Dijkleger - Breskens.
CIRKELGANG
Nieuwtjes.
De schakel
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAAN DER EN
10e Jaargang Nummer 522
Vrijdag 21 Jan. 1955
Drukkers-UitgeverijFirma SMOOK DE HULSTER Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs:
f 1,10 per kwartaal; franco
per post f 1,25
Prijs der advertentiën:
10 cent per m m.;
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen' 10 cent extra,
-J
Nauwelijks 23 maanden na de ramp
zalige vloed van 1 Februari 1953 wer
den de polders in het westen van ons
land op 23 December j. 1. andermaal
door de zee bedreigd.
Voor het eerst na de gedenkwaardige
datum in 1953 °°k Breskeus een
gedeelte van het z. g. dijkleger opge
roepen.
Deze wijze van paraatheid is niet
zonder critiek gebleven, omdat men nog
vrij onwennig staat tegenover de aan
tasting van de persoonlijke vrijheid in
deze noodzakelijke vorm.
Daarom is het goed ons te bezinnen
op de instelling en het doel van het
dijkleger.
De instelling van het dijkleger is ge
baseerd op art. 1, sub 6 der Bevoegd-
hedenwet van 9 Mei 1902, Staatsblad
54. Dit artikel luidt als volgt
„De besturen van waterschappen,
veenschappen en veenpolders zijn be
voegd, zo het reglement der instelling
hun dit opdraagt, zowel de inwonenden,
die daarin niet geland zijn als de inge
landen binnen hun gebied tijdelijk tot
het doen van persoonlijke diensten op
te roepen tot bewaking en verdediging
van waterkeringen bij dreigend gevaar
of tot hulp in geval van doorbraak en
van hen ten behoeve van die verdedi
ging verstrekkingen van iast- en trek
dieren, voer- en vaartuigen, materialen
en gereedschappen te vorderen.
De regeling van de aard en duur
dezer diensten en verstrekkingen en van
wat daartoe verder betrekking heeft,
geschiedt bij het reglement der instel
ling of bij verordening van de instel
ling zelve."
Op grond van dit artikel der Be-
voegdhedenwet is het reglement voor
de Polders of Waterschappen in Zee
land, bij besluie van de Staten der Pro
vincie Zeeland van 25 Februari 1953,
no. 24, nader aangevuld met artikelen,
welke de instelling, de aard, de duur
van de diensten en alles wat nader be
trekking heeft op het z.g. dijkleger re
gelen en bindend voorschrijven.
De voornaamste artikelen van deze
aanvulling op genoemd reglement kan
ieder lid van het dijkleger lezen op de
achterzijde van zijn indelingsbericht.
Hoe is nu de indeling van het dijk
leger in Breskens geregeld?
Bij het formeren van dit dijkleger is
Ffc UiLcETOft
Een Westfriese roman
door MAARTjE ZELDENR1JK
19
„Wij berekenen de handelswaarde
van iets, dat we zien. Dat is koopmans
kunst. En dat heeft vooral een boer no
dig; neem nu eens aan, dat U een boer
derij zoudt willen beginnen en U moet
vee hebben Dan gaat U naar de markt
nietwaar? Wel, daar staan koeien. U
vraagt, wat een melkkoe moet kosten.
Tweehonderd vijftig culden, zegt de
veekoper of de b >er, van wie het dier
is Wat doet U dan? Haalt U dan Uw
portefeuille uit Uw zak en geeft U hem
tweehonderd vijftig gulden?"
„Nee, dat is, geloof ik, niet de ge
woonte, hè?"
„Natuurlijk niet. Dan ga je afdingen.
Je biedt honderd vijf en zeventig. En
na veel loven en bieden koop je die
koe voor tweehonderd tien en in negen
door het bestuur van de Waterkering van
het Waterschap Oud en Jong Breskens
uitgegaan van de gedachte, dat men
ten allen tijde rekening moet houden
met de mogelijkheid, dat men dag en
nacht zal moeten werken aan de zee
wering.
Daartoe is het dijkleger in 3 delen
gevormd en wel de groepen A, B en C.
Iedere groep telt ongeveer 150 a 175
man.
Groep A wordt gevormd door die
personen, die altijd eerst zullen worden
opgeroepen.
Groep B komt als aflosploeg, nadat
groep A maximaal 8 uren present is
geweest, op zijn beurt wordt B na ten
hoogste 8 ure-n door C afgelost.
Wanneer zou blijken, dat het aantal
leden van een bepaalde groep om de
een of andere reden niet toereikend is
om in een bepaald tijdsbestek eventu
eel gevaar te keren, worden voor zover
nodig leden van een andere groep ter
aanvulling opgeroepen.
Zodoende komen in één etmaal alle
groepen aan bod.
Bij het formeren der groepen is zo
veel mogelijk rekening gehouden met
de kans op mogelijk inundatie-gevaar
voor de plaats, waar men woont.
Iedere groep bestaat uit ploegen,
waarvan de nummering voor de groe
pen A, B en C als geheel doorloopt.
Er zijn cUn ook in totaal 40 ploegen.
Als leider van een ploeg treedt de
ploegbaas op, de leden van iedere ploeg
wonen in de onmiddellijke omgeving
van de ploegbaas.
Wanneer een gedeelte van het dijk
leger moet opkomen, worden de ploeg
bazen door of vanwege het bestuur ge
waarschuwd.
Op hun beurt roepen de ploegbazen
hun ploeggenoten in de kortst moge
lijke tijd op en begeven zij zich ploegs-
gewijze gezamelijk naar de aangewezen
plaats, voorzien van schop en water
laarzen, voor zover men daar althans
de beschikking over heeft.
Teneinde zo weinig mogelijk tijd te
verliezen, verdient het ten zeerste aan
beveling, dat de ploegbazen overleg
plegen met de leden van hun ploeg
over de wijze van waarschuwen, het
opkomen enz.
Vanwege het bestuur der Waterke
ring worden periodiek veranderingen in
van de tien gevallen ben je nog vijf
tien of twintig gulden te duur uit."
„Dat zou toch niks voor mij zijn, dat
afdingen."
„Dan deugt U in elk geval niet voor
boer. In alle zaken moet je goed han
delen kunnen. Ik neem aan, dat het in
het schildersbedrijf precies eender is."
„Mogelijk. Maar ik wil alleen maar
schilderen bij particulieren: huizen en
kamers en zo. Een klein baasje, mis
schien na verloop van enige tijd met
een knecht erbij. Dan ben ik al lang
tevreden. Dat heeft toch niets met lo
ven en bieden te maken."
Ze schoot in de lach en stond op,
terwijl ze haar jurk afklopte.
„We praten er nog wel eens over.
Het is onderhand donker en als we
nog langer blijven kletsen hier, zouden
ze er thuis al gauw wat van denken.
Maar als dit schilderij klaar is, dan zegt
U het maar. Ik zal er geld voor maken
en meer dan U denkt!"
Verwonderd keek hij het slanke
meisje na. Toen pakte hij de kist in
en ging eveneens terug naar de boer
derij.
de samenstelling der ploegen, als ge
volg vari adres-wijzigingen of anders
zins, schriftelijk aan de leden van het
dijkleger en de ploegbazen medegedeeld.
Het is voor een vlotte gang van za
ken alleszins gewenst, hiervan goede
nota te nemen.
Ter controle hierop overweegt het
bestuur, gezien de ervaring van 23 De
cember j. 1. de ploegbazen jaarlijks de
laatste samenstelling van hun ploeg toe
te zenden.
Naast de groepen A, B en C bestaat
het dijkleger uit speciale groepen, zo
als de dijk wacht, de tij dschrij vers of
administrateurs en de telefonisten.
Van ieder van deze ploegen zijn weer
reserve-ploegen of reserves geformeerd
respectievelijk aangewezen
Bovendien is een lijst van bezitters
van voertuigen opgesteld, welke perso
nen met hun vervoermiddelen eveneens
voor het verrichten van diensten kun
nen worden opgeroepen.
Voor alle verrichte diensten en ver
strekkingen wordt een billijke vergoe
ding toegekend.
De dijkwacht is do ploeg, die de
grootste kans heeft te worden opge
roepen en er gaat dan ook geen storm
seizoen voorbij of de dijkwacht is één
of meerdere keren in het geweer geweest.
De dijkwacht-formatie dateert in Bres
kens reeds van enkele jaren terug, zij
het dan, dat de dijkwacht in vroeger
jaren op halve sterkte opkwam.
Op de leden van deze dijkwacht rust
een giote verantwoording en het ver
eist de inzet van de gehele persoon.
Zij moeten onder de meest ongun
stigste weersomstandigheden in staat
zijn hun plicht jegens de gemeenschap
te verrichten.
Natuurlijk zijn er in iedere plaats
personen, die uit hoofde van hun functie
of anderszins niet voor indeling in het
dijkleger in aanmerking komen, hetzij
overeenkomstig het bepaalde in eerder
genoemd reglement, hetzij volgens be
oordeling van het bestuur der water
kering.
Slechts het bestuur, zo nodig in over
leg met het College van Burgemeester
en Wethouders, is bevoegd te beoor
delen of iemand maatschappelijk on
misbaar is of niet.
Wel kan men tegen een beslissing
van het bestuur dienaangaar.de bij het
College van Gedeputeerde Staten in
beroep gaan.
De leden van het dijkleger hebben
HOOFDSTUK VIII.
De boerendochter hield woord. Aan
het einde der tweede week van zijn
verblijf op „Bouwlust" was het „ge
zicht cp de dijk" gereed en Broeksma,
die het aandachtig bekeek, vond, dat
het nog beter geslaagd was dan zijn
eerste werk in de Beemster. „Ik zou
er maar een paar centen meer voor
vragen,", raadde hij aan, het is 't best
waard.
Zaterdagsmiddags, voor hij naar Am
sterdam ging, gaf hij het doekje aan
Jannie. Maar er zat nu een mooie, gou
den lijst omheen. Wim was Vrijdags
avonds na zijn werk even op de fiets
naar Purmerend geweest en daar was
het doekje ingelijst, een kwestie van
een kwartiertje. En het was nog niet
eens duur. Och, alles was tegenwoor
dig immers goedkoop, omdat de meeste
mensen geen geld hadden, behalve dan
voor het noodzakelijkste levensonder
houd.
Jannie keek verrast op, toen ze zag,
dat het ingelijst was. „Dat hebt U
goed bekeken," zei ze prijzend. „Nu is
niet het recht hieromtrent zelf een be
slissing te nemen, laat staan, dat men
dit ten tijde van de oproep wil forceren.
Dat is ten enenmale, in het algemeen
belang, ontoelaatbaar. Men weet immers
tijdig of men al of riet is ingedeeld en
ieder heeft het recht, cmtient de juist
heid hiervan een oordeel te hebben en
die maatregelen te nemen, die hij no
dig acht, maar daartegenover staat de
plicht ten tijde van de oproep, hieraan
onverwijld gevolg te geven, indien men
ingedeeld is.
Ook het zenden van plaatsvervangers
is ontoelaatbaar, zeer zeker, wanneer
het personen betreft, die de leeftijd
van ongeveer 70 jaar hebben bereikt.
Het bestuur kan bij de regeling van
het werk hiermede geen rekening hou
den en daarvoor geen verantwoording
dragen.
De maximum-leeftijd van leden van
het dijkleger is 50 jaar en de minimum
leeftijd 16 jaar.
Een uitzondering hierop maken van
zelfsprekend de dijkwerkers aan de wa
terkering.
Speciaal moet worden vermeld, dat
de bewoners van de Scheldekade en de
daarachter liggende straten niet in het
dijkleger voor Oud en Jong Breskens
zijn opgenomen, omdat zij in een an
der waterschap wonen.
Ieder lid van het dijkleger is per
soonlijk verantwoordelijk voor zijn ge
drag als gevolg van de oproep.
Het reglement kent de strafmiddelen
teheiiïde een juiste naleving der gestelde
bepalingen te waarborgen.
Er zal dan ook aan deze bepalingen
streng de hand worden gehouden.
Aan de algehele idee van een dijk
leger ligt de burgerlijke dienstplicht
ten grondslag.
Wat de militair is in de strijd tegen
de belagers van onze vrijheid, is het
dijkleger in de strijd tegen de erfvijand
van onze lage landen, de zee.
Betrouwbare Springzeilen.
Vertegenwoordigers van reddings
maatschappijen, brandweer en politie,
voeren op het ogenblik besprekingen
over de ingebruikname v^n springzei
len, die geheel van perion zijn gemaakt.
Deskundigen zijn van mening, dat
de lichtheid en sterkte van deze zeilen
niet te overtreffen is.
De randen b.v. scheuren niet in.
Zonder slijten er glijden.
Nederland heeft reeds enige tijd ge
leden kennis gemaakt met tapijten van
nylon.
De Duitse industrie brengt thans
echter perion tapijten, die niet alleen
onverslijtbaar, wasbaar en motecht zijn,
doch ook niet verschuiven, wat tot
dusver een vervelende hebbelijkheid
van dit product was, omdot perlon-ga-
rens anders ook glad zijn.
Jack P. de Klerk.
hel minstens een tientje meer waard-'
En toen schalks: „Wat verdien ik er
mee, als ik er meer voor krijg dan
vijf en twintig gulden
Wim lachte even verlegen, maar hij
voelde zich steeds meer op zijn gemak
in het gezelschap van het aardige
meisje. Hij antwoordde: „Twintig pro
cent van de opbrengst mag U houden.
Dat is niet meer dan billijk."
Ze nam het schilderij, bekeek het nog
eens en ging er toen mee naar haar
kamer. Maar voor ze het vertrek verliet
beweerde ze: „Als U Maandagmorgen
terugkomt, is het verkocht."
