Principieel herstel
van het diaconaat
n
F. 3.45
N
VAN NELLE
Europese gemeenschap spreekt
duidelijker aan
4tels en
.kostuums
niet onder
maar naast
de priester
Van Nelle eert „Toon"
VIJFTIEN JAAR GELEDEN „VERDRAG VAN PARIJS"
van hel mooiste
boekenplank
i !«LC™CÜie"c,onsütutie tekent het ambt
In Uw trommelwasmachine
voortaan NIEUWE RADION
WAST ZICHTBAAR WITTER
iet vuil
tchoon?
Bouchette: „Méér medestanders
24
il...
nodeUe'1
21
Principieel
Diacones
Oecumenisch
'n Step parfum-verstuiver verfrist
vrouwenharten (en mannenharten óók)
koffie thee tabak
Associatie
Neutraliteit
Afbraak
Man overleed aan
brandwonden
Tur.m AT> T)E STEM VAN VRIJDAG 22 APRIL 1966
[omermode 1966)
:o ntant!!
,are collectie originele
chique en aparte
re and wool Mk*
antasies en andere topKW
liteiten. n
oos" - /age P"lZJssinS)
nmantels - diverse dessi
NU KOPEN
allernieuwste mod®
ïerikaanse Ocelotcat, NerU'
en Ind. 'flrri
(Advertentie)
(Van een onzer redacteuren)
„Als w'j de tegenstelling tussen
Leek en Ambt kunnen overwinnen
dan komt zelfs de vraag, of het
priesterschap een „roeping" of een
„beroep" is, niet meer aan de orde.
Dan zijn we zó doordrongen van
het feit, dat het Christen-zijn dé
centrale roeping is, dat daarmee de
principiële keuze gedaan is De
temperamentvolle Henri Bouchet
te schrijft dit in de epiloog („ge
schreven nadat het imprimatur
verleend was") van zijn nieuwe
geschrift „Het oude diaconaat in de
zich vernieuwende kerk".") Met dit
inspirerende boek werkt hij zijn
kijk'op het diaconaat, zoals hij dit
in zijn nogal opzienbarende bock
„Leek en ambt" aansneed, verder
uit. De diaconaats-constitutie van
het laatste concilie roept talrijke
vragen op. Met het oog op de ad
viescommissie ad hoe, door het Ne
derlands episcopaat ingesteld, en
het aangekondigde kerkprovinciale
concilie gaat Bouchette hier in
dringend op in. Met een verfrissen
de openhartigheid levert hij een
gezonde bijdrage aan het moeizame
denkproces 0111 het eigen-ambtelij
ke diaconaat na een meer dan dui
zendjarige slaap weer nieuwe in
houd te geven. „Indien het zijn oor
spronkelijke plaats terugkrijgt zal
het ontzaglijke mogelijkheden ope
nen en misschien de enige weg zijn
de kerk te deklerikaliseren en ook
I de celibaatswet te bcinvloeden".
Het diaconaat moet principieel en niet
opportuun worden hersteld. Dit is de
grondgedachte van zijn betoog. Bij het
I concilie was het priestergebrek in de
wereldkerk nog tè veel het basismotief
Iom deze kerkelijke functie weer nieuw
«ven te geven. Het pricipiële diaconaat
•leeft niets te maken met enig priester»
teKort. „Wij kunnen rustig aannemen,
jat er geen sprake zou zijn geweest van
nerstel van enig eigen-ambtelijk diaco
naat, mdien de presbytersituatie in de
E? rk op het Pei* van de Neder-
I m ,z0v hebben gestaan". Daarom is
je Nederlandse inbreng bij het herstel
an deze functie van groot belang om-
kÏÏaÜ vraaff niet louter opportunis-
fofi 1 ven te zien. maar fundamen-
jJ\f?nri.en1 aanpakken. Bouchette licht
pn STf18^ (mis) groei uitvoerig toe
mout jZ1 daarbij een goed gedocu-
Rl .schrijver. Deze bijdrage aan
discussie over het diaconaat wil m.n.
i .V,^0nt®tie bieden met de ..aller-
:hië diaken" Ignatius van Antio-
deze historische context, te
ónder en niet dat
ai nïLS i r' or een waarachtig se-
h-P barnat, een bedienaar die de
SSr ,lsse.nhële behoeften kan ver-
wmLharo' eken,aan diaconaat de
v: 'kl; bevoegdheden, ten enenmale
I ÏU m^en m ons land het diaconaat
lUn S" ?lS®n-ambteli.ikheid herge-
forbÜsteltenEr°nden het te"
I Sl«UsS1ne"rgSe di® ®1S d®
SenwS mf4 een semi-academische
'aar kim opleidinS tot godsdienstle-
1 &e" z,ouden een eerste stap tot
Maar lei ?aai'Seminarie zijn.
Wg heeft constitutie zeil, die de
I éraren n,,^ifS?0 om deze S°dsdienst-
e bekleden a qUa met bet hiaconaat
««nV/n.r6" "°U"
Gevoelsmatig
O
feio°ft er niet "at |n het
m '"eXomstige cultuur-klimaat
10e wel. ,V0°r een eehhatair ambt
order t k,Innen toenemen; het aal
'Cfoisme "eT?n' "°nZe 'ieuS<1 wil di'
hen i ve"slanR traditionele uit-
kt "10nasticke pastorie, waar
I Jl ;df,"k °versaat ee„ min
ie 7» If" aa"vaar<l™ van de situa-
Hi J wel nff«s brengen, maar
'»"dzaSh'°Vertui«d z«n van de
it niet daatvan' Z« aanvaardt
1 mccr als traditie".
een niet-celibatair diaconaat, zullen voor
lopig groot blijven; aldus Bouchette.
,,We moeten ons daarbij echter niet door
een vals opportunisme, maar door au
thentieke gegevens laten leiden. En dan
moeten we ons afvragen, of de kerk het
recht heeft een apostolisch ambt een an
dere plaats te geven dan de oorspron
kelijke". Uitvoerig adstrueert hij dit met
voorbeelden uit de kerkgeschiedenis en
de bijbel.
De doorstroming van de ware dia co-
naatsgedachte stoelt voor een groot ge
deelte op het huidige bewustzijn, dat we
in het verleden te uitsluitend sacra
mentskerk" zijn geweest. Wat het ver
leden aan diaconaatsfuncties kende zien
we in de schriften, bij de vaders en. de
oosterse kerk. Zeer zeker waren het
geen super-kosters", zoals dr. Ter Ree
gen het zich onlangs voorstelde. Gevoe
ligheden en weerstanden van de zijde
van de r.-k. clerus spelen hierbij onge
twijfeld een rol. Bouchette zegt zelfs, in
dit verband, over de concilie-constitu
tie: „Van de kant van de r.-k. clerus
was de instemming aanzienlijk minder,
of ze zweeg". Hij deelt ook niet de
vrees van Haarsma, die bang is, dat een
eigenstandig diaconaat grotere isolering
van de presbyter en meer klerikalisering
zal veroorzaken.
Hetvraagstuk van de diacones bindt
de schrijver aan de „moeilijkheid" van
een nadrukkelijk paulinisch voorschrift
(1. Tim. 5.9-16). We vragen ons af of
hij hier (en elders in het boek) niet te
weinig onderscheid maakt tussen dogma
tische kernaspecten en cultuurgebonden
gegevens. Het is moeilijk het onder
scheid steeds te onderkennen, maar
soms komt hij toch wel een beetje in
de archaiserende'hoek terecht, al is hij
hier zelf, terecht, benauwd voor. Wèl is
't een zinnige vraag (en gaat 't hier om
denkstof)„Indien men meent dat aan de
man, die zijn levenstaak zoekt in „ver
kondigend" godsdienstonderwijs, waar
aan automatisch kategoriale zielzorg is
verbonden, de diaconale ordening moet
worden verbonden, wat moet dan de sta
tus zijn van de vrouwen, die dezelfde
taak vervullen? Kunnen zij dit ambt
evengoed vervullen zonder charismatisch
bijstand, zoals de leraar dit moet doen
gedurende zijn wachttijd tot het bereiken
van de voor het eigen-ambtelijke diaco
naat gestelde kanonieke leeftijd?"
In verband met die kanonieke leeftijd
gaat Bouchette wat goochelen met be
grippen als „roeping" en „verkiezing".
Hij stelt dat, bij een binding van een
dertigjarige leeftijd aan de functie van
(gehuwde) diaken, de moeilijkheden weg
vallen t.a.v. „priesterkandidaten, die om
celibaatsredenen het kazuifel zouden wil
len ruilen voor de dalmatiek". De kerk
zal dan ook geen verlies boeken t.a.v.
de aan hen bestede vorming". Hier
zwicht de schrijver voor de, door hem
bestreden, opportuniteitsmotieven en
handhaaft hij niet de geheel eigen „roe
ping" tot het diaconaat met zijn eigen
standige ordening in de hiërarchie.
In deze tijd wordt er veel geschreven
over de status van de priester. De gron
den voor het status-verlies zijn nog lang
niet uitputtend doordacht. Interessant
ter overdenking is daarom ook hetgeen
Bouchette schrijft over de maatschappe
lijke status van de (toekomstige) diaken.
Hij meent o.a.: „iAIs men een full-time-
diaconaat wil stichten, dan zal de maat
schappelijke status .daarvan bepaald wor
den door de honorering. Maar wij zijn
aan een diaconaat, dat voor de proble
men daaraan verbonden een oplossing
biedt, nog lang niet toe. Wij zullen daar
om wijs zijn, als we beginnen met een
diaconaat van volstrekt belangeloos
dienstbetoon."
Het diaconaat opent ook oecumenisch
nieuwe perspectieven. Interessant (en
dat niet alleen) is daarbij te letten op
de accentverschuivingen bij de sacra
mentele ambtstheologie in de r.-k. kerk
en de reformatie. Voelen wij ons belast
door het al tè sacramentele karakter,
hij verschillende protestantse kerken is
er sprake van een verlangen naar sa
cramentele bevestiging. Het is dan ook
niet minder dan een publiek geheim, dat
in Oost-Europa tot priesterhebben la-
verschillende dominees in ons land zich
ten wijden en vanuit deze „bevestiging
hun gemeente leiden.
„Wij verwijten de reformatie, dat
zij .,het ambt" heeft gedeformeerd,
maar is de verminking, welke wij
het tweedie apostolische -ambt heb
ben doen ondergaan, minder groot?"
Bouchette concludeert:,, Wij kunnen
het concilie niet dankbaar genoeg
zijn, dat het de tendens, om in de
zgn. Katholieke Actie, door een „as-
sistens ecclesiasticus" (zonder enige
ambtelijke charismatische bediening)
de celibaatswet onverkort te kun
nen handhaven, heeft doorbroken.
Het voorstel op het concilie om on
gehuwde diakens vrij te laten te hu
wen werd verworpen met 1364 stem
men tegen. Het aantal voorstem
mers van 839 is toch van een niet te
onderschatten belang. De niet-pro-
fessionele, gewoon-menselijke gehuw
de diaken zal er belangrijk toe kun
nen bijdragen om de clerus te kun
nen terugvoeren tot een levensstijl,
die in de pre-constantijnse kerk zal
hebben bestaan. De gewenning aan
deze figuur zal ook de weg kunnen
vrijmaken voor een nieuwe bezin
ning op de celibaatswet. En zal de
diaken als part-time ambtsdrager niet
de wegbereider moeten zijn van de
part-time presbyter als de diaspora-
kerk, waarover Rahner spreekt, wer
kelijkheid zou worden? Als volwaar
dig geestelijke, die niet behoort tot
de nu nog engere „klèros", kan hij
een grote rol spelen in de doorbre
king van het klerikalisme".
Bouchette heeft met dit boekje een
vruchtbare bijdrage geleverd om de dis>
cussie rond het „verloren ambt" verder
uit te kristalliseren. Het staat midden
in die discussie en is daaom uiteraard
niet afgerond. Er zijn de nodige kri
tische kanttekeningen te maken. In het
vuur van zijn betoog is hij b.v. dikwijls,
door een bepaalde vorm van „moralis
me" en „hiërarchisme". heel wat ,,kle-
rikaler" dan hij zelf denkt. Het blijft
evenwel een suggestief en rijk geschrift
dat in de branding der discussie rond 't
diaconaat een plaats verdient.
Henri Bouchete:Het oude diaco
naat in de zich vernieuwende kerk.
Uitg. Nelissen, Bilthoven.
(Advertentie)
^augev^^ hvo,oral in het
viaK, dij het aanvaarden
ge-
van
Een parfum verstuiving fijn als ochtendnevel. Dat krijst u met
de modieuze Step. Want alleen Step geeft die ragfijne en uiterst
zuinige verstuiving. En ook die haast onbeperkte garantie is
exclusief Step. Let op de blauwe Step verpakkïne.
PARIS
Voor Nederland :j3alvanistraat
r
U26, Oen Haan..
PHILIP MIACDONALD: HET LIJK
1WAM TERUG. (Spectrum, Prisma-
>ocfeet). Een onwaarschijnlijk verhaal
,ver een jongeman die door honger ge
dreven een huis binnendringt en daar een
meisje en een lijk aantreft. Hij be
last zich met het karwei om het lijk
te verwijderen, maar als het terugge
keerd blijkt te zijn neemt hij samen
met de jongedame de vlucht. En die
vlucht duurt voort totdatInderdaad
tot zij de moordenaar hebben gevon
den.
ONZE DOVE KINDEREN Dit boek
verschenen bij uitgeverij Contact te
Amsterdam, is een leidraad maar te
vens een bemoediging voor die ouders,
die een kindje hebben dat het gehoor
moet missen. De schrijfster Freddy
Bloom heeft zelf zo'n kind en op warme
toon en zeer boeiend vertelt zij hoe iets,
dat tot een drama in het gezin dreigde
uit te groeien door kordaat en realistisch
optreden tenslotte niet alleen aanvaard
maar zelfs een zegen wordt. In een
groot aantal hoofdstukken behandelt zij
tal van problemen rond het dove kind,
voor veel echtparen zal haar boek een
zegen zijn.
THOMAS MERTON: OVERPEINZIN
GEN VAN EEN CHRISTEN (Het Spec
trum). Een beschouwing over het gees
telijk leven van de vermaarde trappist,
die vooral bekendheid heeft gekregen
door zijn boek Louteringsberg, waarin hij
zijn éigen levensgeschiedenis vertelt.
Merton heeft de grote verdienste, dat
hij moeilijke zaken in eenvoudige taal
kan verwoorden. Dat heeft hij ook in
dit boekje gedaan. Zijn overpeinzingen
over de weg naar de heiligheid zijn
zelfs met zo'n eenvoudige vanzelfspre
kendheid neergeschreven, dat men zich
moet afvragen of de schrijver enig idee
heeft van wat er zich aan deze zijde
van de (soms dikke) kloostermuren af
speelt. Misschien heeft dit boekje (een
Prisma-pocket) daarom wel een Neder
landse titel meegekregen die verzuimt
om ook maar iets over de inhoud mee
te delen.
ELSEVIERS KUNSTGESCHIEDENIS.
De beroemde kunstgeschiedenis van Ri
chard Hamann is bezig bij Elsevier te
verschijnen: de eerste vier deeltjes zijn
in pocketvorm uitgekomen. Elsevier
heeft daarmee weer eens een daad ge
steld, waarmee zij vele kunstliefhebbers
aan zich zal verplichten. Hamanns kunst
geschiedenis is terecht beroemd om haar
exactheid en volkomen eigen visie, men
leert er bovendien mee „zien", een voor
recht dat lang niet iedere kunstgeschie
denis biedt. Het omvangrijke werk zal
in tien delen verschijnen en is doorsto
ken door veel en vooral exclusief foto
materiaal.
GRAHAM GREENE; HET TWEEDE
IK (Uitgeverij Contact, Amsterdam,
Antwerpen). De eerste roman van de
vermaarde Engelse schrijver. Volgens de
omslag in zijn tijd een groot succes.
Ongetwijfeld is er hier en daar iets in
te bespeuren van het grote talent waar
mee Greene zijn latere romans zou
schrijven. Maar veel meer verdiensten
zijn aan dit boek toch niet toe te dichten.
Als eerbetoon Na^voor
10 jaar „one-man-show"
brengt Van Nelle
bet prachtig
uitgevoerde boek „TOON".
Met 130 verschillende
foto's gemaakt door
Hobby Paawels.
„Toon thuis
en Toon op het toneel".
fei-
.veeïflffi
K. - IJ;
l
Vraag naar dit magnifieke boek bij uw
Van Nelle-winkelier of maak 3.45 over op
giro 620300 t.n.v. Algemene Cadeau Cen
trale, Rotterdam, met vermelding „Toon".
Stortingsbiljetten zijn gratis verkrijgbaar
bij uw Van Nelle-winkelier.
(Van een medewerker)
BRUSSEL Op 18 april zal liet 15
jaar geleden zijn, dat het verdrag van
Parijs werd ondertekend. Zes landen
(Duitsland, Italië Frankrijk, België,
Luxemburg en Nederland) verbonden
zich om de wereldvrede te bescher
men door een krachtsontplooiing even
redig aan de gevaren die hen bedrei
gen. zoals het Verdrag- zegt. Deze eer
ste 'Gemeenschap, die voor Kolen en
Staal, is gevolgd door de E.E.G. en
door Euratom. Nieuwe verdragen,
nieuwe motiveringen, maar de wens
om de vrede te handhaven en te ver
sterken bleef.
De ontwerpers van de bedragen be
seften goed dat de Gemeenschap van
zes nog maar een klein deel van Eu
ropa omvatte. Een ook dat de Ge
meenschap, die grote economische
krachten in zich borg, zich moeilijk
van de buitenwereld kon afsluiten zon
der zichzelf grote schade toe te bren-
geb. De gemeenschap moet open staan
voor de wereld buiten de Zes. De rela
ties tussen de verschillende landen en
organisaties en de Gemeenschappen
moesten daarom worden aangepast aan
de status van dat „economische avon
tuur" van de Zes.
De eerste stap op weg naar een goe
de regeling van de onderlinge verhou
dingen werd gezet, toen tal van landen
ambassadeurs bij de Gemeenschap be
noemden bij het in werking treden van
de E.G.K.S. De commissies van de
E.E.G. en van Euratom hebben later
eenzelfde bevoegdheid gekregen, maar
men wil nu afspreken dat ook de voor
zitter van de ministerraad daarbij be
trokken wordt. Van het begin heeft men
betreurd, dat Groot-Brittannië niet in de
Gemeenschap werd opgenomen. Men
heeft gezocht naar een nieuwe vorm
van samenwerking en die gevonden in i
een associatie, de eerste in de geschie-
denis van de Gemeenschappen. Op 21
december 1954 besloten Groot-Brittan-
nië en de EGKS elkaar op de hoog
te te houden van eikaars doen en laten
op het gebied van kolen en staal. Af
gesproken werd verder elkaar te hel
pen bij het wetenschappelijk onderzoek
elkaar niet te hinderen met handels
belemmeringen, althans niet zonder
overleg, en de sociale voorzieningen
met elkaar in overeenstemming te
brengen. Deze associatie bestaat nog
steeds en heeft sinds het afbreken van
de onderhandelingen over een volledig
Brits lidmaatschap een extra politiek
accent gekregen. Sinds het bestaan
van deze associatie zetelt in Londen de
eerste en enige ambassadeur die de
Gemeenschap ooit heeft uitgezonden.
Het is onze landgenoot', minister van
Staat en oud-minister van buitenland
se zaken, Eelco van Kleffens.
Door de komst van de E.É.G., met
een gemeenschappelijk douanerecht
doken ook de problemen op voor niet-
E.E.G.-landen. De E.E.G. heeft ver
schillende mogelijkheden om de verhou
dingen met zgn. „derde landen" te re
gelen. Deze landen kunnen volwaardig
lid worden, zich associëren of kunnen
een handelsverdrag sluiten. Zoals be
kend zijn de onderhandelingen met En
geland over een volledig lidmaatschap
afgebroken, omdat Franrijk zich tegen
toetreding verzette. Ook Denemarken
en Noorwegen wilden in de E.E.G. wor
den opgenomen. Aan Ierland komt de
eer toe zich als eerste te hebben ge
meld. Al deze besprekingen zijn echter
m de ijskast gestopt, wachtend op het
moment dat er een redelijke kans 'is
op succesrijk overleg.
Terwijl evenwel de besprekingen met
de Britten nog in volle gang waren,
trad op 1 november 1962 het asscicia-
tie-akkoord met Griekenland in wer
king. Ingevolge dit akkoord krijgt Grie
kenland geleidelijk Krije toegang tot de
E.E.G. De Zes daarentegen leggen zich
vrijwillige beperkingen op bij hun uit
voer naar Griekenland, dat op econo
misch gebied ver achter blijft bij de
Zes. Op deze manier is er een hechte
band gesmeed die eens moet leiden
tot een volledig lidmaatschap. Met Tur
kije bestaat een dergelijke overeen
komst. Op 1 december trad het ak
koord in werking.
Oostenrijk verkeert in een geheel an
dere positie. Het zou volledig lid kun
nen worden ware het niet dat het land
verplicht is strikte neutraliteit in acht
te nemen. De E.E.G. is weliswaar een
economische Gemeenschap maar toch
met een politiek doel en zeker met ge
volgen voor de buitenlandse politiek.
Men zoekt nu in Wenen naar een op
lossing, waardoor Oostenrijk volledig
kan meedraaien in het zuiver econo
misch proces, maar vrij blijft in za
ken die een meer politiek karakter
hebben. Ook Spanje heeft gevraagd om
associatie. Het ontbreken van een de
mocratisch bewind in dit land werpt
weer de nodige problemen op om toe
te kunnen treden. Met Iran, de Liba
non en Israël zijn handelsakkoorden
gesloten, die de invoer van een aan
tal produkten regelen en tevens voor
zien in een regelmatig contact.
Een gemeenschap als Euratom
heeft weer heel andere contacten. De
ontwikkeling van de wetenschap, de
bevordering van de toepasing van kern
energie, de beveiliging van de mensen,
het zijn zaken die nauwe samenwer
king vragen met staten en met het
bedrijfsleven. Euratom kent dan ook
een grote verscheidenheid van ak
koorden en contracten. Met de Vere
nigde Staten, Canada. Engeland en Bra
zilië heeft Euratom overeenkomsten
gesloten die voorzien in uitwisseling van
kennis, materiaal en technici, in we
derzijdse research- en opleidingsfacili
teiten.
Nog Is echter de reeks van contac
ten niet compleet. De Verenigde Na
ties hebben £en reeks van instellin
gen, die zijn gespecialiseerd op terrei
nen waarop de Europese Gemeenschap
pen werken. De Wereldvoedselorgani
satie de Internationale Arbeidsorgani
satie en de Wereldgezondheidsorganisa
tie zijn hier een paar voorbeelden van.
Van groot belang is ook de Algeme
ne Overeenkomst voor Tarieven en
Handel. De contacten hiermee zijn
niet alleen van belang omdat deze or
ganisatie de associatieakkoorden en
handelsverdragen moet onderzoeken op
de vraag of zij wel in overeenstem
ming zijn met de gestelde regels, maar
vooral door de Kennedy-ronde. In de
ze besprekingen, die moeten leiden tot
de afbraak van de handelsbelemmerin
gen in het wereldhandelsverkcer, speelt
de Eur. Gemeenschap 'n grote rol. Soms
heeft het er de schijn van dat het
slechts gaat om besprekingen tussen
le Verenigde Staten en de E.E.G.,
hoewel, alle, bijna zeventig aangeslo
ten landen betrokken zijn bij de moei
zame onderhandelingen.
Nu de Fransen zich weer bereid
hebben verklaard mee te doen nu
het verschil van opvatting over de sta
tus van de E.E.G. niet langer direct
stagnerend werkt op de marktontwik-
kelingen, ziet de toekomst er niet som
ber uit. Het idee van Robert Schu-
man is een levend begrip geworden,
waaraan de consumptieve voordelen nog
niet overal aanspreken maar dat steeds
meer waardering ondervindt in de aan
gesloten landen.
(Advertentie)
(Advertentie)
Tl
L
méér mogelijkheden
voor méér rente - tot
zelfs 5% - bij de
ÜSEDERLANDSCHE
ÓREDIETBANK
Cde bank,
die „bankier" is gebleven!)
BREDA Not Gtanekenstraat S
OOSTERHOUT ZEIVENBERGEN
STEENBERGEN
BERGEN OP ZOOM: Antw.str. 37
TERNEUZEN Nieuwstraat 54
HULST Grote Markt 18
SLUISKIL KOEWACHT
IJZENDIJKE AXEL
OOES Wüngaardstr. 41
WISSEKERKE MIDDELBURG
KORTGENE
DEN BURG De 72-jarige H. Bar-
horst, die zaterdagochtend bij het aan
steken van een kachel in zijn woning in
de polder Eierland ernstige brandwon-
,°PlieP' is in een ziekenhuis in Den
Helder overleden.
