Ander ommetje
Hybride pomp
De overgang begint soms
vroeger dan verwacht en
daarom worden klachten niet
altijd herkend. Dat kan anders,
schrijft Mirjam van 't Veld,
bestuursvoorzitter van
Ziekenhuis Gelderse
Vallei, in een boek.
21
EERSTE HULP BIJ ALLEDAAGSE KWESTIES
We kopen
gemiddeld 46
kledingstukken
per jaar. Wie
duurzame keu
zes wil maken, kan letten
op keurmerken. Of ga eens
naar de kledingbibliotheek.
c Pagina 22
Wandelen is nu de natio
nale hobby. Ben je het
dagelijkse rondje beu, dan
is het goed te weten dat
er een enorm netwerk
aan routes is.
c Pagina 24
De overstap naar een warmte
pomp is groot, maar om alvast
minder gas te gebruiken kun je
kiezen voor een hybride pomp.
Daar zit bovendien een aardige
subsidie op.
c Pagina 26
TIPS VAN DE EXPERT
HELP
JEZELF
c Praat erover
c Beweeg
voldoende
c Eet minder
c Slaap goed
c Gebruik
glijmiddel
,,Veel vrouwen krijgen last van
opvliegers, nachtelijk zweten, stem
mingswisselingen en slecht slapen.
Dat leidt tot vermoeidheid, waardoor
soms eerder wordt gedacht aan een
burn-out. Ook andere verschijnselen,
zoals gewrichtspijn, migraine, een
minder elastische huid, dunner wor
dend haar, slappere bekkenbodem-
spieren en toename in gewicht wor
den niet altijd in verband gebracht
met de overgang - zeker als het gaat
om jongere vrouwen.
Zij krijgen dan te horen dat ze
overspannen zijn, waardoor ze aan
zichzelf gaan twijfelen en soms fun
damentele keuzes maken, zoals het
opgeven van hun baan. Hadden ze
geweten dat ze in de overgang waren
en goede begeleiding gekregen, dan
had dat een hoop leed kunnen voor
komen."
,,Vaker dan je denkt. De gemiddelde
leeftijd waarop Nederlandse vrou
wen hun laatste menstruatie hebben,
is 51 jaar. Maar ongeveer i op de 100
vrouwen komt al in de overgang voor
haar 40ste, en 1 op de 1000 al voor
haar 30ste levensjaar. Marcelle Mees
ters, met wie ik het boek schreef, en
ik kwamen ook rond ons 40ste in de
overgang. Bij Marcelle duurde het 2,5
jaar voordat erkend werd dat ze in de
overgang was. Op dat moment zat ze
met het stempel burn-out thuis.''
,,De veranderingen in je hormoon
huishouding beïnvloeden alle onder
delen van je lichaam, onder meer de
slijmvliezen. En die zitten door je
hele lijf. Je kunt bijvoorbeeld last
krijgen van je longen en astma ont-
'Vrouwen die driemaal in
de week krachttraining
doen, hebben minder
last van de overgang'
,,Als je ernstige klachten hebt, werkt
hormoontherapie heel goed. Binnen
een week ben je van bijna al je klach
ten verlost. Eerder dacht men dat
hormoontherapie het risico op kan
ker verhoogde, maar volgens recente
onderzoeken is dat risico beperkt. Ga
altijd naar je huisarts als je klachten
ervaart, veel wakker ligt en er last van
hebt in je dagelijks leven. Hormoon
therapie kan ook beschermen tegen
botontkalking.
Mannen kunnen in de overgang
komen door ziektes zoals teelbalkan
ker, dan krijgen ze dezelfde klachten
als een vrouw. Mannen krijgen dan
bijna altijd onmiddellijk hormoon
therapie. Voor vrouwen ligt dat an
ders, die moeten er een beetje om
zeuren. Als je daar met je huisarts
niet uit komt, laat je dan doorverwij
zen naar een gynaecoloog."
wikkelen. Zo
dacht Marcelle
dat ze hooikoorts
had, maar kwam ze
er door het schrijven
van dit boek achter dat ze
ernstige astma had ontwikkeld door
de overgang. Nu heeft ze goede me
dicijnen en krijgt ze weer genoeg
lucht.
Wat ook heel belangrijk is: vrou
wen die vroeg in de overgang raken,
krijgen op latere leeftijd vaker last
van botontkalking als daar niets aan
wordt gedaan en breken vaker wer
vels of botten. Dat kan simpel wor
den voorkomen door een combinatie
te slikken van calcium en een hoge
dosis vitamine D, voldoende te be
wegen en eens in de vijf jaar een
DEXA-scan te laten maken, een bot-
dichtheidsmeting.''
,,Jazeker. Gezond eten, voldoende be
wegen en goed slapen maakt klach
ten als opvliegers minder hevig. Hans
Zwerver, hoogleraar sport- en be-
weeggeneeskunde, vertelde dat uit
onderzoek is gebleken dat vrouwen
die driemaal in de week krachttrai
ning doen, minder last hebben van
overgangsklachten. Bovendien werk
je ermee aan een betere conditie en is
het goed voor je spieren, pezen en
botten. Om beter te weten waarom
krachttraining zo'n positieve invloed
heeft, zijn we daar in ons ziekenhuis
Gelderse Vallei een onderzoek naar
begonnen.''
GO ZATERDAG 6 MAART 2021
Soepel door de overgang
De overgang is
nog steeds een
taboe. Doorbreek
dat en praat er
over. Zeg het op
je werk als je een
nacht slecht ge
slapen hebt of
last hebt van een
opvlieger. Dan is
er meer begrip.
Genoeg bewegen
vermindert klach
ten, maar zorgt er
ook voor dat la
tere klachten en
ziektes minder
kans krijgen. Va
ker wandelen of
mild hardlopen is
al effectief.
Vanaf de over
gang heeft je
lichaam minder
calorieën nodig.
Als je hetzelfde
blijft eten, ligt
overgewicht op
de loer en die
kilo's raak je ook
minder makkelijk
kwijt.
Goed slapen is
essentieel voor je
geest en je weer
stand. Besteed
aandacht aan een
goed slaapritme,
maar maak je niet
te druk als je ge
regeld wakker
wordt - dat is
normaal. Draag
's nachts een
vochtopnemend
shirt.
Doordat slijmvlie
zen droger wor
den, krijgen vrou
wen soms pijn bij
het vrijen. Dit kan
impact hebben op
het plezier in seks
en op de relatie
met je partner.
Grijp gewoon
naar glijmiddel.
VIVIAN DE GIER
Wat zijn de eerste kenmerken van de
overgang?
Komt dat vaak voor, een vroege
overgang?
Welke klachten zijn minder bekend?
- MIRJAM VAN 'TVELD
Welke behandeling is er?
Overgang van top tot teen, de
puzzel die de overgang heet is ver
schenen bij uitgeverij Lucht (€25).
FOTO KOEN VERHEIJDEN
ILLUSTRATIE MYRTHE EFFING
Kun je zelf wat doen tegen de klach
ten?