LA GARE
Stichting ROOS viert eerste lustrum
01184-63222
3z ft- a
Liefdevol portret over markante vader
Fietsdag heeft fraaie route
GRATIS
Bossterfte
Milieu-vriendelijk groen
INFO: 06-8875
DE KFLDER
Concert voor straatkinderen
Helene van
Woelderen
Woelwater
GEIJSEN
076-236882
01184-19953
01184-19910=
|aFEESTEN>ENjPARTIJENl
&IDOSVSJ&-
Levensbeschrijving burgemeester Van Woelderen
Symboliek
ÏÏQUtskooIgerechten nu
jprvol tbuM
I Vredehoflaan - Vlissingen
o.a. SPARERIBS
MIXED GRILL
BIEFSTUK
ETC.
alles met
toebehoren
THUISBEZORGD
Natnurtip
I DE SCHELDEBODE
Mini's
Redactie
Kantoor
I'- - 'I
Wij verzorgen al uw
Informeer vrijblijvend: Café-Restaurant
Kanaalstraat 82 - Oost Souburg - 01184-78143
DE SCHELDEBODE -A*
89e JAARGANG. VERSCHIJNT WEKELIJKS GRATIS HUIS-AAN-HUIS IN DE GEMEENTEN: VALKENISSE, VUSSINGEN, WESTKAPELLE, ARNEMUIDEN, DOMBURG, MARIEKERKE, MIDDELBURG EN VEERE
TOTALE OPLAGE: 47.500 EX. DE SCHELDEBODE IS EEN UITGAVE VAN DE STEM WEEKBLADEN. KANTOOR: KSCHELDESTR. 7-9 - VUSSINGEN - TEL. 01184-19910 - POSTBUS 5051 - 4380 KB VUSSINGEN. 301 M V
DINSDAG
10 MEI 1994
door Andrien Smeels
VUSSINGEN Op 17 mei
vindt de presentatie plaats van
het boek 'Woelwater, een leven
van overwinning', de levensbe
schrijving van de Vlissingse
burgemeester C.A. van Woelde
ren. Het boek werd geschreven
door zijn dochter, de psycholo
ge Hélène Koppejan-van Woel
deren, die al jaren in Engeland
woont. Zij kwam op het idee
om een boek over haar vader te
schrijven bij de presentatie van
het boek 'Willem Ruys' van
Piet Quite, waar zij ook een
bijdrage aan leverde. Ruim een
jaar is ze bezig geweest met het
napluizen van archieven en
oude correspondentie en voer
de ze talloze gesprekken met
mensen die haar vader goed
gekend hebben. Het resultaat is
een lezenswaardig boek, dat
een helder beeld schetst van
een markante burgemeester,
die onmiskenbaar zijn stempel
op de stad heeft gedrukt. De
bijzondere band tussen vader
en dochter komt in het boek
duidelijk naar voren. De
schrijfster houdt op 18 mei
voor de Heemkundige Kring
Walcheren een lezing in het
Hof van Walcheren in Koude-
kerke over haar vader, het
Wooldhuis, de koninklijke be
zoeken, de oorlogsjaren en het
Vlissingen van haar jeugd. De
lezing begint om 20.00 uur en
is ook voor niet-leden toegan
kelijk.
Een val van het paard maakte
een einde aan de militaire car
rière van kapitein C.A. van
Woelderen, die in 1877 geboren
werd in Vlissingen. Het was
één van de spelingen van het
lot, die aan zijn leven zo'n
grillige verloop zouden geven.
Zijn eerste jeugdjaren bracht
hij door in Souburg en zijn
H.B.S.-tijd in Middelburg. Na
de voortijdig afgebroken mili
taire carrière ging Albert van
Woelderen rechten studeren in
Utrecht. Vlak voor zijn afstu
deren brak de Eerste Wereld
oorlog uit. Hij meldde zich on
middellijk als vrijwilliger en
kwam bij de geheime inlichtin
gendienst (Generale Staf III of
wel GSIII). De dienst ontwik
kelde zich in het neutrale Ne
derland tot een belangrijke
bron van internationale infor-
-matie. In dit verband gaat de
schrijfster ook in op de affaire
Van 't Sant. Deze latere hoofd
commissaris van politie was
contactman voor de GSIII en
vervulde in het geheim een der
gelijke rol voor koningin Wil-
helmina, waarbij de buitenech
telijke affaire van prins Hen
drik op de achtergrond speelde.
Tegen het einde van de Eer
ste Wereldoorlog verlegden de
activiteiten van de inlichtin
gendienst zich naar het bin
nenland om socialistische en
anarchistische groepen in de
gaten te houden. Van Woelde
ren speelde op de achtergrond
een rol in het stopzetten van de
'rode revolutie van Troelstra'.
Reden waarom koningin Wil-
helmina hem buiten de voor
dracht om in 1919 benoemde
tot burgemeester van haar
'markiezenstad' Vlissingen.
De nieuwe burgemeester zet
te zich met hart en ziel in voor
de ontwikkeling van Vlissingen
en slaagde daar uitstekend in.
In een gemeentelijke brochure
spreekt hij over de 'Vlissingse
trias Vlissingen-haven, Vlissin-
gen-industire en Vlissingen-
badplaats'. De ontwikkeling
van deze trias was van zijn
bekende stokpaardjes.
Lang niet iedereen was inge
nomen met de welhaast fana
tieke werklust van de burge
meester. Er was ook veel kri
tiek. 'Een pedant mannetje',
werd hij eens genoemd en zijn
rol in het werven van fondsen
voor een nieuw ziekenhuis
werden hem niet in dank afge
nomen door de linkse tegen
standers in de raad. Pas tijdens
de Tweede Wereldoorlog kreeg
hij meer waardering van de
bevolking.
Het dagboek dat hij in de
meidagen van 1940 bijhield is
integraal in het boek opgeno
men en geeft een goed beeld
van deze hectische periode. Hij
nam al gauw de organisatie
van de ilegale ordedienst (O.D.)
voor Zeeland op zich. In 1943
werd hij verraden en afgevoerd
naar de Scheveningse strafge
vangenis, het beruchte Oranje
hotel. Een half jaar later werd
hij op mysterieuze wijze be
vrijd en dook onder met zijn
vrouw en dochter in het Beve-
landse Geersdijk. Een dag na
de bevrijding van Vlissingen,
op 7 november, was hij in de
stad om de verwoeste stad dte
inspecteren. De rol die hij in de
oorlog en vlak erna speelde,
bleef onderbelicht. Zelfs ko
ningin Wilhelmina was niet
Heleentje van Woelderen (l) legt onder het toeziend oog van haar vader de eerste steen voor de
burgemeesterswoning het Wooldhuis.
goed voorgelicht over wat haar
burgemeester in de oorlog had
gepresteerd. Na de bevrijding
van de rest van Nederland in
1945 ging alle aandacht uit
naar het Nederland van boven
de rivieren en de Zeeuwse be
stuurders moesten het alleen
zien te rooien. Het werd van
Woelderen teveel. Hij was in
middels 68 jaar en kon het
lichamelijk niet meer aan. In
1945, na de benoeming van een
nieuwe burgemeeste verhuisde
hij met zijn gezin naar Wasse
naar, waar hij in 1951 overleed.
De hoofdstukken waarin de
schrijfster vertelt over Van
Woelderen in zijn rol van echt
genoot, familieman en vader en
over de levenslange vriend
schapsband band tussen de
burgemeester en zijn chauffeur
Piet Way geven het boek die
meerwaarde waardoor het uit
getild wordt boven een 'ge
wone' biografie. De persoon
Van Woelderen komt erdoor tot
leven. Misschien voor zijn om
geving niet altijd een makke
lijk man, ondanks zijn onmis
kenbaar charismatische eigen
schappen, maar een zeer bij
zondere vader en een burge
meester waar Vlissingen trots
op kan zijn.
(Woelwater, -"een leven van
overwinning": C.A. van Woel
deren, burgemeester van Vlis
singen 1919-1945 - Hélène van
Woelderen, uitgeverij ADZ
Vlissingen. ISBN
90-72838-10-6. Vanaf 17 mei
verkrijgbaar in de boekhandel.
Verkoopprijs f 44,50)
WESTKAPELLE „Onze eigen kinderen hebben
alles wat hun hartje begeert, daarom willen we graag
iets doen voor kinderen die het minder hebben Dat
was voor Ineke Maljaars en en Willie Kaland vijf jaar
geleden de aanleiding om de Stichting Roos op te
richten. Dat ROOS een winkel in tweedehands spul
len ging exploiteren lag voor de hand: „want we zijn
allebei dol op rommelmarkten".
Inmiddels is er vijf jaar ver
streken en draait de winkel nog
steeds geweldig goed. Zelfs op
een regenachtige woensdag
morgen is het er dringen gebla
zen. In no time wisselen blou
ses, een tafelkleedje, een vaasje
en een kookwekkertje van eige
naar. Ineke schrijft alle verko
pen nauwkeurig op in een
schrift. Zo weet ze precies wat
er per week omgezet wordt. De
netto winst wordt gestort op
rekening van Unicef. Unicef op
haar beurt zorgt er weer voor
dat het geld een nuttige be
stemming krijgt.
Kosten kent De Roos nauwe
lijks. Ineke, Willie en ook Mar-
greet de Pagter die het tweetal
een paar jaar geleden is komen
versterken, rekenen voor zich
zelf nooit kosten. „De enige
kosten zijn eigenlijk de huur en
de elektriciteit", 'zegt Willie.
„Het water hebben we af laten
sluiten. De WC gebruiken we
toch nooit, die staat helemaal
vol met spullen, en koffie bren
gen we wel mee in een ther
mosfles. Dat afsluiten scheelt
wel een hoop geld, niet dat we
zoveel water gebruikten, maar
we werden door het Water
schap aangeslagen als bedrijf
en dat was een nota van een
paar honderd gulden. Nee, de
enige kosten die we naast huur
en elektrisch hebben zijn din
gen als een pak vuilniszakken
en zo. En die kosten kunnen we
betalen uit de opbrengst van
vodden. Alle mensen in het
dorp weten inmiddels wel dat
ze bij ons hun vodden kunnen
brengen. Een keer per kwartaal
rijden we dan met ongeveer
vierhonderd kilo naar Middel
burg naar een handelaar."
Er zullen vast wel mensen zijn
die zich afvragen hoe De Roos
aan z'n naam komt. Toen Wil
lie en Ineke vijf jaar geleden op
weg waren naar de notaris om
de stichtingsacte te tekenen
hadden ze nog steeds geen pas
sende naam gevonden. „Onder
weg zagen we zoveel rozen
bloeien langs de weg dat we
besloten om de stichting die
naam te geven", zegt Willie.
„Bovendien zit er achter een
roos nog een stukje symboliek.
Een roos geef je alleen aan
iemand waar je om geeft, en
wij geven veel om kinderen".
De eerste jaren vond de Roos
onderdak in een voormalige
kruidenierswinkel. Na twee
jaar werd er verhuisd naar de
Koestraat, naar een pand waar
vroeger een kapsalon zat. Als
het mooi weer is zie je al van
een eind dat de winkel open is
want dan staat de stoep vol
met spullen. „Ik zal blij zijn als
het straks ophoudt met rege
nen" verzucht Ineke, „dan kan
ik tenminste-iets buiten zetten,
want nu is het wel erg vol".
Het assortiment bij de Roos is
De vlag die de lading dekt. De opbrengst van het winkeltje van Stichting Roos is bestemd voor de Unicef.
FOTO PIET DAVIDSE
In deze snelle tijd van electronica, chemie, auto's,
motoren en wat dies meer zij, worden wij geconfron-
teerd met milieuvervuiling en de kosten daarvan.
Neem nu de openbare weg. Deze wordt tegenwoordig
Fj vervuild met de afvalproducten van aardolie die
door motorvoertuigen in minimieme hoeveelheden
achtergelaten worden. Maar vele kleintjesmaken
Cook een grote. Dat merk je als het na een droge
periode plots gaat regenen, dan wordt het glad op de
weg. Vroeger was er ook vervuiling, dieren die een
kar trokken losten hun afval spontaan in het karre-
spoor. Of wat te denken van een kudde koeien niet
gehinderd door enig mestoverschot'. Dat leidde in de
jaren twintig tot een milieu-delict in de ruimste zin
van het woord. Een tienjarig meisje moest van haar
C moeder bij een boer vier kilometer verderop om een
emmertje verse melk. Te voet samen met een vrien
dinnetje, op de klompen, want zo was het toen.
Onderweg werden ze ingehaald door een bakkers
knecht met paard en wagen. 'Of ze mee wilden
rijden Nou, graag. Om geen melk te morsen werd de emmer
niet in de kar gezet, maar er buiten gehouden naast het wiel.
Aan de karrewielen kleefde verse koeievlaai en... ploep,
ongemerkt viel er een stuk in de melk. Bij thuiskomst moest
de melk direct gekookt worden. De afloop laat zich raden,
eerst werd de melk groen en daarna moeder. Een typisch
geval van onbedoelde milieuvriendelijke milieuverontreini
ging. En de kinderen Die mochten nooit meer met de
bakkerskar meerijden.
Cameleon.
H3
A3
03
breed, heel breed; speelgoed,
kleding, een zakmes, boeken,
LP's, lampen, schoenen, kopjes,
glazen, noem maar op. Daar
naast is er natuurlijk een uitge
breid assortiment Unicef arti
kelen.
Over de inkoop hoeven de da
mes zich nooit druk te maken,
het wordt met pakken vol naar
binnen gedragen. Iedereen in
het dorp weet van het bestaan
van de Roos af en brengt goede
spullen die niet meer gebruikt
worden naar de winkel in de
Koestraat in plaats van ze weg
te gooien. Ook badgasten zijn
goede leveranciers. „Vooral bij
Duitsers spreekt het erg aan,
oh, Oenicef, zeggen die dan en
als ze volgend jaar weer op
vakantie komen hebben ze niet
zelden een zak kleding bij zich.
En meestal zijn dat echt hele
mooie spullen. En soms staan
er zomaar dozen voor de win
keldeur".
Alle spullen worden eerst goed
schoongemaakt voordat ze in
de winkel komen. De kleren
worden gewassen en gestreken
en gecontroleerd op onregel
matigheden. De kopjes, borden
en glazen worden afgewassen.
Ineke en Willie kunnen zich
nog levendig herinneren hoe ze
in het eerste jaar eens van
iemand tweeduizend wijngla
zen kregen. „Toen hebben we
echt een hele middag af staan
wassen in de tuin. En daar
hebben we verschrikkelijk veel
lol bij gehad".
Die lol is ook een van de drijf
veren van Ineke Willie en Mar-
greet om zich belangeloos in te
zetten voor kinderen in de der
de wereld. „Eigenlijk is het
soms net een therapie. Als ik 's
avonds moe ben zegt mijn man
wel eens 'ga maar een poosje
opruimen in de winkel', en echt
waar hoor, dan kom ik herbo
ren terug".
Aanstaande vrijdag 13 mei is
het precies vijf jaar geleden dat
de stichting Roos werd opge
richt. Zaterdag is het feest.
Voor de gelegenheid is de win
kel open (normaal alleen op
woensdagmorgen geopend) van
10 tot 16 uur en is er voor
iedereen een aardigheidje.
Maandag worden alle school
kinderen op Westkapelle ge-
tracteerd „We werken altijd
voor de kinderen van Unicef,
nu willen we de kinderen van
Westkapelle eens tracteren".
Achter de schermen wordt al
druk gewerkt om 350 zakjes
met verrassingen te maken. In
de zakjes zitten spulletjes van
Unicef en snoep dat beschik
baar wordt gesteld door Maxis
uit Middelburg.
Voor de inwoners van Westka
pelle is er nog een prijsvraag."
Zij kunnen raden hoeveel geld
de stichting Roos de afgelopen
jaren heeft overgemaakt op het
rekeningnummer van Unicef.
Voor de winnaar is er een ge
schenkendoos van Unicef ter
waarde van vijfenveertig gul
den.
DOMBURG Zaterdag 14
mei is het Landelijke Fietsdag.
Medewerkers van het VW in
Domburg, Oostkapelle en Aag-
tekerke hebben een fraaie
fietsroute uitgezet die voert
langs polderwegen, door het
fraaie bosgebied De Manteling
en over bloemrijke dijken.
De route is ongeveer 35 kilo
meter lang. Het startpunt is bij
de VVV's in Domburg, Oostka
pelle en Aagtekerk. Het is mo
gelijk om onderweg een boe
renbedrijf te bezoeken, een
boottochtje te maken op het
Veerse Meer of een kijkje te
nemen in een van de musea die
op de route liggen. De start is
vanaf 9 uur en men moet uiter
lijk 17 uur terug zijn op het
startpunt om in aanmerking te
komen voor een herinnering.
De kosten voor deelname be
dragen drie gulden per per
soon. Een deel van de op
brengst gaat naar de Neder
landse Hartstichting.
Bij elke bestelling 'n
leuke verrassing.
7
Met enige regelmaat word je als krantenlezer
opgeschrikt door berichten over bossterfte. Dat
het er met de kwaliteit van onze bossen
beroerd voor staat weet iedereen die een beetje
volgt wat er in de wereld te koop is. Gek
genoeg barst af en toe nog flink wat discussie
los over de oorzaak van de achteruitgang van
onze bossen. Niet zozeer in de (serieuze) media,
als wel aan de borreltafel en veelal ongehin
derd door enige kennis van zaken.
Een praatje wat daarbij nogal eens ter tafel
komt is dat het door verkeerd beheer van onze
bossen zou komen dat het er met de gezond
heidstoestand van de bomen zo slecht voor
staat. Volgens die mening blijven er teveel
zieke en dode bomen in het bos achter, waardoor de gezonde
bomen aangestoken zouden worden. Schimmels, schadelijke
insekten en andere parasieten zouden het veel te gemakkelijk
krijgen in dat soort situaties.
Ongetwijfeld zit er in zo'n redenatie wel een kern van
waarheid. Als je door een traditionele bosbouwkundige bril
kijkt dan betekent het achterblijven van dood hout in het bos
altijd een potentiele besmettingshaard. In het verleden ging
het er immers vaak om om zoveel mogelijk hout te telen in
een bos. Dat soort bossen bestaat niet meer. Op zijn minst
geldt er veelal een rekreatieve of oecologische nevendoelstel
ling in een bos en nog vaker is natuurbehoud hoofdzaak. En
in dat soort bossen is het helemaal niet erg als er eens een
boom sterft, want in de natuur geldt: de ene zijn dood is de
ander zijn brood. Spechten, paddestoelen en sommige insek
ten spinnen garen bij een natuurlijke leeftijdsopbouw, en
juist ook stervende en dode bomen zijn voor deze soorten van
belang. Dat hoort nu eenmaal bij een gezond bos! Maar als we
praten over bossterfte gaat het om iets heel anders: bio-indus-
trie, verkeer en al die oorzaken die samen verantwoordelijk
zijn voor de zure regen. Wie dat ontkent of ter discussie stelt
bedrijft struisvogelpolitiek.
FOTO JOLAN BROUWER
MIDDELBURG Voor de
vijfde keer wordt op vrijdag
13 mei een benefietconcert
gehouden in de Concert- en
Gehoorzaal, waarvan de op
brengst ten goede komt aan
straatkinderen in Brazilië.
Als speciale gast voor dit
lustrumconcert is Louis van
Dijk uitgenodigd. Verder tre
den op de Zeeuwse formatie
'De Feenbrothers' en de leer
lingen van de balletschool
van het MIKV onder leiding
van lerares en choreografe
Irma van Westen.
Tijdens het North Sea Jazz
festival vorig jaar was het
optreden van de vier muzi
kale broers een groot succes.
In januari van dit jaar deden
zij mee met de finale voor
zuid-Nederland van het
Prinses Christinaconcours,
waar zij de eerste prijse
wonnen. Vorige maand
kwam hun eerste CD, geti
teld Free op. De familie kent
nog een muzikaal talent:
klassiek zangeres Prisca van
der Feen. De 12-jarige zan
geres zingt tijdens het bene
fietconcert onder andere en
kele liederen van Schubert.
Zij wordt op de piano bege
leid door broer Mark.
Het concert begint om
20.00 uur. Kaarten kosten 35
gulden (65-plussers en scho
lieren betalen 25 gulden) en
zijn te bestellen bij de stich
ting Petra (01180-11500) en
de stichting Schouwburg en
Concert- en Gehoorzaal
(01180-11500).
(ADVERTENTIES)
signeert haar boek
C.A. van Woelderen,
burgemeester van
Vlissingen 1919-1945
op woensdag 18 mei a.s. van
14.30 tot 16.30 uur bij
Bruna boekhandel
Walstraat 101. Vlissineen
ÜLËFÖÖN NUMMERS^
(Kleine advertenties
zonder adm.- kósten)
(Fax 11446)
10.00-12.00 u.
14.00-15.30 u.
(Fax 11446)
(Fax 11446)
