zeer
PORSCHE 911:
ensportieve reiswagen
Aan
de
rel
Westdorpse brandweer
blij met nieuwe wagen
Ook Statenkring CHU wil
vooruit
Goes
help
en
.Ingheloseberghe' zette
het carnaval 1965 in
Snelheidsmeter is niet
altijd betrouwbaar
Prof. H. Andriessen
tevreden over Hulster
basilickkoor
Willem Enzinck schreef
Zeeuwsch- Vlaams reisboek
Speciale uitvoering
Hillman Super Minx
BOEKENPLANK
Tips-tips-tips-tips
10
„TEAM EN MATERIAAL OP PEIL"
Jubilerende leden
werden
onderscheiden
Nieuw sportvelden
complex voor
St.-Jansteen
Het meubel
Grondige kennis
van woonstreek
Vergadering van het
Land- en Tuinbouw
Coöperatie Centrum
Verhalen van
Alan Sillitoe
Pozuzo
Bijbels woordenboek
Minister opent
4 februari nieuw
bejaardentehuis
Wiegekind en kleuter
PRINS CARLOS GEÏNSTALLEERD
St.-Jansteen heeft
wat te bieden
Versnellingsbak
Trainen
Ruimte
DAGBLAD DE STEM VAN DINSDAG 19 JANUARI 1965
10
(Van een onzer verslaggevers)
WESTDORPE Burgemeester G. H. E.
M. van Waes van Westdorpe onder enig
ceremonieel de nieuwe brandweerwagen
aan 't korps der vrijwillige brandweer van
Westdorpe overgedragen. Ilij deed dat -
symbolisch - tijdens 'n bijeenkomst in de
raadzaal, die behalve door de brandweer
lieden werd bijgewoond door verschillen
de raadsleden en vertegenwoordigers van
de instanties, die de dagen „pasklaar"
hebben gemaakt voor het brandweerkorps
van Westdorpe: Garage Kerckhaert te
Hulst, die de wagen leverde en de fa.
Kronenburg te Hedel, die er de nodige
installaties in en op aanbracht.
De burgemeester gewaagde van een
„vreugdevolle dag", die werd bewerkstel
ligd door de wetenschap, dat de team
geest in het korps aanmerkelijk is ver
beterd en dat het korps nu de beschik
king heeft over uitstekend materiaal, „dat
hopelijk niet veel gebruikt zal hoeven te
worden", zoals de heer Van Waes zei. Hij
sprak de hoop uit dat de Westdorpse
brandweer ook van zich zal doen horen
op brandweerwedstrijden. Daaraan dient
men volgens de heer Van Waes „niet om
de prijzen deel te nemen", veeleer om
nieuwe ervaringen op te doen, die later
zullen kunnen worden aangewend ten be
hoeve van de gemeenschap.
De bijeenkomst kreeg extra-cachet
toen burgemeester Van Waes namens
de Nederlandse Vereniging van
Brandweercommandanten aan vijf ju
bilerende leden van de brandweer
onderscheidingen uitreikte: aan zilve
ren jubilaris G. Spuesens en aan de
koperen jubilarissen F. de Boeye, A.
Gijsel, B. Verhoosel en G. Meche-
linck. De laatste is secretaris-admi
nistrateur van de brandweer.
De commandant, de heer A. de Hulsters,
betoogde, dat het korps dankbaar ge
stemd is ten opzichte van het gemeente
bestuur. Hij zei van mening te zijn, dat
de brandweer in het afgelopen jaar reeds
heeft bewezen paraat en het nieuwe ma
teriaal waardig te zijn. Hij beloofde, dat
het korps alles in het werk zal stellen
om zo goed mogelijk voor de dag te ko
men.
De nieuwe auto was tevoren met sire-
negeloei binnengehaald en voor het ge
meentehuis gereden, waar burgemeester
Van Waes, gemeentesecretaris G. C. van
Haelst en enkele vroede vaderen het
voertuig aan een eerste inspectie onder
wierpen.
's Avonds was er nog het gebruikelijke
„gezellige samenzijn" voor de spuitgasten
in Concordia.
(Van een onzer verslaggevers)
(Van een onzer verslaggevers)
ST.-JANSTEEN Vrijdagmiddag a.s.
zal de raad van St.-Jansteen tijdens een
openbare vergadering een voorstel van
b. en w. tot het aanleggen van een nieuw
sportveldencomplex met kleedgebouw
aan de Sportlaan voorgeschoteld krijgen.
Het betreft hier eigenlijk een uitbreiding
van het huidige complex, dat te klein is
geworden. Het werk zal, wanneer de raad
ermee akkoord zal gaan, worden uitge
voerd door de Koninklijke Nederlandsche
Heidemaatschappij. Deze instantie heeft
ook het plan voor de aanleg van de nieuwe
terreinen opgemaakt.
De raad zal daarnaast van gedachten
wisselen over het wetsontwerp voor de
herindeling van de gemeenten in
Zeeuwsch-Vlaanderen. Voorts wordt de
raad voorgesteld te besluiten tot he#
verlenen van een subsidie van f 350,
aan het r.-k. jeugdwerk, tot verhuur van
de woning Hoofdstraat 27, tot onder
handse verpachting van een stukje grond
aan de St.-Janstraat aan de heer P.
Reijns, tot onteigening van verschillende
percelen, gelegen in het exploitatieplan
„west" en tot het verlenen van financiële
medewerking aan de r.-k. lagere school,
waarin de verouderde stookinrichting zal
worden vervangen door een centrale ver
warming.
Prof. H. Andriessen.
HULST „Het was bijzonder jammer
dat mijn radio tijdens de uitzending
stoorde. Maar wat ik van de uitvoering
van mijn Missa in honorem S. Willibrordi
door het basiliekkoor van Hulst heb ge
hoord was byzonder goed. Zeer solide en
juist geïnterpreteerd. Een gedegen oor
deel kan ik echter, gezien de storingen,
niet geven". Dat zei ons componist prof.
Hendrik Andriessen naar aanleiding van
een K.R.O.-uitzending van opnamen, die
gemaakt zijn van een uitvoering van de
bovengenoemde „mis" door het koor van
de St.-Willibrordusbasiliek te Hulst.
Prof. Andriessen schreef de missa in
opdracht van het Hulster kerkbestuur.
De Haagse componist zal zijn werk
overigens nog eens via de radio kunnen
beluisteren: op zondag 7 februari a.s. zal
K.R.O.-radio vanaf tien uur een rechts-
streekse uitzending geven van de Hoog
mis, die dan in de basiliek opgedragen
zal worden.
Het koor, dat onder leiding staat van
Jo Ivens, zal de missa bij die gelegenheid
nog eens uitvoeren. Overigens was de
vertolking zoals men die vrijdagavond jl.
in het programma „De zingende Kerk"
van de K.R.O. heeft kunnen horen, bij
zonder goed.
De opnamen waren eveneens van goe
de kwaliteit. Het valt alleen te betreuren
dat in de aankonding van de uitvoering
van een tweede werk een storende fout
zat. De tweede opname, die overigens
reeds een jaar of vier geleden werd ge
maakt, gold een uitvoering door het koor
in samenwerking met het jongenskoor
van het „Tantum Ergo", dat Hendrik
Andriessen componeerde in aansluiting
op de Missa Spons a Christi; de omroep-
ster liet weten dat het een „Tantum
Ergo" uit de genoemde missa betrof.
Overigens kunnen het basiliekkoor en
het Huiter Gemengd Koor, dat eveneens
onder de muzikale hoede van Jo Ivens
staat, worden aangemerkt als specialis.
ten op het gebied van koorwerken van
prof. Hendrik Andriessen. De laatste
heeft daar alle mogelijke vrede mee.
„Het zijn uitstekende koren", heeft hij Jo
Ivens reeds enkele keren verzekerd.
OOSTBURG Bij uitgeverij Pieters
te Oostburg is van de persen gekomen
Willem Enzinck's Reisboek van West-
Zeeuwsch-Vlaanderen. De uitgave voor
ziet in een grote behoefte, omdat, bui
ten het zuiver wetenschappelijke om, het
toeristische West-Zeeuwsch-Vlaamse land
nog niet werd beschreven. In dit boek
geeft Enzinck blijk van een grondige
kennis van zijn woonstreek, waarin zo
veel meer is dan het prachtige belfort
van de historische parel Sluis.
In het goed-gedachte, goed-gecompo-
neerde Reisboek vindt men vele souve
nirs. De schrijver reikt diept in het
verleiden en komt dan als het ware uit
die historische achtergrond naar voren,
om het heden te presenteren van dit
liefelijke land, dat voor de tweede
maal aan een groot begin staat! Want
als het Land van Ter Sluus, Aarden
burg en Oostburg, van het oude Cad-
zand met zijn unieke Lieve Vrouwekerk
en van het nijvere Mude (Sint-Anna ter
Muiden) deelde in de rijkdommen die
Vlaanderen, via het Zwin, binnenstroom
den, mogen wij nu zeggen, dat het be
gint te delen in de kostbare revenuen
van een hand over hand toenemend toe
risme-
Willem Enzinck kent het land van
Cadzand, en toch is het, alsof hij het
op zijn tochten, die aan het schrijven
van dit kostelijke boek vooraf gegaan
zijn, met de enthousiaste ogen van de
ontdekker nog intenser gezien heeft.
Wij zijn even enthousiast met En
zinck meegegaan. Naar Breskens, dorp
van vissers, botenbouwers en „sukerwa-
feitjesbakkers", naar de stad met de
Eenhoorn, Oostburg, bijna volkomen
nieuw na de ravage van de krijg in
1944, naar het zeer oude „Vulendike",
maar zeg dat niet, want het heet al
zo lang Schoondijke, en naar het gave
Groede, waar de allerlaatsten der af
stammelingen van Salzburgse protestan
ten nog wonen, naast zoveel Hugenoten-
(Van een onzer verslaggevers)
GOES Het Land- en Tuinbouw Co-
operatie Centrum voor zuidwestelijk Ne
derland houdt op donderdag 11 februari
in de Prins van Oranje te Goes een
ledenvergadering.
Het voornaamste punt is de inleiding,
die ir. J. Franke, directeur-generaal van
de voedselvoorziening en de visserijen
houdt over „Marktstructuur van onze
land- en tuinbouw". Over deze inleiding
is een gedachtenwisseling na afloop mo
gelijk.
Voor het huishoudelijke gedeelte staat
er een bestuursverkiezing op het pro
gramma. Aftredend zijn ae heren: ir. A.
Luit j ens te Bergen op Zoom, P. Damen te
Klundert, J. de Schutter te Dinteloord,
G. Minderhout te Domburg, W. van de
Werff te Rilland-Bath, terwijl er nog een
vacature is te vervullen van K. van
Langeraad te Kamperland.
WILLEM ENZINCK
erfgenamen, die overigens over heel het
land van Cadzand verspreid zijn.
Enzinck heeft Zeeuwsch-Vlaanderens
westen luister en glansbijgezet, al
schrijvend, als hij spreekt over de ver
borgen, vrijwel onbekende pracht der
oude kreken, plassen en „gaten", of over
de grote verdiensten van de timide, zie
kelijke Johan Hendrik van Dale uit
Sluis.
Bij het zo fleurige, gezellige land
West-Zeeuwsch-Vlaanderen hoorde nu
eindelijk eens een fleurig boek. Het
reisboek bevat vele fleurige, monter-
geborstelde taferelen. Het hartelijke be
wijs van Willem Enzinck's liefde voor
het tussen België en het land van Over-
de-Schelde gemoedelijk inzittende wes
ten van Zeeuwsch-Vlaanderen. Verblijf
plaats voor de toerist èn uitgangspunt:
naar het weelderige Brugge, naar de
abondantie van de Belgische kust. Naar
het zéér schone, zéér intieme Land van
Hulst, niet minder. Daar eindigt het
Reisboek van Willem Enzinck mee. Het
„sluit" met een (goede) lijst van (goe
de) herbergen en eethuizen in West-
Zeeuwsch-Vlaanderen.
E. B.
(Van onze correspondent)
GOES De Statenkring Goes van de
Chr. Historische Unie, omvattende de
kiesverenigingen op Zuid- en Noord-Be
veland heeft een drukbezochte jaarver
gadering gehouden. Bij die gelegenheid
heeft de landelijk C.H.U.-secretaris, mr.
J W- van Gelder, een rede gehouden
over hedendaagse Christelijk Historische
politiek. Hij heeft daarin o.m. gespro
ken over het samengaan van de A.R.
een zaak die in Chr. Historische kring
erg moeilijk ligt en naar uit de dis
cussies hierover bleek, voorlopig nog
niet te verwezenlijken zal zijn.
Statenkring voorzitter P G A. de
Lange uit Wissenkerke zei in zijn ope
ningswoord o.m., dat de C.H.U. posi
tief wil meewerken om op de Bevelan-
den te komen tot grotere bestuurlijke
eenheden bij het samenvoegen van ge
meenten. Ook vroeg hij de talrijke ge
meentebestuurders die aanwezig waren,
positief te staan tegenover de maatre
gelen om Goes als ontwikkelingskern
vooruit te brengen. Het belang van Goes
noemde hij van het grootste belang voor
heel de streek.
Bij de bestuursverkiezing werden de
aftredende bestuursleden J. A. de Bruy-
ne te Goes, J. C. Engelse, Krabben-
dijke; M. Geuze 's Heer Arendskerke
en P. G. A. de Lange te Wissenkerke
herkozen. In de vacature ontstaan door
het vertrek van burgemeester Jansen
van 's Gravenpolder werd als bestuurs
lid gekozen burgemeester D Lodder van
Ellewoutsdijk
In de rondvraag wees het oud-lid van
Gedep. Staten, de heer C. Philipse uit
's Heer Arendskerke op het sterke stij
gen van de polderlasten. Hij vroeg wan
neer de bij dragewet voor de polders
en waterschappen nu eens van kracht
zal worden. Waardering had de heer
Philipse over de nieuwe concentraties
in het polder- en waterschapswezen, die
er in Zeeland pas hebben plaatsgevon
den.
De heer C. F. v. d. Peijl, lid van de
Tweede Kamer zei, dat er niet gezegd
kan worden, wanneer de bijdragerege
ling voor de polders- en waterschap
pen komt. Grote waardering had de
heer v. d. Peyl voor de wijze waarop op
Zuid-Beveland de polder concentratie
wordt geleid door dijkgraaf P. J. J. Dek
ker te Wemeldinge. Dit is voor andere
gebieden een stimulans geweest.
In Nederland is een groeiende belang
stelling merkbaar voor antiek, ook voor
antieke meubels- Wie zich over het an
tieke meublair wil oriënteren ondekt ech
ter, als zijn belangstelling iets verder
gaat dan het Nederlandse meubel dat
er over de geschiedenis van de meubel
stijlen in het algemeen maar weinig
literatuur bestaat. In die lacune wordt
thans voorzien door „Het antieke meu
bel", een uitgave van het Wereldven
ster te Baarn.
Dit van oorsprong Duitse werk is
van de hand van de kunsthistorica El-
friede Ferber. Zij streeft er een drie
delig doel mee na: inzicht te verschaf
fen in de historische-stilistische ont
wikkeling van het meubel, een overzicht
te geven van de meubelsoorten en ten
slotte enkele praktische wenken te ver
schaffen bij de aankoop van antieke
meubels. Het laatste onderwerp wordt
overigens maar summier behandeld. Men
mag van „Het antieke meubel" dan
ook geen waterdichte garanties verwach
ten tegen trucages of kopiëringen. Maar
wie zou die wel kunnen geven? Voor
wie de wereld van het antieke meubel
nog onbekend is biedt dit toch in ie
der geval een nuttig kompas bij de
speurtocht op veilingen en in antiekwin
keltjes.
Alan Sillitoe is zonder enige twijfel
een van de interessantste Engelse schrij
vers van het ogenblik, en waarachtig
niet alleen omdat hij van huis uit fa
brieksarbeider is. Hij schrijft voortref
felijk In 1958 maakte hij zijn debuut
met 'de bekende roman Zaterdagavond
en zondagmorgen, die speelt in het
arbeidersmilieu. Het boek trok meteen
de aandacht, en dat deed alles wat Sil
litoe nadien gepubliceerd heeft; nog een
roman, een verzenbundel en een aantal
verhalen. Die verhalen zijn nu in een
goede vertaling van Jean A. Schale-
kamp door de uitgeverij Contact uitge
geven onder de titel „De eenzaam
heid van de lange-afstandloper", de
titel van het grootste verhaal, een no
velle. Het boek, waarmee Sillitoe de
Hawthornden Prize won, bevat nog acht
korte verhalen, die alle de eenzaamheid
van de gewone man (d-w.z. de man
in de stad, de man in de fabriek) tot
onderwerp hebben. Het boek is een
waardige aanwinst in de serie „Auteurs
van de Tweede Eeuwhelft", waarin het
als paperback verscheen
In het oerwoud van Peru wonen boe
ren wier voorouders uit Tirol afkomstig
zijn. Ze hebben zich er honderd jaai
geleden gevestigd en ze leven er nog in
bijna dezelfde primitieve omstandigheden
als voorheen.
Karl Schmid-Tannwald, een kenner van
Zuid-Amerika, heeft aan Pozuzo een be
zoek gebracht. Zijn relaas lijkt hier en
daar ontsproten aan een te rijke fantasie.
Nochtans berust het op pure en schok
kende realiteit. In een vertaling van N.
Brunt is het nu verschenen bij Broekman
en de Meris N.V. te Amsterdam. De tekst
is verlucht met een rijkdom aan foto's,
die er mede van mogen getuigen dat de
auteur in geen enkel opzicht heeft over
dreven.
in eerste instantie bedoeld voor de
jeugd kan dit woordenboekje van Lize
Stilma zo lijkt ons, ook nuttig zijn voor
volwassen bijbellezers. Speciaal de
katholieke lezers van de H. Schrift zijn
nog niet zo bijbelvast, dat zij zich bij
het vernemen van een bepaalde naam
terstond kunn n oriënteren. Dit woorden
boekje wil ze helpen. Het heeft geen
enkele wetenschappelijke pretentie, der
gelijke kwest;~s zijn totaal vermeden.
Het boekje beperkt zich tot korte ver
klaringen van geografische en histori
sche namen. Omdat de samenstelster
protestantse en katholieke jongeren op
het oog heeft, houdt zij rekening met de
beide spellingen. Wat de opsomming
der bijbelboeken betreft, achten wij het
een leemte, dat alleen de protestantse
canon vermeld staat Het was een kleine
moeite geweest ook' die boeken aan te
geven, die de katholieke kerk als cano
niek aanvaardt.
Voor hen, die aan een dergelijk na
slagwerkje behoefte hebben, is het een
alleszins bruikbare gids. Het verscheen
bij Bigot en v. Rossum te Blaricum.
J. H.
TERNEUZEN De officiële opening
van het prot. chr. bejaardencentrum
„Bachten Diek" te Terneuzen zal plaats
hebben op donderdag 4 februari om 14
uur, door de minister voor maatschappe
lijk werk, mevrouw dra. J. F. Schouwe-
naar-Franssen. Van deze plechtigheid
zullen vele genodigden getuige zijn. De
inwonende bejaarden krijgen op de
avond van die dag een feestprogramma
aangeboden.
Van deze kleine handleiding over ont
wikkeling en verzorging van het jonge
kind, deel 261 in de serie „Weten en
kunnen" van de uitgeverij Kosmos te
Amsterdam, verscheen een tweede druk
De schrijfster, Letty M. Doyer, weet
in zeer beknopte vorm een veelheid
van verstandige adviezen te geven, waar
mee vele ouders, vooral bij de geboor
te van hun eerste kind, hun voordeel
zullen kunnen doen. Het boekje ziet er
fris uit, ofschoon bladspiegel en illustra
ties nog een tikje schools aandoen
A. G.
(Van een onzer verslaggevers)
ST.-JANSTEEN In het onlangs ver
bouwde Verenigingsgebouw is aanvanke
lijk schuchter maar later met gepaste uit
bundigheid het carnaval 1965 ingeluid.
Het is het eerste officiële carnaval dat
„Ingheloseberghe" sinds zijn geschiedenis
gaat vieren: onlangs werd een carnavals
comité opgericht, dat het carnaval tot een
jaarlijks evenement van allure wil ma
ken. Uit het gehouden carnavalsbal, toen
burgemeester mr. J. I. M. Reuser prins
Carlos van Ingheloseberghe installeerde,
mag men afleiden dat het carnavalsfeest
in St.-Jansteen wel zal inslaan.
Aanvankelijk leek het daar hele
maal niet op. Voorzitter Piet Bousens
van het comité liep met een gezicht, dat
weinig carnavalesks had, door de zaal,
mopperend dat de belangstelling hem veel
tegenviel en dat het al met al maar een
„rotstijve boel" was. Hij klom tenslotte,
nog voor de prins zijn intrede deed, op
het podium, waarop het orkest The Wil-
iliams brave melodietjes speelde. „Dit is
geen carnaval", verkondigde hij luidkeels,
„Allee, iedereen de vloer op". Hij gaf zelf
het voorbeeld. The Williams bleken plots
de benodigde hoempamuziek te kunnen
spelen, de „geringe belangstelling" dat
werd later op de avond overigens beter
vulde de vloer en plots was er de stem
ming. Die werd nog beter toen om kwart
over negen prins Carlos de zaal binnen
kwam, vergezeld van zijn twee charmante
hofdames, die burgemeester Reuser de
uitroep ontlokten, dat „Steen nog wel iets
te bieden heeft". Nadat de burgemeester
er zijn vreugde over had uitgesproken
dat het carnaval in St.-Jansteen georgani
seerd gevierd gaat worden, hing hij prins
Carlos diens ambtsketen om en overhan
digde hij hem de sleutel van de „stad".
Prins Carlos (Carel van Hecke: ik heb
mijn naam eens ietwat gemoderniseerd)
hield een zeer geslaagde en dikwijls door
gejuich onderbroken maidenspeech. Daar
in gaf hij van zijn treurnis blijk, dat St.-
Jansteen binnenkort waarschijnlijk niet
meer zelfstandig zal zijn en men dan node
het circus, dat de gemeenteraad heet, zal
moeten missen. Hij sprak de carnavaleske
hoop uit, dat circusdirecteur Reuser
„die zou eigenlijk nog een beetje meer
met de zweep moeten slaan" nog lang
in de gemeenschap van St.-Jansteen zal
mogen toeven. Terwijl de prins en zijn
hofdames zich ten dansvloer begaven
schetterde Piet Bousens enkele stemmige
liedjes door de microfoon en werd het
feest compleet. Dat feest ging tot in de
kleine uurtjes door.
En het was „gelukkig", verzuchtte de
iheer Bousens erg leutig.
De firma Porsche,
voluit dr. ing. h. c. F.
Porsche KG, bouwt ex
clusieve reiswagens
voor mensen, die goed
bij kas zijn en zich al
leen of met z'n tweeën
snel willen verplaat
sen. Naast de bekende
typen 356 C en SC is
nu de zescylinder Por
sche 911 op de weg ge
komen. De twee liter
super Porsche is niet
bepaald goedkoop,
maar voor liefhebbers
van dit genre is hij
hoogst interessant. Er
worden thans een stuk of zes
per dag van gemaakt, zodat
de lange wachtlijst niet snel
kan worden afgewerkt. Voor de
Gran Turismo wedstrijden, waar
op Porsche zich sterk concen
treert, is de Carrera GTS 904 ge
reserveerd. In de klasse tot twee
liter legde Porsche vorig jaar
voor de derde maal beslag op de
wereldtitel.
Opmerkelijk is dat Porsche
de meeste klanten in de
Verenigde Staten heeft:
vorig jaar 4900 wagens ver
kocht tegen 4200 in 1963.
In West-Duitsland zelf wer
den ér 3100 afgeleverd.
Porsche produceerde in
Ï964 10700 stuks, een dui
zend meer dan in het voor
afgaande jaar. De omzet
steeg van 138 tot 160 mil
joen DM, een styging van
16 procent.
In het nieuwste model 911
herkent men direct
Porsche: een zuivere, es
thetisch zeer verantwoorde carrosse-
rielijn, luchtiger en eleganter gestileerd
dan de 356, en tevens slanker en mo
derner. De 911 is minder gedrongen en
de wielbasis is met tien centimeter
verlengd. Het uitzicht is verbeterd en
de voorruit is vlakker. De grote achter
ruit, die hoog uit het dak naar de motor
kap loopt, geeft vry zicht naar achte
ren. Aërodynamisch is de 911 gunstiger
van vorm dan de 356. De nieuwe lyn
is ook actueler.
Motorisch is de Porsche 911 zwaar
bewapend, met een zescilinder kracht
bron en weer een luchtgekoelde boxer.
De cilinderinhoud is 1991 cc en de com-
pressieverhouding 9 1. De wagen le
vert bij 6200 t.p.m. 130 DIN-pk en het
max. koppel is 16.5 kgm bij 4600 t.p.m.
Deze eerste zescilinder Porsche heeft
twee bovenliggende nokkenassen en hij
wordt bediend door twee 3-voudige
Solex-carburateurs. De zeer compacte
nokken krukas is achtmaal gelagerd.
Bij de eerste kennismaking met de
911 vonden we deze motor bijzonder
soepel en gecultiveerd voor alledaags
gebruik. In druk stadsverkeer is deze
zeer snelle sportwagen zeer handelbaar
We moesten even wennen aan de 5-ver-
snellingsbak en een ander schakelsche
ma. De 2, 3, 4 en 5 vormen een H en
links hiervan zit de eerste versnelling,
in kaart gebracht, onder en de achter
uit boven. De eerste is niet alleen gang
maker, maar ook bedoeld om vaart te
krijgen. Deze moet ook worden gebruikt
bij stapvoets rijden. In de tweede laat
de wagen zich doortrekken tot boven
100 km/u. Daar de acceleratie uitermate
fel is en de reserves groot zijn, komt
deze Porsche pas op de grote weg aan
zijn trekken. Het is een genot de moge
lijkheden van de 5-bak uit te buiten
en men mag gerust een versnelling
overslaan. Trekkracht is voortdurend
aanwezig, zelfs in de vijfde, die hier niet
het karakter van een overdrive heeft.
De synchronisatie functioneert feil
loos. Met 130 pk onder de schoen komt
men in deze sportieve reiswagen eigen
lijk nooit te kort. Zonder enige inspan
ning gonst hij rond 200 km/u. De top
ligt nog hoger. Onder gunstige omstan
digheden draait hij over 210 km/u
heen. Het acceleratievermogen is geheel
in overeenstemming met de aard en het
doel van dit gestroomlijnde beestje: van
0-80 km/u in 6 sec., tot 100 km/u in
8.7 sec., tot 120 km/u in 12.5 sec., en tot
160 km/u in 26 sec. Het zijn ware
coureurstijden.
Het rycomfort laat voor twee perso
nen niets te wensen over. De comforta
bele voorzetels zijn verstelbaar; kunnen
passend voor lange mensen worden ge
manoeuvreerd. Er is voldoende ruimte
voor hoofd en ledematen. Achterin kun
nen twee kinderen worden meegenomen
of grote bagagestukken. In noodgeval
twee volwassenen maar liever voor kor
te ritten.
Onder de voorkap kan aanzienlijk
meer worden gepakt dan by de 356. De
uitrusting en inrichting van het inte
rieur is luxueuzer. Ventilatie en ver
warming zyn effectief regelbaar en er
kan met gesloten fajnen worden gere
den. De instrumentering is zoals die in
een sportwagen moet zyn: compleet en
overzichtelijk.
De uitstekende rijeigenschappen van
de Porsche 911 worden behaaglijk on
dersteund door de vering: voor en ach
ter onafhankelijke met torsiestangen
en telescoopschokbrekers rondom. On
effenheden in het wegdek worden zo
danig afgezwakt, dat de rijstijl niel
wordt verstoord maar vloeiend blijft.
We vonden de vering iets zachter dan
die van de 356-typen. Evenals deze is
de 911 „overstuurd". In scherpe boch
ten moet men de reacties van de Porsche
precies kennen en niet zonder grondige
training „stunts uithalen". Alleen met
de nodige ervaring kan men met de
Porsche geavanceerd gaan rijden. We
hebben echter de indruk gekregen, dat
deze 6-cilinder Porsche koersvaster is
dan de 356 en bij plotselinge intermez
zo's beter onder controle te houden is.
De koersstabiliteit is uitermate goed,
ook op slechte wegen en men kan hem
met korte stuurcorrecties goed in de
Automobiel-constructeurs zijn vreem
de vogels. Aan de ene kant werken zij
zo hard mogelyk om de veiligheid van
de bestuurders en inzittenden zo groot
mogelijk te maken, terwijl aan de an
dere kant de chauffeurs geconfronteerd
worden met snelheden die in werkelijk
lieid niet door hen worden veroorzaakt
Wy doelen hierbij op de leugens die
veelvuldig op de snelheidsmeters zelfs
van de allernieuwste en ook zeer dure
wagens tevoorschijn komen. Tijdens de
vele testritten die wy in de afgelopen
jaren hebben gemaakt, zijn wij nog geen
enkele snelheidsmeter tegengekomen die
precies de rijsnelheid van het voer
tuig aangaf.
Maar wij staan niet alleen in deze
constatering. Het bekende en gezag
hebbende Duitse blad „das Auto, Motor
und Sport" heeft van een groot aantal
test-wagens de aanwijzigingen van de
snelheidsmeters gecontroleerd en toen
bleek dat van de 29 wagens slechts één
automobiel zowel bij 50 km/u als bij
100 km/u een juiste weergave gaf van
de snelheid. De andere wagen was bij
een snelheid van 100 km per uur wel
correct, maar bij een aanwijzing van
50 km per uur op de teller reed de
chauffeur in werkelijkheid slechts 46
km per uur.
Gemiddeld gaven alle van de 29 wa
gens een hogere snelheid aan dan in
werkelijkheid het geval was. Vijftig
kilometer per uur betekent dan ook
volgens „das Auto, Motor und Sport"
dat men gemiddeld met een snelheid
van omstreeks 45,2 km/u rijdt. Bij
100 km/u wordt het verschil wat gro
ter, want nu bleek dat de chauffeur zijn
wagen in werkelijkheid met gemiddeld
94.1 km/u voortbeweegt. Men kan dan
ook zeggen dat de snelheidsmeters tot
50 km/u 10,6 procent overdrijven en bij
100 km/u 6,3 procent.
Maar buiten deze 10,6 procent en 6,3
procent vielen er bij enige andere wa
gens wel heel duidelijk verschillen te
noteren. Zo kwam een automobiel tol
een afwijking van 28 procent. De snel
heidsmeter die in deze automobiel 50
km/u aanwees, overdreef maar liefst
11 km/u, terwijl in een ander produkt
de 100 km/u in werkelijkheid maar 87
km/u betekende.
Met deze cijfers van „das Auto, Motor
und Sport" willen wij wel de nadruk
leggen op de onbetrouwbaarheid van
uw meter. Er is evenwel een gelukkige
bijkomstigheid in deze gehele materie
Slechts sporadisch komt het voor dat
u snelheid hoger is, dan de aanwijzing
op uw meter. En daar kunt u dan uw
voordeel uithalen bij de maximumsnel
heden die op de meeste plaatsen in Ne
derland van kracht zijn. Vijftig en ze
ventig kilometer op de teller betekenen
veelal een snelheid die enige kilome
ters onder deze aanwijzing ligt.
Rootcs heeft een speciale uitvoering
van de Hillman Super Minx geïntro
duceerd. De wagen die onder de naam
special 84 de wereld is ingezonden, heeft
een motor met een vermogen van meer
dan 100 sae-pk bij een toerental var
5000 toeren per minuut. Een motor
overigens die ook in de toekomst U
vinden is op de Super Minx Mk 111.
De smering in de Hillman Super Min;
special 84 wordt door een geforceerdi
carterventilatie en een full-flow olie
filter op de juiste wijze, dus zeer effi
ciënt, mogelijk gemaakt Tevens heef
men in de motor een wijziging ge
bracht door het toepassen van de nieu
we tweetraps dubbel venturi solexcar
burateur, waardoor ook de benzine
op zeer vakkundige wyze door de mo
tor wordt verbruikt. De opgevoerde
1592 cc viercilinder kopklepmotor heeft
een zeer levendig en sportief karakter.
De versnellingsbak in de Hillman Su
per Minx special 84 is geheel gesynchro'
niseerd en wordt bediend met een han
dig pookje, waarmee men bijzonder ti
red contact met de balk heeft. Een hy
draulisch bediende diafragma koppe*
ling zorgt verder voor het contact
de aangedreven achterwielen.
Het is natuurlijk logisch, dat men fa
deze „speciaal" ook speciale aandacht
aan het interieur heeft besteed. Het in
strumentenpaneel is met edelhout ge
fineerd, terwijl de zittingen van de
stoelen volgens de laatste medische we
tenschappelijke onderzoekingen zyn sa
mengesteld. Zodoende heeft men stoe
len gekregen van het slaapstoel-type
Het interieur vertoont verder de ver
schijnselen van de typisch Engelse con
structie. De rubber bumperrosetten en
de wielsierringen behoren in deze wa
gen tot de standaarduitrusting.
De Hillman Super Minx special 84 fa
reeds in Nederland gearriveerd en zal
spoedig op de weg te zien zijn. De mj-
portrice Haagse Auto Unie n.v. heeft
bekend gemaakt dat de prijs van deze
wagen f 9.575,zal gaan bedragen.
I
hand houden. Men moet evenwel niet
vergeten, dat deze wagen met zijn aan
zienlijke motorkracht bij hoge snel
heden geen grote veiligheidsmarge
geeft. En dit vergt concentratie.
De Porsches hebben nu schijfrem
men op alle wielen en deze zyn van
hoge klasse. Ze zijn berekend op het
prestatievermogen van de circa 1000 kg
zware wagen. Het gewicht duidt erop
dat de wagen stevig gebouwd is.
Al- men de afmetingen nagaat (413—
160127 cm), lijkt de prijs hoog, maar
als men de detailafwerking bekijkt con
stateert men dat hier waar voor het
geld wordt geboden. De Porsche 911 is
iets voor de verwende fijnproever, die
hoge eisen stelt en niet allen sportief
maar ook gecultiveerd en exclusief wil
rijden.
Tot één der nadelen (naast vele voor
delen) van de auto met de motor „ach
terin" behoort zeker de vrij grote ge
voeligheid voor wind. Dit is verklaar
baar door de relatief lage druk op de
voorwielen waardoor, vooral bij sterke
zijwind, de bestuurbaarheid nog wel
eens te wensen overlaat. Een „ballast"
van een honderd kilo in het vooronder
kan overigens een zeer merkbare ver
betering betekenen.
In tikkende kleppen moet u niet zo
gauw iets verontrustends willen horen.
Het is n.l. zo, dat tikkende kleppen u de
zekerheid geven dat ze volkomen af
sluiten, dat wil zeggen, niet kieren en
dus hierdoor geen kans lopen te ver
branden. Pas als het gedrag van de mo
tor t.w. slechter optrekken, lagere top
snelheid etc. u redenen geeft tot klagen
kunt u de kleppen laten bijstellen.
Probeer te onthouden dat u in alle
gevallen waarin tijdens het rijden het
oliedrukverklikkerlampje gaat en blijft
branden, direct dient te stoppen. Moge
lijk is er een (gevaarlijk) tekort aan
olie in het carter doch dit is met enig
tijdverlies meestal wel op te lossen.
Staat het oliepeil echter niet onder de
laagste streep dan zou het wel eens
kunnen zijn dat de oliepomp defect is en
daar moet u beslist een vakman bij
halen.
Soms kan het wel eens voorkomen
dat uw startpogingen slechts resulteren
in een „gezoem" van de startmotor. De
startmotor draait dan wel maar kan
geen mechanisch contact maken met de
starterkrans op het vliegwiel. Dit geen
houvast krijgen is in het gunstigste ge
val te wijten aan een vervuilde ben-
dixas, hard geworden vet of vuil ver
hinderen het verplaatsen van het start
rondsel. Is dit niet de oorzaak, dan is er
iets met de startmotor aan de hand en
zal deze gedemonteerd moeten worden.
U vraagt maar.
Men heeft mij, zo schrijft de heer G.
te Roosendaal, wel eens de raad gege
ven om het olieverversen van onze be
stelauto niet om de 5000 km te laten
doen maar deze periode liever te halve
ren. Dit advies zou te maken hebben
met het feit dat onze wagen bijna uit-
sij-utend voor stadswerk wordt gebruikt.
Mag ik eens weten wat uw mening
hierover is?
We nemen aan dat 5000 km de ver-
versingsinterval is die in het onder-
houdsboekje van uw (u vergat het merk
te noemen) auto door de fabriek is
voorgeschreven. Nu moet u die verver-
S1.n£^intervallen zo opnemen, dat deze
altijd bedoeld zijn voor bedrijfstoestan-
den onder normale (lees gunstige) con
dities. Dit komt dus neer op een dusda
nig gebruik, waarbij de motor overwe
gend op bedrijfstemperatuur kan wer
ken. Bij sommig bestelwerk, taxi's, les-
wagens, doktersauto's etc. zal daar in de
meeste gevallen geen sprake van kun
nen zijn te méér daar deze auto's veel
vuldig koud gestart moeten worden. In
al deze omstandigheden is het met
het oog op het behoud van de motor
oniT wenselijk de carterolie om de
2000 a 2500 km te laten verversen. Het
kost u iets meer aan olie maar dat haalt
u er door de dan langere levensduur
van de motor dubbel en dwars weer uit
