DE {SOTj.:d j./All3XTOQXT JFS. aTXT'j- van Ziondag escs April iqi
©P ZEE.
Binnenland.
2!
53
ïn de Karpathen.
In de tweede helft, der vorige maand, na den val van Przemysl, hebben de
.Russen opnieuw den aanval in de Karpathen geopend. Het doel was door te dringen
in Hongarije, in de groote vlakte daar, zooveel gunstiger strijdterrein dan het ruwe,
rotsige en onherbergzame gebergte der Karpathen. In den beginne scheen dit
offensief te slagen; een Russische troepenmacht trok over de Karpathen op een
punt en bezette daar een paar Hongaarsche dorpjes, maar werd er vastgezet. Sedert
is er in den strijd in de Karpathen nog weinig of geen verandering gekomen. Er
wordt nog steeds hevig gevochten, maar wanneer de beslissing zal vallen is niet
te zeggen.
We geven nog eens weer een leerzaam en duidelijk kaartje van de Karpathen.
Wij zien daarop de passen, waarom vooral gestreden wordt, de Dukla-, Lupkow- en
TJszok-passen. Nog altijd houden de Oostenrijkers, bijgestaan door de Duitschers,
die bezet eu de hevige aanvallen der vijanden in de Laborcza- en Ondawa-dalen
mislukten tot nog toe. Van weerskanten schijnen zeer groote verliezen geleden te
zijn. Maar de strijd duurt, zooals we zeiden, nog steeds voort, en volgens de jongste
berichten, zouden de Rnssen versterkingen hebben gekregen.
op mijn voet getrapt, zoo dat ik bleef lig
gen. Hoe is het, hebben wij gewonnen?"
,,Ja, oude vriend, gewonnen en ongeveer
5000 gevangenen gemaakt."
„Dat is prachtig, dokter, dat verheugt
mij. Neen, neen, geen morphine. Ik houd
het zoo wel uit. Maar daar ginds, daar
moeten er ook nog een paar liggen. Een
poosje geleden heb ik hooren steunen!"
Wij vonden deze gewonden. En toen we
tegen elf uur doodmoede in het bivak aan
kwamen, hadden wij in den wagen acht
en op de baren drie ernstig gewonde Duit
schers eu Russen.
Een stormaanval.
Een pakkende beschrijving van een Duit-
schen stormaanval in het westen wordt in de
„Scbaubühne" gepubliceerd.
„Na veel moet en werk, veroorzaakt door
iet slechto weer, kwam bet bevel tot den
stormaanval. Het werd plotseling een drukte
en beweging van belang. Zelfs aan de nietigst©
dingen werd er gedacht. Overal was men in
de weer. Waar niet gewerkt werd, kreeg men
bijzonderheden ingeprent over het verloop van
een stormaanval. In een grooto kalksteengrot,
die in de glans straalt van het pas aangelegd
electrische licht, is de staf van het regiment
onder gebracht en voor dezen stormaanval het
personeel van den geneeskundigen dienst. Het
zou meer werk krijgen, dan wij dachten. Wij
zijn allen goedsmoeds, al kijken we ernstig.
Door de telephoon wordt meegedeeld hoe laat
het op dit oogenblik precies is en alle horloges
worden gelijk gezet. Ik spreek mat een oude
ren kameraad. Met een handdruk neem ik
afscheid van verschillende vrienden, die ik
later of stervend of in het geheel niet terug
zag. Wij zijn van de soldaten niet te onder
scheiden. Ook ik draag mijn stormbagage.
Precies op de minuut is het artillerievuur be
gonnen. Nu beginnen ook de zware artillerie
en de mijnwerpers te werken. Men kan de
verschillende schoten niet meer onderschei
den. Huilend komt van de vijandelijke zijde
liet antwoord aangevlogen. Niemand kan ge-
looven, hoe onverschillig men op zoo'n oogen
blik is. Het donderen van de kanonnen ver
dubbelt de energie. Men hoort de vijandelijke
granaten niet meer, men wacht alleen met
spanning op het moment, dat hot bevel voor
den stormaanval gegeven zal worden. Reeds be
ginnen de geniesoldaten de eigen hindernissen
uit den weg te ruimen om gaten te maken
voor de storm-colonnes. Van den overkant
fluit het geweer en machine-geweervuur. Onze
artillerie houdt even op. De Franschman ver
wachten thans onzen aanval. Bij den vijand
vullen zich de loopgraven. Daar vuurt onze ar
tillerie opnieuw met volle kracht. Men ver
moedt dat er rechts bij den vijand machinege
weren opgesteld zijn in een langgestrekte loop
graaf achter draadversperringen. Daar slaan
met angstige nauwkeurigheid onze zware pro
jectielen in. Geweldige kluiten aarde vliegen
de hoogte in, vermengd met palen en stuk
ken hout en ook wel met menschelijke ledema
ten. Een gekraak, dat alleen gehoord wordt
in het algemeen rumoer, door hem, die er acht
op slaat, verkondigt het springen van een mijn
dio endor den grond gelegd was tot bij de
voorste vijandelijke loopgraven. Een blik op
het horloge. Nog een paar seconden maar. De
artillerie schiet verder naar voren. „Vooruit!"
wordt er bij ons gecommandeerd en onze storm-
colonne rent langs de ladders de loopgraven
uit, steeds voorwaartsMet de kolven en
de handgranaten hebben wij na een gevecht,
dat uren duurde, het doel bereikt. Steeds moer
kunnen wij on9 succes overzien. Een ding staat
vastwij hebben overwonnen. De gevangen
genomen Franschen steken een sigaret aan.
Ik wilde er een hunner zoo'n ding uit zijn
mond slaan. Maar toen dacht ik: Waanm
eigenlijk? Zij zijn toch mannen, zij hebben
■ev6n dapper gevochten als wij. Zij hebben dit
genot werkelijk wel verdiend".
FRANKRIJK.
Van het Westelijk Oorlogsterrein.
LONDEN. In het laatste verslag van den
„ooggetuige" in het Britsch© hoofdkwartier
■worden ©enige aanvullingen gegeven van het
Fransche communiqué over het gevecht om
hoogt© 60. Even om zeven uur Zondagmor
gen deden de Duitschers een hardnekkige
aanvalspoging. Zij rukten in gesloten for
matie op. Eenigen tijd hield het handge
meen aan. Uitnemende diensten bewezen
in dezen stand van het gevecht onze motor
mitrailleurs, die terwijl ze voorwaarts reden
op de naderende massa's vuurden, terwijl
de artillerie de gelederen met granaatkar
tetsen teisterde. De tegenaanval werd afge-
elagen, met zware verliezen voor den vijand,
die als gewoonlijk ongeneigd was zijn neder
laag te aanvaarden. Den geheelen Zondag
door werden troepen tegen onze loopgraven
geworpen en eenmaal, tegen den avond,
slaagde de vijand er in voet te krijgen aan
den zuidelijken hoek van onze stelling. Dit
was echter slechts een tijdelijk voordeel. Te
zes uur deed onze infanterie een charge met
de bajonet en verdreef de Duitschers. Zoo
werd onze positie verzekerd en een uur later
hadden we den heuvel volkomen bezet. De
Puitsche verliezen waren zeer veel grooter
dan de onze. De zeer hardnekkige tegen
stond van den vijand was een gevolg van
Ïm4 feit, dab de stelling een groote uitge
strektheid in de richting van Zillebeke be-
üeerscht.
LONDEN. De „Times" verneemt d.d. 22
April van zijn correspondent in Noord-
Frankrijk: Sinds de verovering van hoogte
60 Zaterdagnacht hebben we geen oogenblik
rust gehad. Voortdurend donderde 'snachts
het geschut, waarop dan heftige infanterie-
aanvallen volgden. De wanhopige onafge
broken Duitsche aanvallen werden Donder-
dag afgeslagen. Een vijandelijke flankbewe
ging in de richting St. Eloi is mislukt.
PARIJS. Het communiqué van Woens
dagmiddag meldt
In België werd een aanval gedaan op de
loopgraven, door de Engelsche troepen ver
overd bij de hoogte No. 60 bij Zwartelen
de aanval werd afges^gen. De Duiteehu
verliezen op dit punt bedragen sedert
17 April 3000 a 4000 man.
In Champagne bij Ville-sur-Tourbe
poogden de Duitschers een aanval te onder
nemen; de Fransche artillerie belette hun
uit de loopgraven te komen.
In de Argonnen, bij Bagatelle, bad een
plaatselijke maar krachtige aanval der
Duitschers plaats, die echter in het Fran
sche vuur mislukte.
Tussehen de .Maas en de Moezel sloegen
de Franschen verschillende aanvallen van
ongelijken aard afenkele ervan waren
niet meer dan verkenningen. Een had
plaats in het Bois d'Ailly, vijf ia het Bois
Mortmare, een in het Bois Le Prêtre.
De Franschen deden een aanval ten
Noorden van Flirey en namen daar op
nieuw een Duitsche loopgraaf. De Fransche
troepen zetten zich daarin vast en verbon
den haar aan de reeds vroeger genomen
loopgraven.
De Fransche winsten in de laatste dagen
loopen dus over een onafgebroken front
van 700 Meter. De Duitschers lieten meer
dan 300 dooden op het terrein achter.
In Lotharingen hadden artillerie-duels
plaats.
In den Elzas sloegen de Fransche troe
pen gemakkelijk een aanval op den Hart-
mannswoilerkopf af, die door een hevig
artillerievuur was voorbereid.
Fransche vliegers wierpen bommen in
Woëvre op het hoofdkwartier van gene
raal von Strautz, en in het groothertogdom
Baden in Lörrach op een electrisch kracht
station.
RUSLAND.
Van het Oostelijk Oorlogsterrein.
WE ENEN. In Russisch Polen en
West-G-alicië hadden afzonderlijke ar-
tiJ1 eriegevechten plaats Aan het front
in de Karpathen werd een nieuwe
aanval op onze stellingen aan en ter weers
zijden van den Uszokpas bloedig afgesla
gen. Bij de heftige aanvallen, die deels in
het krachtige vuur van onze artillerie mis
lukten, deels door tegenaanvallen der in
fanterie werden afgeslagen, leed de vijand
weder zeer zware verliezen. Voor een onzer
herhaaldelijk aangevallen stellingen liggen
alleen al meer dan 400 lijken van Russen.
Het infanterie-regiment no. 12, de Honved-
regimenten no. 2i en 22 en de bij den strijd
betrokken artillerie onderscheidden zich
vooral. Twaalfhonderd Russen werden ge
vangen genomen.
Aan de overige doelen van het front van
de Karpathen en in Zuid-Oost Galicië en in
de Boekowina kwamen slechts plaatselijke
artilleriegevechten en schermutselingen
voor.
PETERSBURG. Het hoofdkwartier in de
Karpathen meldt
De Oostenrijken beproefden op 20 April
en in den nacht van 21 April aanvalleu
op onze stellingen ,-.an het front Telepotsje
Roenicina. Het offensief van den vijand
werd door onze tegenaanvallen verijdeld
bij deze tegenaanvallen werd van de bajo
net gebruik gemaakt. De vijand trok na
zware verliezen op zijn stellingen terug
Aan d& overige sectoren van het front
hadden in het algemeen slechte plaatselijke
vuurgevechten plaats.
Aan de Dnjester.
BERLIJN. Mem seint uit Gura
Humora (Boekowina) aan den „Berl.
Lok.-Auz Bij Zaleszyki (stad in
Galicië aan den linkeroever van de Dnjester
op de grens van Boekowina) vernielde de
Oostenrijksche artillerie de verbindingsbrug
tussehen den linker- en den rechteroever
van de Dnjester, waar de Russen op de
hoogte van Boekowina stellingen h: dden
aangelegd. De Russen trachtten toen met
pontonbooten aan den linkeroever van de
Dnjefj'er to komen, maar dit werd hun belet;
de artillerie vernielde ook de pontonbrug.
De daar liggende Russen zijn van hun leger
afgesneden, alleen 's nachts is doormiddel
van schuiten verbinding mogelijk..
De Tsaar.
PETERSBURG. De Tsaar is te Lemberg,
in Galicië, aangekomen.
In het Russische hoofdkwartier.
Een Amerilcaansche geneesheer, die u^n oor.
log meemaakte mot het Russische Rood© Kruis,
schrijft aan do „Tiiglich© Rundschau":
Het Russische hoofdkwartier ligt slechts
enkele kilometers achter het front. Daar dit
front in het Russische leger dikwijls verandert,
is het een reusachtig werk telkens weer het
grooto apparaat snel mobiel te maken. Reeds
eemge malen kon liet Russische hoofdkwartier
door de Duitsche kanonnen beschoten worden
en bij Insterburg schoolde het niet veel of hot
werd gevangen genomen.
Tot het Russische hoofdkwartier behooren
ongeveer 500 officieren, generaals en officieren
van den generalen staf, adjudanten, ordonnan
sen. Verder zijn er in het hoofdkwartier een
aantal geestelijken.
De veldgodsdicnst-oefening wordt er gehou
den doar den metropolitaan van Moskou, wier?
de Tsaar een prachtige altaar-auto schonk. In
het hoofdkwartier heerscht een onafgebroken
loven. Automobielen ratelen, cavaleristen komen
aangereden, rennen weg, fietsers en motor-fiet
sers brengen en halen berichten. In de telefoon
centrale staan 300 toestellen, die voortdurend
gebruikt worden. De generalissimus bewoont
een huis uit asbest, »it drie kamers bestaande,
dat vlug uit elkaar genomen en weer in elkaar
gezet kan worden. Hij betrekt niet graag een
ander kwartier. Voortdurend vreezend door de
hand van een moordenaar te vallen, wil hij
niet door hem onbekende personen bediend wor
den.
Omtrent den grootvorst is er veel verteld,
dat dengene, die zijn leven een paar dagen
kou waarnemen, een lachen afdwingt. Hij is niet
de genotzuchtige, zooals hij in verschillende
bladen beschreven is. In het veld leeft hij een
voudig, neemt genoegen met den allereenvou-
digsten soldatenkosi, wanneer het niet anders
gaat. In tegenstelling tot zijn neef, den Tsaar,
die steeds vergezeld wordt door verplaatsbare
keukens. Het is een fabel, dat do grootvorst
eenigo generaals, die echec leden, afgeranseld
heeft. Integendeel, grootvorst Nicolai Nicolaje-
witsj ontvangt do generaals, die een nederlaag
leden, met groote beminnelijkheid, geeft hun
persoonlijk zelfs wel eens een hooge klasse
van het Androas-kruis. Dikwijls zelfs eerde hij
deze generaals, maar dan op heel bijzondere
wijze. Het doorbreken van do Duitsche troe
pen uit do omsingeling bij Lodz werd gewe
ten aan den Russischen generaal Plantkewitsj,
die niet bijtijds den ijzeren muur sloot, to lang
zaam en moeilijk opereerde. Nicolai isicolaje-
witsj liet dezen generaal met zijn divisie enkel©
weken later optreden tegen een uitnemend ver.
sterkte stelling van do Oostenrijkers in de
Karpathen, oen stelling, die voor onneembaar
gold. Nicolai gaf den generaal bevel deze po
sitie to veroveren, het kosto wat het wilde. Do
divisie werd door het moorddadig vuur der
Oostenrijkers geheel vernietigd. Onder den berg
van lijken lag ook de doodo Russische gene
raal.
Nicolai Nieolajewitsj ondervraagt do gevan
gen genomen Duitsche officieren dikwijls per
soonlijk. Ik was getuige van een dergelijk on
derhoud. Twee vliegerofficieren, die in de Rus
sische linies landen moesten omdat hun toe
stel onklaar geraakt was door Russische grana
ten, werden voor den grootvorst gebracht. Een
der officieren was aan den arm en den schou
der gewond. De Duitsche officieren antwoord
den niet op de vragen omtrent de stellingen
van het Duitsche leger. Toen de grootvorst
oök met bedreigingen niets bereikte, brak hij
het verhoor af, liet den beiden officieren wijn
brengen en den gewonde door zijn geneesheer
verbinden.
Do grootvorst heeft in zijn omgeving stellig
geen vrienden, hij gaat door voor afstootend
en hard en voor de waarde van een menschen-
leven heeft hij niet veel eerbied.
Toen men hem do verliezen meldde van do
nederlaag in Oost-Pruisen, deed hij alsof hij
het aantal dooden en gewonden niet hoorde.
En hij zei alleen: 500 kanonnen zijn niet ge
makkelijk te vervangen.
Voor de 150,000 Russische soldaten, die bij
Tannenberg vielen, had hij geen woord over.
OOSTEföRIJK-HOWGARIJE.
In de Boekowina.
WEENEN. Volgens particuliere tele
grammen aan de bladen uit Tsjemowitsj
wordt sedert twee dagen ten noordoosten
van Tsjernowitsj voortdurend gevochten.
De Russen gebruikten de steenen op heb
kerkhof te Bojan om er barricades van te
bouwen.
Een vijandelijke vlieger, die bommen
boven Tsjernowitsj wierp, werd door een
Duitscbe „Taube", na een langdurigen
strijd in de lucht, neergeschoten. Dp Rus
sische officier was dood, zijn vliegtuig ver
nield.
De Karpathenstrljd.
BERLIJN. De bijzondere correspondent
van het „Berl. Tageblatt' seint uit Eperjes:
Na de betrekkelijke rust aan den Dukla-
pas ontstond tengevolge van het initiatief,
genomen door onze troepen, een heftige
strijd. In de lijn Kosjany-Radama brachten
wij onze linie een weinig vooruit. Een Rus
sische poging om vanuit Konieczua hun
rechtervleugel te verlengen mislukte. Wij
wierpen de Russen terug over een afstand
van zes K.M. naar Kanczorva-Usku. Het
Russische offensief in de Doekla-omgeving
kan als geheel gebroken worden beschouwd.
TURKIJE.
De actie tegen de Dardanelles
BERLIJN. De „Corriera della Sera"
meldt
De voor de nieuwe miitaire actie tegen de
Dardanellen en Klein-Azië bestemde troe
pen zijn reeds vertrokken. Zij bestaan uit
Australiërs en Nieuw-Zeelanders, terwijl
een tamelijk sterk contingent Britsche en In
dische troepen tot bewaking van Egypte
achterbleef.
EGYPTE.
Aan het Suez-kanaal.
BERLIJN. De,,Secoio" meldt uit Kairo,
dat de Turken voor 't eerst m 't Suez-kanaal
een mijn zouden hebben geworpen, die tus
sehen kilometerpaal 24 en 34 zuidelijk van
Port-Said, tussehen het station Tineh en
Kantara, werd ontdekt. De Engelschen ver
bazen zich hoe ondanks de bewaking het
leggen der mijn mogelijk is geweest. Een
telegram uit Cairo meldt omtrent de scher
mutselingen, die zich aan den oostelijken
oever van het Suez-kanaal afspeelden Vol
gens de jongste berichten blijven de Turk-
sehe troepen in El Arisj geconcentreerd en
wachten daar slechts de vermindering van
het aantal van do voor de verdediging van
Egypte bestemde troepen af, om tegen het
Elan aal op te rukken.
ITALIË.
Dultschland en Italië.
BERLIJN. De „Stampa" bericht, om
trent een onderhoud tussehen Sena
tor Cafara d'Andria en Vorst Bülow,
waarin deze zou gezegd hebben, dat
hij zeer ontgoocheld zou zijn indien de
onderhandelingen tussehen Oostenrijk en
Italië niet tot een goed einde zouden leiden.
Mochten deze totaal mislukken, dan zou
Duitschland zijn bondgenoot Oostenrijk
bijstaan en dezen moeten ondersteunen.
Dergelijke verwikkelingen zouden zeer te
betreuren zijn en voor Duitschland een
bittere ontnuchtering geven, wijl Italië en
Duitschland sedert den slag van Legnano
steeds op vriendschappel ijken voet verkeer
den. Het „Giornale d'Italia" weerspreekt
de door Secoio en Messagero verspreide
geruchten, dat vorst Bülow voorbereidselen
tot zijn vertrek uit Rome treft, en reeds
zijn villa te Rome verkocht zou hebben.
Even onjuist is het gerucht, dat vele Duit
sche kooplieden hun zaken aan Italiaansche
vertrouwelingen verkochten. Waar is
slechts, dat Duitschers, welke Italië ver
lieten, aan Italianen volmacht gaven om
hun zaken voort te zetten.
Onlusten.
BERLIJN, In Fanna nabij Udine
hielden tweeduizend persouen een be
tooging tegen de duurtezij riepen
voor hot stadhuis om brood en werk, en
wierpen met 9teenen. De gendarmerie was
machteloos; de troepen moesten de orde
herstellen. In Empali hielden de vrouwen
een betooging tegen den oorlog; zij dron
gen het station binnen en beletten liet ver
trek van een trein.
Een Nederlandsen schip aangehouden.
BERLIJN. Het „Berl. Tagebl."
meldt uit StockholmHet Neder-
landsche zeilschip „Albatros" met een la
ding oud ijzer is ten zuiden vau Gifle in de
Oostzee door een Duitsche duikboot aange
houden. Nadat de lading en de scheepspa
pieren waren onderzocht kon het schip de
reis voortzetten.
Opgebracht© treilers.
Woensdagmiddag zijn twee van de 12 op Zon
dag j.l. naar Cuxhaven opgebracht© treilers te
IJmuiden teruggekomen. Do ,,N. R.. Ct." ver
nam, dat zij werden aangehouden door een
groep van twee ongemerkte Duitsche torpedo-
booten, met bevel achter elkaar op te stoamen
naar Cuxhaven. D© twee zeer snel varende
torpedoboot&n bleven rond de opstoomende
treilers stoomen, opdat er geen zou ontsnap
pen. Op enkele treilers stapten ter bewaking
een onderofficier en twee matrozen, zwaar ge
wapend, aan boord.
Een der onderofficieren vertelde, dat de
troilers opgebracht werden, omdat ©en Engel-
scho trciler onder Ncderlandsche vlag en mer-
vijls is door Duitsche schepen een aanval op
hen gedaan. Op 17 April werd eten vijande
lijke onderzeeër in den grond geboord.
Waarschijnlijk zijn ook andere onderzeeërs
■vernield, met volle zekerheid kan dit eohter
niet geconstateerd worden.
Een Noorsche boot genomen.
LONDEN. Lloyds bericht dat mededee-
lingen zijn ontvangen, dat de Noordsohe
stoomboot „Brilliant" van Sarpsborg naar
Londen door do Duiteohors genomen is.
(D© „Brilliant" is een stoomschip van
846 ton van db reederij Fred. Olsen te
Christiania.)
BERLIJN. Ofschoon de Noorsche Ameri-
kalijn zich vrijwillig onder Britsche controle
heeft gestold bij 't innemen van lading en de
Britsche consuls daarbij hun medewerking
verleenen, houden de Britten nog steeds
schepen van die lijn aan. Niet minder dan
drie van die schepen liggen tegenwoordig in
Kirkwall. Woensdag werd het groote stoom
schip „Christianiafjord" onmiddellijk voor
de Noorsche territoriale grens op twee uur
afstands van Bergen naar Kirkwall terugge
stuurd. Het bericht hiervan bereikte Ber
gen op de middagbeurs en wekte groot mis
noegen,
De „Mamjou".
LONDEN. In 't Lagerhuis deed de heer
Macmamara mededeeling van bij zonderheden
over den Turkse hein aanval op 't transport
schip „Manitou". Hij deelde mede, dat de
„Manitou" die troepen aan boord had, door
een Turksche torpedoboot, die uit Smyrna
ontsnapt was, werd aangehouden. De be
manning en de troepen kregen last het schip
te verlaten, waarvoor een termijn van acht
minuten werd gegeven. De torpedoboot
vuurde toen drie torpedo's op het schip af,
die echter het,doel misten. De torpedoboot
werd verjaagd door Britsche torpedobootja-
gers, die naderden en het schip vervolgden.
Ten slotte werd het schip door de eigen be
manning op strand gezet; het werd vernield
en de bemanning werd gevangen genomen.
Toen de troepen het transportschip verlie
ten sloegen twee booten om, in het eene ge
val ten geyolge van het breken van een da-
vid, in het andere geval klaarblijkelijk door
overlading.
De actie tegen de Dardanellen.
KONSTANTINOPEL. Het Engel
sche slagschip „Agamemnon" be
schoot en vernielde het grafmonu
ment bij Boelair van Soeleiman pasja,
den eersten Turkschen hcerscher, die de
Dardanellen ovsrstak. Het monument, dat
De Duitschers hebben hun Oostelijke provi lën reeds meer dau eens gezuiverd
van Russen; toch is 't eigenaardig, dat dezen telkens hier en daar terngkeeren-.
Zoo waren ze ook verdreven uit Oost-Pruison, maar in 't midden van Maart trokken
Russische troepenmachten daar weer binnen, bezetten en verwoestten eenigo dorpen
en kwamen ook te Memel. Drie dagen laDg hebben zij daar huisgehouden, toen kwam
er een Duitsche afdeeling troepen, die hun vandaar en later over de grens joeg.
Wo zien hierboven iets van de gevechten in Memel; den aanval der Duitschers op
de Russen, die al spoedig den aftocht bliezen.
ken gesnapt werd, toen hij aan het mijnen
strooien was onder de Duitsohe kust.
Yan het oogeniblik der aanhouding door d©
terpedobooten af en het aan boord komon der
Dnitseho militairen, waren de Nederlandscho
schippers het gezag kwijt. Zij waren allen vis-
schende geweest, volgens aanwijzing hniten het
verboden gebied. Over da vangst had men niets
meer t© vertellen. D© fijnere vischsoorten, als
tong, tarbot en griet, verdwenen bij aankomst
in diverse expresselijk daarvoor medegebrachte
zakken; de andere vischsoorten werden gelost
en verkocht, geheel buiten de equipage om.
Den schippers werd vergund don wal op to
gaan, doch alleen onder geleide van een onder
officier. Hun werd echter gezegd, dat zij met
collega's geen woord mochten wisselen.
Alle scheeepspapieren en journalen waren in
beslag genomen on werden aan een onderzoek
onderworpen. Na afstempeling werden ze aan
de troilers, die weder vrijgelaten werden, te
ruggegeven. Do treilers, die niet naar Ham
burg behoefden op te stoomen en meerendcels
geen steenkolen meer hadden, werden van pro
viand, kolen en ijs voor 7 dagen voorzien en
mochten vertrekken.
De schipper van een der Woensdag terugge
keerde treilers werd Zondag na de vrijlating
aangehouden door een Duitschen onderzeeër,
die een schot loste en wien men weer de
scheepspapieren moest toonen. Na inzage van
de Duitsche contrólemerken werden ze zonder
eenigo opmerking teruggebracht, doch een on
derofficier kwam een zootje visoh vragen,
waarop onze Nederlandscho visscherman hem
een mand visoh van den laatsten trek medegaf.
Gevraagd naar de reden van het opbrengen
van 6 treilers naar Hamburg, wist hij geen an
dere oorzaak op te geven, dan het niet in orde
zijn der scheepspapieren en journalen.
Eon Engelsoho stoomtrawior naar eon Duitsche
haven gebracht.
De van een tocht terugkeerende Duiteohe on
derzeeër heeft voor eenige dagen dön Engel
schen stoomtrawior „Glancarie", aan de Schöt-
sche luist nabij Aberdeen, genomen en is met
dit stoomschip langzaam varende zonder eem
ge ontmoeting .over do geheole Noord»?© naar
een Duitsch© Noordzoo-haven gestoomd, waar
hij het schip binnengebracht heeft.
Eon Engeisch slagschip beschadigd?
BERLIJN. Uit betrouwbare bron wordt
medegedeeld, dat bij den Zeppelin-aanval
op de Tyne ook een 'Engel&ch slagschip ern
stig zooi zijn beschadigd,
Engelsoho onderzoeërs In den gr=nd geboord?
BERLIJN. In den laatsten t' zijn her
haaldelijk Engelsche onderzeeërs in de Duit
sche Bocht van de Noordzee gezien en dak-
een voorwerp van national© vereering is,
diende niet voor militaire doeleinden. In
de aangrenzend© dorpen bevonden zich geen
militairen. Dë Engelschen maakten door
huD optreden inbreuk op de bepalingen der
Haagsche conventie ©n op de door Turkije
en Engeland onderteekende conventie, vol
gens welk© tempels en andere heiligdom
men bij een eventu©elen oorlog ontzien zou
den worden. Wij protesteeren tegen het
Engolsohe optreden.
LONDEN. De correspondent van de „Dai
ly News" te Athene verneemt uit Saloniki,
dat Britsche troepen in de Golf vau Enos
geland zijn en de stad bezet hebben. De
■vloot der geallieerden bombardeerde ver
schillende plaatsen op de Boel air-engte,
waar de Turken langen tijd gewerkt hebben
aan versterkingen.
Itallaansoh schip opgebracht.
KONSTANTINOPEL. Naar uit
Alexandretto wordt gemeld, legde
de Fransche kruiser „Destrée" beslag op
de lading van het Italiaansche stoomschip
„Washington", uit sinaasappelen, huiden
en andere goederen bestaande.
„Scheeps.ooren",
In de „Public Opinion" lezen wij n
beschouwing over een merkwaardige uit
vinding, waardoor draadlooze berichten en
waarschuwingen onder water overgebracht
en gehoord kunnen worden. Dbor deze uit
vinding krijgt het slagschip „ooren", waar
door het mijlen ver de schroef van een
duikboot kan hooren. De commandant van
een schip kan zijn orders geven aan een
duikboot en zelfs is het mogelijk, dat duik-
booten met elkaar spreken door middel van
deze onderzeesche, draadlooze telefonie.
Deze „soheep60oren" waarschuwen ook,
wanneer ijs-bergen in aantocht zijn en het
toestel zou dus de „Titanic" gered kun
nen hebben.
D© echo's van ijsbergen werden n.l. op
een afstand van zes of acht mijl gehoord
en men hoorde deze niet alleen in het toe-
stol in de hut, maar ook de officieren kon
den deze duidelijk in hun salon vernemen.
De uitvinder van deze „soheeps-ooren"
is prof. R. A. Fesseuden van de Submarine
Signal Co. te Boston. Hij was een van de
pioinors op het gebied der draadlooze tele
grafie en was geassocieerd met Edison.
Mr. Cleveland Moffet heeft den uitvin-
Kennisgevingen
voor
Verloving, Ondertrouw,
Geboorte, enz.
Invitatiên, Dankbetuigingen, Menu't -
Programma's, Balboekjes, Visitekaarten,
- Luxepapier, Artistiek Stempelwerk -
B. van Mantgem, Hofleverancier
Singel 562, hoek Vijzelstraat, Amst
Enkele lepels daags
sterken zenuwen en lichaam.
20.000 Artsen
erkennen dit schriftelijk.
der geïnterviewd voor de „American Ma
gazine". Daaruit blijkt dat elk schip twee
van deze trilling-opnemers noodig heeft,
waardoor men de richting weet, waaruit een
signaal komt. Een teer instrument neemt
d© verschillende maten van intensiteit van
het geluid op. Het tosstel aan de eene zijde
van het schip hoort het signaal duidelijker,
dan op de andere zijde. Door het boven
genoemde instrument kan een scheepsoffi
cier precies zien uit welke streek van het
kompas het signaal komt en dan kan men
den afstand tussehen het slagschip en den
ondergedoken onderzeeër berekenen naar
mate de intensiteit, waarmee meu het ge
luid hoort, dat natuurlijk minder wordt,
naar mate de afstand vermeerdert. Op ©en
tabel ziet de offici©r dan dus ook den af
stand.
Een slagschip kan van den onderzeeër,
wanneer hij geen vijandelijke is, in cod©
hooren, hoe snel hij vaart, de richting enz.
Het is duidelijk, dat een slagschip de
bewegingen van een ondergedompelde duik
boot kan controleeren en daardoor een
enorm voordeel heeft boven de schepen van
den vijand. Een kruiser, gesteund door
een half dozijn onc~die diep onder
water varen, kan gemakkelijk een heel
eskader Dreadnoughts verslaan, die tegen
dit nieuwe gevaar niet bestand zijn. Met
oscillators kan een slagschip zien, terwijl
onderzeeërs in de diepe wateren kunnen
aanvallen, volgens de orders, welke zij
van boven ontvangen.
Uw uitvinding maakt, dat de Dread
nought praktisch hulpeloos is? vroeg Mof-
fett.
Dat is juist voor dreadonughts, die
niet de trilling-opnemers hebben, maar in
het tegenovergestelde geval kunnen deze
met electrische ooren wel luisteren en het
geluid van de schroef van een vijandelijken
onderzeeër op een afstand van twee mijl
hooren.
Beteekeut dat, dat een slagschip
tegen een onderzeeschen aanval beveiligd is
Er is een groote mate van veiligheid.
Zouden de drie Engelsche kruisers,
die door Duitsche onderzeeërs tot zinken
zijn gebracht, ontsnapt zijn, wanneer zij
deze trilling-opnemers (oscillators) hadden?
Zeer zeker.
Wat zouden zij gedaan hebben?
Zoodra zij het geluid van de schroef
vernamen, voordat de Duiteohe torpedo's
gelanceerd waren, zouden zij van koers
hebben kunnen veranderen en volle kracht
vooruit gestoomd zijn.
Voorts deelde de uitvinder mede, dat de
Duitsche raid op de Oostkust van Engeland
nooit plaa/ts kon gehad hebben, wanneer de
Britsche dreadnoughts voorzien waren van
de trilling-opnemers.
Op de Amerilcaansche slagschepen
„Wyoming", „Delaware", „Utah" ©n
„Florida" en op de onderzeeërs D 1, D2,
K 1 en K 2, zijn de toestellen geïnstal
leerd.
Wij zijn er niet alleen in geslaagd, al
dus de uitvinder, om op grooten afstand
draadlooze berichten tussehen onderzeeërs
te zenden, maar op korten afstand, als ©en
halve mijl, konden wij van de eene duik
boot naar -de andere spreken.
Ik zeg b.v. tot den seiner„Roep kapi
tein zoo-en-zoo aan de telefoon," en ©en
oogenblik later kan ik de stem van den
kapitein hooren.
Het toestel van Fessenden zendt de signa
len door het water, ni"t door de lucht. H°t
geluid gaat door het water met een snelheid
van 4.400 voet in de seconde en door de
lucht met een van 1.100 voet.
Door het toestel wor.'rn de onderzeesche
kloksignalen nutteloos en daardoor wordt
het vraagstuk van de maatregelen tegen
aanvaring opgelost.
Het systeem van onderzeesoh seinen is
zeken" een soort van draadlooze telegraphic
onder water.
Om berichten door het water te zenden,
zonder draad is het alleen noodzakelijk, dat
de oscillator streep en punt seint, volgens
het Morse-systeem. Deze seinen worden in
den telefoon-ontvanger op het andere schip
ontvangen.
Wij hebben berichten ontvangen op een
afstand van 32 mijl; met grooter© oscilla
tors en sterke sitroomen kan men de onder
water-trillingen vele honderden mijlen over
brengen.
Hofbericht.
Z. K. H. Prins Hendrik zal Zater
dagavond oen ruiterfeest bijwonen,
dat, ten behoeve van het Haagsche
Steuncomité, dien avond voor c' tweede
maal (Vrijdag vorige week had n.l.
de eerste uitvoering plaats) zal plaats heb
ben in de Washington manege aan de The-
reciastraat te Den Haag. Deze ruiterfeest
avonden 9taan onder het beschermheerschap
van den opper-stalmccster van H. M. de
Koningin, C. A. Baron Bentinck.
