lil
Treinenloop gestagneerd -
veren en bussen vallen uit
Ijzige winter eist
honderden doden
in Europa
en
Y.S.
Sneeuw en storm spannen samen en scheppen Siberisch klimaat
VANDAAG GEEN BROOD.....
1962 WAS
BAR JAAR
Kleuter uit Biesbosch
per helikopter naar
het ziekenhuis
Als het eens
echt was
geweest
Meiers hoog
Wegen afgesloten
Vcrkeersbericht
Onbereikbaar
Dan door de lucht
Dankbaar
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Brandend rotje in sak
Jongen brandde
als een fakkel
Pieter v. d. Meer
weer iets beter
Aanhoudend sterke
oostenwind
Ingesneeuwde
auto s
Mr. Kortenhorst
in ziekenhuis
Vluchten naar de maan
medisch mogelijk
103e JAARGANG
No. 24170
Voor God, Koningin en Vaderland
Uitgave: N. V. Uitg. Mij. Neerlandia
Directeur: E. H B. Brader.
Hoofdredacteur: J. J. H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M. A. C. v. Dongen,
C. J. v. Hootegem, mr. dr. A. J. J. M.
Mes, mr. H. M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren, L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 -
Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 1114111
WOENSDAG 2 JANUARI 1963
Abonnementsprijs f 8,05 per kwartaal,
excl. 0,20 incasso: 9,25 per post
excl. f 0,35 incasso f 0,62 per week
Prijs van buitenlandse abonnementen
op aanvraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
f 0,42 per mm (Ing. Med. 1 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Tel. 22341 (4 lijnen) - Postgiro 1114111 wv.»
Bureau voor de Zee^TeIÏ^Tg^ES, Klokstraat 1 - tyfoon *252 - Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST, Straat 14 - telefoon 2377 - (Bjjbureaus: Terneuzen: ÏJsbaanstraat 24 telefoon 2601 - OOSTBURG: Nieuwstraat 41 - telefoon
DORPEN GEïSOLEERD - ONBEGAANBARE
VERKEERSWEGEN/" eigen ijzig gewest
De tienjarige Simon S. uit de Brue-
ghelstraat in Den Haag is even na de
jaarwisseling in brand geraakt, doordat
hij een rotje, dat na het aansteken niet
direct ontbrandde weer in zijn zak stak,
waar hij echter nog een aantal rotjes
had zitten. Het rotje ontplofte toch en
bracht ook de rest van het vuurwerk
tot onploffing. Ook het vuurwerk in
zijn andere zakken hij had in totaal
ongeveer 60 rotjes bij zich ontplofte
en de jongen werd één brandende fakkel.
Toegeschoten agenten rolden de jongen
in de sneeuw en trokken hem zijn bran
dende kleren uit. Per ambulance is de
jongen naar het ziekenhuis aan de Zuid-
wal gebracht. Zijn toestand is ernstig.
De overgang van het oude naar het
nieuwe jaar is in Den Haag vrijwel
zonder moeilijkheden verlopen.
Bijna nergens behoefde de politie
krachtdadig op te treden en op enkele
punten zag men zelfs agenten elkaar
met sneeuwballen bekogelen om warm
te blijven.
De enige plaats waar de politie met
de sabel heeft moeten optreden, is ge
weest op de hoek van de Gouverneur-
laan en de Allard Piersonlaan. Daar
weigerden omstreeks een uur zeventig
voor het merendeel baldadige jongelui
uiteen te gaan. Na een chage met de
sabel lagen de straten enkele minuten
later echter geheel verlaten.
Vijf jeugdige feestgangers uit
Geervliet hebben zondagnacht vele
inwoners van hun dorp de schrik
op het lijf gejaagd door in het
holst van de nacht de brandweer
alarminstallatie in werking te
stellen. De leden van Geervliets
vrijwillige brandweer waren over
gelukkig, toen bleek dat men met
een dronkemansgrap te doen had,
want er waren geen brandputten
bereikbaar en evenmin was er
bluswater uit de watergangen te
halen, omdat deze met een dikke
laag ijs bedekt waren. Geervliets
straten en wegen waren boven
dien onbegaanbaar vanwege de
sneeuwmassa die was gevallen en
nog niet was opgeruimd.
Tegen de vijf knapen heeft de
rijkspolitie proces-verbaal opge
maakt.
Dom Pieter van der Meer de Wal
cheren, die zondag door vader abt van
de Oosterhoutse St.-Paulusabdij is be
diend, heeft zich snel hersteld van de
zware longontsteking. Maandagmorgen
reeds was het directe levensgevaar ge
weken.
EEN 50-JARIGE man in Neerrijnen, die
zich kwaad maakte om een aantal
jongelui die voor zijn huis nogal lawaai
erig oudejaarsavondpret maakten,
stormde naar buiten om hen de les te
lezen. Hij werd door de kou bevangen en
overleed.
IN ARGENTINIë zullen deze maand
nieuwe verkiezingen worden gehouden.
VOLGENS DE regering van Saoedi-
Arabië hebben (Russische) Iljoesjin-
bommenwerpers vanaf een basis in
Jemen een aanval gedaan op een Saoedi-
Arabische stad. Daarbij zouden twee
vrouwen en een kind gedood zijn.
IN LUIK is overleden mgr. Kerkhofs,
oud-bisschop van Luik. Hij bereikte de
leeftijd van 84 jaar.
DE VROUWENBOND van Tunesië heeft
van de regering geëist dat zij Tunesische
mannen zal verbieden met buitenlandse
vrouwen te trouwen. ,,De aanslag op
Bourguiba was mede beraamd door
mannen die met niet-Tunesische vrou
wen getrouwd zijn", aldus de Tunesische
dames.
Verwachting van het K.N.M.I. tot
vanavond, opgemaakt gisterenavond
23.15 uur:
In het noorden van het land enkele
opklaringen en in het zuiden overwe
gend zwaar bewolkt met plaatselijk
sneeuw. Krachtige, mogelijk tot
stormachtig toenemende oostelijke
wind. Op de meeste plaatsen strenge
vorst.
Vandaag: zon onder 16.40 uur. Maan
op 12.32 uur.
Morgen: zon op 8.48 uur. Maan onder
0.39 uur.
Sneeuw, vorst, een felle oostenwind:
dat waren de ingrediënten waaruit de win
ter een verschrikkelijke nieuwjaarsverras
sing voor grote delen van ons land heeft
bereid. De jaarwisseling is in jaren niet zo
winters geweest als die we zojuist beleefd
hebben.
Vooral het noorden van bet land heeft
hevig te lijden van de winterse gruwelen,
waaraan we weliswaar al enige weken
blootgesteld zijn, maar die uitgerekend
tijdens de dagen waarop velen naar familie
en vrienden wilden reizen een hoogtepunt
bereikten.
Spiegelgladde wegen, opgehoopte sneeuw, ondergesneeuwde rails
en wissels en wat de winterse sneeuwjacht nog meer opbracht, ont
wrichtten op vele plaatsen het verkeer. Talloze auto's raakten inge
sneeuwd of raakten van de weg; in het hele land raakte het spoor
wegverkeer in de war, doordat de treinen steeds grotere achter
standen opliepen.
Vertragingen van een uur waren overal heel normaal, en dan
mocht men nog blij zijn als men de bestemming kon bereiken. Wie
verder moest per bus of op de fiets, kwam na de treinreis voo.-
nieuwe moeilijkheden te staan.
De kop van Noordholland, een groot
gebied in de zuidwesthoek van Friesland
en andere delen raakten gisteren, op
Nieuwjaarsdag, volledig geïsoleerd. Bus
ondernemingen in het noorden van het
land moesten het grootste deel der en in
sommige gevallen zelfs alle diensten la
ten vervallen omdat de wegen volstrekt
onbegaanbaar geworden waren. Verre
weg de meeste veren in ons land vielen
uit en op de vaarwegen is de toestand
intussen zo, dat er vanaf vandaag nog
slechts een zeer beperkt vervoer te wa
ter zal kunnen plaatsvinden.
De verbinding met de Waddeneilan
den moet door de lucht worden onder
houden.
In Noordholland, bij Purmerend, ont
spoorde gisteren een reizigerstrein, zon
der dat er ongelukken gebeurden overi
gens. De trein kwam in een geweldige
sneeuwbank terecht, die het gevaarte als
het ware opving. In hetzelfde gebied
raakte later een goederentrein inge
sneeuwd.
Behalve de noordelijkste provincies
kampte ook het midden van het land
met grote moeilijkheden. Verkeer van
uit Amsterdam richting 't Gooi werd zo
goed als onmogelijk. Op de Veluwe kwa
men sneeuwhopen van meters hoogte
voor. De felle wind had de gehele dag
de sneeuw als een ijzige en uiterst fijne
witte wolk voor zich uit geblazen. Ook
Zuidholland kreeg volop zijn portie van
de stuifsneeuwmoeilijkheden.
Niet alleen de automobilisten, die het
er toch nog op gewaagd hadden, raakten
ingesneeuwd. Dorpen en alleenstaande
huizen in de meest getroffen streken
zijn als het ware van de buitenwereld
afgesneden. Normale verbindingen be
staan niet meer. Zo kon men gisteren
avond vanuit Amsterdam niet meer
noordwaarts reizen.
Op sommige wegen zijn auto's in lan
ge files vastgeraakt. Vele mensen, par
ticulieren evengoed als politie, wegen
wacht enz., kwamen te hulp. In Vier-
polders, op het eiland Putten, moest de
B.B. in actie komen om samen met de
brandweer, het isolement waarin het
dorp geraakt was, op te heffen. Met man
en macht is er sneeuw geruimd op de
weg naar de buitenwereld.
De autoriteiten hebben waaghalzige
automobilisten de kans niet meer gege
ven in narigheid te komen, want talrij
ke wegen werden eenvoudig voor het
verkeer afgesloten. Hoeveel mensen door
het barre weer, die de jaarwisseling '62-
'63 begeleidde, de dupe zijn geworden,
valt niet bij benadering te zeggen. Er
was één groot geluk bij al dit ongeluk:
meldingen van ernstige ongevallen ble
ven praktisch uit. Het gruwzame weer
heeft nog een voordeel opgeleverd: het
was op oudejaarsavond kennelijk te koud
voor grote vuurwerkfeesten of voor
jeugdbaldadigheid. Van de op oudejaars
avond gebruikelijke ongeregeldheden in
de steden is dit jaar dan ook niets ge
komen. Maar dat de politie een gemak
kelijke avond zou hebben gehad is be
slist niet waar
Gisterenavond moest ook het verkeer
over de Afsluitdijk worden gestaakt. Een
Het is misschien geen record, maar
deze sneeuwhoop tegen een huis in
St.-Laurens op Walcheren aange
waaid, was toch beslist indrukwek
kend genoeg om onze fotograaf te
bewegen tot het maken van dit
plaatje. Het illustreert treffend hoe
diep we erin zitten
van de ergst getroffen plaatsen was gis
terenavond Schagen, tussen Alkmaar en
Den Helder. Met bulldozers probeerde
men algehele isolering te voorkomen.
Ook Purmerend moest vechten om dat
lot niet te ondergaan. De bewoners van
Marken gaan vandaag proberen een weg
naar de vaste wal te banen.
In Noordholland konden de auto's van
de melkfabrieken de bussen niet komen
ophalen. Maar ook de bevoorrading
dreigt te stagneren. Vele dorpjes, die
bediend worden door bakkers en leve
ranciers uit de grotere plaatsen, vrezen
vandaag zonder brood en andere levens
middelen te komen.
In samenwerking met de K.N.A.'C. en
de Nederlandse Spoorwegen zal de N.C.
R*V. vandaag opnieuw een bijzondere
radioberichtendienst ten behoeve van
het verkeer verzorgen. De berichten zul
len worden omgeroepen om 7.45, 12.45,
17.45, 19.45 en 21.50 uur over Hilversum
(298 meter).
Het afgelopen jaar 1962 behoort tot de
drie koudste jaren van de laatste zeven
tig jaar; het was even koud als de jaren
1940 en 1956. In laatstgenoemde twee
jaren was voor een belangrijk deel de
strenge winter oorzaak van de lage ge
middelde temperatuur, in 1962 daaren
tegen brachten januari en februari be
trekkelijk zacht weer, maar waren het
voorjaar en de zomer kouder dan sedert
1845, meer dan een eeuw geleden dus,
het geval was geweest. Ook oktober was
iets warmer dan normaal, de overige
negen maanden waren alle te koud.
December was ditmaal de koudste,
augustus de warmste maand van het jaar.
Aldus het KNMI in De Bilt. Hoe 1963
zal worden, moeten we maar afwachten.
Maar hoopgevend is het begin niet...
Mr. L. G. Kortenhorst, voorzitter van
de Tweede Kamer, is ter observatie in
een ziekenhuis opgenomen. Zjjn toestand
is niet ernstig.
Zoals bekend is mr. Kortenhorst sedert
18 december ziek.
Ongeveer zevenhonderd doden
een aantal dat intussen waar
schijnlijk zelfs weer aanzienlijk
opgelopen zal zijn vormen de
trieste balans van de ongekend
strenge winter in Europa. Wij
mogen dan ernstige overlast van
sneeuw, ijs en wind ondervinden,
hier in Nederland zijn we er nog
bijzonder gunstg van afgekomen,
als we naar andere landen kijken.
Frankrijk telt de meeste slachtoffers
van de winter. Sinds het begin van de
sneeuw- en ijsperiode zijn er ongeveer
250 mensen omgekomen door verkeers
ongevallen tengevolge van het weer, ko
lendampvergiftiging en andere oorzaken.
Engeland telt ruim 150 doden. Men be
leefde er de hevigste sneeuwstormen
sinds vijftien jaar. Verscheidene dorpen
zijn door opgejaagde sneeuw, die hier en
daar zelfs tot enkele meters reikt, ge-
isoleerd. Men moest talloze mensen, die
ingesneeuwd raakten, te hulp komen.
Er zijn sneeuwhopen van wel zes meter
hoogte gevormd.
In Duitsland is het wegverkeer zo
goed als tot stilstand gekomen. Men tel
de er gisterenavond ruim tachtig slacht
offers van de barre winter.
In Zwitserland zijn driehonderd auto's
op een der wegen naar de St.-Gotthard-
pas overvallen door lawines. Het gevaar
van lawines is in dit land nog aan het
toenemen.
Zelfs Spanje heeft het zwaar te ver
duren. In Barcelona gingen sommigen op
ski's naar het werk. De grootste narig
heid veroorzaakte daar echter een over
stroming. die 8000 mensen dakloos maak
te. Een ander gevolg van deze waters
nood is dat d© citrus-aanplantingen in
het oosten van Spanje zware schade
(men schat: ruim 250 miljoen gulden)
hebben opgelopen. Twaalfduizend arbei
ders zijn daardoor werkloos geworden.
Van de landen in het noorden kwam
alleen Denemarken er vrij goed af. Zwe
den, Noorwegen en Finland kampen met
zware sneeuwval en melden ook talrij
ke ongevallen.
Italië kreeg eveneens grote waterover
last. Er vielen 57 slachtoffers.
Rusland, behalve dan het zuiden van
het land, ligt onder een zwaar sneeuw
dek en er heersen zeer lage temperatu
ren.
Ook aan de andere kant van de
oceaan regeert de winter. Barre kou en
ijzige stormen hebben grote moeilijkhe
den veroorzaakt. In de Verenigde Staten
telde men tot gisterenavond reeds bijna
400 doden. Bij verkeersongevallen kwa
men in het nieuwjaarsweekeinde alleen
al 259 mensen om.
Door gladheid reed in Montana een
bus in een rivier. Zes mensen verdron
ken in het ijskoud© water. Een onweer
staanbare storm, met ijzige temperatu
ren en snelheden tot soms 150 km per
uur, teisterde New York. In diezelfde
storm verging bij Long Island een sleep
boot met negen man aan boord. Het stof
felijk overschot van één van hen werd
later teruggevonden in een sloep. Het
was geheel met bevroren waterschuim
bedekt.
Ook op economisch gebied doen de
gevolgen van de strenge winter zich gel
den. Vervoersondernemingen komen
voor grote lasten. Zo heeft de Britse
luchtvaartmaatschappij Bea berekend
dat alleen al op het Londense vliegveld
een strop van twee miljoen gulden ge
leden werd. De sneeuwlaag is er niet
snel genoeg verwijderd, zo klaagde de
maatschappij.
Sneeuw, wind en ijs hebben in de
loop van oudejaarsnacht en nieuw
jaarsdag ook in de Zeeuwse en Bra
bantse gewesten vaster greep gekre
gen op het verkeer. Hoofdverkeers
wegen zijn door de overvloedige
sneeuwval en later door de straffe
oostenwind, die de sneeuw op ver
scheidene plaatsen tot drie meter
heeft opgejaagd, veranderd in smalle
of volkomen onberijdbare verkeers
aders. In alle uithoeken van Zeeland
en Brabant hebben talrijke chauf
feurs de strijd tegen de sneeuw op
gegeven; verschillende plaatsen zijn
geïsoleerd geraakt, terwijl elders de
verbindingen over de weg niet of
met de grootste moeite en zeer
onregelmatig onderhouden kon
den worden. De treinen hebben in
het algemeen minder last onder
vonden van het barre weer, zij het,
dat ook zij met vertragingen hebben
af te rekenen, die b.v. op de baan
vakken van Holland naar Zeeland
wel tot veertig minuten zijn uitge
groeid. De veerdiensten werken op
de meeste oversteekplaatsen nog
volgens het gebruikelijke schema,
maar de klandizie is niet groot. Ook
al, doordat de toevoerwegen slecht
begaanbaar zijn.
Zowel in Zeeuwsch-Vlaanderen als
op de Zeeuwse eilanden is de strijd
tegen de sneeuw grootscheeps aan
gepakt, maar dat heeft tot op dit
moment nog niet tot afdoende resul
taten geleid. Overal worden de we
gen nog gemarkeerd door vastgelo
pen voertuigenEr zijn zelfs bussen
vertrokken, die een etmaal na hun
vertrek nog niet op hun uitgangs
punt zijn teruggekeei'd. Aanrijdin
gen en kettingbotsingen kunnen bij
deze situatie uiteraard niet uitblij
ven. De schade wordt veelal door de
bestuurders onderling geregeld. In
West-Brabant zijn eveneens ver
schillende plaatsen totaal van hun
omgeving afgesloten, terwijl andere
nog slechts via grote omwegen te
bereiken zijn. Ook hier wordt het
gemis aan degelijk opruimingsmate
riaal gevoeld. Weliswaar hebben tal
rijke ploegen de strijd tegen de
sneeuw en het ijs aangebonden met
tractors, bulldozers en zelfs drag
lines, maar het diabolische samen
spel van wind en sneeuw speelt hen
niettemin nog overal parten. In de
Langstraat zijn de wegen over het
algemeen nog wel berijdbaar ge
bleven. De BBA heeft, ondanks ver
tragingen, het personenvervoer op
gang weten te houden.
De foto brengt een situatie bij Oud-
Gastel in beeld, waar een sneeuw
ruimer de witte massa met behulp
van een tractor van de weg probeert
te krijgen.
De Russische geleerde Anatoli Blagon-
ravov heeft gezegd, dat bemande vluch
ten naar de maan thans medisch moge
lijk zijn.
Blagonravov schreef dit in een artikel
in het regeringsblad ,,Izvestia". Hij ver
klaarde, dat vluchten naar de maan even
lang zullen duren als de vlucht van
Andrian Nikolajev in augustus van dit
jaar. Nikolajev bevond zich gedurende
94 uur en 25 minuten in de ruimte.
(Van onze verslaggever)
Adriaan van Leyssen, twintig maan
den oud, is op Nieuwjaarsdag per
helikopter naar het ziekenhuis ge
bracht. Het toestel van de lucht
macht, een Alouette, landde rond vier
uur achter de boerderij van Adriaans
ouders in de polder De Turfzak in de
Biesbosch. Vijf minuten later was
Adriaan aangekleed en in een paar
dekens gerold en zo kon hij zijn reis
beginnen. Door de lucht naar het
vliegveld Gilze-Rijen en vandaar
over de weg naar het St.-Ignatius-
ziekenhuis in Breda.
Voor Adriaans ouders was het een
pak van hun hart. „Ik heb ai een
paar nachten niet geslapen", vertel
de mevr. Van Leyssen ons. Niet al
leen vanwege de koorts die haar
kindje had, maar meer nog door de
angst dat ze, als dat nodig zou blij
ken, niet snel genoeg een dokter zou
kunnen laten komen. Dat bleek ook
inderdaad het geval te zijn. Zondag
had mevr. Van Leyssen al getelefo
neerd met huisdokter H. Vermeulen.
Maar die kon natuurlijk niet komen,
want vooral in deze tijd is de Bies
bosch in de nacht niet te bereiken.
Maandagochtend was de koorts
wat minder, maar in de loop van de
dag liep hij weer op en maandag
avond nam mevr. Van Leyssen con
tact op met dokter J. Gaymans uit
Made, die de dienst van dokter Ver
meulen waarnam. Dokter Gaymans
nam zich voor om op Nieuwjaarsdag
naar De Turfzak te gaan en op zijn
verzoek had schipper Pot van de
rijkspolitie te water in Drimmelen
de boot dinsdagochtend al klaar lig
gen. Maar dokter Gaymans moest het
laten afweten. Hij zag niet eens kans
om met zijn auto in Drimmelen te
komen.
Wat niet wil zeggen dat de dokter
de moed opgaf. Door bemidde
ling van burgemeester drs. A. Crul
toonde de luchtmacht zich bereid om
te helpen en zo kon het gebeuren, dat
tussen 3 uur en half 4 gisterenmiddag
een helikopter van de vliegbasis
Ypenhurg, gevlogen door sgt.-vlieger
Van Bolderen, die bijgestaan werd
door sgt.-monteur Horstmayer, op
het sportpark van Made landde om
de dokter aan boord te nemen. Zo
kwam de arts toch op de boerderij
van Van Leyssen terecht, waar hij de
kleine Adriaan onderzocht. Met een
vermoedelijk lichte longontsteking
werd de kleine daarna naar Breda
gebracht.
Voor mevr. Van Leyssen is de span
ning nu wel een beetje gebroken.
„Alleen verlang ik er nu weer naar
om hem te zien", zei ze. „Maar dat
zal wel niet gaan. Als mijn man al
vier uur nodig heeft om het brood op
te halen dat de rijkspolitie naar een
punt hier in de Fiesbosch brengt, dan
zal ik aan oen bezoek aan Adriaan
in het ziekenhuis maar niet denken.
Hij is nu in ieder geval goed ver
zorgd en ik kan niet genoeg zeggen
hoe dankbaar ik ben voor al die hulp.
Van de vliegers, van dokter Gay
mans, die zich zo heeft uitgesloofd,
van de burgemeester en van de rijks
politie. Dat moet u er zeker b\j bi
de krant zetten".
