asjblaü
Mammoetwet geamendeerd
Humanistische vorming op
de openbare school
Ruim
Tweehonderdduizend doden,
prijs voor de vrijheid
HOLS
10.000,-
aan prijzen
Sovjet-spion Pripolzev
in vrijheid gesteld
Algiers in feestroes
BONDSKANSELIER BEZOEKT PARIJS
Soekarno wil verkenner
naar dr. v. Royen sturen
Sluiting van onrendabele
mijnen gaat te langzaam
Godsdienstonderwijs sal
toch streep voor hebben
Zuur
Planprocedure
Geen nieuwe
landing bij
Kaimana
ALGERIE IS ONAF
Ben Bella in
het gareel
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Groslijsten VVD.
Staatssecretaris
van Houten niet
verkiesbaar
Bent U abonnee
Doe dan (gratis) mee
Wind en buien
Veel ijver en
beetje ruzie
Bonn eist twee
tegenprestaties
Mevr. Schumacher
herenigd met
ontvoerde zoon
Handelspositie
iets verbeterd
WEER SOVJET
KREDIETEN VOOR
ZUID-SLAVIE?
JE ZIET ZE WEER
STEEDS MEER!!
102e JAARGANG
No. 24019
Voor God, Koningin en Vaderland
WOENSDAG
JULI 1962
Uitgave: N. V. Uitg Mij. Neerlandia
Directeur: E, H. B Brader.
Hoofdredacteur: J. J H. A. Bruna.
Redactieraad: J. M A. C. v. Dongen,
C. J v. Hootegem mr. dr. A J. J. M.
Mes, mr H M. L. de Rechter, P. V. M.
Vercauteren. L. J. v. 't Westende.
Bureaus: Breda - Reigerstraat 16 -
Tel 2234) (4 lijnen) - Postgiro 278841.
Abonnementsprijs f 7.30 per kwartaal,
t 8,60 per post, 0,56 per week
Buitenlandse abonnementen op aan
vraag. Losse nummers 15 cent.
Advertentieprijs voor de gehele oplage
0,42 per mm (Ing. Med. 1,05). Bij
contract aanzienlijke reductie. Volledi
ge tarieven en Algemene Voorwaarden
worden op aanvraag gaarne verstrekt.
Bureau vim de
Zeeuwse Eilanden: GOES, Klokstraat 1 telefoon 6 252 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen- HULST Steenstraat 14 - telefoon 2377 (Biibureaus Terneuzen IJsbaanstraat 24 - telefoon 2601 OQSTBURGj_Nieuwstraat^l^j'_Jelefo(m^28J3)
Uit de voorlopige groslijsten van de
V.V.D. voor de Tweede-Kamerverkiezin
gen van 1963 blijkt, dat staatssecretaris
Van Houten en de heren Ritmeester, Van
Leeuwen en Den Hartog, zich niet meer
beschikbaar willen stellen. De afdeling
Zwolle-Zwollerkerspel heeft schriftelijk
aan het hoofdbestuur medegedeeld, de
partijvoorzitter, mr. P. J. Oud, thans te
bejaard te vinden om hem nog verkies
baar te stellen. Op vrijwel alle andere
voorlopige groslijsten der afdelingen ko
men de topfiguren van de V.V.D. voor,
behalve de partijsecretaris, de heer
Dettmeijer en vice-premier drs. H. A,
Korthals. Daarmede is niet gezegd, dat
de heer Korthals op den duur geen kan
didatuur zou willen aanvaarden. Deze
aangelegenheid maakt, volgens het par
tijsecretariaat. nog een punt van bespre
king uit.
De groslijsten der afdelingen geven
nog geen zuiver beeld van de uiteinde
lijke kandidatenlijsten van de V.V.D.
De buitengewone algemene vergade
ring van de V.V.D. in januari 1963 zal de
definitieve beslissingen nemen.
Exclusief Bankstel
T.V.-ontvanger
Bromfietsen
Fietsen
Elektr. naaimachine
Oliehaard
Koelkast
Smalfilmcamera
5000 sigaretten
en nog honderden andere
prijzen kunt u winnen in
de grote Tour-de-France-
prijsvraag van het
DAGBLAD DE STEM
HET AVRO-actiecomité wil een onder
zoek laten instellen naar vermeende
valsheid in geschrifte welke gepleegd
zou zijn bij de verkiezing voor geweste
lijke besturen van de AVRO. De AVRO
heeft een intern beraad over deze zaak
van de hand gewezen.
HET ROODE KRUIS heeft in samen
werking met diverse specialisten een tij
delijk beademingscentrum in de bossen
van Zeist ingericht. Vijftien patiënten
kunnen hier zes dagen vakantie houden.
HET NEDERLANDS instituut voor ver-
keersonderwijs te Zeist heeft zich ge
keerd tegen het Centraal Bureau voor
de afgifte van rijvaardigheidsbewijzen,
omdat dit het door C.B.R.-directeur Wes-
terlaken geschreven boekje als het al
leenzaligmakend brok verkeerstheorie
beschouwd wil zien.
DE BROER van Fidel Castro, de sinis
tere Raoul, heeft gisteren in het Krem
lin een bezoek aan premier Kroestjev
gebracht. Zijn baardige broer heeft in
tussen 25.000 soldaten naar de provincie
Matanzas op Cuba gestuurd om daar de
geurrilla de kop in te drukken.
SIR WINSTON gaat goed vooruit Hij
heeft gisteren een verse sigaar opgesto
ken en heeft zijn glaasje cognac weer
gedronken. De dijbeenbreuk schijnt aar
dig te helen.
EEN JONGEMAN uit Equador die in
ons land op vakantie was en omdat hij
zonder geld zat een Braziliaan nogal fors
had bestolen, is gisteren tot een half
jaar veroordeeld.
Weersverwachting, medegedeeld door
het K.N.M.I., geldig tot vanavond:
Krachtige, langs de kust nog af en
toe tot hard aanwakkerende noord-
westelyke wind. Verspreide opkla
ringen, maar ook af en toe buien.
Dezelfde temperaturen als gisteren.
Vandaag: zon onder-21.02 uur. Maan
onder 22.35 uur.
Morgen: zon op 4.26 uur. Maan op
8.02 uur.
Mits de ouders der leerlingen er om vragen kan in de toekomst
bij het openbaar voortgezet onderwijs humanistisch vormingsonder
wijs gegeven worden. Een daartoe strekkende bepaling is gisteren in
de Tweede Kamer in de Mammoetwet aangebracht door een amen
dement van de socialist Kleijwegt. Vóór dit met 118 tegen 21 stemmen
aanvaarde wijzigingsvoorstel stemden de P.v.d.A., K.V.P. (behalve
de heren van Thiel en Lucas), V.V.D., C.P.N., P.S.P. en vijf anti's.
Een nieuwe overwinning van het humanisme? Dat kan men niet zon
der meer stellen De rechterzijde verwierp namelijk een ander amen-
dement-KIeijwegt (Pv.d.A.), dat ook het godsdienstonderwijs van
wege de kerken b£ het openhaar onderwijs nadrukkelijk afhankelijk
wilde doen stellen van een initiatief der ouders. Door die verwerping
komt in de wet in zekere mate tot uitdrukking dat het humanisme
van een andere, lagere orde is dan de Kerk.
OPENEN
Over deze problematiek is ook giste
ren Weer uitvoerig gediscussieerd. Het
was een typisch Hollands-theologisch-
binnenhuisdebatje. Zoals de kamer daar
druk gebarend, fel interrumperend over
kerk en humanisme redetwistte, deed zij
denken aan oude gravures van ruziënde
predikanten remonstranten en contra
remonstranten uit de tijd van de
godsdiensttwisten.
Onder de discussie door manoeuvreer
de de P.v.d.A. naar een compromis, dat
in zekere zin (door de formulering) tot
uitdrukking bracht dat het humanisme
bepaald niet gelijk staat met religie. Dr.
Albering (K.V.P.)die daartoe suggesties
had gedaan, was er nog niet geheel te
vreden mee. Toen het echter niet moge
lijk bleek een formulering te vinden die
iedereen kon bevredigen, legde de K.V.
P. zich tenslotte in grote meerderheid
toch maar neer bij het amendement-
Kleijwegt, nadat overigens eerst was
vastgesteld, dat om godsdienstonderwijs
te kunnen geven niet eerst een uitdruk
kelijk verzoek der ouders nodig is.
De socialisten zaten er wat zuur by te
kyken, evenals trouwens de liberalen.
De gezichten aan de linkerzijde ver
strakten echter nog meer toen men
in een typische concurrentiestrijd tussen
openbaar en bijzonder onderwijs te
gen de rechterzijde het onderspit moest
delven.
Het ging hierbij om een erg ingewik
kelde materie (de oprichtingsnormen
voor openbare en gemeentelijke
bijzondere scholen) waarbij enerzijds de
voorstanders van het openbaar onderwijs
er op uit waren hun school zo goed
mogelijke kansen te geven, terwijl aan
de andere kant de voorstanders van het
bijzonder onderwijs fel van leer trokken
tegen alles wat de huidige vrijheid van
het bijzonder1 onderwijs zou kunnen aan
tasten. Was die ijver over en weer prij
zenswaardig, al dit geruzie toont wel
aan, dat de hoog geroemde onderwijs-
pacificatie nog niet erg diep gaat.
De rechterzijde behaalde in dit geval
de overwinning. Heel gelukkig was de
K.V.P. er nu ook weer niet mee, want
de socialist Kleijwegt had tevoren ge
zegd, dat de P.v.d.A.-fractie, als zij haar
zin niet zou krijgen, zich nader zou
moeten beraden over haar eindoordeel.
Dat was duidelijk een dreigement. Te
recht ging de K.V.P. er overigens niet
voor op zij.
In de avondvergadering kwam de
planprocedure aan de orde, één van de
„peilers" van de Mammoetwet. Deze
planprocedure- maakt het onmogelijk,
dat een school automatisch voor bekos
tiging uit 's rijks kas in aanmerking
komt als er een bepaald aantal leerlin
gen is. De subsidiëring wordt nu aan be
paalde getalsnormen gebonden, een
systeem, dat gezien de beperkte
financiële middelen, volgens mr. Cals
garandeert, dat de juiste school op de
juiste plaats komt.
De kamer kon met deze gedachte in
het algemeen wel akkoord gaan. De heer
Engelbertink (K.V.P.) was evenwel van
oordeel dat de getalsnormen voor het
platteland wat verlicht dienen te wor
den. Anders dreigt het gevaar, meende
hij, dat er op het platteland, met name
in Zeeland en Friesland, onvoldoende
mogelijkheid komt voor voortgezet on
derwijs. Zijn daartoe ingediend voorstel
werd bijgevallen door de V.V.D. en A.R.,
maar bestreden door minister Cals en de
P.v.d.A.
Volgens de bewindsman biedt de hui
dige tekst van het wetsontwerp meer
mogelijkheden voor een verantwoorde
schoolspreiding op het platteland dan
het amendement-Engelbertink. Dr. Tans
voorzag van dit wijzigingsvoorstel zoveel
verstarring, dat het, als het zou worden
aangenomen, zijn animo voor de mam
moet nog meer zou verminderen. Van
daag wordt over dit amendement be
slist.
Dan moet de kamer zich tevens uit
spreken over een amendement-Roosjen
(A.R.) dat voor het m.a.v.o. (u.l.o) en
l.a.v.o. (v.g.l.o.) het huidige „automatis
me" wil handhaven. Mr. Cals zag geen
aanleiding voor het handhaven van deze
uitzonderingspositie.
West-Duitsland heeft de Russische
spion Valentin Pripolzev vrijgelaten, als
een eerste stap in een Westduits-Russi-
sche uitwisseling van politieke gevange
nen.
Pripolzev heeft gisteren het land ver
laten.
Hij was in februari van dit jaar ver
oordeeld tot vier jaar gevangenisstraf.
Hij gebruikte zijn positie als lid van de
Sovjet-handelsmissie in Keulen als dek
mantel voor spionage-activiteit.
Het Westduitse ministerie van Buiten
landse Zaken heeft de hoop uitgespro
ken dat Moskou thans twee Duitse stu-
denten zal vrijlaten die in een. Russische
gevangenis zitten, beschuldigd van spio
nage.
Moskou heeft grote druk op Bonn uit
geoefend voor de vrijlating van Pripol-
zef. In voorbereiding tot deze vrijlating
hadden de Russen zelf het echtpaar
Adolf en Hermine Werner vrijgelaten
Het echtpaar zat in de Sovjet-Unie een
gevangenisstraf uit wegens spionage
voor West-Duitsland.
De Westduitsers vroegen echter ook
nog de vrijlating van twee studenten,
Walter Naumann en Peter Sonntag,
voordat zij Pripolzef wilden vrijlaten.
Volgens Russische informanten in
Bonn die zich hierover zonder terug
houding uitlieten hebben Bonn en
Moskou een „gentlemen's agreement" ge
sloten. De Russen zullen de twee Duitse
studenten „ove-r enkele wegen vrijla
ten".
Pripolzef was een militair spion. Hij
werd ontdekt toen hij trachtte voorma
lige Duitse krijgsgevangenen uit Rusland
voor zijn karretje te spannen met be
hulp van chantage. Hij werd op 25
augustus 1961 gearresteerd. De spion had
oen nog een vergeefse poging gedaan
een microfilm op te eten.
Volgens de Russische ambassade in
Bonn was Pripolzef diplomatiek on
schendbaar geweest, maar volgens de-
Duitse rechtbank genoten alleen hoofden
van missies, hun twee eerste assistenten
en leden van ambassades deze status.
President Soekarno heeft gisteren ge
zegd dat hij een afgezant naar Washing
ton wil sturen om een definitieve beves
tiging te verkrijgen van de Nederlandse
aanvaarding van het plan-Bunker. Soe
karno maakte dit bekend na een lang
durige vergadering met al zijn „bevrij-
dingsbonzen".
De Indonesische verkenner die naar
Washington gaat (men heeft de naam
van Malik horen noemen) zal dr. Van
Royen naar de bekende weg moeten
vragen. De geruchten over een hervat
ting van het overleg in de loop van de
volgende week hebben door dit nieuws
uit Djakarta enige grond gekregen.
Onze parlementaire redacteur meldt,
dat berichten over Indonesische bereid
heid tot hervatting van het overleg in
Den Haag met reserve zijn ontvangen.
Tekenen van een echte bereidheid tot
onderhandelen heeft men nog niet kun
nen opmerken en bovendien vreest men
van een eventueel nieuw gesprek de
nodige moeilijkheden, namelijk zodra het
zelfbeschikkingsrecht van de Papoea's
ter sprake komt. Nederland wil een be-
stuursoverdracht tegelijk met een ga-
De vacature Koersen
Mr. Bachg neemt zijn
benoeming niet aan
De in de vacature van wijlen de heer
Koersen (K.V.P.) tot lid der Tweede Ka
mer benoemde mr. F. J. H. Bachg uit
Den Haag, heeft zijn benoeming niet
aanvaard, zulks in verband met zijn
werkzaamheid in het college van be
roep voor het bedrijfsleven.
Op de desbetreffende lijst volgt als
degene, die nu voor benoeming in aan
merking komt dr. J. Delfgauw, wethou
der van Rijswijk (Z.H.) en docent aan
de katholieke sociale academie in Den
Haag.
rantie voor het zelfbeschikkingsrecht.
Sedert gisteren is het aan Nederlan
ders verboden om in Indonesische krijgs
dienst te treden. Sedert 1951 was dit
toegestaan nadat Nederland de soeverei
niteit aan Indonesië had overgedragen.
Van het strijdtoneel op Nieuw-Guinea
zijn geen nieuwe bijzonderheden bekend.
Wel is met zekerheid vastgesteld dat de
Indonesische vliegtuigen, die vorige
week donderdag boven Kaimana zijn ge
signaleerd, geen verse parachutisten
hebben afgeworpen. De sporen die de
Nederlandse patrouilles in het oerwoud
hebben aangetroffen waren afkomstig
van de reeds veel eerder neergelaten
parachutisten vermoedelijk zestig
man van luitenant Sisnoto, de fanatie
ke, die bezig zijn zich terug te trekken.
De Indonesische vliegtuigen van vorige
week donderdag hadden waarschijnlijk
opdracht om de troep van Sisnoto van
nieuwe voorraden te voorzien. Er zijn
echter geen parachutes gezien en dit be
tekent dat de vliegtuigen de „bevrijders"
niet hebben kunnen vinden.
De Westduitse bondskanselier dr. Kon
rad Adenauer is voor een bezoek van
een week aan Frankrijk in Parijs aan
gekomen. In een open wagen rijden
kanselier Adenauer en president De
Gaulle over de Place de l'Opéra in
Parijs. De bondskanselier en president
De Gaulle hebben gisteren besloten
snel vorm te geven aan een politiek
verenigd Europa. Beide staatslieden
zijn het er over eens dat Engeland
lid moet worden van de Euromarkt.
De Israëlische mevrouw Ida Schuma
cher heeft haar tien jaar oude zoontje
Josef gisteren te New York onder haar
hoede terug gekregen. Zij maakt zich op
om met hem en zijn 15-jarige zusje Zina
naar het land terug te vliegen waar hij
drie jaar geleden op instigatie van fa-
natiek-religieuze grootouders werd ont
voerd.
Josef zag moede-r en zuster maandag
terug, nadat er drie jaar lang over de
gehele wereld naar hem was gezocht.
De hoge autoriteit van de E.G.K.S,
heeft de Belgische regering medegedeeld
dat zij het Belgische program voor slui
ting van onrendabele mijnen voor dit
jaar onvoldoende acht. De Belgische
plannen voorzien in het opheffen van
een jaarlijks produktievermogen van
ruim 400.000 ton.
De hoge autoriteit wijst er evenwel
op dat de Belgische regering zich heeft
verplicht tot de sluiting van mijnen met
een totale jaarproduktie van 2,5 miljoen
ton tegen eind 1963. Dit zou betekenen
dat volgend jaar nog voor een capaciteit
van ruim 2 miljoen ton per jaar mijnen
gullen moeten worden gesloten.
Overigens meent men in Luxemburg
dat de handelspositie van de Belgische
mijnen de laatste maanden aanzienlijk is
verbeterd en dat er wel een einde kan
Een beeld uit de Kasba van Algiers,kregen onafhankelijkheid op feestelijke
Gistermorgen om half elf (Ned.
tijd) is Algerië een onafhankelijke
staat geworden. Dit geschiedde
door de overhandiging van een
brief van president De Gaulle aan
de Algerijnse interim-regering in
Rocher Noir. Dit grote ogenblik
was het startsein voor een reeks
van feesten in Algerië. De Alge
rijnse oorlog had aan beide zijden
200.000 doden geëist en het Franse
moederland heeft driemaal aan de
rand van een burgeroorlog gestaan
in de 7V2 jaar welke de strijd heeft
geduurd.
Opluchting dat aan de Algerijnse
nachtmerrie een einde is gekomen heerst
dan ook alom. Op grond van de akkoor
den van Evian zal het lot van Algerië
nog een aantal jaren met dat van Frank
rijk verbonden blijven.
Zes uur nadat de onafhankelijkheid
een feit geworden was is de Algerijnse
voorlopige regering, onder leiding van
Ben Khedda, uit ballingschap in Tunis,
in Algiers gearriveerd. Ben Bella, de
vice-premier van de regering, die ervan
verdacht wordt een paleisrevolutie te
willen ontketenen, geeft er de voorkeur
aan nog even uit de buurt te blijven,
rnaar wel heeft hij, nadat bemiddelaars
hem hadden opgezocht, beloofd niets
tegen de F.L.N.-regering te zullen onder
nemen.
Zoals verwacht werd is Jean Marcel
Jeanney, een Franse oud-minister, be
noemd tot de eerste Franse ambassa
deur in Algerië. Zijn eerste taak was
het premier Ben Khedda geluk te wen
sen met de onafhankelijkheid. Ben
Khedda verklaarde in een toesrpaak:
„Wij zijn gebonden door de akkoorden
van Evian en wij zullen deze
loyale manier naleven.
Ons eerste en grootste probleem is
nu, de gezonde en hechte inrichting
van onze nieuwe staat. Wy beloven
de Europeanen in ons land dat zij
geen gevaar zullen lopen. De demo
cratie zal in onze handen veilig
zijn".
Een schaduw viel er over de feestvie-
op een
ring in Algerië, door twee bomaansla
gen in Oran, kennelijk het werk van
O.A.S.-leden en door een incident in Al
giers. Daar hebben namelijk regerings
getrouwe troepen een stadswijk bezet
omdat er geruchten gingen over een po
ging van de groep-Ben Bella, om de
macht over te nemen. Uit een kamp bij
Tiaret zijn 300 man ordetroepen gedeser
teerd met medeneming van hun wapens,
met het doel zich bij de troepen van Ben
Bella te voegen, alhoewel de laatstge
noemde, zoals hiervoor reeds werd ge
zegd, te kennen heeft gegeven dat hij
niets tegen de regering wil ondernemen.
De Algerijns-Marokkaanse grens is
gisteren geopend, evenals die tussen Al
gerië en Tunesië. De grenzen werden
door Franse troepen bewaakt. De Alge-
rijnse leiders hadden de Fransen ver
zocht de grenzen gesloten te houden om
te voorkomen dat Ben Bella's aanhan
gers, die in Tunesië zitten, het land bin
nenkomen. De Fransen willen echter
niet het risico lopen om in een gevecht
met de Algerijnen betrokken te raken.
Gisterenmiddag hebben talrijke rege
ringen de jonge Algerijnse staat erkend.
Nederland behoorde tot. de eerste landen
die toezegden diplomatieke betrekkingen
met Algerië te zullen aankopen. De er
kenning van Algerië dopr de Ameri
kaanse regering volgde gisterenavond.
worden gemaakt aan de isolering van
de Belgische kolenmarkt. De voorraden
bij de Belgische mijnen zijn tot circa
anderhalf miljoen ton gedaald en zij be
staan uit kwaliteiten waarvoor op de
gemeenschappelijke markt geen afne
mers zijn. Voorts bestaat er in de Bel
gische mijnen geep werkloosheid meer
en men kan verwachten dat door de
stijging van de prijzen der Ruhrkolen de
Belgische kolenindustrie de concurrentie
van een werkelijk gemeenschappelijke
markt weer het hoofd zal kunnen bie
den.
Een Zuidslavigche delegatie is in Mos
kou onderhandelingen begonnen welke
misschien zullen leiden tot nieuwe kre
dietverlening door Rusland aan Zuid-
Slavië. De kredietverlening was in 1958
gestaakt.
Waarnemers in Belgrado menen dat
deze onderhandelingen kunnen leiden tot
vernieuwing van Sovjet-kredieten tot
een waarde van 285 miljoen dollar.
(Advertenties)
FEEST VOOS UW KATI
KATTEBROOD SUPERIEUR
fijner, voedzamer en lekkerder.
Per zakje van 275 gr. f 0.40.
■IHHWilFl'HimHllH.I'liB
DE BETERE VIRGINIA