Zon op Hiroshima
TROEVEN
in
GROEVEN
POIROT
speelt
BRIDGE
Minter en Hi'nter en het fluwelen ventje
Tekenfilms over
Amerikaanse hond
iOSRAM
Luister naa
Kijk
Terugblik
Stem-feuilleton
Radioprogramma 's
Televisieprogramma 's
Opening concilie
op beeldbuis
EXPOSITIE
"BRITSE KROONJUWELEN
EN REGALIA"
heetman
Reportage uitreiking
televisieprijs
Belgische piratenzender
in de lucht?
Gedurfde Eroica
door ~yl(jcilla Cdhriótie
Feestplaatvan het
Concertgebouworkest
Een magnifiek
„Magnificat"
Te
zware
Bach
Reinhardt-serie
Kinderplaat
DAGBLAD DE STEM VAN MAANDAG 1 OKTOBER 1962
\/olgende week maandagavond 8 oktober
introducert de Nederlandse Televisie
Stichting een nieuwe figuur op de
vaderlandse tv-schermen. Het is de
Huckleberry hound, een schepping van
de Amerikaanse tekenaars William
Hanna en Joseph Barbera, twee namen
die in ons land al enige tijd bekend
heid genieten vanwege hun tekenfilm
serie „The Flintstones" in het KRO-
programma.
Huckleberry is de naam van een hond,
die samen met de kat Jinks, de muizen
Pixie en Dixie en de beer Yogi, allerlei
vreemde avonturen beleeft. Avonturen
waarvoor niet alleen de ouderen, maar
vooral ook de kinderen, naar verwacht
wordt, grote belangstelling zullen heb
ben. Mede daarom is een vroeg tijdstip
van uitzending gekozen, namelijk des
avonds om 19.30 uur. De seri zal dan
's maandags worden vertoond op de
wekelijkse filmavond van de NTS.
(Advertentie)
D
Maandag 1 oktober
HILVERSUM I - 402 m
NCRV: 12,25 Voor boer en tuinder 12.30
Land- en tuinb.meded. 12,33 Accordeonork.
12.53 Gram. of act. 13,00 Nws. 13.15 Licht
ens. 13,45 Lichte muz. uit Italië (gr.) 14,05
Schoolradio 14,30 Symfonische muz., mo
derne werken (gr.) 15,00 Gew. muz. (gr.)
15,40 Lichte gram. 16,00 Bijbeloverd. 16,30
Klass. kamermuz. 17,00 V.d. kleuters 17,15
V.d. jeugd 17,30 Gram. 17,40 Beursber. 17.45
Reg»ringsuitz.: Toerisme in Suriname, door
Hendrik de Wit 18,00 Kerkorgelconc. 18,30
Verz.progr. 19,00 Nws. en weerber. 19,10
Lichte gram. v.d. teenagers 19,30 Radio
krant 19,50 Gram. 20,00 Koorzang 20,20 Geen
zeepbel voor Ursula, hoorsp. 21,10 Lichte
gram. 21,30 Moderne kamermuz. 22 00 Par
lementair comm. 22,15 Pianorec. 22,30 Nws.
22,40 Avondoverd. 22,55 Boekbespr. 23,05
Koorzang. Spirituals 23.20 Lichte orkestmuz.
(gr.) 23,40 Het evangelie in Esperanto 23,55-
24,00 Nws.
HILVERSUM II - 298 m
VARA: 12,00 V.h. platteland 12,05 Dansork
en zangsol. 12,30 Land- en tuinb.meded. 12,33
Act. of gram. 12,38 Hammondorgelspel 13,00
Nws. 13,15 Lez. v.d. Middenst. 13.20 Klass.
en moderne kamermuz. 13,45 Wikken en
wegen, lez. 14,00 Fanfareork. (gr.) 14,20 De
rode oktober, hoorspel 15,20 Muziek-revue
16,00 Zestig minuten voor boven de zestig
17.00 Oude liedjes 17.15 Streekuitz. gewijd
aan Drente 17,35 Pianoduo 17,50 Militair
comm. 18,00 Nws. en comm. 18,20 Act. 18,30
Licht ens. 18.50 Openbaar kunstbezit 19,00
Pari. overz. 19.15 Regeringsuitz.: Van sparen
en varen. Een zilvervlootprogr. van Miep
Diekmann, gepresenteerd door Herman Stok
19,30 Maliënkolder, hoorspel (dl. 1) 20,00
Nws. 20,05 Lichte muz. en zang 20,30 Je
neemt er wat van mee. quiz 21,20 Lichte muz.
21,50 Marimba 22,30 Nws. 22.40 Concertgeb.
ork., klass. en moderne muz. 23,55-24,00 Nws.
BRUSSEL VLAAMS
324 m: 12,00 Nws. 12,03 Lichte muz. 12,30
Weerber. 12.35 V.d. landb. 12.42 Lichte gram
12,50 Beursber. 13,00 Nws. 13.15 Kamermuz.
14.00 Schoolradio 15.45 Amus.muz. 16,00
Beursber. 16.06 V.d. zieken 17.00 Nws. 17.15
Kamermuz. 17,45 Liederen 18,18 Uitslagen
paardemedrennen 18.20 V.d. sold. 18,50 Ra-
diokron. 19,00 Nws. 19.40 In en om de opera
20,00 V.d. jeugd 20.30 Idem 21.00 Jazzmuz.
22.00 Nws. 22,15 Popul. muz. 22.35 De ze
ven kunsten 22,55 Nws. 23,00-23,15 V.d
zeelieden.
BRUSSEL FRANS
484 m: 11,55 Gevar. muz. 12,00 Berichten
14.18 Klass. kamermuz. 16,08 Orkestconc.
(gr.) 17.00 Nws. 17,15 Muz. van Belgische
componisten 18.45 Lichte muz. (gr.) 19.30
Nws. 20.00 Gevar. muz. 20.30 Orkest en sol.
klass. kamermuz. (Om 21,20 Wereldnws.)
22,30 Jazzmuz. 22,55 Nws.
Dinsdag 2 oktober
HILVERSUM I - 402 m
KRO: 7,00 Nws. 7,15 Klass. kamermuz.
(gr.) 7,30 V.d. jeugd 7.45 Morgengeb. en
overw. 8.00 Nws. 8.15 Lichte gram. 8.50 V.d
vrouw 9,35 Waterst. 9,40 Schoolradio 10.00
V.d. kleuters 10,15 Lichtbaken, lez. 10,25 Mo
derne muz. (gr.) 11,00 V.d. vrouw 11,30 Lichte
gram. 11,50 Volaan vooruit, praatje.
HILVERSUM II - 298 m
AVRO: 7.00 Nws. 7,10 Ochtendgym. 7,20
Lichte gram. VPRO: 7.50 Dagopening
AVRO: 8.00 Nws. 8,15 Progr. overz. 8,20
Lichte gram. 9,00 Gym. v.d. vrouw 9,10
De groenteman 9,15 Kamermuz. 9,40 Morgen
wijd. 9.55 Boekbespr. 10,00 Arbeidsvitaminen
(gr.) 10,50 V.d. kleuters 11.00 Radio-Volks-
Universiteit: Vrouwen vooruit - De strijd
voor gelijke rechten, door D.H. Coevée
11,30 V.d. zieken.
Maandag 1 oktober
NTS: 19,30 Intern, agrarisch nieuws 20,00
Journ. en weeroverz. 20,20 Politiek praatj
PSP NCRV: 20,30 Memo NTS: 20,40
for Victory, documentaire over de tweede
wereldoorlog NCRV: 21.05 De moeilijke
weg van Elisabeth Blackwell, film.
VLAAMS BELGIë: 19,00 Progr. v.d. jonge
ren 19,30 Joegoslavische folkloristische film-
schets 19,45 Zoeklicht op de culturele act.
20.00 Nws. 20.30 Viva Zapata, speelfilm 22,15
Toneelstukken 22,45 Nws.
FRANS BELGIë: 18,30 Gevar. progr. 19,00
Inl. Engelse les 19,30 Sport 20,00 Journ. 20,30
Cascade, gevar. progr. 21,20 Wallonië '62
22,00 Balletprogr. 22,35 Journ.
Zondagavond heeft de N.C.R.V. een
uitzending gewijd aan „Zon op Hiroshi
ma", een oorspronkelijk televisiespel van
Manuel van Loggem, onder regie van
Max Douwes. Op de foto van onder naar
boven: Eric van Ingen als Clive McLeigh
en Jaap Maarleveld, Erik Plooyer, Wim
de Haas en Jules Croiset.
(Advertentie)
e Nederlandse Televisie Stichting
neemt op donderdag 11 oktober de
Eurovisie-reportage van de plechtige
opening van het oecumenisch concilie
te Rome over en wel van 's ochtends
half negen tot half twaalf. Het Neder
landse commentaar bij deze uitzending
zal worden verzorgd door de reporters
Jan Dijkgraaf en Ed. Lautenslager.
Op Hilversum I (402 m) zingt om 20
uur voor de NCRV het koor Novi Cantus
Om 20.20 uur volgt het hoorspel „Geen
zeepbel voor Ursula Olden". Het Neder
landse strijkkwartet musiceert om 21.30
uur. Vervolgens heeft Johan Otten om
22.15 uur een pianorecital. Het Robert
Shawkoor zingt om 23.05 uur spirituals
en om 23.20 uur spelen Stanley Black en
zijn orkest,
Op Hilversum II (298 m) start de
VARA om 19.30 uur met de eerste afle
vering van „Maliënkolder". Om 20.05 uur
in de "schatkamer onder de lijnbaan"
Voor het eerst in Nederland een
unieke collectie replica van de
vorstelijke pracht uit de Tower.
1 oktober -1 november
van 10-12 en van 2-5 u.
edelsteenkundige f.g.a.
diamantexpert g.i.a.
LIJNBAAN 92 ROTTERDAM
(Advertenties)
l v;^" 3
Pasta
Pasta l\ C. 1 Spray
haalt de meeste vlekken
uit de meeste stoffen!
volgt de melodieënexpress en om 20.30
uur de quiz „Je neemt er wat van mee".
Het Stradiva Sextet musiceert om 21.20
uur en om 21.50 uur volgt de magazine
„Marimba". Tot besluit speelt om 22.40
uur het Concertgebouworkest de Praag
se symfonie van Mozart o.l.v. Eugen
J'
Om half acht brengt de NTS het in
ternationaal agrarisch nieuws. Na het
journaal volgt om 20.20 uur een politieke
uitzending van de PSP. De NCRV-ru-
briek „Memo" begint om 20.30 uur en
wordt om 20.40 uur gevolgd door „V for
Victory". De hoofdfilm van deze avond
begint om 21.05 uur en handelt over de
moeilijke weg van de eerste vrouwelijke
arts in de Verenigde Staten: Elisabeth
Blackwell.
België Vlaams vertoont om 20.20 uur
de speelfilm „Viva Zapata" en om 22.15
uur zendt men de toneelrubriek „Me
dium" uit.
Voor wat de zaterdagavond betreft ver
wijzen we onze lezers naar elders in dit
blad, waar uitvoerig wordt ingegaan op
het „Grand Gala" dat deze avond vrij
wel geheel vulde.
Het zondagavondprogram confronteer
de de kijkers met de Verschrikking van
Hirosjima. Op de eerste plaats door een
boeiend televisiespel van Manuel van
Loggem, maar ook door wat een ge
spreksgroep over het afschuwelijke pro
bleem der atoomwapens had te zeggen,
Zoals men kon verwachten werd ook door
de deelnemers aan dit gesprek het ver
lossende woord niet gesproken. Niettemin
kon men waardering hebben voor de
manier waarop de NCRV „Hirosjima" en
alles wat dit woord aan verschrikkingen
oproept, deze avond aan de orde stelde.
Liet ligt in het voornemen van de
redactie van het NTS-journaal om
morgen, dinsdagavond 2 oktober na
afloop van het VPRO-programma aan
dacht te besteden aan de uitreiking
van de televisieprijs 1962 van het Prins
Bernhardfonds in de Burgerzaal van
het Hilversumse raadhuis.
Te Antwerpen wordt vernomen, dat,
naar alle waarschijnlijkheid, de vroegere
„Radio-Kerkske", thans „Radio Uilen
spiegel" in de eerste helft van de maand
oktober in de ether zal komen. Het ra-
dioschop ligt momenteel vrijwel kant en
klaar in het Willem I-dok te Antwerpen.
Woensdag zou het de haven verlaten om
voor anker te gaan ter hoogte van Heist
in internationale wateren. Het is niet uit
gesloten dat „Radio Antwerpenvan-
op de vrije zee" reeds zaterdag 6 oktober
zal kunnen beluisterd worden.
Zoals men weet heeft de Belgische re
gering een wetsontwerp ingediend waar
bij eenieder verboden wordt op om het
even welke wijze zijn medewerking te
verlenen aan dergelijke „piraatuitzendin
gen".
Zoals men al kon
weten is ter gele
genheid van het 75-
jarig jubileum van
ons Concertgebouw
orkest een aantal
speciale grammo
foonplaten versche
nen. De eigenlijke
„feestplaat", die de
discofiel geheel en al bij het jubileum
betrekt, is geborgen in een buitenge
woon fraai verzorgde cassette, die te
gelijkertijd een boekje is. Prof. Helene
Nolthenius heeft daarin de geschie
denis van het jubilerende orkest ver
teld. Ze deed dat met duidelijke liefde
voor haar onderwerp en tegelijkertijd
met zoveel charme en gevoel voor hu
mor dat men het verhaal, dat luister
rijk geïllustreerd is, met stijgend
enthousiasme leest.
De plaat zelf bevat twee bijzonder
populaire klassieken, nl. „Capriccio
Italien" van Tsjaikowsky en „De Mol-
dau" van Smetana, onder leiding van
Bernard Haitink vertolkt. Het eerste
werk, een plezierige en luchtige schets,
heeft een tintelende uitvoering gekre
gen, stralend als de Italiaanse zon zelf.
Dezelfde doorzichtigheid waarmee dit
capriccio gespeeld wordt, kenmerkt de
vertolking van „De Moldau", een werk
dat geladen is met grotere spanningen
en dat met grote nadruk een symfo
nisch gedicht is, een schilderij bijna.
De aanvankelijke lieflijkheid van de
bezongen rivier en haar latere majes
tueuze karakter worden prachtig ge
suggereerd. De klankenorgie van de
waterval weet Haitink geheel binnen
de teugels van zijn groots leiderschap
te houden.
De stereo-versie van deze plaat, die
wij beluisterden, maar evenzeer de
mono-uitgave, verraden misschien dat
de technici er bij deze gelegenheid eens
extra hun best op hebben gedaan te
bewijzen waartoe de fonografische in
dustrie thans in staat is. Daardoor is
deze jubileumplaat, die ondergebracht
is in Philips' Klassieke Discotheek, be
halve een visitekaartje van het Con
certgebouworkest (een der allerbeste
orkesten ter wereld!) tevens een uiting
van het hoge peil dat men in technisch
opzicht heeft bereikt.
We kunnen niet anders zeggen dan
dat het 75-jarig bestaansfeest van het
Concertgebouworkest voor de platen-
verzamelaar bijzonder waardig is her
dacht. (Philips 836 221 VZ).
BERNARD HAITINK
...dirigent van wat in de V.S. vaak
„het beste orkest ter wereldge
noemd wordt...
Een van de andere in het kader van
dit jubileum uitgebrachte platen is een
opmerkelijke uitvoering van Beetho-
vens Eroica. Het jubilerende orkest
speelt deze symfonie onder leiding van
de bejaarde Pierre Monteux, die zoals
men weet vele jaren als vaste dirigent
voor dit orkest gestaan heeft. Het was
een uitmuntende gedachte hem uit te
nodigen op deze wijze het jubileum te
komen „meevieren". Wie deze Eroica
hoort, zal wellicht aanvankelijk met
grote verbazing luisteren. Monteux
3)
Hoofdinspecteur Battle stond bekend
als een van de beste krachten van
Scotland Yard. Uiterlijk was hij het
summum van betrouwbaarheid, maar
niet van intelligente betrouwbaarheid.
,,Ik ken monsieur Poirot wel," zei
hij.
Zijn houten gezicht kreukelde tot
rimpels tezamen en werd daarna weer
glad.
..Kolonel Race," ging Shaitana voor:.
Poirot had Kolonel Race nooit ont
moet, maar hij had wel veel van hem
gehoord. Een knappe, gebruinde man
van een jaar of vijftig, die meestal er
gens in een uithoek van het keizerrijk
te vinden was vooral als er moei
lijkheden dreigden. „Geheime dien-t"
i.' een melodramatische term, maar in
dit geval beschreef hij voor de leek
nauwkeurig de aard van het werk, ciat
Kolonel Race deed.
Onder het voorstellen was de clou
van Shaitana's humoristisch getint plan
tot Poirot doorgedrongen. Innerlijk ver
maakte hij er zich niet weinig over.
,,De overige gasten zijn laat", zei
Shaitana. „Mijn schuld waarschijnlijk.
Ik geloof, dat ik kwart over achten
heb gezegd."
Juist op dat ogenblik ging de deur
open en kondigde de huisknecht aan:
„Dr Roberts."
De man, die binnenkwam, had in
zijn manier van doen iets, wat men het
beste een parodie op de manieren van
een huisdokter zou kunnen noemen. Hij
was een opgewekte, gezond uitziende
man van middelbare leeftijd. Kleine,
ondeugend schitterende ogen, een kaal
kruintje, uitgesproken aanleg voor een
buikje en een huid, die er uitzag, of
zij met groene zeep was geschrobd.
Zijn manier van doen ademde zelfver
trouwen. Je voelde, dat zijn diagnose
juist zou zijn en de behandeling die hij
voorschreef, aangenaam en praktisch...
„een glaasje champagne nu en dan, om
aan te sterken." Een man van de we
reld.
„Wel een beetje laat, niet?" vroeg
hij opgewekt.
Hij drukte zijn gastheer de hand en
werd aan zijn medegasten voorgesteld.
Hij toonde zich vooral verheugd over de
kennismaking met Battle.
„Wel, wel.... een van de grootste man
nen van Scotland Yard! Buitengewoon
interessant. U voelt er natuurlijk niets
voor, over allerlei gevallen te spreken,
maar ik waarschuw u vooraf, dat ik
zal proberen, u uit te horen. Stel ge
weldig veel belang in misdaad..mis
daad in het algemeen. Verkeerd voor
een dokter. Zwijg er natuurlijk over
tegen mijn nerveuze patiënten..dat
spreektha,ha,ha,
Weer ging de deur open. „Mrs Lor-
rimer."
Mrs Lorrimer was een modieus ge
klede vrouw van zestig jaar. Ze had
een fijngesneden gezicht, keurig opge
maakt, grijs haar en een duidelijke,
enigszins gebiedende stem.
„Ik ben toch niet te laat?" zei ze,
terwijl ze op haar gastheer toeliep.
Van hem keerde ze zich naar dr
Roberts, die ze blijkbaar kende.
De huisknecht diende aan: „Majoor
Despard."
Majoor Despard was een lange, ma
gere, knappe man, met een gezicht,
dat gehavend was door een groot,
hoekig litteken bij zijn slaap. Toen hij
voorgesteld was, wendde hij zich intuï
tief naar Kolonel Race en het duurde
niet lang of de twee zaten te praten
over sport en hun ondervindingen op
jachtgebied.
Toen ging voor de laatse keer de
deur open en diende de huisknecht
aan: „Miss Meredith."
Een meisje van even in de twintig
kwam binnen. Ze was niet groot en
niet klein, maar heel knap. Bruine
krullen bedekten bij haar oren haar
blanke hals en haar grijze ogen waren
helder en stonden aantrekkelijk ver van
een. Haar gezicht was gepoederd, maar
niet opgemaakt. Haar stem was zacht en
verlegen.
Ze ^ei: „Hemeltje, ben ik heus de
laatste?"
Shaitana stevende met een glas sher
ry en een complimenteus antwoord op
haar af. Daarna stelde hij haar uitert
vormelijk aan de andere gasten voor.
Miss Meredith bleef naast Poirot
staan en begon met langzame teugjes
haar sherry te drinken.
„Onze vriend is wel wat te vorme
lijk," zei Poirot met een glimlach.
Miss Meredith knikte. „Ja. Tegen
woordig vinden de meeste mensen voor
stellen overbodig. Ze zeggen: Jullie
kennen elkaar waarschijnlijk wel', en
daar blijft het bij."
„Of je ze wel of niet kent?"
„Ja, of je ze wel of niet kent. Soms
krijg je er een gekke toestand door
Dit is trouwens veel imponerender."
Ze aarzelde even en ging toen voort:
„Is dat Mrs Oliver, de schrijfster?"
De donkere altstem van Mrs Oliver
klonk op dat ogenblik boven alles uit.
Ze had het tegen dr Roberts.
„U kunt de vrouwelijke intuïtie niet
wegredeneren, dokter. Vrouwen voelen
dat soort dingen."
Zonder erbij te denken, probeerde ze
heur haar naar achteren te strijken,
maar haar hand bleef bij de pony ste
ken.
„Ja, dat is Mrs Oliver", zei Poirot.
„De Mrs Oliver die „Dood van een
danseres" heeft geschreven?"
„Ja. Dezelfde."
Miss Meredith fronste de wenkbrau
wen.
„En die houtachtige man, een hoofd
inspecteur, zei mr Shaitana, geloof ik?"
„Ja, van Scotland Yard."
„En u?"
„En ik?"
„Ik weet ongeveer alles van u, mon
sieur Poirot. U bent het geweest, die
de A.B.C. misdaden heeft opgelost."
„U vleit me, mademoiselle!"
Miss Meredith fronste weer haar
wenkbrauwen. Het leek wel een ge
woonte van haar. „Mr Shaitana," be
gon ze, „Mr Shaitana.." en zweeg.
Poirot zei rustig: „Je zou hem mis-
dadig-georiënteerd kunnen noemen. Het
heeft er tenminste veel van. In elk ge
val vindt hij het interessant ons te ho
ren redetwisten. Luister maar., hij
probeert Mrs Oliver en dr. Roberts te
gen elkaar op te jagen. Ze hebben het
over vergiften."
Miss Meredith hapte heel even naar
adem voor ze zei: „Wat een eigenaar
dige man toch!"
„Dr Roberts?"
„Nee. Mr Shaitana."
Ze huiverde even en zei: „Voor mij
heeft hij iets griezeligs. Je weet nooit,
wat hij interessant zal vinden., of
amusant., 't Zou nu en dan best wat
wreeds kunnen zijn."
„Zoals de vossejacht bedoelt u?"
Miss Meredith wierp hem een ver
wijtende blik toe. „Nee. Ik bedoelde.,
iets oosters."
„Ah, oui.. hij heeft een geest vol
onverwachte kronkelingen."
„Hoe bedoelt u dat?"
„Hij is misschien wat te gecompli
ceerd. U begrijpt hem misschien niet."
„Ik mag hem niet erg," vertrouwde
Miss Meredith hem bijna fluisterend
toe.
„Maar zijn eten straks wel, made
moiselle," stelde Poirot haar glim
lachend gerust. „Hij heeft een keuken
meid, die je dat is!"
Ze keek hem wat onzeker aan; toen
begon ze te lachen.
„Maar u bent helemaal geen boe
man," zei ze opgelucht.
„Ik geloof, dat u heel menselijk bent."
(wordt vervolgd)
durft heel wat aan! De gevestigde Beet
hoven-opvatting, inzonderheid aangaan
de zijn als dramatisch geldende symfo
nieën, veegt hij hier met één gede
cideerde zwaai van zijn dirigeerstok
weg en hij bouwt kloek een volstrekt
ander beeld op. De Eroica komt als
een gezandstraalde kathedraal, of, zo
men wil, als een van zijn dikke ver
nislaag ontdane „oude meester" te
voorschijn. En er zullen beslist mensen
zijn die zowel de door het vuil van
eeuwen bezwangerde kerk en het scha-
duwdonkere schilderij als de „oude",
romantische Eroica prefereren.
Monteux laat Beethovens derde uit
de instrumenten van het Concertge
bouworkest te voorschijn komen als
pure muziek, alsof hij voor het eerst
de partituur onder ogen had gekregen
en niets wist van Beethovens drama
tische levensgang, die onvermijdelijk
op de opvatting van zijn werken drukt.
Men moet deze vertolking van de
Eroica beslist gehoord hebben. Al was
het alleen maar om de grandioze soe
pelheid van geest van een vergrijsd
musicus als Monteux te kunnen bewon
deren. Strak, evenwichtig en streng
beteugeld laat hij het grootse werk
tot leven komen, nauwgezet vermij
dend in de diepe dalen en op de hoge
toppen te geraken die niet strikt mu
zikaal te verantwoorden zijn en die hij
als onjuiste pathos, valse dramatiek,
ja zelfs franje beschouwt.
Er valt over te discussieëren of de
interpretatie van Monteux of de toch
wel gevestigde romantisch-pathetische
opvatting de juiste is. Het maakt deze
plaat er alleen maar belangwekkender
door! (Philips 835 132 AY).
Joh. Seb. Bach heeft
tal van werken ge
schreven die bedoeld
waren om in de ker
ken van de door jeug
dig elan bezielde re
formatie te worden
uitgevoerd. De moei
lijke muziek, hoe sterk
geïnspireerd ook, ver
liet echter al spoedig
de kerken en bereik
te tnomfantelijk het concertpodium om
bij plechtige, algemeen christelijke ge
legenheden, te worden uitgevoerd. De
spiritualiteit van Bach was hierdoor in
de wereld werkzaam geworden en wij
kunnen daar niet dankbaar genoeg
voor zijn.
Een sprekend voorbeeld naast Bachs
passiemuziek, is zijn „Magnificat" kort
geleden in HMV's „Gramophonehouse
klassieken" uitgekomen. Dit grootse ge
tuigenis van Maria's uitverkiezing is
gesitueerd in de adventstijd. Wij zullen
er over niet al te lange tijd stellig wel
uitvoeringen van door de radio horen.
Maar degeen die het Magnificat op de
plaat bezit zal zichzelf als een geluk
kige sterveling beschouwen. Welk een
zeldzame kans om dit majestueuze, be
wogen werk tot in details te beluiste
ren. Er zijn gedeelten in, die erkend
tot het schoonste behoren dat ooit werd
gecomponeerd en hiervan noemen wij
de strofe „Esurientes implevit bonis"
(De machtigen haalt Hij neer van de
troon, de nederigen verheft Hij), een
subliem, contrapuntisch gedeelte, waar
in wij verwondering en vreugde om de
voorrang horen strijden.
Waarom klinkt deze heerlijke muziek
niet meer in onze kerken? De plaat
waarom het gaat is een Duitse opname.
De soli worden gezongen door Agnes
Giebel, Marga Höffgen, Hans Joachim
Rotsch en Hermann Prey, afgewisseld
door het Thomanerkoor. Het Gewand-
hausorkest o.l.v. Kurt Thomas verzorgt
de uiterst moeilijke, maar schitterende
begeleiding. Een beetje jammer vindèn
wij het, dat er tussen de twaalf strofen
Pierre Monteux (links) tijdens een
repetitie met het Concertgebouworkest.
Het lijkt wel alsof de vergrijsde diri
gent ruzie heeft met de violist, maar
zó heftig gaat het toch niet toe.
vrij lange pauzes zijn. Het was in zijn
tijd Willem Mengelberg die bij Passie
uitvoeringen vloeiende overgangen wist
te bereiken waardoor het muzikaal-ver-
halende element beter tot zijn recht
kwam. Dit zou bij het „Magnificat" wel
licht nog zinvoller zijn geweest. Niet
temin is de opname verrukkelijk!
(HMV GHLP 1040)
Een HMV-ep is gewijd aan orgelmu
ziek van Bach en de (te) weinig beken
de Karg-Elert. Piet van Egmond speelt
op het fraaie orgel van de Grote Kerk
in Dordrecht het bekende „Wachet auf,
ruft uns die Stimme" van Bach en
„Schmücke dich, o liebe Seele" en
„Nun danket alle Gott" van Karg-
Elert. Hij toont zich daarbij opnieuw
de technisch voortreffelijke organist,
wiens opvatting ons echter maar matig
kan bekoren. Hij omhangt de pure
muziek van Bach met teveel zwaar
wichtigheid, pathos en zwoelheid. Wie
deze stijl ligt kan aan deze opname
zijn hart ophalen. (HMV 7 EPH 1036).
Met een nieuwe EP-serie van His Mas
ters' Voice is andermaal recht gedaan
aan de ingrijpende betekenis van de te
vroeg gestorven gitarist Django Rein-
hardt voor de evolutie die de jazzmu
ziek in een halve eeuw heeft doorge
maakt. Zes platen, waarin Reinhardt op
treedt met het kwintet van de Hot Club
de France etaleren het onmiskenbare ta-
lennt van deze Franse zigeuner, die zich
in de dertiger jaren met een eigen stijl
onderscheidde. Die stijl, ritmisch het
midden houdend tussen swing en drive
van blanke en zwarte solisten, rhapso-
disch in de improvisatie en bijna ma
thematisch van melodie-opbouw, was bo
venal een gevoelsmatige en welhaast een
ontleding van Reinhardts stemmingen.
Ook in deze reeks hoort men Django
zelden nadrukkelijk op de voorgrond tre
den. Men is geneigd dat alles draait om
de verrichtingen van hotviolist Stenhane
Grapelly, met wie Reinhardt in 1934 de
Hot Club formeerde en die solistisch in
het kwintet steeds de boventoon heeft
gevoerd. En toch is het Reinhardt, die
de toon aangeeft, die ondanks de ver
minderde beweeglijkheid van zijn linker
hand aan zijn instrument een stem met
een ziel ontlokt. De platen van de nieuwe
serie zijn opnamen uit de jaren 1936-'40
en zijn van 'n opwindende klankkleur, die
naar onze smaak op de duur wat star
aandoet, maar gunstig afsteekt bij me
nige, hedendaagse stijl. (His Masters'
Voice EP-serie 7 EGH 1001-1007)
Er wordt de laatste tijd, gelukkig
veel werk gemaakt van de kinder
grammofoonplaat. In het nu aanbre
kende „seizoen" zullen er, naar we
uit de plannen der platenmaatschap
pijen begrepen hebben, heel wat ver-
schijnen. Een ervan, thans al verkrijg
baar, is een bijzonder leuk HMV-
plaatje, ,,Rinus Ragebol wandelt door
het bos", een plaatje van Eli Asser.
Het is een kostelijk ding, vooral de
vele liedjes zullen de kinderen doen
schateren. En ze zijn niet alleen leuk,
maar hebben ook niveau Wie toch
in de platenwinkel is, ten behoeve
van zijn discotheek, licht of klassiek
moet beslist eens aan de kinderen
thuis denken. Ze zullen met Rinus
Ragebol „weglopen"!
(HMV, 7 0PH 5001)
27-3. Humpie begon luidkeels te blè
ren toen hij de rivier voor zich zag.
„Mammie, ze schieten me dood!"
riep hij.
Maar Minter en Hinter gaven het
zo gauw niet op, en trokken hem mee.
„Houd je mond dicht, stommerd,"
siste Hinter, „zo verraad je aan de
soldaat waar we zitten."
Maar die waarschuwing kwam te
laat, want de oppassende schildwacht
zat hen al dicht op de hielen.
„Kijk eens!" riep Minter opeens.
Daar daar ligt een roeiboot!"
Inderdaad, het drietal had geluk. Ze
waren juist aan de piek gekomen waar
de generaal een steiger had laten aan
leggen om af en toe eens te kunnen
vissen Er lag een rank bootje, fris
in de kleuren, dat „het rietzangertje"
heette. In een paar tellen tijds waren
ze er in gesprongen en Hinter greep
de riemen.
„Halt!" klonk het. De schildwacht
kwam uit de struiken tevoorschijn en
holde met grote passen op hen toe
Maar hoewel hym zijn diensttijd goed
had leren hardlopen, kwam hij toch
te laat. Het bootje was al een eindje
de rivier op gevaren, toen hij de stei
ger bereikte..