Een leven opgetekend in oude kasboeken
Geslaagde actie voor Slowakije
TORÉNPiOAT
Oude muziek in stadhuis
Arnemuidse jeugd viert
jaarwisseling in een tent
Bezoeken
Sinterklaas
ZATERDAG 26 en ZONDAG 27 NOVEMBER
ZEELANDHALLEN GOES
Souburger Vermeulen geeft dagboekaantekeningen van grootvader uit
Finale 1e klasse
Libre-klein
Amnesty Vlissingen komt op
voor mensenrechten Kosovo.
Korting op cd Zeeland Plat 2
SCHELDEBODE VAN WOENSDAG 23 NOVEMBER 1994
Oorkonde
Mobilisatie
Rouw
Openingstijden: ZATERDAG 9-17 uur en ZONDAG 10-17 uur
1 de SNUFFELMARKT... de gezelligste rommelmarkt van Nederland
Reductiebon Zeeland Plat 2
l:
309
OOST-SOUBURG Aanleiding: een paar oude
kasboeken met memoires, die lang min of meer
vergeten op zolder lagen, een aangrijpend televisie
programma, een pijnlijke rug en een nieuwe compu
ter. Resultaat: een boek van 144 pagina's met daarin
de levensgeschiedenis van Dirk Rijnberg. Een periode
die 50 jaar bestrijkt, met daarin twee wereldoorlo
gen. Het leven van een 'gewone' man, die de bijzon
dere gave had om op boeiende wijze het leven van
alledag te beschrijven.
Wim Vermeulen moest het vo
rig jaar even wat rustig aan
doen van de dokter, omdat hij
zijn rug had overbelast. Hij
wist wel van het bestaan van
de oude kasboeken met aante
keningen van zijn grootvader,
maar had nog nooit de moeite
genomen ze goed door te lezen.
„Toen ik toch thuis zat ben ik
er uit nieuwsgierigheid eens in
gaan bladeren", vertelt hij, „en
voor ik het in de gaten had was
ik zo geboeid, dat ik ze in één
adem uitgelezen heb, ondanks
de oude spelling en het ouder
wetse kroontjespenschrift."
Toevallig had hij niet lang
daarvoor een computer aange
schaft, eigenlijk bedoeld voor
de werkstukken van zijn zoon.
„Toen dacht ik, ik zet het in de
computer en maak voor mijn
moeder en haar zusters een
MIDDELBURG traditiege
trouw vindt in de monumentale
Burgerzaal van het stadhuis
een aantal concerten plaats
waar oude muziek ten gehore
wordt gebracht. Het eerste
concert in deze serie wordt ge
geven door het Russische
strijkkwartet Musica Petropo-
litana.
Vier jaar geleden moesten ze
nog met straatoptredens in hun
vaderstad Sint Petersburg de
roebels bijeen spelen om hun
eerste demo te kunnen maken.
Inmiddels heeft Musica Petro-
politana diverse toemees ach
ter de rug, een CD opgenomen
en een prijs gewonnen. Het
kwartet brengt een Italiaans
barokprogramma met werken
van San Martini en Vivaldi.
Het concert wordt gegeven op
vrijdag 25 november om 20.00
uur. Kaarten kosten 20,
(passen 16,-) en zijn in voor
verkoop bij de schouwburg aan
het Molenwater.
Musica Petropolitana
ARNEMUIDEN De ge
meenteraad van Arnemuiden
heeft een bedrag van tiendui
zend gulden beschikbaar ge
steld om activiteiten voor jon
geren te organiseren.
De werkgroep De Toekomst is
voortvarend aan de slag ge
gaan en heeft een plan opgezet
om de jaarwisseling beter dan
voorheen te laten verlopen. Het
voorstel van de werkgroep is
om op oudejaarsavond een tent
op het parkeerterrein bij het
sportcomplex op te zetten. De
gemeente moet hier nog haar
toestemming voor geven. Voor
B&W staat vast dat aan het
veiligheidsaspect veel aandacht
besteed moet worden. Daar
voor worden met de werkgroep
afspraken gemaakt.
uitdraai, dat is een leuke herin
nering aan hun vader. Ik had
nog nooit een typemachine
aangeraakt, dus in het begin
ging het niet zo vlot."
Vermeulen raakte steeds meer
geboeid door de verhalen van
zijn grootvader en ging op na
der onderzoek uit. „Ik las bij
voorbeeld dat mijn grootvader,
toen hij in militaire dienst in
Middelburg zat, op 4 augsutus
1916 een jongetje van de ver
drinkingsdood had gered en
daarvoor een oorkonde had ge
kregen. Ik zoeken in het
Zeeuws documentatiecentrum
en ja hoor, daar stond het, in
de krant van 25 augustus." Van
het een kwam het ander. Ver
meulen ging, zoals hij het
noemt, 'een beetje spitten' in de
archieven van Middelburg,
Goes en St. Maartensdijk.
„Dan kwam ik thuis met een
foto van de straat in St. Maar
tensdijk waar het café van zijn
grootvader had gestaan en
daar herkende mijn moeder
dan weer haar vader met zijn
pleegvader op." Zelf had groot
vader Rijnberg ook allerlei
kranteknipsels en documenten
bewaard.
Zo langzamerhand begon bij
Vermeulen het idee te rijpen
om een uitgever te vinden. Een
televisieprogramma gaf uitein
delijk de doorslag: „Ik zag een
uitzending van het programma
Vinger aan de pols over een
stichting die probeert de harte-
wens van ongeneeslijk zieke
kinderen te vervullen. Toen
dacht ik, als ik dat boek uigeef
en ik verdien er wat aan, dan
kan ik dat aan die stichting
geven." Vermeulen ging op
zoek naar een uitgever en zo
kwam het manuscript bij druk
kerij en boekhandel Van Vel-
zen b.v. in Krabbedijke terecht.
„Op een dag kreeg ik een tele
foontje van de uitgever. 'Me
neer Vermeulen, ik ben pas op
bladzijde 22, maar ik ga het
uitgeven'. En dit is dus het
resultaat."
De oorspronkelijke tekst van
het boek is zoveel mogelijk
aangehouden. Misschien niet
altijd even feilloos, maar zon
der meer een boeiend relaas
van het leven van Dirk Rijn
berg. die in 1892 werd geboren
in Vlissingen. Na het overlijden
van zijn moeder verhuisde hij
op anderhalf jarige leeftijd naar
een oom en tante in Goes. Zijn
jeugdjaren sleet hij in Sint
Maartensdijk, waar zijn 'pleeg
vader' een zaak had overgeno
men en zijn diensttijd in de
mobilisatieperiode 1914-1918
bracht hij door in Middelburg,
Hulst en Brabant. Na een mili
taire opleiding in Gouda, die
hij afbrak om meer bij zijn
vrouw en zijn groeiende kin-
GOES De actie die de Zeeuwse afdeling van de Koninklijke Vereniging voor Homeopathie
voerde voor homeopathische artsen in Slowakije is vorige week afgesloten met de officiële
overhandiging van boeken en computers. De Slowaakse artsen hoeven nu niet langer hun
boeken te kopieëren. Voorzitter H. Saaman van de Zeeuwse afdeling overhandigde de
homeopatische boeken aan Pamela Kolenbrander. Mevrouw Kolenbrander is homeopatisch arts
en zorgt ervoor dat de boeken en de computers in Slowakije komen Nederlandse
homeopatische artsen die daar cursussen geven nemen de spullen binnenkort mee. Links op de
foto G. Verwoerd, de penningmeester van het hoofdbestuur.
Wim Vermeulen bestudeert de kasboeken met aantekeningen van zijn grootvader D.L. Rijnberg.
FOTO PIET DAVIDSE
derschaar te kunnen zijn, ging
hij bij zijn pleegvader werken.
Eerst gingen de zaken wijn
handel annex café annex krui
denier goed, maar later
moest de zaak met verlies ver
kocht worden. De familie Rijn
berg verhuisde naar Hans-
weert, waar Rijnberg in dienst
kwam van de mosselcentrale.
In 1940 moest het gezin geëva
cueerd worden naar Borssele,
omdat de sluizen bij Hansweert
VLISSINGEN Sinterklaas
heeft de komende weken een
drukbezet programma. De ko
mende week brengt hij een be
zoek aan Zoutelande en komt
hij in het Aktiviteiten Centrum
Middelburg (AMC).
Op zaterdag 26 november arri
veert Sint Nicolaas in Zoute
lande, waar hij om 13.30 uur
wordt opgewacht bij het poli
tiebureau. Daar begint zijn
rondrit door het dorp. Daarna
wacht Sinterklaas, die verge
zeld wordt door vele Pieten,
een ontvangst in zaal Midden
dorp.
Op woensdag 30 november is
de Goedheiligman te gast bij
het Aktiviteiten Centrum Mid
delburg. De avond begint om
19.00 uur en van iedere deelne
mer wordt verwacht dat hij of
zij een pakje ter waarde van
vijf gulden meebrengt.
KWADENDAMME - Het bil
jartdistrict Walcheren-De Be-
velanden houdt de eindstrijd in
de le klasse Libre-klein in
Kwadendamme op 25, 26 en 27
november.
In actie komen de volgende
spelers: Johan de Punder van
DOS (Ovezande), Leen van Bo
ven (VEGABV), Piet Koek
(ALM), Jan Brinkman
(VEGABV). Louw Rijk (LBV),
Jaap Snoep (ALM), Marco van
der Hout (VEGABV) en Simon
Nanuruw (BVM).
(ADVERTENTIE)
doorgebroken waren. Zijn zoon
Jacob moest in dienst, werd
gevangen genomen en naar
Duitsland getransporteerd.
Toen hij thuiskwam, bleek dat
hij een oog was kwijtgeraakt.
Het dagboek van Dirk Rijnberg
eindigt abrupt in 1945. Op 29
mei 1945 noteert hij: 'Met inni
ge droefheid en diepe rouw
werd deze bladzijde door mij
geschreven. Het is de dag van
het plotseling en tragisch over
lijden van onze innig geliefde
enige zoon en broer JACOB
RIJNSBERG in de nog jeugdi
ge leeftijd van 28 jaar.' Jacob
Rijnberg had zelfmoord ge
pleegd. Vermeulen: „Waar
schijnlijk heeft hij het niet
kunnen verwerken dat hij oor
logsslachtoffer was. Voor mijn
grootvader was de dood van
zijn zoon zon slag dat hij als
het ware van de ene dag op de
andere stopt met schrijven."
Vermeulen heeft het boek afge
rond en het door zijn grootva
der geschreven gedicht aange
past. Verder is aan het relaas
niets toegevoegd of veranderd.
Het is uitgegeven zoals het ge
schreven is, zonder verfraaiin
gen, indelingen in hoofdstuk
ken of verbeteringen. Voor de
leesbaarheid was dat ook niet
nodig, want Dirk Rijnberg had,
hoewel hij slechts de lagere
school had doorlopen, een pak
kende verteltrant. Voor veel
Zeeuwen, die de periode die
het boek bestrijkt hebben mee
gemaakt, zullen de gebundelde
aantekeningen een feest van
herkenning zijn. En misschien
komen ze zichzelf of een
familielid tijdens het lezen
nog wel tegen.
'50 jaar 20e eeuw met 2 wereld
oorlogen' door D.L. Rijnberg,
uitgave Van Velzen b.v. te
Krabbendijke, is verkrijgbaar
in de meeste boekhandels en
kost f 29,50.
VLISSINGEN Amnesty
International wil de aandacht
van zoveel mogelijk mensen
vestigen op de mensenrechten
situatie in Kosovo, een provin
cie van wat tegenwoordig
Klein-Joegoslavië wordt ge
noemd (Servië en Montenegro).
De actie richt zich tegen het
gewelddadige optreden van de
autoriteiten en de politie bij
arrestaties, verhoren en huis-,
zoekingen. Albanese inwoners
worden geregeld gemarteld en
mishandeld en "bewijsvoering"
in processen komt in veel ge
vallen door marteling tot
stand. Dagelijks worden Alba
nezen op straat, politiebureau
en ook gewoon in hun eigen
huis afgetuigd.
Amnesty stelt deze situatie aan
de kaak en wil eraan bijdragen
dat er een einde komt aan de
systematische politieterreur;
aan de huiszoekingen, razzia's,
arrestaties, kloppartijen en ge
vangenhouding zonder behoor
lijke rechtsgang. Maar voor het
welslagen van de campagne is
maximale druk nodig.
Op verzoek van Amnesty heb
ben de kerken in Vlissingen en
Souburg tijdens de Vredesweek
in september in hun kerkdien
sten aandacht aan de actie be
steed. Veel kerkgangers hebben
als gevolg daarvan voorbe
drukte kaarten aan de autori
teiten in Klein-Joegoslavië ge
stuurd waarin zij protesteren
w
n
tegen de schending van de
mensenrechten en aandringen
op een menswaardige behande
ling van arrestanten en gevan
genen. Een woordvoerder van
Amnesty Vlissingen heeft tij
dens een avond van het IKV in
Middelburg uitvoerige infor
matie en voorlichting over de
Kosovo-actie gegeven. Daarin
werd benadrukt dat Amnesty
geen partij kiest in het politie
ke conflict tussen de Servische
autoriteiten en de etnische Al
banezen maar dat het uitslui
tend gaat om een menswaardi
ge behandeling.
Ook is er een informatiepakket
toegestuurd aan de scholen en
de onderwijsvakorganisaties
met het verzoek om (aan de
hand van een voorbeeldbrief in
het Servo-Kroatisch) ook van
hun kant de autoriteiten te be
naderen.
Onderwijs mag in Kosovo se
dert 1990 niet meer in de "ei
gen" Albanese taal worden ge
geven. Meer dan 18.000 onder
wijzers en (hoog)leraren die
zich daaraan niet wensten te
houden werden ontslagen. Al
banezen die werk hebben leve
ren een vrijwillige bijdrage om
hen van een minimum-inko
men te voorzien. Er worden
invallen gedaan in scholen, le
raren worden gearresteerd, on
dervraagd en dikwijls geslagen
en mishandeld.
Ook aan artsen en specialisten
is het verzoek gedaan zich op
soortgelijke wijze tot de autori
teiten in Klein-Joegoslavië te
richten. De gezondheidszorg in
Kosovo is in 1990 onder Ser
visch "noodbestuur" geplaatst
en Albanese dokters, verple
gers en ander medisch perso
neel werden massaal ontslagen.
Een van de redenen die de
autoriteiten daarvoor gaven
was dat zij Servische patiënten
mishandeld zouden hebben.
EXPOSITIES - In Galerie het Gouden Briefke in de Sint
Janstraat in Middelburg is tot en met 6 januari een kerstex
positie ingericht met werk van Liesbeth te Velde (beschil
derde kleding en kleurige papiermaché ballen), Kitty jansen
(olieverfschilderijen) en Wim Jonker (sculpturen). In galerie
't Haentje te Paart in de Middelburgse Spanjaardstraat
exposeren van 26 november tot 5 januari Hanny Poemeyer-
van Geldere en Leo Poelmeyer, beiden afkomstig uit West-
zaan. Zij maakt keramiek en hij gouaches en grafiek. Bij de
Stichting Welzijn Ouderen in de Molstraat in Middelburg is
van 5 december tot 2 februari een expositie te zien van
olieverfschilderijen van Willem Braggaar en aquarellen van
Aja Snelleman.
JAZZEBEL - Dinsdag 29 november treedt de Zeeuwse
jazzformatie Jazzebel op in De Mug aan de Vlasmarkt. Jan
Net, Eric Heijnsdijk, Tonie Wesdijk, Gerrit Kooger, Fred
Flohr en Sylvia Klein beginnen hun optreden om 21.00 uur.
BAZAR - De Unie van Vrouwelijke Vrijwilligers houdt 24
november van 10 tot 13 uur een handwerkbazar in gebouw
De Boog aan de Herengracht in Middelburg.
LOONCONTROLE - Werknemers in de horeca kunnen
dinsdag 29 november hun loon laten controleren door het
CNV. In het Zuiderbaken aan de Rentmeesterlaan in Middel
burg geven medewerkers van het CNV van 14.00 tot 16.00
uur informatie over vakantiegeld, overuren, arbeidsomstan
digheden en reiskosten.
GEVONDEN - Bij het politiebureau te Vlissingen werden
de volgende gevonden voorwerpen aangegeven: fietsslot,
leesbril, twee honden, portemonnees, zeem, halsketting, sleu
tels.
DOORDOUWERS - De Doordouwers houden zaterdag 26
november een bingo en loterij in het clubgebouw van VTV
aan het Baskensburgplein in Vlissingen, om 20.00 uur.
Dinsdag 29 november is er prijsklaverjassen in het clubge
bouw van VCV in Vlissingen, om 20.00 uur. Toegang 2,50.
GRANDPA NICK - Zondag 27 november speelt de Grand
pa Nick Sessieband in het Schuttershofcafé in Middelburg.
Het optreden begint om 17.00 uur.
SINTERKLAAS - De marktkooplieden van de Middel
burgse markt hebben een sinterklaasactie georganiseerd.
Donderdag 24 november mogen alle kinderen hun schoen,
met naam en adres, inleveren bij een rood/gele kraam voor
het stadhuis. Zij krijgen dan een bonnetje en tegen inlevering
van dat bonnetje kunnen zij een week later hun schoen weer
op komen halen, met een tractatie er in. Voor iedereen is er
die dag warme chocolademelk.
BILJARTEN - De biljartbond verzorgt aanstaand weekend
het jeugdkampioenschap voor het gewest Zuid Nederland.
Dit kampioenschap wordt gehouden in Cue Action aan de
Walensingel in Middelburg, vanaf 10.30 uur. De deelnemers:
Ad Segers uit Clinge, Anthony van Hooydonk uit Oud gastel,
Bartloo van Mourik - Zevenbergen, Stanik Vejtruba -
Tilburg, Rob de Wolf - Tilburg, Nico Bogers - Roosendaal,
Davy Goethals - Eede en Hoangham v.d. Par uit Bergen op
Zoom. Geen deelnemers uit Walcheren of de Bevelanden.
Misschien een tip voor de jongelui om eens te gaan kijken hoe
het moet.
BINGO - Speeltuinvereniging De Oude Stad houdt don
derdag 15 december een bingo-avond in het gebouw aan de
Paardestraat in Vlissingen. De balletjes rollen om 20.00 uur.
HANDEWERKEN - De creatieve handwerkgroep van het
Theo van Doesburgcentrum aan de Brouwenaarstraat in
Vlissingen houdt opheffingsuitverkoop van tafellakens,
schorten, kussen, pannelappen, beestjes en poppen. Op 1
december van 13.30 tot 16.00 uur. Tevens is er een verloting.
AVIORNIS - De vereniging van park- en sierwatervogels
Aviornis houdt maandag 28 november om 19.30 uur een
bijeenkomst in de Stenge te Heinkenszand. Dhr. Berch uit
Tilburg geeft dan een lezing over schimmel en worminfecties
bij vogels. De toegang is gratis en uiteraard zijn ook
niet-leden van harte welkom.
NOORS - De Zeeuwse Volks Universiteit hout maandag 28
november om 19.30 uur een kennismakingsbijeenkomst voor
de cursus Noors. De bijeenkomst wordt gehiouden in het
gebouw van de ZVU in de Spanjaardstraat 51 in Middelburg.
Woensdag 30 november start er een cursus over de vos
Reynaerde.
ZEELAND Deze week verschijnt in de Zeeuwse platen
winkels de cd en musicassette 'Het beste van Zeeland Plat 2'.
De uitgave is een compilatie van de beste stukken uit de
vijfdelige 'Zeeland Plat'serie, die vijftien jaar geleden op lp
verscheen. De eerste verzamelaar werd twee jaar geleden op
de markt gebracht.
De cd bevat hoogtepunten uit het repertoire van de Zeeuwse
kleinkunst. In een tijdsbestek van zeventig minuten passeren
typisch Zeeuwse conferences en liedjes de revue. Een greep
uit het repertoire: Dries van Baren voert zijn conferences
'Visboer van Belzen' en 'Zeeuwse mensen' uit. Van Tily den
Boer is de anekdote 'Bram de koker' te horen en Jewannes
van Tanne en Boer Krelis geven acte de présence met
respectievelijk 'De warme bakker' en 'Naer Amsterdam'.
Voor de muzikale omlijsting zorgen onder meer troubadour
Engel Reinhoudt ('Voorjaar in de polder') en Jo de Hollander
('Ode aan Zeeland').
De lezers van De Scheldebode krijgen bij inlevering van
onderstaande bon vijf gulden korting op de mc 19,95 in
plaats van 24,95) en de cd 29,95 in plaats van 34,95).
Tegen inlevering van deze bon ontvangt u bij aankoop van de
cd of mc van 'Het beste van Zeeland Plat 2' vijf gulden
korting op de adviesprijs.
Deze bon is in te wisselen bij elke goede platenzaak en bij
V&D. De actie geldt tot 31 december 1994 en zolang de
voorraad strekt.