Vrijdag 30 Maart 1817
raaan voor Leqer en Vloot.
Mkhling en Bntspanning.
No. 410
Onder redactie van D. MANASSEN.
1005018
DERDE JAARGANG.
BED ACTIE EX ADMINISTRATIE VA LEJEtI USSTR. 109, AMSTERDAM. DIT
BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR
MILITAIREN I CENT, VOOR BURGERS CENT, ABONNEMENT BTJ VOORUIT
BETALING VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS1.50P.KWARTAAL
Ad VI
derdo
ouzo Administratie, Valerius*trant 109
,.-••! sn «ent. .i- ÏDK»uwnd«u Mede-
pagina dubbel tarief. lly aboLnunient
Wij hooren in den laabsfcen tijd al heel weinig van Albanië; nu en dan hebben
Italianen en Oostenrijkers er een schermutseling, of vortoonen zich vijandelijke'
vliegers boven Vaiona, dat is zoowat alles. Toch heerseht er de krijg en de Albaneezen
zelf doen daaraan mee; vele mannen bieden vrijwillig hun diensten aan de Italianen
aan. We zien hierboven een troep Albaneesche vrijwilligers afgebeeld; erg krijgs
haftig zien ze er niet uit, maar 't moeten toch ferme soldaten zijn, dapper, vol
hardend, onvermoeibaar.
Ieder i onzer lezers kent bij name de Af dee
ling van 'hei Algemeen Hoofdkwartier van den
Opperbevelhebber van Land- en Zeemacht
„Ontwikkeling en Ontspanning van de Gemobi
liseerde Troepen", en duizenden hebben van
haar bestaan reeds de vruchten geplukt. Ten
einde eenig denkbeeld te geven van den om
vang van het arbeidsveld on van do door onze
Weermacht zoo zeer gewaardeerde verrichtin
gen der Afdeeling O. en O., willen wjj er in
,,Do Soldatencourani" wat van vertellen,
daarbij van een welwillend ter onzer beschik
king gesteld verslag gebruik makende, waarin
de nog nint afgesloten winter 19161917 bui-
tón bespreking blijft.
Tor behartiging: van de Ontwikkeling en
Ontspanning van de Gemobiliseerde troepen,
aldus luidt liet verslag nopens de verrichtingen
van O. en O. van Juni 1915 tot September
1916, vormde zich al reeds in September 1911
een Centrale Commissie, onder voorzitterschap
van wijlen dr. D. Bos. lid van do Tweede
Kamer der Staten-Generaal. Door die Commis-
sie werden voor dat doel weldra provinciale en
verschillende plaatselijke commissies in heb
leren-geroepen. Met grootewaardeering mag
worden getuigd, dat aldus veel is verricht kun
nen worden toil bate van de gemobiliseerden.
Maar' toch deed zich, bij bet voortduren der
mobilisatie, meer en meer de behoefte gevoelen,
aan dp ontwikkeling en ontspanning van do ge-
mohiUseerea van overheidswege meerdere
aandacht te wijden, daaraan meer leiding en
steun te vericciieiu
In verhuld daarmede werd, op initiatief van
den -Minister van Oorlog, in begin Juni 1915,
aan liet Algemeen Hoofdkwartier van den
Opperbevelhebber van Land- en. Zeemacht, de
Aidos'.ing „Ontwikkeling en Ontspauning van
de Gemobiliseerde troepen" toegevoegd.
Van den Opperbevelhebber ontving het hoofd
dier afdeeling de opdracht zich aan do hem
toegedachte taak in den meest ruimen zin te
wijden.
Naar gelang die opdracht geleidelijk tot uit
voering kwam. werden de daartoe noodige fond-
5en door den Minister van'Oorlog ter beschik
king gesteld.
Hierdoor en medé door do krachtige mede
werking van vele militaire autoriteiten, en,
het zij hier met erkentelijkheid vermeld, óók
door steun en samenwerking van particulieren,
bieek bet mogelijk tegemoet to kunnen komen
aan de zich meer en meer in zoo velerlei lich
ting, op liet onderwerpelijk gebied openbarende
behoeften.
Dé bemoeiingen van voornoemde afdeeling
hadden betrekking op do bevordering van
de lichamelijke ontwikkeling der gemobili
seerden; het aan hen te geven onderwijs; het
leiding geven aan de beoefening van huisvlijt;
Een drama uit Bretagnc.
„Pak je koffers ora de Paaschvacaixtie bij
ons te komen doorbrengen in je oude land.
Het is nu het juiste oogenblïk om het terug
te zien. Reeds is de lente begonnen zich in
het bosch te vertoonen. Kom dus: wo zullen
doen zooals zij..."
De brief wr.3 geteekend door mijn ouden
vriend Hernoy, lieer'ebóel en burgemeester
van het kleine doi-pje Saint-Servais waar ik,
zooals men dab noemt, het eerste levenslicht
aanschouwde. Het is voor mij een vreugd
voor mijn gansche ziel iederen keer,.dat ik naar
mijn eenvoudige- bakermat mag terugkeeren.
klaar voornamelijk dit jaar voelde ik een
groot h'eimwee naar de luöhb van mijn geboor
telandDo uitnoodiging van Claudius Hernoy
kon dus niet anders da-u in goede aarde
va 1.1 an.
En dus bracht de spoortrein mij op den lOen
'April 1S9-3 een Goede Vrijdag naar liet
station van Callae, waar ik te negen uur
's avonds aankwam en Hernoy mij wachtte met
pen tilbury bespannen met een bruingele hit.
Daar lachte mijn heële bergachtige vader
land mij tegen in liet openhartige en vroolijke
gezicht van dezen baardigen reus, die als uit
i eikenhout gesneden scheen.
'v ,,Hupt" riep hij, terwijl hij de teugels
greep.
Het volgend oogenbhk bestegen wfj in draf
de achtereenvolgende teiTeinverliorvringen, die
als de treden van een tempel leidden tot een
majestueuss tabernakel, die door liet woud
gevormd werd.
TVa-nt Saint-Servn-is is feitelijk een dorp in
een bosch, een mensohelijk öest, opgehangen
aaa dg .WoJLge gogffgfl im heji woud. Al de
het tegemoet komen aan de behoefte aan voeg
zame ontspanning en afleiding; den zang in
het leger.
Ten aanzien van een en ander moge het
hierna gestelde oonigo Dadere toelichting ver-
sflbaffen.
L i c h a m e I ij k e ontwikkeling.
Met het oog op het jaargetijde werd in Juni
1915 allereerst do aandacht gewijd aan een
meer algemcene deelneming aan lichaams
oefeningen en het openluchtspel.
Daartoe was al dadelijk aan te vangen met
de verstrekking van het noodige materieel
met het huren van terrein, het inrichten van
zwemplaatsen, enz., en werden cursussen te
's-Gravenhage georganiseerd voor officieren en
onderofficieren, om nadere bekendmaking te
bevorderen met de wijze, waarop bedoelde oefe
ningen bet meest doelmatig zouden zijn to
leiden. v
Voorts gaf de Opperbevelhebber bij verschil
lende circulaires aanwijzingen nopens het ge
regeld doen houden van die oefeningen; het
verkrijgen - van de daarvoor noodige middelen
de vorming van leiders; liet beheer van het
materieel, enz. Daarbij werd veelvuldig go-
wezen op liet groote belang, dat voor het leger
aan die oefeningen verhonden is.
De verstrekking van materieel geschiedde
rechtstreeks vanwege de afdeeling O. O.- om
dat, door centrale aanschaffing besparing was
te verkrijgen, en mede om aldus beter het be
heer en de inveutariseering mogelijk te maken.
Geleidelijk werd in vermelden zin in don
loop van het jaar voortgegaan.
Jn totaal zullen aan vorenbedoelde cursussen,
wier duur afwisselde van 6 tot 11 en 30
dagen, na geheelen afloop in October a.s. van
die cursussen, een 1500 officieren en onder
officieren deelgenomen hebben.
M aar aldus de gelegenheid werd verschaft
onder meer deskundige leiding, met- beschikking
over het vereisékte materieel en terrein, zich
aan lichaamsoefeningen te wijden, nam de opge
wektheid tot deelneming daaraan meer en meer
toe. Ter verdere bevordering van die deelneming
sceide de Opperbevelhebber een Militair Vaar
digheids-Diploma in uitzicht, onder bekendma
king van het programma van de eischen, waar
aan daartoe- to voldoen. Reeds aan een 2 10 0
officieren, onderofficierenkorporaalsen man
schappen bon dat diploma uitgereikt worden,
on toonden deze aldus, zich de daarvoor ver-
oischto lichaamsvaardigheid en het noodige -uit
houdingsvermogen te hebben eigen gemaakt.
Voorts vatte de Opperbevelhebber het denkbeeld
op de troepenonderdeelen de gelegenheid te
schenken blijk te geven bij welke van deze met
het beste gevolg aan algemeene deelneming aan
lichaamsoefeningen aandacht geschonken wordt.
Daartoe werd het doen houden van demon
straties in lichaamsoefeningen te 's-Gravenliago
op 7, 8 en 9 September 1.1., bepaald, en wel
door ploegen van 25 tot 50 man qik, vertegen
woordigend een bepaald troepenonderdeel. Deze
hoogten rondom vormen als 't ware de ont
zaglijke golven van oen boomenzee, die op de
wijze van een werkolijkcn oceaan zijn geruisch,
zijn dntelbare geluiden nu eens klinkend als
liederen en 'dan weer a-ls ldaagtoonen, en ook
zijn stormen, zijn woedende rasernijen dor
elementen zijn drama's heeft.
Maar wat was zij niettemin schoon en in
drukwekkend, toch tegelijk vreedzaam om te
zien bij dat zachte schemerlicht in April, opge
stapeld en toch ook weer als neergeknield daar
in hoogten aan den horizon, in die stille,
haast re-ligiense droomerigkeid, die ons liet
gevoel geeft van do nadering van den nacht.
Wij hadden het knstgebergie van Mênié-Mekél
bestegen, waar men deze streek in zijn gau-
sche uitgestrektheid vóór zich ziet liggen.
Onwillekeurig had Claudius hot paard doen
stilstaan, en terwijl bij met zijn zweep het
trapsgewijze gelegen bosch dat "in den "vorm
var. een reusachtige - korf voor ons uit lag
aanwees, terwijl het klokje van Saint-Servais
zich hooren liet, zei de hij
..Breng nu je -groet maar, groet je Mamme-
Goz
De Mamnre-Goz, letterlijk: grootmama, welk
een vertrouwelijke en toch eerbiedige naam
voor den ouden geboortegrond, welke wij weer
betraden-
Met een gelijke beweging lic&cten Claudius
en ik ojj ketsclfd© ©ogenblik den hoed.
Maar bijna tegelijkertijd ontviel mijn vriend
een: „Alle di'Nels", dat klaarblijkelijk in 't
geheel geeoi tcedelheid of bewondering uit
drukte.
Wat nu? Wo£ scheelt er aan?" vroeg ik
een w einig .verschrikt.
Met de baud V - ven de oogen. ofschoon er
nog maar een zw-a c licht van de ondergaande
zon uitging, mat Hernov met zijn blik den ge
heelen omtrek in de richting van Saint-Nico-
dème, daar waar da uiterste bosckranden
tegen het noorden afsteken.
H& oog van de woudmcnschen'is als dat
yan 'g- zeelieden.: het dringt- door cle afstap-
demonstraties, waaraan iu totaal een l-5oo mili
tairen deelnamen, slaagden uitstekend.
Waar het hier betrof het optreden van ploe
gen, dio na onderlingen wedkamp, uit vele
andere waren gekozen, mag uit de verkregen
uitkomst wel het gevolg worden getrokken, dat
algemeene eleelneming aan lichaamsoefeningen,
meerderen ingang hooft gevonden. Ongetwijfeld
zullen dio demonstraties voor den vervolge een
zeer gunstige» invloed op die deelneming uit
oefenen, en tot navolging1 opwekken.
O n (1 e r w ij s,
In aansluiting aan het, door de bemoeiingen
van do Centrale Commissie voor Ontwikkeling
en Ontspanning van de gemobiliseerde troepen,
on de onder hare leiding gevormde commissies,
gegeven onderwijs, en aan hetgeen reeds door
onderscheidene troepencommandanten ten dezo
was verricht, werd iu het najaar 1915, ter be
vordering van een meer geregeldon gang van
zaken, de leiding er van-aan do militaire autori
teiten toevertrouwd. De Opperbevelhebber gaf,
in verband daarmede, bij verschillende circulai
res nadere aanwijzigingén, ter regeling en orga-
nisecyïng van het onderwijs.
In de winterperiode van 191-51916 omvatte
het onderricht een 70-tal vakken, waaraan werd
deelgenomen door pl.in. 5 5.0 0 0 leerlingen,
welk aantal betrekking heeft op de deelnemers
aan de verschillende cursussen.
Y aar intusschen éénzelfde persoon soms ver
schillende, cursussen volgde, is het aantal mili
tairen, dat aan het onderwijs, gedurende voor
noemde periode, deelnam, op een 4 0.0 0 0 te
stellen. In totaal bedroeg het aanfal lesuren
ruim 7. 00 0 per week. Het onderwijs werd ge»-
gegeven door: 300 officieren, 550 onder-officie
ren, 250 korporaals, 500 manschappen en 300
burgcrleeraren en onderwijzers.
Na 1 April 1916 moest het onderwijs meer
op -beperkten - schaal worden teruggebracht,
aangezien, met hot oog op de militaire oefenin
gen, veel minder dan des winters, ook in de
diensturen, onderricht- te geven was.
Niettemin bleek toch óók, in de zomerperiode,
de deelneming op sommige plaatsen nog vrij
bevredigend en in enkele gevallen zelfs zeer
goed. Ten bewijze'daarvan moge bijv. de navol
gende opgave dienen, waarbij slechts enkele
plaatsen oi' troepenonderdeelen ter sprake zijn
gebracht.
Legerpl. Harskamp... 1281 31 57 376
2o Comp. Wielrijders 81 9 3 10
Hoek van Holland141 3 19
Ooltgensplaat 185 9 7 23
Assen 407 11 15 32
Den Helder 717 20 27 135
Ede 900 22 35 132
Over het algemeen kon bezwaarlijk sprake
wezen van geregelde leergangen van eenigszins
langen duur. En dit wel, in verband met
onvermijdelijk verzuim, wegens verlof, dienst,
enz., en ook omdat heb veelal bezwaarlijk bleek
cursussen te organiseereu, waarbij de leerlingen
eenigermate van gelijke ontwikkeling waren.
Daarom werd er naar gestreefd de leerstof, in
gedeelten afgerond, in niet te lange tijdsbe
stekken te behandelen, wat tot goede uitkom
sten leidde.
Voor de vakken, waarin onderwijs werd. ge
geven telde heb Lager Onderwijs gewoonlijk het
grootste aantal leerlingen.
Van velen dezer bleek de kennis vrij matig,
en wel overeenkomend met die van heb onder
wezens in het 3e en 4e leerjaar- van de lagere
school. Wel was de geneigdheid voor de studie
der moderne talen veelal groot, maar door velen
werd daarbij het bezwaar ondervonden van een
te geringe kennis der eigen taal.
Mede was op vele plaatsen do deelname groot
aan het onderricht in teekenen, boekhouden,
land- en tuinbouwkunde, zuivelbereiding, vee
teelt- en vee-kennis, paardenkennis en steno
graphic
Voorts trokken in bijzondere mate de belang
stelling do cursussen ter voorbereiding van de
examens ter verkrijging van liet radikaal voor
kommies, van. 's-Rijks belastingen, voor het
polit iediploma, van liet diploma voor de kleine
vaart, van het diploma voor dubbel-boekhouden.
Bijzondere aandacht werd bij vel© troepenon
derdeelen gewijd aan heb onderricht van hen,
die bleken niet te kunnen lezen en schrijven,
dan wel wier kennis ten dien aanzien zoo ge
den met do scherpte van een boor, zij onder
scheiden bijkans het onzichtbare.
,,Ja, ja, het kan niet anders zijn", mom.
pelde mijn reisgezel, zichtbaar ontstemd.
„Zeg mij toch eens eindelijk, wat er is,
Cladius."
„Er is... er is brand in het bosch."
„Noen toch? "Waar?"
„Weet je nog waar de Kiuizenaarsrüts is op
do toppen van den Barroz?"
„Ja, heel goed."
„Welnu, zie dan dio richting uitZie je
niet iets, dat gelijkt op een wolk vau grijze
wollen flokken. die als aan de toppé-n van de
hoornen zitten?"
Of ik mijn blik al scherpte, ik kon niets van
het aangeduide aan de steeds brerdc-re silhou
etten onderscheid en.
„Nu, wacht dan maar een minuut", zei
Hernoy.
Het was een minuut vol spanning. Zelfs
do hit bewoog zich niet. strak als hij stond
op de fijne pootcn, de neusgaten openge
sperd. de ooron, recht opgestoken, alsof bij
doordrongen was van den ongewonen toe
stand.
..Zooals ik je zei", riep mijn vriend uit-.
Een soort van roodachtige kring kwam plot
seling den hemel hoven de toppen van den
Barroz verlichten. Daarop schoten witgloei
ende rookwolken uit. draaiden ronu, ver
spreidden Zic-h. strekteu zich .uit. naar de
hoogste toppen, die zich schonen te verlengen
en op tc rijzen.
Wij hoorden van verre verward geschreeuw,
de klokken van Ssiufc-Vervais begonnen alarm
te kleppen.
„Ik zal genoodzaakt zijn een doel van den
nacht iu 'het -bosch door te brengen", mompelde
Claudius. ..Ja, dab haantje van burgemeester
is niet. altijd een pleiziertje... Eu ik had me ér
nog al zooveel van voorgesteld, om gezellig de
forellen met. je t3 verorberen, die ik ter eere.
van je bezoek gevangen heb. Heerlijke forel
len. zie je, van het soort dat onze. reetor Goede
Vrijdag for ellen pleegt te noemen".
brekkig was dat zij wel gerekend mochten wor
den te bobooren tot de analphabeten.
Voor zoover uit de verkregen gegevens is op
tc maken, zouden in den afgt-Joopen winter ruim
een 600 gemobiliseerden van vermelde categorie,
onderwezen zijn geworden, en dit over het alge
meen met bevredigenden uitslag.
Ook do noodige leermiddelen werden recht
streeks verstrekt, om gelijke reden, als hier
boven aangevoerd ten aanzien van het mate
rieel voor lichaamsoefeningen.
Het behoeft wel geen nadere toelichting van
welk oen groot Belang vermeld onderricht voor
de gemobiliseerden heeten mag.
De op verschillende plaatsen verleende mede
werking van civiele autoriteiten en particulie
ren, waardoor o.m. 'beschikbaarstelling van loka
len, zoowel in Rijks- en Geineentegebou'wen als
in Militaire Tehuizen, R. K. Vereenigingen,
enz. verkregen werd, kwam voorts hot ouder
wijs zeer ten goede.
(Wordt vervolgd,)
Oe tcesland in den reuzenstrijd.
ZocaLs wij reeds in onze vorige overzichten
opmerkten, komen de geallieerden thans aan 't
Westerfront niet hard mc-er vooruit, maar zij
dringen toch nog hier en daar de Duitschers
terug. Echter bieden dezen bardnekk/gen
tegenstand, gaan op sommige punten tob zeer
krachtige aanvallen over en zijn daarbij 6oms
niet onfortuinlijk. Zoo hebben zij, een twintig
K.M. ten oosten van Péronne, een plaatsje
Roisel heroverd, dat voor eenige dagen in
handen der Engelschen was gevallen. Hieruit
en uit andere vrij hevige gevechten, vooral
in do .buurt van St. Quentin blijkt, dat de
Duit-sobers op de thans bereikte ïinie willen
standhouden, dat zij dus Quentin willen be
houden. Deze plaats hebben do Franseben
trouwens bijna bereikt en indien do Duitschers
verder terug willen, zullen zij ook' St. Quentin
moeten ontruimen.
Dat zou niet zoo gemakkelijk verwoest- en
tot. een plat en doodrok terrein gemaakt kun
nen worden. 7^66 toch wordt algemeen het -vrij
groote gebied, een paar duizend vk. Kilometer,
genoemd, dat de Duitschers in handen der ge
allieerden hebben gelaten. Tien, twaalf, vijf
tien kilometer iangs het nieuwe front loopt
dat verwoeste terrein en het moet er daar
rreeselijk, afgrijselijk uitzien. Het is ééne
leegte: geen dorp en geen hoeve, geen bosch je
en geen weg, geen brug en geen spoorlijn. Het
is er een kale, l'eege, doodscho woestijn, met
geen kelder, waarin'de vijand zich l-:an ver
bergen, geen boom, waarachter hij zioh kan
verschuilen, geen weg, dien hij met zijn ka
nonnen kan berijden, geen rails, waarover zijn
treinen kunnen loopen. Hij 'zal, onder het
vuur van den vijand, zich hier moeten ver
schansen, bruggen bouwen, wegen aanleggen.
Over de wegen liggen talrijke reusachtige
boomstammen, do weiden zijn diep doorploegd,
zoodat de kanonnen er in wegzakken.
Men werpt thans de veronderstelling op,
dat dit het doel was van den terugtocht der
Duitscherszulk een doodsch, woest, onbruik
baar terrein scheppen, ten einde het lang
voorbereide offensief der geallieerden te ver
ijdelen. Dezen waren gereed voor den groeten
aanval, gereed met kanonnen, ammunitie in
ontzaglijke menigte, met troepen massa 's zooals
men aan 't IVeeterfront nog niet had gezien,
met spoorwegverbindingen achter 't fron£,
die eiken dag groote troependeelen van 't
eene punt naar t andere konden brengen.
Alles was voorbereid om met Onstuimige
kracht, met groote overmacht op te treden
voor een geweldig offensief, alles was vastge
steld en berekend tot in kleinigheden, toén
trokken do D uitschers terug, 'sneller dan men
gedacht had en lieten de groote, onbruikbare
leegte achter zich.
I's deze veronderstelling juist? Wie zal het
zeggen? Indien de geallieerden werkélük zoo
goed voorbereid zijn, zal de Duitsche terug
tocht hun offensief misschien vertragen, maar
dat tegenhouden toch niet, zou men zeggen.
Bovendien. we wezen cr reeds op. do Duit
schers bieden wel krachtig tegenstand, maar
de aanvallen van den vijand zijn nog niet tot-
staan gebracht, de Fransehen vooral rukken
nog steeds vooruit- en zij zijn zelfs reeds verder
doorgedrongen dan de rechte lijn tusschen
Atrecht en SoissonS, werpen dus op enkele
punten de Duitschers terug uit hun vaste
stellingen daar. Ten zuiden zoowel als ten
noorden van Soissous hebben de Fransclien
Hij had het woord nauwelijks uitgesproken,
of ik zag hem schrikken, alsof hij door een plot
seling denkbeeld getroffen was.
„.Juist... IVaarom heb ik dat niet dadelijk
bedacht? Het is iipmers vandaag Goede Vrij
dag".
En met een overtuigend hoofdknikken voeg
de hij er aan toe
„Er behoeft niet meer aan getwijfeld tc wor
den. Het is andermaal om den boschwaehtcr van
Kerveltrec te treffen, dat men den brand heeft
gesticht! Dio geschiedenis zal nog zoo gauw
niet ophouden".
„Wat voor geschiedenis, XJIajidins? Je
spreekt- in raadsels... Ik begrijp niet goed, dat
er verband is tusschen dezen brand..."
..En den Goeden Vrijdag, niet- waar? Je
zult het- spoedig genoeg begrepen hebben...
Maar we zijn nog maar een half uur van onze
bestemming... Jk zal je straits alles vertellen,-
onder don maaitijd".
Toon wij Saint-Servais bereikten, was het dorp
bijkans verlaten. Slechts enkele vrouwen, die
thuis gebleven -waren om op do kinderen te
passen, liepen van buis tot lm is onder,het pre
velen van korte gebeden. Het overige van de
bevolking was. naar het bosch getogen,
„Geef het paard haver, zonder liet uit te
spannen", zei Claudius tot den staljongen, ter
wijl ik binnen ging om mevrouw Hernoy te be
groeten, waarna hij zich tot zijn vrouw wendde
met de vraag
„En. vrouwtje, is onze.haver ook klaar?"
..Er zal zelfs nog een mondvol overschieten
voor nog een gast."
„Welzoo, voor wien?"
..Voor Skan. deu meesier klompénmaker van
Pierfes-Longues, die je schijnt té willen spre
ken. TI ij wacht al meer dan een kwartier op
je in de huiskamer."
..Mooi! Hij zal óns bijzonderheden over den
brand kunnen vertellen... Een bijzonder mooi
typo van een bosehbewoner, die Jozon Skan,
mijn waarde", zei Claudius, terwijl wij ons aan
tafel zetten
nieuwe vorderingen gemaakt, in 't zuiden
zijn zij doorgedrongen in het bosch van Coney
en hebben zij het dorp Concy-Io-Ohatea.u ver
overd, ofschoon h'-t krachtig werd verdedigd
door do Duitschers, in 't noorden hebben zij
een hoeve, een sterk steunpunt, bezet. Het zal
nu spoedig blijken, of de Duitschers inderdaad
op" de nieuwe linie zulke krachtige versterkin
gen hebben aangelegd, dat zij er zich kunnen
handhaven en... of zij werkelijk na den terug
tocht een groot offensief in den zin helïben.
Er is beweerd, dat de terugtrekking aan In-!,
Westerfront ook daarom plaats had, oindSXck-
Duitsohers van plan waren den aanval op het
Oosterfront opnieuw met kracht aan te van
gen. Do revolutie in Rusland, zoo zou men
hopen in de kringen der militaire autoriteiten
van de centralenzou dit land verzwakken,
het niindor geschikt maken om zijn grenzen
to verdedigeneen opmarach naar Pctrogmd
zou weer op 't programma staan en men hoopt
den tegenstander in 't oosten tot den vrede te
dwingen, 't Is natuurlijk moge-lij Ir, dat cl<-
strijd aan hot Oosterfront opnieuw ontbrandt,
manr voorJoopig bemerken we daar nog ni<
veel van. Er is nog niets, dat op een groom
offensieve beweging gelijkt. Toch wordt cr w!
gevechten en de aanvallen komen van den
kant der centralen. Op verschillende punten
van de zeer lange fronten linie hebben de Duit
schers en de Oostenrijkers aangevallen en niet
zonder succes. Een Russisch telegram geeft toe,
dat de Russische troepen aan de Sjara moesten
terugwijken, terwijl oen Duitsch bericht meldt,
dat do ar 300 krijgsgevangenen zijn gemaakt:
Yan do andere fronten valt niet,' veel te
vermelden; de Russen in Per zié zijn weer
verder opgerukt naar Mesopotamia en hebben
nu o.a. de stad Ka! au ja-kun, dicht bij de grens,
bezet.
In Amerika bereidt men zich blijkbaar op
den oorlog voor, maar men doet het daar meer
op een langzame, bedachtzame manier dan
haastig en onbesuisd. Leger en vloot zullen
worden uitgebreid en versterkt. Van onder
handelingen met Duitsdhjand wil men niets
weten. Toch stuurt men van anderen kant niet
5500 °P <lcri krijg aan, aj zal die er
waarschijnlijk wel van komen, Mat do Vor-
oenigde tffcaten dan echter meer zullen kunnen
doen dan do geallieerden met geld en niet
ammunitie steunen en de Duitsche schepen
in beslag nemen, is niet heel duidelijk. Boven
dien heeft Amerika ook mot één oog naar
Mexico te kijken, waar de zaken blijkbaar nir-t
pluis zijn. oji waar men voor doof Duitschon
aangestookte woelingen vreest.
Da ravoiutie en het leger.
PAKIJS. Uit Petrcgrad wordt aan
de Te-raps" geseind: ï>e nieuwe regce-
ring is begonnen met een. reorganisatie
van het opperbevel. Do minister van
oorlog Gootsjkof heeft- een commissie
voor dit doel benoemd onder voorzitter
schap van generaal Poliwanofourl-
ministèr van oorlog. Deze commissie heeft
de algemeen e lijnen aangegeven. De orga
nisatie, een plan van fuitenant-kolonol
Boeronowsky, berust, op denzelfden grond
slag ais het stelsel, dat in Frankrijk is aan
genomen. Volgens dit plan is het opperbe
vel geconcentreerd in handen van een oor-
ïogscomite,' bestaande uit de ministers van
oorlog, marine, financiën en buitenlandsche
zaken. De opperbevelhebber is onderge
schikt aan dit comité, maar behoudt vol
komen vrijheid wat do militaire operaties
betreft.
±iet is een goed teeken, dat dvputaties
en brieven uit de loopgraven naar Peters-
burg beginnen te komen. In die brieven
wordt de verzekering gegeven, dat het land
kan rekenen op zijn verdedigers. In het
schrijven-van het regiment Malo-Jarcelawb;
wordt gezegd: „Door een oorlog zonder
overwinning zou Rusland voor eeuwig ge
schandvlekt zijn.
Wij hebben den binnenlandechen vijand
overwonnen, laat ons thans zegevieren op
den buifcenlaudsohen'
Rodzianko ontving een deputatie van
het- actieve leger, die hem do verzekering
gaf. dat alle officieren en soldaten de Dco
ma tot hun laatsten druppel bloed zullen
verdedigen, dat zij do voorïoopige regeering
trouw zullen gehoorzamen en tot deu laai-
slen man zullen blijven strijden tegen
Duit eohland.
BERLIJN. Ovor de organteatio van den
bord dor ropublikcinscho officieren in Ru?
land verneemt do correspondent van üo
„\ofig. Zt-g.", dat dc engere, Jdding van da
zaken i,i do hard is van oen 3d tiende com
missie van 25 personen, naax wie 15'door den
bond afgevaardigd worden, terwijl de over:ge
10 door do Kuusisghe sociaal-democratise!:':
partij benoemd worden; 1200 leden van deu
„grooten raad" worden «Is vertrouwens
mannen van den boud aan do afzonderlijke
trocpendeelen, van Het regiment tot boogcio
deolen toegevoegd, J. voor ieder een arbei
der als soldaat. Dit beteekcut het begin van
een de: organisatie van het Russische leger.
Do toestanden iu den boezem van de Russi
sche vloot zijn nog meer verward. Ecu ver
gadering van duizenden marine-officieren,
marine-soldaten en matrozen in het admira
liteitsgebouw te Potrograd is verleden
Woensdag aanleiding geweest tot een storm
achtig tooneel. Terwijl officieren, dio ais
sprekers optraden; zich voor een democrati
sche republiek verklaarden, daarbij echter
hun verlangen te konpon gaven, dat offi-
cicrsbenoemingen door do oppende regee-
ringsinstantia zouden worden uitgevoerd,
verklaarden de leiders der marine-soldaten
c o matrozen dat zij op do officierskcuz© door
do manschappen blijven staan. Aan dezen
dsch hebben zich ook de gezamenlijke ver
tegenwoordigers der del:-officieren aacre-
j sloten.
Coatsjkof ta Riga, Vreugdefeesten in Rustend-
PETROGRAD. Volgens, een telegram
uit li iga, is do minister van oor-
Jog, Goetejlcof, daar aangekomen. Do troe
pen lmbben den éed van trouw aan do nieuwe
rcgeenng afgelegd. Afgevaardigden der regec-
r:nK, dio van het front, hij Riga teruggekeerd
zijn, verklaren dat de g- .-.- t bij «le troepen ia do
- loopgraven uitstekend is.
In een vergadering in het stadhuis te Jliga
J waar ook generaal Itadko Dimitrief aanwezig
i was, brachten deze afgevaardigden warme hui-
I do aan de schitterende diensten, die de Letü-
j tclie regimenten bewezen hebben.
lit Tasjkent is 'bericht ontvangen, dat do
Sy rten, tartaren en-Kirgiezen zich bij de Jlus-
si.c-.i.j revolutionaire beweging hebben aange-
slop.n. Er zijn groote feesten gevierd om bet
nieuwe tijdpers, van vrijheid in to wijden.
Dg steden en dorpen waren in vlaggetooi,
m alle moskeeën werden dankdiensten, "gehou
den. Een enorme menigte, naar schattin»'
ongeveer 2GO.UOO rm-n-chen, in de meest vcr-
ichilk-nde kïeetierdrachten, namen aan <!e J>e-
toogmg deel. Er heerschte groote geestdrift,
toen generaal Koeropatkin, do veteraan van
<(en KussiSöikJspanscken oorlog, de meutete
Gok té Omsk hadden dergelijke vreugde-betoo
gingen plaats. Hier was de aankomst van mad.
Breschowskaja, de „grootmoeder der revolutie",
I het teeken tot de feestelijk noden. Zij werd door
j den generaal dio het district beheert, ontvan-
j gen en cie bevolking verwelkomde haar. Zij
j werd in optocht naar den gemeen tel ijken
i schouwburg gevoerd, waar haar cene ovatie ten
deel viel, zpó&fe het tooneel daar ncoit gezien
r-rrolgcns bezochten zij de kazernen, waar de
i 'V '1®ar rr.oi donderend gejuich begroetten.
Zi.i woont nu iu het paleis waar vroeger de
I gouverneur-generaal verblijf hield, doch dat
thans „het Huis der Republiek" heet.
Onlusten te Do-pat.
LONDEN. De „Times" meldt uit
Riga, dat de berichten uit Dorpat minder
bevredigend zijn. De Joodsche studenten
j aan de universiteit hebben oen eigen militie
ingericht-, die zich niet stcoi-b aan het gezag
van de plaatselijke militie en van de vccr-
j luopige regeering. Tengevolge van den aldus
ontstane-a toestand van anarchie kwamen
I tconté:en van bloedvergieten en vernieling
i van eigendom voor.
De klompenmaker werd binnengelaten en
kwam met toegestoken hand op ons aan. Her
noy had niet overdreven. Het was ïnd< r
een welgebouwde jongeman Lij telde mis
schien vijf-en-twintig jaren van een antieke
schoonheid. Met zijn goudblonde liaren, zlju
open gezicht, eenigszins verbrand cloor do zon.
zijn dïepblnnwo oogen en zijn fraaien neerhan
genden blonden knevel, deed hij denken aan
een Gallisclien held, grootgebracht- onder den
invloed der Druïden. Zijn gewestelijks hee
ding en maniereu maakten dezo industrie bijna
volkomen. Een soort van kleed van «eiten-
vel -bedekte zijn schouders cn zijn boenen stri
ken In een zeer nauwsluitende broek, gewe
ven van grof touwwerk, die nergené anders
meer in Bretagno gedragen worden dan dooi
de bewoners van de Arree. Het handvat vim
een kleine bijl stak uit zijn ruw lederen gor
del, zijn manieren, zijn houding, zijn golicele
wezen hadden iets fiers en ongetemds" even
eigenaardig als zijn nr.am.
..Ik wist niet-,, dat er iemand van den naam
Skan dn-Saint-Servais woonde... Ben je in liet
dorp geboren vroeg ik hem om hem op zijn
gemak te brengen, toen wij met- ons drieën ae.n
tafel gezeten waren om de dampende soep
terrine. "Want mevrouw Hernoy had zich,
trouw aan de Brëtonseho gebruiken, van de
gasten afgezonderd cn kwam slechts binnen om
te bedienen.
PETROGRAD. I!
in Finland zal zc*> .s
on zes verte gen woord
tellen.
«Tatisciho leden
andere partijen
antwoordde
Skan
naam onder de klompenmakers, en wat mijn
geboorteplaats aangaat, wij zijn allen man
nen uit de bosschcu, moet u weten".
„Van de bosschen gesproken", zei do bur
gemeester, ,.is dat niet de derde k-:er"dat- meu
nu op den Barroz brand gesticht heeft;"
„De derde keer", bevestigde de jongeman.
..En altijd op denzelfden datum, zie je", lief,
hij ei- opvolgen, zich tot mij wendende. .Altijd j
op den avond van Goeden Vrijdag... Begrijp
je nu het verband?"
,.AJs dat nu een toeval is het'wel zonder-
Log:'-
„■Ja£ ciaar achter dje ^oeyaUigheid
een brandsticht--!' die weet vrat liij er mee bs>
j doelt."
i Fn het voorwerp vflii dio drievuldig her-
L-;G i zm de I - Nv-.::: r van Ker-
j vcltr.-c z.jn. bq wien wij onder do leiding van
onzen iatrcl: genomen hebben?"
..D--/.'-'id--. En Jozon Skan zal u verzekeren
":i; Jèanno Rouzès intusschen bekoorlijker dan
j ooit- is gerrerd-n'', aut-v.or.-do IIc-rnoy. „Want
als do stem des volk do item Gods is, zal ik
J'iet aarzelen mijn .sjerp om to vioon, om hen in
I den er-lit c© vereen-genhoeft er je homd
i niet bij to laten zakken, Jozon... Ik vind zelfs,
j onder om.-, gezegd.dat jc je best niet ge-
j noeg too doet en cie oupe Rouzès is van mijn
j me -ning. Hij he--:i- liet me nog onlangs ver
klaard. Hedcri do vier ja cm. dat jo hier in
Jict land bont-, droomt zijn doc-litc-r slechts van
l.ipu; jo hebt l.av.r k> •--ovord. jiasr hij meent.
I La nu we toch aan dat onderworp bezig zijn,
J weet je «tl, wat de oude Rouzè-, heeft opge-
'Ongetwijfeld, dat de branden cp zijn ge
bied pas begonnen zijn, nadat ik in Pierres-
Loiigues ben eek omen".
„Hij heeft hoi jou dus óók gezegdP"-
..Nagenoeg".
..Volgens hem, komt het doordat Jeanne op
jou liet oog geworpen heeft, dat men met hem
twist tracht- te zoeken. Omdat hij jou zijn doch-
I ter nic-t- kan ontzeggen, wreken ie mededin-
j gors zich op den vader. O, zij trekt voor ons
j het neusje op. de jeugdige sehoone? Nu. dan
zal de oude voor haar moeten bloeden. Of hij
i zal zijn bosch va chtersam h t- v- r'iczen, of er zal
I hom c-=en levende boom overblijven, om het op-
rich over te houden. Zóó ziet hij het geval in
unop mijn woord, het is zoo onlogisch nog niet
geredeneerd."
D/> uixemer klompenmaker had een dubbel-
-.innig aichje op de ürpe^, maar bij zei geen
woord.
(Wordt vervólgd.)