de magneet
GROTE RECLAME-AANBIEDING
Woninginrichting A. J. M. JACOBS
ZEEUWS FRUII toonaangevend
ËÊËÊëi m
Veiling machtig apparaat
BANKSTEL
EETKAMER
Gunstige teeltvoorwaarden
Snelle aanpassing aan vraag
12
We weten hoe U zich voelt. Een vrouw, die iets nieuws kan ko
pen, begint zo opgewekt. Etalages bekijken, hier eens informeren
wat dat jurkje kost; daar eens vragen of die mantel ook in marine
-blauw te leveren is. Dan komen de teleurstellingen. Onpersoon
lijke aandacht. Onverschilligheid. Geen tijd voor een doordacht
advies. Langzaam verdwijnt uw feestelijk gevoel. - De moeheid
kruipt omhoog. - WE WETEN, WAAR U NAAR ZOEKT. De vrijheid
van rondneuzen, van zoeken en keuren. Maar dan. - Dan wilt U
toch graag een advies hebben, persoonlijke aandacht, een goede
raad wat U het beste staat. Welnu, dat en een feestelijk grote keus
vindt U bij ons. Onze verkoopsters zijn adviseuses, ze helpen U
met plezier. Omdat ze van hun werk houden. En omdat ze 't prettig
vinden U straks, blij en tevreden met uw niewe aanwinst, te zien
vertrekken.
vestigingen
Goes
Middelburg
Tijdens de Frui't-week van zaterdag 8 september t.m. zaterdag 15 september
Zware teak
SALONTAFEL
CADEAU
prachtig
TAFELKLEED
CADEAU
Bij aankoop van SLAAPKAMER van tenminste 400,-- 2 pers. chenille SPREI CADEAU
3 grote toonzalen vol meubelen voor iedere beurs
LANGE KERKSTRAAT 11-17 ALLEEN TE GOES Telefoon 5855
VERLEDEN
BEPERKING
PEREN
m* W&- life
2
O
M
M
CM
H
H
M
2
4-, <7
12
WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1962
i
Bij aankoop van
van tenminste 450,-
Bij aankoop van
van tenminste 450,-
Lekker zijn ze in elk geval de sap
pige appels en peren uit de Zeeuwse
bongerds.
(Van onze fruitmedewerker)
Wanneer we het hebben over da
Zeeuwse fruitteelt en ons bezig
houden met het heden en het ver
leden van deze bedrijfstak komen
twee dingen speciaal naar voren.
In de eerste plaats is dat het feit
dat bodem en klimaat in dit ge
bied gunstig zijn voor de fruitteelt
en in de tweede maar niet minder
belangrijke plaats het feit dat de
Zeeuwse fruittelers steeds tijdig
zijn overgeschakeld op nieuwe
teeltvormen en het met nieuwe
rassen hebben gewaagd. Deze fac
toren hebben er in belangrijke
mate toe bijgedragen dat de
Zeeuwse fruitteelt toonaangevend
is voor ons land. Er worden hier
fruitprodukten geteeld die ge
vraagd zijn op de markten in bin
nen- en buitenland en de concur
rentie met fruit uit andere lan
den glansrijk kunnen weerstaan.
We zien niet chauvinistisch wanneer
we beweren dat de Zeeuwse fruitteelt
heel hoog staat aangeschreven in lan
delijk verband. In andere fruitcentra
vraagt men zich dikwijls af hoe de Zeeu
wen het doen en maar al te graag komt
men hier een kijkje nemen en er is ook
veel te zien voor de rasechte fruitteler.
De Zeeuwse bedrijven zijn over het al
gemeen aangepast aan de eisen welke
deze tijd stelt aan een modern fruit
bedrijf
net oude en verouderde is praktisch
overal verdwenen. Nieuwe bedrijven
zijn gesticht, oude bedrijven zijn ver
nieuwd en jaarlijks groter wordt de
stroom van kwaliteitsfruit dat via de
veilingen naar alle delen van het land
gaat en ook in vele West-Europese lan
den terecht komt.
In een ver verleden was Zeeland
reeds een gebied waar fruitteelt werd
beoefent. Het schijnt dat er ruim 700
jaar geleden in deze provincie al fruit
voor de handel werd geteeld en in de
veertiende eeuw was er al sprake van
verscheping van fruit uit Zeeland naar
Engeland.
De kronieken vertellen van een zich
gestadig uitbreidende fruitteelt voorna
melijk rond de boerderijen en op de
landbouwbedrijven. Omstreeks 1650 was
er rond Goes reeds 400 ha boomgaarden.
Vooral in het laatst van de vorige eeuw
heeft de fruitteelt een sterke uitbrei
ding ondergaan. Dat was mede het ge
volg van toenemende afzetmogelijkhe
den door de opkomende industrie die
aan heel wat mensen werk bood.
Rond de eeuwwisseling zijn er vooral
op Zuid-Beveland veel boomgaarden
aangeplant en ze hebben hun fruit ge
leverd tot 1940 en nog wel later. Vooral
de ouderen zullen zich die ouderwetse
hoogstamboomgaarden nog wel herinne
ren. Vooral in de bloeitijd boden ze een
prachtige aanblik en er konden gewel
dig veel kilo's fruit hangen aan die gro
te bomen. Alleen duurde het erg lang
voor een aanplant in produktie kwam
en bekend is het gezegde .boompje
groot plantertje dood." Dat was de tijd
van de Bellefleur en de Hondsmuil, van
de Ganzebout en de Court Pendu, na
men die we nu niet meer tegen komen
in het Zeeuwse appelsortiment maar die
de ouderen allemaal nog zullen kennen
omdat ze zovele jaren achtereen de be
langrijkste Zeeuwse fruitrassen waren.
En dan praten we nog maar niet over
de ,,bieënkurfjes" die elke boer tegen de
winter toch wat in voorraad moest heb
ben, over de ,,Goesse markt"peren en
de Duifjesper en".
Het zijn allemaal rassen uit een tijd
die voorbij is. Ze zijn verdwenen, zo
als ook de hoogstamboomgaarden ver
dwenen zijn. Ze pasten niet meer in deze
moderne tijd waarin als het nodig is op
korte termijn de bakens verzet moeten
worden.
Vroeger duurde het 25 jaar voor een
fruitaanplant in produktie kwam. Nu
heeft men na 5 jaar reeds een flinke
appeloogst van een nieuwe aanplant
en het is heel goed mogelijk dat een be
paalde aanplant geen 25 jaar mee gaat
omdat andere, betere rassen, in die tijd
weer naar voren zijn gekomen.
Vroeger moest men met grote ladders
in de bomen om de vruchten te pluk
ken. Dat kostte allemaal veel arbeid
Nu hebben we de kleine boomvorm ge
kregen waarbij de ladder veel minder
gebruikt behoeft te worden. Vroeger
was het al heel mooi als er een produk
tie van 15.000 kg. per ha. werd gehaald.
Nu is een opbrengst van 40.000 kg per
ha op het moderne fruitbedrijf geen
zeldzaamheid meer en op sommige be
drijven komt men met rassen als Gol
den Delicious en James Grieve nog
verder.
En dan hebben we nog niets gezegd
over de rassen die nu favoriet zijn op
het moderne Zeeuwse fruitbedrijf. Daar
vinden we geen 20 tot 30 verschillende
rassen meer zoals vroeger. Het zijn er
hoogstens 4 of 5 geworden.
Als zomerras is er de James Grieve,
een appel met een bijzonder fijne smaak
die bovendien groot is en mooi van
kleur. De aanvoer hiervan is juist deze
week op gang gekomen en in de komen
de weken zal deze appel in grote hoe
veelheden te koop zijn. Na de James
Grieve komt op het moderne Zeeuwse
fruitbedrijf de Cox's Orange Pippin, 'n
appel welke onbetwist tot de beste ap
pelrassen ter wereld behoort, vooral
wat de smaak betreft.
Het is een moeilijk ras om te telen
maar in Zeeland wil de Cox's wel groei
en en bovendien is het belangrijk dat
ze in de meer zuidelijk gelegen lan
den niet zo best te telen is.
De Cox's voelen zich in Zeeland heel
goed thuis en vele duizenden kisten zul
len er over enkele weken weer van dit
ras te koop zijn.
Van de winterrassen is de Golden
Delicious, de gouden heerlijkheid, het
belangrijkste ras. Elk jaar wordt de
aanvoer hiervan groter op de Zeeuwse
fruitveilingen. Dit ras is de grote favo
riet bij de nieuwe aanplant en in de
toekomst kan hiervan een zeer groot
aanbod worden verwacht. Belangrijk is
daarbij dat de consumptie van de Gol
den Delicious al in december kan be
ginnen en voort kan duren tot in mei-
juni, dank zij de moderne bewarings-
mogelijkheden.
Ook voor Golden Delicious is Zeeland
een belangrijk produktiegebied. Verder
hebben we hier veel Jonathan, ook een
belangrijk winterras, en de bekende
goudreinette neemt hier nog altijd een
voorname plaats in. Alleen worden de
ze twee rassen niet veel meer aange
plant.
We zijn wat uitvoerig ingegaan op de
appels omdat deze van grote betekenis
zijn op het Zeeuwse fruitbedrijf. Toch
mogen ook de peren niet verwaarloosd
worden. Zeeland is een grote perenle
verancier en ook hiervan kan weer ge
zegd worden dat de beste rassen en
kwaliteiten te koop zijn.
Beurré Hardy en Bonne Louisse, Tri
umph de Vienne en Doyenné du Corni
ce, Conférence en Précoce de Trevoux,
het zijn namen van peren die de kenner
doen likkebaarden en het zijn allemaal
rassen die op het Zeeuwse fruitbedrijf
worden geteeld in grote hoeveelheden.
Globaal kan gezegd worden dat van de
Zeeuwse hardfruit produktie 2/3 komt
voor de rekening van appels en 1/3
voor de rekening van de peren.
4
(i
A J, \Jïl
Vanaf augustus tot november vinden
honderden mensen hun werk in het
plukken van appels en peren.
We zijn bij dit alles niet volledig ge
weest. We hebben niet geschreven over
de geweldige uitbreiding van de fruit
teelt die er de laatste jaren valt waar
te nemen, met name op het landbouw
bedrijf. Vooral Zeeuwsch Vlaanderen is
hiervan een sprekend voorbeeld. Bij
zonder fraaie fruitbedrijven zijn daar
aangelegd en komen thans in produktie
Alleen hebben we het idee dat de on
dernemers daar nog wat moeten leren
ten aanzien van de afzet want dat
laten ze nog graag aan een ander over
en dat regelen ze dikwijls nog niet zelf.
- Zonder twijfel zullen echter ook zij
gaan beseffen welk een machtig af-
zetapparaat zij hebben in hun veiling
en deze steeds meer gaan inschakelen
om de hoogste prijs van hun produkten
te krijgen.
We hebben niet geschreven over de ge
weldige investeringen die nodig zijn
voor een fruitbedrijf. Deskundigen heb
ben berekend dat voor een modern
fruitbedrijf, (dat 7 ha groot dient te
zijn) een vermogensbehoefte ontstaat
van 167.000.- in de top. Dat wil dus
nog al wat zeggen en een dergelijk cij
fer toont wel aan dat men zeker niet
lichtvaardig over moet gaan om fruit
teler te worden.
Erkenningen of vergunningen zijn nu
niet meer nodig maar, zoals gezegd,
er moet veel kapitaal aanwezig zijn en
om dat rendabel te kunnen maken
zal men voor 100 pet. vakman moeten
zijn. Omdat de Zeeuwse fruittelers dat
over het algemeen zijn weten zij tot
zulke goede resultaten te komen en
daarom ook kan de ontwikkeling van
de fruitteelt hier met vertrouwen te
gemoet worden gezien. In het verle
den hebben de Zeeuwse fruittelers
steeds getoond hun tijd te verstaan.
In het heden doen ze dat nog altijd
en in de toekomst zullen ze niet an
ders doen.
(Van onze fruitmedewerker)
Wanneer u zaterdag de praalwagens
van het fruitcorso voorbij ziet rijden
zult u daar ook zoals gewoonlijk weer
de praalwagen van de veilingvereniging
„Zuid Beveland" te Goes zien. Verwacht
mag worden dat uw oog dan geboeid zal
worden door de schoonheid van vorm en
kleuren die u ziet en het is mogelijk dat
u ook een ogenblik zult stilstaan bij het
feit dat het een veilingwagen is en dat
de veilingen toch wel van heel grote
betekenis zijn voor de ontwikkeling van
de Zeeuwse fruitteelt.
Men kan rustig vaststellen dat de
fruitteelt in dit gewest nimmer tot zulk
een grootse ontplooiing gekomen zou zijn
als zij niet naast zich had gehad dat
machtige afzetorgaan, dat veiling heet,
waar vraag en aanbod elkaar ontmoe
ten en waar de prijs tot stand komt.
Via de Zeeuwse veilingen worden elk
jaar miljoenen kilo's appels en peren
verladen naar alle delen van het land
en naar de buitenlandse markten.
Wat er omgaat op die Zeeuwse veilin
gen mag blijken uit een enkel cijfer.
Het vorig jaar hadden de gezamenlijke
Zeeuwse veilingen een omzet van 40 mil
joen gulden. Het grootste aandeel hierin
had de veiling in Kapelle-Biezelinge die
een omzet bereikte van 12 miljoen gul
den. Ook de omzet van de veilingver
eniging in Goes mocht er echter 2ijn
want hier werd voor niet minder dan
10.3 miljoen gulden geveild.
De andere veilingen zoals die in
Krabbendijke, Middelburg en Terneuzen
zijn wat kleiner en kwamen aan om
zetten van 2 tot 4 miljoen gulden maar
voor hun gebied zijn ze van niet min
der grote betekenis.
Wie in het drukst van het seizoen,
zoals we dat in deze weken beleven,
wel eens een bezoek heeft gebracht aan
een van de grote Zeeuwse veilingen
zal versteld staan van de drukte en be
drijvigheid die daar heerst. De telers
brengen er hun produkten en enkele uren
later worden ze verkocht en vervolgens
weer verladen om op korte termijn
bij de consument terecht te komen.
Groot is de betekenis van de veilingen
voor de fruitafzet en dat de telers dat
óók zo zien blijkt uit het feit dat in de
fruitcentra vrijwel iedereen lid is van
de veiling.
Zo heeft de veiling in Kapelle-Bieze
linge ongeveer 1500 leden en bij de vei
ling in Goes stonden er op het eind van
het afgelopen boekjaar 875 leden in
geschreven.
Vrijwel elke Zeeuwse fruitteler is lid
van de veiling, een situatie die in andere
delen van het land heel anders ligt.
Geweldige gebouwen hebben de vei
lingen neergezet om te voldoen aan de
eisen welke worden gesteld in verband
met een vlotte afzet.. Er zijn uitgebreide
Het veilinggebouw aan de Stations
straat in Kapelle-Biezelingede plaats
waar elke dag opnieuw vele duizen
den kilo's fruit worden aangevoerd en
vervolgens weer verladen naar de
binnen- en buitenlandse markten.
sorteer- en pakstations en het fustpark
omvat bij de Zeeuwse veilingen ongeveer
1,5 miljoen stuks kisten en kratten.
We mogen dan ook zonder meer stel
len dat de Zeeuwse fruitteelt niet denk
baar zou zijn zonder haar veilingen en
terecht zien de telers dit afzetorgaan
als een deel van hun bedrijf, wat het
bedrijfseconomisch gezien ook werke
lijk is.
