No. 241.
Woensdag 1 Maart 1916
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
De Weddenschap,
Onder redactie van D. MANASSEN.
Beid en da Oorlog.
Ons Oorlogsdagboek.
TWEEDE JAARGANG.
SOLDATENCOURANT
ADEES DEE EEDAOTIE EN ADMINISTRATIE PALESTEINASTEAAT 10,
AMSTERDAM. DIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER WEEK. LOSSE
NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOORBURGERS 3 CENT, ABONNE
MENT VOOR MILITAIREN 0.75, VOOR BURGERS ƒ1.50 P. DRIEMAANDEN
Voor Adverteutiftn wende men zich tut onze Administratie. Ealostriunat/nat 10,
Amsterdam. lTys der Advertentie» per regel 30 cent. Voor Ingezonden Mede'
deelingea op dc tweede, derdo eu vierde pagina dubbel tarief. Bij abonnement
redactie.
De strijd om Verdun.
Hierbij geven wij een kaartje van bet
terrein, waarin de strijd bii Verdun van
de laatste dagen plaats bad.
De aanval begon bij de boogten van
Consenvoye, oostelijk van de Maas, en tus
schen deze plaats en Azannes. Deze boog-
ten zijw 300 tot 350 M. hoog en loopen in
de richting" van Noordoost naar Zuidwest.
De hoogten waren dicht met bosch begroeid
en door de Franschen met allerlei hinder
nissen onbegaanbaar gemaakt; verhakkin-
gen, ij^erdraadversperringen, wolfskuilen
en door het maken van uitgravingen op de
weinige wegen, die door de bosschen loopen-
De opmarsch der Duitsche troepen werd
daardoor wel belet maar zooals wij reeds
vernamen, waren de voorste linies slechts'
zwak bezet en de reserves meer naar ach
teren ondergebracht, en nu scbijnen al die
versperringen er toe te hebben meegewerkt,
om de Fransche reserves een snellen tegen
aanval te beletten.
Achtereenvolgens werden bet bosch van
Haumont, bet Bois des Caures, Brabant-
sur-Meuse, bet Herbebois, Beaumont en
Ornes genomen, door de Duitschersen
weldra werden Gbampneuville aan de
Maas, en eenige plaatsjes ten oosten daar
van bezet, en de hoogte van Louvemont
bestormd, waarbij het aantal gevangenen
tot 10,000 werd uitgebreid. En Zaterdagna
middag werd het fo-rt Douaumont, een der
steunpunten van de linie van Verdun, door
de Duitsohe infanterie genomen.
Dit is wel een zeer belangrijke overwin
ning, die in het gebied van Verdun is be
haald. Het fort Douaumont ligt slechts 8
K.M. vap de vesting Verdun af, en is een
der forten van de buitenste forten linie,
waartoe, behalve Douaumont ook de forten
Vaux, Tavannes en Moulainville behooren.
De tweede, binnenste linie wordt gevormd
door de forten de Marre, Bois Bourrus,
Choisel, de la Ckaume, 6n des Sartelles op
den westelijken Maasoever, Belleville en
eenige andere forten op den oostelijken
oever van de rivier.
Het doel van den aanval, bet vermeeste
ren van de sterke vesting Verdun, is door
den val van een der forten, meer dan ooit
binnen bet gebied der mogelijkheid geko
men.
Geen audiëntie.
Blijkens bericht in de ..Staatscourant'"
wordt Donderdag a.s> door den Minister van
Oorlog geen audiëntie verleend.
I. Wat is geld
Nog nooit beeft bet geld in de wereld
zulk oen groote rol gespeeld, als in den
groeten, den vreeselijken tijd, dien wij thans
beleven. Wij hebben al iang verleerd bij
duizenden, bij millioenen zelfs te rekenen,
wij spreken alleen nog van milliarden. De
oorlog van '70 en '71 beeft aan Duitsok-
land ongeveer li milliard mark, zegge 800.
millioen gulden gekost, diezelfde kolos
sale som geeft Duitscbland thans in twin
tig dagen uit! Dat zijn sommen, waar het
..ons bijna bij duizelt, en onwillekeurig ko
men wij tot de vraag: waar komt al dit
geld vandaan
Voor we die beantwoorden, willen we
eerst eens zien, wat geld is. Dat is eenvoudig
genoeg te zeggen, zal menigeen antwoorden:
ik rammel er mee in mijn zak, ik laat bet
ritselen tusschen mijn vingers. Iedereen
82ste week.
Van 21 Febr. tót 28 Febr.
1 Febr. Alle ongebuwden van negentien
jaar zijn 'in Engeland onder de
wapens geroepen.
Bij' Doiran beeft een gevecht
plaats tusschen een Griekscbe en
een Bulgaarscbe patrouille.
De Zweedscke minister van
oorlog keelt 15,000 man van bet
gemobiliseerde leger met klein
verlof gezonden, in verband met
een tekort aan arbeidskrachten
in de nijverheid.
In bet Engelsche Lagerhuis
wordt een kredietaanvraag aan
genomen voor eeu bedrag van
420 millioen p. St.
2 De Fransche Kamer neemt bet
wetsontwerp op de oorlógswin'st-
belasting aan.
r— De Russische Doema hervat de
zittingen.
3 ft Duitscbland deelt de' Vereenigde
Staten mede, dat bet de onver
anderlijke bedoeling is den 2en
Maart te begimien met de behan
deling van gewapende .koopvaar
ders als hulpkruisers.
De Fransche opperbevelhebber
admiraal Fournier is belast met
het algemeen commando over de
vloöfc in de Middellapdsche Zee,
terwijl de hertog der Abruzzen
het-bevel voert in de Adriatische
Zee en haar toegangen.
Op het Westfront hebben de
Duitscbers een krachtigen aanval
ingezet op het noordfront van
de Verdun-stelling, we'.ke zioh
ontwikkelt tot eeu grooten slag.
meent te weten, wat geld is en waarvoor
men het gebruikt in het dagelijksch leven.
Maar de meesten vergissen zich daarin. De
munten of bankbiljetten, die wij ontvangen
of uitgeven, stellen evenmin het „geld"
voor, als de enkele militairen of kleine af-
deelingen troepen ons eenig idee kunnen
geven van wat eigenlijk een leger" is.
Evenals zoovele andere verschijnselen in
onze maatschappij vormt ook het ,,geld"
een grootsche geweldige organisatie, die het
wel de moeite waard is, nader te beschou
wen.
Maar 't is geen wonder, dat men telkens
weer vraagt: ,,wat is geld?" De ouden
noemden het den ,,nervus rerum", de
zenuw van alle dingen. het volk spreekt
van de ,,ziel der negotie'.', en meent, dat
„geld, wat dom is, maakt recht wat krom
is". ,jGeld is de kracht van den oorlog!"
zeggen de grootste veldheeren, al hebben
zij nog zoo zoo groot vertrouwen op hun
eigen strategische talenten. „Geen geld,
geen Zwitsershoorden de Bourbon
koningen in Frankrijk zich toeroepen vóór
de groote revolutie. Wij koopen of werven
Hu geen vreemde krijgers meer, maar even
als toen is een krachtig'leger alleen bestaan
baar, als er veel geld is.
Eoo in het dagelijksck leven kennen wij
het geld eigenlijk maar in twee vormen:
gemunt metaal (koper, nikkel, zilver of
goud) of papiergeld (bankbiljetten). Yoor
24 De Portugoesche regeering heeft
op de in de Portugeesche havens
geïnterneerde Duitsche schepen
Portugeescke bemanningen ge
plaatst en de Portugeesche vlag
gckescken.
De Oostenrijkers verslaan do
Italianen en Essad pasja bij Du-
razzo, en bedreigen de stad.
President Wilson weigert aan
den eisch der -democratische
partij te voldoen en Amerikanen
te waarschuwen tegen het reizen
aan boord' van gewapende koop
vaarders.
25 De Duitschers nemen het fort
Douaumont, het noordwestelijk
steunpunt van de Verdun-stél-
ling.
De Russen namen Kermaudsja
in Perzië.
26 Generaa.l Koeropatkin is be
noemd tot opperbevelhebber van
de legers aan het oostelijk noor
der front.
De Servische, Montenegrijn-
sche en Albaneesche troepen heb
ben, evenals de Albaneesche
regeering, Albanië ontruimd.
27 De Oostennjksch-Hongaarscke
troepen bezetten Durazzo.
De mailboot „Mecklenburg"
van de Maatschappij „Zeeland"
loopt op een mijn en zinkt. Op
varenden zijn gered.
De Engelsche paketboot „Ma-
jola" stoot bij Dover op een mijn
en zinkt. Yan de 119 passagiers
is bet moeren deel gered.
de meeste menscben is dit het geld. Daar
werken zij voor, daar leven zij van, dat be
sparen zij. In vroeger tijden dit laatste op'
primitieve wijze; men stopte bet weg in
oude kousen, in laden, in matrassen, men
begroef bet zelfs in den grond. Onverstan
dige of buitengewoon angstige menscben
hebben wij ook nu weer dit middel in toe
passing zien brengen. Doch jn 't algemeen
behoudt een spaarder zijn geld niet meei
thuis, maar geeft het aan een spaarkas of
bank, die bet voor hem bewaart en hem
er rente van betaalt. Die kassen of banken
houden het geld natuurlijk ook niet vast,
maar leenen het weer uit, en de leener geeft
het voor een bepaald doel uit, dat hem
voordeel opbrengt. Zoo zet de omloop van
het geld zich voort, onbepaald, zonder gren
zen. M. a. w. men verwerft zich geld, niet
om het geld zelf, maar ah een middel om
andere dingen te erlangen, die men wenscht
of noodig heeft.
Geld is dus eigenlijk niet anders dan een
ruilmiddel. In de meeste gevallen heeft het
als voorwerp op zich zelf betrekkelijk wei
nig waarde. Uitgezonderd is alleen het goud
geld, dat ongeveer zijn waarde aan edel me
taal bevat. Ma-ar koperen, nikkelen en zelfs
zilveren munten vertegenwoordigen in liet
maatschappelijk leven een veel grooter waar
de, dan zij pp zich zelf hebben, ^ei-wijl bet
vodje papier, waarmee men ons een schuld
van 100 of 1000 gulden betaalt, nauwelijks
een dubbeltje hééft gekost aan den ver
vaardiger.
Zoodra de menschheid zich ordende tot
een maatschappij, deed zich de behoefte
aan een dergelijk ruilmiddel gevoelen, en
wij kunnen ons thans de samenleving niet
voorstellen, zonder zulk een ruilmiddel, zon
der „geld". Men neme een kleermaker, die
een huisje wil laten bouwen. Als er geen
geld bestond, zou hij tot den timmerman
moeten zeggen: bcuw me een huisje en ik
zal je kleeden. Maar de timmerman zou be
danken, want hij heeft wel een pak klec-
fen noodig, maar cok schoenen, een hoed,
steenkolen, vleesch, brood, meubelen en nog
zooveel meer. Dat alles kan de kleermaker
hem niet verschaffen, die kan hem alleen
kleeren geven. Hoe krijgt hij er nu
den timmerman toe, toch een huisje voor
hem te bouwen? Hij maakt pakken, ook
Duitsche troepen uit Frankrijk en België zou
terugdrijven. Ziehier thans Duitscbland, dat
het groote offensief opent en dat er werkelijk
ui slaagt de Franschen terug te werpen, dat
dagen achtereen telkens opnieuw aanvalt en
steeds weer successen behaalt.
De Franschen beweerden, dat het den vijand
nergens anders om te doen was dan een voor
uitspringenden hoek in hun Irontüie, waar
vroeger do Franschen waren binnengedrongen
weg te'werken, maar allengs is-het duidelijk
geworden, dat liet doel der Duitscbers iets
anders is: zij willen blijkbaar doorbre
ken, zooals zij dab 'het vorige jaar deden in
(jalicië en daardoor aanleiding gaven tot de
reeks van groote zegepralen, die de Duitsche
en Oostenrijkscho troepen' tot ver in Rusland
brachten. Zou het thans werkelijk een ge
meend offensief betreffen aan het Wester-
front en willen de Duitscbers daar een beslis
sing uitlokken? Na de vc-rovering van geheel
Servië hoorde men daar niets meer van de
Duitsche troepen de geallieerden werden met
rust gelaten ie Saloniki, de Oostenrijkers ver
overden Montenegro, zij drongen met de Bul
garen verder door in Albanië; van de Dutt-
scners hoorde men in den Balkan niets.
Toen ineens, liet was in December, gingen
er geruchten van groote troepenverplaatsin
gen, zoowel uit den Balkan als liet Oosten
naar het Westerfront, en hier schijnen ontzag
lijke troepenmassa's en vele geweldige kanon
nen aangekomen te zijn. Men sprak in Duit
sche kringen zelfs van een Kerstmis-, een
Nieuwjaars-offensief was het- om do waak
zaamheid van den vijand eerst te prikkelen en
daarna iu slaap te wiegen? Er gebeurde in
weken niets dan de gewone beschietingen en
gevechten; toen, voor een paar weken, schenen
de Duitscbers ernstige aanvallen in de buurt
van Yperen te doen, dat was een misleiding,
een afleiding, en daarna begon eensklaps de
heftige aanvallende poging hij Verdun op 22 en
23 Februari, een paar dagen later gevolgd door
nieuwe aanvallen, die telkens de Duitschers
kilometers vooruit brachten.
Het spreekt vanzelf, dat dit niet gemakkelijk
is gegaanevenals in Rusland, heeft Duitsch-
land zijn mannen niet ontzien. Maar vooral is
het de zware artillerie geweest, zijn het
de geweldige Krupp-kanonnen en do Sko-
da-morbieren, die het werk hebben ge
daan, en die, volgens de Engefedho be
richten, den. grond omploegden iu en
oni de Fransche posities, die geen plekje
onberoerd lieten en de Franschen dwongen tot
wijken, wilden zij niet alle omkomen.
Dat hier een poging tot doorbraak aan den
gang is, blijkt duidelijk, of zij echter zal sla-
"s een andere vraag. Wanneer de Duit
voor den winkelier, den bakker, den hor- j sehers niet verder komen dan een groote bocht
logemaker, enz., dezen betalen hem met j te maken in de Fransche linies, is ds.t voor hen
geld en dab geld geeft hij den timmerman. zekert'en verblijdend resultaat, waarop zij
maar
jaren
Dat lijkt ons alios nu doodeenvoudig! I «otsol, kunnon zijn maar zij komen er niet
i j veel verder mee, zij brengen er geen beslissing
or mnesten eeuwen en uuneude,^^ lan hA waterfront, en oat zai toch kim
,aan, voordat de menscben pjan wej zjjn G-dukt het hun echter werkelijk
door te breken over een grooteren afstand,
dan kan dit ontzaglijke gevolgen hebben voor
Frankrijk en voor den verderen loop van den
oorlog. De Franschen hebben blijkbaar inde
laatste dagen versterkingen gekregen, en ter
wijl er Zaterdag onmiddellijk gevaar dreigde
voor Verdun, waarvan zelfs een fort zou zijn
jbezet door de Duitschers, is dat nu weer wat
afgewend, naar het heet. Toch rukken de Duit
schers, schoon langzamer, nog verder op, en
het karakter van een werkelijken slag blijkt
ook hieruit, dat de Duitschers zeer vele gevan
genen maken: Zondag was het aantal onge-
wonde krijgsgevangenen gestegen tot 15.000.
De Franschen deden wanhopige pogingen om
het fort Douaumont te hernemen, maar het
gelukte hun niet.
Onze lezers vinden in dit nummer een paar
kaartjes van Verdun en omgeving en daarbij
een beschrijving der laatste gevechten en den
winst der Duitschers.
Tegenover de gevechten bij Verdun is de
beteekenis van wat elders gebeurt zeer gering.
De Fransche vliegers hebben een bezoek aan
de Duitsche vesting Metz gebracht en er bom-
I men neergeworpen twee Fransche vliegers
Wij hebben in de laatste dagen herhaaldelijk zouden zijn neergeschoten. In Albanië hebben
gewag gemaakt van de gevechten bij Verdun de Serviërs en de Albaneesche troepen rich
en die uiterst hardnekkig en fel genoemd. teruggetrokken en lief, men dus blijkbaar
Thans blijkt, dat zij nog iets meer zijn dan nAa «A»-. Ac
moesten
voorl
zoover waren. De behoefte van een ruil
middel deed zich spoedig gevoelen, maar
moeilijker was het er een te vinden, dat vol
deed aan alle eischen. Het. moest een alge
meen erkende „innerlijke" waarde hebben,
die niet aan groote wisselingen onderhevig
was. Het moest duurzaam zijn en niet ge
makkelijk te vernietigen wezen. Het moest
betrekkelijk groote waarde hebben en niet
van te grooten omvang zijn, zoodat men
het gemakkelijk ,kon verbergen. Eindelijk
moest het deelbaar wezen, zoodat men er
ook kleine betalingen mee kon verrichten.
(Wordt vervolgd).
Ge tGSStand in Gen reuzenstrijd.
dat, dat hier werkelijk een strijd aan den gang
is, die zich allengs ontwikkelt tot een der he
vigste veldslagen van dezen oorlog. De gealli
eerden, vooral Engeland, hebben gedreigd met
een offensief in het voorjaar, zoo krachtig, als
nog niet was gezien in dezen krijg en dat de
(Uit het Engclsch.)
„"Een heel buitengewoon avontuur 1" vond
Bella Grainger, toen zij eindelijk haar gou
den lokkenpracht losmaakte. „Wat 'n
knappe jongen!" En een oogenblik later:
„Wat 'n held!"
Het avontuur kreeg evenwel den volgen
den dag een onaangename» kant. Toen
dien middag mevrouw Cooper zich kleedde
voor het diner, miste zij namelijk haar met-
zwarte parels afgezette broche, die boven
dien haar van haar overleden echtgenoot-
bevatte. Binnen twee minuten was zij tot
de onwankelbare overtuiging gekomen, dat
het sieraad den vorigen avond door meneer
Mantagu uit lia-ar kamer gestolen moest
zijn- I
Tevergeefs zocht haar nicht haar tot be
daren te krijgen, zocht ijverig met haaf
mee naar de vermiste broche en gaf te ken-
ren, dot zo v.el te -voorschijn zou komen.
„Ik zal het. nog vanavond aangeven bij
den hoteldirecteur", besloot, mevrouw Coo
per met een wraaklustigen blik iu haar
oogen.
Het was slechts op ernstig aandringen
van Bella Grainger, die haar aan 't, ver
stand bracht, hoe zij, door zoo overijld te
handelen, slechts haar ka/rakter bloot zou
geven, dat de verontwaardigde dame toe
stemde om met haar aankleht te wchien
tot den volgenden dag.
Na. liet 'diner, toen zij haar nicht wist in
den groep va.n den ouden heer Peabodv,
wipte juffrouw Grainger haar kamer bin
nen en schreef een briefje Zij schelde het
kamermeisje en verzocht die den heer Mon
tagu op te zoeken en hem het briefje ter
hand te stellen, waar hij zich ook bevond.
Na vijf minuten van gespannen, ongedul-
Durazzo aan de Oostenrijkers overde h:
stad is thans in hapden van deze laatsten. De
Italliaansche hulp heeft hier niet veel gehaat.
De E.ussen rukken langzaam op naar liet Wes
ten van Erzeroem, zij zijn nu reeds dertig
werst op den weg naar Trébizonde, de bekende
handelshaven.
dig wachten vernam zij een zacht tikken
op de deur.
„Binnen !"riep zij met bijna matte stem.
Montagu verscheen in de opening. Juf
frouw Grainger sloot de deur achter hem
af, en evenzeer de deur die toegang gaf
tot- de kamer van i-aar nicht.
Hij maakte een beweging alsof hij haar
wilde tegenhouden.
„Hoe kunt u jezelf op die manier com-
promiiiteerenzei hij, met een licht ver
wijt in zijn stem.
Zij schudde ongeduldig het hoofd.
„Luister!" ging zij vlug voort. ,,U moet
van avond nog vertrekken, of a.l uw plan
nen zullen in 't water vallen. U zult in
hechtenis genomen worden, misschien wel
dagenlang in hechtenis gehouden, en het
zal een heel schandaal geven. Mijn nicht
vermist een broche, en beweert dat u die
gisteravond gestolen hebt! Zij is een vree-
sel ijk opgewonden en ha-lsstarig vrouwtje
en zal de zaak tob hst. uiterste drijven!"
Hij wa3 doodsbleek geworden.
,;Wat moet ik doen?" riep hij uit. „ik
zal mij juist verdacht maken, wanneer ik
zoo plotseling verdwijn.
„Zoek voor eenige dagen eeu goed heen
komen totdat, de zaak opgehelderd is; die
ellendige broche moet hier of daar vandaan
komen".
Plotseling klonk er een geraas alsof
iemand de aangrenzende deur trachtte te
rameien.
„Bella!" klonk de stem van mevrouw
Cooper. „Doe dadelijk open! Ik weet heel
goed wie je daar bij je hebt!"
Juffrouw Grainger verbleekte. Maar het
was slechts voor een halve minuut. Het
volgend oogenbük had zij den sleutel omge
draaid en de deur opengedaan.
„Kom er dan maar in", zei ze luchtig.
„Jij hebt 'hem gewaarschuwd"rien
mevrouw Copper uit, lood ais eeu kreeft.
FRANKRIJK.
De strijd om Verdun.
Omtrent de zeer belangrijke gevechten
om Verdun zijn natuurlijk van beide kan
ten, Duitschen en FranscÊen, uitvoerige be
lichten gekomen, die elkaar op enkele pun
ten mogen tegenspreken, maar toch hierin
overeenkomen, dat de Duitschers een stevig
resultaat, hebben bereikt bij de sterke
Fransche vesting en aan de Fransche front
linie een zwaren duw hebben gegeven. Wij
geven hier de laaL-te en belangrijkste
telegrammen, die wij omtrent den strijd
da at ontvingen.
PARIJS. In de streek ten noorden van
Verdun zetten de Franscheu gedurende
Zondagnacht, de versterking voor{.
Geen enkele verandering op heb aanvals
front ten oosten van de Maas. Het sneeuwt
daar overvloedig.
Er zijn geen berichten ingekomen om
trent een nieuwen aanval'der Duitschers op
den Talonheuvel, noch op den Poivre-heu-
vel.
Zaterdag tegen het eiude van den dag
werd een hevige aanval in de buurt van
de hoeve Haudremont ten oosten van den
Poivre-heuvel gebroken door artillerie cn
mitrailleurs cn door tegenaanvallen.
Een andere niet minder lievige aanval in
de buurt van het Ardaumont-bosch liep
evenmin ten gunste van de Duitschers af.
In Woëvre werd de bevolen terugtrek
kende beweging der voorposten uitgevoerd
zonder eenige verhindering van de zijde
van den vijand.
Geen infanterie-actie ten westen van. de
Maas.
In de Vogezen deden de Duitschers Za/-
terdag tegen het- vallen van den avond na
voorbereiding door -de artillerie een hevi-
gen aau-val op een front van twee K.M. ten
Z.O. van Celles sur Piaine, die totaal mis
lukt a
Zondagochtend beschoten Fraüsche bat
terijen met succe*. de Duitsche proviandee-
rings-de-póts te Stosswirer ten noorden van
Munster.
Nog wordt de volgende tegenspraak be
richte
Wolff" berichtte, dat „het pantserfort
Douaumont-. dab den noordoostelijken hoek-
peiler vormde van de versterkingen om het
fort Verdun, Zaterdag"»!id ag stormender
hand door een regiment Brandenburgers ge
nomen was en stevig in handen der Duit
scbers was." Maar het fort Douaumont is
lo. geenszins van zo-ovepl belang als de Duit
schers beweren, het is gedeclasseerd in de
eerste maanden van den oorlog en er waa
geen kanon en geen infanterist meer aan
wezig en 2o, is het zoo weinig stevig in
handen der Duitschers, dat de Franschen
Zondag voorbij het fort Douaumont zijn.
BERLIJN. Aan de hoogten rechts van
de Maas poogden de Franschen, in een vijf
maal herhaalden aanval, met versche troe
pen, het pa-nfserfort Douaumont te her
nemen. Alle aanvallen werden met zware
verliezen afgeslagen.
Ten W. van dit fort namen onze troepen
nu Champneuville en de CÓte de Talon,
en worden de gevechten tot dicht aan den
zuidelijken rand van het bosch, dat ten
noorden van Bras ligt, voortgezet.
Oostelijk van het fort na-men zij de uit
gebreide versterkte linie van Hardaumont.
In do vlakte van Woevre trekken, de
Duitschers strijdend vooruit, naar den voet
der C'ótes Lorraines.
Het aantal ongewonde gevangenen be
draagt nu 15.000
De „Times" zegt, dat Verdun, voor het
oogenblik tenminste, Calais als doel van de
Duitsche militaire operaties heeft vervan
gen, en dat de strijd om die vesting in hun
„O, wat beu jij toch een schaamteloos
wezen, en u, mijnheer... u is een dief!
Geef mij op s taanden voet mijn broche te
rug!"
Fanny, hoe durf je?" riep juffrouw
Grainger uit. Als je eeps wist wat 'n be
lachelijke gekkin je van jezelf maakt
Mijnheer Montagu bevindt zich hier, en
bevond zich hier eveneens gisteravond,
omdat ik hem verzocht hier te komen. Het
was misschien niet verstandig van me,
maar dait is nu niet anders. Ik moet mijn
verloofde af en toe eens zien
Zij legde haar eene hand om den hals van
den jongeman en greep met haar andere
zijn arm en legde die om haar leest.
„Wij waren nog niet. van plan er iemand
iets van tc vertellen", ging zij voort.,
„maar ik^ heb geen zin mijn aanstaanden
man te betrekken in zoo'n banaal relletje
om een vermiste broche, wat jij er van
maken wilt. O, ik zal vader vertellen, op
welke manier je me hier zoekt te tira-nni-
seeren!"
Zij keerde zich snikkend af en legde haar
hoofd aan Montagu's borst. Hij drukte
haar zachtjes tegen zich aan en streelde
langzaam haar haren.
„Wij hadden afgesproken niemand iets
te zullen vertellen vóórdat mijn hoek ver
sdienen was", zoo richtte Montagu zich
met kalme waardigheid tot mevrouw Coo
per; „maar mijn verloofde is een beetje
ongeduldig".
Het gelaat van mevrouw Cooper bood
een prachtige studie in hevig met elkander
strijdende emoties. Maar zij kon achter
Bella's hoofd n-u niet op Montagu aanvlie
gen en deze beschouwde haar met zulk eeu
bedaarde voornaamheid, dat zij er slechts
te duidelijker door vóelde, hoe in alle op
zichten klein en onbeduidend van karakter
zij was
„Va-u nu- af waech ik wat jou aangaat
macht te brengen thans met kracht wordt
voortgezet.
De verdedigingswerken van Verdun, dia
een volslagen les vormen in de versterkings
kunst van de middeleeuwen tot de jongste
tijden, zijn zeer sterk. De stad zelfs is voor
zien van wallen, grachten en verdedigings
werken. In het omringende terrein, op de
toppen der omringende heuvels liggen de
forten, die in 1914 als modern werdefi be
schouwd, maar die nu gewijzigd zijn eu in
de verdedigingslinie opgenomen, die mijlen
verder van de stad, in de heuvel massa van
de Maashoogten is aangelegd, en die oen
vesting op zich zelf geworden is, een uitgo-
breid en samenhangend stelsel vestingwer
ken, waartegen de beste troepeu van het
Duitsche leger tot nog toe tevergeefs ge
stormd hebben.
In dit gebied begon de strijd Maandag
morgen met een hevige beschieting van
beide zijden. Maandagavond vielen de
Duitschers de Fransche vooruitgeschoven
posities aan de Maashoogten, oostelijk van
het dorp Brabant-sur-Meuse aan, dat
ongevoer 12 a 13 K.M. ten noorden van
erdun ligt. De eerste loopgravenstelling
werd in storm genomen, wat na een kracb°
t-ige artillerievöorbereiding op het westelijk
front steeds kan gebeuren.
Dinsdag namen de Duitschers het bosch
van Haumont.
Een aanval, dienzelfden dag gedaan bij
Tromezey, ten zuiden van Mogeville, werd
afgeslagen.
Woensdagmorgen werd de strijd Voort
gezet over een front van 40 kilometer, van
Malancourt, ten westen van de Maas, tot
Ehain, dat ongeveer 35 K.M. van de vesting
Metz ligt.
Aan beide zijden werd de artillerie
beschieting krachtig ter hand genomen in
her, centrum gingen de Duitschers spoedig
tot den aanval over, waarbij zij de Fransche
linies binnendrongen over een front van
10 K.M. en ter diepte van ongeveer 3 K.M.
Zij drukten toen het Fransche front in,
waar dit als een saillant in den vorm van
een halven cirkel naar het noorden boog,
maar konden die linie niet doorbreken.'
Donderdag liep de Fransche lijn over.
Champneuville, Louvemont, Chambretles
naar Orne=. De Duitsche berichten ver
klaarden, dat alle tusschen die lijn en de
lijn ConsenvoyeOrnes gelegen dorpen en
versterkte hoeven in storm waren genomen,
dat de Fransche verliezen buitengewoon
hevig waren, en dat moer dan 10.000 gevan
genen waren gemaakt. De Fransche bench-
ten, die wat de terugtochtslijn aangaat, -
vrijwel met de Duitsche overeenstemden,
betoogden slechts dat zij waren terugge
trokken, om noodelooze verliezen te voor
komen. De Duiteckers waren dus toen tot
op enkele kilometers van de forten!ihie
vooruitgekomen
Vrijdag werden de aanvallen voortgezet;
de artilleriebeschieting wierp een ijzeren
mantel over de infanterie-bewegingen, die
onder bescherming van een doorloopend
artillerie-vuur werden voorbereid. Krachtig
boden de Franschen tegenstand, en uit het
betrekkelijk groot aantal gevangenen kan
men afleiden, dat zij vaak stonden totdat
er gesn uitweg, geen terugtocht meer open
was.
In den namiddag was de artillerie-beschie
ting zoover gevorderd, dat de infanterie
tot den aanval kan overgaan. Het Bran-
denburgsohe infanterie-regiment No. 24
ging tot den aanval over en nam het fort
Douaumont. het noordoostelijkste van de
forten, die de engere versterkingslinie van
Verdun vormen. Een bergrug, die in de
richting van zuidwest naar noordoost loopt,
en bij Douaumont tot 388 M. hoogte stijgt,
was bekroond door een reeks werken en bat
terijen, die het voorgelegen gebied tot op
grooten afstand beheerseken konden.
Het fort zelf had tWee pant-sertorens,
nabij de middenlinie van het front-, waarin
voorgoed mijn handen in onschuld, Bella",
zei ze met een stem, waarin zij een dreige
ment en een straf poogde te leggen, en met.
een houding van gekwetste fierheid begaf
zij zich naa-r haar kamer en smeet de deur
in het slot.
„Den hemel zij dank ervoor!" snikte
Bella, terwijl zij zich trachtte te herstellen.
Maar nu bloosde zij hevig.
„Het was een wanhopig remedie", zei
ze, „maar het werkte. En dat was hier het
voornaamste'
Montagu deed niets dan haar aanzien
met een uitdrukking van verrukkinghij
scheen volmaakt in een andere sfeer te
leven.
„In de eerste plaats zult u morgenoch
tend zoo vroeg mogelijk vertrekken", ging
zij voort. „Ik ka-n die klucht natuurlijk
niet langer spelen".
„Neen, neen.... ik denk althans,...
neen, natuurlijk niet", zed hij stamelend.
Daarop herstelde hij rich en stak haar de
hand toe
,,U is goddelijk!... 'n Heldinnen rol...
iets waarvan ik nog nooit gedroomd heb...
Hoe kan ik u ooit- genoeg danken?"
Juffrouw Grainger gaf hem zijn hand
druk terug.
„U zult- gauw heengaan, niet waar?" zei
ze, bevend. Eu toen. met een nog schaam
rood gericht „Hebt u het geld gekregen''"
„Ja, ja, dat is volkomen in orde", gaf
hij haastig terug.
„Hebt u genoeg Mag ik u niets leecen?"
vroeg zij andermaalmet koogroode wangen.
*,,Neen, duizendmaal dank. Ik heb nu
voldoende'
Hij was heen en Bella Grainer voelde
haar hart nog kloppen. Zij haalde diep
adem.
„Hè!..." zei se eindelijk. „Dat was
leve n.!1
{8lot 90lgi.)
