro
tere plaats in het sortiment.
De schoendetailverkoop heeft de laat
ste week niet aan de verwachtingen vol
daan. Het weer is te wispelturig voor
een vlotte omzet van de zomerartikelen.
Nu deze week de maandsalarissen uit
betaald worden zal dit zeker een gunstig
effect hebben op de omzet. Over het al
gemeen valt niet te zeggen, dat de ver
koop trager op gang is gekomen dan
andere jaren; de meeste schoendetaillis
ten zijn niet ontevreden.
In de schoenindustrie is de bedrijvig
heid nog niet verbeterd. Degenen die
weinig nabestellingen hebben zijn thans
bezig met de produktie voor het win
terseizoen, o.a. laarzen.
De toeleveringsbedrijven van de schoen
industrie klagen over de omzet; deze is
bij vele soms 30 proc. beneden die van
vorig jaar.
Op de ledermarkt is de handel traag.
Het lederverbruik neemt met de be
volkingsaanwas niet evenredig toe. Als
oorzaak moet genoemd worden het rui
mere aanbod en grotere keuze van le-
dervervangingsartikelen.
De schoenherstellers ondervinden hoe
moeilijk het is niet lederen schoenen
te repareren. Ook in deze branche was
het werkaanbod de laatste week matig.
(Van onze Amerikaanse correspondent)
NEW YORK In Nederland beseft men niet altijd hoe actief bepaalde
landgenoten zijn bij het bevorderen van de vaderlandse zaak in den vreemde.
In de Verenigde Staten wedijveren Amsterdam en Rotterdam om een voor
name plaats bij het Amerikaanse bedrijfsleven. Alhoewel Rotterdam er on
langs een schepje op gooide burgemeester Thomassen kwam zelf hierheen
en legde belangrijke contacten voor de Europoort geloven wij toch dat
Amsterdam vooralsnog een voorsprong heeft.
Niet alleen omdat de KLM in samen
werking met het ANVV Amsterdam (en
Schiphol) verkoopt bij Amerikanen als
beginpunt van een Europese reis, maar
ook omdat al een vijftien jaren gele
den de Amsterdamse scheepsbouwer J.
Goedkoop zich in New York vestigde.
Aanvankelijk kwam de heer Goedkoop
naar Amerika om schepen te verkopen,
maar al gauw breidden zijn aetivitei-
teiten zich uit, welke leidden tot het
oprierten van de „Amsterdam Council'
hij zegt zelf, „wij moesten eei
mooie attractieve naam hebben" -
die thans gevestigd is in het hart van
het befaamde Wall Street en die con
tacten onderhoudt met minstens 4000 a
5000 Amerikaanse bedrijven. De heer
Goedkoop vertegenwoordigt nog steeds
de zogenaamde I.H.C.-groep van scheeps
bouwers (Industriële Handelscombinatie
Holland, waarbij zijn aangesloten, Gus
to, Conrad-Stork, Verschure, J. en K.
Smit, L. Smit, en zn. en De Klop), maar
hij houdt zich bovendien bezig met
het leggen van contacten voor tal van
andere Nederlandse bedrijven. Vele Ne
derlandse zakenlieden die New York
aandoen richten zich tot Goedkoop om
diens adviezen te vragen en van diens
handelsrelaties gebruik te maken.
„Het werd voor mij hoe langer hoe
duidelijker, tenslotte ben ik van huis
uit Amsterdam dat onze haven 'n me
tamorphose onderging. Er ging iets
machtigs gebeuren daar aan het Noord
zeekanaal. Als ik dan in Amsterdam
kwam"' aldus de heer Goedkoop, „dan
zag je de zaak groeien. Er kunnen nu
schepen van 80.000 ton naar Amsterdam.
Er zijn nieuwe buitenhavens aangelegd.
Ik heb hard gevochten voor die nieuwe
Mobil Oil raffinaderij
„Wij protesteren, dat de luchtver
vuiling rond de hoofdstad ernstige ge
volgen voor de volksgezondheid met
zich mee zal brengen.
„Je moet er in deze tyd de stank by
nemen", aldus Goedkoop. „De moderne
maatschappij kan niet meer bestaan
zonder een moderne chemische indu
strie. Amsterdam als toeristenstad al
leen met oude geveltjes zou een een
zijdige zaak worden. Daar zou de stad
niet van kunnen bestaan. Wij moe
ten met de nieuwe stroming mee".
Het kantoor van de „Amsterdam Coun
cil" bestaat nu zes jaar. „Amerikaanse
zakenlieden hebben veel belangstelling
om in Nederland te investeren", zo
zegt de heer Goedkoop. „Ik hou dus
nauw contact met de grootste banken,
want Amerikanen financieren nu een
maal alles via de bak". Amsterdams
financieel-economische ambassadeur in
New York wijst er op dat zijn stad
eens doorvoerhaven was voor Indone
sische produkten. „Wat wij nu bij het
afvallen van een groot deel van de
Indische markten moeten bewerkstel
ligen, is de idee ingang te doen vin
den dat Amsterdam de ideale door
voerhaven is voor Europa. Amsterdam
zou een distributiepunt moeten worden
voor Amerikaanse produkten, een cen
trale opslagplaats. Er worden nu dan
ook nieuwe insteekhavens ontworpen
en bijgebouwd. Men moet ijzererts los-
faten en graan herbergen. Ik ben dus
bezig de Amerikanen duidelijk te ma
ken, dat er in Amsterdam een frisse
wind waait". De heer Goedkoop drijft
een eenmanszaak. Hij heeft wel eens
assistenten aangenomen maar kwam
weer tot de conclusie, dat hij. indien
de zaken in eigen hand hield, het snelst
tot zaken doen kwam. Htü beschikt over
enige secretaressen, maar dat is zijn
enige hulp.
Goedkoop werkt in de V.S. nauw sa
men met de Nederlandse ambassade in
Washington en de autoriteiten in New
York en van het consulaat-generaal en
KLM-ANVV. In Amsterdam is zijn voor
naamste verbindingsman de heer J. den
Toom, die de titel draagt van „execu
tive director of the port managerment
of Amsterdam". Enige aandacht, ook
in de pers trok dezer dagen het bezoek
van de heer Den Toom aan New York
waarbij hij burgemeester Lindsay ont
moette en een plaatwerk overhandigde
namens burgemeester Van Hall. Tege
lijkertijd overhandigde de heer Den
Toom samen met de heer Goedkoop aan
dé haven van New York een voortref
felijk nagemaakt model van het schip
de „Onrust" dat in 1614 door Adriaan
Block voor de vaart op de Hudson werd
gebouwd.
Het zou het eerste in de V.S. vervaar
digde schip zijn geweest.
„Amsterdam, als doorvoerhaven", al
dus vertelde Den Toom aan de Ameri
kanen, „beschikt over een directe ver
binding naar Duitsland via het Amster
dam Rijnkanaal, terwijl ook de facilitei
ten van IJmuiden (die door de koningin
op 15 juni a.s. in werking gesteld wor
den) werden uitgebreid en gemoderni
seerd.
De heer Goedkoop organiseerde een
Amerikaanse rondreis voor de Amster
dammer Den Toom, waarbij nuttige en
zakelijke contacten met tal van Ame
rikaanse havenautoriteiten, ook buiten
New York werden gelegd.
K APELLE-BIEZELLN GE (ANP)
Door verscheidene telers zijn vrijdag
op de fruitveiling in Kapelle-Biezelinge
reeds aardbeien van de koude grond
aangevoerd.
Het is het ras „Regina", waarvan
thans de vruchten beginnen te rijpen.
Het duurt echter nog wel een week voor
er sprake kan zijn van een aanvoer van
betekenis.
Voor deze eerste natuuraardbeien
klasse 1 werd op de veiling f 0,75 tot
f 0,93 per doosje van 250 gram betaald
en voor de klasse 2 f 0,55 tot f 0,61 per
doosje.
Vorig jaar kwapien de eerste aard
beien in Kapelle op 3 juni aan de vei
ling.
(ADVERTENTIE)
VERGROTE SNIJCAPAGITEIT
DAGELIJKS 50 BRANDERS
maximum
afmeting I
25000x3000 mm
maximum
dikte
900 mm
^m7v. snijwerk
SCHIELANDSCHE HOOGEZEEDIJK 53
NIEUWERKERK a/d IJSSEL TEL. 01803-3044
UITGESPROKEN:
C. Klerks, dragline-machinist, Toren
straat 120a, Drunen. Cur. mr. W. M.
Nijs, Moonenlaan 15, Waalwijk. De
schuldvorderingen moeten voor 19-8-'67
bij de curator worden ingediend. De ve
rif. verg. zal worden gehouden op
7-9-'67 te 11.30 uur.
V. A. A. van Keulen, handelaar in
motor- en bromfietsonderdelen, Juliana-
straat 17, Helvoirt. Cur. mr. J. P. M.
Hermans, Hinthamerstraat 88, 's-Her-
togenbosch. De schuldvorderingen moe
ten voor 18-8-'67 bij de curator worden
ingediend. De verif. verg. zal worden
gehouden op 7-9-'67 te 11 uur.
Mevr. A. L. Jogchem-Hansen, Laag
einde 15, Waalwijk. Cur. mr. W. L. M.
Knitel, Kruisstraat 45, 's-Hertogenbosch.
De schuldvorderingen moeten voor 19-
8-'67 bij de curator worden ingediend.
De verif. verg. zal worden gehouden op
7-9-'67 te 11.30 uur.
C. L. W. M. Vugs-v. Spaendonk, h.o,
Textielbedrijf Hetos, Enschotsebaan 13,
Berkel-Enschot. Cur. mr. P. K. van
Ginneken, Stationsstraat 29, Tilburg.
G. van Pelt, h.o. Technische Handels
onderneming Gépé, groothandel in aan
drijvingen en transmissies voor de in
dustrie, alsmede importeur van uit staal
gestampte V-snaarschijven en adviseur
omtrent het intern-transport en bedrijf-
mechanisatie, Duivelsbruglaan 13c, Bre
da. Cur. mr. J. Mendlik, Catharina-
straat 13c, Breda.
OPGEHEVEN:
P. L. A. van den Hoek, h.o. Beton
bedrijf Stella Maris, v.h. Ledeboerstraat
44, th. Derde Sluisweg 9, Tilburg.
GEëINDIGD:
P. H. Speetjens, h.o. Machinefabriek
en Reparatieinrichting Speetjens, Bran-
destraat 2, Geertruidenberg. Door het
verbindend worden van de slotuitde-
lingslijst. Aan conc. cred. kon geen uit
kering worden gedaan.
DE SCHEEPSWERVEN in West-Europa
ondervinden trans tijdelijk minder de
concurrentie van Japan als gevolg
van de lange levertijden die de Ja
panse werven moeten overeenkomen,
zo vermeldt 'n marktrapport van 't Ja
panse bedrijf Hamasaki te Osaka.
Scheepswerven in Engeland, Zweden.
Nederland en West-Duitsland waren
sedert oktober-november in staat ten
minste dertig belangrijke opdrachten
te verkrijgen, omdat zij afleverings
data konden offreren, die gunstig af
staken by die in Japan.
(ADVERTENTIE)
Gulf SuperNo-Non
IR. A. E. A. VAN RHIJN, bedrijfsdi
recteur der beide papierfabrieken vna
de koninklijke papierfabrieken Van Gel
der zonen N.V. te Renkum, is met in
gang van 1 juli a.s. benoemd tot direc
teur van de koninklijke Nederlandse
Papierfabriek N.V. te Maastricht.
DE HEER Mr. R. J. H. Fortuyn, thans
directeur van de N.V. t.v.v.d. konink
lijke Nederlandsche Lloyd, zal met in
gang van 1 juli 1967 tot lid van de di
rectie van w'm Hl. Müller en co nv wor
den benoemd.
DE N.V. Bank voor Nederlandse Ge
meenten deelt mede dat zij het bedrag
van de döor haar geëmitteerde 614 pet.
25-jarige obligatielening 1967, heeft ver
hoogd van f 100 min. tot f 130 min.,
tengevolge waarvan geen reductie be
hoeft te worden toegepast.
Voor de Verenigde Bedrijven Neder-
horst n.v. had 1966 een gunstig verloop.
De totale concernomzet steeg toit
f 160 min (f 144 min). Het dividend
wordit onveranderd bepaald op 22 pet.
Behalve aan schommelingen van con
juncturele aard is de bedrijfstak onder
hevig aan belangrijke structuurwijzin
gen, met name door de toenemende ma
te waarin buitenlandse bedrijven ir
EEG-verband de Nederlandse markt
penetreren. Voor 1967 staan weer aan
zienlijke investeringen op het program
ma.
Konstanz 428 4); Rheinfelden 349
13); Straatsburg 422 32); Plitters-
dorf 547 (—31); Maxau 581 (+24); Plo-
chingen 157 25); Mannheim 420
14); Steinbach 185 (+4); Mainz 376 (+9)
Bingen 276 (+6); Kaub 311 (+5); Trier
304 (+8); Koblenz 312 (—2); Keulen 305
6); Euhrort 510 10); Lobith 1139
(—10); Nijmegen 928 (—8); Arnhem
927 (—6); Eefde IJssel 468 (—4): Deven
ter 356 (onv.); Monsin 5460 (onv.); Borg
haren 3973 (+18); Belfeld 1131 (+3);
Grave beneden de sluis 501 (+2).
BERGEN OP ZOOM, 2 juni Spi
nazie 19-37, Andijvie 49-52, Bospeen
31-67, Rabarber 17-30, Sla 5-19. Waspeen
22-76, Radijs 8-25, Bloemkool 22-90, Sa
vooikool 16-22, Spitskool 8-11, Kom
kommers 15-43, Aardbeien 59-110 per
doosje, Tomaten 400-680 p. kratje. Snij
bonen 199-338, Peulen 45-54 per ons
Asperges: 520 430 485 430 260 320 310
250 220 180 150 240 130 15.
GOES, 2 juni Groene kruisbessen.
Export 204, Industrie 53. Golden Deli
cious III grof 85-100, III fijn 88, kroet
38-39. Kasaardbeien per doos van 200
gram: Red Gauntlet I 77-85, Cambridge
Vigour II 64-69, Regina II 64-69, Vola
III 60-64. Groenten: per stuk: Kropsla
I 19. II 6-13. Bloemkool 6 st. per kast
I 95, II 76-83, 8 st. per kist I 70. II 57-
78, 10 st. per kist II 45. alw. 41-57, stek
21 Per bos: Selderie 15-18. Peterselie
4-14. Radijs II 18. Kroten I 60, II 52-61.
Wortelen I 87-98 Ramenas II 22. Sja
lotten II 17-25. Per kg: Spinazie I 55-
57, II 51. Rabarber I 48-56, II 48. Zee
kraal I 296, II 228. Lamsoren II 65-70.
Spitskool II 40. Andijvie II 30-37. Was
peen II 103. Peulen I 430-520. Oude
aardappelen bonken 13, grote 12-15,
drielingen 121, kriel 123-125.
KAPELLE, 2 juni Kruisbessen
export 204, Glasaardbeien per doos van
200 gram: Glasa I 83, II 73. Vola I 85-
107, II 62-77. Regina I 76-91, II 53-74,
Gorella I 93-110. II 67-82, Red Gauntlet
I 93, II 72; Senga Sengana 1 70-76, II
55-71: Elista I 92, II 70-76, Cambridge
Vigour I 84-95, II 60-75, Vollegrond-
aardbeien per doos van 250 gram: Re
gina I 75-93, II 55-61; Kasframbozen per
doos van 200 gram: I 293-335, Aardap
pelen I 15, II 8-14; Appelen: Golden
Delicious II 70 95, II 65 97, II 60 87;
Groenten: Kropsla 12, Bloemkool 11-64,
Boskroten 34-49. Rabarber 44, Bossel-
derie 25, Sjalotten 50.
LEEUWARDEN, 2 jutii.
Gebruiksvee 991, slachtvee 450, Kal
veren (gras- en vette) 40, Nuchtere en
mestkalveren 1337, Schapen en lamme
ren 1003, Varkens en biggen 9, Bokken
en geiten 70, paarden 119, veulens 2, to
taal 4021.
Prijzen (ki guldens): Melk- en kalf-
koeign (per stuk) 1250-1350, guste
koeien 825-950, pinken 650-700, Enter
stieren 950-1250, koeien (per kg slacht-
gewicint) le, 2e, 3e kwal. 3,90/4,15 en
3,65/3,85, Worstkoeien (jper kg slacht-
gewl 3,10-3,35, stieren 4,00-4,25. Gras-
kalveren (per stuk) 450-575, Graskal
veren (per kg slaohtgew.) 35»,
vette kalveren (per kg levenj'3
2.00-2,20, nuchtere kalveren 1
nuchtere kalveren (per stalt) Viïï I
fokschapen 110-125, vette schapenr
kg slaohtgew) 5,50-6,00, Weide j lt#
rvri 1 A/1 lmimmannn (nn« „t. 1
BONN (DPA) De Russische vlieger
Vassilij Iljitsj Epatko, die vorige week
donderdag met een MIG-17 een nood
landing in West-Duitsland maakte, heeft
de Verenigde Staten asiel gevraagd.
Naar het ministerie van buitenlandse
zaken in Bonn meedeelt heeft de piloot
op verzoek van de Sovjet-autoriteiten
gisteren een onderhoud met twee Rus
sische functionarissen gehad. Epatko
had bij die gelegenheid gezegd niet naar
de Sovjet-Unie te willen terugkeren.
Een woordvoerder van de Amerikaan
se ambassade zei nog dat de MIG-17
aan de Russen zal worden teruggege-
AMSTERDAM (ANP) Dank zij het krachtige herstel, dat Wall Street donder
dag heeft laten zien is de Amsterdamse effectenbeurs gisteren gesloten m een
vriendelijker stemming dan de gehele week het geval is geweest. De spanning
rondom de crisis in het Midden-Oosten had plaatsgemaakt voor een iets optimisti
scher kijk op de toestand zodat er weer enige kooplust ontstond. Wel was de vraag
nog zeer beperkt, maar het publiek durfde weer een kleinigheid te ondernemen.
Daardoor kwam de beurs, in navolging van New York op een hoger niveau. Een en
ander vond plaats o.l.v. Kon. Olie die ruim f 2,50 hoger opende op f 129 en iets
meer belangstelling trok dan de vorige dagen. Ook in Unilever, Philips en AKU
was de stemming beter, hoewel niet overal de verhoogde openingskoers behouden
bleef.
Een tweede belangrijk punt op de beurs was vandaag het bericht' van de Bank
van Nederlandsche Gemeenten dat het leningsbedrag wordt verhoogd van f 100
min. tot f 130 min. Dit stelde de beurs teleur want het toegestane bedrag was
150 min. Dit betekent volgens beurskringen, dat men de lening als niet geslaagd
moet beschouwen zodat de volle 100 pet. wordt toegewezen. Dit had een drukkende
uitwerking op de staatsfondsenmarkt, waar de stemming over de gehele linie
flauw was.
Cultuurfondsen waren eerder iets beter, scheepvaartpapieren daarentegen brok
kelden wat af. Er waren weer open hoeken in Centrale Suiker en Studebaker.
Voorts werd meegedeeld dat er geen notering zou komen in aandelen Frank Rijs-
dijk i.v,m. een te verwachten communiqué. Men fluisterde ter beurze dat Hoog
ovens hierbij in het spel is.
Het hogere openingspeil bleef niet geheel gehandhaafd. De koersen brokkelden
later wat af. Per saldo hebben de internationals deze week een lichte achteruitgang
geboekt. Voor Kon. Olie was het' verlies het zwaarst en bedroeg 5 gulden. AKU
noteerde, vergeleken met vorige week vrijdag, min 1, Hoogovens min 3, Philips
en Unilever elk min 2. KLM was per saldo circa 18 gulden lager. De scheepvaart
brokkelde in het verdere verloop nog wat af, vooral voor Van Ommeren. In de
voorlopige notering kwamen de 7 pet. obligaties „het Dorp" uitgegeven a pari. Zij
noteerden 101 pet.
Lokale fondsen waren merendeels hoger o.a. voor papier- en bieraandelen.
Voorts voor Meneba, Nutricia, Zout-Ketjen. Rijn-Schelde, Wyers en vporal Broca
des, die 29 punten hoger noteerde. Ook Scheveningen was iets beter.
(Van onze correspondent)
SYDNEY Vijftien jaar geleden vloog een zekere mijnheer Han-
nock met zijn particulier vliegtuig ergens over het westelijk deel van
Australië. Door het opsteken van een storm was hij gedwongen een
kloof in het gebergte binnen te vliegen. De rode rotsbodem van dit
gebied trok toen zijn aandacht. Later keerde hij naar dit gebied terug
om enkele grondmonsters te nemen. Op dit ogenblik hebben hij en
zijn compagnon Whrigt een contract van 15 jaar dat zij 2,5 procent
van de royalties van de export van het door de heer Hannock ont
dekte ijzererts opstrijken. Het gaat daarbij om 950 miljoen dollar.
Het is slechts één van de vele voor
beelden van de explosieve ontwikke
ling die sedert enige jaren op gang is
gekomen in Australië, het werelddeel
met zijn ruim 11,5 miljoen inwoners,
dat tot nu toe voor 80 procent van zijn
export aangewezen was op wol, graan
en vlees. Miljarden dollars voor het
grootste deel uit Amerika, maar ook
uit het Gemenebest, uit Zwitserland
en andere delen van de wereld, zijn in
de laatste zes jaren in projecten ge
vloeid, die een enorme schatkamer
aan minerale grondstoffen produktief
gaan maken en snel bezig zijn het
aanschijn van dit land grondig te wij
zigen.
Vanuit Europa. Japan, maar in de
laatste jaren vooral vanuit Amerika,
komen de technici en de maatschap
pijen op Australië af in een wedren
om de bodemschatten in het westen,
noorden en oosten van het land aan
het daglicht te brengen. Emigranten,
vaklui uit Engeland en uit de landen
rond de Middellandse Zee stromen Au
stralië binnen en vinden in deze pro
jecten goed betaald werk. En nog is
men eigenlijk pas aan het begin van
de ontdekkingen. Bijna iedere week
boort men nieuwe rijke vindplaatsen
aan van ijzererts, olie, aardgas,
bauxiet, 'chromiet, magnesium, nikkel
en allerlei fosfaten
Helemaal onbekend was het voor
heen niet, dat zich in Australië's bo
dem waardevolle grondstoffen bevon
den. Vanuit de lucht had men reeds
eerder de rode rotsen van westelijk
Australië waargenomen. Maar men
dacht dat het ijzergehalte hier even
laag zou zijn als in sommige andere,
meer toegankelijke streken. Het ijzer
gehalte blijkt thans bijzonder hoog te
zijn. In het zuidoosten, in de staat
Victoria, was reeds in 1868 de aanwe
zigheid van chromiet gemeld. De ont
dekking van de waarde en de beteke
nis ervan is echter pas enkele jaren
oud. Belangrijke minerale vondsten
zijn vóór 1950 diet gedaan, waarbij na
tuurlijk komt, dat de economische
waarde van hetgeen er wel ontdekt
werd gering was bij gebrek aan mark
ten, technische hulpmiddelen en ge
ïnteresseerd kapitaal. Systematisch
exploratie van hel aanwezige ijzererts
is pas begonnen na 1960, toen Austra
lië het uitvoerverbod op ijzer, dat se
dert 1938 bestond ophief.
Op dit ogenblik is de exploratie en
de ontwikkeling van de bodemschat
ten op het hele continent met reusach
tige kapitalen en met de inzet van de
modernste technologie in volle gang.
In 1961 werden grote olievelden ont
dekt, in 1966 boorde men gas aan,
vaak dicht in de nabijheid van gro
tere steden. Voor het eerst wordt thans
bauxiet geëxporteerd, dat op drie
plaatsen werd gevonden, waarvan de
voorraad bij Weipa in Queensland de
grootste ter wereld is. De ontdekking
van ijzererts in het westen vormde
een sensatie: hier was tenminste vijf
tien miljard ton erts van hoog ge
halte bereikbaar met in de wijde om
geving nog enorme velden van min
der hoog gehalte.
Geen wonder, dat het leidende figu
ren in Australië wat begint te duizelen
van al deze onvermoede mogelijkheden
Men spreekt van „the lucky coun
try". „De vooruitzichten voor onze ont
wikkeling schijnen grenzeloos", oor
deelt een ander: ,Nu kunnen we voor
uit kijken als natie en beslissen waar
we heengaan. Wat kan ons tegenhou
den, behalve een oorlog?" Een in
dustrieel kon er maar niet over uit,
dat al die weelde gedeeld kon wor
den door 11,6 miljoen mensen.
De export van minerale grondstof
fen is reeds krachtig op gang geko
men. In 1960 vertegenwoordigde deze
een waarde van 160 miljoen dollars,
voor 1970 verwacht men een export
ter waarde van 670 miljoen. Japan,
dat de grootste markt vormt voor
de meeste van de nieuwe vondsten,
heeft zich reeds vastgelegd op een
aankoop van ijzererts voor 4 miljard
dollar in de komende 25 jaar. Ondanks
de omstandigheid dat de ontwikkeling
plaatsvindt met meestal vreemd ka
pitaal, vaart de eigen economie bij de
gang van zaken wek door royalties
on de exnloratie en door de bouw van
nieuwe steden, havens, spoorwegen
e.d. die in snel tempo worden gebouwd.
Zo wordt thans het grootste spoorweg
project ter wereld uitgevoerd in ver
schillende delen aan Australië. Op het
einde van het komende jaar zullen
twee luxe-expresstreinen een route ope
nen tussen Sidney aan de oostkust en
Perth aan de westkust van het con
tinent. Nieuwe gebieden tot nu toe
vrijwel onbekend, zullen worden open
gelegd door spoorverbindingen. Ook de
noodzaak om vee te drijven naar ver
afgegelegen markten, zal gaan ver
dwijnen door een geforceerde aanleg
van wegen, waarop het vervoer per
truck kan geschieden.
Zelfs voor de veeteelt hebben Ame
rikaanse ondernemers uit Texas be
langstelling. Overeenkomsten met Au
stralische ondernemers zijn aangegaan
voor het gezamenlijk pachten van
enorme gebieden voor de kudden,
waarvoor vele miljoenen dollars voor
zieningen worder aangebracht, zoals
waterbronnen en opvangcentra.
Met welk een tempo er wordt ge
werkt, blijkt uit het volgende voor
beeld: in 1965 begon de bouw van een
staalproject in Mount Tom Prince in
westelijk Australië, waar 500 miljoen
ton ijzererts moet worden gewonnen.
Reeds einde 1964 waren contracten
voor 65.5 miljoen ton met Japanse
staalproducenten afgesloten. In twin
tig maanden bouwden ingenieurs de
havrn van Dampier met een satelliet
stad, enkele honderden kilometers
spoorweg en een vliegveld voor de
mijn en de stad. De eerste versche
ping naar Japan begint in augustus.
Over het terugverdienen van de ge-
investeerde kapitalen maakt men zich
geen zorgen De 129 miljoen dollar, die
bovengenoemd project en een nog in
1968 te bouwen complex aan contructie
en ontwikkeling zullen kosten, denkt
men binnen tien jaar eruit te hebben
Het Is duidelijk, dat een dergelijke
grootscheepse aanpak van de ontwikke
ling over het hele Australische con
tinent samenwerking vraagt van de
grootste wereldconcerns. Het zojuist
genoemde project is een coöperatie van
wereldfirma's, waarin bijvoorbeeld het
Amerikaanse Kaiser Steel voor 40 pet.
deelneemt. Voor de oliewinning bij
Barrow Island in het westen hebben
Standard Oil, Texaco en Shell zich
ir de Western Australian Petroleum
Company (W.A.P.E.T.) verenigd en
tot nu toe 129 miljoen dollar aan de
exploratie besteed. De eerste leveran
ties beginnen volgend jaar.
De revolutionaire ontwikkeling van
Australië is in een stormachtig tem
po op gang gekomen, over de hele li
nie met als hefboom het internationa
le grootkapitaal en met inzet van de
kennis en de arbeidskracht van de an
dere werelddelen. Nog „rijdt Australië
op de ruggen van zijn schapen" zoals
dat heet, die veertig procent van zijn
export leveren. Maar de ontwikkeling
is niet meer tegen te houden met de
stroom van rijkdommen uit de grond,
die nu beginnen te vloeien.
Dit alles komt voor Australië op een
kritiek moment in zijn geschiedenis.
De onrust in het nabije Azië heeft
Australië genoopt zich onevenredig gro
te uitgaven te getroosten voor de reor
ganisatie en uitbouw van zijn defen
sie, waaraan het 5 procent van zijn na
tionaal produkt besteed en waai v<?n
het budget een miljard dollar per jaar
ver overschrijft. Uitgaven die in min
dering komen op de ontwikkeling van
het land in een tijd, waarin de moge
lijkheden daartoe zich uitbreiden. Een
nieuw tijdperk dient zich aan met een
heel nieuwe dynamiek, die nooit zou
kunnen worden voortgebracht door de
eigen bevolking waarvan 45 procent
woont in de twee steden Melbourne
en Sidney in het uiterste zuiden van
een continent, even groot als de Ver
enigde Staten. Een voortdurende toe
vloed van immigranten is dan ook on
ontbeerlijk. Zij doen ook het meeste
van het zware werk in de binnenlan
den, waar de Australiër zich niet
graag heen begeeft. Zonder een gere
gelde toevloed van immigranten zou
Australië de nieuwe mogelijkheden
evenmin kunnen benutten als zonder
de enorme kapitalen die nu jaarlijks van
buiten toevloeien voor de ontwikkeling
van een bijna eindeloos aantal pro
jecten van velerlei aard en elk op
zich van respectabele omvang.
ren 95-100, lammeren (per stuk)
oudere paarden (per kg slachtgewI
-2,75, Jongere paarden 3,50-3,75, j0nT
paarden 3,50-3,75, werkpaarden
stuk) 1575-1725, Veulens (pa" J»
556-625, bokken en geiten 25-57 tof'
en geiten (per kg slaohtgew.) ÜX
Overzicht (resp. aanvoer, handrt
prijzen): gebruiksvee: matig..",6
niet hoger; stieren (enters en oS'
goed - stug - drukkend; slechtv^
- zeer stug - lager; kalveren
vette); kort - stug - hoger; nuchteiC
mestkalveren: groter zeerst™ f
ger; schapen en lammeren: flitfj'*
- beter; slaehitpaarden: redelijk.»'®
lager; werkpaarden en veulens- 2'
bokken en geiten: minder iejs,5
- prijsh.varkens en biggen: y
geringe aanvoer geen notering.
OUDENBOSCH
AAI
490, A E 550-580, A I 440-455 i
300-320, B E 410-430, B I 270,
C E 360, C I 230-260, D 130, g«;
100, Bloemkool AA I 97-98 A I
A II 41-53, AA afw. 62, A afw U?
14, B 1' 57-68, B II 34-43, C II30 J.
440-540, savoye kool 5-8, bespeenT-T
sla 5-16, sjalotten 12-14, erwten 14gI
barber 25-32, snijbonen 310, smti!
16-23, dubbele bonen 430, sardbee
60-85.
ZWIJNDRECHT, vrijdag 2 juni loe
Andijvie 31—45 kg, 24.000 kg- s®,
zie 4046, 3.500; Postelein 20—35
Rabarber 25—37 2.700; Kassnft».
300—360, 475; Spitskool 21—37 V?T
Aardappelen 76—91,210; Sla AI 5-)t
45.000 st.; Bloemkool AA 101-1» I
81—101, B 55—75, 20.000 st C 31
Komk. 90+ 53—56, 75+ 59-54,
41, 50 3338, 40 2428, 2b.iM)c
35 20—22, krom 30 kg 17.OQO fa-
maten A 6,407,10 p.d., B 6,70—7 20
66,20, 720 bakjes, CC 5,20; Selder»
29 bos, 5.000 bos: Peterselie 1H
2.500; Raidijs rood 18—25, Radijs ui!
1723, 5.100; Boskroten 22—32 l.fï
Bospeen 79—82, 1.050; Aardbeien
-.91 p.d., 670 doosjes.
ACMAEA 31 v TELA n Curacao
ALUDRA 2 te Genua.
AMPENAN 2 Suezkanaal n Lavam
AMSTELLAND 1 v Santos n Sates
AMSTELVELD 1 v Nanzimo n Cro
ATTIS 2 te Curacao.
ACILA I v R'dam n Curacao
ADONIS 2 te R'dam.
ALGORAB 1 te R'dam.
ANCO SPRAY I v R'dam n MidJ
boro.
ARENDSKERK I v A'dam 2 n Brei
haven.
ANCOSPRAY 2 rede Teesport.
ARISTOTELES 2 v Montreal n 1
muda.
AMSTELMOLEN p 2 IJmuiden n(j
singen.
ATYS 2 v Hoek van Holland nfc|
burg.
AVEDRECHT p 2 Almerla n Ailit|
pen.
ARENDSKERK 2 te Bremershaven.
ALMKERK 2 rede Bangkok.
ABIDA 31 v Singapore n Saigon,
ALUDRA 1 v Marseile n Genui.
AMELAND 2 le Napels.
BENGALEN 2 v Pt. Said n Genua.
BOVENKERK 2 rede Colombo.
BOISSEVAIN 3 te Kaapstad verw, I
CAMEROUNKUST 2 te Hamburg,
CARTAGO p 1 Gibraltar n Genui I
CALTEX GORINCHEM 1 te R'da I
CALTEX DELFZIJL 1 v Kaapstril
d Perz. Golf.
DAPHNIS 1 te A'dam.
DALLIA pass 2 kp Vincent n tel
dam.
EEMLAND p 1 Finistre n Ham tol I
ESSO AMSTERDAM 2 v Rasta»'|
ESSO ROTTERDAM 2 te San Kiwi
EENHOORN 1 v Vlaardingen n Hel
burg. r
EUMAEUS 1 V A'dam n Liverpool
Indonsië.
FORESTTOWN 2 v Anterpen n Stel
GAASTERKERK 3 te Sfax verw,
GUINEEKUST 2 te Freetown.
GUL HANSA 3 te Mena al Ahmad
verw.
GANYMEDES I te A'dam.
GROTEDIJK 1 v Antwerpen n CiiEl
ven. I
GEESTLAND 1 v Domincia n Pr*»|
HATHOR 2 v A'dam n Hamburg.
HEEMSKERK 2 te Colombo.
ILIAS v R'dam n Vigo. -
ITTERSUM 1 v Charleston n JW»|
ville.
JASON 1 te A'dam.
KARIMUN 2 te Genua.
KELLETIA p 1 Gouadeloupe H
KREBSIA I v Curacao n Ptomiran<!i|
KARA 1 t a Camranhbay.
KORENIA 2 te Miri.
KLOOSTERDIJK 1 v R'dam n m I
Orleans.
KOSSMATELLA 1 te R'dam.
KHASIELLA 2 v Ardrossan n ra
haven.
KOROVINA 2 te Singapore.
KAMPERDIJK p 1 nm Miami
KIELDRECHT 1
LEKHAVEN pass
Rotterdam.
LIBERIAKUST 2 te Lobito venv
LYCAON 2 v Birkenhed n Pt. sa»-
MADISONLLOYD 2 te Penang.
MARON 2 te Laguaira
MEKWELLOYD 2 te Nana™0-
NEDERRHONE 1 v Hamburg n
merhaven.
NIJKERK 2 v R'dam n Bremen.
OLDEKERK 2 te Marseille.
OND1NA 31 2:50 z Freetown n Tri I
OOSTKERK 2 te Port Said. p,|
PARTHENON 1 v St. Croix n b - I
v Detroit n
I
mas.
PRINS MAUHITS 1
waukee.
PR1NSESSE M1LIA 1 v
Montreal. - w
PHILIPPIA 2 rede Port Saio.
PRINSES MARGRIET 2 te h
PHILIDORA 2 te La Spezk
PRINS DER NEDERLANDS'
IJmuiden n Southampton.
RADJA 4 te Aden verw
ROTTERDAM 1 v Southamp»
RIJN 2' v Sydney n K®wa|awapore 11
SERVAASKERK 1 v sms
Hongkong te sinffS
STRAAT CLARENCE 2 'e
STRAAT CUMBERLAND
eomarques. -(-«.„ore ver»-,
STRAAT FIJI 3 te S»n|ag
STRAAT MADURA 3 je 8 ^0
SLIEDRECHT 1 v OaMand
STATENDAM 2 te Funcb^ 01
STRAAT CLEMENT 2 V
Adelaide te Abft
STRAAL ragMANTDE
STRAAT FUTAMI 2
STRAAT TORRES
2 V
Aue»
V^'I
Dunedin. _Trm/n?flT 3 Sy^
TJTTJALENGKA pas' 2
Mauritius.
TOGOKUSTV 2 te Abidjan^
VANCLOON 2 vBurn^/^
CIIINGEN PEILINGEf
PEILINGEN Pt
'PEILINGEN PEILING
De mislukking van de Eu
gevoelige wetenschapp
die aan het Esro-project dee
nasmaak aan overgehoude
lukking? Aan de satelliet
Amerika gratis ter beschil
vierde trap weigerde en di
Professor De Jager van c
haaldelijk gewaarschuwd:
dat de lancering een sof wi
De Esro-landen hebben het
jaren en handen vol geld
zijn verloren.
Omdat we het produkt
king hebben moeten foeve
iv/erkgever Wemmers ma
te gaan wat aan hun
algemeen zeer wijs woord
schoen kunnen aantrekken,
goede voorbeeld gegeven
meer centraal zal moeten
bewogenheid, die een volbli
strekken. Daarbij is immers
arbeider in de jaren van de
heeft ingenomen. Er werd t
desnoods met zwarte lonen
Als er in de hete jaren mc
centraal te stellen in de onde
den misschien minder hard
^an de andere kant: Veel
hoogconjunctuur aan de
materialist geworden, bedscf
over de kernvraag waar dc
van- Wemmers, dat sommige
te blijven, wordt al te veel vs
van doordrongen moeten v
zieningen en dat zij al vee
deze voorzieningen weg gr
JjV is de laatste weken in
geweest over de vraag
bieek dat vooral VARA s A
KRO moeten gelden als de
Veelvuldig werd dan ook de
rubrieken te weinjg tegensf
houdende NCRV hield zich i
en de AVRO bleef de omro
tegelijk naar de zin moet rr
meer is voor markante uitspi
Het lijkt -er echter op dat
In de rubriek Televizier van
spel al een beetje uit de 1
donderdagavond minister
bijna van een agressief „re
in een voortdurend toespelir
Witteveen echter hapte (nog)
De gezapigen kunnen gen.
rust komen in actie.
V
»GIRI 2 v Colony t
ZEELAND%1 V Ój^buU ft**1
ZONNEKERK 1 V Kwn
Jacques Gans in een „Briei
Israël": „Vooral van de g
Charles (de Gaulle) had men
(in Tel Aviv) meer verw;
Laten we hopen dat zijn Mir<
het beter zullen doen".
DE TELEGRj
cW?,tl'0tSe bewering die men z<
inn.( Amerikaanse econoni
moet meer en meer als hoogst -
gen fn'h !e,'h"UdinS tot ccn Br
jai-ri ii '°1,e"de bcgrotingsj
ieveer01^' drie pro
«"eer 76o miljard dollar.
Hikte3* dfze financieel
zakrii ^fofingstekort zal, zo;
dan elk vorte y°,orstaan. grotei
totaal an tekoiM en misschi
gen en pen ,ard dollai' §aan b
gevolg van F°,0rl deel hiervan
an de Vietnamese oorli
PotentieePfnfFa^1 beSrotingst
de druk t.n» r zal zijn' 1
federale wL V?or besnoeiing
binnenlandse uitgave
?ef"ns1e-mtgavenS? °°rl°S t0!
tegenwoordilriln ager Waren
Percentage fan ho 3 w0n veel
Product dan tn bruto nat'
lard dollar ongeveer 26£
Vietnama ron, f°eg' No§ een® b
ïea'ishefideinJe/gel®ken mei
houding tot hf+6h d?n Korea 11
duet. Het is Ia national!
van de AmJu eno™e on
oblne, ve£wlkaanse Product
111 eest e ander» gToter dan
Van de eevni 'anden, welke
6 gev°igen van Vietnam
,'gem
vorig
en hi
belastin
zal, zo<
