De Benelux in grote moeilijkheden
In Luik vindt men voorlopige uitweg
REIS VA N SJAH DOOR HET VOLK
„VERHINDERD"
NAJOAN deed zich voor als vriend
Wat het water in KLUNDERT achterliet
Geschil over het loonvraag-
stuk onveranderd
Invoer van
Belgisch bier
VOLKOMEN UITGESCHAKELD
Ruim 68 millioen
BALKANPACT
Zeer bewogen weekeinde in Perzische hoofdstad
Mossadegh wil volksstemming
Verdachte in arrest
Stettin „vrije stad"
Moord in Franeker
Abe in duel met Achilles-keeper
Veel „contacten
Voor liet Nationaal
Rampenfonds
DAGBLAD VOOR ZEELAND
Het Rampenfonds
In Ankara getekend
Gesneuveld in Korea
's Morgens mist
Moeder van 4 kinderen
Hoe de plannen van Westerling aan liet licht kwamen
OOK HAMID SCHONK VERTROUWEN
Storm nam een school mee
93e JAARGANG No. 20661
Uitgave: N> V, Uitgevers Mij Neerlandia
Verschijnt elke werkdag Bureaux: Breda,
Reigerstraat 16. Tel. Redactie: 8181, Admi
pistratie* 8778 Verantwoordelijk Hoofd
redacteur. J J. H. A. Bruna Redactieraad'
C. J. v. Hootegem. Mr. Dr. A. J. J. M Mes. Mr.
H. B. L. de Rechter L. J. v% t Westende, P,
V» M. Vercauteren. Abonnementsprijs bij
vooruitbetaling f 5.45 per kwartaal, per post
f 6.15, per week (uitsluitend bij niet-post-
bestell.) f 0.42 Incasso wordt berekend.
Losse nummers 13 ct. Postrek. no. 278841.
Voor GodKoningin en Vaderland
MAANDAG 2 MAART 1953
Advertentieprijs voor de gehele oplage f 0.30
per m/m. (Ingezonden Mededelingen f 0.75
per m/m). Voor advertenties van plaatselijke
aard uit Zeeland, uitsluitend in de Zeeuwse
editie f 0.12 per m/m. (Ingezonden Mede
delingen f 0.30 per m/m). Bij contraet aan»
zienlijke reductie: volledig tarief en Alge-,
mene Voorwaarden worden op aanvraag
verstrekt. Staatwerk 3 cent per m/m extra.
Inzendingen op advertenties, welke de uit
gevers om redenen te hunner beoordeling
niet verlangen af te geven, worden vernietigd.
Bureau voor de Zeeuwse Eilanden: GOES. Westsingel 98 Telefoon no. 2236 Bureau voor Zeeuwsch-Vlaanderen: HULST^ Dubbele Poort 7, Tel. 102 - (Bijbureaux: TERNEUZEN, Noordstraat 56, Tel. 2601, OOSTBURG: Nieuwstraat 41, Tel. no. 35)
T T 7
DE VOORTZETTING der ministeriële Benelux-conferentie te
Luik heeft zich in hoofdzaak bepaald tot een speciaal ter
rein: de Belgische moeilijkheden in een aantal sectoren van het
bedrijfsleven. Men heeft de procedure voor de behandeling van
dergelijke vraagstukken nader geformuleerd. Komt de commis
sie voor industrie en handel niet tot een aanvaardbare regeling
binnen zes weken, dan kunnen de presidenten de zaak in han
den nemen, aldus werd bepaald. Terwijl bij verschil van mening
tussen de presidenten het ministeriëel comité moet beslissen.
De Belgische delegatie stelde toen, dat een viertal sectoren
van het Belgische bedrijfsleven in aanmerking kwam nu ter ta
fel van het ministeriëel comité te worden gebracht. Zij vroeg
nog in de vergadering een beslissing. Nederland aanvaardde dit
en verklaarde zich bereid zeer binnenkort ter zake een uitspraak
te doen, welke dan aan de Belgische regering schriftelijk zal
worden meegedeeld.
WOORTS werd besloten op de in-
voer in de Belgisch-Luxemburgse
Economische Unie 'n stelse van com
penserende belasting in te voeren. Die
invoering heeft betrekking op de be
staande verschillen op het terrein van
de omzetbelasting, waarover men het
al eerder eens was.
Het is een logisch element in het
systeem van de omzetbelasting en zal
onze export naar België iets bemoei-
lux zou moeten constateren, is ge
lukkig niet verwezenlijkt. Voor de
Nederlandse delegatie wordt het een
succes genoemd, dat de argumenten
van België, volgens welke de Neder
landse loonpolitiek oorzaak van de
thans bestaande moeilijkheden zou
zijn, in principe werden verworpen.
Dit betekent echter geenszins, dat de
Belgen zich zouden hebben laten over
tuigen. Een versoepeling van onze
loonpolitiek, zo menen ze, kan slechts
op de duur de vereiste aanpassing
brengen. Terwijl van Nederlandse kant
is beredeneerd, dat de moeilijkheden
in bepaalde Belgische bedrijfstakken
van structurele aard zijn, welke een
oplossing moeten vinden door maat
regelen met betrekking tot de ratio
nalisatie. investering, loonpolitiek,
organisatie en andere, wil men in
staat zijn een natuurlijke concurren
tie het hoofd te bieden.
lijken. Het gebeurt in gemeenschap
pelijk overleg met de Raad voor de
Douane-unie.
Tenslotte zijn wij de Belgen tege
moet gekomen ten aanzien van de in
voer in ons land van Belgisch bier.
Mogeljjk zal daarvoor een wijziging
in onze Warenwet moeten worden
aangebracht. Het „tafelbier", dat Bel
gië exporteert, is namelijk van een
te gering alcoholgehalte en daarom
hier verboden.
DEBAT OVER LOONPOLITIEK.
r\E BANGE verwachting, dat de
conferentie te Luik de onmogelijk
heid van verwezenlijking der Bene-
BIJ HET Nationale Rampen
fonds was tot Zaterdag
avond een bedrag binnengeko
men van ruim 68 millioen gul
den. Vrijdagavond was de stand
ruim 66 millioen.
Dan is verder voor vandaag nog
dit:
De actie „Beurzen open. Dijken
dicht" van de samenwerkende Om
roepverenigingen heeft tot en met Za
terdagavond opgebracht f 1.882.903.27.
De Noorse Regering heeft bij de
Volksvertegenwoordiging een wets
ontwerp ingediend, waarin zij wordt
gemachtigd een bedrag van twee mil
lioen kronen meer dan een mil
lioen julden) ter beschikking te stel
ler van de Nederlandse watersnood
offers. Zij stelt zich voor de bedrag te
bestemmen voor de bouw van monta
gewoningen.
En tenslotte: Finland stuurt voor
1.706.627 Marken huishoudelijk aarde
werk en het Belgische Episcopaat
staat 5 millioen franken af van een
kerkcollecte.
QRIEKENLAND, Turkije en Joego
slavië hebben Zaterdag te An
kara het vriendschapsverdrag onder
tekend, waarbij zij uiting geven aan
hun vaste wil hun vrijheid te verde
digen en alle problemen over de vei
ligheid tezamen aan te pakken.
De ondertekening van het vriend
schapsverdrag is in de westelijke
staten met voldoening begroet.
Functionarissen van het Amerikaan
se Ministerie van Buitenlandse Za
ken verklaarden dat het pact „een
sterk psychologisch effect" op de
Balkanvolkeren achter het IJzeren
Gordijn zal hebben. Ook in Londen
en Parijs wordt de ondertekening
een belangrijke stap genoemdvoor
het handhaven van de vrede in Zuid-
Oost-Europa.
pERZlE heeft een buitengewoon bewogen weekeinde achter de rug. Bij de
monstraties werd tenminste één persoon gedood, terwijl een twintigtal
anderen werd gewond. Het is niet duidelijk, waar precies het knoppunt van
de onrust ligt. Wel is duidelijk, dat het een „gevecht" is tussen premier Mos
sadegh en de 33-jarige vorst van Perzië, Mohammed Reza Pahlevi, die in
1941 dank zij de Russisch-Britse bezetting zijn onttroonde vader als Sjah op
volgde. De onrust begon, toen bekend werd, dat de Sjah van plan was „om
gezondheidsredenen" een reis naar Spanje te gaan maken. Nadat de vorst
zich via luidsprekers tot het volk had gericht om te verklaren, dat hij zou
blijven, keerde de rust terug. Zaterdagavond en Zondag kwamen de demon
stranten weer opdagen en nog duurt de toestand van onzekerheid voort.
leger en politie, eerst zou moeten af
treden.... De Chef Staf van het le
ger is in gauwigheid vervangen door
een zekere generaal Riahi, die be
kend staat als vurig aanhanger van
Mossadegh en die nog niet lang gele
den algemeen bedrijfsleider was van
de olieraffinaderijen in Abadan! Ook
de politiechef Afsjartoos, sinds 21 Ja
nuari als zodanig in dienst, is van zijn
functie ontheven.
DE KOMINFORM vergadert sinds
Woensdag in Roemenië. De bijeen
komst wordt bijgewoond door alle
ambassadeurs van de S.U. in de met
Rusland verbonden staten.
HET RODE KRUIS deelde mee, dat
er voor 15 maal meer personen kle
ding is ingezameld dan het aantal
slachtoffers, nl. 100.000, bedraagt van
de ramp.
PRINSES ANNE van Bourbon-Parma
de echtgenote van ex-Koning Mi-
chaël van Roemenië, heeft het leven
geschonken aan een dochter. Zij had
den al twee kinderen.
Kozen Hirokawa (links) de Japanse
Minister van Land- en Bosbouw, over
wie geruchten de ronde doen, dat hij
zijn ambt zal moeten neerleggen, toont
dat hy onder alle omstandigheden zyn
kalmte kan bewaren, trekt zich niets
van de geruchten aan en knapt 'n uil
tje tijdens 'n vergadering van de Li
berale Partij.
ONDER beschuldiging patiënten
„onder narcose" in opdracht van de
Amerikaanse Geheime Dienst te
hebben ondervraagd" zijn 23 zus
ters van een Oost-Duits zieken
huis gearresteerd.
FNE REGERING maakt bekend, dat
tot haar leedwezen de telegrafist
der eerste klasse C. van Vliet is ge-
sneueveld.
Hij maakte deel uit van de beman
ning van Mr. Ms. fregat „Johan Mau-
rits van Nassau" op 26 Februari j.l.
Hij viel door een noodlottig vuur van
Zuid-Koreaanse strijdkrachten, toen
hij in een sloep des avonds van het
fregat onderweg was naar een eiland
ter verlening van medische assisten
tie.
Hij was afkomstig uit Den Haag on
gehuwd en 22 jaar oud.
PRESIDENT KOERNER van Oosten
rijk heeft dr. Figl opnieuw tot Kan
selier benoemd en hem opgedragen
een Regering te vormen.
DE FILMSTUDIO van Gaumont te
Parijs is uitgebrand. Oorzaak onbe
kend. De schade loop in de millioe-
nen.
DE R AI-TENTOON STELLIN G te
Amsterdam trok gisteren 20.000 be
zoekers.
HET NOORSE SCHIP „Baaihek" is
8 km. uit de Britse kust vóór de
Theems tegen een militaire installa
tie voor luchtafweer opgevaren. Vier
burgers en twee militairen, die in een
daardoor gezonken „afweer-toren" wa-
ren, worden vermist.
GENERAAL NOBILE, de bekende
Italiaanse Noordpoolonderzoeker is
uit de communistische partij getre
den.
J Weersverwachting geldig tot
J hedenavond:
4 In de ochtend op vele plaatsen
i mist, maar later droog en over het
J algemeen zonnig weer. Weini?
i wind. Dezelfde middagtempera
t tuur als gisteren of iets hogere.
J Vandaag: Zon onder 18.21 Maai
J op 20.36 uur. Morgen: Zon op 7.22
i uur. Maan onder 7.44 uur.
De roofmoord in Eindhoven
MA MOEIZAAM speurderswerk is
de Eindhovense gemeente-politie
overgegaan tot de arrestatie van de
27-jarige los-arbeider van den B.,
uit stadsdeel Strijp, als (vermoede
lijke) dader van de Zondagmorgen in
Eindhoven gepleegde roofmoord op de
74-jarige landbouwer M. van K.
De politie neemt aan, dat van den
B„ Zondagmorgen met een bijl ge-
gewapend naar de boerderij van van
K., is gegaan en de woning is bin
nengedrongen. Terwijl hij daar bezig
was met het doorzoeken van een
kast, werd hij betrapt door de bewo
ner, die de kamer binnenkwam
met een mes in de hand, dat hij had
gebruikt om wortels te snijden voor
zijn konijnen. Van den B., heeft, zo
veronderstelt de politie, daarop de
landbouwer met zijn bijl doodgesla
gen.
Half Maart Sovjet-basis
WOLGENS het Zweedse blad „Da-
gens Nyheter" zal de stad Stet
tin 15 Maart met de eilanden Use-
dom en Wollin een „Vrye Stad" wor
den. Het bestuur zal worden geleid
door een burgerlijke commissaris,
terzijde gestaan door een Raad van
zes leden.
De commissaris moet afwisselend
een Pool of een Duitser zijn, zijn
ambtstermijn duurt drie jaar. De
Raad zal bestaan uit drie Duitsers,
twee Polen en een Rus.
Naast de burgerlijke commissaris
komt een commissaris voor de vei
ligheid die afwisselend een Duitser
of een Rus zal zijn.
De haven zal voor de handels-
I scheepvaart gesloten en tot 'n steun
punt van de Sovjet-vloot gemaakt
worden.
WASTSTAAT, dat er ernstige me
ningsverschillen bestaan tussen
de Sjah en Mf. -^degh. Het gaat voor
namelijk over -de finantiën van het
Hof en over het feit, dat de Sjah
hoofd is van de strijdkrachten. Mos
sadegh wil de invloed op de binnen
landse politiek van de vorst sterk
verminderen, terwijl de feiten de
laatste week juist in tegenovergestel
de richting zijn gegaan. Hoe dan ook,
de Sjah heeft op de Mohammedaanse
rustdag. Zaterdag, de premier, het Ka
binet, het Parlement en zijn volk op
geschrikt door schriftelijk mee te de
len: „Ik ga voor mijn gezondheid op
reis en wel naar Spanje". Het Parle
ment kwam onmiddellijk in geheime
spoedvergadering bijeen.
Toen het nieuws in Teheran be
kend werd, sloten dadelijk alle win
kels en een grote menigte stroom
de voor het paleis samen. Een mas
sale demonstratie ten gunste van de
Sjah volgde, waarna de vorst „met
ontroerde stem" via luidsprekers (en
zelf onzichtbaar) verklaarde: „Ik zal
afzien van de reis, die voor mijn
gezondheid nodig is, omdat gij het
mij verhindert".
WITTE GEWADEN.
te zien, of men hem in Perzië aan de
macht wil laten of niet. Het Parle-
ments wees er echter op, dat Mossa*
degh, die thans de controle heeft over
Advertentie)
LJET PARLEMENT zond een delega
tie naar het Paleis. Toen de heren
terug waren, ging de geheime zitting
voort. Aanhangers van de Kamer
voorzitter, Kasjani, probeerden in
middels het huis van Mossadegh te
overmeesteren. Dit zou gelukt zijn,
wanneer niet juist op tijd het nieuws
van 's konings nieuwe plan, namelijk
om thuis te blijven, was bekend ge
worden. Op de drempel van de voor
deur zagen de demonstranten toen van
hun voornemen af en zij trokken
naar het Paleis. Vele van hen droe
gen witte gewaden om te tonen, dat
zij „voor de Sjah wilden sterven". Ve
le vlaggen en portretten van.de vorst
werden door de betogers meegevoerd.
EERST AFTREDEN.
LJET LAATSTE nieuws uit Teheran
is, dat Mossadegh de vertrouwens
kwestie heeft gesteld en dat hij ge
dreigd heeft een volksstemming te
zullen laten houden om uitgemaakt
DE TOESTAND in Karatsji was Zon
dag weer normaal. In verband met
religieus getinte demonstraties tegen
de Minister van Buitenlandse Zaken
zijn enkele honderden mensen gear
resteerd.
Wrakhout, uiteengeslagen takkenbos
sen, slib en nog veel meer vormen een
eindeloze vuilnisbelt in het thanS
droog vallende Klundert.
P)E 49-JARIGE S. de J., te Frane-
ker heeft verleden week na 'n
woordenwisseling zijn eveneens 49-
jarige echtgenote van het leven be
roofd door wurging.
Hierna deed hij het voorkomen,
alsof de vrouw zichzelf had opge
hangen. Aanvankelijk kon hij de po
litie doen geloven, dat er zelfmoord
in het spel was, maar na een nader
onderzoek bleek het de politie, dat
de vrouw was vermoord. De man
werd gearresteerd, waarna hij be
kende de daad te hebben gepleegd.
Het echtpaar had vier kinderen.
Abe Lenstra in duel met de Achilles-verdediging, tijdens de wedstrijd
Heerenveen-Achilles, welke met 4-2 voor Heerenveen eindigde. V.I.n.r.:
Popken, doelman de Jonge (beiden A.), Lenstra en Leiseboer (H.).
11
J-JET PROCES tegen Sultan Hamid is Zaterdag voortgezet. De belang
stelling was weer groot voor deze zitting, die ongeveer 4 uur duurde
en die zich bepaalde tot het horen van de 35-jarige Menadonees Frans
Najoan als getuige. Uit zijn verklaringen bleek, dat hij in opdracht van
overste Agerbeek van de Militaire Inlichtingendienst zich in het ver
trouwen van Westerling en diens naaste medewerkers had gedrongen en
alle verkregen gegevens aan de overste had doorgeseind.
terling. Hamid en Najoan waren in
Djakarta. Om 1 uur in de middag
kwam het bericht binnen, dat Ban
doeng nog altijd door de Apra bezet
werd gehouden. In de loop van de
avond volgde een bespreking over de
mogelijkheden te Djakarta. Besloten
werd de militaire politiekazerne, het
hoofdkwartier van de mobiele briga
de en het paleis van Sukarno te be
zetten. De volgende dag bracht Na
joan in gezelschap van Hamid een
bezoek aan Westerling. Deze twee
kregen ruzie, omdat Hamid de be
zetting van Bandoeng 'n politieke fout
achtte. Het ging allereerst om Dja
karta, meende hij. en eiste van Wes
terling strikte gehoorzaamheid. Wes
terling ging aceoord en het besluit
viel, dat Najoan de aanval moest lei
den. Hij moest het Kabinet overrom
pelen, de drie defensie-autoriteiten
neerschieten en Hamid door de voet
schieten.
Najoan verklaarde de opdracht te
hebben aanvaard onder de voorwaar
de, dat de aanval om acht uur zou
plaats hebben. Hij wist namelijk, zo
Het gat in de dijk onder Hellevoetsluit
is op* de laatste dag van Februari met
behulp van een caisson gedicht. Bij
kerend getij, werd het gevaarte in
het 75 meter grote gat tot zinken ge-
1 bracht; de openingen aan weerszijden
werden opgevuld en toen de vloed op
kwam moest de zee de meerderheid
van de nieuwe waterkering erkennen;
de vier polders van Voorne-Putten
kunnen thans definitief worden leeg-
gemalen. De foto toont het moment,
waarop de caisson met behulp van
sleepboten in de juiste positie ge
bracht wordt, waarna de waterklcp-
pen geopend zullen worden.
FNE VERKLARINGEN van Najoan,
die momenteel een baan heeft bij
de recherche te Djakarta, gaven een
overzicht van de plannen die Wester
ling had. In December 1949 ontmoette
hij Westerling voor het eerst in de
woning van KNIL-man Benz. Daar is
hem verteld van het plan de rege
ring omver te werpen met behulp van
de Apra, die onder leiding stond van
Westerling. Men wilde ook de veilig
heid van de minderheden, zoals Mena-
donezen, waarborgen. Westerling zei-
de veel contacten te hebben, o.a met
de leiding van de Rarul Islam met de
Regeringscommissaris in Oost-Java
(v. d. Plas), met kolonel Suriansan-
mso in West-Java, met Sultan Hamid
II en met de commandant van de veld
politie, Asbeck Brussche. Deze laat
ste zou eenheden ter beschikking hou
ten voor bewakingsdiensten. Wester
ing had volgens Najoan ook bespre
kingen gevoerd met generaal Buur-
nan van Vreeden en de generaal-ma-
oor Engles.
Op 9 Januari 1950 was er een ver-
adering. Daar werd uitvoerig 't aan-
alsplan op Bandoeng besproken en
!e aanval op Djakarta. Najoan ver
klaarde, dat tijdens die vergadering
)imatupang voorbijkwam en dat hij
/Vesterling alleen had kunnen verhin
deren deze te doden door hem te zeg
gen, dat hij zich vergiste: de voorby-
ganger was een ander!
DE AANVAL.
zei hij, dat de Kabinetszitting dan af
gelopen zou zijn. Precies om acht uur
kwam hij Hamid vertellen, dat de aan
val niet was doorgegaan. Hamid was
echter niet in Hotel des Indes te
vinden, „omdat hij naar een receptie
was". Tenslotte kwam desgevraagd de
verklaring van Najoan, dat hij van zijn
chef een „infiltratie-opdracht" had.
Toen een lid van het Hof hem zei:
„Uw wyze van handelen geeft de in
druk, dat zy in tegenspraak was met
die opdracht", antwoordde Najoan:
„Ik moest eerst het vertrouwen van
Westerling winnen, voordat ik alle
gegevens in handen kon krygen".
AAN ONS BUREAU ontvingen wij
op 28 Februari de volgende gifter
ter overmaking aan het Nationaa
Rampenfonds.
Ontvangen 28 Februari 1953:
M. C. Breda
N. N. Breda
Spaarclub Café de Wal Breda
Uit de spaarpot van kinderen
S., te Breda
R. K. Landarbeiders St. Deus'
dedit Zevenbergen
W.S.V. Crescendo, Made
Pluimvereen. ..Bredania"
Breda
5.—
100.—
20.—
3.60
70.—
20.—
20.—
TOEN volgde het relaas van de ge
beurtenissen op 23 Januari, de
dag van de aanval op Bandoeng. Wes-
jPEN BIJZONDER hevige pool
storm heeft Vrijdag 't school
gebouw te Hnifsdalur, bij de stad
ïsafjoerdur, aan de Noordwest
kust van IJsland, van zijn grond
vesten gelicht en 360 meter ver
der weer neergezet. E
In het gebouw bevonden zich
twee onderwijzers en veertig kin
deren. Sommige kinderen werden
in het schoolgebouw meegevoerd,
anderen bleven achter op de fun
damenten. Een der onderwijzers
en tien kinderen werden gewond
waarvan vier ernstig.
Aan deze windstoot was een
andere vooraf gegaan, die alle
ramen uit het gebouw had gebla
zen. Stoelen, tafels, kortom elk
niet nagelvast voorwerp werd
door de stormwind meegevoerd
de dorpsbibliotheek is geheel ver
nield.