Wilders moet mokkend
doorgaan met proces
Koolmees wil met pensioenveld praten over kortingen
NIEUWS 13
Caféschutter blijft in tbs
Yilmaz' advocaat Romke Wy-
benga werd gisteren over het be
sluit van de minister geïnfor
meerd. Hij zegt over de reden van
de afwijzing van het gratiever
zoek: ,,De minister heeft blijkbaar
een andere opinie over de kans op
recidive dan de reclassering, fo
rensisch deskundigen én de kli
niek waar meneer Yilmaz formeel
nog onder behandeling staat.''
Of dat echt betekent dat minis
ter Sander Dekker
vindt dat er een
risico is dat
Cevdet Yilmaz na
36 jaar opnieuw de
fout in gaat, wil
Wybenga niet di
rect zeggen. ,,In
elk geval acht hij
de kans daartoe
nog niet klein ge
noeg.'' Het minis
terie geeft van
wege de privacy
van Yilmaz geen
toelichting.
Cevdet Yilmaz
werd 36 jaar gele
den veroordeeld
tot levenslang, maar werd in 2001
in een tbs-kliniek geplaatst met
het oog op een mogelijke terug
keer in de maatschappij. Omdat
die behandeling tot nu toe goed
verloopt en hij al permanent bui
ten de muren van de kliniek leeft,
leek de kans op gratie groot. Het
gerechtshof in Den Haag advi
seerde eerder al om Yilmaz gratie
te verlenen.
Verzet
Nabestaanden hebben zich altijd
verzet tegen gratie. 'Ted de Turk',
zoals Yilmaz' bijnaam luidt, bood
nabestaanden en slachtoffers die
gewond raakten, ooit aan met hem
in gesprek te gaan. Daar is nooit ie
mand op ingegaan. Johan de Hoog,
zoon van Koetsiertje-kroegbaas
Hans de Hoog, was destijds 15 jaar
en hielp zijn vader in het café. Hij
dook na het eerste schot onder de
bar en overleefde het drama. De
Hoog (nu 51) is tevreden met de af
wijzing voor gratie. ,,Ik had het
boek allang gesloten maar ik ben
toch blij met deze beslissing; al is
het een pyrrusoverwinning, want
hij loopt al een hele tijd gewoon
buiten.''
De tot Nederlander genaturali
seerde Turk Cevdet Yilmaz schoot
op 5 april 1983 's avonds zes mensen
dood, nadat hij bonje had gekregen
met een van de cafébezoekers. Yil-
maz schoot de
man dood die hem
zou hebben bele
digd en doodde
daarna in koelen
bloede nog vijfbe
zoekers van het
café, onder wie
een meisje van 12.
Vier anderen raak
ten gewond.
De motieven
van Yilmaz zijn al
tijd een raadsel ge
bleven. Hij wei
gerde mee te wer
ken aan hersenon
derzoek. In hoger
beroep kreeg hij
levenslang voor eenmaal moord en
vijfmaal doodslag, al beoordeelden
deskundigen hem als 'verminderd
toerekeningsvatbaar'. In 2001 werd
hij alsnog in een tbs-kliniek ge
plaatst. Tijdens een verlof stichtte
hij een gezin.
'Ted de Turk' leeft al sinds eind
2016 buiten de kliniek, maar staat
nog wel onder toezicht. Hij mag
Nederland niet verlaten. Dat re
gime wordt voortgezet.
Teleurgesteld schudt Wilders het
hoofd, nadat de rechtbank gisteren
liet weten het proces tegen hem
niet te zullen staken. De irritatie is
van de PVV-leider af te lezen. Het is
hem niet gelukt het 'politiek gela
den' proces over zijn minder-Ma-
rokkanenuitspraken te stoppen.
Wilders dacht definitief 'en
schokkend bewijs' in handen te
hebben dat het ministerie van Jus
titie en Veiligheid, toenmalig mi
nister Ivo Opstelten voorop, druk
had gezet op het Openbaar Minis
terie (OM) om hem vervolgd te
krijgen. RTL Nieuws duikelde na
melijk documenten op waarin
ambtenaren suggesties deden aan
het OM om zich te 'verweren' tegen
de verdedigingslijn die Wilders zou
hanteren als hij vervolgd zou wor
den. Ook had het stukken van het
ministerie waarin ambtenaren
voorstelden om twee verschillende
persberichten te maken over de
zaak tegen Wilders. Dat was 'poli
tieke bemoeienis', aldus Wilders.
,,We moeten weten hoe ver de arm
van het departement reikte! Dit
soort bemoeienis zie je op Cuba,
niet in Nederland.''
Daarom wilde Wilders afwach
ten of er meer documenten opdui
ken, nu RTL een rechtszaak is be
gonnen om die los te krijgen. Het
hof besloot daar niet op te wachten
'in het belang van de maatschappij
en de heer Wilders'. Enkele docu
menten worden alsnog aan het dos
sier toegevoegd, maar niet alle.
Voor advocaat Geert-Jan Knoops
zat er daarom niets anders op dan
gisteren te beginnen aan zijn plei
dooi van 426 pagina's.
Saillant
Toch leverde de zoektocht naar dos
sierstukken gisteren saillante infor
matie op. Uit een ambtsbericht van
eind 2014 aan toenmalig minister
Opstelten, blijkt dat het OM twij
fels had. Zo dacht het OM aanvan
kelijk dat Wilders' uitspraken mis-
m Advocaat Knoops
begon gisteren
aan zijn pleidooi
van 426 pagina's
schien helemaal niet strafbaar wa
ren. Het eigen Landelijke Expertise
Centrum Discriminatie van het
OM schreef in een analyse dat Wil-
ders niet 'onnodig grievend' was
geweest. Omdat 'de rechter daar
misschien anders over zou denken',
werd het onderzoek toch gestart.
Artikel 12
Ook belangrijk daarbij was dat het
OM de vervolging zélf wilde star
ten, zodat burgers het niet daartoe
konden dwingen via een artikel 12-
procedure. Volgens het OM werd
gaandeweg ook duidelijk dat het
Wilders wél strafbaar vond.
,,Voortschrijdend inzicht'', stelde
de advocaat-generaal.
Wilders ziet dat anders. ,,Als het
OM vond dat het juridisch gezien
geen zaak had tegen mij, dan kan
het niet anders dan dat er alleen een
politiek motief was om mij te ver
volgen.'' Het OM noemt dat non
sens. Het vindt dat Wilders verwar
ring zaait door steeds documenten
op te vragen die dateren van nS het
besluit hem te vervolgen. Er had
'niemand bij het bureau gestaan'
van de officier die besloot om Wil-
ders te vervolgen.
Tot de uitspraak op 11 oktober
staat het de PVV'er vrij meer docu
menten in te brengen.
Koolmees erkende gisteren in
een debat met de Tweede Ka
mer dat een aantal, vooral
grote, pensioenfondsen er 'bar
slecht' voor staan en dat dit
deelnemers 'rauw op het dak'
valt. Koolmees wil het gesprek
aangaan met het pensioenveld,
maar gaf tegelijkertijd een
'winstwaarschuwing' af: ,,He-
laas is het soms nodig om pen
sioenen en de pensioenop
bouw te verlagen."
Het voltallige parlement
dringt er bij Koolmees op aan
'onnodige kortingen' te voor
komen, zoals in het in juni af
gesloten pensioenakkoord is
afgesproken. Partijen zijn er
echter niet allemaal even dui
delijk over welke kortingen zij
zien als 'onnodig': PVV, SP en
50PLUS suggereren alle kor
tingen van tafel te halen, om
dat zij menen dat pensioen
fondsen zich door te strenge
rekenregels arm moeten reke
nen. Tegelijkertijd roept de
PvdA op kortingen 'zo veel
mogelijk' te voorkomen. ,,Los
het op, zodat mensen niet zo
hard worden getroffen als nu
lijkt te gaan gebeuren", aldus
PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk.
Oppositie
Deze wens van de PvdA - en
ook van GroenLinks - is be
langrijk voor Koolmees, omdat
die twee tot de weinige oppo
sitiepartijen behoren die voor
de zomer hun steun gaven aan
het pensioenakkoord. Omdat
de regeringspartijen samen
geen meerderheid hebben in
de Eerste Kamer, is steun van-
uit de oppositie noodzakelijk
om de afspraken uit het pen
sioenakkoord door het parle
ment te loodsen.
De financiële positie van
veel pensioenfondsen is sinds
het akkoord werd gesloten,
flink verslechterd. De lage ren
testand zorgt voor lagere dek
kingsgraden, waardoor kortin
gen dreigen. Op korte termijn
lopen vooral de metaalfondsen
PME en PMT gevaar de pensi
oenen voor zowel gepensio
neerden als voor mensen die
premie betalen, te moeten ver
lagen. Ook het ABP (ambtena
ren en onderwijzers) en PFZW
(zorg) zitten inmiddels in de
gevarenzone.
vrijdag 6 september 2019
GO
Geen gratie
Ted de Turk
Cevdet Yilmaz, de man die in
1983 zes mensen doodschoot
in café 't Koetsiertje in Delft en
daarvoor tot levenslang werd
veroordeeld, krijgt geen gratie.
Victor Schildkamp
Den Haag
Yilmaz op weg naar de
rechtbank in 1983. foto anp
Kijk op de site bij /video
Oud-politiewoordvoerder
over de moord in Delft
Het lukte Geert Wilders gisteren
niet om zijn strafproces in de
prullenmand te krijgen. Nieuwe
documenten laten wel zien dat
justitie heeft getwijfeld bij de
beslissing hem te vervolgen.
Tobias den Hartog
Badhoevedorp
Minister Wouter Koolmees
van Sociale Zaken wil in ge
sprek gaan met werkgevers,
werknemers en pensioen
fondsen over hoe er moet
worden omgegaan met drei
gende pensioenkortingen.
Voor het einde van het jaar
zal hij de Tweede Kamer over
de uitkomst informeren.
Laurens Kok
Den Haag
Minister Koolmees gaf gisteren in de
Tweede Kamer een 'winstwaarschuwing' af
voor de pensioenen. foto anp
M Geert Wilders
arriveert in de
rechtbank voor
de zaak die hij
het liefst wil
laten stoppen.
FOTO ANP
