No. 317. Vrijdag 25 Augustus 1916 Orgaan voor Leger en Vloot. Oorlogsnieuws^ Onder redactie van D. MANASSEN. Be Oase, DERDE JAARGANG. DE SOLDATENCOURANT REDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTRINAS'J'It. 10, AMSTERDAM.. ITT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. I.OSSE NHMMEKS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOORBURGERS i CENT. ABONNEMENT BIT VOORUIT BETALING VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS/1.50 P, KWART AAL Voor Adverteatic-n wende inca zich tot onze Admiui-.ialie, I'nlcstri Amsterdam. Prys der Advertentie n per regel 00 cent. Voor Ingc.vj deelingen op de tweede, derde en vierde pagina dubbel üvriei. lij reductie. in den Balkan. Eet offensief is thans op een vierde front in Europa geopend, n.l. in den Balkan. Reeds sedert weken werd daar gevochten, vooral aan en om het Doiran-meer, aan de zuidoostpunt der vroegere Servische grens. Doch de troepen der geallieerden hebben aangevallen over een grooter front langs het zuiden der Bulgaarsche grens, die we op bovenstaande 'kaart zien geteekend. Zij vinden eèhter totnogtoe in de Bulgaren krachtige tegenstanders, doch de strijd is hier nog maar in zijn begin, en de troe pen der geallieerden zijn op dit strijdterrein teruggeworpen. De gevechten hebben voor al plaats ten zuiden van de Bulgaarsche grens en hier zijn de Bulgaren reeds voor- uitgedrongen tot aan de rivier de Stroema, en zijn opgerukt tot Seres aan den rivier, waarover de geallieerden zijn teruggewor pen. De bekende plaats Demir Hissar is reeds eenige dagen in 't bezit der Bulgaren. De verspreiding van ons blad. Onderdeelen, die met het toegezonden aan tal Soldatencouranten niet toekomen, worden verzocht een grooter aantal te willen aanvra gen, opdat alle abonné's regelmatig een eigen exemplaar kunnen bemachtigen. Wij brengen in herinnering, dat troepen- deelen, die soms door een of andere oorzaak van ons blad verstoken zijn, slechts een aan vraag tot ons te richten hebben om regelmatig, driemaal per week, een pakket Soldatencouran ten te ontvangen. Nergens mag ons „Orgaan voor leger en vloot" ontbreken. De toestand ie dan reuzenstrnd. Heb offensief in den Balkan is dus be gonnen. Voor het oogenblik is dit wel het belangrijkste bericht. De Fransche bladen juichen er over en beweren, dat hiermee een- nieuwe faze in de geschiedenis van den Balkan begint. Men voorziet met vertrou wen den loop der gebeurtenissen en meent, dat generaal Sarrail, de opperbevelhebber der geallieerden, alle reden heeft om het besté te verwachten van het 'leger te Salo- niki, dat vrij is in zijn bewegingeh, beschikt over belangrijke spoorlijnen en over een ongestoorde verbinding ter zee. Sarrail heeft, volgens de Fransche pers voldoende troepen om Bulgarije de verdiende kastij ding te geven. "Men berekent het aantal zijner mannen op een half millioen vol gens een Duitsch bericht tellen zij niet meer dan een kwart millioen. We staan nog slechts aan den aanvang van den nieuwen strijd in den Balkan en wat niet is, k-ah nog komen, maar voorloopig zijn de Bulgaren nog aan de winnende hand. De troepen der geallieerden trekken nog geenszins Bulgarije of het vroegere Servië in, maar de Bulgaren rukken op Grieksch gebied ,voort. Zij doen dit, heeft de Bulgaarsche regeering verklaard, niet als vijanden der Grieken, maar als bestrij ders der geallieerden, die zich te Salomki hebben versterkt. Het Grieksche leger, gedemobiliseerd, zooals men weet, vecht ook niet mee. Griekenland heeft een zware taak te verrichten, het moet lijdelijk toe zien, dat de vroegere vijanden, de Bul- gareu, het gebied bezetten, waarom vroeger zoo hevig is gestreden. Weliswaar beloven Vrij naar hei Engelsch. 2 Het was niet voordat hij het hek door was, dat hij opmerkte wat 'n lief, aardig buiten plaatsje hier lag, met zijn uitnoodigend entree, zijn fraai slingerende grasranden enmooie perken, waarin de bovalligsté bloemen bloeiden: mosrozen en goudsbloemen, heliotroop en pa pavers, irissen, phlox on zonnebloemen. De cottage, groen geschilderd, mot helder witte muren, scheen onzen jongen man uit to noodi- gen. Zijn hart begon een oogenblik vlugger te kloppen... „Het moeten beschaafde Tui zijn", sprak hij zich moed in. Met die gedach ten vervuld naderde hij langzaam den ingang en waagde fietsten slotte aan te kloppen. Geen 'geluid beantwoordde hem. Hij wachtte; was op 't punt zijn kloppen to herhalen. Toen opeens, wonder boven wonder, drong en welluidende meisjesstem tot het door „Blijf maar, Judith; hou' je niet op. 't Is maar 'n man. Ik zal wel eens kijken!" De deur ging open. Een meisje ze was in 't donkerblauw en de zon scheen hel op haar blonde, in 't midden gescheiden haar stond voor, de verbaasden Grim. Zij zag hom vrijmoe dig aan» zij zag „maar 'n man", meer een flinlcen, welgebonwden. breedgesohouderclen man, met gebronsd gelaat en donker haar. Toch merkte zij dadelijk, onder nl het ge- "bronsdzijn van zijn uiterlijk, een dui delijke bleekheid op. Zij zag hoe stoffig en zij vermoedde hoe hongerig en vermoeid hij Zij wilde iets zeggen, maar Grim sprak nog het eerst „Ik... ik... o, neem mij niet kwalijk. Maar ik heb... het spijt mij werkelijk... ik was niet juiat van plan hier to komen.,..; zij het weer te zullen ontruimen, maar welke overwinnaar gaat goedsschiks weer weg uit het veroverde gebied, vooral wanneer men vroeger er op gerekend heeft dit te be zitten En het Grieksche gebied tusschen de rivier de Stroema en de Servisch-Bulgaar- sche grens is reeds in handen der Bulgaren gevallen. Want.de strijd wordt niet meer alleen gevoerd aan de vroegere Servische grens bij het Döiranmeer, maar ook ten zuiden van de Bulgaarsche grens. Daar is de Roepelpas reeds-lang door de Bulgaren bezet, dezen zijn ook reeds in het bezit van Demir Hissar en zij zijn zelfs doorgedron gen tot Seres aan de Stroema, de troepen der geallieerden terugdringende op den anderen oever van deze rivier. Op deze wijze tr.ekken de Bulgaren niet alleen aan op Saloniki, maar ook op Kawalla, de vroegere Turksche haven, die Bulgarije en Griekenland elkaar betwistten, maar die in het bezit van de Grieken kwam. Tot Kawalla te Tcomen is ook' nu voor de Bul garen zeker van veel belang, maar of zij dan wel ooit weer die belangrijke haven plaats zullen verlaten? Voor de Grieksche regeering breken inderdaad moeilijke tijden aan en er zullen velen in het land zijn, die haar verwijten, dat zij nu de vruchten plukt van haar besluiteloosheid. Voorloopig valt er van den verderen gang van den strijd in den Balkan niets te zeg gen; er is zelfs geen voorspelling te doen, die eenige waarde heeft, maar voorshands zijn de Bulgaarsche telegrammen ware zege- berichten. Zij spreken van terugdrijving van den vijand, van bezetting van tal van dorpen aan de Stroema, van de verstrooiing eener Fransche brigade, van verder opruk ken der Bulgaarsche troepen, van gevangen genomen vijanden, o.a. van een geheele compagnie in het dorp Gormitsjewo en van veertig man elders. Met bloedige verliezen is de vijand, in één woord, over het ge heele front teruggeslagen. Maar... wij staan eerst aan het begin van den strijd in den Balkan. Pp de groote oorlogsterreinen in 't westen en 't oosten zijn de laatste dagen betrekke lijk arm aan belangrijke gebeurtenissen ge weest. Natuurlijk is er hardnekkig gevoch ten en was het kanongebulder niet van de lucht. "Van 't Westerfront vooral wordt gewag gemaakt van hevige artillerie-actie. Een klein succesje schijnt hier en daar ook wel Behaald, zoo door de Frausclien ter weerszijden van Clery, terwijl zij ten westen „U was niet van plan hier te komen De bevreemding, die zij toonde, scheen in belang stelling over te gaan. „Maar dat is héél merkwaardig. Dit is- de eenige cottage in de heele omgeving." „Ik... het spijt mij... u moet mij heusch excuseeren... het is 'n misverstand. Maar, het is vreemd, honger kan 'n mensch brutaal ma ken... ik ontbeet vanmorgen om vijf uur... 'n glas melk en 'n beschuit... en zoudt n me.kun nen... zoudt u me willen zeggen waar ik hier in de buurt wat te eten kan krijgen?..." „Maar ik heb u al gezegd, dat dit de eenige plaats in den lieëlen omtrek is", merkte zij lachend op. „Natuurlijk zult u u moet mij toestaan, dat ik iets voor u neerzet." „O, maar...'' ..Komt u toch binnen"glimlachte zij weer. „Enne" zij nam den jongen man van het hoofd tot de voeten op „u zult u wel eens even willen opfrisschen eerst. Die wegen hier, die stof Nu wierp ook Grim een blik op zïin stoffige kleeren, hij de Oxford-dandy, die hij te voren was! Eten. water, 'n stoel om op Te zitten, 'n meisje om eens mee te praten na al de eenzaamheid van het hotelleven! Hij zou er om kunnen smeeken, in elk geval, hij hoopt er op. „Als ilc u geen vreeselijken overlast aan doe5...." begon hij. „Overlast? Overlast? Geen kwestie van. c„'t Is 'n buitenkansje", dacht ze; de stilte had haar al zoo lang verveeld.) ..Gaat u maar gerust mee. Hierheen!" Zij trad terug, deed de deur wijd open. Grim, die het niet noodig vond. langer tegen te spartelen, ging hinnen .Zij bracht hem, door de gang, jii een. lange, roodbotegelde keuken. ..Judith, deze mijnheer'zal met mij koffie drinken! .Qeef even 'n haitddQek, sis je wil." van Estrées gedeélten van Duitsche loop graven bezetten en gevangenen maakten. Maar van het aantal dezer laatsten en de uitgebreidheid der genomen loopgraven wordt geen gewag gemaakt, wat vermoeden doet, dat er geen groote getallen zijn op te geven. De Engelsche telegrammen berich ten wel van een vordering van 100 yards en van 100 gevangenen bij Guillemont, over 't geheel echter is de strijd hier in de laatste dagen slap geweest; spreken d9 berichten van weerskanten van afgeslagen aanvallen, van artillerie-actie, van inrich ting van nieuwe stellingen voor de verdedi ging. Bij Verdun geldt de strijd voorname lijk Fleury, dat thans weer in handen der Franschen is. Van het Oosterfront valt eigenlijk nog minder te vertellen. Toch is ook daar geens zins de strijd verslapt, maar de resultaten zijn blijkbaar van weinig beteekenis. Een Russisch stafbericht spreekt van geheel öngewijzigden toestand. Is dit de ge wone verflauwing in den vooruitgang der Russen, die nu en, dan, meestal vrij regelmatig, optreedt, of merken we hier reeds dep invloed van Hindenburg, die tüafis ook den strijd in 't zuiden leidt? 't 'Is niet te zeggen, maar wel melden do Russische berichten geene of weinig belang rijke resultaten en spreken de Duitsche van steeds afgeslagen aanvallen. Ook aan het Italiaansche front is in de laatste dagen niets belangrijks voorgevallen. FRANKRIJK* Van het Westelijk Oorlogsterrein, Het Engelsch-Fransche offensief. PARIJS. Officieel. Ten noorden van de Somme artillerieactie op een groot gedeelte van het front. De Fran schen behaalden in den loop van Dins dagnacht eenig voordeel aan den ingang van Clery. In het booch, dror do Franschen op 20 Aug.' veroverd ten zuiden van Guille mont, maakten zij zich meester van twee nieuwe kanonnen van 77 m.M-in het ge heel zijn hier thans acht kanonnen ver overd. Ten zuiden van de Somme wisten de Franschen door kleine operaties verschil lende loor.gr&vengedeellcn té bezotten ben zuidoosten van Estrée en ten costen van Soyecourt. Zij maakten krijgsgevangenen. Ten noordwesten van Soissons slaagde een Fransch detachement in een overval op een Duitsche loopgraaf op het Yingrepla- teau. Op liet overige front verliep de nacht kalm. Maandag schoot een Fransche bestuurder een Albatros neer. Deze viel bij Langue- voison ten zuidoosten van Nesle te pletter. Verder moesten vier Duitsche vliegers, op korten afstand door Fransche aviateurs aangevallen, ©en overhaaste vlucht nemen. In den nacht van 21/22 Aug. wierp een Fransch escadrille 79 bommen op de sta tions en emplacementen van Vervicrs en Noyon, het pompstation van Pont Eveque en het station van Appilly. Groote branden werden geconstateerd. Alle aviateurs keer den behouden terug. PARIJS. De dag van Dinsdag heeft zich aan het Sommefront gekenmerkt door artil lerievoorbereiding en, consolidatie der nieu we stellingen. De Duitschers deden een he- vigen aanval op Fleury, die echter ondanks het gebruik van ontvlambare gassen vruch teloos bleef. Bij het begin van de zevende maand van dan slag bij Verdun blijft deze vesting haar rol nog spelen, en waaien de Fransche vlag gen nog op de wallen. Noch de overstelpen de .troepenmassa's, noch de buitengewoon krachtige artillerie, kodden den geest dei- verdedigers breken. LONDEN. Veldmaarschalk Haig bericht: „Wij kwamen een halve mijl vooruit aan het fsont van Pozières. Wij breidden onze aanwinsten in den Leipzig-saillant uit, legden ons front tot minder dan 1000 yards afstand van Thiep- val vooruit en maakten nog 100 krijgsgevan genen". BERLIJN. Officieel. De strijd be noorden .de Somme nam weer groote Het jonge meisje pompte water, terwijl do oude dienstmaagd verwonderd toezag. „Hier hebt u 'n kom, zeep, alles wat u noodig hebt." Zij hield even op. keek hem aan, glimlachie en maakte toen de opmerking: „En uw haar 'n oogenblik!" Voor Grim wat zeggen kon, was zij weg, maar een halve minuut later keerde zij terug met een paar ivoren borstels. „Hier", zeide zij, ,en die is voor uw klee ren. Nu hebt u alles. En als u klaar bent, kom dan in de kamer rechts!" „Dank u vriendelijk." Grim's, stem (hii bracht juist het frissche water n.an zijn gezicht en sprak, als 't ware, door zijn handpalmen) deed zijn gastvrouw lachen. Zij ging haar kamer binnen. Grim ging door met zich te wasschen cn voelde de oogen van de oude Judith op zich gericht; blijkbaar was de plek hier voor deze gelegen heid toegestaan, niaar was men niet gewend ze voor dit doel te gebruiken. Hij droogde zich af en bezag zich in den ovalen koukenspiegel. Toen zocht hij de kamer op, die hem aangewezen was, en stapte vrij moedig binnen. „Ik moet zeggen..." „Wat zegt u Het meisje zag vragend op. „Heeft u iets verloren, of..." „O, neen. Niets bijzonders, maar het pittige van het avontuur herstelde in Grim weer de vrijmoedigheid uit zijn Oxford-tijd ,ik moet zeggen, vergeef mij mijn openhar tigheid, wat 'n keurige, vriendelijke, smaak volle kamer." „Vindt u? Maar er is geen verschil tusschen deze kamer cn vijfhonderd andere hier in Corn wall. Het' is juist juist heel gewoon hier. Net iets voor 'n artist". „Ja. maar ik ken geen artisten. Ik heb er nog nooit een .c uitbreiding aan. Herhaalde Engelsche aanvallen op de tusschen Thiepval en Pozières vooruitgebogen linio werden afge slagen doch de vooruitspringende hoek ging verloren. Ten N.O. van Pozières en bij het Fou- reaux—bosch werden vijandelijke aanvallen in ons vuur afgeslagen. Verbitterde gevechten ontstonden bij het dorp Guillemont, waarin de vijand binnen drong;. Het Wurtemburgsche infanterie- regiment Kaiser Wilhelm" sloeg echter alle aanvallen af, en het dorp bleef in onze hand. Herhaalde ondernomingen der Franschen tusschen Maurepas en Clery bleven zonder succes. Ten Z. van de Somm9 deden versche Fransche troepen een aanval in den sector Estrées-Soyecourtde daarbij verloren loop graaf werd in een tegenaanval hernomen. Een officier en 80 man werden daar gevan gen genomen. LONDEN. Haig bericht: „Tusschen Mar- tinpuich en Bazentin veroverden wij weder om honderd yard van de vijandelijke loop graaf. Ten zuiden van Guillemont deden wij met succes aanvallen op de vijandelijke linies." PARIJS. Artillerie-duels aan de beide oevers van de Somme en in de streek van Fleury. De Franschen deden een onverhoedschen aanval ten noorden van Maurepas en maak ten daarbij gevangenen. Duit3che leger-bevelen. Men schrijft ons uit Zurich d.d. 19 Augustus De Parijsche correspondent der „Basler Nachr.die zeer goede verbinding heeft met het Fransche hoofdkwartier, en dan ook reeds meermalen interessante mededee- lingen wist te doen over de naaste plannen van de Fransche legers, kreeg dezer dagen inzage van eenige Duitsche leger-bevelen, bij het voortrukken der Franschen aan de Somme in hun handen gevallen, en tot dus verre nog niet gepubliceerd. Armée-commando 2 vom 3.7.16. Ia Nr. 575 (geheim). Legerbevel Van de overwinning der tweede armee hangt de beslissing van dezen oorlog af. De slag moet ondanks de tijdelijke overmacht van den vijand aan artillerie door ons gewonnen wor den. Groote terrein-verliezen, die wij op enkele punten geleden hebben, zal het leger, nadat reeds aanrukkende versterkingen aangekomen zullen zijn, moeten heroveren. Hoofdzaak voor het oogenblik is, de stellingen, die wij hebben te behouden en door kleine tegen-aanvallen nog to verbeteren. _Ik verbied het vrijwillig rui men van stellingen. Elk troepen-aanvoerder heeft de verantwoordelijkheid te zorgen, dat de onwankelbare wil tot pal-staan aan eiken sol daat worde ingeprent. Alleen over onze lijken mag het den vijand mogelijk worden nog meer voorwaarts te dringen. Voor snelle voltooiing der voorste verdedi- gings-linie, der sluit-stellingen achter vooruit springende hoeken, en voor den aanleg van ach- terwaartscho stellingen moet onmiddellijk ge zorgd worden. Deze aehterwaarische stellingen moeten steeds aangelegd worden op die zijde dor hellingen, die van den vijand afgekeerd is, en zij moeten docr dekkingen voor vijandelijke vliegers onzichtbaar gemaakt worden. Ik verzoek den troepen-commandanten met nadruk orde te houden ook achter het front. Get. VON BELOW. 35 I n f. D i v. v o m 5. 7. 1916. 1504 geheim. Zoover de gebeurtenissen zich laten overzien, heeft de vijand zijn succes tegenover de 121 lnf. Div. daaraan te dankén, dat onze infan terie in de voorste gelederen veel te dicht was opgesteld, en daardoor in het teommelvuur zeer groote verliezen leed. De reserve-troepen, die ter versterking aangevoerd werden, lagen op te grooten afstand, leden daardoor insgelijks groote verliezen bij het oprukken, zoodat zij te laat en zonder voldoende kracht op de be dreigde punten aankwamen. Het koiul er vooral op aan, de infanterie zoo op te stellen, dat de vijand het vuur zijner zware artillerie over een zoo groot mogelijke oppervlakte moet versplinteren, en tevens de opstelling zoo te formeeren, dat reserve snel kan worden aangevoerd. In een gunstige combinatie van deze twee elkander tegenovergestelde methoden bestaat de kunst der bevelvoering. Het geheele loop ,.Nog nooit ee-n ontmoet?" Nooit. U moet weten, ik ben wat u mis- sohien zoudt noemen een Philistijn. Ik heb mijn heele leven in een voorstad gewoond om zoo te zeggen eennegorij ik heb altijd maar aan sport gedaan. En ons spoeiclubje, te Ox ford ..Oxford? O. natuurlijk, daar komt u van daan U komt er regelrecht vandaan, niet?" Zij glimlachte, uitdagend en als opgetogen. Grim daarentegen voelde zich om bepaalde reden min of meer gepiqueerd. „Ik ben al een jaar hier", weerde hij af. „En u bent zeker pas van deze of gene lioogere. burgerschool af?-." Ook zij scheen min of meer onaangenaam gestemd door die vraag en bloosde. „Daarna ben ik op een schilderschool geweest. En nu heeft mijn vader deze cottage voor mij ge huurd on hier werk ik hard voor mijzelf. En u?... Predikant worden, waarschijnlijk? Maar u nog niet beroepen?..." Lachend brak zij zelf hare vragen af. ..Predikant? Geen haar op m'n hoofd heeft er ooit om gedacht. H-: ben rijksambtenaar". Onwillekeurig haalde hij zijn wandelkaart te voorschijn. O. ik begrijp... Bij de Staf kaarten ma ken hoe interessant!" Grim aarzelde. Het meisje scheen op de be vestiging van haar vermoeden te wachten Op dit oogenblik echter eing de deur open. Judith, de oude dienstmaagd, bracht het ontbijt bin nen. De gastvrouw stond op om haar te hel pen. Ook Grim rees op. De t.afel was eenvoudig, maar welvoorzien. Er was tong en geroosterd brood en boter; er was aardbeienjam en room kaas. F.n thee in een grooten pot. van blauw aardewerk. Grim sprak weinig ;zijn sastvronw had hem verzocht toe te tasten en hii at en dronk. Glim lachend en zwijgend zag zij pr bij toe. graven-systeem met al zijn stellingen moet daaraan dienstbaar gemaakt worden. Hot ia in enkele gevechten voorgekomen, dat ingeslo ten afde'-lingen zich overgaven. Dit is echter in een positieoorlog 6teeds verkeerd, wijl dc vijand bij een dergelijke omsingelings-manoeu- vre gedwongen is zijn flanken aan het vuur on zer andere afdeeiingen bloot to stollen. Got. VON HAHN. ENGELAND. Diamanten verbeurd verklaard, De politierechter van Bow Street Police Court heeft de confiscatie gelast van eene partij diamanten, ter waarde van 180 en per post aan Simon Stern te Londen van Nederland uit gezonden. Bij de ver zonding was de door de Engelsche overheid voorgeschreven weg niet gevolgd en de cen sor had het pakket geopend en aan de douane-autoriteiten overhandigd. Volgens het vonnis achtte de rechter het niet bewezen, dat d© diamanten niet uit vijandelijke landen afkomstig zijn. Hij veroordeelde den heer Stern bovendien tot betaling der kosten ten bedrage van 20. Vreemdelingen in het Engelsche leger. Volgens een nieuwe instructie mogen vreem delingen van Russische nationaliteit in het Engelsche leger worden opgenomen, mits goed gekeurd door een geneeskundigen raad. Het totale aantal der aldus aangeworvenen mag, te zarnen met dat der overige vreemdelingen niet meer dan 20 van do sterkte van ieder corps bedragen. Het percentage dier vreemde lingen in de afzonderlijke afdeeiingen mag echter wel grooter zijn. Vragen en antwoorden in het Lagerhuis. Op eene vraag van den arbeiders-af ge- vaardigde Snowden, of de regeering de wen- schelijkheid overwoog om den militairen leeftijdsgrens tot 45 jaren te verlengen, antwoordde minister Asquith, dat hierover thans niet gedacht wordt. Dezelfde afgevaardigde vroeg of de regoe- ring wilde mededeelen, hoeveel mannen tot einde Juli van dit jaar bij het leger waren ingelijfd. Lloyd Georgo achtte het onge- wenscht daarop te antwoorden, wat aan Snowden de opmerking ontlokte, dat in dertijd toch in het Lagerhuis de getallen zijn genoemd, waarop dat aantal begroot werd. Llcryd George antwoordde: „Ik verneem, dat de recruteeringscijfers nooit bekend zijn gemaakt. Ik kan alleen zeggen, dat het mij zeer verheugen zou, als er eenige verklaring werd afgelegd omtrent Duitsche cijfers." DUITSCHLAND. D* toestand. „Het Volk" was ia de gelegenheid een Hol lander te spreken, die sedert het begin van den oorlog in Duitsch land gewoond heeft. Met geringschattend schouderophalen beje gende de zegsman de bewering dat er volstrekt geen hongersnood in Duitschland heerscht. Alö dat, wat er nu daar gaande is, geen honger snood is. zeide hij, ja, wanneer zou men dan eigenlijk wel van hongersnood moeten spreken. Het is eenvoudig verschrikkelijk, zooals de ve- stand is en daarom ben ik dan ook weggegaan, ik kon bet er eenvoudig niet langer uithouden. Ik ben het behoorlijk eten zoozeer ontwend, cat ik, nu ik weer in Holland terug ben, deente langzaam-aan beginnen kan wat meer te c.en, omdat mijn maag behoorlijke hoeveelheden voed toebereid krachtig voedsel, nog niet zou ver dragen. En opze landgenoot vertelde ons, dat i hij den laatsten tijd van 147 pond tot 126 vond was afgevallen, welk laatste gewicht mot iemand van zijn lengte, een eind boven de mid delmaat, zeker veel te weinig is. Terwijl hij er vroeger steeds flink uitzag, las men hem thans de ondervoeding uit de ingevallen kaken ■■■n de holle oogen. Trouwens, zei hij, men behoeft maar in Duitschland rend te kijken, om hetzelfde te zien. Vooral de kinderen zien er erbarmelijk uit. Hetzelfde groezelige uitzicht van n itr- voeding, dat anders alleen de kinderen uit de ellendigste achterbuurten hebben, vertoont thans de overgroot© meerderheid der kinderen uit de arbeidersklasse. Dat is trouwens i'<-en wonder, want men krijgt- eenvoudig op verre na- niet genoeg te eten. Ik zelf bijv. was altijd reeds Donderdags door mijn wekelijksche >rood- kaart, die nog tot Maandag strekken moest. Vrijdag, Zaterdag en Zondag at ik dan ge.-n brood. Maar wat dan te eten 5 Ja, ik ging d..n maar uit mijn buitenwijk de stad in en at daar wat in een restauratie- Maar wat voor kost was dat dan Voor mijn Mark 1.20 of 1.30kr-. ik bijv. e«n oinbestcmbaar visthgerechtje ;<•©- >©Ls wat rnon hier oen viach kroket je zou' roe men. wat kool (maar on gestoofd, omdat er boter of vet voor beschikbaar is, dus haast on genietbaar) en een paar aiirdapjH Ion. In 1 is het net zoo. Eiken dag, nl* ik om twaalf nr gegeten had en om twee uur w<or aan fcêt 1,1 °rk grng. had ik al Hoer honger, 'a Middag! was dan ook het werken eon kwelling. Men ge voelt zich mat en slap. vooral in dc polsen en do enkels, en heeft een algeheel gevoel van lusteloosheid, dat maar niet wijken wil. Of do zwaarste maanden achter den rug zijn cn het leed thans voor een groot deel geleden is.' Integendeel wordt 't hoo langer hoe erger. Men hooft het toch ook in de k anten kunnen lezen, dat in Berlijn do wokclijkscho hoeveel heid boter per persoon op 00 grnrn gebracht is. Het was ©ent 12-5 grarn, toen 1(f) gram, later 90, nu 00. Bij die GO gram boter krijgt mon dan nog por weok 30grain margarine, i<-t* meer dan een kwart ons dus, net genoog om eenmaal een stoofschoteltje iets smakelijker te maken. En dat men die gering* hoeveelheden „krijgt" is ooit nog hooi dikwijls maar bij ma nier van sproken. Het is het maximum wmrop men recht heelt, maar men moet het dan nog maar zien te bemachtigen. Do vrouwen loopen zoowat den licelcn dag langs do straat om in- koopen to doen, staan uren lang voor de win kels in de rij en komen dan nog vaak platzak thuis, omdat alles uitverkocht is En wat voor eten krijgt mm aan nog vaak Zoogenaamde marmelade die met« is dan bictonpulp met wn kleurtje en een smaakje. Kaas die stinkt en vervloeit zoo bedorven i-. zij. Aardappelen, di<> door de onverantwoordelijke regeling van het Rijkslevensmiddelen bureau van Batocki op hooji van hooger winst, te vroeg uit den grond zijn gehaald cn oneetbaar, bedorven zijn. Worst die bestaat uit bloed met meel en gemalen knurf f kraakbeen). Verval&chingrn van leven sniiddo- len hebben op groote schaal plaats. Men weet waarlijk niefc meer wat te eten Geen hongersnood? Het is allaDg zei fa zoo ver gekomen, dat er zelfs aan het front door de soldaten honger geleden wordt. Een militair, die van Verdlm kwam. deelde mi; mede, dat, terwijl men vroeger eens om de vier dagen cn kommier.brood kreeg, men er thans een om de zestien dagen krijgt, benevens eenige scheeps beschuiten en een blikje vlecach. Het vlocxeh moet natuurlijk spoedig na het openen van het blikje opgegeten worden, omdat het anders be derft en in de tweed© helft der zestien dagen zit men dan dag aan dag op het r.neethanr- drooggeworden brood to knabbelen bij gebrek aan wat anders. Geen hongersnood? In Berlijn krijg*, men 200 gram vleesoh per week, in de voorsteden 150 k 160 gram, worst inbegrepen. Wio het andere ge wend i«, kan daar niet tegen, roorrl omdat hij haast geen vet en ooter binnenkrijgt. Het ia waar, in de volkskeukens en aan de „gtilascb- kanonen" (d© rondrijdende keukens) kan mert goed. zij het aan eentonnig, saai eten krijgen. Maar knevelen kunnen daaryan profitoeren Do huisvrouw kan er niet op wachten, totdat er toevallig eens «oo'n rijdende keuken voorhij haar huis komt. F.n de volkskeuken is voor de overgroot© meerderheid veel te ver van hun wo ning gelegen om er iets aan te hebben. Trou wens, volstrekt niet alle openbare keukens zijn goed. Men heeft er drie soorten voor de drie rangen der Pruisisch© menschheid: volkskeu kens, middenstardikeukens en heambtonkeu- kens. De eerst© cn de laatst© zijn goed; de tweede zoo belachelijk slecht, dat do bezoekers elkaar zitten aan t© kijken en het ten slotte maar het beste vinden om spottend weer heen te gaan, zulko kleine beetjes slecht eten wor den daar opgediend. Geen hongersnood Den hongersnood herkent men ook aan de prijzen. Welnu, een pond mise rabele marmelade, wat men in ons land nog niet eens buishoudjam zou durven noemen, koxt mark 1.20, dus 72 cent. Een pond aal kost 6 mark dus 3.60. Een ei kost 34 k 36 pfenning (20 a 22 cent), een gemeente-ei weliswaar 22 pf., maar do winkelier zegt al heel gauw, dat. •lie op zijn en verkoopt z© dan verder voor 36 pfenning. Voor een nad betaalt men maar 30 pfenning, maar voor het stuk zeep, dat men er toch bij noodig heeft, 85 pf. en dio zeep ia dan nog van een kwaliteit, dat men ze niet even in het water moet laton liggen, of ze is opgelost. In do koffiehuizen is ook al alles zoo ontzet tend duur. Aan de brouwerijen krijgt men voor 40 pfenning 4/10 liter bier, maar ia do cafó'a betaalt men voor 3,TI' liter. 70 pf. Een kop koffia kost 50 pfg. (30 cent)daarbij krijgt men dan geen suiker, maar saccharine, hetzij in ta-bot- jrs. hetzij opgelo.-t in water in een kannetje; in plaats van melk krijgt men ook veelal een blauwachtig goedje, dat in water opgelost zgn. „Milch-fix", iets als gedroogd© melk is. Tot troost hangt men nu overal voor do siga renwinkels de illustratie-plaatjes van aö Nederlandscho aardappel-opstootjes op, opdat „Nog wat tong?" vroeg zij nu. Zij had er hom driemaal van bediend. „Neen, dank u-wel! Maar als ik mag, dan wat jam en wat kaas". „Gued zoo, daar is het voor. Goed© kaas, vindt u niet? U hebt xoc-h geen afkeer van roomkaas? U zoudt het kunnen krijgen als u lang in Cornwall is. Nog thee?... u moet nog dorst hebben, u hebt zooveel stof onderweg opgedaan." Zij hield de hand pitnoodigend aan den thee pot. „O graag. dank u". Grim kon het ïc-rt helpen dat hij sprak met den mond vol. Nog nooit had een ontbijt hem zoo gesmaakt Bij den vijfden aanval op zijn maag schudde hij verontschuldigend het hoofd. „Neen, nu dank ik u voor méér, heusch niet. Het l.eeffc mij voortreffelijk gesmaakt. En ik moét het u zesgen u heeft... u heeft mij het leven gered!" „Heb. ik heusch?" Zij lachte betooverend. Zoo althans vond Grim. di© zich nu meer den tijd gunde haar aan te zien en op te nemen. „Ik neem aan", voegd© zij er vrooTjjk aan toe, „neen, ik twiifel or niet aan. of het is een leven dat het redden waard is!" „Zou liet" vroeg hii En toen nederig op zijn manier, maar tegel:;k ook weer stoutmoe dig. merkt© hij op: .".Waard... waard! Ik denk van niet. Niet hnJf zooveel als hot tiwe. ..Het mijne! Tk ben niemand van nut. Ten minste tot nog toe." ..Ah"! Voor Grim. de onbeschaafde Philis tijn, was het kunstenaarsleven een leven vol glans en verbinding. ..Maar vergeet de toe komst niet U kunt beroemd wordenIk heb een grenzenloojien eerbied voor kunstenaars. Ik wou dat ik ook kon schilderen". „Waarlijk U zei. dat u nog nooit een kunste naar ontmoet had I" aajtr jk gou tocb^wël graag^A TJ verfoeit ze, bedoelt u. Het is onuitstaan baar volk.'*" „Onuitstaanbaar?" ..Ja. niets minder. Werkelijk en waarachtig: on uitstaan baar „Maar..." Grim kon niet uitspreken. De woorden ont-, braken hem. Het meisje haastte zich haar mee- j ning toe te lichten. „Ik bedoel niet dc gróóte schilders of dio n ooi werk leveren cn het ook kwijtraken. Ik >edoel al de overigenal die lui die iets uii- -. ..eren zonder den minsten aanleg ie hebben* j En dat is drie kwart gedeelte. En d© leerlingen, i dc studenten o, de studenten! Die lui, dio s- - bume citeeren en die spreken' van „heer- Ijk ondergaan" cn die den zelfmoordverhew- I jben het laatst© ding dat- z:j zullen doen 1 en die u de hand kussen en gekleed gaan in I een soort liverei en werk inaken dat niemand gebruiken kan..." I „Zooals do jongens op school, die zulke kra- I x:g© voetballers zijn in het cricket-seizoen ea omgekeerd..." i Zij knikte, omdat hij door zijn voorbeeld haar I bleek t© begrijpen en vervolgde „Ja, cn die boomen over socialisme omdat zij nooit slagen eu geen moéd hebben om to i slagen..." 1 k heb dat soort te Oxord ook leeren ken nen". viel Grim in; „zij brengen nooit iots iot srand". „Nu, en mislukken ligt niet in mijn bedoe- l lhig. daarom hen ik heengegaan. Ik heb ge- leerd wat de Schildersschool mij leeren kon c~k nu heb ik mij hier neergezet om te werken. Vader hij is veel tg goed voor mij. hij vcr- afgoodt me huurde dit buitent' en hier zit ik nu (W&rdt vervolgt}.)

Krantenbank Zeeland

De Soldatencourant. Orgaan voor Leger en Vloot | 1916 | | pagina 1