Schots
Vlissingse politiemaatregelen
hebben hun voor en tegen
Rusland erkende zijn vroegere
landgenoot: Igor Strawinsky
Canadese Schotten houden het
Amateurvoetbal 28 okt.
Zaal-exploitant gedupeerd
UNIEKE ZOMERSCHOOL IN NOVA SCOTIA
VERRASSING
Bedreigd'
Stap vanavond aan boord en morgenochtend
vroeg bent u in Londen.
7 DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 22 OKTOBER 1962
r1-1 'MRP®? 1
(Van een medewerker)
Schotse dominees zijn in de regel
uitstekende vaderlanders en hou
den het geestelijk erfdeel van het
voorgeslacht hoog in ere. Zo ook
Mackenzie, een voor de volle hon
derd procent Schotse Schot. Dat
hij zo door en doop Schots is, be
hoeft geen nader betoog, als wij
zijn voornamen mededelen: Angus
William Rugg.
Ds. Mackenzie, toen nog jong, vestig
de zich in de jaren dertig in de Cana
dese Provincie Nova Scotia. Hy behoor
de al spoedig tot de geziene predikan
ten. Het beviel hem uitstekend in Nova
Scotia, maar één ding mishaagde hem.
Er wonen in Nova Scotia (en ook elders
in Canada) veel Canadezen van Schotse
afkomst. Ds. Mackenzie stelde vast, dat
die „Schotse Canadezen" de herinne
ring aan hun stamland wel hoog hiel
den, maar (vond hü) NIET HOOG GE
NOEG. Hij besloot om hier verandering
in te"~brengen. Hoe? Door de stichting
van een „Gaelic College", een Schotse
school, een centrum dus van cultuur en
traditie. Als plaats voor zyn „Caelic
College" koos hü St.-Ann, mede, omdat
in 1809 een der eerste groepen Schotse
immigranten onder leiding van _ds.
Norman McLeod zich daar had geves
tigd.
Het is nodig, oordeelde ds. Macken
zie, dat de mensen en vooral de meis
jes van Schotse afkomst meer opgaan
in de oude Schotse tradities en meer
aandacht besteden aan de oude Kel
tische taal, die vroeger alom en tegen
woordig nog hier en daar in de Schotse
Hooglanden wordt gesproken. Een ele
mentaire spreek-kennis van die taal was
nog wel aanwezig in Nova Scotia, maar
Gaelic schrijven, dat kon vrijwel nie
mand meer. In 1938 kregen ds. Macken
zie's plannen hun beslag. Gaelic Col
lege'' opende zijn poorten. Het was op
gezet als zomerschool en een zomer
school is het tot op de huidige dag ge
bleven.
De belangstelling voor ds. Macken
zie's „Gaelic College" was en is groot.
i-s moeilijk. Maar als je,
Alle begin v_.
al stond je wieg dan in"canada,
een echt Schottinnetje bent, zul
je het bespelen van de doedelzak
beslist wel onder de knie krijgen
(Advertentie)
/F
een pen
met
allure
v.a. 60,00
vierkleuren
ballpoint
v.a. 19,50
Boven het toegangshek prijkt in reuze
letters de oude traditionele Schotse
groet ,,Ciad Mile Failte", „Honderd-
duizend(maal) welkom"! Nu, wie iets
wil leren over Schotse gastvrijheid, kan
dat op „Gaelic College" doen.
,Het gaat hier", zei een Nederlandse
journalist eens tydens een bezoek aan
Gaelic College", „bijzonder Schots
toe, maar gelukkig helemaal niet
scheef" Wat dat precies betekende, wil
den enige meisjes weten. De Nederlan
der vertaalde de zegswijze in het
Engels niet in het Gaelic, want deze
taal kende hy niet en toen ontspon
zich een discussie over de vraag, hoe
die (naar Schotse mening merkwaar
dige) uitdrukking in de Nederlandse taal
was binnengedrongen. Noch de Schot-
tinnetjes noch de Nederlandse journa
list wisten het antwoord! Doch ter zake.
Gaelic (Oud-Schots) goed te leren
spreken, lezen en schrijven is een der
hoofdvakken op „Gaelic College".
„Gaelic rekenen", zei een der meisjes,
is niet nodig, want de Schotten zijn in
Amerika even zuinig als in Schotland.
U weet toch, hoe de Grand Canyon ont
stond?
Toen wij een verhaal begonnen over
geologische krachten en zo, zei het
meisje: Mis! Een Schotse goudzoeker
verloor een dubbeltje in de wildernis.
Hij zocht eerst een half jaar en begon
toen te graven. Zó ontstond de Grand
Canyon! Het dubbeltje werd helaas nooit
teruggevonden!
Uit dit verhaal blijkt duidelijk, dat
zelfspot de Schotten evenmin vreemd is
als de Nederlanders.
De Schotten hadden (en hebben nog)
een werkwaardige sociale organisatie.
Zij zijn verdeeld in clans of familie
groepen. In vroeger eeuwen hebben die
clans elkaar vaak op leven en dood be
vochten, doch tegenwoordig is alles tus
sen hen gelukkig pais en vree. Onder de
leerlingen van „Gaelic College" zijn le
den van vele clans. Zij leren op die
school uitvoerig de geschiedenis, folklore
en tradities der clans. Immers, een der
richtlijnen bij het onderwijs is: In het
verleden ligt het heden, in het nu, wat
worden zal. Anders gezegd: Men wil,
dat de Canadezen van Schotse afkomst
zowel goede Canadezen als goede Schot
ten zijn.
Wie in Nederland „Schotland" zegt,
denkt direct aan de „Schotse ruiten".
„Tartans" noemen de Schotten die ge
ruite stoffen. Iedere Schotse clan heeft
zijn eigen tartan (dus eigen ruitpatroon
en -kleuren). Bovendien kent men tar
tans voor bijzondere gelegenheden, zo
als voor de jacht, voor grootse festijnen,
en zo meer.
De Canadese Schottinnetjes leren op
„Gaelic College" de geheimen van de
tartans. Immers, „tartan-fouten" zijn
naar Schotse mening ernstige fouten!
Daarom ook leert men de meisjes de
kunst van tartans te weven. Zó mooi en
authentiek is het tartanwerk, dat
„Gaelic College" aflevert, dat de be
stuurders van Nova Scotia op de terrei
nen van „Gaelic College" een „tartan
atelier" lieten bouwen, dat het gehele
jaar door in bedrijf is.
Schotland en de doedelzak zijn één.
Daarom leren vele leerlingen van
„Gaelic College" dat instrument bespe
len. Het valt, vooral voor heel jeugdige
muzikantjes, beslist niet mee, maar de
resultaten zijn uitstekend, want de (uit
meisjes bestaande) doedelzak-band van
„Gaelic College" is een der beste doe
delzak-bands van Canada!
In de Schotse Hooglanden is sedert
vele jaren een mode-oorlog aan de gang
over de vraag: Mogen vrouwen en meis
jes een kilt (tot voor kort als een bij
uitstek mannelijke dracht beschouwd)
Les in de samenstelling van de
talloze Schotse clans is een van
de belangrijkste punten in de cur
sus van het zomerkamp.
De ingang van het zomerkamp
vermeldt in bijzonder duidelijke
letters dat men er „honderd
duizend maal welkomis. En
behalve echt Schots zomerkamp
is het ook, een beetje, toeristen
trekpleister. Men kan er ook
souvenirs kopen.
dragen of moeten zij zich aan de rok
houden? De Schotse Canadezen hebben
gekozen voor de kilt en daarom dragen
bijna alle meisjes op „Gaelic College"
zo'n echt Schots en bijzonder flatteus
kledingstuk.
Kortom, „Gaelic College" ontspro
ten aan de geest van een predikant,
die zijn stamland een zeer warm hart
toedroeg is geworden tot een zeer ge
zochte zomerschool voor in Canada wo
nende Schottinnetjes en tot een Schots
monument op Canadese bodem.
Groot of klein, elk écht genoegen haalt
u even uit de sleur. Neem Arsenal: een
gróte sigaret in formaat, smaak en aroma.
Overigensrookt al Arsenal?
[n 1924 werd een eerste uitvoering
van een werk van een vrij on
bekend componist, Igor Strawin
sky een groot fiasco in Parijs.
Het werk, „Sacre du printemps"
veroorzaakte een enorme op
schudding in de concertzaal. „Dit
is geen muziek", schreeuwden
verbolgen muziekliefhebbers,
„dit is een belediging". Met dit
werk vestigde de toen 42-jarige
Strawinsky 'n reputatie als een
muzikaal buitenbeentje- De So
vjet-Unie was op dat ogenblik
geheel niet ontvankelijk voor
een moderne stroming in de mu
ziek, ook niet als deze gecompo
neerd was door een landgenoot
in ballingschap.
De tijden zijn veranderd. Met de de-stali-
nisatie is 'n mildere wind door Rus
land komen waaien en nu Strawinsky
op 80-jarige leeftijd voor het eerst in
48 jaar terug is gekeerd in zijn moe
derland, is hij hier als een muzikale
held ingehaald.
In de grote zaal van het Moskouse
conservatorium werd woensdagavond
in tegenwoordigheid van vele autori
teiten een uitvoering gegeven van zijn
werken. De componist leidde het eer
ste gedeelte van het programma, zijn
tweede dirigent, de Amerikaan Robert
Craft, het tweede gedeelte. Op het
programma stond „sacre du prin
temps", dat bijna 40 jaar geleden met
hoongeroep was ontvangen.
Dit keer werden Strawinsky en zijn
composities met een ovatie begroet.
Na de uitvoering werd Strawinsky ge
lukgewenst door talrijke bewonde
raars.
De grootste verrassing, die hem bij
zijn terugkeer in de Sovjet-Unie
wachtte, was wel het feit, dat zoveel
Russische orkesten in staat bleken te
zijn, zijn werk goed te spelen. Enige
jaren geleden had Strawinsky in een
door de musicoloog Craft geschreven
boek gezegd, niet te geloven, dat Rus
sische musici zijn muziek zouden kun
nen spelen, daar zij rpet vertrouwd
waren met dit soort muziek.
In vele opzichten is zijn terugkeer
naar Rusland een verrassing voor de
dirigent-componist geweest. In een
gesprek zei Strawinsky: „Ik voel me
jong in deze fantastische sfeer, hoe
wel dat niet zo gemakkelijk is als men
de tachtig heeft bereikt. Het vervult
me met een warm gevoel te weten,
dat ik niet vergeten ben in mijn ge
boorteland", aldus Strawinsky.
Hij. werd in 1882 in een provinciestadje
in de buurt van St.-Petersburg, het
tegenwoordige Leningrad, geboren. Hij
studeerde rechten aan de universiteit
van St.-Petersburg, waar hij bevriend
raakte met Rimsy-Korsakof, bij wie
hij muzieklessen nam. Deze lessen
waren beslissend voor het verdere
verloop van zijn leven. Hij besloot
zich voortaan aan de muziek te wij
den. In 1905 verliet hij de universi
teit, trok naar Parijs en componeerde
in enkele jaren tijds enige van zijn
opmerkelijkste werken, zoals „de
vuurvogel", (1910), „Petrouchka"
(1911) en „sacre du printemps" (1913).
Voor zijn balletmuziek werd Stra
winsky geïnspireerd door zijn vriend
Sergei Diaghilef, de beroemde Rus
sische balletmeester, die ook een kor
te tijd aan de universiteit van St.-
Petersburg had gestudeerd. Het was
Diaghilef die hem de opdracht gaf
voor de drio balletten. Diaghilef heeft
eens gezegd de „ontdekker" te zijn
van Strawinsky.
Een jaar na het fiasco met sacre
du printemps bezocht Strawinsky de
V.S. als gastdirigent. In 1939 vestigde
hij zich hier permanent en nam het
Amerikaanse staatsburgerschap aan.
Volgens Craft en andere musicologen
kan zijn muzi:k in drie periodes wor
den verdeeld. Na de „wildere" mu
ziek van zijn eerste balletten, volgt
de periode die „neo-klassiek" is ge
noemd, vanwege de koele, evenwich
tige, bijna streng-sobere orkestratie.
Een van zijn eerste werken uit deze
fase is het octet voor blaasinstrumen
ten uit 1923. In deze periode, die tot
enkele jaren geleden duurde, trachtte
Strawinsky een zeker muzikaal even
wicht te vinden.
De laatste jaren heeft hij zich toe
gelegd op de symfonische muziek en
koralen. Volgens Craft begon Stra
winsky als een radicaal, werd con
servatief en begint nu terug te keren
tot zijn oorspronkelijke radicalisme.
(Van onze verslaggever).
De enige dancing in Vlissin-
gen, en eigenlijk op het gehele
eiland Walcheren, waar jongelui
elk weekeinde op hun favoriete
teenermuziek konden dansen, is
gesloten. De vorige maand ge
dane invallen door de politie met
een daaropvolgende voortdurende
strenge controle o.m. door de
kinderpolitie, waarbij alle perso
nen beneden de achttien jaar
werden verwijderd, is voor de ex
ploitatie funest gebleken. Vroe
ger had ik 400 tot 500 betalende
bezoekers, maar door de politie
maatregelen is het zo terug ge
lopen, dat het zakelijk niet, meer
verantwoord is met de teenager
avonden, waarvoor steeds be
hoorlijke ensembles werden aan
getrokken, de zondgase dans
avonden nog voort te zetten, al
dus de beheerder van het zalen
complex.
De wet van 1934 die de toegang voor
jongeren dan achttien jaar verbiedt, kan
in deze teenagertyd niet meer van toe
passing zijn", is zyn mening. Het uit
gaande publiek bestaat heden ten dage
voor een belangryk gedeelte uit jeugdi
gen. Een jongen van 19 moet nu zyn
verloofde van 17 buiten laten staan en
dat is toch wel een ongerymde situatie
oordeelt deze gedupeerde exploitant. Hij
gelooft trouwens dat de strenge controle
nog meer consequenties met zich mee
zullen brengen.
Nagenoeg geen enkele vereniging kan
zich tegenwoordig nog permitteren een
geheel besloten avond te geven. Om fi
nancieel rond te komen moeten kaarten
worden verkocht, waardoor de avond
openbaar wordt en het jonge publiek
van het bal, waarvoor ze komen, uitge
sloten is.
„Als ze niet kunnen dansen komen ze
niet", is de overtuiging van de beheer
der. Hij is het zeker eens met de nood
zaak van bestrijding van jeugdmisdadig
heid. In een gelegenheid als de zijne
vindt hij dat echter niet op zijn plaats
In een goed verlichte zaal en onder toe
zicht gebeurt niets. Op straat en in ca-
fé's, waar de zeer jeugdigen volgens de
wet wel mogen komen en blootgesteld
staan aan alle mogelijke invloeden, daar
dient de criminaliteit te worden bestre
de behoefte geschapen op strenger wyze
op te treden.
Nu wij de mankracht daarvoor hebben
door vorming van de kinderpolitie, doen
we dat ook. Er is in de afgelopen tijd
onder een bepaald gedeelte van de Vlis
singse jeugd, jongens en meisjes, groeps
vorming opgetreden. Deze groepen kun
nen als „bedreigd" worden beschouwd.
In tal van lokaliteiten in Vlissingen zijn
beslist factoren, die mede oorzaak kun
nen zijn, dat de groepen tot misdadig
heid komen en zij dienen daarom als
factor geëlimineerd te worden.
Wij dienen, aldus commissaris Marion,
de jongeren, vooral de meisjes op basis
van die gelaakte wet te beschermen te
gen de vele, dikwijls funeste, invloeden,
waaraan ze in openbare gelegenheden
bloot staan. Diezelfde wet beschouwt
trouwens het dansen in openbare gele
genheden als een factor, die de crimina
liteit kan bevorderen. Recente gevallen
in Vlissingen verraden symptonen, die
ons tot maatregelen dwingen willen zij
ons niet boven het hoofd groeien. Waar
wij de ontmoetingspunten van de groep
jes, die de grondslag van de „gang" reeds
in zich hebben, kunnen elimineren, zul
len wij dit zeker doen en daarbij kan
geen uitzondering voor een bepaalde ge
legenheid worden gemaakt, aldus de
Vlissingse korpschef.
Wethouder Ch. Gillissen Verschage,
wiens mening wij over de recente maat
regelen vroegen, verklaarde volledig
achter de huidige actie te staan. Het is
tijd dat er iets aan gedaan wordt, vindt
deze bestuurder, die de wijze van ver
maak in dancings en café's bepaald een
oorzaak acht van de toegenomen jeugd
misdadigheid. „Wij dienen er echter iets
anders tegenover te stellen, dat voor een
gedeelte reeds aanwezig is, o.m. de sport
velden enz., maar dat toch dringend
aanvulling behoeft. Die aanvulling zal
vooral moeten bestaan uit de totstand
koming van een sporthal, waar ook in
de winter en 's avonds de jongeren kun
nen worden opgevangen.
In vele Vlissingense kringen vormen de
maatregelen onderwerp van gesprek.
Welke de uiteindelüke uitslag zal zijn, is
moeilijk te voorspellen. Doorslaggevend
zal echter steeds 't belang van de jeugd
moeten zyn. Dat die belangen in vele ge
vallen momenteel gevaar lopen laat wei
nig twijfel.
(Advertentie)
lampen
den.
De commissaris van de Vlissingse ge
meentepolitie. de heer J. Marion, bleek
op de vragen onzerzijds een geheel an
dere mening toegedaan. „De hoge jeugd
criminaliteit in Vlissingen zyn 60 tot
70 procent van alle misdadigers minder-
jarigen heeft bij ons al geruime tijd
le klas A: Purmersteijn-Hollandia,
Gouda-DCG Watergraafsmeer-AFC, Kon
HFC-UW, JOS-HRC, de Spartaan-OSV.
Ie klas B: SVW-TSC, Slikkerveer-
Quick, CW-Laakkwartier, Overmaas-
UVS, Spartaan '20-ONA, OCV-Unitas
le klas C: Emmen-Velocitas KSC-
Germanicus, OJC-Rood Geel, WW-Oos-
terparkers, Jubbega-Zwaagwesteinde;
Sneek-Neptunia.
le klas D: WC-Quick N„ VOS '19-Leo-
nes, Rigtersbleek-Vosta, Quick '20-Dinx-
perlo, Hengelo-ESCA, Rheden-ZAC.
le klas E: Valkenswaard-de Spechten,
Boxtel-Vlissingen, Schijndel-Helmond,
Brabantia-TOP, Tongelre-MOC '17 Al-
liance-de Valk,
le klas F: Spel. Emma-Blerick Ché-
vremont-Spcl. WW '28, Minor-Stan
daard, Waubachse Boys-Heer, Wilhelmi-
na '08-Rios '31.
2e kias A: Reusel Sport-UDI '19, SAR
TO-Taxandria, OSS '20-Sparta '25, Ge-
mert-St. Mich. Gestel, RAC-Budel Best
Vooruit-BIadella
2e klas B: Steenbergen-Terneuzen, Uno
Ammo-Internos, Hontenisse-Rood Wit
Middelburg-HW '24, Veerse Boys-DESK
Zeeland Sport-Roosendaal
3e klas B: Zwaluw VFC-RKDVC, Con
cordia SVD-RKJVV, Berghem Sport-
RWB, RKC-RKSVA. OJC-GW Vlijmen-
se Boys-Blauw Geel '38.
3e klas C: Gloria-RKWU, WSC-TAC
Dongen-Baardwijk. VES '35-VOAB WVO
-Gilze, SCO-RKTW.
3e klas D: Grenswachters-Goes DOS-
KO-Nieuw Borgvliet, Kaaise Boys-Zee-
Advertentie)
landia, Axel-ODIO, Meto-RKFC, RCS-
BSC.
*err£Jas ^inge Boys-Haarsteeg, Bu-
«eu'TGG' °VH-Zalt Bommel, RKOSC-
Rhode, Heusden-DSC.
4e klas E: RKSSS-Right 'Oh, Berkdijk-
Zundert, Gudok-Velocitas '31, GSBW-
Hieronymus, Ons Vios-SVG, Nevelo-
Oisterwijk.
4e klas F: DHV-Groen Wit, Madese
Boys-Breda, Raamsdonk-VCW, SET-
Virtus, Bavel-Zigo.
ivtt4to £las G: Schutters-Kruisland,
NVS-Burgh, Cluzona-SC Gastel, Sprun-
del-Oudemolen, NSV-Vosmeer, Zierik-
zee-Halsteren.
4e klas H: IJzendijke-Biervliet, Clinge-
Aardenburg, STEEN-Lewedorpse Boys,
Luctor-Yerseke, Corn Boys-Oostburg.
Breskens-Koewacht.
Res. le klas: de Valk 2-Brabantia 2,
Eindhoven 3-Willem II 3, NAC 3-PSV 3,
NOAD 3-Middelburg 2 TSC 2-BW 3
Internos 2-Vlissingen 2.
Res. 2e klas A: RKTVV 2-Schijndel 2,
Valkenswaard 2-Best Vooruit 2, Braban-
tia 3-Woensel 2, PSV 4-Veerse Boys 2
Helmond 2-WSC 2, Veloc 2-Helmondia
o5 2, Taxandria 2-DESK 2.
Kes. 2e klas B: Baronie 2-Corn. Boys 2
ILonga 3-SET 2, Hontenisse 2-Vlissingen 3
Axel 2-Middelburg 3, Goes 2-HW '24 2.
Zeeland Sport 2-Roosendaal 2
Bes. 3e klas B: GW 2-OJC 2, ODC 2-
Dongen 2, TOP 2-OSS '20 2. Sparta '25 2-
Concordia SVD 2, Uno Animo 2-Sarto 2.
Res. 3e klas C: Internos 3-DOSKO 2
MOC '17 2-Alliance 2. Rood Wit 2-NAC 4
Terneuzen 2-Vlissingen 4.
(Advertentie)
