NOORSE ZAKEN
De Zeeuwse Landbeuwonderwijzers
te Goesjijeen
DE ZWARTEVLEK
E SCHAKEL
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
8e Jaargang Nummer 385
Vrijdag 6 JUNI 1S52
Drukkers-Uitgeverij: Firma SMOOR DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
10 cent per m.m.;
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
V
Noorwegen verheugt zich in
een geleidelijk groeiende belang
stelling van ons, Nederlanders.
Het maakt weliswaar deel uit van
een Scandinavisch blok, dat (uit
principe) niet gecharmeerd is op
zoiets als de Westerse machts
concentratie, op het Europese
Continent, maar het heeft teveel
ondervonden in de jaren 1940-
1945, om zich nog eens afzijdig
te houden. Zodoende is Noorwe
gen onze partner in het Atlantische
Pact geworden. Terzelfder tijd is
het aantal sportuitwisselingen ge
stegen en daarmee het begrip
voor eikaars opvattingen en presta
ties. Voorts heeft Nederland een
belangengemeenschap met hen
aangegaan, ten aanzien van de
exploitatie van atoomovens en
wetenschappelijk onderzoek, waar
over beide partijen tot dusver
goed te spreken zijn. Ook laten
de Noren hier verscheidene sche
pen bouwen, voor hun koopvaardij,
die evenals voor de oorlog zeer
actief is en over de grootste han
delsvloot van Europa beschikt.
„Vertel eens, hoe staat het er
bij daarginder. Je bent er vorig jaar
toch een poos naar toe geweest?" Zo'n
vraag kan men verwachten nu de
avonden weer zo lang en knus zijn in
ons vaderland. Maar 't is moeilijk, onder
woorden te brengen wat de bezoeker
van Noorwegen voelt, wat hij als het
ware proeft in de lucht die hij inademt,
in de sfeer die overal heerst - dat
exclusieve, bevrijdende, zuivere. De
mensen hebben ook iets anders - ze
zijn zo bedaard en nuchter, zo stoer,
gezond en onbedorven, zo natuurlijk,
welwillend, gastvrij en galant zonder
overdrijving. Noorwegen bezoeken is
een gebeurtenis apart, een weldaad
voor lichaam en geest. Ge speurt er
vergeefs naar excessen, naar dronken
lieden, naar opgeverfde vrouwen, naar
ai te sportief uitgedoste jongelui, of
wat dan ook. Komt ge wel iets van
dien aard tegen, dan betreft het onge
twijfeld een buitenlander.
We hebben de natuur van Noorwe
gen mogen aanschouwen, in al haar
eenvoud en pracht. Van vervoermid
delen, is daarbij de fiets met handrem
men het geschikst bevonden, om op
allerlei plaatsen te komen. Als de kaart
een kilometerslange stijgende weg aan
geeft, is de landelijke autobus echter
beter voor de gezondheid! Zo kwamen
wij in het onvolprezen Vikersund, met
z'n supergemoedelijke bevolking, z'n
bonte verzameling landhuisjes en bloe
Schrijver dezes in het gastvrije Noorse
land, bij 't hotelletje van Nedre Eggedal
mentuinen, de grote brug over de
rivier waar jongens vissen met een
haakje aan een zwart garendraadje, net
als hun Zwitserse soortgenoten dat doen
aan de Rhone in Genève. Zo kwamen
we ook in Nedre Eggedal, een speel
goeddorp, waar we in het plaatselijke
hotelletje de eerste gasten waren sinds
haar 50-jarig bestaan! Het was er
alles zo schoon, dat we gerust van de
grond hadden kunnen eten, trouwens,
nergens in Noorwegen hebben we stof
gezien of geroken. In Aamot stonden
bij aankomst de eieren met spek al op
het vuur, en brood met geitenboter,
haring in sinaasappelsap en suiker -
wat een service - en onderwijl kwam
een dikke buschauffeur een riem brengen,
die we een paar dagen tevoren ergens
vergeten hadden - hij weigerde elke
vergoeding - en iedereen kon je broer,
zus, oom of tante wel zijn. De portier
van het Noorse Storting (gelijk aan
onze Tweede Kamer) incluis, die met
ons de ronde deed door het hele ge
bouw en de directeur van het Nationale
Museum, die er behagen in schepte
ons na sluitingstijd gedurende drie uur
de inventaris te tonen - waarvoor hij
ruim dertig sleutels hanteerde - en
ons na afloop nog een speciaal diner
aanbood, in oude stijl, bij een enorm
open houtvuur. Ziet u, dat is Noors.
Dat zijn vriendenhanden, die ons uit
nodigend worden toegestoken.
FEUILLIT
8. door NIEK VAN DER ZWAAN.
„Mag ik hem eens uitnodigen om
hier een avondje te komen?'' vroeg
Daan.
„Hier te komen?'' Mevrouw De Rooy,
die aan het strijken was, liet het ijzer
even rusten en keek haar zoon ver
baasd aan. „Maar kind, waarom? Wat
heeft hij er aan?"
„Och, begrijpen jullie dan niet, dat
zo'n man, die hier helemaal vreemd
is, graag connecties aanknoopt? Wat
steekt er voor kwaad in, als hij hier
op visite komt? Kijk eens, ik heb hem
nu een paar malen gesproken en ik
kon vanavond merken, dat hij zich,
hoewel hij het niet zo zeide, toch
enigszins eenzaam gevoeld. Hij kent
hier natuurlijk niemand. En daarbij
komt nog, dat hij tamelijk jong is. Ik
schat hem op zes, zeven en twintig
jaar hoogstens. Wie weet, hoe aardig
hij is".
Mevrouw De Rooy dacht even na
en keek eens naar haar man. Maar
die was alweer verdiept in zijn krant
en tenslotte zei ze: „Wel, als mijnheer
Wijnandse zin heeft, mag hij best eens
een avondje hier komen. Als hij maar
weet, dat wij heel eenvoudige mensen
zijn".
„O," antwoordde de jongen ver
heugd, omdat hij in principe reeds
toestemming had, „mijnheer Wijnandse
is helemaal niet het type van eh
ja hoe zal ik het noemen
„De groot-kapitalist," vulde Jo hem
lachend aan.
„Nee, dat bedoel ik ook niet. Kijk
eens, hij is zo echtgemoedelijk, hè?"
„Breng hem maar eens een avondje
mee," antwoordde zijn moeder nog
maals.
„Fijn," antwoordde Daan verheugd,
„ik wist wel, dat U het goed zou
vinden".
„Wat goed vinden?" vroeg de oudste
dochter, die inmiddels was binnen
gekomen.
„O, Daan heeft kennis gemaakt met
mijnheer Wijnandse, je weet wei, die
Dat Rusland meer belang stelt in
de politieke gedragingen van het Noorse
volk, is vaak genoeg gebleken. Vóór
de aansluiting bij het Atlantisch Pact
b.v. trachtte het Kremlin de regering
te Oslo te intimideren. Daarna kreeg
Oslo nota's en ten leste begon Moskou
weer eens over Spitsbergen. Maar de
I Noren hadden hun zaakjes juridisch
keurig voor elkaar en alle praatjes van
Stalin's trawanten konden ze met 'n
gerust geweten naast zich neerleggen.
De toetreding tot het Atlantisch Pact
werd door het Parlement goedgekeurd,
met slechts 11 van de 150 stemmen
tegen - namelijk die van de 11 com
munisten.
Noorwegen heeft een machtig verle
den. Rond de Osio-fjord liggen de
historische voetstappen van Denen en
Noormannen. Vlak aan de kade staat
het oude kasteel van Koning Olaf nog
in al z'n glorie op een hoge rots, onder
bewaking van een deel der militaire
garde van het grotere, tegenwoordig in
gebruik zijnde paleis. In de rots zelt
is het rangeerterrein uitgehouwen voor
de goederentreinen van het station
Oslo, waar men ruimte tekort kwam.
Overigens, de aanblik van die oude
Middeleeuwse burcht, als een arends
nest op de rotsen, is beslist impone
rend. Men zou er een pracht van een
filosofische beschouwing aan vast kun
nen knopen over de op- en neergang
in de historie van dit land, in verge
lijking met de al even bewogen ge
schiedenissen der andere Europese
staten. Bijvoorbeeld Italië (keizer
Augustus e.d.), Frankrijk (vanaf Karei
de Groote), Engeland (Cromwell), Rus
land (keizerin Catharina), Spanje en
ga maar door. Per slot het eigenste
Nederland heeft ook een aardige staat
van dienst! Tja, en elk van die landen
heeft - ieder op z'n beurt - veel macht
gehad
(J. P. de Klerk).
De hoofden van Lagere Landbouw
scholen en de Landbouw Onderwijzers
uit Zeeland kwamen onder leiding van
de beide Rijks Consulenten voor het
Landbouwonderwijs in de provincie, de
heren Ir. J. Versteeg en L. van Dijk,
in jaarvergadering te Goes bijeen op
Zaterdag 31 Mei j.i.
Ir. Versteeg verwelkomde de talrijke
aanwezigen, waarna hij een overzicht
gaf van het aantal gegeven cursussen
gedurende het verstreken winterhalf
jaar. Het aantal algemene landbouw-
cursussen loopt nog steeds terug. Ver
nieuwe drukker," verduidelijkte me
vrouw De Rooy. „En nu heeft hij ge
vraagd, of hij eens een avondje bij
ons mag komen".
„Wie heeft dat gevraagd? Mijnheer
Wijnandse?"
„Welnee, Daan. Die wel hem uitno
digen".
„Niet gek," was de reactie van de
binnengekomene, die zich nu een kop
thee inschonk, „dan kunnen wij ook
eens kennis met hem maken. Is van
daag die drukkerij niet heropend?"
„Ja, door de burgemeester zelf",
„Willemspoort gaat vooruit," zei
Gonnie, de oudste dochter. „Ik wil
die nieuwe drukker wel eens zien".
HOOFDSTUK III.
In het vernieuwde bedrijf van Wij
nandse snorden dagelijks de persen en
de zetmachine goot ieder werkuur een
aantal nieuwe regels, die de opmaker
verzamelde tot pagina's en insloeg tot
vormen, zodat vel na vel van het
eerste boek gereed kwam.
De Willemspoorters zelf bemerkten
weinig van dit alles. Maar schoorvoe-
wondering behoeft dit niet te wekken,
als we zien, dat het aantal lagere land
bouwscholen in ons gewest belangrijk
is toegenomen en daarvoor over het
algemeen een flinke belangstelling be
staat.
Vervolgens hield Dr. Ir. C. W. C.
van Beekom, Rijksiandbouw consulent
voor de Zeeuwse Eilanden, een inlei
ding over het onderwerp „De moderne
bemesting en het grondonderzoek".
Spreker bepaalde zich inzonderheid tot
de kali- en fosfaatbemesting van de
Zuidwestelijke zeeklei, waarvan de
kalkrijke gronden nog weer extra naar
voren werden gebracht. Aan de hand
van een interessante grafiek werden
nadere bijzonderheden medegedeeld
over de kalihuishouding van met zee
water overstroomde gronden.
Tweede spreker was de heer L. van
Dijk voornoemd, met het onderwerp
„75 jaar Rijks Landbouw Onderwijs".
Deze spreker gaf een historische ont
wikkelingsgang van dit onderwijs ge
durende de 19e eeuw met als achter
grond de waardering van de landbouw
in het maatschappelijk bestel, het ver
loop van de conjunctuur, de ontplooi
ing der wetenschap en van de tech
niek en de daarmede parallel lopende
ontwikkeling van de boerenstand en
zijn behoefte aan onderwijs. Ook werd
aandacht gevraagd voor geschriften op
landbouwgebied uit de 18e eeuw en de
invloed die het buitenland in de loop
der jaren heeft gehad op ons land
bouwkundig onderzoek en onderwijs er.
ons landbouwkundig denken.
Ook deze voordracht, welke gehouden
is in het kader van het 75-jarig jubileum
der Wageningse Hoge School, werd
met grote aandacht gevolgd. Beide
voordrachten werden gevolgd door een
krachtig applaus der toehoorders en
een geanimeerde gedachtenwisseling.
Ir. Versteeg bracht beide sprekers een
hartelijk woord van dank. De goed
geslaagde bijeenkomst werd met een
toepasselijk woord door de heer Van
Dijk gesloten.
Besloten werd binnenkort de jaarlijkse
excursie te houden, waaromtrent spoe
dig nadere gegevens aan de belang
hebbenden zullen worden doorgegeven.
Bouw nieuwe Zwinbrug is
begonnen
Er is een begin gemaakt met de
bouw van de nieuwe Zwinbrug in de
weg Sluis-Zuidzande, zo meldt de
Toeristenbond A.N.W.B.
De oude brug werd in de oorlog
vernield, zodat het verkeer zich reeds
zeven jaar lang met een noodbrug,
welke het verkeer nauwelijks kan ver
werken, moet behelpen.
tend waren enkele zakenlieden het
modern ingerichte kantoor binnenge
komen met hun drukwerk. Wijnandse
ontving hen dan joviaal en liet ze de
letterproeven zien, waarvan ze echter
weinig verstand hadden. Maar toen
ze na enkele dagen hun drukwerk
thuis kregen, moesten ze erkennen,
dat het er netjes uitzag, terwijl de
nota ook niet tegenviel. De een zei
het tegen de ander en na verloop van
een paar weken ging er geen dag
voorbij, of cfe post bracht nieuwe
drukwerkorders. Er was volop werk.
En ook juffrouw Jacobs kreeg meer
werk.
Ongeveer drie weken na de opening
yverd op een avond, kort voor het
einde van de werktijd, Daan de Rooy
aangediend.
Wijnandse trad hem vriendelijk te
gemoet. „Leuk, dat U me niet ver
geten hebt, mijnheer De Rcoy. Gaat
U zitten. Juffrouw Jacobs, ik zou zo
zeggen: pakt U voor vandaag maar in.
Het is toch bijna half zes".
„Goed, mijnheer," antwoordde het
meisje, dat wel begreep, waarom zij