m m
Vrijdag 2 Maart t317
Orgaan voor Leger en Vloot.
Ooriègsnieuws.
Een passagier zonder geld.
hm HedsrlentfsGhs sshepen gslorjedserd.
DEWPg JAARGANG.
DE SOLDATENGOURANT
REDACTIE RN ADMINISTRATIE VALERIU8STR. 109, AMSTERDAM. DIT
BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR
MILITAIREN 1 CENT, VOOR BURGERS 3 CENT, ABONNEMENT BIJ VOORUIT
BETALING VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS 1.50 P.K WARTAAL
Voor Adverteufcii'-n wend© men zjeh tot onze Administratie, Valeriimtraat l(r.»
Amsterdam. Prjjs der Advertej.tii'n per regel 30 cent. Voor Ingezonden Mede-
deebngen op do tweede, derde en vierde pagina dubbel tarief. Bjj abonnement
reductie.
In dezen geweldigen en in zeer vele opzichten buitengewonen oorlog speelt, de onderzeeër of duikboot wel een zeer bijzondere
T<fl. Een nieuwe rol tevens. In vroegere oorlogen heeft men ook betrekkelijk weinig gebruik gemaakt van de luchtvaartuigen,
maar men kende in '70 toch al den ballon captif, in de Balkanoorlogen deden de vliegers reeds dienst. Doch de duikboóten
heblpen eerst in dezen, krijg getoond, dat zij een voornaam strijdmiddel ter zee vormen, een strijdmiddel, waarvan de Duit
schers nu rtelfs de beslissing venvachten. We latén hier een duikboot zien, aan welke een bijzondere rol is toebedeeld; zij moet
riiefc zoozeer de vijandelijke schepen of de neutrale vaartuigen met contrabande torpedeeren, als wel mijnen laten/vallen in de
zeeën. -—De duikboot is voorgesteld, als aau eene zijde geopend, om het inwendige te laten zien, ze zweeft, even onder water,
met de 'brug of golfbreker er boven.
Os toestand in den rorasfrijd.
Elke dag kan ons nieuwe verrassingen bren
gen in dezen wonderlijk sten van allo tijden!
Ook beden is er weer wat nieuws to melden.
Een Engelslio passagiersstoomselüp, de „Laco-
nia"t met Amerikaansche reizigers aan boord,
met. 'een ten dcele Amerikaanscbe bemanning,
ia door een Duitschó duikboot getorpedeerd en
vergaan. Het is een geval, dat veel op dat der
.„Lusitania" gelijkt'. Dab er niot aoovelen, wei
nigen maar, bij zijn omgekomen, ligt stellig
aan het toeval en aan do voorzichtigheid van
den .gezagvoerder, want ook de „Lacouia." is
ponder waarschuwing in den grond geboord.
Ziehier dus de „openlijke daad", waarvan
president Wilson indertijd gesproken heeft, de
daad, die moest worden afgewacht, voordat
verder tegen Duitschland kau worden opgetre
den. Op hef, oogenblik, dat we dit schrijven,
kan nog niet precies worden gezegd, of er, en
hoeveel, Amerikanen bij de ramp zijn omgeko
men er schijnen er vermist te worden eu men
spreekt van twee Amerikaansclio blames, die
zouden zijn gestorven van de koude in de open
boot Hoe dit echter ook zij, een betreurens
waardig feit is deze torpedeering wel en 't kan
niet anders, of het conflict tussohen Duitsch
land en Amerika wordt er ten zeerste door ver
scherpt. Ook wanneer er geen Amenkaneri zijn
omgekomen, het had toch kumie-n gebeuren en
hot leven van Amerikaanscbe burgers wordt
dus ten felste 'bedreigt. Een telegram uib
Washington bevestigt openlijk, dat de aanval
op de „Laeonia" een „openlijke daad" vormt,
dat do Yereenigde Staten daarvoor niet onver
schillig kunnen blijven, m.a.w. Amerika
wordt sterker dan ooit in de richting van 0$n
eorJog gedreven.
En heb. was niet alleen <Jo torpedeenng dor
„Laeonia", die diepe ontroering beeft, ge
bracht in Amerika, ook heb doen zinken der
zeven Neder! lundscho schepen maakte er groe
ten indruk, en de ex-president Tatf'b heelt ten
gevolge daarvan met andere aanzienlijke Ame-
rifcnansohe personen een beweging op touw
gezet, om president Wilson aan to sporen min
der slap op to treden tegen do Duitschers.
Men weet, dat Roosevelt eveneens meerdere
activiteit van zijn rendering verlangt en het
blijkt meer en meer, dat Amerika op
den weg naar d'en 'krijg wordt gedrongen.
Welk een ramp dit zou zijn voor de wereld,
voor de Europoesche neutralen niet heb minst,
behoeft niet te worden gezegd. En zoo wordt de
algeoneene toestand steeds ernstiger en som
berder, zoo dreigt do bloedige, meedoogenlooze
krijg ai wijder om zich heen te grijpen, al
aneer vernietigend te worden Misschien is
dit echter, zooals prof. Kernkamp in zijn be
schouwingen over den oorlog zegt, en zooals
men irdaer hoort verkondigen, het begin van
het einde. Als de nood op heb hoogst is, is
dikwijls de redding hot naast bij, en alle
[(Naar het Engclsch),
Toen de Southern Pacific met cou gepiep
van remmen en ecu gelmars van wielen stopte
in het station te Esperanto, stapten vier reizi
gers in. Het waren een „rancliero" gekleed
mot een roodwollen vest en kalfslederen been
stukken ecu geestelijke met gekleede jas cn'
platten hoedeen gezette man met een gouden
bril op zijn, door de whisky gekleurden neus;
en ten laatste een arme drommel met een ver
sleten hoed cn een kaal gezicht. Zijn hoofdje
en zijn manchetten van celluloid schenen alle
diensten gedaan te hebben, die er met moge
lijkheid van verwacht kom Ion worden.
De laatste plaatste zijn koffertje in don hoek
van een met rood leder beklecde coupé, vervol
gens blies liij met een bedeesd gebaar, dat hem
eigen scheen te zijn, op zijn vingers. Daarop
posteerde hij zich in den doorloop, den rug ge
boden, den neus tegen het vensterglas, de
handen'in de zakken, schijnbaar vol aandacht
voor het panorama der prairieën, doorsneden
met eenzame dalen, dat aan zijn oógeu voorbij
ging.
Hoe kwam Joe Blackboard .in den trein, on
Woral, hoe zag hij kans er in te blijven?
Dit laatste vroeg hij juist zichzelf af. In
lücriVl in I) p| geen gebruik op, de lap^e treia-
g.roote volken, de eentralcn cn do geallieerden,
maar ook de Vereenigde Staten, zouden een
soort van zelfmoord plegen, indien op dezo
wijze werd voortgegaan.
Intusschen, bij do strijdvoerenden hoort men
nog niets van vredesneigingen. Daarvan was
niets te bespeuren in do redo van Lloyd George,
al was die eenigszins ontmoedigend, daarvan
merken we eveneens weinig in de rede van
den Duitschen kanselier in den Rijksdag, in
de debatten, die daarop volgden. De rijks
kanselier hoeft onomwonden verklaard: nu het
Duit&cho vredesvoorstel is afgewezen,, bestaat
er voor de centralm geen terug oneer, slechte
een voorwaarts. ''^Tegenover de uitliongerings-
ibfolekade door Engeland sinds het begin van den
oorlog, heeft Bui-tecljlland thans den verscherp
ten <1 uikbcötehoorlog geplaatst,en het zal
daarmee doorgaan; de tob dusver bereikte re
sultaten hebben, volgens den rijkskanselier,
do verwachtingen der marine overtroffen. Het
igaa-t nu verder, de rijksloainselier verklaarde
heb (ronduit, hard tegen hard, nicer dan ooit
in dezen oorlog. Met niets ontziende kracht
zal de strijd worden voortgezet en heb Duit
sdie volk 'bewijst, dat heb er daarmee eens is.
Wat er uib dit alles anoet voortkomen, wio
zal het zeggen? Meer dan ooit hebben de re
geeringen der neutralen een moeilijke, maar
grootsche taak, vol beleid on omzichtigheid,
maar van vastberadenheid: ookhun volken
zooveel mogelijk voor gebrek te vrijwaren en
buiten dessen vreeselijken, niets ontziemten
oorlog te houden,
We zijn nog in de allereerste dagen Van
Maart eu het voorjaar is er nog niet, maar op
het Wester front is de strijd hard aan den gang.
Vooral de Engelschen w eren zich daar en met
succes. In de laatste dagen komen er inder
daad langrijke berichten omtrent de gevech
ten aan .de Ancre. De Engelschen dringen er
schier* eiken dag vooruit, de Duitschers ontrui
men hun loopgraven en trekken op stellingen
daarachter terug. Volgeiis Bei'lijnsche tele
grammen gebeurt die vrijwel zonder strijd en
zijn liet. modderige, vervallen posities, die ver
laten wordenvan Engelsehen kant wordt
daarentegen beweerd, dat de vijanden zeor
zwar© verliezen lijden cn dab het vooral een
nieuwe soort gasbommen zijn, die door de
Duitschers zeer worden gevreesd cn zware ver
woestingen onder hen aanrichten.
Dit schijnt echter zeker, dat men werkelijk
van een terugtocht der Duitschers aan tic
Amere kan spreken. !)c laatste berichten mol-,
den, dat de Engelschen nu ook reeds liet dorp
la Barque, en daarna Ligny hebben bezet. Over
't geheel kan men rekenen, dat zij in de laat
ste weken over een front van ongeveer IS K.M.
1500 tot 2500 M. zijn vooruitgekomen! Dit is
geen kleinigheid in den wintertijd, al kan men
van een doorbraak niet sproken. Maar tc den
ken geeft tevens, dat de Duitschers vrijwel zon
der tegenaanvallen terug schijnen te trekken.
De Engelschen hebben een tweede overwin
ning te boeken, ditmaal ver weg, in Mesopota
mia, waar zij nog altijd do neerlaag van gene
raal Townsliend bij Koet-el-Amara, hebben goed
te maken. Er is nu kans op, dat dit gebeurt;
trajecten, eu vooral niet bij de Southern Paci
fic, van te voren oen kaartje te nemen. De
conducteur loopt allo waggons door, vraagt,
waar gij heen gaat cn geeft, u uw kaartje.
Mocht gij geen geld hebben of mocht gij het
onverschillig wat uw bestemming zij, hebben
verloren, welnu, do zaak is doodeenvoudig: de
conducteur drukt oi> een knopje, dc trein staat
stil ©n men laat u uit midden iu de prairieën of
wel. in een pas van liet Rotsgebergte, desnoods
op honderd vijf tig kilometer van het naaste
station, of op^eenige passen van de plek waar
een grijze beer rondsnuffelt of midden onder
een troep voorbijstuivendebLsons
Om die reden luidt Joe Blackboard volstrekt
geen haast om van aangezicht tob aangezicht
tegenover den conducteur tc staan.
Hij was naar de Far West gegaan, mot twee
centen in zijn zak, om er fortuin te maken,
cu nu kwam hij"er vandaan, na twee jaar van
dc meest uiteenloopende lotswisselingen, met
oen kapitaal van welgeteld één dollar zestien
cent. Hij was er achtereenvolgens reclame-ont
werper, bankier, koffiehuisknecht, ondersta
tionschef, hotel-gerant, vrederechter en ver
tegenwoordiger van een begrafenisonderneming
geweest.
De passageprijs tot New-York is zesentwintig
dollar hij was dus een heel eind van dat bedrag.
Toen dan ook de neger met zijn met goud ge
galonneerde pet, voorzien Van zijn kaartenboek,
aan hét uiteinde van den waggon verscheen,
zocht Joe Blackboard, al blazende op zijn vin
gertoppen, een goed heenbomen naar het andere
eind, waar osn vo.qvkepige spooi'wegfr(janiAistra-
de Engelsche troepen dringen dc Turken steeds
meer terug aan de Tigris, ze zijn reeds voorbij
Ivoct-el-Amara en 't kan haast niet missen,
deze versterkte plaats moet weldra weer
handen der Engelschen Tallen.
Re quaestie der veiligheid.
Naar het Haagsche Correspondentie-
bureau van het Département van Marine
heeft vemiomen, heeft de Duitsche
marine-attaché aan den chef van den
marinestaf op 14 Februari medegedeeld,
dat op den 22en Februari relatieve veilig-
hcid kop worden gegeven voor de uit Fal
mouth vertrekkende Nederlandsche sche
pen, welke gezamenlijk zouden varen door
de naar het vreateu loopende vrijgelaten
geul voor de Amerikaansche schepen. Eerst
op 17 Maart zou absolute veiligheid tegen
onderzeebooten kunnen worden gewaar
borgd. Tegen mijnengevaar was uit den
aard der zaak geen garantie te geven. Door
den cüief van den marinestaf werden de
reecLérs onmiddellijk met een en ander in
kennis gesteld.
Onze scheepvaart.
Naar wij vernemen ligt het iu de be
doeling, dat de schepen, die te Amsterdam
en te Rotterdam gereed liggen om naar de
Vereeuigde Staten te vertrekken, den
6en Maart_zullen uitvaren. (Duit-scldand
heeft, zooals men weet, te kennen gegeven,
dat de scheepvaart door het vrijgehouden
gebied ten noorden van. ons land ongeveer
op 5 Maart absoluut veilig zou zijn.)
Bij de conferentie, Zaterdag j.l. met de
readers gehouden, heeft minister Loudon
ernstige oyerweging toegezegd van het
denkbeeld, in reoderskringen geopperd, om
van Duitschland eventueel vergoeding te
vragen in dezen vorm, dat Duitschland een
aantal koopvaardijschepen zou beschikbaar
stellen, welke thans ten getale van ongeveer
eertig een toevlucht hebben gezocht in
den ïudis'.iien Archipel*
Naar de „N. R. Ct." verneemt, heeft
onze Regeering thans van het Duitsche ge
zantschap mededeeling ontvangen, dat de
Duitsche regeering bereid is tot tegemoet
koming in liet verlies van de zeven getor
pedeerde Nederlandsche schepen, aan
Nederland gedurende den oorlog de beschik
king te geveii over Duitscheschepen, met
dien verstande, dat na den oorlog over
tie ten dienste van de reizigers een kleine
bibliotheek had ingericht.
Gedurende eenige oogenblïkken bladerde li ij,
niet met heel veel aandacht, in een boekje
over „de kunst om met behulp van een paar
flinke vuisten millioenair to worden"; hij zetto
het boekje echter spoedig op zijn plaats. 4
Op dit oogenblik doorvloog de trein mot volle
aart een onafzienbare ruimte, heuvels, lage
boschjes cn prairieën, terwijl een buffelfamilie,
do ruige koppen brieschencl omlaag, er een
spelletje van maakte liet ijzeren monster in
razenden galop te achtervolgen.
Maar nu verscheen eensklaps van rechts de
conducteur. Joe Blackboard blies op zijn viu-
gertoppen en bewoog zich kalm naar links, waar
heb buffet was en waar de dikke heer met zijn
gouden bril zich juist tractlite te bevrijden van
een schijnbaar onlesdibaren dorst. Do man
scheen overigens niet ongeneigd tot het maken
van een praatje. Hij onderhield Joe Black
board over liet weer, het gloeiend droge weer,
dat heel California zou doen overvloeien van
pruimen en abrikozen on de graanzolders van
de beide Dakota's terdege zou vullen.
Maar Joc luisterde nauwelijks hij scheen aan
andere gedachten ten prooi.
Om zicill wat moed in te gieten bestelde hij
en glas brandewijn en begaf zich in den na-
■burigen waggon. Hier sólieen niets anders voor
hem to doen dan or de beambten van den slaap
wagen een bezoek te brengen in hun „box".
Hij was nu verplicht een paar woorden met
hen te wisselen, maar bevond zich eenige minu
ten Ja,teg weeg in den dooijgop.
eventueelen aankoop van die schepen door
Nederland zal word on onderhandeld.
De scheepvaart der neutralen.
Men schrijft nog- aan het „Hbl."
„Het gepubliceerde (officieele Tteu-
terbericht van 21 Februari en do afgedrukte
of'fioieele mededeeling van denzelfden datum
van hot Wolfl'bureau werpen een eigenaardig
licht op de lioudiig van 'hen aan wie do behar
tiging der hoogste belangen der volken in
dezen rampzaligen tijd is toevertrouwd.
Van Engelsche zijde een poging de schuld
der Duitschers zoo duidelijk mogelijk to doen
/blijken. Van Duitsehen kant een zich achter
woorden verschuilen voor do nog niet eens uit
gesproken. doch gevreesde aanklacht van
schending der goede trouw door het iu strijd
met gegeven beloften in koelen bloede torpe
deeren van zes schepen tegelijk.
„Het Engelsche bericht geeft te kennen,
dat de schepen alvorens uit te varen van de
Brit-scli© Admiraliteit „aanwijzingen" hadden
moeten vragen en bevat verder het betoog, dat
de Nederlandsche schepen door met ontstoken
lichten in een groep te varen als het ware tot
den aanval uitgenoodigd hebben. Ook afgezien
van het feit dat aan de schepen een vrijgeleide
was toegestaan, valt de nutteloosheid van dit
gepraat aanstonds in het oog. als men bedenkt,
dat de zes schepen reeds te 3.2-5 in den naroid.
dag dé Scilly-eilanden gepasseerd waren en zich
derhale te -5 uur 's middags, toen ze getorpe
deerd werden, reeds op circa 15 mijlen buiten
de uiterste grens van het Engelsche gebied
bevonden, op eene plaats derhalve, waar En
gelsche „aanwijzigïngen" overbodig waren.
Bovendien werden do schepen zo'oals reeds
gezegd niet des nachts doch des middags te
5 uur, dus op klaarlichten dag getorpedeerd,
zoodac bezwaarlijk kan worden volgehouden,
dat de aanval door het met ontstoken lichten
varen_ is uitgelokt.
„Wat het Duitsche bericht betreft, de daarin
vervatte verontschuldiging houdt geen steek.
Door tusschcnkomst van den Duitsehen marine-
attache was met de Duitsche regeering onder
handeld' over een veïligcn doortocht der be
trokken schepen om de West naar het gebied
buiten de gevaarlijke zone. Men wist in
Duitschland, dat naar aanleiding van het re
sultaat dezer onderhandelingen al deze sche
pen op 22 Februari zouden uitvaren om zich
langs de overeengekomen route gezamenlijk
buiten de gevaarlijke zóne te begeven. Er was
bij de onderhandelingen wel gesproken van
mijnengevaar, maar, dat de schepen ook aan
het gevaar van Duitsche torpedo-aanvallen
zouden zijn blootgesteld, mocht toch door de
reeders wel als buitengesloten worden aange
nomen. Immers indien de schepen aan het
gevaar van opzettelijke vernieling zouden zijn
blootgesteld (en dat nog wel op ec-n eene week
van te voren voor het uitvaren overeengeko
men datum) zoude liet der Duitsche regee-
ring niet vrijgestaan hebben ook maar „rela
tieve" veiligheid te waarborgen.
„Wat thans gabeurd is. bewijst afdoende,
dat de Duitsche regeering. haar duikbootcom
mandanten niet in d© hand heeft. De neutra
len, Amerika, Spanje, Nederland en de ande
reu. weten thans wat afspraken met Duitsch
land betreffende de navigatie waard zijn Men
is eenvondig, niettegenstaande alle toezeggin
gen, aan de willekeur van den eersten besten
dui kbootcommandan t over gel everd
.Doch, ook af gezien van het toegestane vrij
geleide stelt de vernieling dezer zes schepen
de onverdedigbaarheid der op 1 Februari 1917
in werking getreden Duitsche „blokkade" in
een helder daglicht cn wordt door de torpedee
ring dezer weerlooze neutrale schepen, die
zich geen van alle op eene reis bevonden
waarhij Duitschlands vijanden ook maar in de
verste verte geïnteresseerd waren, doch des
niettemin op misdadige wijze, zonder vooraf
gaand onderzoek en met onverschillige inge-
yaarbrenghig van de levens der opvarenden
in koelen Woede aan de vernieling werden
prijsgegeven, nog eens ten overvloede aange
toond, hoe door Duitschlands jongste blokka
deregeling alle wetten niet alleen van recht
maar ook van redelijkheid en van humaniteit
met voeten worden getreden."
Engelsche persstemmen.
Konden wij in ons vorig nummer nog enkele
Fransche en Duitsche persstemmen over de tor
pedeering van zeven onzer schepen vermelden,
thans laten wij nog enkele Engelsche persstem
men volgen.
D© „Times" zegt: de voorbeeldelooze vcrnïe-.
ling van de Hollandsche koopvaarders zal in
dit land het diepste medelijden opwekken met
het lijdende Nederlandsche volk. De Duitsche
legatie te 's-Hage heeft, naar wij ons voorstel
len, tevergeefs gepoogd de woede der Neder
landers tot bedaren te brengen door de zonder
linge verklaring.
Die Duitsche verklaring wedijvert, in onbe
schaamdheid met het beleedigende aanbod om
enkele Nederlandsche raderstoomboot te
vero'iinnen eenmaal per week van Ylissingen
naar Southwold te gaan Wij willen dus liever
d© officieele Nederlandsche verklaring over de
gevoerde onderhandelingen afwachten. Het
Zijn spoorboekje had hem doen zien, dat 'het
mast/bijgelegen station zich op een half uuraf-
stands bevond en hij geloofde door die kleine
tusschenruimte xeeds in veiligheid te zijn.
„Ze zullen niet komen vóór Cannon-Rio",
maakte hij zichzelf wijs. „Dat zou althans
weer een aardig eind gewonnen zijn.
Maar op hetzelfde coogenblik daagde de
zwarte conducteur van links op, terwijl een
blanke conducteur verscheen van rechts. Er
bleef Joe dus niets anders over dan... op zijn
vingertoppen te blazen. Hij maakte zioh geen
illusies meer. En hij vroeg zich enkel nog maar
af op welke manier hij den trein zou heb Ij én
te verlaten.
„En u, mijnbeer?"
Op het oogenblik dat beide conducteurs te
gelijk zijn arm aanraakten, kreeg hij een invaL
„Redacteur van de „Evening Standard",
ga.f hij op fieren toon te kennen. Als journa
list zou hij vrij reizen hebben, dak hij.
„Uitstekend, mijnheel*. Uw perskaart?"
„Gereohte hemel!" riep de nieuwbakken re-
acteur eensklaps verschrikt uit, „die heb ik
niet bij mei"
„Dan zult u moeten betalen, mijnheer!"
„Wacht eens!" zei de zwarte conducteur.
„Ik heb daar ginds in den slaapwagen juist
mijnheer Agenor Shapmann, de directeur van
uw blad!"
„Wel, wel! Dat is toevallig!*" merkte Joe
Blackboard op, die van zijn leven nooit in
eenige betrkking gestaan had nooh tob den
direct "- tot de redactie van de „Eve
ning Standard' 'a
schijnt onverklaarbaar, dat dc schepen in een
flottielje zouden hebben gevaren en met alle
lichten op, indien zij niet in do morning warc/i
dat zij betrekkelijk veilig waren; maar dat
de Nederlandsche rcoders ©enig vertrouwen
stelden iu do Düïtsohe verzekeringen, na liet
gebeurde met het Belgische rclief-schip
„Euphrates", dat getorpedeerd werd terwijl
het met Duitsche vrijgeleide voer gaat bo
ven ons begrip.
Indien op 14 Februari, zooals dc Duitsche
atie beweert, don N©der 1 andvicii schepen
voorwaardelijke veiligheid wae toegezegd voor
22 Februari, hoe was het dan mogelijk dat. een
Duitsche duikboot dien namiddag juist voor
Falmouth op de loer lag, om dio ongelukkig©
schepen in den grond t© boren, als zij in gezicht
kwamen? Waarom weicrerde dc duikboot-com
mandant ronduit om teluisteren naar dé medc-
deelingen van'de kapiteins en had hij geen
ander plan, dan zijn bevelen uit tc voeren cn
tot zinken te brengen, wat hij zag?
Het schijnt derhalv© dat deze aanval op de
Nod or] an ds e 1 u? schepen opzettelijk cn zorgvul
dig is voorbereid.
Wij kunnen geen raad geven, maar wij kun
nen tenminste ons leedwezen uitspreken met
dit nieuwe en ernstige verlies dai, do Neder
landsche koopvaardijvloot heeft geleden.
Een Reutel-telegram, anaakfc eveneens mel
ding van het artikel in dc „Daily Chrón."
Hierin vinden we nog deze uitlatingWelke in
vloed zal deze wandaad hebben op de actie der
Vereenigde Staten? Yoor zoover wij kunnen
zien, geen enkele. Sedert Augustus 1914 heeft
de Amerikaansche regeering geen vinger uitge
stoken ten behoeve van cenig ander belang dan
het -Amerikaansche.
De „Daily Ohron. merkt op, dat als deze
zeven schepen Amerikaansche geweest waren zij
niet in den grond zonden zijn geboord. Mis
schien zoude dat ook met gebeurd zijn als zo
een andere neutrale vlag hadden gevoerd dan
de Nederlandsche of de Deeneclie. Manr de po
sitie van deze beide kleine kunststaten, die
Duitschland tot eenigen buurman tc land heb
ben, is een zeer bijzondere. Nederland heeft oen
lange open grens en aan gene zijde liggen de
Duitsche legers en achter die legers d© verhon
gerde Duitsche bevolking. Binnen dc NaEr-
laudsche grenzen is een rijkdom van vee cn
landbouwproducten cn, steeds wordt Nederland
bedreigd door het gevaar dat Duitschland een
twist uitlokt met het doel een roof
tocht om dit voedsel te ondernemen,
Nederland weet dat als er oorlog kwam het
zich dapper zou verdedigen en den aanvaller
wellicht zijn daad zou doen betreu renmaar
het weet ook dat het ontzaglijke verliezen zou
lijden, en het heeft het voorbeeld van België
steeds voor oogen. Zijn begeerte om buiten den
oorlog te blijven is groot. Duitschland weet dit
en maakt daarvan gebruik. gewelddadig
vernietigen van zeven «diepen is een
draai aan de du' ïschi'oef om te zien hoe
veel het slachtoffer kan verduren. Doorstaat
het slachtoffer dit, dan zal de schroef opnieuw
worden aangedraaid. Dat is een vreescüjk voor
uitzicht voor de Nederlandsche natie. Tn tus
schen doen de geallieerden het uiterste in hun
vermogen om de bedreiging der Duitsche on-
menec-helijkheid van Europa te verwijderen.
ENGELAND.
Oorlogsdebatten.
Er zijn in het Engelsche Lagerhuis dezer
dagen eenige pacifisten aan het woord ge
weest. Uit de verslagen in de Engel
sche bladen blijkt, dat dc bedoelde pa
cifisten waren tie heeren Ponsonby en
Trevelyan. Wij zullen nu niet uitvoe
rig op do redevoeringen van deze heeren terug
komen. maar willen alleen er op wijzen, dat
de heer Pon ren by er tegen opkwam, dat de
oorlog voor Engeland een oorlog tot uitbrei
ding zou zijn en dat' hij dus afkeurde wat in
de nota aau president Wilson over de oorlogs-
bedoeliugen was gezegd. Men kon, zoo betoog
de hi,j, liet militarisme niet met. do wapenen
ten onder brengen. Militarisme kan alleen wor
den gedood door den gloed van een onafhanke
lijke; vrije democratie „Wat doen wij nu ech
ter?" vroeg de spreker. „In plaats van het
Pruisisch militarisme te verpletteren, vernieti
gen we liet eenige wapen, dat het kon vernie
tigen, n.l. het Duitsche liberalisme. Do heer
Ponsonby bedoelde natuurlijk dat dc verre
gaande eischen der entente <le militaire partij
iu Duitschland juist sterker maken.
De heer Trevelyan sprak eveneens over de
vredesvoorwaarden en de nota dor Entente
aan president Wilson. Hij meende dat
hierin nog onzekerheden waren. Do eischen
waren duidelijk ten aanzien van België,
Frankrijk, Polen, Berrie en Montenegro.
Maar wat was de bedoeling ten aanzien van
Oostenrijk-Hongarije. Als de nationaliteiten
in Oostenrijk-Hongarije onafhankelijkheid
moesten krijgen, hoe was dan do bedoeling
ten aanzien van de nationaliteiten in Rusland?
Ho© stond men tegenover de onafhankelijkheid
van Ierland? Ook ten aanzien van Turkije was
er dubbelzinnigheid. Spr. meende, dat wijl
100.000 Britsche soldaten in 1854 sneuvelden
ten eindê de Russen uit Konstantinopel te
houden, het nu juist niet noodzakelijkerwijs
een goed ding zou zijn om in 1917 er een
250.000 man op te offeren ten einde de Kussen
in Konstantinopel te brengen. Ook dezo spre
ker wee s er op, «lat men door do nota der
Entente <1© vredespartij in Duitschland bad
tegengewerkt en hij betoogde, dat deze oorlog
toch door onderhandeling zou moeten eindigen.
oordat <le heer lionar Law aai» het woord
kwam om antwoord tc geven op cNzc v red es-
stemmen, had nog ©erwt de Ier Dillon
gesproken «>v.t den oorlog in dm Balkon.
Hij vroeg waarom Roemenië u'as uitge
noodigd en aangemoedigd oin aan den
oorlog deel te nemen op een tijdstip, «bt
liet onvoorbereid was on dat naar do menin"
van do beste militair© deskundigen in Europa
de gevolgen msjdlottig zouden zijn. Hoe kwant
v"'<*g Dillon verder, dat generaal Sarrail
weg'-ns gebrek aan mannen, munitie en «poor-
y .'g'-nimmobiel was en geparalyseerd en niet
ju staaf den opmnrsoh t© ondernemen ter on
dersteuning van Roemenië, welke aan dit ]arid
was ueloofd. Ook wensehte do beer Dillon te
weten, waarom de censuur do waarschuwing
had onderdrukt van den journalist dr. Dillon,
die do pggooring tijdig had gewaarschuwd Roe
menië niet op dal. tijdstip in den oorlog té
doen gaan. Dr. Dillon wist meer van den toe
stand op den Balkan dan ©enig lid der regee-
ring. maar zijn beschouwingen werden onder
drukt.
Op dezo opmorkingen van Dijlcm ging do
heer Bonar Law niet in.
In dez© zelfde Lagerhuis-zitting eindelijk
vroeg do hoer Buxton inlichtingen over ©én
uitlating van den minister* van koloniën.
Long. dat Duitschland zijn koloniën niet Kou
terugkrijgen.
De heer Long verklaarde, dat hier ©/en mi--
verstand in het spel wm. Hij had niet gezegd,
dat Duitschland geen koloniën moest hebben.-
Hij had alleen a!s minister van koloniën de
meening geuit van d<f dominions ©u kolonie:!
De regeling bij den vrede zou afhangen van
do voonraarden ter vredesconferentie Yn deze
waren niet afhankelijk van uitingen van een
of anderen individueelen minister. Spr, ruoer-
d© echter wel het recht, te hebben Om. nu do
Dominions zich zoo groote offers hadden ge-
t, het. standpunt van deze tc doen ken
nen.
.Lord Sdlborne over den verscherpten duik-
bootanoorlog.
LONDEN. De conservatieve oud-minister
lord Selborn© zeide Donderdag iu een to
Londen gehouden redevoering, dat hij niet
eeu dergenen is, die de gevaren van deii ver
scherpten d u ik boo t en oo r 1 og zwaar tillen.
Naar zijne meening heeft Sir Edward Car
son eenige dagen geleden in zijn rede den
juisten tooii getroffen. Het gevaar is groot
,,en wij zullen wel in de kneep komen, maar
de vloot zal ons wel eruit redden."
DUITSCHLAND.
De Duitsche Rijksdag,
Dinsdag heeft de Duitsche Rijkskanselier iu
<ieu Rijksdag'weer ©en red© gehouden over den
toestand, welke rede zich in'groote belangstel
ling mocht verheugen.
fcterk in toon en vorm, begon hij met de ver
klaring dat atie geschillen omtrent Duit.scho
©innen- ©n buitenlandsche politiek thans tc zwij
gen hadden, omdat één doel allen beheerschen
moest, n.l. strijden eu overwinnen, vechten tot
d© vijand tot vrede bereid is. Hoe zal deze er
uitzien? BeUnuann wil aan deze debatten niet
meedoen, niet in herhalingen vervallen. He.,
voorbeeld der Entente lokt hem niet tot navol-
I ghig. Hij wil alleen ten sterk Duitschland en
©en duui zamen i rede. Mag men hieruit - mcni-
decren, dat de regeering na het van do hand
I ijzen van vredesonderhandelingen niet voruc-
j mens is hoogere eisd© a u stellen, dus niet race
I te doen aan de pogingen der annexionisten
j Bij liet debat waagde <n "viaal-democratiseh©
I afgevaardigde SchëidcjUann vel dio verondei-
I stelling.
Krachtig was ook zijn foiniuleering omtrent
hetgeen na d> n vrede zou kernen.Gceii heJoouing
voor h©b volk dat, zich zoo kranig weert, doch
politieke uitdrukking te geven aan het feit dat.
een nieuwe tijd nieuwe rnenschen heeft doen
ontstaan, wier levenskracht zich niet laat be
perken door partijen links of rechts. Deze uit
eenzettingen werden met groot© belangstelling
aangehoord en dooi alle partijen, beha ivo do
conservatieven, toegejuicht.
Aanmerkelijk matter was Bethmann's be
toog, dat hij voor het grootst© gedeelte, voorlas,
over de historische ontwikkeling van* den duik
bootenoorlog, over Wileons eenzijdige houding,
al gebruikt© hij krachtig© argumenten, dat
Duitschland tot den ongebreidekien duikboot
oorlog moest overgaan omdat het zijn non-com
battanten niet wilde doen behandelen als de
Zuid-Afrikaansche vrouwen en kinderen in de
concentartiekampen.
Van de debatten is voor ons vooral belangrijk
een gedeelte van wat de leider der conservatie
ven' Westarp zeide omtrent den dnikboorenoor-
log. Alies moet worden vermeden, wat ook maar
„De heer Chapmann. in eigen persoon,"
verklaardede zwarte conducteur. ..Indien hij
u in uw kwaliteit herkent-, is alles in orde,
maar zoo niet35
Het ergste wat den armen Joe Blackboard
kon overkomen, was dat men onderzoek deed
naar de waarheid van zijn beweringen. Niet
temin hief hij dapper het lioofd op en betrad
weldra, geflankeerd door de beide conduc
teurs, den slaapwagon, waar, gedoken in een
^ele overjas en bedekt mot een mosterdkleurige
reispet, de man troondo, die antwoord gaf op
den beroemden naam Agenor Shapmann, al
vermogend directeur van de „Evening Stan
dard", die de schrik was van de trusts, de
ministers in zijn zak stak en president Wilson
bij zijn voornaam noemde.
Onze Joo voelde eioh klein worden in de te
genwoordigheid Tan den befaamden kranten-
koning.
„Dat zal me een mooie boel worden", dacht
hij.
Chapman, woedend dat hij in zijn slaapje ge
stoord wordt, zal het uitbrullen dat hij me nooit
van z'n Seven gezien heeft waar ik hem geen
ongelijk in kan gevenen dan... en dan..."
En allerakeligste visioenen gingen onder zijn
oogen voorbij.
Hierop had de voorstelling plaats.
„Excusseer dat ik u een oogenblik stoor."
zoo deed de neger in neusklanken zich hooren,
„maar ik stel u hier voor de geachte redacteur
van de „Evening Standard" en gangezien mijn-
heej. geen prxskaarL^.'.'
Chapmann opende zijn kleine, varkensachtig©
oogjes en stond, even op.
Nauwelijks had hij de vraag vernomen, of hij
riep
„Wel, mijn best© Smithsoij. hoe gaat het mat
jou?"
En hij nam de kleine, magere hand van Joo
Blackboard in zijn ruige enorme vuist.
„Wel zoo, en je zult me zeker wel willen
vertellen wat je hierheen voert, op tweehonderd
vijftig kilometer van New-York? Ik raad bet.
Natuurlijk de diamantdiefstal van Double-
Creek wekt je belangstelling, is het niet? Ja,
vertel me maar niets meer, je bent een uit
geslapen kerelEen juweel van een reporter,
nrijnheeren! Ik benoem hem tot chef-redakteur
als ik weer op mijn bureau benIk wed dat
hij weet waar de gestolen d?amant zit en het
avondblad van de „Evening Standard" van
heden bevat zelfs den naam van den dief, let
op! Smithson, ik maak je mijn compliment!"
De beide conducteurs hadden zicE onder ver
ontschuldiging teruggetrokken eu Joe Black
board had opgehouden met op zijn vingertop
pen te blazen. Als er een engel uit den hemel
neergedaald wae, zou hij niet meer verwonderd
zyn geweest. Als een hond met den staart tus
schen de boenen, sloop hij terug naar zijn wag
gon, zich onderwijl afvragende or hij nu eigen
lijk Blackboard of Smithson heette, en of er een
tweede menseh op de wereld bestond die mis
schien sprekend op hem geleek?
(pfaLZeki'l
