Een lichter nieuw {nar tegemoet
Mensen <M,uzen
-Van de hak op de
Hoofdlijnen
van hei hulpplan
Een volk vecht voor z'n vrijheid
Gelijk met de Morgenster
RADIO
Waardering
voor dialect
Wat een Wonderlijke Wereld
Tentoonstelling van Belgische kant
te 's Hertogenbosch
Een muziekconcours
te Scheveningen
R.K. RsÉrc
ts Ma
Doelii
DE STEM VAN WOENSDAG' 7 JANUARI 1946
y
Wat zal 't Amerikaanse Congres er van maken?
Tachtig procent van
het verlangde
Griekse Gezant: Vrijheidslievende landen
moeten op hun hoede zijn
DE ernst van de toestand in Grie-
Een "kind ïeert praten
Brief uit Parijs
Wat optimisme tussen klaaggeluiden
Concerlgeboutütüee
Drees in Indië
Hftftft New Yorkse
Een roman van Thomas Keman
hé van m Bredasaar
in dg taal van Wales
KLEIN GRUT
Inpolderï
bedraagt
Prioriteit
geins
A
F
k
r
s
k
1
r
r
1
o
o
7
8
v
v
F
F
F
C
F
XI
ti
P
b
s
ti
E
P
1'
d
h
v
P
g
2
o
JJET IS VAN GROOT BELANG, dat de Marshall-hulp zo spoedig mogelijk
zal geschieden, opdat de werking der neertrekkende krachten binnen
de kortste termijn kan worden geneutraliseerd. Toch is het duidelijk, dat
men in Amerika tijd wil hebben, om de aard en werkwijze van de steunver
lening zo goed mogelijk te bestuderen
J\e dollarlening,
aan Engeland
die zonder meer
werd verstrekt, is
geen groot succes gebleken. Ze was
uitgeput, vóórdat men kon zeggen,
dat de Britse motor weer tot volle
capaciteit was aangezwengeld. Het
thans aan het Congres voorgelegde
plan is na nauwkeurige afweging
van alle factoren opgesteld. Het Con
gres zal er ook nog weken en wel
licht maanden voor nemen, om het
aan. alle kanten te bekijken en wie
weet te veranderen. De zwaarste
urgentiegevallen Frankrijk, Italië
en Griekenland worden al vast
door een tussentijds plan geholpen.
In het ontwerp is I April als datum
van inwerkingtreding van het grote
plan gesteld. Echter kwamen er al
berichten uit Washington, dat het wel
niet eerder dan 1 Juni zal worden.
Het ware te betreuren, maar de Eu
ropese landen kunnen daaraan ook
niets veranderen.. We- zullen maar
hopen, dat er zich vóór die tijd geen
economische of politieke catastrofes
zullen voordoen.
Tiet plan, dat het Amerikaanse Con-
gres in behandeling heeft geno
men. stelt als termijn voor de hulp
verlening vier jaar en drie maan
den. In die periode moeten de be
trokken landen dus onafhankelijk ge
maakt worden van abnormale bui
tenlandse hulp. Zestien Europese lan
den inclusief W.-Duitsland, vallen er
dadelijk onder. De mogelijkheid
wordt opengesteld, om ook andere
landen benevens overzeese gebieds
delen van de hulp te laten profite
ren. Dat kan van betekenis worden
met het oog op Indonesië.
Voor het organiseren van de hu1-
zal in Washington een geheel nieuw
departement geschapen worden, hoe
wel men de volle nadruk laat vallen
od de inschakeling van het vrije h
drijfsleven. Er komt ook een alge
meen leider van het plan in Euro
pa. die voornamelijk contröle-werk
zal verrichten. Aan iedere ambassa
de wordt voorts een speciale func
naris (Economie Recovery Officer)
aangesteld.
Van de deelnemende landen ver
langt men ten eerste een multilate
rale overeenkomst, waardoor moge
lijkheden worden geschapen voor een
zo hoog mogelijk opvoeren van de
productie. Voorts een bilaterale over
eenkomst van ieder land met de Ver
enigde Staten, waarin wordt vastge
legd op welke wjize de middelen ter
beschikking worden gesteld en 1
grote trekken besteed.
Het wetsontwerp kent twee metho
des van hulpverlening. De eerste ir
een directe verstrekking van levens
middelen en grondstoffen, dus van
goederen, die onmiddellijk verbruikt
worden. De tegenwaarde van dc
goederen moet in nationale munt in
een speciaal fonds worden gestort
Deze gelden mag men niet besteden
voor dekking van een begrotingste
kort, maar wel voor inkoop van staats
leningen en bijdragen tot verhoging
DONDERDAG 8 JANUARI
HILVERSUM I 301 M. 7 nws.
7,15 gymn. 7,30 morgengebed. 7.45 Wal
ter Gieseking, 8 nws 8.15 pluk de dag,
9 vrouw, 905 Meersener Nachtegalen,
9.25 gram., 10 Leger des Heils. 10.15
morgendienst, 10.45 orgel, 11 zonne
bloem, 11.45 sonate van Beethoven,
12.03 ork. Slawa, 1230 weeroverzicht,
12.33 viool en piano, 13 nws, 13.15 kath
nws, 13.20 welk boek? 13.25 ork. Slawa,
13.45 hors d'oeuvre, 14 Metropole ork.
14.40 vrouw, 15 Hawaiian kl. 15.15 de
nationaliteit in het str. kwartet, 16
bijbel. 16.45 orgel. 17 jeugdjournaal, 17.
30 het modern Fr. lied, 188 Balaika,
18.15 land en tuinb., 18.30 Ned. str. kr.
19 nws. 19.15 gram. 19.30 actueel ge
luid, 19.45 reg. uitz. 20 nws, 20.15 stu
dio steravond, 21.30 vaart der volken,
21.50 band en plaat paraat, 22.30 nws,
22.45 avondoverd. 23 piano, 23.30 popu
laire avondkl.
HILVERSUM II 415 m. 6.45
weerber. 7 nws, 7.15 marsen, 7.30 och-
tendrhythme, 7.50 dagopening, 8 nws.
8,15 symphonie of strings, 8.43 sym-
phonie espagnole, 9.15 morgenw. 9.30
w. st. 9.35 arb. vit. 10.30 vr. tot vr. 10.35
sopr en ork. 10.50 kleutertje, 11 vr. in
de omr. 11.20 Die lustige Weiber from
Windsor 12 Röntgen trio 12,55 piano
duo. 13 nws 13.15 Renova septet, 13.45
gram. 14 vr. binnen en buiten haar
huis, 14.20 gram. 15 zieken en gezon
den, 15 U kunt het geloven of niet, 16.
05 reprises, 17 Dr. Jac. P. Thysse, 17.
30 Bing Crisby, 17.50 Ome Piet vertelt
188 nws. 18.15 sport, 18.30 Les Gprs
de Paris. 19 Het klokje van zeven, 19.
05 Tom Poes 19,15 piano, 19,30 Radio
Volksmuz.school. 20 nws, 20.05 Wat
wil het comitee Burgerrecht? 20.15
conc. geb A'd i.d. pauze hoorspel. 22.30
negro spirituals. 22.45 rechtmatige wo
ningverdeling en doelmatige woning
bouw, 22 nws. 13,15 danscoctail.
50)
Oorspronkelijke roman uit 't
Russische spionnenleven.
Ze gingen n brede, korte gang in. Hier
was n kleine deur, waarachter 'n ijze
ren wenteltrap paar 'n zes-kantige ka
mer lëidde Hierin waren drie hoge
smalle vensters met tralies aange
bracht: „Hier is, van nu af Uw ver
blijf," zei de heer en ging heen, nadat
ie de sleutel aan de buitenzijde der
deur had omgedraaid.
Michael begreep nu wat er met hem
gebeuren ging. Hier zou men hem op
gesloten houd,en in de torenkamer
van het voormalige Bisschoppelijke pa
leis en hier zou men zijn geest gaan
uitbuiten. Hier zou ie moeten schrij
ven. tegen z'n overtuiging in. om het
Russische volk aan het vc.stand te
van de productiekracht. Dit zijn na
tuurlijk maar algemene richtlijnen.
De nadere uitwerking daarvan vindt
plaats in de bilaterale overeenkoms
ten. Hetzelfde zal geschieden ten aan
zien van de tweede vorm van hulp
verlening: de verstrekking >van le
ningen. Reeds aanstonds is in het ont
werp bepaald, dat drie landen een
rechtstreekse verstrekking van le
vensmiddelen en grondstoffen niet
behoeven, te weten Zwitserland, Por
tugal en Turkije. De minimum-kos
ten ter handhaving van de orde ir
Duitsland, ten bedrage van 822 mil-
lioen dollar, zal Amerika in de pe
riode van vier en een kwart Jaar
voor zijn rekening blijven nemen.
Overigens veronderstelt het plan
ook de mogelijkheid van hulpverle
ning door Canada en de Latijns-Ame
rikaanse landen. Argentinië heeft ten
deze reeds een zekere toezegging ge
daan.
Globaal berekend kan men zeggen,
dat het plan, zoals het nu geconcre
tiseerd is, 80 procent toestaat van
hetgeen de betrokken landen in hu
te Parijs opgestelde rapport hadden
opgesomd. Minder geneesmiddelen,
iets minder ijzer en staal, geen
schroot, een meer bescheiden scheeps-
bouwprogramma zijn de punten,
waarop het voorstel van het Parijse
rapport afwijkt Intussen zijn de Ver
enigde Staten wel bereid een 200-tal
Amerikaanse schepen te verkopen en
een 300-tal tijdelijk af te staan.
Tpr valt intussen niet te voorspellen,
wat de Amerikaanse volksverte
genwoordiging in het opgestelde olan
nog zal wijzigen. Daarbij spelen ook
allerlei binnenlands-politieke facto
ren een rol. Gehele verwerping valt
o.i. niet te vrezen. Daardoor zou W.-
Europa in een dusdaninge labiele toe
stand komen te verkeren, dat de
krachten van wanhoop, aftraak en
tyrannnie een ongehoorde kans kre
gen. wat Amerika ook geducht zou
voelen;
(Van onze Haagse Correspondent)
van
kenland weerspiegelt zich wellicht
nog het duidelijkst in het feit, dat de
Griekse gezant in Den Haag, Z. E.
Nicolas Leley een klemmend beroep
heeft gedaan op«de Nederlandse pers.
Klein en bedriivig, grijs en zorgelijk
gaf de vriendelijke gastheer, die zelf
rondging met de sandwiches en de ver-
frssingen. een klare, duidelijke .uit
eenzetting van het grote gevaar waar
in zijn mooie, oude land thans ver
keert.
De gezant stak zijn zorgen niet on
der stoelen of banken. Z.i. had de
strijd tegen de guerillatroepen, die ge
steund werden door Albanië, Bulga
rije en Zuid-Slavië thans een hoogte
punt bereikt.
De toestand in het land moet ver
schrikkelijk zijn. Zeven millioen Grie
ken vechten nu al sedert 1940 voor hun
vrijheid en lijfsbehoud. Onder vrese
lijke folteringen werden trouwe Grie
ken door de rode oostaodelingen afge
slacht. Meer dan 300 000 Grieken wa
ren gedwongen het binnenland in te
vluchten, alles wat zij hadden achter
latende, vaak de juist begraven dood
gemartelde familieleden.
Het buitenlandse complot tegen
Griekenland is duidelijk door de Vei
ligheidsraad bevestigd. Maar on
danks de waarschuwingen van Lake
Succes gaat de terreur onverminderd
voort. Niet elders maar hier wordt de
vrede van Europa en de vrede van de
wereld in gevaar gebracht.
De guerillabenden hebben thans oen
tegenregering gevormd om naar buiten
(Van onze onderwijsmedewerker)
AA en stelt mij de vraag, of dialect
sprekende ouders hun kinderen
toch op een juiste wijze kunnen leren
spreken. Hierover een enkel woord.
Niet ten onrechte is geruime tijd ge
leden een grote waardering ontstaan
voor dc streektaal. De in dialect ge
schreven roman is geen zeldzaamheid
meer, terwijl ook grote mannen zich
niet langer schamen in hun overigens
algemeen beschaafd Nederlands door
dialectische eigenaardigheden hun her
komst te doen blijken.
Is dialect in de huishoudelijke kring
nu een bezwaar voor de kinderlijke
taalontwikkeling? Het K.O.V.-vernieu-
wingsrapport zegt: .,Op dé basis van
de streektaal waarvan de kinderen
zich bedienen, moet het algemeen be
schaafd Nederlands worden aange-
de Indruk te wekken, dat er In Grie
kenland een burgeroorlog woedt, waar
door de strijd een natlonaal-locale
sfeer zou moeten krijgen. De grootste
zorg van de Griekse regering is thans
dat deze tegenregering in sommige
landen steun zou vinden waardoor de
situatie in Griekenland nog verwarder
en moeilijker zou worden.
De vrijheidslievende landen moeten
op hun hoede zijn, aldus de gezant.
De gebeurtenissen in Roemenië spre
ken een duidelijke taal. Vreemde ty-
rannie sluipt loerend en gevaarlijk
rond de toegangspoort van ieder land.
leerd. Tegenover Het dialect mag de
onderwijzer dus geen minachtende of
afwijzende houding aannemen. Inte
gendeel, grondige kennis daarvan zal
hem bij de diverse onderdelen van het
taalondeiwljs grote diensten bewij
zen." Opvallend is in deze passage
toch wel, dat het rapport blijkbaar zon
der meer als regel veronderstelt, dat
de scholier thuis dialect heeft leren
spreken. En inderdaad lean op deze
basis vruchtbaar worden voorgebouwd
Ik grijp deze gelegenheid gaarne
aan om de opmerking te maken, dat
Ik bij mijn betoog, dat de school voor
het taalonderwijs te laat komt, voor
namelijk doelde op algemene spreek-
eigenaardigheden. Een Braoants-spre-
kend kind is later heus nog wel al
gemeen-beschaafd Nederlands bij te
brengen. Maar slordige of eentonige
of drukke sprekers worden in de eerste
vijf levensjaren gevormd en zijn vrij
wel ongeneeslijk.
TLA en spreke dus gerust dialect met
zijn kinderen, maar dit is geens
zins op te vatten als een vrijbrief
voor nonchalance in het spreken. Wan
neer men trouwens het begrip slordig-
neid als vanzelfsprekend verbindt met
dialect-spreken, geeft men blijk de ge
hele actie van zoveel decennia tot waar
dering van het dialect niet begrepen
tc hebben
Wel geldt hierbij, dat geen streek
taal spreken beter is dan een samen
raapsel van spreekeigenaardigheden
uit allerlei kring- en streektalen, zon
der organische eenheid.
Vopr wie zijn streektaal grondig kent
is dat een onschatbare verrijking van
zijn taalbezit. Bovendien ls het niet
zeldzaam, dat een kind bulten de kring
van zijn kameraadjes valt, omdat het
hun dialectische omgangstaal niet kan
spreken en daarom door de anderen
voor verwaand wordt gehouden. „Hij
met zijn deftig gepraat."
Meer nog dan dat men zonder scha
de zijn kinderen dialect mag leren
spreken, meen ik zelfs dat men het
kind te kort doet, als men het niet zijn
streektaal leert, terwijl de ouders die
zelf wel beheersen.
(Van een eigen correspondent)
JJET NIEUWE JAAR is te Parijs ingetreden met een wel zeer zonderling
verschijnsel: de meeste restaurants waren leegl Het ontbrak niet aan
voedsel, want er was volop ingekocht. Maar het ontbrak aan klanten die de
dure prijzen wilden betalen. Want men klaagt en klaagt in het Parijs van
vandaag, maar tussen al die klaaggeluiden door is er toch een vleugje opti
misme. Het is een bescheiden, kalm en beredeneerd optimisme. Het is geen
roes, geen Nieuwjaarsbevlieging. Men voelt het leven onder alle rangen en
standen, behalveonder de Communisten.
ENE eerste dagen van het nieuwe jaar
zijn voorbij en men denkt na ge
sprekken met Parljzenaars onwillekeu
rig terug aan de eerste dagen van het
vorig jaar, juist omdat er zo'n verschil
is. Dat verschil ligt ditmaal niet in
de prijzen (ook al zijn die wat hoger
geworden) of in de schaarste aan
brandstoffen, melk en vet. Het verschil
ligt in de hoopvolle stemming. Zeker,
Parijs, zal dit jaar nog niet op een
paradijs gaan lijken, en het is best
mogelijk dat boter, melk en kolen de
volgende winter nog schaars zullen
zijn, maar men is optimistisch, omdat
er een nieuwe weg in zicht is. De grote,
onerbarmelijke strijd, waar men het
vorig Jaar zo bang voor was, heeft zich
voltrokken, en men zou de hoopvolle
stemming wellicht nog het best kunnen
beluisteren in deze samenvattende
woorden van een Frans Journalist: „De
communisten hebben in de laatste
.maanden van 1947 een hardere klap
gehad dan U zich wellicht zult kunnen
voorstellen". Dat juist was de groti
strijd van het Jaar, en die strijd werd
definitief door de communisten verlo
ren. „Misschien niet zozeer in cijfers"
voegde mijn zegsman eraan toe, „maar
in prestige". En dat prestige telt meer
dan cijfers. Frankrijk herademt, het
is opgelucht, men heeft aan zelfver
trouwen gewonnen. De niet-communis-
tische elementen zeggen heel simpel
weg: „We hebben het één keer gedaan,
nu weten we, dat we het een tweede
keer óók kunnen klaarspelen". Het vo
rige jaar begon met het pessimisme,
dat er aan het communistische gevaar
wellicht niet veel te doen was. Dit jaar
begint met het optimisme en met het
bewustzijn, dat men met negatief pes
simisme niet veel verder komt!
NOG STRIJD GENOEG,
ENE communisten hebben hun troef
kaart van de „onoverwinnelijkheid"
van het proletariaat („hun" proletari
aat!) verloren. Dat wil niet zeggen,
dat Parijs een rustig Jaar tegemoet
gaat. Men weet, dat het water van de
Seine, nu geelachtig en troebel door de
klei die door stijgende rivieren uit
Oost-Frankrijk wordt aangevoerd, nog
menige strijd weerspiegelen zal. Men
weet, dat het er ook in 1948 nog bitter
aan toe zal gaan. maar men voelt als
het ware, dat het echte brandpunt ln
1947 lag. Men is de dingen helderder
gaan zien. en de communisten kunnen
nu niet meer zo vrij uit gaan wroeten
vanuit - allerlei nevenbewegingen. De
arbeiders gaan het verschil begrijpen
tussen een economische staking en "een
politieke sabotage. Mèn zal, met andere
woorden, niet zo gauw meer op een
barricade gaan staan zonder te wéten
wie die barricade eigenlijk heeft opge
richt. En dat helderder inzicht, de ken
nis, dat het de communisten maar heel
zijdelings interesseert of hun maatre
gelen de volkswelvaart dienen, het ge
voel, dat Frankrijk zichzelf moet en
kón blijven, dat alles wettigt het be
scheiden en rustige optimisme, dat
deze eerste dagen van het nieuwe jaar
typeert.
WANNEER DE GAULLE?
LIET is een vraag, waarmee minstens
half Frankrijk zich het eerste week
end van 1948 heeft beziggehouden. Ver
schillende Zaterdagavondbladen (of
wat daar dan voor door gaat, want zij
verschijnen al Donderdag of Vrijdag)
hebben met grote koppen aangekon
digd: „De Gaulle aan de macht in
Maart", en anderen".... in Mei". In de
politieke voorspellingen, die meer „poli
tiek" zijn dan „profetie" wordt alom
gesproken over 1948 als het Jaar van
De Gaulle. Men moet dat alles niet
zozeer zien als een voorspelling dan
wel als een kenmerkende verwach
ting. Niet iedereen heeft De Gaulle
vertrouwd, doch men neemt aan, dat
hij tenslotte wel eens de man zou kun
nen zijn, om Frankrijk uit de tegen
woordige modder te halen. Eerst heeft
men »iet willen geloven, dat De Gaulle
het zou kunnen doen, Juist omdat dc
communisten met al hun macht er
tegen in zouden gaan. Doch nu ziet
JJET AMSTERDAMSE Concertgebouw is
een nationaal cultuurbezit, waarop we
jarenlang trots zijn geweest. Na de oorlog heeft het
onder Eduard van Beinum de aloude 'reputatie weer
opgeraapt en hoog gehouden. Van Beinum is nu ech
ter sinds enige tijd niet meer in functie. Er wordt
gemompeld, dat hij een groot Londens orkest zal gaan
dirigeren. En onderhand behelpt Amsterdam zich met
gelegenheidsdirigenten. Zondag j.l. nu heeft men een
jongeman, Jan Koetsier, gelegenheid gegeven dit en
semble te leiden. En alle muziekcritici staan stom
verbaasd. Het scherpst uit zich de Maasbode: On
willekeurig kwam ons de vraag in de herinnering die
een groot gastdirigent aan een beroemd orkest stelde
naar aanleiding van een solist die hem niet beviel
„Waarom speelt die man hier Is het soms familie
van iemand, of zonder meer een protégé En deze
vraag wordt nu niet gesteld naar aanleiding van
een solist. Zo gaat het dus zeker niet goed met ons
wereldberoemde orkest. Er zal iets aan gedaan moeten
worden.
yAN VERSCHILLENDE kant hoorden we
de vraag stellen: Wat moest Minister
Drees toch in Indië gaan doen? Konden de drie andere
ministers het niet af Ons dunkt, dat de reden niet
ver te zoeken is. Er waren beslissingen van grote
betekenis te nemen. Duidelijk diende vast te staan,
dat alle nuanceringen in het Kabinet er achter zou
den staan. Nu zfjn Jonkman en Neher wel lid van
de Partij van de Arbeid, maar ze werden het pas,
toen ze de ministersportefeuille aanvaardden. Drees
is echter een oude socialistische rot en zeer populair.
Als hij de te Batavia getroffen besluiten mede op zijn
conto heeft staan, kan de Partij van de Arbeid ze
moeilijk verloochenen. Dat dunkt ons de betekenis
van het medereizen van Minister Drees.
men, dat men met een gematigde rege
ring de medewerking van de commu
nisten óók niet heeft, en bovendien dat
de communisten niet onoverwinnelijk
zijn, nu gaat men zeggen: misschien
dat De Gaulle aan het Juiste adres nog
hardere klappen uit kan delen, en
dan...
Ja, dan kunnen er daden komen, en
iets minder gepraat. Frankrijk ls een
praat-democratie geworden. Nu worden
er in de Franse Kamer van Afgevaar
digden woorden verspild waar niemand
naar luistert. Practisch ledereen heeft
al tevoren opgemaakt hoe hij stemmen
zal. maar dan moeten toch nog de de
batten beginnen, en in die debatten wil
iedereen het woord voeren.
Hardnekkig.
■JITevrouw S. uit Parijs,
had ruzie gekregen
met haar echtgenoot, om
dat hij zijn geloof aar.
Sinterklaas niet wilde
prijsgeven; Nog nooit had
hij haar op 5 December
een cadeautje gegeven en
toen zij hem hiervan een
verwijt maakte, verklaar -
de hij, dat hij het toch
niet helpen kon-, dat de
Sint haar vergat. Hij wei
gerde pertinent de waar
heid onder ogen te zien.
„Mijn moeder heeft me
van kindsbeen af 'n diep
vertrouwen gegeven ini de
Spaanse bisschop," zei hij
„en niets zal in ptaat zijn
dat vertrouwen te schok
ken; ook al vergeet hij
af cn toe lastige vrouwen
met zUn gulle garen te
bedenken."
Mascottes
T eden van Afrikaanse
voetbalclubs hebben
zic<h bij het bondsbestuur
in hun land er over^ be
klaagt, dat inlandse "me
dicijnmannen, die zich 't
beschermheerschap van
hun, clubs aanmatigen,
met alle geweld de goal-
palen willen blijven vol
hangen met mascottes als
levende slangen en doods
beenderen. „Zij geloven",
verklaarde een der voet
ballers, „dat die dingen
doelpunten voorkomen,
maar het tegendeel is het
geval." We kunnen het
ons indenken
Verjaardag
11e Japanners, zijn
Donderdag 1 Januari
een jaar ouder geworden*
Vo'gens de traditie nl.
viert iedere Japanner z'n
verjaardag op 1 Januari.
Een kind dat op 31 De
cember 1947 geboren is en
dan reeds een jaar oud
geacht wordt te zijn, ls
op 1 Januari twee gewor
den.
Boete
•Ul>U autobezit-
ter» zijn elk tot 15 dollar
boete veroordeeld, daar
zij hun ruto méér dan een
uur hebben geparkeerd.
De wagens waren name
lijk) ingesneeuwd.
©OOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOGXDOOOOOOOGOOOOOfc
EN HET GEVAAR...
ÏLTEN is niet blind voor het feit, dal
een man van de daad gevaar met
zich meebrengt. Maar, zo zegt men,
zijn hét niet- de communisten geweest,
die Frankrijk tot de huidige onmacht
hebben gebracht, zodat een man van
de daad het enige alternatief is vanbeuren zól en veel gebeuren moét."
chaos op chaos totdat de communisten
met hun daden voor de dag zouden
komen?
Zo staat het er dan mee aan do
oevers van de Seine. Een Nieuwjaars-
week met een vleugje hoop, een jaar
(zoals een andere Parijzenaar mij zei)
waarin „veel gebeuren kón, veel ge-
DETER dan een roman zouden we dit
verhaal een legende kunnen noe-
meiï. Het merkwaardige daarbij is, dat
het geschreven is door een Ameri
kaanse zakenman, manager van de
Europese afdeling van zijn bedrijf. Hij
vertelt van een Cistercienser-monnik
uit het klooster Maria-Morgenstern in
het Zwarte Woud. De abdij wordt on
der het nazi-regiem opgeheven. De pa
ters en broeders worden uit de hun
dierbare omgeving verdreven 'én ko
men terecht in een wereld, die hun to
taal vreemd is. Zij zeggen „Grjlss
Gott", terwiil men niets anders hoort
dan „Heil Hitier".
TToofdfiguur in dit boek is broeder
Nicolaas, die ons in al zijn arge
loosheid en voorbeeldige trouw wordt
geschilderd. Hij zwerft van stad tot
stad en zoekt overal naar werk. Het is
alles tevergeefs, daar hij uiteraard
geen lid van de partij is. Ten slotte
wordt hij een zeer verdienstelijk ille-
gaan werker als hij ten dienste van
Vader Abt brieven oversmokkelt naar
O Zwitserland. Hij wordt gegrepen en
overgebracht naar een concentratie
kamp in het Zwarte Woud, dat zijn
vroegere abdij bliikt te zijn. Lang
zaamaan keert hij hier weer terug tot
de enige werkeliikheid die zin heeft:
de tegenwoordigheid van God. Te
midden van de ontreddering en de el
lende van het kamp ontdekt hij ziin
roeping: hij is een zaad. waaruit eens
2 het leven weer zal opbloeien, zoals 't
klooster een zaad moet zijn van een
nieuwe tijd.
Tn een sobere ongekunstelde taal ver-
telt Kernan dit alles. Hij zoekt geen
sensatie, maar boeit door de eenvoud
van zijn verhaaltrant. Daarbij geeft hij
blijk uitstekend op de hoogte te ziin
met het landschap en de toestanden
in het vooroorlogse Duitsland.
Deze episode uit de strijd tussen het
nationaal-socialisme en het katholi
cisme verscheen bij ..De Toorts" te
Heemstede. De niet geheel vlekkeloze
vertaling is van Herman Pijfers.
TIET zal vermoedelijk nog wel
nooit zijn voorgekomen, dat een
Nederlander een boek schreef in de
uiterst moeilijke taal van Wales.
Thans is te Llandebie een dergelijk
werkje van de pers gekomen onder
de titel „Benedict Gymro". Het is
geschreven door de Bredanaar Louis
Soeterboek, die als letterkundige en
journalist beter bekend is onder zijn
schuilnaam Louis Olav LeroL
De heer Soeterboek, die vóór de oor
log, als redacteur verbonden was aan
de Katholieke Wereldpost, nam- bij
de inval der Duitsers de wijk naar
Engeland. Daar ging hij studeren aan
de universiteit van Bangor in Wa
les. Hij leerde er de taal kennen, zo,
dat hij ze niet alleen kon spreken en
verstaan, maar ook kon schrijven.
Het genoemde boek is er het be
wijs van.
Qm een drievoudige reden heeft de
auteur dit werkje geschreven, zo
als hij in zijn voorwoord uiteenzet.
In de eerste plaats wilde h*j van
Breda uit, het contact met Wales be
waren. Vervolgens wenste hij een
soort minderwaardigheidsgevoel te
bestrijden, dat de bevolking van Wa
les ten opzichte van haar taal aan de
dag legt. En tenslotte was het zijn
oogmerk de nagedachtenis te eren
van die bewoners van Wales, die hun
leven gaven voor de vrijheid van 't
Nederlandse volk.
Het is niet onze bedoeling het boek
speciaal aan te bevelen, daar er wel
niemand onder onze lezerskring zal
zijn, die deze taal machtig is. Het is
slechts curlositeitshalve, dat we van
deze uitzonderlijke prestatie door 'n
landgenoot melding wilden maken.
Jean Helsen werkt aan een Rubens
film, waarvoor te Antwerpen al
opnamen zijn gedaan in het Ru
benshuis, de Onze-Lieve-Vrouw-
kerk en de Sint Pauluskerk. De
film zal over drie vier maanden
klaar zijif.
In Italië heeft de katholieke jonge
ren-actie een beweging op touw
gezet tegen het vertonen van onze
delijke films. In alle grote steden
zijn cinema-clubs gevormd met het
doel voorstellingen te geven, die
rekening houden met de eisen van
dé christelijke moraal.
Te Wassenaar is in kasteel Duinrell
een kunstcentrum opgericht onder
leiding van de schrijver-componist
B. Roest Crollius. Er zullen con
certen, voordrachten, lezingen enz.
worden gegeven, die op hoog peil
staan.
In opdracht van de regering zijn twee
toneelstukken geschreven, n.l. Het-
Portret door Jeanne van Sehaik-
Willing en De Schim van het Ge
luk door Johan van der Woude.
Een nationale gebeurtenis
TN APRIL zal te 's Hertogenbosch in
het Provinciaal Genootschap voor
Kunsten en Wetenschappen een ten
toonstelling worden ingericht van Bel
gische kant van de 16e eeuw tot he
den. Deze enige verzameling, waaron
der alle genres Belgische kant. zoals
Brugse. Mechelse. Brusselse, Binche,
Valenciennes en Chantilly, is ongetwij
feld de rijkste die ooit werd samen
gebracht.
Oorspronkelijk bedoeld om alleen te
Brugge de stad der kanten te
worden tentoongesteld werd deze
unieke verzameling gevraagd voor
Londen, waar zij een schitterend suc
ces werd en evenals te Brugge inter
nationale belangstelling trok. t
Nu wordt déze kant te Lausanne ge-
exposeerd en wordt vandaar naar
Praag overgebracht.
Brugge kreeg ook nog verzoeken
van andere grote steden uit het bui
tenland. doch gezien de grote zorg,
waarmede deze kostbare kantwerken
dienen behandeld te worden, werd be
slist. dat met Den Boseh dc reeks in
het buitenland zou worden gesloten.
Aldus komt. ingevolge de vriend
schapsbetrekkingen die tussen Brugge
en 's Hertogenbosch bestaan, deze ex
clusiviteit aan de hoofdstad van Bra
bant toe. Verscheidene schilderijen
van beroemde meesters: Rubens, van
Dijck, Teniers en Erekelendam, waar
op personages in kant voorkomen, ma
ken eveneens deel uit van deze zeer
bijzondere tentoonstelling.
Deze grootste kanttentoonstelling,
waar ook kantwerksters aan 't werk
zullen te zien zijn, zal aan de vele
kunstliefhebbers van Noord en Zuid
de gelegenheid geven venni? te maken
met de fijnste en kostbaarste produc
ten van deze kunst, samengebracht uit
musea en particuliere verzamelingen.
De tentoonstelling wordt gehouden
onder auspiciën van het comité Bel
gisch-Nederlands-Luxemburgse sa
menwerking afdeling 's Hertogenbosch
en omstreken, secretariaat Markt 3.
Uren, die maar duren -
En Uw bed wordt een pijnbank....
U kent dat. Door de zangerige,
Rheumatische pijnen, nachten van
hanewaken, draaien en wentelen,
van links naar rechts, voor en na.
Maak daar toch een einde aan
Neem Kruschen Salts. De kleine
dagelijkse dosis Kruschen heeft
een wonder weldadige werking.
Dat komt omdat Kruschen Uw
bloed sneller doet stromen en het
zuivert van schadelijke zuren, die
nu oorzaak zijn van Uw lijden en
Uw pijn. (Adv. 258-00)
Vraag Kruschpi, Salts bij Uw Apothe
ker of Drogist
i1ASf//l/iii
ZWITSAl (ABRIEKEN APELDOORN
DE GOESF.
AI
.ooooooo^ooooooooooooooooooooooooooooc <xxxxxx>oooo<>o<x>ooooooooooooooo<xxx>o<xx
Van 19 tot 29 Met a.s.
JN het voorjaar van 1948 zal te Sche
veningen een internationaal muziek
concours worden gehouden, georgani
seerd door Philips Radio, Eindhoven,
in samenwerking met de Maatschap
pij Zeebad Scheveningen. Aan dit
concours zullen jonge, opkomende
kunstenaars uit alle landen der we
reld kunnen deelnemen.
Het concours omvat drie secties:
zang, viool en piano.
Candidaten zullen niet ouder mogen
zijn dan 30 en niet jonger dan 15 Jaar.
Voor elke sectie wordt een eerste
prijs ter waarde van 2000 en een 2e
prijs ter waarde van 730 ter beschik
king gesteld eventueel in de valuta
van de landen waarin de prijswin
naars woonachtig zijn. terwijl tevens
diploma's en medailles zullen worden
uitgereikt.
Het is de bedoeling, dat aan dit
concours slechts wordt deelgenomen
door jonge kunstenaars, die door hun
inschrijving een eerste stap wensen
te zetten op het pad naar een mo
gelijke internationale loopbaan. Dc
eerste, prijswinnaars krijgen reeds on
middellijk de gelegenheid om vsn
hun prestaties blijk te geven op ga
laconcerten in het Kurhaus te Sche
veningen met het Residentie Orkest
en later in Amsterdam met het Con
certgebouw-Orkest. Tevens zal het
mogelijk zijn gedurende het seizoen
1948-1949 in Nederland een tournee te
maken, terwijl engagementen in het
buitenland zullen volgen.
De jury is samengesteld uit repiv
sentatieve figuren uit de muziekwe
reld van 14 verschillende landen. Dc
eerste selectie zal met gesloten deu
ren worden gehouden, terwijl het
eigenlijke concours toegankelijk zal
zijn voor publiek en pers.
Ie
hee
pro
ove
de
brengen, dat het onder 'n zegen bren
gende regering leefde Dat werd n
marteling, dat zou ie nooit volhouden.
Dat zou, in waarheid, boven z'n krach
ten gaan Hij keek rond. 't Zag er hiet
niet ongezellig uit. Hij betastte zacht
en met aandacht de wanden, of er ook
verborgen kijkgaatjes 'n waren aan
gebracht. Er hing n groen kleed te
gen de wand Toen ie dat terugsloeg,
zag ie 'n enorme hoeveelheid boeken
op olanken. Et stond 'n wereldbol, "n
bldstcel. In 'n kleine annex: 'n smal
lang bed. In eer. van de hoeken brand
de 'n kachel, n Schrijftafel onder een
een van de vensters lag vol papieren
en allerlei schrijf-attrlbuten Door de
vensters had Ie 'n schitterend uitzicht
over Leningrad De ondergaande zen
verguldde de toren van het oude Antsj-
kow-paleis Duidelijk kon hij het gekri
oei der vele mensen waarnemen die
elkaar verdrongen op de reusachtige
brug die naar het Finse spoorwegsta
tion leidde. Hij glimlachtte bitter.
Hier zat nu: „dc onverzoenlijke vijand
van de ellende dor menselijke lusten"
zoals net in z'n laatste manifest luid
de Hier zat hij, die eenmaal schreef:
„dat hij zich aangegrepen voelde door
de gedachte aan Vernietiging, Omver
werping, Vertrapping v. alie tyrannic"
Hier zat hij'n vlieg in n stenen doos
je, hoog boven het volk van millioenen
dat hij verlossen wilde! Waarom nad
lc niet duizendmaal liever de dood ver
kozen? Alexandra! 'n Vrouw! Zou het
dan toch waar zijn, dat zij de wereld
beheerst? Er klonken voetstappen on
der hem. Er kwam iemand de trap op.
De sleutel werd knoersend in het slot
omgedraaid, de deur ging open: Te-
gleff.
„Goede middag, vriend Gorocha!" Hij
stak Michael de hand toe, en deze, na
'n korte hevige strijd met zichzelf,
nam die aan: „Prachtig." zei Tcgleff,
„da's verstandig. Dus, we zijn hst eens
geworden?"
„Ja."
.En. we gaan samen werken?"
.Ja
„Komaan, dan gaan we samen eens 'n
praatje maken, gezellig." Hij ging naar
de boekenwand, nam er twee dikke de
len, cn toer. kwam 'n Klein telefoon
toestel zichtbaar- „Breng twee hete
kwas' cn 'n doos clgaretten." beval
hij en toen, zich weer tot Michael wen
dend: .Je bent hier voorzien van alle
gemakken. Kijk, achter deze blauwe
banden, zit het deurtje van de lift.
Daar kan n mens in op en af. maar
zó wilde lk hier niet verschijnen, dat
zou je zenuwen te vee! hebben aange
pakt. Je zult zien: Binnen 'n halve mi
nuut komt de consumptie naar boven
Hij had het nauwelijks gezegd, of 'n
zacht belletje weerklonk: „Asjeblief,
twee dampende bekers. Op je gezond
heid. Michaël Gorocha!" En. Michaël,
Indachtig zijn belofte aan Alexandra
antwoordde: „Cp Uw gezondheid mijn
heer!'
X
Vertwijfeling
M'n waarde vriend, begon de Speur
hond, ,.ik zal U de overgang naar ons
kamp niet al te zwaar maken. Ge
kriigt het Ui de perste weken al heel
gemakkelijk. Ge zijt leraar ln 't
Frans, niet waar? Ik heb vernomen dat
ge Indertijd, ten huize van Generaal
soerwarow. voor de indiening van Uw
„eervol ontslag", aan tafel geregeld
Frans spiak.
i Wordt vervolgdi
De Avonturen van Su'kc en Wiske
DE KONING DRINKT
door W. van der Steen
We zouden bier geen verhaal bij
hoeven schrijven, want de teke
naar heeft zelf al een en ander
uitvoerig toegelicht. Maar voor de
genen die hot alweer vergeten zijn
wHlen we er toch even de aan
dacht op vestigen, dat de drankjes
brouwster niemand minder blijkt
te zijn dan Sidonia. die haar' oud
beroep (we zagen haar het eerst
als#kruidenzoekster) heeft opge
vat. Haar voornemens zijn, naar
het schijnt, niet edel. Zie slechts
de verwrongen trekken van, haar
vroeger zo vriendelijk gelaat.
De Goese polit
gekomen van
Goese scharrelaa
stolen textielpun
bleek de handel
te zijn. Deze ma
heeft bekend, m
aan wie hij op
weer heeft verha
hij nog vastgeho
IR. GLERUM I
E
Dc opvolger va
directeur der Vol
land. Ir. A. Gleru
bezoek gebracht
kennis te maken
en toekomstige n
Ir. Glerum. die
is. ls thans 50 Ja
j. J
Op 61-jarige
overleden, de
teur van het
Reeds ln 1905 t
in dienst bij het
toen dit later
cie. bleef hij
waarnemen.
r\e korten van d
Zuid Sloe zijr
De nieuwe dijk, c
wordt, bedijkt m
458 Ha. Dit omv
hoog gelegen sch
Ha. geul. De afslt
AP. komen met
in het diepste d(
de Zuid Kraayer
gedeelte. Er kome
verbindingen tu:
Zuid Beveland, w
bestaande wegen,
pen van de Rape
de oude veerdam
De andere loopt
dijk. Bovendien
belde wegen een
Zuid. De haven
achter de nieuwe
halve onbruikbaa
derpeil is op 0.50
Voor de <#jk bei
klei zullen behalv
blnnenberm-sloot
uit de buitendijkE
Behoorlijke t
•TE Made hield
Reders en Scl
den een jaarverga
vijftigtal leden we
waren o.a. de schi
hoorn te Rotterda
viseur kap. van H
meester Crul met
heer Violet, secr. v
De bondsvoorzittei
liefeest afwezig.
De bedrijfsresuli
de lage watersta
noemen. De voo
leden propaganda
R.K. schippers in
krijgen.
De penningmee
batig saldo te besc
De aftredende be:
W. v. Groezen en
herkozen. Afgevaa
mene vergadering
Stoop, W. v. Groi
v. Schijndel. Plas
bart.
Ter sprake kwar
de vergoeding voo
onderhoud voor d
gekopte schepen, d
de distributiebescl
sche grens, het v
tholleke schippei
stemmen door sch
waar ze op de st
rondvraag bleek di
kan worden tot e
bedrijfsgroep.
Pastoor Oltshoo
onderwijs aan
drong aan op lldnr
Schoolver. „St. I
van de vergadei
vertoond- over de
te Borne (L.) Te
en een gezellig sai
gEDERT ENIGE
een beslissinf
Economische
Ministerraad eei
de Prioriteitscor
taak
welke tot
v an een grotere
voering van
met het
1 net nel oog op
beidsvoorziening.
TN- ;_..a
1
c
werl
op
De
ttrtFsie. wa
^linistenies
ponwoordi
de in het
bleken
Reeds
Kekomen,
•gevoerd
minder
dere w,
ring als
instelling vi
waarin
en Rij
,1 was
verledf
Hl i
herhaa
dat
waarv
dringen
ligd.
ernstige
werken
gevolg
"achten
of zelf
toekoi
eerd, tf
hadden knni
■engenoe
thans
xevon
arbeidskrachte
geschort.
bepaalde
vereserv
tig hadc
De bov.
missie zal L„„„
doze problemen
dienen op
wijze in c.
een zekere
van de
Zij zal
haar taak
westelijk
ning, w
,i te steil
onderlin
..ere rango
objecten,
bij de t
worder
com mi
weiKe aan
beldsbureaux zul
den.
