No. f22.
Vrijdag 28 Mei 1915
Orgaan voor Leger en Vloot.
Oorlogsnieuws.
let einde van de Jooroo"
Onder redactie van D. MANASSEN.
Oe toestand in den reuzenstrijd.
GEGRS. D0B8ELMANN, Zeepfabrikanten.
Oplaag 45,000 exemplaren.
SOLDATENCOURANT
ADRES DER REDACTIE EN ADMINISTRATIE PALESTRIN ASTRA AT 10,
AMSTERDAM, TELEFOON Z. 1868. DIT BLAD VERSCHIJNT DRIEMAAL PER
WEEK. LOSSE NUMMERS VOOR MILITAIREN 1 CENT, VOOR NIET-MILITAI
REN 3 CENT, ABONNEMENT 1.50 PER DRIE MAANDEN.
Voor AdvertentiSn wend* men rich tot het Alg. Advertentie-Bureau ROCMAACo,
Heerengracht 226 Amsterdam, tot de Drakkerjj Jacob van Campen" N. Z. Voorburgwal
234-240 (Keizerrijk 8) Amsterdam of tot onze Administratie, Palestrinastraat 10,
Amsterdam. Prijs der AdvertentR'n per regel 80 cent. By abonnement reductie
Przemysl en omgeving.
Onze lezers weten wel, waar deze stad
met den bijna onuitspreekbaren naam ligt.
Zij behoort met Krakau tot de sterkste
vestingen van Galicië. Maandenlang hebben
de Kussen haar ingesloten, de honger nood
zaakte eindelijk de bezetting zich over te
geven. Nu gingen de Russen de vesting
met hun troepen bezetten en ten zuiden
daarvan drongen zij de Oostenrijkers steeds
meer terug zelfs kwamen zij over de grens
Do nieuwe, voorloopig nog nieuwste.
faze van den oorlog is reeds begonnen: Italië
en Oostenrijk hebben al pogingen gedaan
elkaar kwaad te doen, op de wijze, zooals dat
tegenwoordig in den oorlog gaat. Eigenaardig
is l\et wel, dat bier de strijd ter zee tegelijker
tijd met don krijg to land is begonnen, en dat
de eerste al dadelijk van niet minder bqteeke-
nis blijkt dan de laatste. Dat is in dit geval te
begrijpen: beido oorlogvoerende landen hebben
een vrij laugo kustlijn dicht in eikaars nabij
heid. Vandaar, dat aan beide kanten de vloten
reeds hard aan liet werk zijn geweest, dat cr
dooden en gewonden zijn gevallen, dat er
bloed is gevloeid. Toch zijn t nog geen gevech
ten van groote beteekenis geweest, eigenlijk
meer schermutselingen, evenals de kleine ge
vechten aan do grens van Tirol.
Toch is totnogtoe in dit geval, in tegenstel
ling met den grooten oorlog elders, de actie
op zee het belangrijkst geweest, en wij lezen in
de telegrammen an belangrijke schade, die toe
gebracht is aan Italiaansche kustplaatsen. Die
scliado is echter niet alleen veroorzaakt door de
Oostenrijkscho oorlogsschepen, ook de vlieg
tuigen hebben reeds meegedaan en op verschil
lende plaatsen bommen laten vallen, o. a. veer
tien op Venetië.
Tot op lieden is er natuurlijk van eenig voor
deel nog geen sprakealleen zou men willen zeg
gen, dat Italië er niet zoo goed is afgekomen,
als we, zijn tijd van toerusting in aanmerking
genomen, zouden verwacht hebben. Als men ver
schillende door de Oostenrijksche regeering ge
openbaarde stukken mag gelooven, is Italië
reeds lang gereed, en dan verwondert men zicli,
dat het niet dadelijk met grootste kracht en
met. een groot leger zich op de Oostenrijksche
grens heeft geworpenhet had in dit opzicht
een voorbeeld kunnen nemen aan Duitschland'.
Een goed begin is althans het halve werk, al is
het ook niet het heele, en een zegepraal van
belang in 't begin is ook een halve overwinning.
Maar intusscben, wij moeten afwachten. Zal
't hier ook gaan als op de andere fronten
steeds bloedige gevechten en geen uitkomst van
belang? Telkens -nieuwe hevige aanvallen en
Uit Tiet Engelsch.
Hoeveel tijd hebben we nog?"
De man, die dit vroeg, wendde zijn hoofd
om en keek naar boven, tusschen een dool
hof van blinkende machinerieën door. Maar
hij stond niet op uit zijn liggende houding.
Feitelijk lag hij met zijn gelaat op een
traliewerk van staaldraad in zijn hemds
mouwen zijn handen zwart van olie en
staalvijlsel.
De kapitein van de „Mooroo" die
heel in do hoogte op de brug stond
steunde met zijn elleboog op de stalen leu
ning en dacht twee seconden na. De man
was er aan gewoon alles wat hij deed heel
snel te doen.
>,Ik reken dat we op de rotsen zullen
stooteu in zoowat een klein half uur
tenzij jullie het schip weer aan den gang
kunt krijgen."
De eerste machinist mompelde iets, dat
niet verstaanbaar was door het gieren van
den wind in het want, eu 't geklots van
de golven, die telkens over de verschansing
vlogen.
,,Wat?", schreeuwde de*" ipitein, zich
over de balustrade buigende.-
erdzei de man weer, terwijl zijn
hoofd onzichtbaar bleef»
van Hongarije en nestelden zich in cenige
dorpjes daar.
Doch niet heel lang. De vereenigde
Duitschers en Oostenrijkers vielen, dagen
en weken achtereen, de Russen met greote
kracht en volharding aan, met het gevolg,
dab generaal von Mackensen er in slaagde
om door de linie der vijanden te breken
en dezen te noodzaken achteruit te wijken.
Dit wijken duurde eeuige dagen voort en
weldra stonden de Russische troepen weer
bij Przemysl. We geven thans een kaartje
dezer vesting en haar omgeving in vogel
vlucht. Waarschijnlijk zullen zich hier
ernstige gevechten afspelen. De Oosten
rijkers willen de Galicische vesting terug;
ze hebben haar, volgens de jongste berichten
reeds omsingeld aan drie zijden, alleen de
zijde naar 't oosten, naar Lemberg, zou
nog open zijn. In dit bergachtig terrein,
aan de kronkelende San, zullen misschien
nog bloedige slagen worden geleverden
wie weet, of Przemysl niet spoedig weer in
handen der Oostenrijkers is.
geen overwinning, die dien naam kan dragen.
Want zoo gaat het nog maar steeds aan het
Wester- en Oosterfronter is zoo goed als geen
nieuws, dat in dit overzicht herdacht moet
worden. Gedeeltelijke successen hier van Fran-
sclien en Engclsehen, daar van Duïtscliers, in
't Westen^ bajonetgevechtcn en artillerieduels,
mijnontploffingen in onderaardsche gangen en
giftige gassen, loopgraven verloren en gedeelten
van dorpen gewonnen. Zoo gaat het in 't Wes
ten, en niet veel anders in 't Oosten.
In Galicië cn in Polen schijnt, de strijd tot
staan gekomen, komt er nu geen verandering
meer in, blijven de posities over 't algemeen
dezelfde. In de Dardanellen ook hqast geen ver
andering; de geallieerden beweren, vooral de
Engelsche divisie, nu iets vooruit gekomen te
zijn, en de Turken zouden duizenden dooden
op 't slagveld hebben laten liggen, die zo vroe
gen te mogen begraven. Maar nog altijd is ook
hier geen tastbaar voordeel behaald, is nog
geen fort bestormd, of belegerd, nog minder
ingenomen en de oorlogsschepen der gealliëer-
den loopen nog altijd gevaar in de Dardanellen
en zelfs in de buurt daarvan. Engeland heeft
weer een slagschip, de „Ttriumph", bij de Dar
danellen verloren.
Er gebeuren alle dagen ontzettende dingen,
en, 't is bijna vreeselijk dit zóó te zeggen,
er is bijna geen nieuws. Uit Amerika liooren we
haast niets meer. Uit Londen vernamen we van
de wijziging van "t kabinet met verschillende
mannen van rechts, uit de oppositie, er in.
Daaronder de beide leiders, Bonar Law, de
tegenwoordige, Balfour, do vroegere, en verder
Chamberlain Junior. Een coalitie-kabinet, om
alle partijen medezeggenschap te geven in dezen
tijd van oorlogl
DUITSCHLAND.
Russische krijgsgevangenen.
In de „Vorwarts" vertelt Düweli van het
transporteeren van Russische gevangenen.
...De stoet zet zich weer in beweging. Van
daag moet Skadwiele worden bereikt. Apa-
tisch loopen de meeste Russen mee. Slechts
weinigen praten met elkaar. Na een uur klinkt
een fluitje. Korte rust. Het is eigenaardig
zooals de gevangenen naar water zoeken.
Waar zij het vinden en hoe slecht het ook is,
zij slurpen het op. Vaak op den buik liggend
aan een plas. Enkelen slechts gebruiken leege
blikjes als drinkbekers.
De marsch wordt voortgezet. Na twee uur
Allen waren daar beneden de heele
staf machinisten van de ,,Mooroo" in
hun hemdsmouwen liggende tusschen het
glanzende staaldraad, met al hun macht
werkende werkende om het behoud van
hun leven.
't Ongelukkige was, dat de machines zich
voortdurend goed hadden gehouden, in de
Arabische Zee, door de Roode Zo-, door al
de moeilijkheden van het Kanaal voort
durend goed, tot aan het kustlicht van de
Pointe de Raz, dat zij nu voor zich zagen.
Het schip had 't zwaar te verantwoorden
gehad. De zeilen, die zwart zagen van het
kolenstof en den rook van taliooze reizen,
waren krachteloos geworden. Zij deden
alleen nog dienst 0111 het schip bij niet al
te onstuimig weer mee vooruit te helpen,
maar dat was ook alles. De „Mooroo" was
drijvende geheel drijvende.
Terwijl de pasagiers aan hun middag
maal zaten, waren de machines opeens blij
ven stilstaan, en bijna voordat iemand het
feit in zich had opgenomen, was de kapi
tein, na met zijn officieren een blik te heb
ben gewisseld, uit de eetzaal verdwenen.
„Iets gaande zeker in de machinekamer,"
zei de dokter tegen een der officieren, die
aan tafel was gebleven. De machinist had
zeker even gestopt om de ringplaat van
een moerschroef te vernieuwen, of zoo iets
dergelijks.
De hofmeesters liepen af eu aan met de
schotels. En de passagiers gingen voort
met het gebruik van hun laatste maal op
aarde, in die verheden onwetendheid, die
een pauze van een half uur. Wederom het
begeerige zoeken naar water. Onze manschap
pen, die niet meer te drinken hebben gekre
gen en zwaarder bepakt zijn dan de Russen,
verwonderen zich over zoo veel dorst. Verder
gaat de marsch, wè komen in Nidoekki aan.
De kerkklokken luiden. De geloovigen gaan
ter kerk. Vrouwen schreien, als zij de gevan
genen zien. Zij moeten water halen voor de
Russen. Het duurt vrij lang voor zij er mee
komen. Half verdorst vechten do Russen om
do emmers. Nog luiden de klokken. Daar
klinkt gezang. Een troep ongewapende land
storm marc-heert zingend voorbij. Verbaasd
zijn de Russen over dit schouwspel, dat zij
druk bespreken. Eenige Duitsck-sprekende
gevangenen drukken hun verwondering er
over uit, dat soldaten met gezang te velde
trekken.
Spoedig is het weer voorwaarts. Bij iedere
korte rust weer het zelfde zoeken naar water.
In het dorp Nemoksjpy wordt een uur rust
gehouden. De inwoners brengen water en
brood, waarover de gevangenen bijna ruzie
krijgen. Tegen vijf uur heeft men 3-5 kilometer
afgelegd en Skadwiele bereikt. De gevangenen
krijgen een veldkeuken tot hun beschikking
en vleesch en gort om voor zich zelf gereed
te maken Handig gaan zij aan het werk en
met ongelooflijke snelheid verdwijnt het eten.
Telkens aLs do Russen zingende soldaten zien,
geraken zij weer in stomme verbazing. Zij
zelf zijn slechts sterk en onvermoeibaar in het
bidden.
De katholieke kerk biedt hun een verblijf
gedurende den nacht. Om acht uur zouden
zij te ruste kunnen gaan, dat doen zij echter
niet, daar zij eerst aan hun godsdienstige
verplichtingen willen voldoen. Eer de Rus
sen het godshuis betreden, knielen zij voor
den ingang en dan zijn ze eenige minuten
lang zoo diep in gebed verbonken, dat zij
niets meer om zich heen schijnen te merken.
Slechts een klein aantal kan telkens voor de
kerk neerknielen. De anderen wachten gedul
dig. Ook de Joden onder de gevangenen schik
ken zich kalm. Geen enkele dringt naar voren
om een betere rustplaats in de kerk machtig
te worden. Anderhalf uur gaat voorbij voor
de laatste knielende opstaat. Zoo goed het
gaat, legt ieder zich neer op de steenen in de
leeggeruimde kerk. Niet allen echter. Een
groot aantal gevangenen knielt ook in de kerk
neer, bidt verder, blijft uren lang in iunig
gebed verzonken. Den heelen nacht gaat dit
het voorrecht is van passagiers.
Mevrouw Barrowby, de vrouw van den
rechter Barrowby, die, met het 00? op den
leegen stoel van den kapitein naast haar,
zich als 't ware zedelijk verplicht voelde
het commando over te nemen, verkondigde
met luider stem, dat ze een volkomen ver
trouwen stelde in de officieren en de man
schappen.
Skeen, de jonge Indische ambtenaar, die,
niet bepaald tot zijn genoegen, in de buurt
van mevrouw Barrowby zat. zei, toen hij
die mededeeling hoorde, dat hij nu met een
gerust hart zijn maal kon voortzetten
dat zijn eetlust begon terug te komen.
„Natuurlijk," zoo ging hij voort, ,,als
mevrouw Barrowby zegt dat alles in
orde is."
Maar verder kwam hij niet, want een
jonge dame met neergeslagen oogen eu ver
dacht trillende lippen, die naast hem zat,
fluisterde hem in, dat mevrc .w Barrowby
naar hem keek, eu dat hij zich behoorlijk
moest gedragen.
„Ja, ik stel veel vertrouwen imevrouw
Barrowby's meening," verzekerde hij toch
nog aan een van de tegenover hem zittende
dames, met een geruststellend knikje.
De waarheid was, dat mevrouw Barrowby
gedurende de geheele reis haar oog had ge
had op die twee jonge menschen. Ei be
stond geenerlei reden, waarom ze niet ver
liefd op elkaar zouden mogen worden en
met elkaar zouden mogen trouwen, maar
mevrouw Barrowby vond, dat ze noodzake
lijk verplicht waren eerst haar meening om
zoo door. Stil wordt het niet in de kerk.
Steeds door is er gehoest en gekuch. Hoe later
het wordt, des te slechter wordt de lucht.
De bewakingsmanschappen kampeeron ook
4n de kerk. Zij hebben geen ander leger dan
de gevangenen. Iedere twee uur lossen twaalf
jnan elkaar af. 's Morgens om half vijf gaat
het verder...
ENGELAND.
Het Engelsche Kabinet.
LONDEN. Het. Kabinet is als .volgt ge
reconstrueerd
Eerste minister Asquith,
minister zonder portefeuille Lansdowne,
lord Chancellor sir Stanley Buckmaster,
president of the privy Council Lord
Crewe,
grootzegelbewaarder lord Curzon,
Kanselier van de Schatkist Mackenna,
minister van binnenlandsche zaken sir
John Simon,
van buitenlandsche zaken Grey,
1 van koloniën Bonar Law,
van Indië Chamberlaip,
van oorlog Kitchener,
van oorlogsmunitie Lloyd George,
van marine Balfour,
van handel Runciman,
(president van Local Government Board
Long,
kanselier van het hertogdom Lancaster
Churchill,
secretaris van Ierland Birrell,
van Schotland Mackinnon Wood,
van landbouw Selborne,
commissaris van openbare werken Har-
court,
van openbaar onderwijs Henderson,
attorney-general sir Edward Carson.
Haldane krijgt de orde van verdiensten.
FRANKRIJK.
Van het Westelijk Oorlogsterrein.
PARIJS. Tusschen Nieuwpoort en Ype-
re.i hadden lievige artillerie-gevech
ten plaats, uitgelokt door de krach
tige uitwerking van de zware Fransche ar
tillerie op de wegen bij Raverzvde (ten
•zuidwesten van Ostende) na een hevige be
schieting beproefden de Duitschers een aan
val op den weg Langemarck-Yperen, maar
deze werd tot staan gebracht.
Ten noorden van Abiain vielen de Duit
schers tweemalen aan. Zij werden afge
slagen.
Ten noorden van Neuville Sts Vaast be-
'Aoeiüen de Duitschers gisteren een aanval
met belangrijke strijdkrachten. In den nacht
deden zij vier verdere aanvallen, die echter
in het Fransche vuur tot staan werden ge
bracht. Zij leden zware verliezen.
Een aanvullend rapport preciseert 't be
langrijk succes der Franschen op 23 Mei ten
noordoosten van Xotre-Dame de Lorette
behaald. De Franschen hakten in een ver
woed bajonetgevecht hun tegenstanders in
de pan en vermeesterden vele mitrailleurs.
BERLIJN. Uit het groote hoofdkwar
tier; In Vlaanderen zetten wij gisteren onze
aanvallen in de richting van Yperen voort
en namen in storm de hoeve Vlaminghe en
het slot ten noorden van Wieltje, en de
hoeve Bellewaarde. Wij naderden Hooge.
Bij deze gevechten vielen 150 gevangenen in
onze handen en maakten we twee, mitrail
leurs buit.
Ten zuiden van Armentières tusschen i
Neuve Cbapelle eu Givenchv en ten noor-
den van de Lorette-hoogte werden vijande
lijke partieele aanvallen bloedig afgeslagen.
Bij Neuville kwamen in de loopgraven
gereed gehouden vijandelijke bestormings
troepen door ons artillerievuur niet tot ont
wikkeling.
Te Kamerrijk zijn door het werpen van
een bom door een Franschen vlieger bij het
uitgaan van de kerk vijf Franschen gedood,
twaalf zwaar gewond.
Bij St. Quentin schoten we een vijande
lijk vliegtuig omlaag.
De Lorette-hoogten.
PARIJS. De verovering der Duitsche
verdedigingswerken van Blanchvoie in den
avond van 21sten vormt het roemrijke slot
van onzen aanval op de hoogten van Notre
Dame de Lorette," aan welks bezit de Duit
sche generale staf zoo groote waarde hechtte.
dat zij den soldaten herhaaldelijk het for-
meele bevel gaf zich bij de verovering, ver
dediging of herovering desnoods tot den
laatsten man te laten dooden.
Toch wisten wij, ondanks de geweldige
terreinmoei 1 ijklieden de bodem bestaat
hier uit klei, die zich met het regenwater
tot een moeilijk doorwaadbare modder ver-
eenigt en ondanks den wanhopigen te
genstand van den vijand, te overwinnen.
De slag bij Notre Dame de Lorette, die der
tien dagen heeft geduurd, was bloedig en
hardnekkig en eindigde met een Bchitterende
algeheelo overwinning op het plateau en
zijne uitloopers, waar de vijand zijn talrijke
verdedigingstroepen had bijeengetrokken en
waar de terrein-gesteldheid hem allerlei na
tuurlijke hulpmiddelen bood.
Wij telden in den loop van dezen slag
meer dan drie duizend gedoode Duitschers,
namen voorts 1000 man gevangen en maak
ten een belangrijke hoeveelheid oorlogsma-
terieel buit, dat door den vijand in den
grond begraven was, doch door ons geleide
lijk weder opgegraven werd. Zoo vonden wij
een aantal mitrailleurs, bommenwerpers en
geweren in dichtgeworpen loopgraven en in
gestorte schuilplaatsen.
Onze heldhaftige infanterie heeft groote
verliezen geleden, maar toch overwonner.
onze troepen, dank zij de bewonderenswaar
dige dapperheid en de nauwe samenwerking
die zij in den loop van den verwarden strijd
aan den dag legden, waarbij de verschillen
de corpsen dooreen waren geraakt.
Allen wedijverden met elkaar in ijver ei
door de innige samenwerking kon de zeg
bevochten worden door onze troepen, onder
leiding van kunne aanvoerders, van wie een
zeer groot aantal hun succes met hun leven
moesten betalen.
De troepen van den vijand waren diep
onder den indruk van hunne nederlaag.
De Duitschers, die waanden, dat zij van
dit punt niet te verdrijven waren, vervin
gen twee keer hunne bezettingstroepen dooi
versche, maar werden desondanks verdreven.
Wij leverden dus het schitterend bewijs
onzer technische meerderheid.
Troepen die zooveel physieken moed aan
moreele grootheid paren, mogen zich tot elk
succes in staat achten. Zij kennen zichzelf
zo weten dat hun zelfvertrouwen grooter is
dan ooit. Hun laatste succes heeft hun
naast den wil om de eind-overwinning te
behalen, ook de zekerheid gegeven te zul
len slagen.
RUSLAND.
Van het Oostelijk Oorlogsterrein.
PETERSBURG. Rapport van den gene-
ralen staf:
Over het geheele Doebisjafront van het
dorp Boebia tot het dorp Yeleny werden
levendige gevechten geleverd op 23 en 24
Meide strijd is hier neg niet geëindigd.
Op den linkeroever van den Boven-Weich-
sel in de omgeving van Opatof wordt de
strijd voortgezet; blijkbaar heeft hier de
vijand eenige versterking gekregen. Zijn
pogingen om het offensief te nemin werden
met succes verhinderdbij onze tegenaan
vallen leed de vijand groote verliezen.
Op het Galicische front Jaroslaf
Przemysl werd in den vroegen morgen
van 24 Mei het gevecht hen-at aan beide
oevers van de San.
Aanzienlijke vijandelijke strijdkrachten
die den 23en en 24en Mei den aanval her
vatten op het front Goessakoeve-Kroeki-
nitsja werden verstrooid door ons artillerie
vuur.
Bij het dorp Boertsjitsje maakten wij nog
ruim duizend man krijgsgevangen net
twintig ofiicieren. Bovendien veroverden
wij eenige mitrailleurs en zoeklichten.
Elders is het rustig.
In het Tysmemitsjedal ten zuiden van
Stryj hebben partieele gevechten plaats.
WEENEN. In Midden-Galicië deden de
troepen van Duitschland en Oosteurijk-
Hongarije aanvallen over het geheele front
van Sieniawa tot aan de Boven-Dn jester "op
sterke Russische strijdkrachten. Het leger
van „General-Oberst" von Mackensen,
waarin het zesde Oostenrijksch-Hon-
gaarsche legercorps is opgenomen, nam
Radymno, drong voert naar het oosten
en zuidoosten van de stad in de richting
van de San. De vijand, die in talrijke
trent de zaak te vragen, of althans haar van
den stand van zaken op de hoogte te hou
den, zoodat ze de voldoening kon smaken
méér te weten dan haar buren Maar beide
jongelui namen eenvoudig geen, notitie van
haar.
Lady Crafer, de moeder van het meisje
met de neergeslagen oogen, was een vrij
dwaze vrouw, die haar tijd grootendeels in
haar hut doorbracht, eu mevrouw Barrowby
was van oordeel, en ze sprak dat oordeel
uit tegenover meer dan één persoon in haar
omgeving, dat het minste wat een meisje in
zulke omstandigheden doen kon, was, zich
onder de bescherming stellen van een of
andere dame van ondervinding zij zelf
bijvoorbeeld. Uit het feit, dat Evelyn
Crafer dit. niet had gedaan, kon, beweerde
mevrouw Barrowby, iedereen zijn gevolg
trekkingen maken.
Terwijl deze gedachten zich vrij duidelijk
afteekenden op het gelaat van de dame die
in de eetzaal aan het hoofd van de tafel zat,
gebeurden er op het dek van de „Mooroo"
vreemde dingen. De geheele "bemanning was
daar ontboden. De booten werden uitgezet,
111 de muziekkamer op het dek werden red-
dinggordels klaar gelegd, en de administra
teur had aan den hofmeester order gegeven
het diner zoo lang mogelijk te rekken.
Laten ze eerst hun maaltijd nog maar
hebben," had de kapitein op veelbeteekenen-
deu toon gezegd.
En nog altijd, altijd, bleef de Mooroo"
drijvende.
Vlak boven den achtersteven verscheen
met regelmatige tusschenpoozen een licht
dat weer verdween, terwijl in het oosten
op een hooger punt een groot, geel oog de
duisternis instaarde. Dit laatste was het
kustlicht op de meest westelijke punt van
Europa de Pointe de Raz. De kleinere
baken, in de laagte aan den horizon zicht
baar, was die van h-t He de Sein, welks
niet zeer talrijke bewoners leven van het
geen de zee binnen brengt, 't zij visch of
wrakhout. Van beide is altijd genoeg aan
wezig. Er is daar een sterke strooming van
uit het noorden en het oosten, en 't wordt
voo rde schepen bijna c-en wedloop in het
nauwe kanaal tusschen het He de Sein en
het door rotsen omsloten vasteland. De
„Mooroo" bevond zich in die strooming.
De kapitein had niet meer dan de waar
heid gezegd. Er zijn oogenblikken, waarin
de natuur voor den sterksten man en het
schranderste brein te machtig wordt. Er
viel eenvoudig niets anders te doen dan te
trachten de reparatie tijdig in orde te krij
gen, op het dek vuurpijlen omhoog te zen
den en zich voor te bereiden op het
ergste. Dit had de kapitein gedaan zelfs
had hij zijn eigen schoenen los^crcen.
't Laatste is altijd een slecht teeken. Als
de kapitein aan zijn eigen schoenen denkt,
wordt 't voor andere menschen. tijd zioh de
weinige goede daden te herinneren, die zc
misschien in hun leven hebben verricht.
Binnen tien minuten waren de passagiers
ingelicht, want de kapitein ging zelf naar
beneden en vertelde t hun voordat ze
hun dessert kregen. Het resultaat wae een
aanvallen trachtte het verloren terrein te
heroveren, werd overal teruggeslagen en
verloor aan gevangenen ongeveer 21.000
Rian en bovendien 39 kanonnen en 40 ma
chine-geweren.
De legers van Paballo en Böbm Ermolli,
die ten zuidoosten van Przemysl ageeren,
wonnen terrein in verbitterde gevechten
en wierpen den vijand terug in de richting
van de Blorna-vlakte. De aanval wordt
over het geheele front voortgezet.
Overigens is de toestand op het noord
oostelijke oorlogsterrein niet gewijzigd.
De Russische artillerie.
Een officier van den Duitechen generalen
Btaf beschrijft in de ..Frankf. Zeitung" de
Russische artillerie. Voor dit wapen wordt
het menschenmateriaal zorgvuldig uitge
zocht. De reserve wordt in de eerste plaats
gerecruteerd uit de klasse der ambachtslie
den en fabrieksarbeiders, die in Rusland
veel ontwikkelder zijn dan de boerenstand.
Do aspirant-officieren krijgen in eeji cursus,
die twee jaar duurt, een grondige praktische
en theoretische vorming op de krijgsscholen
voor de artillerie.
Het Russische veldgeschut is gefabriceerd
in de jaren 1900 en 1902 en heeft een kali
ber van 7.6 c.M. Het schot met ontsteker
van de Russische shrapnell3 draagt tot
5550 M., d.w.z. eenig© honderden meters
verder dan het Duitsche projectiel van dit
soort. Het kanon is in Frankrijk vervaar
digd, wordt echter thans bij Poetiloff en in
ie staatskanonnengieterij gemaakt.
De lichte veldhouwitser heeft een kaliber
van 12.2 c.M., is dus 1.5 c.M. zwaarder
dan de Duitsche lichte veldhouwitser. Do
ontsteker bij dit geschut voor Bhrapnells
draagt tot 7680 meter, belangrijk verder
dus dan de Duitsche ontsteker. Er zijn vier
constructies. Die van 1902 en 1909 zijn door
Krupp aan het Russische leger geleverd.
Tot de Russische veldartillerie behooren
ook nog de zware artillerie van het veld
leger. Ze bestaat uit zware veldhouwitsers
en lange kanonnen. Beide zijn uit de fabrie
ken van Schneider en volkomen modern.
Niet op hoog peil staat de Russische gra-
naat-fabricagemen meg ze echter niet al te
zeer onderschatten. De verhalen over gra
naten, die met zand gevuld waren, zijn leu
gens gebleken. De uitwerking van de Rus
sische artillerie is echter gering en haar
giet-methode eischt buitengewoon veel mu
nitie.
De waarnemingsdienst bij de Russische
artillerie is uitstekend. De waamemingsmid-
delen zijn even modern als de kanonnen en
vizier-toestellen. Bij het veroveren van Rus
sische batterijen heeft men ontdekt, dat zij
met Duitsche verrekijkers waren toegerust.
Voor waarneming worden hooge boomen
gebruikt, waarin kraaiennesten gemaakt
worden, die men maskeert. De post is door
een telefoon met de batterij verbonden.
Iedere batterij heeft twee telefoon-karren
met zooveel draad, dat de afstand van de
positie gekozen kan worden zoo groot als
men wil. De telefoon-karren zijn met één
paard bespannen en zoo licht gebouwd, dat
zij den batterij-commandant, als hij ter ver
kenning vooruit rijdt, altijd kunnen volgen.
De bereden kabel dragers in het Duitsche
leger zijn bewegelijker, maar de Rus heeft
meer draad onmiddellijk ter beschikking.
Iedere batterij-commandant heeft een bij
zonder commando van 21 verkenners en ver
bindingsmanschappen, van welke er elf be
reden zijn en die den commandant voortdu
rend volgen. Deze commando's moeten zoo
sterk zijn wegens de slechte wegen in Rus
land. Daarvoor doet de regeering zeer wei
nig. In de jaren 19101912 waren in het
MEN LETTE
bij het koopen van onze KARNEMELKZEEP
vooral op ons gedeponeerd Fabrieksmerk
„HET ANKER" en weigere onvoorwaar
delijk alle andere soorten. Een geregeld
gebruik dezer Zeep maakt de handen
blank als sneeuw, het gelaat zacht als
fluweel.
ALOM VERKRIJGBAAR.
NIJMEGEN.
algemeen© verwarring, en ©en haastige
vlucht naar de salontrap. De booten waren
al neergelaten opzij van de verschansingen
in een ontzettend onstuimig© zee.
De oude dames hielden zich over 't alge
meen verwonderlijk goed, haar leeftijd en
zoo al weer in aanmerking genomen. Me
vrouw Barrowby verkondigde met luider
stem, dat ze in 't vervolg nooit anders dan
met de P. and O. booten wilde reizen,
en dat 't alles de schuld was van haar
man. Maar zij was d© derde in den men-
schenstroom die de trap opsnelde, en ze
zag kans tijdig den omvangrijksten red-
diuggordel uit te kiezen. Ladv Crafer
stelde een groot vertrouwen in hofmees
ters. Ze klemde zich aan een er v-n vast, ©n
Evelyn toeroepende haar te volgen, stapte
ze de eetzaal uit.
Wat Skeen, den jongen Indischen amb
tenaar. betrof, aan 'tgeen hij doen zou,
behoefde geen oogenblik te worden getwij
feld. Hij 11am heel eenvoudig Evelyn Cra
fer onder zijn hoede, en zei haar wat ze
doen moest. Hij vond zelfs tijd om met
een lachend gezicht naar mevrouw Bar
rowby's enkels te wijzen, terwijl deze over
een stapel vuile borden stapte.
„Blijf hier", riep hij Evelyn too, „'t is
nutteloos met die heel© massa mee te gaan.
't Beste wat we kunnen doen, is hier blij
ven 't is onze eenige kans".
En ze gehoorzaamde hem, zonder een
oogenblik te aarzelen. Zé stonden naast
elkaar in de vroolijk verlichte eetzaal, en
waren getuige van de algemeen© vlucht
