BRILLEN
Hel Chartervervoer in ile
Van Shakespeare_tot linktrainer.
Het verlaten eiland
E SCHAKEL
ALGEMEEN NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WEST ZEEUWSCH-VLAANDEREN
8e Jaargang Nummer 373
Vrijdag 14 MAART 1952
Drukkers-Uitgeverij: Firma SMOOR DE HULSTER - Dorpsstraat 10 - BRESKENS - Telefoon 27 - Giro 358296
Verschijnt iedere Vrijdag
Abonnementsprijs
f 1,per kwartaal; franco
per post f 1,15
Prijs der advertentiën
10 cent per m.m.;
bij abonnement korting
Advertenties met „brieven
onder nr. of bij ons te
bevragen", 10 cent extra
Nog grote mogelijkheden voor
de toekomst.
Sinds de laatste wereldoorlog heeft
de burgerluchtvaart zich zeer sterk
uitgebreid. En deze groei zet zich ook
thans nog voort. De voornaamste re
den hiervan is wel, dat het vliegtuig
gedurende de oorlog een snelle ont
wikkeling heeft doorgemaakt, terwijl
bij het staken van de strijd dit ver
voersmiddel bij uitstek geschikt bleek
om het reeds zo lang onderbroken con
tact tussen de volken terstond te her
stellen. De behoefte aan directe uitwis
seling van personen en goederen bleek
na de oorlog zo groot, dat de gere
gelde luchtdiensten lang niet altijd aan
de vervoersbehoeften tegemoet konden
komen. Daarom greep men in vele
gevallen de mogelijkheid aan om vlieg
tuigen te charteren en aldus naar elke
willekeurige bestemming personen of
goederen te zenden.
Dit charteren van vliegtuigen heeft
zulke grote vormen aangenomen, dat
daaruit haast als van zelf een geheel
aparte tak in de burgerluchtvaart is
ontstaan, namelijk het charterbedrijf,
een figuur die in de scheepvaart onder
de naam wilde vaart" reeds lang be
kend is.
De charterbedrijven rezen na 1945
vooral in Amerika als paddestoelen
uit de grond. Veelal waren dit een
mansbedrijfjes, gedreven door oud
oorlogsvliegers die hun vak in de oor
log terdege hadden leren verstaan en
die het vliegen niet vaarwel konden
zeggen. Het is begrijpelijk, dat, ondanks
de goede markt op dit gebied, het
dikwijls bij deze bedrijfjes aan com
mercieel inzicht en organisatie ontbrak,
waardoor zij tot ondergang gedoemd
waren. Alleen de sterkste, de grootste
en best georganiseerde bleven over.
De meest ideale vorm van een
charterbedrijf in de luchtvaart is die in
combinatie met een geregeld luchtver
keer, zoals dat 'het geval is met de
Nederlandse luchtvaartmaatschappij de
K.L.M. Want al is het uitvoeren van
een chartervlucht op zich geen kunst,
het verkrijgen van een retourlading,
waardoor het hoogst mogelijke rende
ment wordt verkregen, eist een orga
nisatie, die bijzonder kostbaar zou zijn.
De K.L.M.die geregelde luchtlijnen
over de gehele wereld exploiteert met
een gezamenlijke lengte van ongeveer
177.000 kilometer, beschikt uiteraard
over een aantal vertegenwoordigers in
alle 61 landen, waarop zij vliegt. Bij
FEUILLETON
49)
door P. DE VRIES.
Hij had op Saint George helemaal
niets te vertellen als Nederlander. Per
slot van rekening was het Australisch
protectoraat.
Het bleef warm. Nee, het leek wel
of het nog drukkender werd. Maar
om drie uur stond Whiteheaven toch
op en zei: „We moesten nu maar op
stappen, jongens, want het is toch
altijd nog wel een uur of drie lopen,
voor we bij de baai zijn".
Kees keek eens naar de lucht. Die
was strakblauw, maar de hitte was zo
drukkend, dat men na vijf minuten
gelopen te hebben alweer drijfnat
was van de transpiratie. De vier man
nen zwoegden over het smalle pad
door de bossen, langs de verlaten
dorpjes en over de heuvels. Doch ze
zetten de tanden op elkaar, want er
was bij allen maar één verlangenzo
spoedig mogelijk aan boord zien te
,/De ^Srülemaeliei"
OOSTBURG
het uitvoeren van een chartervlucht,
waarbij slechts lading in één richting
wordt vervoerd, wordt dit apparaat in
werking gesteld om te trachten ergens
een retourlading te verkrijgen. Boven
dien wordt voor het uitvoeren van
deze chartervluchten gebruik gemaakt
van de stille uren van de luchtvloot,
welke uiteraard over een zeker reserve
beschikt. Op deze wijze wordt uit het
gehele bedrijf gehaald wat er in zit en
is het Bedrijf Bijzondere Vluchten, zo
als deze charterafdeling bij de K.L.M.
wordt genoemd, voor het bedrijf van
een bijzondere waarde.
Alhoewel de K.L.M. gebruik maakt
van haar eigen organisatie voor de
acquisitie van chartervluchten en de
onontbeerlijke retourlading, hecht zij
zeer veel waarde aan de luchtvrachten-
markt van de Baltic Exchange te
Londen, die in de loop van 1947 ook
een aparte luchtvaartafdeling heeft op
gericht en welke steeds belangrijker
wordt.
Het vervoer van zeelieden bijvoor
beeld, dat op het ogenblik zeer veel
door de lucht plaats heeft, loopt voor
een groot deel via deze beurs. De
K.L.M. heeft op deze beurs dan ook
een makelaar die haar belangen be
hartigt. Ook Amsterdam, Antwerpen
en Parijs kennen zulk een luchtvrach-
tenbeurs.
Te zelfdertijd, dat de Baltic Ex
change zijn luchtvrachtenmarkt opende,
ontstond in Engeland een nieuwe or
ganisatie van makelaars, die belang in
en interesse voor de luchtvaart heb
ben, nl. de British Air Brokers As
sociation. Deze organisatie bracht een
geheel nieuwe tiguur in de luchtvaart
wereld, welke tot dusver onbekend
was, daar alle luchtvaartmaatschappijen
alleen met agenten werken. Deze tus
senpersonen zijn luchtvaartmakelaars,
welke ongetwijfeld van grote waarde
kunnen zijn voor de ontwikkeling van
de luchtvaart; zij zijn echter nog niet
door de I.A.T.A. erkend. Intussen
werd ook opgericht de I.A.B.A., de
International Aircraft Brokers Asso
ciation, die hun positie functioneel zal
vaststellen.
Aanvankelijk werd op de lucht
vrachtbeurzen gedacht, dat de charter
luchtvaart zich hoofdzakelijk zou ont
wikkelen in de richting van het vracht
vervoer. Het tegendeel echter is waar
gebleken. De praktijk heeft namelijk
uitgewezen, dat bijna viervijfde deel
komen en zich dan verfrissen. Hé ja,
dacht Kees, wat zal dat straks heerlijk
zijn een verfrissend koel bad. Dan
knapte je immers weer helemaal op
De tocht terug duurde langer, om
dat de mannen door de hitte en hun
vermoeidheid niet zo vlug meer vor
derden. En het was bijna zeven uur
toen men eindelijk de laatste heuvel
had bereikt, vanwaar men het witte
jacht zag liggen. Er ging een zucht
van verlichting op, toen men de „Snow-
flake" zag. Eindelijk binnen vijf
minuten was men aan boord. Bream
kwam onmiddellijk uit zijn hut, toen
het bootje langszij kwam en de man
nen via de touwladder naar boven
klommen. Doch zijn gezicht stond
somber.
„Ze zijn verdwenen," vertelde White
heaven op droge toon aan de gezag
voerder en de andere opvarenden, die
aan dek waren verschenen. De een na
de ander keek Whiteheaven en de
drie andere mannen, die zo juist wa
ren gearriveerd, verwonderd aan.
„Verdwenen? Wie?" vroeg Bream.
„Wie?" herhaalde Kees verbaasd.
van het gehele chartervervoer geschiedt
t.b.v. personen. Een duidelijk voor
beeld hiervan geeft al weer de K.L.M.,
die in 1951 niet minder dan 45 r
chartervluchten naar allerlei bestem
mingen ter wereld heeft uitgevoerd.
Op zichzelf reeds een respectabel aan
tal, dat het gemiddelde van bijna 9
chartervluchten per week heeft be
reikt. Van deze bijzondere vluchten
werden er niet minder dan 350 voor
het vervoer van personen uitgevoerd.
Met de overige vluchten werd vracht
vervoerd.
Dit soort vervoer is dan ook bijzon
der interessant. Wat er zo al in de
loop der laatste jaren door het Bedrijf
Bijzondere Vluchten van de K.L.M. is
vervoerd, is moeilijk in enkele woor
den samen te vatten aflossingsvluchten
met scheepsbemanningen, sera naar
Venezuela en Columbia, studenten uit
Noord- en Midden Amerika naar
Europa, Turkse pelgrims naar Mekka,
zieken van Amsterdam naar Lourdes,
missionarissen naar diverse missiege
bieden in Afrika, zendingen wol naar
Turkije, darmen uit het Nabije Oosten,
orkesten en voetbalteams, film units
van Engeland naar Afrika en het Verre
Oosten, emigranten en verplaatste per
sonen, theatergroepen, koeien van De
nemarken naar Griekenland, congres
sisten naar alle delen van de wereld,
gewonde Korea-strijders uit Tokio,
scheepsonderdelen voor gestrande sche
pen, enz. enz. Het vorige jaar werd
zelfs een Austin-auto in drie weken
tijds rond de gehele aardbol gevlogen
en tot slot de bekroning: speciale
vluchten werden uitgevoerd voor ver
schillende vorstelijke personen, zoals
de Nederlandse Koninklijke Familie,
Koning Leopold van België, de Ko
ninklijke Familie van Irak, de Shah
van Perzië en de Koning van Siam
Het chartervervoer in de burger
luchtvaart mag men beslist niet onder
schatten. Het is een aparte branche
geworden in deze tak van vervoer,
zoals in het voorgaande voldoende tot
uitdrukking komt. Ongetwijfeld zal dit
soort vervoer zich in de komende jaren
nog meer uitbreiden. Immers, het ter
rein, dat nog onontgonnen ligt, is aan
zienlijk. Velen weten nog voldoende,
welke grote voordelen de luchtvaart
en in het bijzonder het chartervervoer
door de lucht kan bieden, terwijl het
terrein, dat thans reeds wordt bestre
ken, zeer zeker nog meer uitgebreid
kan worden.
„Wel, wie anders dan die Duitsers,
die aan het gouddelven zijn geweest".
„Ja, en ze hebben heel beleefd een
briefje achtergelaten," voegde er White
heaven aan toe. „De kerels bleken
aardig van onze aanwezigheid op de
hoogte te zijn".
„Maar eh vervolgde Bream,
„waarheen zijn ze dan vertrokken?"
„Naar ergens in de wereld," ant
woordde Kees sarcastisch, terwijl hij
een sigaret opstak. „Ze schreven ten
minste, dat ze voldoende goud gevon
den hadden om er een nieuw leven
mee te beginnen".
„En miss Josien?" vroeg Bream
verder. „Is zij dan met hen meege
gaan?"
De sigaret viel haast uit Kees' mond,
zo schrok hij van deze vraag.
„Josien? Met die moffen mee? Hoe
komt U daarbij?"
„Wel, omdat ze niet met jullie mee
teruggekomen is," antwoordde de ka
pitein droogjes, „ik was tenminste al
blij, dat we haar kwijt waren".
„Maar man," riep Kees verward uit,
„Josien is toch niet met ons meege
Er wordt in de K.L.M. linktrainer-
afdeling op Schiphol heel wat afge
praat, meestal door de microfoons van
de controletafels. Binnenkomend in de
barak merkt men van dit praten niet
veel: het wordt overstemd door het
gebrom van de kleine namaakvlieg-
tuigjes, die men wel eens oneerbiedig
maar zeer beeldend pleegt aan te
duiden met „dronken kuikentjes".
De heer Edward G. Walton, chef
linktrainer, doet aan dat praten van
tijd tot tijd dapper mee. En hij kan
praten Als hij de microfoon opneemt
en zich zet tot het geven van lan
dingsinstructies, dan komt de Franse
verkeersleider, die volgens internationale
overeenkomst Engels moet spreken
even duidelijk voor U te staan als
diens Amerikaanse collega, die het op
de hem eigen wijze doet en ook de
uitspraak van de super Brit herkent
men dadelijk als de heer Walton even
de keel heeft geschraapt. Dit is be
langrijk voor de vlieger, want, krijgt
hij, als hij in werkelijkheid op een
Frans, Amerikaans of Engels veld
landt, zijn instructies van de verkeers
toren, dan heeft hij geen moeite met
de uiteenlopende manieren, waarop het
Engels wordt uitgesproken.
Dat dit alles zo wonderlijk goed
geïmiteerd wordt, is geer. toeval, want
de heer Walton heelt veel toneel ge
speeld. Hij werd geboren in de En
gelse plaats Warwick, ging daar op
school en is dus een echte Midlander.
Nu is de school van Warwick beroemd
om zijn jaarlijkse Shakespeare-verto-
ningen en toen Edward Walton 14
was, stond hij dan ook al op de
planken als de gravin van York in
Richard II. Dat was toen nog ama-
teurswerk, maar de heer Walton wierp
zich al gauw op het beroepstoneel.
Het eerste stuk, waarin hij als be
roepsacteur optrad, heette „The De
vil's Disciple". Met enige huivering
denkt hij nog terug aan de dubbele
rol, die hij speelde in „Mr. Wu," een
stuk, dat tweemaal op één avond werd
vertoond en waartoe hij zich dus iedere
avond vaak en snel moest overschmin-
ken. Ook kwam hij voor de filmcamera
als een zee-officier in „The Middle
Watch," maar zijn grote liefde bleef
uitgaan naar de planken, al schakelde
hij in de loop der jaren over naar de
kistjes, die hij nu dagelijks overziet
als een regisseur de figuranten.
Toch kan hij niet laten van tijd tot
tijd voor het voetlicht te treden en zo
zal hij op 25 Maart a.s. gedeelten
voordragen uit Macbeth, de Koopman
van Venetie en Julius" Caesar voor le
den van de Rotterdamse Volksuniver-
gaan? Wat is dat nu voor onzin?"
„Onzin?" herhaalde de gezagvoer
der verontwaardigd. „Niets geen on
zin Hebben jullie haar dan niet ge
zien?"
„Welnee," zei Whiteheaven, die er
ook niets van begreep. „Is ze dan
niet aan boord?"
Bream schudde ontkennend het
hoofd. „Ze is gisteren, een paar uren,
nadat jullie vertrokken waren, wegge
gaan. En we dachten, dat ze, evenals
de vorige maal, jullie wel achterna ge
gaan zou zijn. En omdat ze niet mee
terugkwam, veronderstelde ik, dat ze
misschien met die Duitsers was ver
trokken
„Mens, we hebben die moffen hele
maal niet meer gezien!" riep Kees
boos uit. „Maar waar is Josien dan?"
Bream haalde zijn schouders op.
„Dat weet ik niet. Zoals gezegd, is
ze gisteren kort na jullie vertrokken.
En sindsdien hebben we haar niet
meer gezien".
HOOFDSTUK XXXIII.
Er heerste geruime tijd stilte, na
