DE HEL HEBBEN WE AL GEHAD
Catalanen melden
conflicten aan
wereld episcopaat
RIANT
RITMEESTER
lenkam
DE APENROTS
Eerste metro-treinstel gereed
AMERIKANEN IN SAIGON OVER HUN „HEMELVAART"
INVENTARIS
CADEAU
„Revue5 beboet
na publikatie
politiefoto
Hoofdstad
een echte
smeltkroes
trotse troef van
Terlenka...
Jehienka
Swastika 's
opgegraven
SPRINGT ER VER BOVEN UIT!
Lieve winst
Nog een ziekte
19.75
Fokker verkoopt
400e toestel
Niet voorniets
de meest verkochte sigaar
in zijn klasse...
geurig
licht
vol aroma
Riant:
de sigaar voor kenners
Meisje van 8
aangerand
De
TIJDELIJKE TYPISTE? STENOTYP!
Café-bezoekers
contra politie
AMSTERDAM1 ENSCHEDE, ;;^EÉRj.EN ROTTERDAM
DAGBLAD DE STEM VAN WOENSDAG 18 MEI 1966
iet te dun, niet te
te bij Damai. Dan
k weefsel. Stoere,
met de speciale
an het laken ont-
is gebleven, soepel
ivrij door Sanfor.
/aal in te stoppen.
Damai-lakens zijn
:n hoe soepelsterk
n de Nederlandse
- Tweepersoons:
i.p.: glad 7,50
jrigc randen vanaf
(Advertentie)
BARCELONA. (AFP) Alle
r,.fc bisschoppen op de wereld
hebben een brief gekregen, waar
in uit de doeken wordt gedaan
waarom er in Catalonië hevige
onlustgevoelens en grote ergernis
jijn ontstaan door de benoeming
van een Castilliaan tot aartsbis
schop-coadjutor van Barcelona.
De „brief aan het r.-k. wereldepis-
[jpaat" is in zeven talen verspreid en
ondertekend door vertegenwoordigers
ran r.-k. organisaties in Catalonië.
In de brief wordt de kwestie voorge
steld als ..het eerste conflict na het con.
oilie uitgelokt doordat een conciliebe
sluit niet is toegepast, waarbij brede
volksmassa's betrokken zijn.
Autochtoon
De benoeming van mgr. Mareelo Gon
zales, bisschop van Astorga, tot aarts
bisschop van Barcelona met recht van
opvolging wordt fel aangevallen. Hoe
jt het mogelijk, aldus de brief, dat men
het recht erkent van de jongste chris
tengemeenschappen op autochtone bis
schoppen en dat men ditzelfde recht
onthoudt aan de Catalanen, zonen van
een land dat ai sinds de tijd van de
apostelen geëvangeliseerd is?
In de brief wordt dan met nadruk ge
wezen op het besluit van het concilie,
waarin het recht om bisschoppen te be
noemen uitsluitend wordt voorbehouden
aan de kerk. Voorts wordt erop gewe
zen, dat de regering-Franco, in overeen
stemming met het tussen kerk en staat
gesloten concordaat, gebruik heeft ge
maakt van haar „recht tot voordracht"
om mgr. Gonzalez, die „noch de taal,
noch de cultuur en de tradities" van
Catalonië kent, benoemd te krijgen.
(Advertentie)
Friendshipmijlpaal
SCHIPHOL (ANP) De Fokker
fabrieken hebben gisteren met de ver
koop van hun F 27 Friendship toestel
een nieuwe mijlpaal bereikt: aan de
Australische luchtvaartmaatschappij
Ansett Transport Industries is gisteren
het 400ste toestel van dit type verkocht.
Vlak tevoren waren de 398ste en 399-
ste Friendship besteld door de Philip
pine Air Lines.
Van het totaal van 400 Friendships
heeft Fokker 222 vliegtuigen en de
Amerikaanse licentiehoudster Fair-
ehild Hiller 178 toestellen verkocht.
Zeer opmerkelijk is de krachtige stij
ging van de verkoop van de Friendship
Ir. 1965 en 1966. Terwijl in de jaren
196g tot en met 1964 290 machines wer
den verkocht, konden sinds 1 januari
1965 voor 124 vliegtuigen contracten
worden afgesloten.
Ook problemen met de
maat? Bij MARYNEN
niet! Ér is een
MARYNEN koelkast
van slechts 48 ,1
breed of van 5 O cm diep
Vanaf f 299.-
(Advertentie)
KOPENHAGEN ReuterEen
amateurarcheoloog heeft 60 km ten
westen van Kopenhagen gouden
siervoorwerpen opgegraven, waar
op swastika's afgebeeld staan. Hij
dacht dat hij een schat had ge
vonden, begraven door de Duitse
bezettingstroepen aan het einde
van de tweede wereldoorlog. Maar
functionarissen van het nationale
museum in Kopenhagen hielpen
hem spoedig int de waan. Het ble
ken voorwerpen te zijn uit de
vijfde eeuw voor Christus, het
ijzeren tijdperk dus.
De Swastika, het symbool van
het nationaal-socialisme, stamt uit
de Germaanse tijd.
IN DE GROENE DOOS
Met niet meer dan wat handbagage
worden deze vluchtelingen per
logsgeweld. Amerikaanse soldaten
torsen op een brancard nog wat be
zittingen mee.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN" HAAG Twee Haagse hotelhou
ders van 26 en 27 jaar hebben in de afge
lopen maanden goederen ter waarde van
50.000 gekocht zonder te betalen. Deze
goederen, zoals tafels, bedden, stoelen,
linnegoed, glaswerk en keukengerei ge
bruikten zij om een bar en een hotel in
te richten. Ze zijn door de Haagse politie
aangehouden wegens flessetrekkerij en
heling. De 27-jarige hotelhouder begon in
juli van het vorig jaar al met zijn malver
saties.
Vanaf vorige week maandag kwamen
de eerste aangiften van gedupeerde win
keliers bij de Haagse politie binnen en na
enkele dagen was het aantal rekeningen
dat nog betaald moest wordep tot een
flinke hoogte gestegen. Toen het aantal
aangiften voldoende was, kon de Haagse
politie tot arrestatie overgaan. De twee
mannen hebben een volledige bekentenis
afgelegd.
ZEIST (ANP) Een omstreeks 50-ja-
rige man heeft maandagavond een acht
jarig meisje uit Zeist in een bos in de om
geving van Breukelen aangerand. Het
meisje was met een even oud vriendinne
tje uit Zeist door de man op zijn, brom
fiets meegenomen.
Hij had de meisjes de weg gevraagd.
De kinderen wilden hem de weg wel wij
zen. Zij gingen achter op de bromfiets
zitten, waarna dè man het tweetal via
Loenen en Nieuwersluis naar BreuKelen
reed, waar hij zich aan één van hen ver
greep. De kinderen zijn later door een
man gevonden, die de politie waarschuw
de. De meisjes konden een vaag signale
ment geven van de dader: ongeveer 50
jaar oud, slank, blauwe das en bruin kos
tuum, donker achterover gekamd haar,
hij droeg een zonnebril en een korte jas
De man reed op een rode bromfiets.
vliegtuig naar Saigon gebracht.
AMSTERDAM (ANP) Het Amster
damse gerechtshof heeft gisteren de
hoofdredacteur van de geïllustreerde Pers
n.v., de heer W., wegens het publiceren
van een foto van een door de politie ge
zochte man in het weekblad Revue in
april 1964 conform de eis veroordeeld tot
een boete van 50 gulden. De veroordeling
geschiedde terzake van overtreding van
artikel 35 der auteurswet: het zonder
daartoe gerechtigd te zijn een póttret
openbaar maken.
Het Hof verwierp het verweer van de
hoofdredacteur dat de publikatie ih het
algemeen belang was geschied en op de
foto's geen auteursrecht berustte omdat
zij door de politie waren verspreid. Het
weekblad had het artikel met de foto',
van een freelance journalist gekocht.
(Van onze speciale verslaggever
Link van Bruggen)
SAIGON In verschillende, al
geheel op de Amerikaanse smaak
ingestelde winkels in de Zuidviet-
namese hoofdstad hangen kleuri
ge, glimmende vesten, op het rug
pand waarvan twee volzinnen
zijn gestikt. De woorden, die al
op een afstand van twintig me
ter te lezen zijn, hebben een in
houd die misschien alleen de stoe-
ren onder ons aanspreekt.. ,,Als ik
sterf", zo staat er „ga ik naar de
hemel, want ik heb m'n tijd in de
hel al doorgebracht".
Bij nadere bestudering staan er nog
een paar plaatsnamen onder, die in deze
tweede oorlog in het voormalige Indo-
China steeds weer wonden genoemd.
Saigon dus, Da Nang, Pleikoe en Qui
Nonh.
Er zijn Amerikanen, die dit afschu
welijke vest kopen. Ik heb het welis
waar nog nergens zien dragen, maar
mischien moet men daarvoor in de Ver
enigde Staten zijn.
Een souvenir, dat vest, een souvenir
uit Zuid-Vietnam. De pakjes dragend en
immer foto's knippende Amerikaanse
militairen in burger, die men overal in
de straten van Saigon ontmoet, bezorgen
de winkels, die herinneringen in alle
mogelijke vormen verkopen, stromen
van piasters. En iedereen, die handig is
en de nodige koopmansgeest bezit, pikt
er een graantje van mee. Ook dat oude
mannetje, dat lelijke, maar fel gekleur
de tekeningen van rijstvelden en water
buffels tracht te slijten. Ook het magere
meisje, dat op blote voeten met slecht
afgewerkt lakwerk leurt. Ook de jon
getjes, die gespikkelde, groen en geel
geverfde katjes in een kooitje bij zich
dragen, en steeds maar roepen: „Hy,
boy, verry cheap".
rondstrooien, wordt veel goed gemaakt.
De bijna twee miljoen inwoners van de
Zuidvietnamese hoofdstad ook de ha
venplaats Cholon is hierbij gerekend,
zijn minder in de militaire operaties en
in de politiek geïnteresseerd dan in de
moeilijkheden van het dagelijks bestaan.
Ze moeten kunnen rondkomen. Hun kin
deren moeten met een gevulde maag
naar bed kunnen gaan. Als het nodig is,
willen ze er best Engels voor leren spre
ken.
Mensen in een land, waar een smerige
oorlog woedt mensen in Zuid-Viet
nam. De Fransen, die nog in Saigon ver
blijven, draaien zich met zichtbare af
keer van de passagierende Amerikanen
af. Ze vinden hsn veel te luidruchtig.
Ze lachen schamper, als er snoepjes aan
kinderen op straat worden uitgedeeld
of als de verbroedering met wildvreem
den door middel van een slok uit een
fles whisky moet worden gevierd. Ook
net nafluiten, of aanspreken van Viet
namese schonen achten ze weinig ver
fijnd en geciviliseerd. Bovendien en
dat is wel de diepere achtergrond
zien de Fransen de Amerikanen veel te
veel als de nieuwe machthebbers. Het
Franse Indo-China van vroeger,
wordt met pijn en met spijt geconsta
teerd, is als een kolonie van de Ver
enigde Staten geworden. Men wenst de
Amerikanen dezelfde nederlagen toe
als die in „de schande van Dien Bien
Phoe" culmineerden, hoewel vergeten
wordt dat dit tevens het einde zou zijn
van de laatste Franse restanten in Zuid-
Vietnam.
Hoezeer die van Saigon ook aan de
styl van de Amerikanen moeten wen
nen, met het geld, dat de laatsten overal
Het restaurant- en het barleven heeft
wei de grootste bloei en groei onder
gaan. Hoeveel nieuwe cafés er ondertus
sen niet geopend zijn, en hoeveel meis
jes niet de kost verdienen, met, han
gend over een arm van „G. I. Joe" de
ene „whisky" na de andere te bestellen
alleen de kleur en de prijs van de
thee, die ze drinken, doet aan een scotcn
of een bourbon denken is niet met
cwee, respectievelijk drie nullen te be
schrijven.
De Amerikaanse soldaat, die een paar
weken in de verraderlijke jungle heeft
rondgebanjerd, moet tijdens zijn twee
verlofdagen in Saigon vermaakt worden,
nietwaar? En aangezien de recreaGT
zich voornamelijk concentreert op ster
ke drank is er goud aan hem te verdie
nen.
Behalve een sterk Amerikaans stem
pel draagt de Zuidvietnamese hoofdstad
ook de typische kenmerken van een op
vangcentrum voor vluchtelingen. De
stumperds: mannen, vrouwen en kinde
ren, zijn in honderden kampen onderge
bracht. De plattelanders, die alles verlo
ren wat ze bezaten, voelen zich als een
kat in een vreemd pakhuis, waarbij nog
komt dat ze dikwijls de vuilste karwei
tjes moeten opknappen om in hun on
derhoud te kunnen vóórzien.
Officieel krijgt elke vluchteling, die
door de Vietcong uit zijn geboortestreek
werd verjaagd elke dag een kommetje
rijst, zomede een kwartje. Nog afgezien
van het feit, dat niemand hiermee kan
rondkomen, zijn er ontelbaren, die niets
ontvangen.
De corruptie tiert welig in Zuidoost-
Azië, ook in Vietnam. Wat voor de pau
per, de nietsbezitter, is bestemd, ver
dwijnt al te vaak in de zakken van hej>,
die van alles overvloed hebben.
Zeker, er zijn vluchtelingen onderdak
gebracht. En er zijn er ook, die geregeld
werk hebben gevonden. Een enkeling
heeft zelfs het geluk gehad als sjouwer,
als chauffeur, of als administratieve
kracht bij een Amerikaanse instantie te
worden aangesteld, wat een twee- tot
driemaal zwaarder loonzakje dan elders
betekent.
Het merendeel der ontheemden echter
leeft in overvolle barakken en schuren.
Teisterende ziekten doen daar de ronde,
De tuberculose, na de kogels, de gra
naatscherven en de napalmbommen
misschien wel het grootste kwaad in dit
land, snijdt veel mensenlevens al heel
vroeg af. Cholera, dysenterie, pokken
alles wat een mens verder nog kan be
lagen, is in de „slums" van Saigon te
vinden.
Ook de Vietcong is als een chronische
ziekte, die niet onder de duim te krijgen
is. De communistische „plastiquers" zijn
als een handjevol ondergedoken moor
denaars in een grote stad, waar geen po
litiemacht tegen opgewassen is. Elke
dag slaan ze op verrassende wijze toe
met hun handgranaten, hun explosieven,
of hun vuurwapens.
Wie de moeite neemt dagelijks het
macabere lijstje van gewelddadig om het
leven gebrachte mensen te bestuderen,
gruwt er alleen maar van. Journalisten
(sinds kort gewapend), die voor hun
huis. of in hun auto worden neerge
knald. Een Amerikaanse jeep, waarin
plotseling een handgranaat wordt ge
gooid. Mannen en vrouwen, die drijvend
in de rivier worden aangetroffen met
dat inmiddels stereotiep geworden
gaatje in hoofd of nek.
De politie, die zich op elke straathoek
bevindt, de militairen, die voor elk ge
bouw van enige importantie de wacht
houden, staan machteloos.
„De schoten worden gelost uit een on
geïdentificeerde auto". „De moorde
naars, die een scooter bereden, verdwe
nen spoorloos" het is alles wat men
er ooit nog van leest of hoort.
Een bijenkorf met op elkaar geworpen
mensen. Een gekrioel van volkeren, ras
sen, beschavingen, ideeën en idealen.
Eén ding hebben al die schepselen in
Saigon met elkaar gemeen. Niemand
voelt zich helemaal op z'n gemak. Ie
dereen is voortdurend op zijn hoede. De
metalen klik van een sigaretteaansteker
.(.permanent press
shirt met soft collar.
Om wat dichter bij
huis te blijven:
'n overhemd met
soepel boord dat
zonder strijken
immer perfekt model
houdt. Kwaliteit
65% Terlenka,
35% katoen.
Fabrikaat: Trenco
(dus zó!).
Jazeker,bij Hollenkamp!
„"70 lang de apen over de rotsen van
^Gibraltar springen, zal dit gebied
Engels blijven", zo luidt een oud
spreekwoord. De apen springen nog
steeds rond over de rotsen en de
Britten zijn zo overtuigd van de
waarheid van deze spreuk, dat de die
ren met alle zorg worden omringd.
Immers, zo lang er apen zijn, zullen
er ook Britten zijn. Maar hoewel de
dartele dieren nog geenszins tekenen
van uitsterven vertonen, wordt de
positie van Engeland op dit strate
gische stukje rots aan de Spaanse
zuidkust steeds zwakker. Maandag
is de Spaanse minister van Buiten
landse zaken (in gezelschap van de
Britse ambassadeur in Madrid) naar
Londen vertrokken om te gaan praten
over de toekomst van dit stukje
Engeland in Spanje. Vandaag zul
len de besprekingen beginnen. Het
resultaat zal wel negatief zijn. En
geland voelt er vooralsnog niets voor
toe te geven aan de Spaanse eisen.
Engeland vindt dat het recht heeft
op Gibraltar krachtens artikel 10 van
de vredesovereenkomst van Utrecht
in 1713. Maar behalve deze overeen
komst steunen de Britse aanspraken
ook op hun ononderbroken aanwezig
heid op de rots sinds 1704. Toen ver
overde de Britse vloot, met hulp
van de Nederlanders, Gibraltar. En
wie er zo lang is mag'er blijven, zeg
gen de Britten. In de twee en een
halve eeuw hebben zij van Gibral
tar een stukje Engeland gemaakt.
Het enige dat op de rots aan Spanje
herinnert is de bereidheid van de be
woners om ook de peseta als be
taalmiddel te accepteren (maar dui-
'delijk als minderwaardige munt) en
de honderden Spanjaarden die op de
rots werken, tot meerdere glorie van
het Britse imperium.
\e laatste jaren is daar bovendien
nog bijgekomen dat zij die de
rots via het Spaanse La Linea be
treden onderworpen wordt aan ui
terst nauwkeurig en o zo traag onder
zoek door de Spaanse douane.
Ongeveer een jaar geleden be
reikte de „blokkade" van de Span
jaarden een hoogtepunt. Engeland
zag zich daardoor gedwongen (op
5 april 1965) een witboek over Gi
braltar uit te geven dat er op wijst
dat Engeland niet van plan was de
rots te verlaten en dat men alleen
wilde spreken als de „abnormale"
toestand werd opgeheven. Spanje
antwoordde daarop (4 december) dat
als Engeland niet wilde praten, de
duimschroef nog vaster zou worden
aangedraaid.
Spanje dreigde onder meer het
vliegveld, dat op de neutrale zone
ligt, uit te schakelen. In dat geval
zou de rots volledig aangewezen zijn
op vervoer over water Op 16 decem
ber stelden de Verenigde Naties dat
Engeland bereid moest zijn bespre
kingen te beginnen met Spanje,
waarop de Britse minister van Bui
tenlandse aken, Michael Stewart in
het Lagerhuis meedeelde dat die be
sprekingen dan in overeenstemming
met de wil van de V.N. zouden be
ginnen in april van dit jaar.
De Spaanse regering had al laten
weten bereid te zijn onmiddellijk
over de toekomst van de rots te wil
len praten. Ook de* Britten weten- ei
genlijk best dat het verdrag van
Utrecht van 1713 een beetje uit de
tijd is. Zij willen dan ook wel praten
over een nieuwe overeenkomst. Zo
realistisch zijn ze wel. Maar Gibral
tar overdragen aan Spanje gaat hen
toch nog wat te ver. Ze beroepen
zich er bovendien op dat de bevolking
van de rots (25.000 zielen) Engels
wil blijven. Ieder heeft immers het
recht op zelfbeschikking. Spanje
verwerpt dit argument. Gibraltar is
Spaans, zegt Madrid. En als Enge
land bereid is de rots aan ons terug
te geven, geven wij van onze kant
de Britten het recht op hun militaire
basis op Gibraltar.
Maar dat zou betekenen dat de
Britten van eigenaar, gasten zouden
worden. Het ziet er naar uit dat deze
stap voor hen nu nog te groot is.
Daar staat echter tegenover dat het
gezegde over de apen alleen maar
spreekt over de Britse aanwezighed
op de rots en niet over de souverei-
niteit.
(Advertentie)
in het donker van de nacht kan iemand
al verschrikt doen op- of omkijken.
En wie regelmatig op de luchtbasis
Tan Son Nuth komt, ziet pas goed wat
er in deze smerige oorlog, op die on
zichtbare frontlijn, gebeurt. Een paar
keer in de week wordt daar een langé
rij doodkisten voor een vliegtuig opge
steld. Amerikaanse militairen in keurig
gestreken khaki treden aan. Onder de
brandende zon wordt het volkslied ge
speeld.
De laatste eer: een laatste groet,
„back home" gaan die vernielde licha
men tussen de 100 en 150 per week.
De Amerikaanse soldaat, die een jaar
in Zuid-Vietnam dienst moet doen, gaat
graag voortijdig naar huis. Maar niet in
een doodkist, of gewond op een bran
card, waarvan er elke week tussen de
400 en 500 moeten worden gebruikt.
SOEST (ANP) Een honderdtal café
bezoekers gingen maandagavond in Soest
twee politieagenten te lijf toen dezen bij
een café een paar jongens wilden arreste
ren, die vernielingen hadden aangericht.
De twee agenten liepen rake klappen op.
Toen om assistentie werd verzocht, rukte
het volledig beschikbare korps van 20
man in 4 auto's uit. De cafébezoekers bo
den geen verzet meer. Vier jongelui tus
sen 18 en 22 jaar werden aangehouden,
o.m. wegens het vernielen van ongeveer
20 jonge bomen bij het café.
UTRECHT Rotterdam krijgt binnenkort het eerste
metro-tweewagenstel van de 27 die het besteld heeft bij
Werkspoor Utrecht. Gistermiddag hebben de Rotterdamse
wethouder Jettinghoff en een groot aantal functionarissen
van de Rotterdamse Elektrische Tram (RET)het nieuwe
materiaal ervan in Utrecht bekeken. De 27 twéewagenstel-
len worden binnen een jaar opgeleverd.
Wethouder Jettinghoff zette bij zijn bezoek aan Werk
spoor nog eens uiteen, wat Rotterdam heeft doen be
sluiten een metro te bouwen: de enorme toename van het
verkeer tussen de beide Maas oevers verlamt het openbaar
vervoer en alleen een ondergrondse verbindng kan hier een
oplossing bieden. De eestc lijn C.S. - Zuiderplein '5,6 km)
zal men in twaalf minuten kunnen rijden en de frequentie
van de verbinding, die normaal twaalf treinen per uur zal
zijn, kan worden opgevoerd tot veertig tremen per uur.
Midden 1968 zal de eerste verbinding in dienst komen.
Ondertussen heeft Rotterdam al een verlanglijstje van. drie
andere lijnen, waarvan het doortrekken van de eerste tot
Hoogvliet de belangrijkste is.
De 90 miljoen die dze gaat kosten zal voor een belangrijk
deel van de overheid moeten komen.
De twee-wagenstellen hebben 80 zitplaatsen en 150 tot
200 staanplaatsen. Door de toepassing van talrijke techni
sche vindingen behoort dit metromateriaal tot het beste en
het comfortabelste wat er op dit gebied in de wereld te vin
den is.